Molukkers dreigen kontakt met regering te bevriezen Problemen rond haven vloeibaar aardgas fieidaeSowo/nt Marokkanen: nu een politieke twistappel MSTER WIL VENTUEEL OMROEPWET WIJZIGEN binnenland/ .INSPRAAKORGAAN MOET BLIJVEN' Salomonsoordeel fflLJOEN SCHADE DOOR BRAND IN VEILINGGEBOUW Praag en de horzel van de publiciteit uueer LEIDSE COURANT MAANDAG 21 AUGUSTUS 1978 PAGINA 5 om. dj onze parlementaire re- eglo. daktie) vaar BERDEN Als de Neder- andse regering en de Tweede ïamer in het komende Kamer- epar- ebat tot de conclusie komen i het at de regeringsplannen met n fa. {trekking tot de opheffing Jssel jan het Molukse inspraakor- 1 he.aan, moeten worden uitge- ach. oerd ten gunste van een men lieuw gemengd Nederlands door Moluks orgaan, zullen de Zuid- n on Molukkers alle kontakten met huis-Nederlandse regering „be- vriezen". veer. Q erze|)it verklaarden de president de RMS-regering-in-bal- J. A. Manusama voorzitter van de Badan Persatuan (Zuidmoluk- se eenheidsbeweging) drs. M. Fr. Mual zaterdag na afloop van het in Wierden gehouden buitengewoon congres van de Badan Persatuan. Uit alle Zuidmolukse wijken van ons land waren vertegenwoordi gers naar Twente gekomen om zich over een aantal voor de Molukse gemeenschap in ons land belangrijke zaken te bera den. Uit de woorden van Manusama en Mual bleek opnieuw duide lijk dat de Molukkers zeer groot belang hechten aan het in stand houden van een eigen Moluks inspraakorgaan en niets voelen voor het plan van de regering om dit orgaan te vervangen door een gemengd orgaan van overleg en advies. Deze zaak komt volgende week dinsdag aan de orde in de Tweede Kamer die dan een uitvoerig debat aan de Molukse problematiek wijdt. In de krin gen in Den Haag wordt de kans dat een kamermeerder heid de regering bij motie zal vragen het inspraakorgaan in stand te houden vrij groot geacht, zij het dat deze kamer meerderheid wél bepaalde wij zigingen in samenstelling en taakstelling van dit orgaan zal wensen. Mual zei dat, als deze Kamer uitspreekt dat het inspraakor gaan zal moeten blijven be staan (en de regering zich daar mee alsnog akkoord verklaart) maar wel andere belangrijke Molukse wensen afwijst, de lei ding van de Molukse gemeen schap haar beleid opnieuw zal vaststellen. Ing. P. J. Tapitike- lawan die deel uitmaakte van de gemengde commissie Kob- ben-Mantouw, zei met nadruk dat niet bij voorbaat gesteld kan worden dat de Molukse leiders toch zullen blijven door praten. Mual: „Wij willen dat zoveel mogelijk rekening ge houden zal worden met onze wensen. Tot dusver is dat - met betrekking tot het in de rege ringsnota verwoorde beleid - beslist niet het geval geweest." Mual noch Manusama waren bereid concreet aan te geven wat de „bevriezing" zou kun nen inhouden. Minister-president Van Agt was gisteren niet thuis om handteke ningen in ontvangst te nemen. Hij zat met. zijn echtgenote lekker in de zon en genoot van het Edese heidefeest. Demonstratieve fietstocht naar premier Van Agt jriekenland nlteeds meer iliq 9 ee« vakantieland i op P IMSTERDAM (ANP) In de zer' erste zes maanden van dit aar hebben 43.901 Nederlan- ter ers hun vakantie doorge- '|s' racht in Griekenland. Dat is Ir* en stijging van 6,1 procent ergeleken met dezelfde perio- 1 de e vorig jaar. wa le Griekse nationale organisa e voor toerisme heeft bekend- emaakt dat dit aantal deel den litmaakt van de in totaal bijl ivee miljoen bezoekers die [riekenland in die periode als akantiebestemming kozen. Dit ecord-aantal buitenlandse gas- ijkeen zorgde voor een stijging ran het inkomen uit toerisme ,5 procent. DEN HAAG - De ministerraad houdt morgen een extra verga dering over de vraag waar het door Nederland van Algerije aangekocht vloeibaar aardgas zal aankomen en opgeslagen zal wordèn. In het kabinet be staat nog verdeeldheid over plaats en opslag. Beantwoord moet worden de vraag of dit aardgas naar de Eemshaven moet gaan, of op een speciale aanlegplaats op de Maasvlakte IIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII bij Rotterdam moet binnenko- De ministerraad moet in ieder geval vóór oktober een stand punt innemen, want de Tweede Kamer wil er volgende maand een debat aan wijden. Maar vooral ook de fracties in de kamer zijn verdeeld over de zogenaamde aanlandings plaats: Rotterdam of de Eems haven bij Delfzijl. In eerste instantie meende het vorige kabinet het aan te voe ren vloeibaar aardgas - in to taal tachtig miljard kubieke meter - het best op een plaats aan de Maasvlak te laten bin nenkomen. Kort daarna meld de zich, nadat Rotterdam en enkele adviesorganisaties zich hadden beziggehouden met een aanlandingsplaats bij Rotter dam - een tweede gegadigde: een groep belangstellende voor de Eemsmond bij Delfzijl. Het kabinet achtte de vooral nauti sche bezwaren tegen de Eems mond echter zo groot, dat het in het voorjaar zijn voorkeur uitsprak voor de Maasvlakte. Maar na ampele overwegingen werd toch ook de Eemsmond in de discussies opgenomen. Dit laatste om het gebied nieu we arbeidsplaatsen te kunnen geven. Maar tal van organisa ties hebben thans aangedron gen om een herbeziening op het vraagstuk vanwege allerlei belangen, die gaan meespelen. NIJMEGEN (ANP) - On geveer 150 mensen hebben zaterdagmiddag deelgeno men aan een demonstratie ve fietstocht van het cen trum van Nijmegen naar het vier kilometer verde rop in Groesbeek gelegen huis van minister-presi dent Van Agt. De demonstratie was be doeld als steun aan de 182 illegale Marokkanen die waarschijnlijk ons land moeten verlaten. De pre mier bleek niet thuis te zijn. De fietsers, begeleid door een orkest op bakfiet sen, zetten daarop koers naar de Heilige Landstich ting. Aan de pastoor-over handigden zij de verkla ringdie zij aan de heer Van Agt hadden willen geven, met het verzoek de verkla ring en bijbehorende hand tekeningen aan de premier door te geven. Hetgeen door de pastoor werd be loofd. Het kabinet-Van Agt staat op het punt een belangrijke knoop door te hakken: moet de aanlandingsplaats van LNG-vloeibaar aardgas komen op de Maasvlakte of in het noorden in de nieuwe Eemshaven? Vanaf 1984 zullen per jaar 4 miljard kubieke meter, oplopend tot 12 miljard in 1995, vloeibaar gas uit Algerije naar Nederland worden gebracht met speciaal daarvoor te bouwen tankers. Niet alleen de energievoorziening, ook de werkgelegenheid speelt in deze kwestie een grote rol. Maar het kabinet zal de knoop niet kunnen doorhakken op grond van een te simpele redenering: waar wordt de meeste werkgelegenheid geboden? Gelet op het feit nl. dat de infrastructuur in de Rotterdamse Maasvlakte vrijwel geheel ter beschikking staat zou daardoor bijna automatisch de beslissing ten gunste van de Eemshaven moeten uitvallen, omdat daar in het geheel niets in deze sector aanwezig is. Maar dan gaat het wel om uitgaven, die uitsluitend kostenverhogend werken. Een ander aspect is de kwestie van de veiligheid. Rotter- 'dam claimt de grootste veiligheid, de pleitbezorgers voor het noorden doen hetzelfde. Zij het op totaal verschillende gronden. Rotterdam immers weegt de veiligheid vooral af aan de grote (radar)bescherming, die deze haven reeds kent, plus de 360 km kortere aanvoerroute dan die voor de Groningse Eemsmond. De Groningers betogen dat hun tebied veel minder dichtbevolkt is. en derde aspect vormt de bestaande of nieuwe industrie In Rotterdam, met zijn achterland, is de petro-chemische industrie aanwezig, in de Eemsmond is nog niets. En, zegt Rotterdam, de toekomst van deze industrie staat onder zo zware druk dat vestiging van nieuwe industrieën een uitzichtloze zaak is. Maar het noorden, spreidingsgebied bij uitstek, meent, dat haar thans de kansen geboden moeten worden. Zo staan er vele argumenten van 's werelds grootste haven, Rotterdam, tegenover andere argumenten van nieuwkomer Eemsmond. Een duidelijk doorslaande ba lans lijkt zeer moeilijk te maken ten gunste van één der beide kandidaten. Het zal dus op een soort Salomonsoor deel moeten uitdraaien. JSSELMUIDEN (ANP) Een loods met een nes en verpakkingsmateriaal van een firma die ppervlakte van 2000 m2 van dë Coöperatieve veilingartikelen verpakt ging volledig in vlam- roeten- en fruitveiling in IJsselmuiden is za- men op. De schade wordt geraamd op een érdagmiddag volledig door brand verwoest. miljoen gulden. De politie vermoedt dat de brand is aangestoken, want er werden verschil- )ok de volledige inventaris waaronder machi- lende brandhaarden ontdekt. Brandstichting is waarschijnlijk ook de oorzaak van de vlammen die zaterdagavond voor enkele tonnen schade aanrichtten in een winkelcen trum in Weert. De brand brak uit in een textiel bedrijf waar twee jaar geleden ook al een brand woedde. Gisteren is de bovenverdieping van' hotel De Gouden Leeuw in Zevenbergen door onbekende oorzaak in vlammen opgegeven. In het hotel, dat 's zondags gesloten is, was niemand aanwezig. De brand werd ontdekt door een passerende automobilist. 3nderzoek commerciële bindingen )EN HAAG - Minister Garde iers (CRM) vindt het van zo root belang dat duidelijk rordt in hoeverre er eventueel ommerciële bindingen binnen e Nederlandse omroep be- taan dat zij desnoods bereid de Omroepwet te wijzigen i een onderzoek hiernaar logelijk te maken. )e bewindsvrouw zei dit giste- het radioprogramma AVRO-magazine". Zoals ge leld heeft de minister de rege- ingscommissaris voor de om- oep inmiddels opdracht gege- te gaan hoe een onder- iar commerciële bindin- tot uitvoering gebracht zal unnen worden. linister Gardeniers verklaarde log niet te weten hoever het oek s parlementaire redac- onderzoek zich zal strekken. In eerste instantie zullen de zendgemachtigden zelf in aanmerking komen, maar indien nodig zullen ook de werknemers van de zendge machtigde bij het onderzoek worden betrokken. Een eventueel betrekken van de echtgenotes van de omroep medewerkers bij het onderzoek sloot zij evenmin uit. „Het kan zijn dat de man be stuurslid is van een zendge machtigde en de vrouw aan deelhoudster van een platen maatschappij", stelde ze als denkbeeldig voorbeeld. „Kun je dan nog zeggen dat er geen binding is? Uiteraard zullen de betrokkenen het recht hebben „nee" tegen dergelijke vragen lijsten te zeggen. De privacy zal ook in deze zaak worden ge waarborgd. „Amsterdam Veel bekijks trokken gisteren op het strand van het Engelse Hastings de archeologen van het Amsterdamse Rijskmuseum. Zij zijn bezig de in 1749 gestrande Oostindiëvaarder „Amsterdam'' bloot te leggen. Uit de boeg gezaagde stukken zullen worden onderzocht om de beste manier van conserveren vast te stellen. Het is namelijk de bedoeling het schip, als men het uit de grond weet te krijgen, naar Nederland over te brengen om het als monument ten toon te stellen Zwemwater uit baldadigheid paars gekleurd BUDEL (ANP) - Onbeken den hebben gisternacht het water in de drie bas sins van het zwembad in Budel pimpelpaars ge kleurd. Aangenomen wordt dat het om balda digheid gaat. In elk geval moest het zwembad gisteren met dat mooie weer gesloten blij ven. Weliswaar ging het om vrij onschuldig goedje, maar het kon niet worden geneutraliseerd. De baden moesten daarom helemaal worden leeggepompt, waarvoor de hulp van de plaatselijke brandweer werd ingeroepen. Alles bij elkaar zijn giste ren zo'n 25 man de hele dag in touw geweest om de ruim tweeduizend kubieke meter weg te pompen. Vannacht konden de bas sins weer worden volge pompt en vandaag had het water nodig om op tempe ratuur te komen, zodat er morgen pas weer gezwom men kan worden in Budel. De kalenders in Tsjechoslowakije herinneren vandaag in geen enkel opzicht aan de tragische en weerzinwekken de gebeurtenissen die daar vandaag tien jaar geleden plaatsvonden. De Russische invasie, die in 1968 in niet mis te verstane bewoordingen werden veroordeeld, wordt in de officiële Tsjechoslo waakse propaganda voorgesteld als een gerechtvaardigde ingreep om het land in het rechte spoor te houden van het door Moskou geleide communisme. In niet aflatende campagnes zijn de meeste geesten in Tsjechoslowakije rijp gemaakt voor een houding van aanvaarding en onverschilligheid tegenover wat er aan schending van meest elementaire rechten in hun land gebeurt. Kritische tegenstanders, zoals de ondertekenaars van Charta '77, proDeert het regime door middel van processen, maar vooral door anonieme terreur van de rest van de bevolking te isoleren. Toch is de poging tot herstel van de mensenrechten - en daarmee verandering van regime - niet volkomen uitzichtloos. Pleitbezorgers voor ae mensenrechten kan het regime niet meer, zoals in de jaren vijftig, zonder slag of stoot uitschakelen. De internationale publiciteit is namelijk een gevreesd wapen geworden tegen de huidige Praagse machthebbers, die dan ook zoveel moge lijk uit haar schijnwerpers willen blijven. De vraag of het regime er in slaagt de kleine oppositie kern rond Charta '77 te elimineren is dan ook ten nauwste verbonden met de aandacht die wij willen opbrengen voor hun lot. Daarom moeten we iedere keer opnieuw aan dacht blijven vragen voor de schending van de mensen rechten in Tsjechoslowakije. Dat is de enige kans dat het perspectief op een betere toekomst voor de Tsjechoslowa- ken niet geheel ijdel is. Herinneren aan wat daar vandaag tien jaar geleden is gebeurd, behoeft dan ook niet zinloos te zijn. Voor morgen wordt droog, zon nig en vrij warm weer ver wacht. De kern van een hoge drukgebied is van de Golf van Biscaje naar Noordfrankrijk getrokken en nam daarbij nog in betekenis toe. Gisteren vie len er met name in het oosten van ons land plaatselijk nog buien, sommige met onweer. Door het naderbij komen van het hogedrukgebied nam de buiigheid in de loop van de middag en avond af en volgde een heldere nacht met weinig hn onze parlementaire redactie) •EN HAAG Terwijl de afdeling recht- praak van de Raad van State wacht op het »oment dat haar dossiers compleet zijn taatssecretaris Haars nadenkt over enkele ir nieuwe feiten", doen de actievoerenden i en et hele land hun best de Marokkanen- westie in de publiciteit te houden. Want na aar hun stellige overtuiging heeft het de- artement van justitie expres paperassen chtergehouden om zo staatssecretaris laars over een tijdje, als de politieke don- erwolken wat zijn overgedreve elegenheid te stellen alsnog de betrokken •larokkanen het land uit te zetten. het Amsterdamse kerkgebouw De Duif. mn of meer uitgegroeid tot het centrale punt an de solidariteitsacties, blijft het dan ook en bedrijvige boel Er zijn nog steeds 1 a 15 hongerstakers aanwezig, onder Sr 'PR-voorzitter Herman Verbeek. Er link verloop onder de hongerstakers, olgens een onderlinge afspraak houdt iede- deelnemer het minimaal 'erder zijn er enkele tientallen Nederlandse rganiserenden met schrijfmachines, pam- letten en andere attributen i lan zijn er natuurlijk de 60 a 80Marokka- De Duif i 'nderkomen hebben gemaakt. Strikt noodza kelijk lijkt dit laatste overigens niet 'u staatssecretaris Haars heeft beloofd geen nadere stappen te ondernemen, alvc laad van State in de nu geschorste zaak S. 'itspraak heeft gedaan. Maar een woord eerder van de Marokkanen verklaart: Wijven hier toch vanuit een soort bescher ming. Er kan elk moment weer een beslissen de fase intreden" Intussen lijkt het niet overbodig enkele fei ten in deze al jaren slepende en gecompli ceerd geworden kwestie op een rijtje te zetten. In november 1975 hielden 182 Marok kaanse gastarbeiders een hongerstaking in kerken te Amsterdam, Utrecht en Den Haag., Zij waren er namelijk niet in geslaagd een verklaring van hun werkgevers te verkrij gen. dat zij al voor 24 november 1974 in ons land werkzaam waren. En zo'n verklaring was nodig in het kader van de nieuwe „regularisatiemaatregel", die ten doel had de op grote schaal voorkomende illegale arbeid in ons land te legaliseren en in de hand te houden. Deze regeling ging 23 september 1976 in. De betrokken werkgevers hadden echter weinig zin zo'n verklaring af te geven, aangezien zij ver beneden het minimumloon betaalden en de sociale voorzieningen aan hun laars lapten. Hierdoor waren zij zelf Strafbaar. Niettemin besliste de toenmalige staatssecre taris van justitie. Zeevalking, dat deze 182 „kerk-Marokkanen" het land uit moesten. Deze Marokkanen (een klein aantal hunner is later hetzij vertrokken, hetzij gelegali seerd) hebben sedertdien een verbeten strijd gevoerd tegen de autoriteiten, in de hoop alsnog een verblijfsvergunning in de wacht te slepen. Vergeefs, want de 77 gevallen, waarover de afdeling rechtspraak van de Raad van State zich tot nog toe heeft uitge sproken. zijn op één na met met een ver blijfsvergunning gehonoreerd. Mede op grond hiervan meende de huidige staatssecretaris van justitie, Haars, tot uit voering van de beslissing van haar ambts voorganger te kunnen overgaan. Een eerste groep Marokkanen zou reeds deze maand het land zijn uitgezet, als niet langzamerhand vanuit vele hoeken van het land een overwel digende steun kwam voor deze buitenlandse arbeiers. van wie een aantal inmiddels weer in De Duif in hongerstaking was gegaan. In De Duif waren ze veilig, want diverse wette lijke regels stellen vast dat niemand tijdens een godsdienstoefening gestoord mag wor dèn. De publieke opinie was intussen geheel ge mobiliseerd, CDA en VVD gingen zich be zorgd afvragen of hun staatssecretaris niet teveel in het schophoekje terechtkwam. Zo dat mevrouw Haars op een nauwelijks meer verwacht moment te kennen gaf de uitzetting van de eerste groep Marokkanen enige tijd op te schorten. Het argument was dat er wellicht nieuwe feiten bekend waren gewor den. waarmee de Raad van State nog geen rekening had kunnen houden. Twijfel hie romtrent achtte de staatssecretaris ongewen st; hierin werd zij gesteund door de minister raad. Deze nieuwe feiten bestonden uit de inbreng van de Nederlandse afdeling van Amnesty International, die het gevaar dat de Marokkanen bij terugkeer naar hun vader land zouden lopen, nader onderbouwde Wist mevr. Haars hiervan dan nog niets? Marokko is een arm land met een zeer hoge 'werkloosheid. Daarom trekken al vele jaren jonge Marokkanen als gastarbeider naar Westeuropese landen, waar zij dikwijls via malafide koppelbazen voor een schijntje aan het werk worden gezet. Werk waar in onze welvaartsstaat niemand meer voor te vinden is. En werk dat officieel vaak niet eens bestaat. Onfrisse praktijken dus. Wel maken de gastarbeiders via "begeleidende instanties en anderszins kennis met vakbonden en andere verworvenheden van onze Westerse samenleving. Dit zit het Marokkaanse re giem. dat liever reclame had gemaakt voor het eigen land. niet zo lekker Het heeft daarom de Marokkanen in het buitenland georganiseerd in „Amicales des ouvriers et commercants Marocainskortweg Amicales Via deze Amicales tracht het Marokkaanse regiem invloed op zijn buitenlandse arbei ders te houden. Volgens Amnesty Internatio naal lopen de mensen die zich ertegen verzet ten of geen lid willen worden de kans bij familiebezoek in Marokko te worden gear resteerd. De hier in het nieuws gekomen 182 verantwoordelijk rechtscollege. De Raad van State is vanouds slechts een. zij het wel gewichtig, adviserend college. Ook de enkele jaren geleden in het leven geroepen afdeling rechtspraak van de Raad van State beoogt niet een op het politieke beleid beslissende invloed uit te oefenen. Want politiek en en recht zijn meestal vuur en water in de juridische literatuur. De afdeling rechtspraak beoordeelt slechts de rechtmatighheid, niet de doelmatigheid van beschikkingen afkomstig van de administra tie. En ook met die rechtmatigheidstoetsing is de afdeling heel voorzichtig. Aan de orde is hier slechts een zogenaamde marginale toetsing: de beschikking wordt eerst dan vernietigd als de staatssecretaris in redelijk heid niet tot haar beslissing heeft kunnen wind. De temperatuur daalde dan ook flink. In het midden en oosten van het land tot 5 a 6 graden. Het centrum van het hogedruk gebied verplaatst zich het ko mende etmaal in de richting van West-Duitsland. Hierdoor zal de aanvoer bij ons meer zuidelijk gaan worden, waar mee lucht vanuit Frankrijk wordt aangevoerd. Ten westen van de Britse-eilanden ligt het frontensysteem, behorende bij een depressie ten zuidwesten van Ierland. Door de aanwezig heid van het hogedrukgebied maakt het frontensysteem maar langzaam vordering in oostwaartse richting. Vooruitzichten voor woensdag: Wolkenvelden en op de meeste plaatsen droog. Middagtempe- raturen omstreeks 20 graden. Weerbericht van vanmorgen hongerstakers zouden, los van hun houding komen. De beschikking is dan niet rechtma- tegenover de Amicales, als tegenstanders van het regiem worden gezien. Het economisch, sociale aspekt speelt overi gens in toenemende mate ook binnen onze grenzen. Enerzijds willen we de vele buiten landse krachten graag behouden om het vuile werk voor ons te doen, aan de andere kant staat de teruggang van onze eigen economie een dergelijke houding nauwelijks' meer toe Maar om internationaal-juridische redenen ligt bijvoorbeeld een ontwerp van wet arbeid buitenlandse werknemers al bijna twee jaar bij de Eerste Kamer In ieder geval, zo vond ook staatsraad Van Rijckevorsel, heeft mevr. Haars zich bij haar beslissing de uitzetting op te schorten ver scholen achter een niet-politiek en dus niet- tig. Maar als de staatssecretaris op grond van doelmatigheidsoverwegingen alsnog tot uitzetting wil overgaan, staat de Raad van State volstrekt machteloos. Het beleid van de staatssecretaris kan dan ook uitsluitend in de politiek sfeer worden aangevochten. In eerste instantie is naast haar ook minister De Ruiter van justitie ten volle verantwoordelijk voor het door haar gevoerde beleid. Maar bovendien is het woord aan de Tweede Kamer Alleen aan de volksvertegenwoordiging heeft de rege ring verantwoording af te leggen over het gevoerde beleid Als de Marokkanenkwestie daarom zo zwaar bij vele Nederlanders blijft leven als nu het geval is. zal de Tweede Kamer wellicht spoedig zich hierover huigen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 5