Chileense Dina-Generaal in hechtenis om moord
Franse politie protesteert tegen
uitwijzing Iraakse bewakers
Beter slecht dan dood?
Nieuwe leidingen lossen
waterproblemen op Capri niet op
Vijf doden na
aanslag op
Argentijnse
marinechef
Aartsbisschop klaagt
over behandeling
gevangen IRA-leden
f
■BUITENLAND,
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1978 PAGINA 7
Na beschuldiging Washington
SANTIAGO (Rh) De regering van Chili
heeft gisteravond bekendgemaakt dat het
voormalige hoofd van de Chileense gehei
me politie, generaal Manuel Contreras, in
preventieve hechtenis is genomen. Dit
naar aanleiding van het feit dat hij er
door een gerechtelijke jury in Washington
formeel van is beschuldigd opdracht te
hebben gegeven tot de moord op Orlando
Letelier, Chileens oud-ambassadeur in de
Verenigde Staten en oud-minister van bui
tenlandse zaken van wijlen president Sal
vador Allende.
Contreras en de twee andere Chileense
officieren die in de Amerikaanse aan
klacht worden genoemd, Pedro Espinoza
en Armando Fernandez Larios, worden
vastgehouden in een legerplaats. De rege
ring van Chili deelde mee dat de aanhou
dingen waren verricht op verzoek van de
Amerikaanse regering.
Aan de uitspraak van de jury, gedaan ten
overstaan van rechter William Bryant, is
een onderzoek van twee jaar voorafgegaan
dat alles had om het tot een botsing tussen
de Verenigde Staten en de huidige Chileen
se regering van generaal Augusto Pinochet
Ugarte te laten komen.
Later zullen de Verenigde Staten het pro
ces van uitlevering in werking stellen,
krachtens het uitleveringsverdrag dat bei
de landen hebben. De drie mannen worden
elk op vijf punten van moord beschuldigd.
Elk punt op de aanklacht kan tot leven
slange gevangenisstraf leiden.
Letelier was een intiem medewerker van
wijlen de marxistische president van Chili,
Salvador Allende Gossens, en hij diende
als ambassadeur van Chili in de Verenigde
Staten. Hij was een onverzoenlijk tegen
stander van het huidige bewind in Santia
go dat Allende ten val bracht en hij woon
de in ballingschap in Washington toen hij
stierf.
Hij en zijn medewerkster, mevrouw Ronni
Moffitt, werden gedood toen, op 21 septem
ber 1976, een bom ontplofte in de auto
waarin zij reden.
In de aanklacht staat dat Contreras, „het
zij als enige of in samenwerking met ande
ren die de gerechtelijke jury niet bekend
zijn, opdracht gaf tot de moord op Orlando
Letelier".
In de aanklacht wordt een zorgvuldig be
raamd plan onthuld rond valse paspoorten
voor twee agenten van Dina die zich naar
Washington moesten begeven met onderde
len voor een bom die door Cubanen waren
gekocht in een warenhuis van Sears Roe
buck and Co.
(Van onze correspon- hebben gisteren in Pa
dent) wakers van de Iraakse
PARIJS Tientallen ambassade, die maandag
Franse politie-mannen een Franse politie-in-
specteur doodschoten,
rijs een protestdemon
stratie gehouden tegen
het feit, dat de drie be-
Boze politiemannen groepen samen op de binnenplaats van het hoofdkwartier van
de politie in Parijs.
zonder strafvervolging
naar hun land terugge
zonden worden. De
Franse autoriteiten had
den in de middag erkend
dat de drie die maandag
om onverklaarbare wij
ze het vuur openden op
de terrorist en de Franse
inspecteurs die deze
naar een auto escorteer
den, een diplomatieke
status hebben. Derhalve
kunnen zij niet in Fran
krijk berecht worden en
zullen alleen uitgewezen
worden.
Een vertegenwoordiger van de
vakbond van politieinspecteurs
verklaarde dat de Franse poli
tie de wet alleen maar kan
eerbiedigen, hetgeen niet weg
neemt, dat tegen het onver
klaarbare gedrag van de drie
maandag gearresteerde Irake
zen geprotesteerd wordt. „Als
zij door onze mensen naar de
luchthaven geëscorteerd wor-
President Eanes waarschuwt partijen Portugal
LISSABON (UPI) - De presi
dent van Portugal, Antonio
Ramalho Eanes, heeft in een
toespraak gezegd dat de poli
tieke partijen de regeringscri
sis zelf onderling voor het
weekeinde moeten hebben op
gelost of anders een regering
moeten aanvaarden die door
de president wordt benoemd
om de zaken waar te nemen
tot vervroegde algemene ver
kiezingen zijn gehouden.
„Wanneer zij geen oplossing
kunnen bereiken zal ik dat be
schouwen alsof zij de verant
woordelijkheid hebben aan
vaard van de vervroegde ver
kiezingen, onder onwenselijke
omstandigheden op de kortst
mogelijke termijn".
Eanes sprak voor radio en tele
visie. Hij wees erop dat de
verkiezingen zouden moeten
worden gehouden met een ver
ouderde kiezerslijst en dat tij
dens de organisatie ervan de
waarnemende regering ernstig
in haar handelingen beperkt
zou zijn tijdens een periode
waarin ingrijpende beslissin
gen voor de economie van het
land noodzakelijk zijn.
den, zoals de wet voorschrijft,
zullen de anderen een haag
vormen die hen de rug toe
keert", zo verklaarde hij.
Intussen werd besloten de drie
nog 24 uur in hechtenis te hou
den voor het verdere onder
zoek. De Franse politiemannen
zijn ontstemd over het feit dat
de drie bewakers van de Iraak
se ambassade moedwillig vuur
den op straat, waar zij dus
volstrekt geen diplomatieke im
muniteit meer genoten, op de
terrorist, die zich al overgege
ven had. Het was onmogelijk
dat zij niet wisten dat ze daar
mee eveneens de Franse poli-
tie-inspecteurs in gevaar brach
ten die de man in hun midden
genomen hadden.
Zoals bekend werd een Franse
inspecteur op slag gedood, de
terrorist werd ernstig gewond
en een van de Iraakse aanval
lers werd door de andere Fran
se inspecteur neergeschoten uil
zelfverdediging. Met de affaire
is het gehele beginsel van de
diplomatieke onschendbaar
heid en de accreditatie van zgn
diplomatiek personeel ander
maal gesteld.
De soepele Franse houding
moet gezien worden tegen de
achtergrond van Frankrijks
verhouding met Irak. Irak is
namelijk Frankrijks tweede
olieleverancier en het wordt ge
noemd als een mogelijke klanl
voor de gevechtsvliegtuigen
van de Franse Mirage-fabrie
ken. Irak zou onlangs een
koopcontract hebben getekend.
Van onze correspondent
CAPRI Sinds deze week
lopen er drie dikke leiding
buizen voor drinkwater van
Punta Bacoli op bet Ita
liaanse vasteland naar het
lieflijke eiland Capri. De
twaalfduizend eilandbewo
ners en bun gemiddeld tien
duizend zomergasten zou
den zich nu kunnen laven
aan heerlijk, helder leiding
water als.het distributie
net nu ook klaar was, maar
dat is het niet.
Bijgevolg blijven de Ca-
priërs doen wat ze ten tijde
van keizer Tiberius ook al
deden: lamenteren over het
miserabele drabbige vocht
dat ter plaatse wordt aange
duid als „acqua potabile" of
tewel drinkwater.
Veertig liter water kunnen
per seconde door de flexibe
le stalen buizen die op de
bodem van de zee rusten
naar het eiland worden ge
pompt en dat is meer dan
voldoende om er alle dorsti-
gen mee te laven, hen te
laten douchen en de was
laten doen. Daar heeft de
Sippic, de maatschappij die
de leiding heeft laten leggen,
goed voor gezorgd.
De gemeente Capri had ech
ter ook iets moeten doen,
namelijk het distributienet
vernieuwen nu het bestaan
de de hogere druk niet meer
kan verwerken. Daarvoor
ontbrak het geld. De ge
meente is afhankelijk van
de potten die de regering
uittrekt voor verbetering der
leefomstandigheden in de
Mezzogiorno, het berooide
zuidelijke deel van Italië en
die potten zijn leeg.
Nederlaag
voor Carter
WASHINGTON (RTR) Pre
sident Carter heeft gisteren in
het Huis van Afgevaardigden
weer een nederlaag geleden.
Zijn plan volgend jaar voor
800 miljoen dollar Amerikaan
se wapens over te doen aan
het Zuidkoreaanse leger, haal
de het niet.
Met 279 stemmen voor en 117
tegen keurde het Huis een
amendement goed, waardoor
voor slechts 90 miljoen wordt
overgedaan. Tevens werd de
president verplicht het Congres
te raadplegen alvorens hij nog
meer Amerikaanse troepen uit
Zuid-Korea terugtrekt.
Overlopers
helpen bewind
van Smith
SALISBURY (Rtr) Lt.-gen.
Peter Walls, de opperbevelheb
ber van het Rhodesische leger,
heeft gezegd dat .overgelopen
terroristen' met de interimre
gering meewerken in een aan
tal oorlogsgebieden van Rho-
desië.
„Wij noemen lui die tegen de
regering zijn terroristen. Als ze
naar ons zijn overgelopen noe
men we ze guerrillastrijders.
De guerrillastrijders zijn gewa
pend en zij helpen ons bij het
handhaven van de orde in hun
gebied. Zij vormen praktisch
een hulpkorps van de rege
ring", aldus de generaal.
Een van de belangrijkste rede
nen voor de recente raid in
Mozambique, zei Walls, was dat
de overlopers bedreigd werden
door het Patriottisch Front.
Walls zei dat in Mozambique
2.700 in Tanzania opgeleide ter
roristen hadden klaargestaan
voor een actie in Rhodesië.
Zo zag het flatgebouw in Buenos Aires er uit nadat
de bomaanslag gepleegd was.
BUENOS AIRES (AP) Een bomexplosie in een gebouw
aangrenzend aan het huis van de op een na hoogste chef van
de Argentijnse marine heeft gisteravond volgens onofficiële
bronnen het leven gekost aan zijn vijftienjarige dochter, een
buurvrouw en aan drie lijfwachten.
Het staflid van de marine, Armando Lambruschini (52), was thuis
op het moment van de explosie. Hij wist echter ongedeerd te
ontkomen, zo heeft een functionaris van de marine bekend
gemaakt. Lambruschini is in juni benoemd als toekomstig opper
bevelhebber van de marine en als lid van de leidende junta in
Argentinië met ingang van 15 september.
Buren vertelden dat de bom om ongeveer 2 uur 's nachts tot
ontploffing is gekomen op de onbewoonde tweede verdieping van
het aangrenzende appartement, waardoor de muur van Lambru-
schini's huis opgeblazen werd.
Er zijn geen officiële berichten vrijgegeven door de politie of
marine. Uit politiekringen is echter wel vernomen dat er drie
lijfwachten om het leven zijn gekomen bij de bomaanslag. De
Argentijnse nieuwsdienst. Noticias Argentinas, meldt dat de
dochter van Lambruschini, Paula, gedood is door de explosie.
De militaire regering van Argentinië, die in 1976 de macht heeft
overgenomen, zegt dat het op een paar honderd na alle 20.000
linkse tegenstanders van het regime heeft uitgeschakeld. Dit jaar
zijn er tot nu toe 18 politieke moorden gepleegd, in 1977 waren
dat er nog 677 en in 1976 1480.
Weer VS-wapens
voor Turkije
WASHINGTON (AP) - Het
Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft met 208 te
gen 205 stemmen zijn goedkeu
ring gegeven aan het voorstel
van president Carter, het nu
drie jaar oude wapenembargo
tegen Turkije op te heffen.
Carter mag hier nu toe over
gaan zodra hij kan melden dat
Turkije „zich te goeder trouw
gedraagt bij pogingen zijn troe
pen uit Cyprus terug te trek-
ken en de vredesonderhande
lingen met de Grieks-Cyprioten
te hervatten". De Senaat had
het voorstel vorig week al
goedgekeurd.
Diplomaten in
Indonesië met
valse diploma's
JAKARTA (Rtr) De Indone
sische politie heeft ontdekt
dat bepaalde functionarissen
van het ministerie van buiten
landse zaken valse universitai
re diploma's hebben gekocht
om vooruit te kunnen komen,
zo heeft een politiewoordvoer
der gisteren meegedeeld.
De valse diploma's, afkomstig
van vier Indonesische universi
teiten, brachten elk 250.000 roe-
pia's 1300) op, zei hij. Vier
functionarissen waren er op
basis van deze valse documen
ten in geslaagd tot ambassa
deurs in het buitenland be
noemd te worden.
Het onderzoek wordt volgens
hem bemoeilijkt doordat de
twee voornaamste falsificaris-
sen zijn overleden, een bij een
verkeersongeluk vorig jaar en
de ander enkele dagen geleden,
door de schok die de ontdek
king bij hem had veroorzaakt,
aldus de politiewoordvoerder.
IADVERTENTIES
'n Ei hoort erbij
BELFAST (AP) De primaat
van de rooms-katholieke kerk
in Ierland, aartsbisschop Tho
mas O Fiaich van Armagh,
heeft gezegd dat de omstandig
heden waaronder de veroor
deelde IRA-leden in de gevan
genis van Maze bij Belfast
moeten leven zelfs voor dieren
onaanvaardbaar zijn, laat
staan
Mgr. O Fiaich zei tijdens een
persconferentie in Armagh dat
hij zondag een bezoek aan de
gevangenis heeft gebracht,
waar 307 IRA-leden al onge
veer 18 maanden protestacties
voeren. Ze weigeren gevange
niskleding te dragen en de toi
letten te gebruiken tot ze de
status van politieke gevangene
krijgen toegekend.
De aartsbisschop, die een rap
port over zijn bevindingen
naar het Vaticaan zal sturen,
vertelde gisteren over zijn ron
de langs koude, natte cellen
zonder meubilair, waar de ge
detineerden in hun eigen uit
werpselen zitten.
„Het deed me nog het meest
de toestanden in
aar ik honderden
riolen zag hokken,
n sommige cellen
bijna ondraaglijk", aldus
de aartsbisschop.
De Britse regering reageerde
gisteravond met een ontken
ning dat de IRA-leden gedwon
gen worden onder onmenselij
ke omstandigheden te leven. Er
wordt tevens afwijzend in ge
reageerd op het ook door de
aartsbisschop gesteunde ver
zoek om de status van politiek
gevangene weer in te stellen.
denken
Calcutta,
daklozen
De stank
Christina met haar Sergej
Christina Onassis na haar huwelijk met de Rus Sergej Kauzov in Moskou.
Christina's fortuin wordt geschat op zo'n 500 miljoen dollar. Kauzov heeft dan
ook zijn baan bij een staatstransportbedrijf opgezegd en ingewijden verwachten
dat hij hoofd zal worden van het kantoor dat rederij Onassis in Moskou gevestigd
heeft.
Dilemma voor een gevlucht meisje uit Cambodja
Tokio De uitroeiing van de Cambod
jaanse middenklasse is, volgens de meeste
berichten die in het Westen over het Com
munistische Cambodja bekend zijn, zo
meedogenloos geweest, dat het overleven
van Chan Serey Montee, afstammelinge
van een „klassevijand", bijna als een schok
komt.
Het meisje Chan,, 18 jaar oud, vluchtte 11
dagen geleden over de grens naar Thai
land en nog kruipt ze het grootste deel van
de tijd over de vloer met de verwezen bük
van een overlevende van een schipbreuk
of een vliegtuigongeluk.
Weinige vluchtelingen uit Cambodja zijn in
de laatste maanden tevoorschijn gekomen
uit een zo prominente familie. Een dergelij
ke achtergrond maakte het leven zeer ris
kant toen de Communisten de macht gre
pen, maar nu zou deze achtergrond van
pas kunnen komen om een lange opslui
ting onder Thaise wetten vanwege illegale
binnenkomst te bekorten en om haar vesti
ging in Frankrijk of de Verenigde Staten
te bespoedigen. Haar vader, zegt ze, was
Chan Hel, een vroegere gouverneur van
Phnom Penh, en haar oom admiraal Vong
Sarendy, commandant van de Cambod
jaanse marine. Een andere oom, Ieth Bunt-
hemwwas, Cambodjaanse ambassadeur in
Washington tijdens het regime van Lon
Nol.
Tot aan haar vijftiende jaar leidde Chan
het verwende leven van de stedelijke élite,
omringd door bedienden, en studeerde zij
aan de beste middelbare school van Ph
nom Penh.
Op 17 april 1975, de dag dat de voorhoede,-
van de Rode Khmer guerrillas Phnom
Penh binnnenkwamen, zag juffrouw Chan
toe hoe zij admiraal Vong bij de Chroy
Changwan Brug overmeesterden en hem,
samen met een kolonel van het leger,
Muong Day Kham, in een jeep meevoer-
Het was een misdaad tot de middenklasse
behoord te hebben. Onze correspondent
Robert Whymant, Bangkok, vertelt over
het meisje Chan en de positie van Cam
bodjaanse vluchtelingen.
den. Dat was het laatste wat ze van hem
zag.
Het meisje Chan, haar vader en moeder
en andere leden van de familie namen
onmiddellijk een nieuwe identiteit aan om
aan de wraakmoorden op „klassevijanden"
door de Communisten te ontkomen. Bij de
vernietiging van de ongetwijfeld gedegene
reerde stedelijke society werden vele mili
tairen, intellectuelen, zakenlieden en amb
tenaren uitgeroeid, hoewel er geen be
trouwbare aanwijzingen zijn hoevelen er
stierven.
Na een reis van drie maanden, waaronder
een voettocht van 177 kilometer, kwamen
Chan en haar familie aan bij het dorp
Neak Ta in het noord-westen, ongeveer 32
kilometer van de grens met Thailand. Zij
nam een „plattelandsnaam" aan en verwis
selde haar beschaafde Phnom Penh-accent
voor de ruwere boerenspraak, en hield het
er drie jaar en drie maanden vol.
Het graven van sloten en het voederen van
varkens van de vroege morgen tot de late
avond viel juffrouw Chan niet gemakke
lijk. „Maar na een poosje raakte ik gewend
aan het werk".
Omdat de mannen en vrouwen gescheiden
waren, leek het onmogelijk een ontsnap
ping met de familie te beramen, maar er
kwam een kans. „Op een dag, toen we
elkaar konden spreken, besloten we een
voudigweg diezelfde nacht te gaan".
Chan, haar ouders, broers, zusters, zwager
en nichtje van 15 maanden vertrokken met
vier jonge mannen, waaronder iemand die
de slecht afgebakende grensstreek tussen
Thailand en Cambodja kende en die als
gids kon dienen. „Toen de zon opkwam
op 20 juli waren we ongeveer twee kilome
ter van de grens. Er lagen zeer veel mijnen
waar ik overheen sprong en er staken ook
bamboepunten in de grond. Mijn ouders
raakten vermoeid en zeiden me vooruit te
gaan met de jongens".
Als enige van de familie van zeven stak
ze veilig de grens over naar Thailand. Ze
zegt dat de anderen zich misschien nog
verschuilen in de bossen aan de andere
kant, maar ze denkt dat ze waarschijnlijk
gevangen genomen zijn door patrouilles
van de Rode Khmer. Juffrouw Chan, wier
voeten en enkels vereelt en leerachtig zijn
van het ongeschoeid werken in het veld,
trok al snel de aandacht van een Thaise
politieagent bij de grenspost; mooie meis
jes zijn een zeldzaamheid onder de vlucht
elingen uit Cambodja.
Ze zegt dat de agent haar probeerde te i
verkrachten -verhalen over verkrachting
van vluchtelingen, vooral van Vietnamese
meisjes, zijn geen bijzonderheid- en dat ze
zijn toenaderingen afweerde door te sme
ken om twee maanden om zijn „voorstel"
te overwegen.
Terwijl ze wacht tot de raderen van de
Thaise justitie zich in beweging zetten en
tot ze geregistreerd is door de Verenigde
Naties voor uiteindelijke vestiging in een
ander land - en dat kan lang duren - zit
ze ineengedoken op de grond, verbijsterd
en doodsbenauwd dat ze gedwongen zal
worden toe te geven aan de politieman.
„Dóér was ik bang vermoord te worden.
Hier ben ik bang een slecht meisje te
worden" zegt ze zachtjes.
„Daar" zegt ze „zou het doodvonnis uitge
sproken worden over een soldaat die zich
schuldig maakt aan verkrachting. Daar is
het gemakkelijk om dood te zijn, hier is
het gemakkelijk om slecht te zijn.".
