Weidse beiaarden
>rofiteren van
en wen oud testament
ei
d/regio
gigantisch vermogen wordt
sociaal beheerd
ri
Tarzan,
zachtaardiger
dan politie
agenten dachten
hond
zoekt
huis
Duo Dransfield
in
,,Join
handelaar bracht
„verboden"
geneesmiddelen
aan de man
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 15 APRIL 1978 PAGINA 5
ronfi v
gjlDEN/HOOGMADE Dat laatste wilsbe-
ikkingen - of testamentaire bedingen zo
vair^' bepaald verderstrekkende gevolgen
reidtfnen hebben dan men doorgaans aanneemt
g blijken uit de gevolgen van de laatste
beisbeschikking van een zekere Cornelis
jongh zoals hij deze aan het eind van de
(je eeuw liet vastleggen. Natuurlijk zijn de
'olgen van Spronghs posthume wensenpak-
ook onlosmakelijk verbonden met zijn
•rstelbare fortuin, want Sprongh bezat
wui iden in Stompwijk, Alkemade, Leider-
V Voorschoten, Noordwijkerhout, Oegst-
Gt, Benthuizen, Zoetermeer, Korteraar, De
Cromstryen, Oudshoorn, Lisse, Zoeter-
Kethel, Vlaardingen, Overschie,
Ambacht, Geertruidenberg, Hoge Zwa-
Sint-Annaparochie, Voorn, Poortugaal,
ffen en Lithoyen. En daarmee was men er
niet want Sprongh kon zich ook nog
™""Tieugen in een niet onaantrekkelijk buiten,
'n Voorhout, en een monumen-
Hjtt optrek in de Leidse Breestraat. Voor-
jB&r een aardig vermogen, waar hedendaag-
jMfleldbezitters als Caransa en Zwolsman een
rige punt aan kunnen zuigen.
I dit kapitaal te vergaren had Sprongh de
.30, iptandigheden natuurlijk wel meegehad. Al-
1 hoojerst kreeg hij het nodige van huis mee.
nd iipelis Sprongh werd op 21 september 1654
mis' Horen. Zijn moeder, Beatrix van der Graft
10 4# van bepaald niet geringe komaf, want
ivondfr naaste familieleden beheersten vele eeu-
avorth het Leidse politieke leven. Zo was haar
(otvader, Joost de Bye. ooit burgemeester
m m J beiden. Cornelis' vader, Tyman Sprongh.
als welgesteld Leids patriciër zijn zoon
lurlijk ook de nodige bezittingen na.
Istemniing
niettemin bleef Cornells Sprongh zijn
Ie leven druk doende met het vergaren
meer grond en meer kapitaal. Zo kocht
voor de toentertijd duizelingwekkende
ia van 60 duizend gulden de Heerlykheid
iijkenf Hoogmade met uiteraard de daarbij beho-
18|de grond.
e RaJ huwelijk dat Sprongh in 1664 met Johan-
j. Hol Maria Wittert van der Aa sloot, bleef
kerhijnwel kinderloos en dat leverde met het oog
nd Blhet gigantische kapitaal nogal wat proble-
ladiëln op. Sprongh had dat voorzien en derhal-
jhad hij tijdig voor een testament gezorgd,
n testament dat bepaalde dat de Erven
s dernelis Sprongh zorg moesten dragen voor
sociale bestemming van de bezittingen.
Het Heilig Geesthofje
Met name een aantal Leidse bejaarden profi
teert nog steeds van het sociaal bewogen
karakter van Sprongh, want het voor Leidse
bejaarden bestemde Heilig Geesthofje is het
eigendom van en wordt onderhouden door de
Het beheer van het vermogen geschiedt door
een uitermate inventief uitgedacht systeem
waarbij telkenmale twee zogeheten regenten,
een Eerste en een Tweede Regent voor het
leven worden benoemd. De regenten worden
gekozen uit 13 indertijd door Sprongh uitver
koren families. De Eerste Regent verkrijgt
automatisch de titel Heer van Hoogmade.
Als gevolg van de testamentaire bepalingen
van Sprongh kent Hoogmade vandaag aan de
dag nog immer de feodale eer ondergeschikt
te zijn aan een „Heer". Als dertigste Eerste
Regent werd namelijk in 1933 benoemd jhr.
mr. R Wittert van Hoogland.
Sinds jaar en dag worden de stichtingszaken
geregeld vanuit een aanzienlijk optrek op de
hoek van de Doezastraat en het Rapenburg
in Leiden. Vlak daarachter ligt het Heilige
Geesthofje, waar momenteel 24 bejaarde Lei-
denaren van hun oude dag genieten, mede
dankzij de stichting/ Toch worden er vanuit
het gebouw meer zaken geregeld dan alleen
de zorg voor het hofje. Met name de omvang
rijke bezittingen ondermeer in de regio Leiden
vergen een hoop tijd. Want hoewel Sprongh
in zijn testament had bedongen dat er zo min
mogelijk veranderingen zouden mogen plaats
hebben, ontkwam men de laatste jaren niet
aan veranderende levensopvattingen. Jhr. Wit
tert: „In Hoogmade hadden we ongeveer 200
hectare grond verpacht aan boeren. Maar met
de aanleg van de rijksweg Amsterdam-Den
Haag moesten we daarvan zo'n 65 hectare
afstaan. Ook de geplande aanleg van een
Jhr. Wittert van Hoogland in vliegeniersuitrusting
rijksweg 16 zal een aanslag op onze Hoogma-
dese bezittingen betekenen. De voorgenomen
aanleg van een klaverblad zal nog maar ten
hoogste 10 hectare van het oorspronkelijke
Sprongh-bezit overlaten".
Samenwerking
Ondanks het feit dat het beheer van de
bezittingen jaarlijks de nodige tijd vergt vond
jhr. Wittert voldoende tijd om tussen bedrij
ven door zijn grootste passie, de vliegerij te
beoefenen. Ruim tien jaar werkte hij als
instructeur en testvlieger op vliegbasis Soes-
terberg, stapte over naar de burgerluchtvaart
toen hij voor de KLM ging vliegen ën beëind
igde tenslotte zijn vliegerscarrière als lucht
machtattaché in Canada.
Tijdens zijn reizen werden de stichtingsbelan-
gen door door hem aangestelde vertegenwoor
digers behartigd. Sinds het scepter-zwaaien
van jhr. Wittert is er wel het een en ander
veranderd binnen de stichting. Het solitaire
optreden van de Erven Cornelis Sprongh
maakte langzaam maar zeker plaats voor
meer en meer samenwerking.
Jhr. Wittèrt: „De Stichting Cornelis Sprongh
maakt nu deel uit van de Stichting Leidse
Hofjes, die tot doel heeft de schilderachtige
hofjes te behouden. Door de samenwerking
lukt het beter alle problemen met betrekking
tot het instandhouden van het Heilig Geest
hofje het hoofd te bieden".
Erg veel problemen heeft de stichting daar
desalniettemin nooit mee gehad, want alle
jaren van het bestaan is men erin geslaagd
zonder de gemeentelijke of overheidssubsidies
het onderhoud te verrichten. Ook voor wat
betreft het onderhoud van de andere eigen
dommen heeft de stichting duidelijk naar
samenwerking gezocht. Zo wordt de Hoogma-
dese Molen draaiende gehouden door de Rijn
landse molenstichting en bestaan er ook inten
sieve contacten met grondkamer Zuid-Holland
voor waar het de agrarische belangen van de
stichtingseigendommen betreft.
Hoewel jhr. Wittert enige tijd geleden het
regentschap zelf aan zijn zoon heeft overge
dragen, zet hij zich nog steeds in voor een
zo goed mogelijk beheer van het stichtingsbe-
zit. Zijn titel „Heer van Hoogmade" heeft hij
nog steeds. „Voor het leven", zoals de 72-jari-
ge jonkheer enige jaren geleden tijdens de
viering van zijn 40-jarig „Heer-zijn" in Hoog
made memoreerde. Een feodale titel, dat wel,
maar de bewoners van het Heilig Geesthofje
hebben daar minder problemen mee.
kanl
10 I
Eén van de mooiste
herders ooit in het die-
tAsiel gesignaleerd. Zwart,
j een wat naar rood neigen-
>eige vacht, een werkelijk
ifieke kop met twee bij-
Ded ontwikkelde oren
twee zeer pientere
1 erin. En niet te vergeten
het huiveringwekkende gebit
van Tarzan, waartussen het
beslist geen aangenaam verpo
zen is. Men moet er overigens
heel wat voor doen om er
werkelijk mee in aanraking te
.komen. Want voor Tarzan is
dit wapen uitsluitend een ver
dedigingsmiddel. En zelfs dan
ekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek „Hond
lekt huis". In deze rubriek wordt een hond beschreven die
01311 !>et asiel verblijft om daar een zekere dood tegemoet te
i, tel lan..tenzij het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek
'3449eschreven honden zijn alle door hondenbezitters naar het asiel
man fbracht. Om uiteenlopende redenen, vaak begrijpelijk, maar
Uns ook volslagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschre-
aeptn dieren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur
l0ndJdergaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van ca. 60
ii. 02#'den ten bate van zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres:
leursöeuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 131670.
leopend di. t/m vr. 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur. Zaterdag van
100-12.00 en 14.00-16.00 uur. Zondag en maandag gesloten.
gebruikt hij het nog niet
graag. Over de achtergronden
hiervan echter later.
Op 21 maart '78 bracht de
Leidse politie een nachtelijk
bezoek aan het Leids Dierena
siel. Met drie man sterk werd
onder gekreun, gesteun en on
derdrukte kreten een levend
en duidelijk tegenspartelend
voorwerp in het zogenaamde
politiehok gefrommeld. Bij
zonder voldaan over deze
moeilijk missie, keerden de
drie functionarissen naar hun
autobusje terug. Maar niet al
vorens een briefje op het poli
tiehok te hebben bevestigd
waarin zij kenbaar maakten
dat een ieder die het hok be
trad, dit volstrekt op eigen
risico deed en dat de directie
niet voor de gevolgen in kon
staan, (dit is niet letterlijk ge
citeerd, maar het kwam er wel
op neer). Men kan zich voor
stellen dat Wil Tiele, beheer
der van het asiel, zich wel drie
keer bedacht om het hok open
te maken. Na de nodige voor
zorgsmaatregelen te hebben
genomen, werd het hok toch
geopend, maar wie schetst Wil
Tieles verbazing toen hij bin
nen een vredig in slaap gesuk
kelde herder vond. De hel
brak los toen Tarzan, wie an
ders, wakker werd, maar dat
terzijde. Later bleek dat Tar
zan door de politie opgepikt
Waakse Tarzan.
was omdat hij op straat men
sen gebeten zou hebben. En
daar zag Tarzan ook wel naar
uit. Toch moet het wel op een
misverstand berusten, want
wie Tarzan iets beter kent,
zoals Wil Tiele, zal tot zijn
verbazing merken dat Tarzan
de vriendelijkheid zelve is.
Niemand verwachtte anders
dan dat een diep bezorgde ei
genaar deze prachtige ras
hond, want dat is het zonder
twijfel, wel snel zou komen
ophalen. Maar nee hoor, niets.
Tarzan krijgt echter wel de
kriebels in dat nauwe hokje
van het asiel en vindt het zo
langzamerhand welletjes. En
Tarzan heeft gelijk. Een hond
van anderhalf jaar wil rennen
en spelen. Zitten en slapen
kan altijd nog.
Het is waarschijnlijk duidelijk
dat voor wie Tarzan wil adop
teren enige voorwaarden gel
den. Allereerst moet het dui
delijk zijn wie er de baas is.
Het is gebleken dat Tarzan
van huis uit een goede opvoe
ding heeft (hij is redelijk ge
hoorzaam en reageert prompt
op bepaalde bevelen) maar dat
moet men wel bijhouden. Da
gelijks training is min of meer
nodig. Dit houdt ook in dat er
veel tijd voor Tarzan beschik
baar moet zijn. En ruimte.
Vooral ruimte. Uitlaten op het
strand of in het bos, en een
paar uur achter elkaar. An
ders kan men Tarzan gevoeg
lijk vergeten.
Aan andere honden heeft Tar
zan ronduit een hekel. Vooral
aan reuen. Niet als hij ze op
straat tegen komt, maar bij
hem thuis. Hou dan Tarzan uit
de buurt, want het meubilair
wordt compleet gedecimeerd.
Wel is hij erg waaks en, als
hij het in zijn toekomstige
thuis naar zijn zin krijgt, door
niemand meer om te kopen.
Maar de trouw aan hun baas
is bij honden als Tarzan alom
bekend.
Karei
Karei, de twaalfjarige kater
van vorige week heeft een
storm van reacties losge
maakt Behalve mensen die
Karei erg graag wilden heb
ben waren er ook die over zijn
geschiedenis zo verontwaar
digd waren, dat ze een proces
tegen de vroegere eigenaar
wilden beginnen. Dit is mos
terd na de maaltijd, want Ka-
rel heeft een comfortabel thuis
in Oegstgeest gevonden. Toch
is het verheugend dat één en
kel dier als Karei dergelijke
emoties bij mensen kan losma
ken. Maar veel meer dieren in
het asiel hebben zo'n zelfde lot
ondergaan en nooit kijkt ie
mand er meer naar om
BART SPIJKER
Priller'
Voor de kleintjes wordt vanmiddag de peuterspeelzaal
„Klein Duimpje" aan de Condorhorst 1-2 geopend. Ter
gelegenheid hiervan is er voor de ouders een receptie van
drie tot vier uur.
Instuif
Jeugdvereniging „Marnix" geeft vandaag vanaf half drie
een instuif voor jongens en meisjes van 12 tot 15 jaar in
het Marnix-clubhuis aan de Lage Morsweg. Er zijn tal van
activiteiten voor jongeren. Zij kunnen ondermeer krasdia's
maken, toneelstukjes spelen, popcorn poffen, barbecuen
Eucharistieviering
De Jongerengroep „The Lord's Folks" verzorgt vanavond
de eucharistieviering in de kerk aan de Herenstraat. Deze
H.Mis begint om zeven uur. Pastor P. de Ridder zal
voorgaan en het koor en de combo staat onder leiding
van dirigent A. Vlasveld. Het thema van de eucharistievie
ring is „Laat je niet kennen".
Bingo
Clubhuis „De Tamboerijn" aan de Valeriusstraat 73 houdt
vandaag een feestavond voor buurtbewoners en belangstel
lenden. Grote attractie die avond is het bingo-spel dat
een aantal ronden gespeeld zal worden. Voor kinderen
wordt een speciale kinder-bingo gedraaid. Ook is er gele
genheid om te dansen, stijldansen of swingen. Er zijn
drankjes en koffie aanwezig die aan de bar geserveerd
worden. Lekkere hapjes zullen worden rondgebracht. De
deuren van het clubhuis gaan om acht uur open.
Imperium
Toneelgroep „Imperium" is aan zijn laatste serie voorstel
lingen toe. Omdat Het Vanwijkcomplex aan de Vestestraat
40 gesloopt wordt, heeft de groep geen onderkomen meer
Zij hoopt dat eens aan deze penibele situatie een eind zal
komen, maar voorlopig zien zij dit niet gebeuren. Imperium
heeft besioten vanavond de laatste voorstelling van het stuk
„Deze vtouw mag niet branden" van Chr. Fry te geven
99
Het Engelse duo Robin en Bar
ry Dransfield verzorgt vandaag
een optreden in het jongeren
centrum Join aan de Noord
wij kse Sint Jeroensweg. Het
unieke geluid van het duo ont
staat door een combinatie van
samenzang en begeleiding op
fiddle gitaar en banjo
Robin en Barry begonnen hun
carrière bij de bluesgroep „The
Crimple Moutain Boys", waar
ze vier jaar speelden. De
broers hebben inmiddels drie
LP's op hun naam staan, waar
van de laatste ..Popular To
Contary Belief" heet. Het con
cert in Join begint om negen
uur. De entreeprijs bedraagt
1,50.
Morgenavond kunnen blues-
liefhebbers hun hart ophalen
in „Join". Er wordt vanaf half
negen een session gegeven
door iedereen die een akoes
tisch instrument kan bespelen.
De entree bedraagt drie kwart-
Den Haag/Bodegraven Tegen een 50-jarige koopman uit
Bodegraven is in hoger beroep door de officier van justitie bij
de Haagse rechtbank vier maanden hechtenis, twee maanden
voorwaardelijk en een geldboete van tweeduizend gulden geëist.
De man was al eerder voor hetzelfde delict veroordeeld. Hij
verkocht diergeneesmiddelen op basis van antibiotica die sinds
1976 onder wettelijke voorschriften vallen.
De zaak kwam aan het rollen toen verdachte in Bodegraven werd
aangehouden omdat hij zijn auto onder invloed van drank
bestuurde. De politie keek eens in zijn auto en ontdekte de
verboden geneesmiddelen. Verder onderzoek toonde aan dat
verdachte m een pakhuis die artikelen had opgeslagen en ook
een depot had in Zevenhoven. Met inbegrip van het afleveren
leverde dat drie strafbare feiten op.
Verdachte voerde ter verdediging aan dat hij de betrokken
instanties wel had ingelicht omtrent het bezit van de geneesmid
delen maar nooit iets had gehoord. De verdediger mr. Snijders
betoogde dat indertijd bij behandeling van de wetswijziging reeds
de aandacht door Kamerleden is gevestigd op gevolgen voor
handelaren en gevraagd werd om wijzigingen die echter niet zijn
aangebracht. Ook over voor het publiek toegankelijke plaatsen
van aflevering bestaat verschil van mening en pleiter concludeer
de op onderdelen tot vrijspraak. Hij achtte een rapport van de
reclassering gewenst Na raadkamer besloot de rechtbank hiertoe
