m
m
m
ga
deTijd
Nkomo: hulp is dringender nodig dan ooit
'Onn wil optreden tegen
et rechtse extremisme
Geldboetes geëist
tegen duiveluitdrijvers
0
M
HP
H
EH
□Washington: Fransen zijn in
taat om N-wapen te maken
d(0ENE
Schuldig aan dood Anneliese Michel
)eel Turkse troepen
erlaat Cyprus
ITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 20 APRIL 1978 PAGINA 7
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Nederland blijft in begin
sel bereid het Patriottische Front steun
te verlenen. Joshua Nkomo, een van de
leiders van deze Rhodesische guerrillabe
weging, heeft gisteren in Den Haag van
de ministers Van der Klaauw en De
Koning de toezegging gekregen dat even
tuele aanvragen op humanitaire en edu
catieve hulp met sympathie zullen wor
den bekeken. Over bedragen is evenwel
niet gesproken.
zal lopen is dringender nodig dan ooit.
Nkomo heeft de Nederlandse bewindslie
den uiteengezet hoe groot de problemen
zijn geworden om de steeds groeiende
stroom vluchtelingen uit Rhodesië te kun
nen huisvesten, voeden en onderwijs te
geven. Daarbij wees Nkomo vooral op het
probleem van de jongeren. Steeds meer
kinderen tot zestien jaar, wier ouders
gedood of gevangen genomen zijn, zoeken
hulp bij het front in de Rhodesische buur
landen.
De Nederlandse ministers hebben Nkomo
laten weten dat zij grote waarde hechten
aan de pogingen die Engeland en de
Verenigde Staten in het werk stellen om
het Patriottisch Front (Nkomo en Muga
be) enerzijds en de leden van de interne
regeling van Rhodesië (premier Smith,
bisschop Muzorewa en ds. Sithole) met
elkaar aan een tafel te brengen voor een
zogenaamd breed overleg.
Over de uitlatingen van Mugabe, die giste
ren had verklaard dat de toekomst van
Zimbabwe marxistisch zou zijn, verklaar
de Nkomo dat Mugabe als politiek leider
het recht heeft zijn inzichten weer te
geven. „Naar de toekomst van Zimbabwe
is niet alleen een zaak van de leiders. Ze
zijn slechts de vertegenwoordigers van het
volk; „dit moet de beslissingen nemen
over de toekomst. Dit is de juiste manier".
Vrijwel alle wapens ontvangt het front uit
Oost-Europa van de „Kameraden" grapte
Nkomo. Dat betekent niet dat het Pattriot-
tisch front communistisch zou zijn. „We
hebben eerst bij het Westen aangeklopt",
zegt Nkomo", mar dit wilde geen geweld
steunen. Maar wel zijn wij jarenlang on
derdrukt door wapens uit het Westen.
Laat osn nu maar vechten met wapens
uit Moskou en Havanna".
Nkomo weigert mee te doen aan de
„scherts-meerderheid" van de interne re
geling. Op de vraag hoe hij reageert als
hij tegen zijn zwarte broeders moet strij
den, die in dienst zijn van Smith, ant
woordde Nkomo: „Bent u mijn broeder?.
Wij vechten niet tegen blanke mensen. Als
wij vechten tegen zwarten, die het regime
van Smith steunen dan vechten wij tegen
het fascisme. Er zal ook geen sprake zijn
van een burgeroorlog maar van een strijd
tegen het facisme. Naar mijn mening zul
len alle burgers van Rhodesië ook burgers
vanZimbabwe zijn. Er is plaats voor blan
ken en zwaqrten. Is mijn broeder nu een
fascist, dan is hij mijn on-broeder".
De Bondsregering wil hard
optreden tegen militante, rechts-
nistische groepjes die de laatste
Isteeds meer opduiken in de Bonds-
jbliek en die hun politieke doe-
n met gewelddadige middelen na-
n. Volgens regeringswoordvoer-
jBölling gaat het daarbij eveneens
fen vorm van terrorisme.
De Bondsregering keurt de commercia
lisering van de nazi-tijd met platen,
boeken en speelgoed af.
In dezelfde zin uitte zich minister Antje
Huber van het departement van Jeugd
en Gezondheid in de bondsdag op vra
gen van SPD-fractieleider Wehner. Zij
meent dat platen en geschriften waarin
de oorlog wordt verheerlijkt of onschul
dig wordt voorgesteld, bijzonder scha
delijk zijn voor de jeugd. Zij laat onder
zoeken of de bureau's voor jeugd en
'opvoeding voortaan dergelijk materiaal
zouden kunnen verbieden.
In een recent rapport van de deelstaat'
Neder-Saksen wordt eveneens het ge
vaar gesignaleerd voor de toename van
rechts-extreme groeperingen die ge
bruik maken van wapens, springstof en
munitie. Zo overvielen twee maanden
geleden enkele leden van de neo-nazisti-
sche „Viking-jeugd" een Nederlands mi
litair kampement op de Luneburgerhei-
de en maakte daar enkele machine-pis
tolen buit. Alleen in deze deelstaat al
werden vorig jaar 75 rechts-extremisti-
sche overtredingen gerapporteerd.
De 27-jarige Ame
rikaanse Jill
Brown is sinds
gisteren de eer
ste niet-blanke
vrouw in de
luchtvaartge
schiedenis die de
bevoegdheid
heeft gekregen
passagiersvlieg
tuigen te bestu-
ren van een grote
luchtvaartmaat
schappij. Zij
vloog al eerder
kleinere toestel
len op binnen
landse vluchten,
maar zal voor
taan als eerste
officier op een
DC-9 gaan vlie
gen.
Lrafat
rresteert
'alestijnen
IEIROET (AP) De lei-
Ier van de Palestijnse
£vrijdingsorganisatie
LO) Jasser Arafat
«ft opdracht gegeven
ftO militante Palestijnen
Jevangen te zetten om
moratorium op mili-
lire operaties tegen Is-
pélische 'strijdkrachten
Zuid-Libanon niet in
yaar te brengen.
arrestaties onder de
j&den van El Fatah, een
militante vleugel onder
«iding van Abu Dawood,
jouden enkele uren na
onderhoud tussen
l/aldheim en Arafat zijn
ütgevoerd.
Volgens voornoemde
ironnen is de detentie
ran de Palestijnen slechts
ran tijdelijke aard.
Prinses Beatrix complimenteert Rudolf Nureyev
Prinses Beatrix is momenteel in New York en gisteren nam zij de gelegenheid "te baat om daar
ons eigen nationale Ballet te zien, dat optrad in Minskoff Theater. In de pauze complimenteerde
zij de gastsolist van het ensemble, de befaamde Rus Rudolf Nureyev. Dit in tegenwoordigheid van
de 'grand old lady' van het ballet in Amerika: Martha Graham.
ÜIIINnTOMfPARIlC Franlrriilf iralrer olnnmnrnnimn
LIBANESE
REGERING
AFGE
TREDEN
BEIROET (AFP-Reuter) Het
Libanese kabinet heeft zijn
ontslag aangeboden en dit is
aanvaard door president Elias
Sarkis die de ministers heeft
gevraagd aan te blijven voor
de tijd van de vorming van een
nieuw kabinet. Het kabinet had
besloten af te treden om „Poli
tici de kans te geven hun ver
antwoordelijkheden op zich te
nemen".
(Van onze correspondent Ami
van Vree)
BONN - Tegen de beide gees
telijken pastoor Alt en pater
Renz, die duiveluitdrijving
toepasten op de 23-jarige epi
leptische studente Anneliese
Michel, die vorig jaar juli als
gevolg van ondervoeding is
overleden, heeft de officier
van justitie in het Beierse
Aschaffenburg gisteren geld
boetes geëist van resp. 4800 en
3600 mark.
Hij acht bewezen, dat de gees
telijken en de eveneens aange
klaagde ouders van het meisje
„dood door schuld" ten laste
kan worden gelegd, omdat zij
tot het laatst nagelaten hebben
medische hulp in te roepen.
Aan de ouders van Anneüese
moet volgens de officier geen
straf worden opgelegd, omdat
de dood van hun dochter al een
voldoende bestraffing is ge
weest. De officier achtte de
vier verdachten overigens
„sterk verminderd toereke
ningsvatbaar".
Dit is in overeenstemming met
het rapport van de getuige-des-
kundige, waarin staat dat het
vermogen van de ouders Mi
chel om in te zien dat zij een
dokter hadden moeten halen,
sterk was ingeperkt aoor hun
trouw aan de kerk en hun vas
te geloof aan het bestaan van
de duivel. Bovendien steunden
zij volledig op de autoriteit van
de bisschop van Würzburg en
de priesters die door hem als
duivelsuitdrijvers waren aan
gewezen.
Maar ook de twee priesters zijn
volgens het rapport en de offi
cier verminderd toerekenings
vatbaar, omdat de „bezeten
heid" van het meisje voor hen
een religieus fenomeen bete
kende en geen ziekte was. Hun
inzicht was verminderd door
trouw aan het geloof en door
De ouders van Annelies Michel (rechts) luisteren naar pater Renz.
terwijl pastor Alt papieren bestudeert in de verdachtenbank van de
rechtzaal van Aschaffenburg.
de kerkelijke leerstelling over
de duivel en zijn macht, alt
hans dat wat de geestelijken
daarvoor hielden.
De verdedigers van de vier
aangeklaagden hadden tevoren
vrijspraak gevraagd. Ze wezen
erop, dat de geestelijken de
enigen waren geweest, die An
neliese te hulp waren gekomen,
toen de artsen niets meer kon
den uitrichten. Het meisje had
haar leven aan God overgege
ven, en daar had pastoor Alt
als haar zielzorger zich aan
onderworpen.
Nog niet opgehelderd is de rol
van de 70-jarige huisarts Ri
chard Roth, die, naar pas aan
het einde van het proces bleek,
twee keer een medisch attest
over Anneliese heeft uitge
schreven. Het eerste dateert
van vier weken voor haar
dood, toen het nodig was dat
zij voor een tentamen veront
schuldigd werd. Roth schreef
dit attest uit na een zeer vlucht
ig onderzoek en verklaarde
haar „twee weken arbeidsonge
schikt". Het tweede attest da
teert van 28 juni dus enkele
dagen voor haar dood, en werd
door Roth per post verstuurd
na een telefonisch verzoek
daartoe van vader Michel.
1HINGTON/PARIJS
In officiële Ameri-
;e kringen twijfelt men er
aan dat Frankrijk in staat
zijn een proef met een
ironenbom te nemen. Maar
gebrek aan een officiële
ïise bevestiging van de
tfneming is men uiterst
rzichtig met commentaar,
tik geval zal het bezit van
j neutronen wapen> door
^ikrijk geen wijziging bren-
Nin het militaire evenwicht
Lei- jen oost en west.
4551 bericht over de Franse
en, pmproef is gisteren in de
sn leid gebracht door het Parij-
dagblad France Soir, dat
hooggeplaatst legerofficier
firoef laat omschrijven als
I „laboratoriumexperiment
grote schaal". De proef zou
t en I genomen op het eiland Mu-
r enk in de Stille Oceaan, waar
Frankrijk vaker atoomproeven
heeft genomen. Het ministerie
van defensie in Parijs heeft het
bericht ontkend noch beves
tigd, en de regeringsverklaring
van premier Barre in het Fran
se parlement wijdde geen enkel
woord aan de neutronenbom.
Het zou overigens nog drie
vier jaar duren voordat Fran
krijk het wapen in produktie
zou kunnen nemen. Momenteel
zou worden gewerkt aan het
vervaardigen van een granaat
voor een 155 mm kanon.
Enkele vredesbewegingen, het
Interkerkelijk Vredesberaad en
Pax Christi Nederland, hebben
verklaard verbijsterd te zijn
door het bericht. Het bericht
volgt kort nadat in Nederland
een miljoen handtekeningen te
gen de ontwikkeling van het
neutronenwapen aan het parle
ment zijn aangeboden.
olgende week lancering
an Europese satelliet
SHINGTON (ANP) Van de Amerikaanse ruimtevaartbasis
Kaap Canaveral zal op 27 april een Europese experimentele
-jimuhicatiekunstmaan worden gelanceerd, de OTS-b (Orbital
Satellite), de voorloper van een Europees communicatiesys-
n.
van de twee experimentele modellen die de ESA heeft
ouwd om na te gaan hoe zij in een baan om de aarde doen
verwacht wordt.
opvolgers van de OTS zullen in de jaren 1980 gebruikt worden
het verzorgen van een deel van het Europese telefoon-,
aaf- en telexverkeer en het doorseinen van televisie-uitzen-
ANBOEL (UPI) De Turkse radio heeft gisteren bekend
Makt dat Turkije nog eens 800 man van de op Cyprus
fjit sgerde Turkse troepen terugtrekt.
sterkte van de Turkse eenheden in het bezette noordelijke
van Cyprus wordt hiermee tot 25.000 man teruggebracht,
is de derde keer sinas november van het vorig jaar dat
cije troepen van het eiland terughaalt.
ITSHKKS
Elsevier praat deze week met
minister Van Aardenne
„Onze industrie gaat niet ka
pot. We hebben het potentieel
om er weer bovenop te komen.
In wezen is onze industrie een
rendabele zaak die een vol
doende breed draagvlak heeft
voor alle andere dingen die in
ons land moeten gebeuren. On
ze economie is niet structureel
ziek. Die verhalen over de Hol
landse ziekte, dat geloof ik nieL
Maar de vakbeweging dreigt te
polariseren tegen het kabinet
Dat is niet in het belang van
de werknemers".
Voor- en tegenstanders komen
uitvoerig aan het woord over
de neutronenbom. Luns lucht
in dit verband zijn hart over
Pax Christie. „Die zijn slecht
ingelicht. Die zijn naief".
Een reportage uit Italië conclu
deert: „De Rode Brigades heb
ben een vingerwijzing gegeven.
Hoe voorkomen moet worden
dat zij hun gruwelijke beloftes
waarmaken, is niemand duide
lijk"
De Haagse Post stelt de vraag
of de actie tegen de neutronen
bom succes heeft gehad. „Het
kwantitatieve slagen op zich
zelf al is een symptoom: van
een toestand waarin alles dat
met voortgang van de bewape
ning te maken heeft, niet meer
in lethargie wordt aanvaard,
maar een actiever politiek-
bruikbare afkeer begint te ver-
oorzaken".
Een ander commentaar komt
tot de slotsom: „Als Andriessen
zijn voornemens voor 18 mil
jard aan bezuinigingen wil
doorzetten, is het einde van het
kabinet-Van Agt nu al in zicht
Hij zal een truc moeten beden
ken om het kabinet niet door
de ombuigingsplannen uiteen
te laten vallen".
Voorts een reportage over ht
CDA dat Texel aan het toeris
me zou hebben verkwanseld.
Ook een profiel van de junio
ren binnen de WD. Wiegel:
„Ik heb in de JOVD een hele
boel mensen ontmoet de laatste
tijd, die eigenlijk veel rechtser
zijn dan ik". Het omslagartikel
gaat over de dichter-schilder
Lucebert, de keizer in balling
schap.
Vrij Nederland voorspelt dat
wij Brazilië toch aan uranium
zullen helpen. „De Duitsers,
Britten en Brazilianen zijn echt
van plan om de motie-Van
Houwelingen uit te voeren. Dat
mag Van Agt zelfs niet op de
diepste bodem van zijn opti
misme veronderstellen". Voorts
interviews met De Gaay Fort
man sr. en met Berend Boude-
wijn; de laatste in zijn nieuwe
kwaliteit als stadsschouwburg
directeur. Op de sfeer van Hil
versum deze terugblik: „Je
kunt het nog het best vergelij
ken met de maanden vooraf
gaande aan een oorlog. Een
psychose, iets heel angstigs. De
programma's doen ook heel
erg denken aan het amuse
mentsaanbod dat je altijd in
crisistijden hebt: lachen, la
chen, het over niets hebben..
Oppervlakkigheid. In Hilver
sum hangt een heel lugubere,
Kafka-achtige afmosfeer. Het
is een gesloten cirkel waar je
nooit uitkomt".
Een interview tenslotte ook
met hoofdrolspeler Frederik de
Groot uit Pastorale. „Ik moet
het instrument blijven om naar
een al dan niet enthousiast pu
bliek over te brengen waar het
eigenlijk om gaat in deze chao
tische tijd. Misschien word ik
ooit een heel groot acteur,
maar als dat een doel op zich
zelf is, zit Frederik de Groot
behoorlijk op een dwaalspoor".
In De Tijd aandacht voor de
droeve werkelijkheid achter de
werkloosheidcijfers. „Het is
voorbarig en gevaarlijk om de
conclusie te trekken dat we nu
maar alle activiteit moeten
richten op de her-verdeling van
bestaande werkgelegenheid.
Als we er zeker van zouden
kunnen zijn dat het overgrote
deel van de huidige arbeids
plaatsen ook nog over vijf jaar
betaat, dan zouden de kaarten
anders liggen. Maar het is zon
neklaar dat zelfbehoud van be
staande werkgelegenheid al
zeer veel inspanning vergt".
Het blad start met een serie
artikelen over de tv-makers
van Nederland. Als eerste
komt Gijs Stappershoef aan
het woord. „Er is sprake van
een geestelijke vadsigheid. In
die zin zou je kunnen reppen
van een kwaliteitscrisis". Ook
een interview met Emmy van
Overeem bekend als kritisch-
schrijfster over vrouwenbelan-
gen. „Langzamerhand ben ik
gaan inzien hoe fideel en soli
dair vrouwen kunnen zijn. Ik
heb weieens gedacht: zou ik
nou homofiel zijn? Maar dat is
niet zo. Ik hou van vrouwen
omdat ze me zo eigen zijn". Het
omslagartikel bevat een portret
van Graham Greene. „De me
ningen in mijn romans zijn niet
de mijne. Het zijn die van mijn
personnages. Lezers doen daar
erg dom over. Ik heb het altijd
moeilijk gevonden om in God
te geloven. Ik denk dat ik me
zelf nu een katholieke atheist
zou noemen".
De Groene Amsterdammer
analyseert hoe en waarom Al-
beda de VAD vermoord heeft
„Het zijn de werkgevers die uit
de principiële strijd om de zeg
genschapsverhoudingen in de
Nederlandse economie zegevie
rend tevoorschijn zijn geko
men. Ze krijgen vrijwel precies
waar ze om gevraagd hebben.
Het zal dus nu allereerst aan
komen op de reactie van de
vakbeweging". Ook in dit blad
aandacht voor de vercommer
cialisering van de omroepen.
„Het bekendste voorbeeld is
natuurlijk de VARA-langspeel-
plaat met de Nieuwjaarsconfe
rentie van Wim Kan, waarmee
de hoge kosten van Kan's ho
norarium worden bestreden".
Het dubbelartikel stelt de
vraag of er een Moskouse lente
op komst is. „De vervanging
van de huidige gesloten bu
reaucratische structuur door
een politieke structuur die
meer beantwoordt aan de eco
nomische problemen van de
huidige perioden, is slechts een
kwestie van tijd. Ook de Sow-
jet-leiding zal een of andere
vorm van Moskouse lente op
den duur niet kunnen tegen
houden".
Hervormd Nederland
Ook in Hervormd Nederland
praat Luns over de atoomoor
log. „Er staat: men zal niet
doden Dat betekent niet: men
zal zich niet verdedigen, zoals
sommige priesters en dominees
dat nu uitleggen. De Kerk moet
algemeen regelend zijn, de
Kerk moet zich niet in ieder
probleem, zoals bijvoorbeeld
de neutronengranaat, mengen.
Iedereen kan daar zijn mening
over geven, maar men moet
geen misbruik maken van de
werkelijke autoriteit om een
dergelijk wapen te veroorde
len". Een onvriendelijk hoofd
artikel voorts over onze gokwe
reld. „Het heeft er veel van
weg dat de Nederlandse casi
no's, in plaats van zich te be
perken tot het spel aan de rou
lettetafel, ook hebben gepro
beerd een spelletje te spelen
met de overheid". Prof. N.
Smit zegt in een vraaggesprek
over het gevangeniswezen:
„Een maatschappij waarin
tienduizend veroordeelde men
sen ongestraft rondlopen, is
niet gezond".
