Vraag naar
diamanten
neemt toe
Japan gaat invoer stimuleren
Unilever boekt
Pt
Collectieve sector in
Nederland het grootst
beter resultaat
tweede kwartaal
ttülW.HMI.ii
PRIJZEN MET DERTIG
PROCENT OMHOOG
Internationals terug
Japan en VS:
Lage Dollar niet
van invloed
op vraag cheques
OLIEMINISTERS
TOCH BIJEEN
samen proef
kweekreactor
FINANCIËNLEIDSE COURANTDINSDAG 15 AUGUSTUS 1978
BEURS VAN NEW YORK
DOW JONES INDEX
Van onze sociaal-economische
redactie
Den Haag De Nederlandse
toerist lijkt nog weinig gevoe
lig voor het verlies dat de
aankoop van traveller cheques
hem door de voortdurende da
lende koers van de dollar kan
opleveren. Bij het hoofdkan
toor van American Express in
goed idee.
dat smaakt!
Zachte jonge
jenever van
De Stoocker, is
jenever van 'n
puike kwaliteit.
Dubbel
gestookt en
gebotteld in een
karakteristieke
literfles.
W)l en zacht van
smaak. Is koel
het lekkerst.
Voor 12.95 haalt u
'm bij tenminste
1000 zelfstandige
slijters.
Amsterdam is nauwelijks
sprake van een dalende vraag
naar Dollar-cheques. Het kan
toor in Den Haag signaleert
een lichte stijging van de
vraag naar cheques die tegen
Duitse marken kunnen worden
ingewisseld, ten koste van die
van Dollars.
Reizigers naar Amerika, en dat
zijn er dit jaar een ongekend
aantal, kunnen er in de prak
tijk nauwelijks onder uit om
met dollar reischeques te wer
ken. Voor de vakantiegangers
die binnen Europa blijven ligt
dat evenwel anders. Als deze
groep touristen de voorkeur
geeft aan het reizen met che
ques, is er voor hen altijd nog
de keuze tussen Dollar en Duit
se Mark en eventueel de wat
duurdere Zwitserse Frank
Hoewel de Dollar op de inter
nationale geldmarkt op het
ogenblik dieptepunt na diepte
punt beleeft, wordt er van die
keuzemogelijkheid nog maar
weinig gebruik gemaakt Met
name mensen die wat langer
wegblijven en flink wat geld
mee moeten nemen, lijden ver
lies doordat in de periode tus
sen aankoop van de cheques en
het moment dat het geld in het
buitenland wordt uitgegeven,
veelal alweer van een lagere
koers sprake is.
Een woordvoerder van de
Haagse vestiging van Ameri
can Express wijst er overigens
op dat de koersdaling voor zijn
bedrijf geen nadelige gevolgen
heeft. „Als de voortdurende da
ling door blijft gaan en ook tot
de massa gaat doordringen,
hebben wij het alternatief van
de Markencheque in huis. Op
onze omzet zal de positie van
de Dollar om die reden geen
effect hebben".
(Van onze correspondente Linda Christmas)
LONDEN Tegenwoordig is diamant ook al je
beste vriend. Dit is een van de redenen dat de prijs
van de ruwe diamanten 30% zal stijgen op 21
augustus, de dag dat de eerstkomende „sight" of
verkoop van diamanten zal plaatsvinden door De
Beers Centrale Verkoop Organisatie in Londen,
Luzern en Kimberley. Deze Organisatie beheerst
85% van de wereldmarkt.
De prijsstijging zal variëren al naar gelang de
kwaliteit en de grootte van de edelstenen. De prijs
van kleine diamanten van minder dan één karaat
zal relatief het meest stijgen. De vraag naar deze
diamanten is in de laatste jaren gestadig toegeno
men, hoofdzakelijk als gevolg van de wereldwijde
reclamecampagne van De Beers.
De Amerikanen zijn nog steeds de grootste
afnemers van diamanten. 52% Van het werel
daanbod komt in de V.S. terecht. Hiervan wordt
45% verkocht als verlovingsringen en, wonder
lijk genoeg 9% verwerkt als sieraden voor man
nen. De Beers moedigt dit in advertenties in
Amerika aan door middel van de suggestie dat
een echte man een prachtige ring met diamant
voor zichzelf koopt wanneer hij intens gelukkig
is, bijvoorbeeld als zijn dochtertje van 11 jaar
oud hem verslaat met tennissen.
Japan staat tweede in de koperscompetitie. Tien
jaar geleden was het niet de gewoonte dat
Japanse bruiden een ring met diamant kregen,
maar nu pronkt al 45% van hen daarmee.
De Beers geeft toe dat de reclamecampagne
enorme successen geboekt heeft, maar men zegt
dat dit niet de enige reden is voor de ongehoor
de prijsstijging van 30%. De Centrale Verkoop
Organisatie heeft de dollar als prijseenheid. De
positie van de dollar is verzwakt tegenover de
harde valuta in de wereld. De dollar is ongeveer
20% gekelderd ten opzichte van de Japanse yen,
in de acht maanden die volgden op de vorige
prijsstijging van ruwe edelstenen met 17%. De
Beers weigert overigens te zeggen welk percen
tage van de prijsstijging veroorzaakt wordt door
de val van de dollar en wat precies het gevolg
is van de toegenomen vraag.
Ook kan men bij De Beers niet de exacte
uitwerking schatten van het speculatief hamste
ren van diamant in Tel Aviv, begin dit jaar,
als dekking tegen de onzekerheden die de valuta
boden.
Het is overbodig te vermelden dat de producen
ten helemaal niet blij waren toen ze tot de
ontdekking kwamen dat de prijs die zij kregen
niet weerspeigeld werd door de bedragen die
deze speculanten neertelden. Aangezien het de
belangrijkste verantwoordelijkheid van de Cen
trale Verkoop Organisaties de belangen van de
producenten te beschermen, werd er een toeslag
van 40% geheven op alle ruwe edelstenen die
in maart verkocht werden. Deze toeslag werd
allengs verlaagd, zodat hij nog 10% bedroeg in
juli. Nu, met de prijsstijging voor de deur is
hij afgeschaft.
Doordat er geen terugslag van betekenis is
geweest in de verkoop van diamant, zelfs niet
bij een toeslag van 40%, is duidelijk geworden
hoe sterk de markt is. In londen gingen aande
len De Beers vorige week omhoog met 24 pence
tot een waarde van 425 pence, (respektievelijk
ong. 1,03 en/18,17).
Men zegt dat de vestiging van slechts één ver-
koopkanaal in 1930 tot voordeel is geweest van
zowel de producent als de handelaar, de slijper,
de juwelier en de koper, aangezien dit tot een
stabilisatie van prijzen leidt. De producent is
niet verplicht zich bij deze Organisatie aan te
sluiten. Enkele landen, met name Rusland, dat
zich hieruit terugtrok in 1963, doen dat dan ook
niet.
De Centrale Verkoop Organisatie is overeenge-
komgen alle diamanten die een producent delft
te kopen of ze nu van de hoogste kwaliteit zijn
of van mindere waarde, bestemd voor industrië
le verwerking. In het geval dat de produktie van
ruwe edelstenen van een bepaalde grootte en
type op een bepaald moment groter is dan de
vraag, brengt de CSO een evenwicht tot stand
door, als het even kan, de verkoop hiervan aan
de slijperscentra te beperken. Eens in de vijf
weken geven de kopers aan Londen (en Luzern
en Kimberley) te kennen wat ze nodig hebben.
Er worden dan „kistjes" samengesteld die zoveel
mogelijk aan hun eisen voldoen. De koper be
kijkt zijn kistje in het geheim en moet of het
geheel nemen of niets. De Beers is verantwoor
delijk op het moment dat er (kontant) betaald
is, voor het vervoer van de diamanten naar hun
bestemming, de koper. Dit gebeurt volgens een
procedure die om veiligheidsredenen in een
wolk van mysterie gehuld is.
De prijs van diamanten voor industriële ver
werking wordt niet in het minst beïnvloed door
de huidige prijsstijging. Zij worden verhandeld
in transakties van een volkomen verschillende
aard.
Copyright The Guardian.
AMSTERDAM De interna
tionale aandelen zijn de nieuwe
week op de Amsterdamse
beurs lager begonnen, waarbij
met name voor Unilever en
Kon. Olie de opnieuw dalende
dollar „femme fatale" bleek te
zijn. Unilever verloor 1.90 op
117, terwijl Kon. Olie een
gulden lager begon op 129.90.
In de loop van deze week kan
meer activiteit op het Damrak
worden verwacht, aangezien al
le internationals met hun kwar
taal- en halfjaarcijfers komen.
Unilever opent maandag direct
na beurs de rij
Hoogovens begon de dag een
dubbeltje lager op 37.40, Phi
lips twee dubbeltjes op 35.40,
terwijl Akzo onveranderd
31.60 noteerde. KLM verloor
een gulden op 151. Op de rest
van de actieve markt bleven de
verschuivingen vrij gering. De
grootste deden zich nog voor
bij Deli, die 80 cent terug
moest naar 126.50 en bij Am-
robank die 90 cent verloor op
77.70. Dit laatste ondanks de
gemelde hogere winst en het
hogere interimdividend. De
scheepvaarthoek was verdeeld
en met 30 cent verlies voor
Kon. Boot op 85.60, een halve
gulden winst voor van Omme
ren op 145.50 en een onver
anderde notering op 79,80
voor Nedlloyd
Heineken was tien cent lager,
HVA 20 cent, terwijl Nat. Ne
derland eenzelfde bedrag terug
moest. ABN werd 50 cent duur
der op 368. De staatsfondsen-
markt gaf nauwelijks enige
wijziging te zien.
Op de lokale markt bleek alles
rustig. Hier moest Wyers weer
3,50 prijsgever op de 63,50,
terwijl Reiss 2 lager verhan
deld werd op 115,50. Verder
bleven de verschuivingen tame
lijk gering. In deze markt wa
ren verder Ahold, Tabak Phi
lips en NDU tamelijk vast, ter
wijl aan de andere kant KBB,
Macintosh, Van Gelder, Ub-
bink en Nijverdal- ten Cate vrij
zwak waren. Op de actieve
markt gebeurde niet veel meer.
Een lichte tendens tot verbete
ring werd echter gedurende
beurstijd hier en daar zicht
baar.
Bij Unilever kwam het officiële
slot op 116,80, een uiteinde
lijk verlies van 2,10. De cij
fers vormden voor de beurs
een ware opluchting. De verbe
tering van de winst stuwde na
beurs de koers omhoog en ge
handeld werd direct al iets bo
ven de 118.
INCOURANTE FONDSEN
BUITENLANDS GELD
(Prijs in guldens)
Amerikaanse dollar 2 072 T7
Engelse pond 4 08— 4^38
Belgische Ir (100) 6.56— 6,86
Duitse mark (100) 106.75—109,75
"al lire (10.000) 24.50— 27.50
Portugese esc (100) 4,35—z 5.60
Deense kroon (100)
Tokio (ANP) - Het bedrag dat
Japan gaat besteden aan ver
groting van zijn invoer als
noodmaatregel die het buiten
sporige overschot op zijn be
talingsbalans moet verkleinen
zal van vier miljard op 12,5
miljard dollar worden ge
bracht.
De Japanse minister van inter
nationale handel en industrie,
Tosjio Komoto, en de direc
teur van het Japanse planbu
reau, Kiitsji MijazaWa, hebben
hiertoe besloten. Het Japanse
kabinet komt op 2 september
bijeen om het plan goed te
keuren, zo is zaterdag in Tokio
meegedeeld.
Van het totale bedrag zal on
geveer vijfmiljard dollar wor
den uitgegeven aan de aan
koop van mineralen en ener
giegrondstoffen in het buiten
land, 900 miljoen dollar aan
olie die in opgelegde tanksche
pen zal worden opgeslagen en
1,3 miljard dollar aan vliegtui
gen die weer aan buitenlandse
luchtvaartmaatschappijen zul;
len worden verhuurd.
Verder is besloten 600 miljoen
dollar te besteden aan fa-
brieksschepen, die
zullen worden verhuurd,
miljoen dollar aan vliegtuigen
voor binnenlandse luchtvaart
maatschappijen, 3,5 miljard
dollar aan schepen die buiten
landse dochtermaatschappijen
van Japanse rederijen zullen
laten bouwen, 100 miljoen dol
lar aan medische apparatuur
en 300 miljoen dollar aan an
dere zaken.
In Washington zal eind volgen
de maand op het niveau van
staatssecretarissen overleg
worden gepleegd tussen de
Verenigde Staten en Japan
over de bilaterale economi
sche problemen. Het „bescha
mende" handelsoverschot dat
Japan ten opzichte van de VS
heeft zal dan aan de orde ko
men, zo deelden woordvoer
ders van het Japanse ministe
rie van buitenlandse zaken
KOEWEIT (ANP) De met
oliezaken belaste ministers
van negen landen, die zijn ver
enigd in de Organisatie van
Arabische Olieproducerende
Landen (OAPEC) komen op 19
september in de Saoedische
stad Taif bijeen om te verga
deren over de mogelijkheden
voor voortzetting van de steun
aan de OAPEC-tankermaat-
schappij Arab Petroleum Ma
ritime Transport Company.
Dit heeft een woordvoerder
van de OAPEC maandag mee
gedeeld.
Begin vorige week meldde een
Saoedisch Dagblad dat minis
ters van olie van de dertien
leden tellende OPEC op 19 sep
tember in TAIF zouden verga
deren over een mogelijke ver
hoging van de olieprijs. Dit be
richt werd later van de zijde
van de OPEC tegengesproken,
maar zorgde op de internatio
nale wisselmarkten wel voor
extra druk op de dollar.
De woordvoerder van de OA
PEC merkte op dat het betref
fende dagblad de twee organi
saties mogelijk met elkaar
heeft verward.
De Arab Petroleum Maritime
Transport Company heeft vo
rig jaar een bedrijfsverlies ge
leden van 4,4 miljoen dollar. In
mei van dit jaar besloten de
OAPEC-ministers de steun aan
het bedrijf voort te zetten. De
maatschappij heeft de beschik
king over acht olietankers met
een gezamenlijk draagvermo
gen van 2,1 miljoen ton. Binnen
een jaar krijgt het bedrijf ook
nog twee schepen geleverd
voor het transport van aard
gas. Een bijzondere commissie
heeft een aantal voorstellen ge
daan inzake de verdere steun
maatregelen. Deze voorstellen
zullen in Taif aan de orde ko-
DEN HAAG (ANP) De col
lectieve sector in Nederland is
groter dan die van welk ander
Westers land ook, zo blijkt uit
vergelijkende cijfers, die de
OESO (Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en
Ontwikkeling) heeft gepubli
ceerd in haar rapport „public
expenditure trends".
In de jaren 1974 tot 1976 beliep
de collectieve sector in ons
land gemiddeld 53,9 procent
van het Bruto Nationaal Pro-
dukt. Zweden is het enige an
dere land, dat boven de 50
procent uit komt (51,7 procent)
Andere landen met een grote
collectieve sector zijn Ierland
(49,4 procent), Noorwegen en
Denemarken met resp. 46,6 en
46,4 procent, Engeland (44,5
procent), Duitsland (44,0 pro
cent), Italië (43,1 procent), Bel
gië (43,0 procent) en Frankrijk
(41,6 procent). Alle andere lan
den blijven onder het gemid
delde van de OESO-landen
(41,4 procent).
Toch is de gezamenlijke druk
van belastingen en sociale pre
mies in Nederland niet de
hoogste in de westerse landen,
al scheelt het niet veel. De
hoogste druk meet het rapport
(in de jaren 1974/76 in Noorwe
gen en Zweden, in welke lan
den hij 47,0 procent bedraagt.
Nederland komt daarna met
46,2 procent, gevolgd door De
nemarken met 42,5 procent. In
alle andere landen blijft de
druk van belastingen en sociale
premies onder de 40 procent,
soms ver daaronder, zoals in
de Verenigde Staten (27,5 pro
cent).
Met zijn sociale premies, die
18,4 procent uitmaken van het
Bruto Nationaal Produkt,
spant Nederland wel weer de
kroon. Slechts Frankrijk met
15,2 procent benadert enigszins
de druk van de Nederlandse
sociale premies. In België,
Duitsland, Noorwegen en Italië
ligt de druk in de buurt van
de dertien procent, overal el
ders blijft hij beneden de tien
procent (in Engeland 6,6 pro
cent en in de V.S. 6,7 procent).
Dat betekent, dat de belasting
druk in Nederland geen we
reldrecord heeft weten te vesti
gen., in verscheidene landen is
de druk van indirecte en direc
te belastingen hoger dan in ons
land.
De recordomvang van onze col
lectieve sector heeft niet kun
nen verhinderen, dat de wo
ningvoorraad in ons land (322,4
per 1000 inwoners in 1976) klei
ner is dan in verscheidene an
dere landen (bijv. Oostenrijk
387,7, België 391,6, Denemar
ken 397,0, Duitsland 383,0,
Spanje 343,9, Zwitserland 390,4
en Engeland 368,0 per 1000 in
woners).
FIAT GAAT
MEER SAMEN
MET LANCIA
(Van onze correspondent)
TURIJN De autofabrieken
Fiat en Lancia zullen nauwer
met elkaar gaan samenwerken.
Fiat, het grootste Italiaanse
automobielconcern bezit al
enige tijd alle Lancia aande
len. Gedacht wordt aan een
gezamenlijk management en
een op elkaar afstemmen van
het productieprogramma van
beide bedrijven zonder dat de
identiteit van Lancia in het
geding komt.
De beleidswijziging zal merk
baar zijn in de modellen die
Lancia vanaf 1979 presenteert
aan het publiek. Het afzonder
lijke dealernet blijft naast dat
van Fiat voortbestaan. Fiat be
zit in Italië ook reeds de aande
len van o.a. Autobianchi en
Alfa Romeo, alsmede in Duits
land Magirus Deutz.
Dollar ongekend laag
AMSTERDAM (ANP) Dol
larkoersen van niet zo heel ver
meer boven de twee gulden en
goudprijzen van dik boven de
tweehonderd dollar geven aan
dat het vertrouwen in het
Amerikaanse geld nog steeds
erg klein is en dat het bezit
van edel metaal onder deze
omstandigheden' voor velen
aanlokkelijk blijft.
De Amsterdamse wisselmarkt
noteerde gisteren 2,122 gulden
j voor een dollar als dieptepunt
en de Londense goudprijs be-
reikte tegen het einde van de
middag een hoogtepunt van
1 214,60 dollar per ounce (31,1
gram).
Rotterdam - In het tweede
kwartaal van 1978 waren de
verkopen van Unilever in
geldswaarde 7 pet hoger
10.826 min tegen 10.132
min). Van deze stijging was 4
pet het gevolg van een toene
ming naar hoeveelheden. In
het eerste halfjaar van 1978
was de stijging in geldswaarde
5 pet 20.806 min tegen
19.818 min) en in volume bij
na 2 pet. De winst per aandeel
steeg van 20 in Unilever n.v.
met 5 pet van 6,16 tot 6,48.
De winst van Unilever toeko
mend aan de houders van het
gewone kapitaal ging in het
tweede kwartaal met hetzelfde
percentage omhoog van 343
min tot ƒ361 min. In het eerste
half jaar daalde deze winst met
één pet van 560 min tot 556
min. Hierdoor was de winst per
aandeel van 20 in het eerste
half jaar eveneens een pet la
ger, te weten 9,98 tegen
10,05, aldus blijkt uit de van
daag door Unilever bekendge
maakte resultaten over het
tweede kwartaal en het eerste
halfjaar 1978.
In zijn toelichting op de gang
van zaken bij Unilever in het
tweede kwartaal van 1978 in de
verschillende geografische ge
bieden meldt de raad van be
stuur dat de stijging in de ver
kopen naar hoeveelheden zich
ook in Europa heeft voorge
daan. De marges op artikelen
voor huishoudelijk gebruik
konden enigszins worden ver
beterd. De resultaten van de
bedrijven op het gebied van
margarine, wasmiddelen en
diepvriesartikelen waren hoger
dan in het overeenkomstige
kwartaal van 1977.
Tokio (AP) - Japan en de Ver
enigde Staten zijn het eens ge
worden over het gezamenlijk
experimenteren bij de ontwik
keling van een snellekweek-
reactor, zo is in Tokio meege
deeld.
Er zullen twee deskundigen
naar de VS worden gezonden
om deel te nemen in een serie
proeven, die drie jaar gaat du
ren, met de „zero power pluto
nium reactor", die was ge
bouwd door het Argonne Na
tional Laboratory.
Japan heeft reeds een proef-
snellekweek-reactor vervaar
digd in O ar ai, 150 km ten
Noordoosten van Tokio. Die in
stallatie heeft de naam gekre
gen van „Joyo".
Joyo was gebouwd door de
maatschappij voor de ontwik
keling van kernreactoren en
splijtstof, een staatsbedrijf, dat
thans aan het werken is aan
een nieuw type snellekweek-
reactor getiteld „monzjoe".
Unilever stelde in het tweede kwartaal van dit jaar in Maarssen een fabriekshal voor vloeibare
reinigingsmiddelen in gebruik. De investering bedroeg ruim drie miljoen. Op de foto de men en
opslagafdeling.
