weekpuzzel door dr. Pluizer dierenportret postzegels DENKSPORTEN/HOBBY y oplossing vorige puzzel 59 n I 73 - - n 147 |§1 J' m m M s mm LEIDSE COURANT ZATERDAG 15 APRIL 1978 PAGINA 2i{|N Qe prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn: Vijftien gulden: NJej. v.d. Hulst, Rijndijk 264, Leiden. prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. NR 15 Grieks kwadraat Van elk antwoord is de laatste lettergreep gelijk aan de eerste van het daar opvolgende woord. Het getal tussen haakjesachterelkeomschrijving geeft het aantal letters van het betreffende antwoord aan. 1-15 alcoholische drank (15) 13-23 wijnkleurig schimmelpaard (11) 21-31 Zuideuropees gewas (11) 26-41 fraaie parkheester (16) 37-53 spoedig boos wordend per soon (17) 50-58 hamer voor licht klinkwerk (9) 56-68 kinderjodium (13) 63-73 poetsmiddel (11) 69-83 boterhambeleg (15) 79-88 voorwerp in slagerijen (10) 86-95 de jonge bladeren der bo men (10) 91-101 vloeibaar gerecht (11) 98-106 onderdeel v.e. cassette (9) 104-117 voorwerp waarmee som mige bedevaartgangers hun hoed en mantel tooiden (14) 112-123 mengsel van koolzure kalk en klei (12) 121-135 tijdruimte waarvoor bv. een toegangsbewijs recht tot en tree geeft (15) 132-144 loonsuppletie als gevolg van verhoogde prijzen enz. (13) 141-151 oorlogsvaartuig (11) 149-160 hulpmiddel in hotels enz. (12) 158-170 blauwe kleurstof (13) 166-176 aardappelsoort (11) 174-186 vloeistof als verdunnings middel voor olieverven (13) 184-200 schildvleugelig insekt (17) 199-207 jammerklacht (9) 206-219 soort boek (14) 217-226 zangvereniging (10) 223-231 hoofd der kanunniken (9) 229-238 gereedschap om zware balken te kantelen (10) 235-3 in de bouwindustrie gebruikt anker (9). Bij juiste oplossing komt de letter C in 5 vakjes voor. In welke vakjes is dat? Oplossingen onder vermelding van middag in bezit te zijn van: Leidse Courant, Postbus 11, Leiden. .Puzzel 15" dienen uiterlijk woensdag- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 51 52 54 56 58 60 61 240 10 50 62 239 29 28 27 26 25 11 49 95 94 93 92 90 89 63 238 30 24 12 48 96 88 64 237 31 21 22 23 13 47 97 79 80 81 87 65 236 32 20 14 46 98 78 82 86 66 235 I 33 19 18 17 16 15 45 99 77 83 84 85 67 234 34 44 100 /b 68 233 jjj§8 35 36 37 38 39 40 42 43 101 75 74 72 70 69 232 102 231 230 229 2281227 226 |225 224 223 103 104 105 106 107 110 111 |s 222 112 189 190 191 192 193 194 195 221 163 162 161 160 159 158 157 156 155 113 188 196 220 164 154 114 187 205 204 203 197 219 165 135 136 137 138 139 153 115 186 206 202 198 218 166 134 140 152 116 185 207 201 200 199 217 167 133 143 142 141 151 117 184 208 21b 168 132 144 150 118 183 209 2101211 2121213 214 215 169 131 145 146 148 149 119 182 170 130 120 181 180 179 178 177 176 174 173 172 171 129 128 127 126 125 1241123 |122 121 0TT itern »ba( ETd r EN id zijn van die spellen waarin, theoretisch gezien, geen man che kan worden gemaakt, maar wfearin dat in de praktijk wel lukt omdat de tegenstanders niet op hun sterkst tegenspelen. Dat hoeft niet een aperte fout van die tegenpartij te zijn, want in veel gevallen hangt het al dan niet slagen van zo'n contract af van de uitkomst en het vinden van de dodelijke start is vaak een kwestie van geluk, vooral als het voorafgaande biedver- loop weinig aanwijzingen heeft gegeven omtrent de te ver wachten plaats van de hon neurs en de lengte van de kleu ren. Deze inleiding dient ter intro ductie van onderstaand pro bleem, afkomstig van de heer P. Louwerse uit Amsterdam, dat zo uit de praktijk afkomstig zou kunnen zijn: 10 2 A H 3 A H 4 +98765 9 4 N B 7 6 3 <?B 9 7 5 W O V 4 OB 9 7 2 Z O V 5 10 4 3 AHVB2 A H V 8 5 C10 8 6 2 ^10 8 6 3 - De gecombineerde noord-zuid- spellen vormen een goede illu stratie van hetgeen hierboven werd vermeld: zouden noord zuid via een kort biedverloop in 3 SA aanleggen, met zuid als leider, dan komt dat contract geruisloos binnen, tenzij.... west met klaveren start, want, dan zijn de eerste vijf slagen voor de tegenstanders. Maar zoals het spel ligt, is die uit komst nu ook weer niet zo voor de hand liggend, zodat een praktisch succesje zeker niet mag worden uitgesloten. De grap, die de heer Louwerse in dit spel heeft gestopt, is ech ter een andere. Zijn vraag luidt: kunnen noord-zuid 4 schoppen maken? Het goede antwoord hierop moet zijn: neen, tenzij... west met klaveren uitkomt". Waarmee de belangrijkheid van een goede uitkomst nog eens wordt onderstreept. Maar, zult u wellicht vragen, waar komt dan die tiende slag in een schoppencontract van daan? Welnu, die moet, nolens voleris door oost worden aangedra gen. De manier waarop het con tract gespeeld moet worden is als volgt: de klaveruitkomst wordt door zuid getroefd, waarna via hartenaas, klaver getroefd, hartenheer, klaver ge troefd, ruitenaas, klaver ge troefd en ruitenheer en weer een klaver getroefd zuid de eer ste negen slagen binnenhaalt. Hierna speelt zuid een (van de) rode kleur(en), die west nog moet bekennen, waardoor oost, die alleen nog boer vierde van troef heeft moet introeven en vervolgens troef spelen, waard oor de 10 van noord de con- tractvervullende slag wordt. Het zal nu ook duidelijk zijn waarom elke andere uitkomst dan klaveren het contract doet sneuvelen: noord heeft dan niet voldoende entrees (of zuid vol doende troeven) om in zuid vijf maal klaveren te kunner> troe ven, En zolang zuid nog een (winnende) troef in handen heeft, wordt noords 10 nooit een extra slag. Zolang dit soort tegenspelpro blemen niet met zekerheid kun nen worden opgelost zal bridge de "remisedood" niet sterven! Na de spectaculaire ontmoe ting met Kortsjnoj heeft Spasski op het internationale toernooi in Bujogno weer eens zijn kun nen laten zien. Het had niet veel gescheeld of hij was als eerste geëindigd en dat wil wat zeggen inio'n sterk bezet veld. Van zijn winstpartijen volgt hieronder zijn korte overwinning op Lar- sen. Tegen Larsen heeft hij dat al eens eerder klaargespeeld. In dë ontmoeting Rusland tegen de rest van de wereld stond Lar sen er op aan het eerste bord te spelen en tot verbazing van de gehele schaakwereld had Bobby Fischer daar toen geen bezwaar tegen. Dat werd dan wel beïnvloed door het feit dat Botwinnik aan het tweede bord was opgesteld. Fischer bleef daarin de sterkste! Maar Larsen kwam tegen Spasski aan het eerste bord en werd toen ook in een zeer korte partij van het bord geveegd. Wit: B. Spasski. Bujogno 1978, Zwart: B. Larsen. Caro-Kann verdediging. 1e2-e4, c7—c6 2. d2-d4, d7-d5; 3. Pb1 -c3. d5xe4.4. Pc3xe4, Lc8- f5. 5. Pe4-g3, Lf5-g6, 6. Pg1-f3. Pb8-c6, 7. Lf1-d3, Dd8-a5+ 8. Lc1-d2, Da5-c7, 9. Ld3xg6, h7xg6, 10. Dd1-32, e7-e6, 11. Pg3-e4, 0-0-0, 12. g2-g3, c7-c5, 13. Ld2-f4, Dc7-c6,14.0-0-0, c5- c4. (Zie diagram nr. 1). AA AA A A r\ A - a; .••'VA AiypB a éfa A tl A A diagram nr. 1 In een oude variant heeft Larsen ietwat nonchalant gespeeld, en Spasski ziet de winst al in de verte! 15. Pe4-c3, Pg8-h6 Zwart dekt het punt f7, hij zou natuur lijk veel liever Pe7 hebben ge speeld! 16.d4-d5, e6xd5 17. Td1xd5, Lf8-c5 18. Th1-d1, f7- f6, 19. Td5-d6, Lc5xd6. 20. Td1xd6, Dc6-c5 21. Td6-d5. en zwart gaf op. Het is niet al leen maar dat pion c4 zonder enige compensatie verloren gaat. maar de sterke aanval van wit gaat onverminderd door: 21Dc5-b6 22. De2xc4+, Db6- c6 23.Pc3-b5!,... zou wel de aardigste variant zijn! Spasski heeft niet zo veel nodig om weer een bewijs te geven van zijn aanvalskracht. Dat oude pionnenmat aan de diagram nr. 2 rand van het bord kent u natuur lijk allemaal. Het oudste voor beeld daarvan is van Ponziani 1769. Maar in de volgende eeu wen hebben heel wat studie mensen zich aan dat thema be zondigd! Ik heb zelfs een probleem voor u uit 1842: Probleem van A. d'Orville 1842. (Zie diagram nr. 2.) Wit: Kc6, Tb8; pionnen: b3, c2. Zwart: Ka5; pionnen: a6. c7. Wit begint en geeft in 4 (vier) zetten mat. Diegenen die dat randmat ken nen, vinden de oplossing zeer snel: 1. Tb8-b6!, c7xb6 2.c2-c3, b6-b5 3. Kc6-c5, b5-b4 4. c3xb4, mat. Maar ook in de partij komt zo'n pionnenrandmat wel voor. In de regel zijn er dan wel wat meer stukken op het bord en dan wordt het meer spectaculair. In ,,64" nr. 11 van dit jaar vond ik het volgende partijslot waarin zwart, die een kwaliteit achter en een vergevorderde pion vóór stond, met een mat in vier zetten werd verrast: (Zie diagram nr. 3.) Wit: Kh3, Dg4, Tg8; pionnen: f4. g3, h4. Zwart: Kh6, Dc3, Lf6; pionnen: b3, f7, g6, h7. Wit begint. 1.Dg4-g5+ü Lf6xg5 2. h4xg5+, Kh6-h5 3. Tg8-h8ü Dc3xh8 4.g3- g4, mat. Had u dat voor het bord ook gezien? De schokkende, dat wil zeggen onverwachte, uitslagen, van het kampioenschap van Nederland in Zevenaar hielden elke ronde de gemoederen danig bezig. Zelden zal een kampioenschap zo spannend zijn geweest. Eerst de partij Jansen-Dros uit de derde ronde: 1. 3228 17—22; 2. 28x17 12x21; 3. 37—32 7—12; 4.41—3711—17; 5. 34-29 21-26; 6. 40-34 20—24; 7. 29x20 15x24; 8. 34—30 '14—20; 9. 45—40 10—14; 10. 30—25 19-23; 11. 4Q-34 14-19; 12.25x1419x10; 13. 34—29 23x34; 14. 39x19 13x24; 15. 44—39 10—14; 16. 39-34 5-10; 17. 50-44 8-13; 18. 43-39 1-7; 19. 49-43 14—19; 20. 33—29 24x33; 21. 38x29 10—14; 22. 43—38 14-20; 23. 38—33 4—10; 24. 42—38 10—15; 25. 47—42 3—8; 26. 34—30 19—24; 27. 30x19 13x24; 28. 32—28 8-13; 29. 44-40 20-25; 30.29x2015x24; 31. 40—34 2—8; 32. 48—43 7—11; 33. 38—32 13—19; 34. VAN AALTEN IK II Ui. és S B U 9 O S 1 I; m M tH iü JB ji 1" S S Sri VAN HARTEN 34—29 17--22 35. 28x17 12x21; 36. 29x20 25x14; 37. 39—34 18—23. En dan wordt het toch nog klassiek, zwart lijkt er voortdurend op uit te zijn ge weest. 38. 33—28 8—13; 39. 42-38 13-18; 40. 38-33 9—13. Nu stort de witte stelling ineen. In plaats van 40. 38—33 lijkt 34—30 speelbaar. Op. VAN TILBORG 18—22x22 kan 30—24x24 en op 14—20 28—22x22 11—17x17. Nu gaat het in ieder geval mis. 41. 31—27 moet wel door de dreiging-21—27 41. 26—31; 42. 37x17 11x31; 43. 36x27 16—21; 44. 27x16 18—22; 45. 28x17 23-29; 46. 33x24 19x48 en in deze verloren positie viel de vlag van Jansen. Twee fragmenten uit andere partijen. In het eerste diagram de stand na 34.23—19 in de par tij Van Harten—Van Aalten. Het spelverloop 34. 24—29; 35. 33x24 20x29; 36.19—14 22x33; 37. 39x28 13-18; 38. 14-9? 3x14; 39. 28—23 27—31! 40. 23x3 31—37! en Van Harten geeft het op. er volgt 3x33 37x46. Van Tilborg verraste de agres sief spelende Scholma in de ze vende ronde. Na Scholma's 37. 8—12 (zie diagram) volgde 38. 31—26 22x31; 39. 36x27 24-30 (wat anders). 40. 35x24 29x20; 41. 33-28! 23-29 (Gedwon gen, op 13—19 komt 28—22! 17x48 40-35 en 35x4) 42, 34x2318x29; 43.42—37 20—24; 44. 28—22 17x28; 45. 32x34 12-17; 46. 37—32 17—22; 47. 27x18 13x22; 48. 26-21 16x27; 49. 32x21 22-27; 50. 21x32 24-30; 51. 32—27 30x39; 52. 40-34 39x30; 53. 25x34 en Van Tilborg heeft de buit binnen. De polder in huis In de meeste huizen waar een aquarium aangetroffen wordt vindt men een bonte kleuren pracht van de meest uiteenlo pende soorten tropische en sub tropische vissen. Deze show aquaria zijn kunststukjes, maar er is vaak zoveel te zien dat het voor de beginner of argeloze leek niet meer bij te houden is. Het is echter beslist niet nodig om met de hoge school van het aquarium houden te beginnen. Net zoveel plezier kan men be leven aan het koud-zoetwatera- quarium. Het reilen en zeilen van het on derwaterwereldje is tenminste zo interessant als in de tropi sche bak, terwijl het polderle ven in de huiskamer veel aan knopingspunten heeft met al eerder opgedane kennis. De fout die veel beginners ma ken is het te vol stoppen van het aquarium. Het verdient aanbe veling te beginnen met een ruime bak. Wil men uitsluitend een studieaquarium voor bij voorbeeld stekelbaarsjes dan kan men volstaan met de afme tingen 60 x 35 x 35. Voor een ge varieerde bezetting is 100 x 50 x 50 een uitstekend formaat. Er zijn handige hobbyisten die hun aquaria zejf maken, maar dit is werk voor gevorderden. Eén klein foutje of misrekening be tekent een zondvloed. Boven dien heeft het kopen bij een ge specialiseerd aquariumhuis het grote voordeel dat het ook een praathuis" is. De eigenaar heeft in de meeste gevallen van zijn hobby zijn werk gemaakt en geeft graag en veel gratis ad vies. De verlichting van de bak kan het best met TL buizen ge regeld worden. Gloeilampen geven voor het koudwateraqua- rium teveel hitte. Als vuistregel voor de lichtsterkte geldt dat 1 Watt per dm2 voldoende is. Een goede verlichting en een matige visbezetting geeft zelden moei lijkheden. Bij de inrichting van het aqua rium streeft men naar een biolo gisch evenwicht dat in een kou- dwaterbak echter zelden te be reiken is. Filteren en doorluchten zijn daarom voor dit type aquarium noodzakelijk. De bodembedekking bestaat uit gewoon gewassen zand. De handelaar heeft dit in voorraad tegen een redelijke prijs. Men kan het zand ook betrekken bij een handel in bouwmaterialen. Hierin kunnen wel altijd nog stoffen zitten die nu niet één, twee, drie zo bevorderlijk zijn voor het leven van onze onder- watervrienden. De onderwaterflora kan men bemachtigen uit sloot en plas. Gele plomp, hoornblad en wa terpest zijn veel gebruikte soor ten. Over hetalgemeen, een wet van Meden en Perzen is dit niet, rangschikt men de soorten in groepen bij elkaar. De grotere soorten worden ergens in hun eentje neergezet, maar zonder dat de andere planten in het ge drang komen. Voor de mensen die de planten zelf uit de sloot halen is het wel oppassen ge blazen dat er geen parasieten ol 'bloedzuigers mee komen. De voorkant van het aquarium blijf open. Zou men deze vol planten zetten dan gaat er een hoop va( het kijkplezier verloren ej maakt de bak een rommelige ir druk. De bevolking van hi aquarium kan men zelf vangéf of aanschaffen bij de handela; Kleine baarsjes, een aalt blankvoorntjes, kleine zeelt al les kan, vooropgezet dat de ba! niet te vol wordt. Als beschei denheid ergens dubbel e dwars beloond wordt, dan is dj in het koud zoetwateraquariun De zelfvangers moeten de v ontzettend voorzichtig behar delen. Van het kleine gaatje va het haakje hebben zij tota. geen last. Beschadiging van d( schublaag heeft in de meesle gevallen sterfte tot gevolg. Daarom heel voorzichtig en mei natte handen beetpakken. Tot slot nog wat slakjes voor hel opruimen van voedsel resten en het eten van algen en klaar is Kees. In het begin moet men een beetje zoeken naar een evenwicht en de bak misschien een keer extra schoonmaken Het isvingertoppengevoel maai met voldoende aandacht leed de tijd het zelf. Het voedsel voor de vissen is ook geen probleem. Water vlooien, muggelarven, tubifex is hetzij zelf gevangen, hetzij ge kocht, prima voedsel waarop de vissen het goed doen en U er ja ren plezier van kan hebben De postadministratie van het Vorstendom Liechtenstein heeft acht nieuwe zegels in om loop gebracht. Als eerste is daar een serie van twee „Europa-ze- gels", waarop architectonische kunst in Liechtenstein in beeld wordt gebracht. Tevens wil men met deze uitgiften het veertigja rig regeringsjubileum van het staatshoofd van Liechtenstein, Franz Josef 11 onder de aan dacht brengen. Vandaar dat deze Europa-Cept- zegels als motief paleizen heb ben, in welke de vorst ooit heeft gewoond of heeft verbleven. Op de zegel van 40 rappen ziet men het apaleis „Liechtenstein" in de Bankgasse te Wenen. De tweede zegel heeft een waarde van 80 rappen en toont het kasteel „Feldsberg". Dit kasteel was tot het einde van de Eerste Wereldoorlog op Liech- tensteins gebied gelegen, doch bevindt zich na een grenswijzi ging thans op Tsjechoslowaaks gebied. De zegels werden ont worpen door Otto Stefferl uit Wenen en werden in vellen van 20 stuks gedrukt door de Oos tenrijkse Staatsdrukkerij te We nen. Ook is in maart verschenen een gebruiksserie van zes zegels met als motto „bouwvormen". Als afbeelding op deze zegels ziet men dan ook verschillende staaltjes van inheemse bouw kunst zoals die in Liechtenstein voorkomen. Op een zegel van 50 rappen ziet men een „Wohn- turm" (woontoren) te Balzers- Mals. De pastorie te Mauren is afge beeld op een zegel van 80 rap pen. Op de vijfde zegel in deze Liechtenstein viert jubileum serie ziet men de muziekschool „Rheinbergerhaus" te Vaduz. Deze zegel heeft een waarde van Fr. 1.-. Tot slot in deze serie een zegel van Fr. 1.10 met daarop een doorkijkje te Vaduz in de wijk Mitteldorf. Het ont werp was van de hand van Ge- org Malin uit Mauren, en het drukken in vellen van 16 stuks werd verzorgd door Courvoisier SA, te La Chaux-de-Fonds in Zwitserland. De volgende datum op de uit gifte-kalender van Liechten stein is 1 juni a.s. Dan verschijnt een bijzondere serie van vier ze gels ter gelegenheid van het 40- jarig regeringsjubileum van de vorst en het tweede gedeelte van de gebruiks-serie „bouw vormen". Deze laatste serie zal FORSTENTUM LIECHTENSTEIN 40, FURSTENTUM LIECHTENSTEIN ook dan weer uit zes zegels be staan. De 190e viering van „Australia Day" is voor de Australische PTT aanleiding geweest een bijzondere zegel van 18 cents in omloop te brengen. „Australia Day" is gewijd aan de herden king van de aankomst van de Britten en de aanvang van een permanent verblijf in de kolonie genaamd „New South Wales" op 26 januari 1788. Deze dag werd gekenmerkt door het hij sen van de Britse vlag, die door gouverneur Arthur Phillip ont rold werd. In 1801 werd het di agonale rode kruis van St. Pa trick in de Britse vlag opgeno men en zo ontstond de tegen woordige Britse vlag, die in de wandeling ook wel de „Union Jack" genoemd wordt. De Au stralische nationale vlag, waarin opgenomen de Britse vlag, werd als zodanig wettelijk bekrachtigd in november 1953. Deze vlag draagt een grote witte zevenpuntige ster, die de zes staten en de territoria voorstelt, benevens vijf witte sterren, die het sterrebeeld Zuiderkruis voorstellen. De zegel werd ont worpen door Cato Hibberd De sign Pty Ltd. te Melbourne en het drukken was in handen van de „Reserve Bank of Australia" te Melbourne. Ook heeft Australië een bijzorï dere serie van vierzegels en eei miniatuur-velletje, met als on derwerp beroemde Australi sche aviateurs in omloop ge bracht. Nu naar Japan, waarop 26 janu ari twee nieuwe zegels versche nen, met als thema „Nationaje schatten". Het motief op een zf gel van 50 yen wordt gevorrrid door een kamerscherm, ver sierd met een afbeelding van 1 lakschilderwerk. Als afbeeldir op een zegel van 100 yen ziejl men een stenen doos, bestemd ZO j voor schrijfgerei. Het ontwerp W/ werd verzorgd door SaburoWa- N(d tanabe en het drukken was ft handen van de drukkerij van het ministerie van financiën. ,J Het vijftig-jarig bestaan van dé ondergrondse spoorwegen werd vorige maand in Japan )og0, herdacht met de uitgifte van (A-M twee zegels van 50 yen die so- ISM tenant, dus in paartjes, werden M gedrukt. Op de ene zegel ziel »n. 0 men een trein uit de beginperi- |LN« ode van de Japanse subway De dl,°! andere zegel heeft als afbeel- ding een hedendaagse metrg-J! .trein. Momenteel beslaat Iw metro-tracé bijna 170 kilometg in Tokio en voorsteden. „Bf1l In Denemarken kwamen op 16 rtiiev( maart twee bijzondere zegelsjn de verkoop. Het motief op een zegel van 1.20 kr. wordt ge-" vormd door een reproduktie van een ets door A. Halewegh. voorstellend koning Christiaan ak2 te paard, voor het slot Fredd- ;501 riksborg. Een deel van dit slot vormt het motief voor de tweede zegel, en wel de noordwestelijke vleugel 75 g AC Deze zegel heeft een waarde 75 j(J van 1.80 kr. De zegels wordenf- uitgegeven ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Museum voor Nationale Histo rie te Frederiksborg. Als bijzon- dere tekst ziet men dan ook op 25 id de zegels „Frederiksborg Mu-Mid seet" en de jaartallen 1878- JQ 1978. Het ontwerp werd ver vaardigd door Naur Klint en de zegels werden gedrukt doorJ* drukkerij van de Deense PT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 20