edere millimeter heeft
\lieuwe
iiacht-
5(leding
MNHUSUT
Finse landschappen in wol en linnen
Pleidooi van mgr.
oor meer ruimte
Bluyssen
in kerk
Korte
metten
kerk
wereld
Pastoraal Centrum richt zich op
vorming van vrijwilligerskader
TAART ALS IJS
anadese historicus:
hristus was vijftig
INENLAND/
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 18 MEI 1978 PAGINA 13
Nu is er zelfs
haute couture
voor het verpo
zen in bed.
Het huis V D
heeft de alleen-
verkoop weten
te bemachtigen
van grootmees
ter Yves St. Lau
rent. Er zijn 17
modellen in prij
zen van 149,-
tot 229,-. Duur
maar wel exclu
sief. Door de
stijl en het raffi
nement kan men
er zelfs een
feestje mee op
luisteren.
Slapen gaan of nog even een uurtje
buren kletsen?
bij de Ruches en volants voor avond/nachtkleding Dansen in de nachtjapon
Tekst Tiny Francis
Een eenvoudige manier om taart te bakken is haar in de
koelkast te laten opstijven, een rage in opkomst. Medio mei
komt „Dr. Oetker" u nog een handje helpen met een nieuwe
poedermix: „Taarthulp", die vermengd met kwark of yoghurt
en met slagroom (indien te vet met „Klop Klop" (klopperde-
klop) op een taartbodem een lichtverteerbare lekkernij bij de
thee in de tuin of na tafel oplevert.
Deze twee huisvrouwhulpen zijn afgesteld op een aardbeien-
slagroomtaart en een perzik-slagroomgebak. Het klaarmaken
kan niet verkeerd gaan. De taarthulp met de mixer mengen
met 3/8 liter slagroom De bijgeleverde taartrand op de
taartbodem plaatsen en het mengsel in de nu ontstane vorm
gieten. Stijf laten worden in de koelkast. Variatietips: Chovo-
notentaart, appelrumtaart, perzik-bavarois.
veeht
Zasti
101)/
Ljsau
i x
dus
meisje werd eens het hot
naakt door een jongeling,
wel aardig was. maar toch
hart en hand niet wist
innen. Hij peinsde één
en één nacht en zond
ar daarna 100 rode rozen,
ze met armen vol Bac-
jèatrozen op haarkamer
had ze potten noch
jen genoeg om de bloemen
weide in te zetten. Tenslotte
ze haar wastafel vollopen
plaatste er de resterende
irtig rozen in, waarvoor ze
;n emplooi had gevonden,
trouwde met de jongeling
leefde tot op heden „lang
gelukkig!" Dit moderne
ookje toont welk een in-
ted de „Rosa (hybride)" op
menselijk gemoed kan
voor niets gold zij in de
Iheid voor de „koningin
bloemen". Voor de bloe
it zijn de snijrozen van
lot belang, maar ook in de
imkwekerij worden miljoe-
struiken afgeleverd voor
ntsoenen en tuinen. Met de
er steekt de roos echter in
Hilariteit alle andere bloe
de kroon. Als meer
loonheden die hoog werden
oemd is de roos geen mak-
ij ke bloem.
jonge bloemiste noemde
r eens een „lastpost". Ze
niet tegen bedorven wa-
ze gaat soms ondanks
ide verzorging slap han-
langer dan een week-end
een koelcel opgeborgen,
rlich|draa£t ze de overëang
nd ziir een huiskamer niet (één
^ht in de koelcel maakt
dank'
Dewir echter sterker) en buigt
j^gjhutst het hoofd. (Om hen
erpot! een kans te geven, kan
slaphangende rozen in
krant wikkelen en diep
'zetten in warm - water).
w arschijnlijk is het soms
nukkig gedrag van de
roos te wijten aan het enorm
aantal kruisingen van het ras
In de bloementeelt liet men
de roos nauwelijks met rust.
Men onderscheidt dan ook
grootbloemige rozen, waartoe
de Theehyoriden en er Per-
net-hybriden ('d.v. de Bacca
rat): Middelgrote rozen (b.v
„Bridal Pink"). Kleinbloemige
rozen (b.v. „Garnette") en
Trosrozen (b.v. „Nymph"). De
meeste rozen worden vere
deld op de Rosa Canina of
selecties daarvan, dat wil zeg
gen ze worden op zogenaam
de „Onderstammen" geënt,
die soms worden geïmpor
teerd uit Israël en Marokko.
De roos heeft hinder van vele
ziekten en plagen: meeldauw,
spint, aaltjes, die de kweker
kopzorg geven. ,Als consu
ment heeft men daar - als de
rozen eenmaal in de kristallen
vaas staan, - geen boodschap
aan. Maar men moet wel we
ten dat het imposante eind-
produkt resultaat is van
(bloed), zweet en trane-
n. In ieder geval: van in
tense zorg! Rond de roos
heerst nog wat spraakverwar
ring. „Geen roosje zonder
doornen" heet het dan. Deze
doornen zijn echter in feite
stekels. De doorn is afgeleid
van een anders gevormd blad,
het begin van evolutie: het
blad werd door de jaren heen
doorn of uitsteeksel van de
stengel. Deze doornen zijn op
het onderste gedeelte van de
gesneden roos een bedreiging
voor haar levensduur, van
daar dat ze voor een lengte
van zeker 15 cm van de steel
moeten worden verwijderd,
evenals de blaadjes. De be
kendste rozen zijn: „Bacca
rat". „Dr. Verhage" (diep-
geel). „Mercedes" (oranje),
„Peer Gynt" (grootbloemig.
geel), „Sonia" (dieprose). Aan
de Veiling worden c.a. hon
derd rassen aangevoerd en
opvallend is dat de rassen
„Baccarat", „Carol", „Carnet-
te" en „Zorina" ruim 73% van
het areaal beslaan, voor de
andere 95 rassen blijft nauwe
lijks 27% over.
Finse Tuula Jarvenpaa weeft
surrealistische landschappen
van wol en linnen, intrigeren
de, boeiende namen. Zo groei-
de op haar weefgetouw: „Vo-
gels in de tuin van zijn dron
ken vriend", „Havik in mijn
hand", uitgevoerd in bruin en
zandkleur, „Hart vol eskruid",
een explosie van bordeaux,
paars, groen en geel of „Ik
heb wat met mijn leven ge
daan". En ook een kleed in
paars, uitvloeiend tot teer vio
let en écru: „Een verduivelde
rotdag". Tuula (29) woont in
het kleine dorp Nuijamaa (de
dichtstbijzijnde grote stad
heet Lappetnranta), twee kilo
meter van de Russische grens.
Men kan wél stellen dat de
wolven haar buren zijn Aan
haar kleine houten boerderij
grenzen eindeloze bossen,
tekst: Tiny Francis
waarin wel beren maar geen
mensen wonen. Het is er een
(nog) totaal verlaten streek.
Omdat ze verkoos zo dicht bij
de natuur te wonen is ze er
sterk mee verbonden. Een bij
eerste indruk introverte jonge
vrouw, die Helsinki verliet om
zich met haar man, de onder
wijzer van de dorpsschool in
Nuijamaa te vestigen op een
plaats waar de wereld haast
eindigt. Op een steenworp af
stand van haar boerderijtje,
(waar ook de schapenfamilie
van 3 stuks is ondergebracht
die haar wol levert) heeft ze
een leegstaand schoolgebouw
tot haar beschikking, waarin
haar verschillende weefgetou
wen zijn opgesteld, want deze
nemen vee] plaats in beslag.
Tuula, die de laatste jaren de
Soms stromen de dradenmassa's als
een waterval uit het wandkleed.
De Finse Tuula Jarvenpaa met een
lammetje.
geografische grenzen van haar
land doorbrak (in 1977 hield ze
een expositie in Zürich), heeft
tot woensdag 17 mei een klei
ne exquise tentoonstelling in
het Fins Nationaal Verkeers
bureau, KL. Gartman plant
soen te Amsterdam in samen
werking met „Finnzir." Praten
met haar gaat via een Finse
tolk, die vertelt dat de artieste
in eigen land zeer bekend is,
veel onderscheidingen heeft
ontvangen en dat de natuur
haar huis, haar inspiratiebron
vormt. De jaargetijden in Fin
land gaan wonderlijk snel in
elkaar over. de ene maand is
het nog 27 graden onder nul
(april), een week of zeven later
wijst de thermometer 25 gra
den boven nul aan. Deze tem
peratuurverschillen zorgen
voor een bijna transparant,
soms diffuus licht dat Tuula
op haar wandkleden weet vast
te leggen. Ze kan ook oplet
tend luisteren. Een werkstuk,
dat de naam 'ongewone ver
haaltjes' draagt, is ontstaan na
het aanhoren van een aantal
vogeltjes dat in een boom zat
te kwinkeleren. „Ze vertelden
elkaar kleine verhaaltjes",
zegt Tuula ernstig tegen de
vertaalster met voor de vreem
deling onbegrijpelijke woor
den. Het wollen 'schilderstuk',
waarin kleuren elkaar gedurfd
begrenzen, vlokken op de on
derste donker-paarse rand wat
verwaaide witte pluizen. Zon
der twijfel de vogeltjes. Tuula
kan haar levensgevoel kwijt in
het werk dat zij maakt. „Twee
vechtende kemphanen" in
overdadig uitstulpend roze
wolgewirwar tegen donkere
achtergrond, met ondertitel,
„hoe zit het nu met de bedrieg
lijke vrouw" zet de toeschou
wer weer eens aan het denken.
Waterval
„De soms als een waterval uit
het wandkleed stromende dra
denmassa's zorgen voor re
liëf", vertelt zij via de tolk. Het
effect is bijzonder mooi, voor
al tegen in elkaar vervloeiende
horizontinten. „Ernest terug in
de hemel,, is het ontroerend
geweven verhaal in dieppaars
via steeds lichter wordend vio*
let tot bijna schelpachtig geel/-
roze. De symbolische voorstel
ling van een diep doorleefde
teleurstelling, een zes maan
den groeiend kind, dat niet
geboren kon worden, maar
voortijdig stierf. Tuula begint
haar weefwerk door het ma
ken van een aquarel, waarin
zeexperimenteel kleuren sa
menvoegt, die ze wil gaan ge
bruiken. Vroeger verfde zij
zelf de wollen garens met ex
tracten van bloemen. „Maar
nu doet zij dit niet meer,"
vertelt haar vriendin en ver
taalster. Door bepaalde tech
nieken te volgen kan zij kleu
ren maken van vurig oranje
('Midsummer' als de zon laag
staat, heeft de hemel zo'n
kleur) tot het felblauw uit de
Finse vlag of doorgloeid rode
tinten m alle nuances. Tuula
is een „self made" kunstenaar.
Met de op eigen kracht ver
worven kennis en inzicht ech
ter is zij in staat reeds enige
jaren aan een kunstacademie
les te geven in haar uitzonder
lijke technieken en veroverde
reisbeurzen. Zij bezit het ge
heim om de natuur en haar
uitbeeldingsvermogen op on
schoolse wijze te verenigen.
Diocesane Pastorale Raad van het
om Den Bosch zal in zijn vergade-
van zaterdag een brief van mgr.
'ssen in behandeling nemen, waar-
leze pleit voor meer ruimte in de
De ruimte in de kerk voor ge-,
sgroei was ook een der voornaam-
onderwerpen zo niet struikelblok
van het Landelijk Pastoraal Over-
dat vorig weekeinde in Veldhoven
was.
bisschop constateert, dat de kerk
heel veel mensen als bedillerig,
iritair en bekrompen overkomt, als
instituut, dat grote lasten oplegt en
laar eisen stelt, een instituut met
voorafbepaalde, levensvreemde
boodschap, zonder veel aandacht voor
hetgeen mensen van deze tijd aan ver
wachtingen met zich dragen.
Bisschop Bluyssen bepleit uitdrukkelijk
ruimte om in het geloof te kunnen
groeien. Hij beschrijft de moeilijkheden
van veel jongeren als volgt: „Omdat je
van huis uit lid van de kerk bent, word
je meteen verplicht tot allerlei dingen,
waaraan je nog geen behoefte voelt en
die je niet kunt plaatsen in je rommelige
wereld. Toch ben je tot alle goeds be
reid. Maar je wordt in je diepste gevoe
lens niet serieus genomen en niet geres
pecteerd in je eigenwaarde. Je krijgt
een etiket opgeplakt: niet-geëngageerd.
niet-kerkelijk, randkerkelijk, buitenker
kelijk enz.".
Bisschop Bluyssen zegt begrip te heb
ben voor de oudere mensen, die alle
moderne veranderingen niet kunnen bij
benen en voor de „gewone gelovigen",
van wie er heel wat weinig in de kerk
komen. Het kerkbezoek is in het Bra
bantse Veldhoven gedaald van 66 pro
cent twaalf jaar geleden tot 33 procent
nu.
Maar dikwijls zijn die mensen, die al
leen op hoogtijdagen in de kerk komen,
ook mensen bij wie de christelijke over
tuiging best tot haar recht komt en die
zich het vuur uit de sloffen lopen voor
het welzijn van medemensen, aldus bis
schop Bluyssen. Hij wijst erop, dat deze
niet te gauw mogen worden
afgeschreven. Integendeel de kerk dient
gebruik te maken van hun enthousias-
Bisschop Bluyssen vraagt ook ernstig te
luisteren naar de mensen, die zware
kritiek op de kerk hebben omdat zij te
weinig oog heeft voor grote maatschap
pelijke vraagstukken. Maar hij wijst er
ook op. dat Christus wel volmaakt is,
maar de kerk van mensen niet. Een
volmaakte kerk willen, betekent volgens
bisschop Bluyssen in feite de kerk isole
ren van de gewone mensen en van de
normale samenleving. En die volmaakt-
heidsstrevers vindt men zowel rechts als
links, aldus de bisschop.
jein
is is in het jaar 18 voor
begin van onze jaartelling
iren. Hij was dus onge-
vijftig jaar, toen hij in
de kruisdood stierf. Tot
slotsom is de Canadese
iricus Pierre Brind'amour
eel speurwerk gekomen,
geschiedkundige die spe-
ist is op het gebied van
jaartellingen, baseert
conclusie voornamelijk op
ekst van het evangelie van
as. die alle politieke figu-
opsomt die ten tijde van
f. geboorte van Jezus m het
i aan de macht waren,
sleutelpassage waarop
nd'amour zich beroept,
het begin van het
tweede hoofdstuk van Lucas,
waarin deze vermeldt dat Je
zus geboren is tijdens de „eer
ste" volkstelling van keizer
Augustus, „toen Quirinius
stadhouder over Syrië was".
Deze berekening van de ge
boortedatum van Jezus, in
maart of april van het jaar 18
vóór het begin van onze jaar
telling, wordt volgens Brind'a
mour bevestigd door de me
ningsverschillen in de eerste
eeuwen, toen de joodse
schriftgeleerden ook de opvat
ting huldigden dat Jezus ten
tijde van zijn dood circa vijf
tig jaar was.
In zijn werk tegen de ketters
stelt bisschop Irenaeus (130-
208) dat Christus tussen de
veertig en vijftig jaar was toen
hij in het openbaar optrad. Hij
baseert zich op de rechtstreek
se leerlingen van de apostel
Johannes en op de teksten van
het evangelie.
In het derde hoofdstuk van
Lucas leest men echter dat
Jezus „ongeveer dertig jaar"
was, toen hij in het openbaar
ging optreden. Volgens de Ca
nadese historicus zou echter
op deze plaats oorspronkelijk
het getal veertig hebben ge
staan, hetgeen het standpunt
van Irenaeus zou verklaren.
Het cijfer zou later door de
schriftgeleerden zijn veran
derd met het oog op de sym
bolische betekenis van het ge
tal dertig. In die tijd werd een
groot belang gehecht aan het
cijfer drie dat als „volmaakt"
werd beschouwd.
De paus heeft de 48-jarige bis
schop Peter Buthelezi be
noemd tot aartsbisschop van
het bisdom Bloemfontein in
Zuid-Afrika. Het is de eerste
maal, dat er in Zuid-Afrika
een zwarte aartsbisschop
wordt benoemd. In Bloemfon
tein wonen slechts weinig
blanke katholieken tegen on
geveer zeventigduizend zwar
te katholieken. Buthelezi was
tot dusver bisschop van Um-
tata in Transkei.
Na een langdurige ziekte is in
Chartres de bisschop van die
stad Roger Michon (74) overle
den. Mgr. Michon, die sinds
1955 bisschop van Chartres
was, stond bekend als een
vooraanstaand wetenschap
per, schrijver, kunstenaar en
fotograaf. Hij was ridder in
het Legioen van Eer. Op zijn
initiatief begonnen indertijd
de internationale studentenbe
devaarten naar Chartres.
Het landelijk bestuur van Pax
Christi zal in oktober oud-mi
nister Trip van Wetenschaps
beleid tijdens de jaarvergade
ring voordragen als lid van
het landelijk bestuur. Het is
de bedoeling, dat hij mr. H.
W. J. Droesen opvolgt als vi-
ce-voorzitter van de Neder
landse afdeling. De heer F. H.
P. Trip (56) is lid van de PPR
en voor die partij sinds 1977
lid van de Eerste Kamer.
Voorzitter van Pax Christi
Nederland is de bisschop van
Breda, mgr. Ernst.
Onder studenten en oud-stu
denten van de theologische fa
culteit van de universiteit van
Amsterdam is een onderzoek
ingesteld naar de loopbaan
van de afgestudeerden en de
beroepsperspectieven voor de
huidige studenten. De eerste
resultaten van dit- onderzoek
zullen worden bekend ge
maakt op de confèrentie, die
morgen en zaterdag wordt ge
houden bij het honderdjarig
bestaan van de faculteit. De
conferentie houdt zich bezig
met de invloed van maat
schappij en maatschappelijke
positie op de theologiebeoefe-
ning en van de theologie op de
maatschappij.
Het pastoraal centrum van het bisdom
Rotterdam richt zich het komend seizoen
vooral op de vorming en de toerusting
van het vrijwilligerskader, zoveel moge
lijk in relatie met het kader van vrijge
stelden (priesters en pastorale werkers).
In het nu verschenen jaarprogramma
1978-1979 spreekt het DPC van het vor
men van „basiskader": pastoraal gevorm
de vrijwilligers die in staat zijn leiding
te geven aan groepen aan de basis, zowel
binnen de parochiële structuur als binnen
andere vormen van kerkgemeenschap.
Ook het professionele kader biedt het
centrum vorming aan, zowel persoonlijke
bijscholing en training als het inoefenen
van de relatie met het groeiende vrijwilli
gerskader.
Het aanbod aan vrijwilligers omvat een
tweejarige basiscursus (20 bijeenkom
sten) en daarna de gespecialiseerde cur
sussen op het gebied van kerkopbouw,
kerk en samenleving, missie en ontwikke
lingssamenwerking, vredesvraagstukken,
jeugd en jongeren, katechese, pastoraat,
liturgie en oecumene.
Het is de bedoeling dat er op de duur
m elk dekenaat een werkgroep toerusting
komt ten dienste van de basis en als
ondersteuning van het werk van het
DPC. Deze werkgroepen helpen bij het
zoeken naar geschikte kandidaten, ma
ken lekenkadervorming bespreekbaar
binnen de parochies, zijn medeverant
woordelijk voor de opbouw van de cur
sussen. Er is een vaste cursusleider no
dig, indien in het dekenaat basiscursus
sen worden gegeven.
Binnenkort hoopt het Diocesaan Pasto
raal Centrum naast de beide stafleden
een tweede pastoraal opbouwwerker en
een functionaris voor kerk- en samenle
vingsvraagstukken aan te stellen. Het
DPC, dat nu 2,5 jaar bestaat, kreeg begin
dit jaar een nieuw onderkomen: Hang 16,
Rotterdam.
Verschillende gToepen in Eu
ropa, die zich bezighouden
met onderzoek naar de activi
teiten van transnationale on
dernemingen zullen van mor
gen tot en met zondag in Am
sterdam bijeenkomen met het
doel te komen tot een systeem
van samenwerking, zodat er
effectiever informatie kan
worden uitgewisseld tussen
de groepen onderling. De ver
schillende studie- en actie
groepen in Europa hebben tot
□u toe weinig contact met
elkaar. Diogo de Gaspar zal
namens de Wereldraad van
Kerken bij de werkdagen aan
wezig zijn. Onder meer neemt
deel de Nederlandse Stichting
Oecumenisch Studie- en Ac
tiecentrum voor Investerin
gen (OSACI).