weekpuzzel door dr. Pluizer BRIDGEN SCHAKEN K jjiJLlli Hï I I postzegels oplossing vorige puzzel DENKSPORTEN/HOBBY LEIDSE COURANT ZATERDAG 1 APRIL 1978 Oe prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn: De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. NR 13 DIAGONALENPUZZEL 1- 3 bloedarmoede 1-9 deegachtig overblijfsel van amandelen, waaruit de olie is geperst 2- 6 octrooi 2- 8 gepantserd voertuig 3- 8 Portugese munt 4- 7 overvloed van bezigheden 4-15 mannelijk beroep 5-10 ambtsgewaad 5-14 al te haastig 6- 9 tak van sport 7-14 oud Zuiderzeestadje 10-15 vaartuig 11-13 nors i 11-21 lekkernij in lettervorm 12-16 eigenzinnig 12-20 Europeaan 13-20 kerkelijke functie 16-21 muziekinstrument 17-19 haarwater 17-27 voertuig ten dienste van glazenwas sers 18-22 18-26 19-26 22-27 23-25 23-33 24-28 24-32 25-32 28-33 29-31 29-39 30-34 30-38 31-38 34-39 35-37 35-42 36-40 36-41 37-41 40-42 soort paard onderbrekende opmerking bericht tot besluit v. e. boek Europese hoofdstad specerij luchtspiegeling gedrocht onaanneemelijk gebakken vloertegel netvlies v. h. oog wirwar (fig.) overtuigend jong hoen kaart v. h. kaartspel veelal vuurgele halfedelsteen geweldig jager (fig.) soort skiwedstrijd bepaald soort winkel te verrichten taak onverstaanbare taal vreemde taal impressie Welke 2 sleutelwoorden van 14 letters vormen de letters uit navolgende vakjes: 32 17 8 24 38 6 26 20 37 5 12 27 18 42 en 29 25 14 31911 7 22 33 35 31 40 34 16 Spellen, waarin de leider een (ex tra) slag moet maken door een introever, zijn niet zeldzaam. Ge woonlijk wordt er van de kortere troefkleur gebruik gemaakt om dat te doen., omdat dat de eenvoudig ste manier is om het aantal vaste slagen met een te vermeerderen, maar ook het introeven met de langere troefkleur is niet ongebrui- kelijk, al dient dat dan tenminste tweemaal te gebeuren, wil het ef fectief een extra slag opleveren. In zo'n geval pleegt men van een dummy-reversal speelwijze te spre ken. Een derde mogelijkheid is, dat dé leider en de dummy even veel troeven bezitten en dan moet soms gekozen worden aan welke kant moet worden ingetroefd. In het onderstaande spel staat de zuidspeler voor die keuze. Aan u de taak uit te zoeken welke de goede is. H V B 6 1 A H V B 10 B 5 2 4.6 8 ü9 8 4 3 2 o10 8 7 3 ♦AV94 Z H A 10 5 2 Zuid gever. NZ kwetsbaar. Zonder vijandelijke interventie ging het bieden: zuid 1 klaveren noord 1 harten zuid 1 schoppen noord 4 ruiten (vraagt naar ruiten- contróle) zuid 4 SA noord 6 schoppen einde. West kwam uit met schoppen 3, die in noord met de heer werd" genomen. Er zijn, als troeven 3—2 zijn verdeeld, voldoende slagen aanwezig om aan het contract te voldoen, dus speelde zuid in de tweede slag een kleine troef naar het aas. Toen oost hierop een hartentje afgooide, had zuid 11 vaste slagen, met de mogelijkheid om de 12e te maken door een introever in noord dan wel zuid. In de derde slag vervolgde hij met klaverboer, die west nam. West vervolgde met harten en dat was zeer sterk tegenspel, want zuids communicaties waren daarmee verbroken. Bij elk ander naspel maakt zuid zijn contract door een klavertje in de dummy te troeven, maar als hij dat nu zou doen, zou de hartenkleur verder waardeloos zijn geworden. Er bleef dus weinig anders over dan de troeven te trekken en de hartens te incasse ren. Toen vervolgens ruitenvrouw niet viel, ging het contract het doen. Hoewel het tegenspel tegen zuids plan niet eenvoudig te vinden is. heeft de leider toch niet zorgvuldig genoeg zijn kansen afgewogen. Kansrijker is het, te proberen de dummy hoog te spelen en alles wat daarvoor nodig is, is dat west tenminste twee kaarten in elk der rode kleuren heeft. Na de tweede troefronde te heb ben gewonnen moet zuid daarom ruitenaas en -heer incasseren en met harten naar noord oversteken. Op een tweede harten verdwijnt zuids ruitentje, waarna noords der de ruiten met de 10 wordt ge troefd. Hierna worden de troeven gehaald en de hartens van noord zorgen voor de rest van de slagen. Als richtlijn kan gelden, dat het in het algemeen eenvoudiger is, de verliezers van de hand met de meeste vaste slagen weg te wer ken, in plaats van deze te verzwak ken door diens troeven in te kor ten. door C. J. de Feijter Het is het Joegoslavische stadje Bugojno gelukt een lange rij grote namen bijeen te brengen, zoals wereldkampioen Karpov, Spassky, Timman, Talj, Hort, Miles, Portisch. Hubner, Larsen en Balasjov, en dan niet te vergeten twee groot meesters uit Joegoslavië te weten Gligoric en Ivkov, Byrne en de Joegoslaven Bukic en Vukic slui ten de rij en een derde grote die ook hoog staat is de ons welbe kende Ljubojevic. Timman had in het Interpolistoer- nooi in Tilburg in de eerste ronde al een prachtige remise tegen Kar pov gespeeld en in het toernooi boek daarvan zegt Timman dat het hem is opgevallen dat Karpov niet zó vast is in partijen waar de kenmerken niet zo verankerd zijn en de strijd zich over het gehele bord afspeelt. In Joegoslavië won Timman van de wereldkampioen. Ik laat u hier die partij van Timman zien. Het was een variant uit het orthodoxe Damegambiet: Wit: Timman. Zwart. Karpov. 1 c2c4. e7e6 2 Pb1—c3, d7—d5 3.d2—d4. Lf8e7 4.c4xd5, e6xd5 5.Lc1-f4, Pg8—f6 6 e2—e3,00 7.Dd1-c2Een af wijking van de geijkte variant, die zwart het brengen van zijn loper op f5 belet. Zo'n geringe verande ring brengt de tegenstander al gauw op de gedachte dat er een nieuwtje op komst is en maakt hem extra voorzichtig. 7....c7c6 Het is duidelijk dat Pb5 moet wor den voorkomen. 8.Lf1— d3, Tf8—e8 9.Pg1—f3, Pb8—d7 10.0-0-0 Aha, wit wil een storm op de koningsvleugel beginnen. 10 ,Pd7—f8 11.h2—h3. Lc8—e6 12.Kc1—b1. Ta8c8 13.Pf3-g5.- H ii 1 p ,H J K üflNi Mtè! 1(11 b7—b5 14.Lf4e5,... Eerst nu dreigt de inval op h7 en is de volgende zet wel afgedwongen: 14h7—h6 15.Pg5xe6,Pf8xe6 16.g2—g4.Pf6d7 17.h3—h4,De konsekwentie van deze zet is dat als zwart nu direkt op h4 slaat wit met f2—f4 moet voortzetten, en dan moet bewijzen dat zijn aanval krachtig genoeg is. Er volgde: 17. ,b5—b4 18.Pc3e2,Le7xh4 19.f2f 4Door de zet b5b4 is nu een stuk méér beschikbaar voor de witte aanval! 19...,c6c5 20.Ld3a6!.Dwingt tot het offer van de kwaliteit - en dat is dan ook al een gevolg van het opspe len van de b-pion. 20....Lh4—e7 21.La6xc8,Dd8xc8 22.Pe2—g3.- f7—f6 23.Th1xh6!,Pe6—f8 24.Th6h3,c5c4 25.Pg3-f5.f6- xe5, 26. f4xe5,Dc8c6 27.Td1— h1,Pf8—g6 28.Pf5d6,Pd7f8 29.Pd6xe8,Dc6xe8 30.Th3—h5 De aanval is nog steeds niet ten einde en wit heeft met twee torens tegen drie lichte officieren een klein materieel voordeel bereikt. 30 ...,De8—c6 31 .Dc2—f5,a7—a5 32.e&e6.Dc6xe6 33.Df5x- d5.a5— a4 34.Th1—c1,c4—c3 35.b2xc3,b4xc3 36 Tc1xc3,De6xd5 37.Th5xd5en nu heeft wit win nend materieel voordeel bereikt. De rest geef ik in verkorte notatie: 37 ,Pe6 38.Kc2.Kf7 39.Ta5,Pg5 40 Tc6,Pe4 41.Ta4:.Pf6 42.Ta7.Pd5 43 Tg6:,Kg6: 44.e4,Pb4+- 45.Kb3.Lf8 46.Tb7en zwart gaf de ongelijke strijd op. Een prachti ge partij. Maar toch hulde aan Karpov, die na deze deceptie het toch klaar speelde om mede aan de top te blijven! In vroegere rubrieken heb ik al eens gewezen op de Poolse stu dent Jan Rusinek, die zo maar uit het niets opdook en vele eerste prijzen wegsleepte op internationa le toernooien van betekenis. U be grijpt dat het gaat om studietoer- nooien. Jan Rusinek. 1e prijs L'ltalia Scac- chistica 1971. (Zie diagram nr. 1.) Wit: Kg4,L- b2,Ld1. Zwart: Kb7.Th6,Pd5,Pe4. Wit begint en houdt remise. Een pionloze met een toren méér voor zwart en dat zou niet te winnen zijn? 1.Ld1—f3.... Natuur lijk, op beide halfgebonden paar den wordt een aanslag gepleegd. 1Pe4—f2 2.Kg4g3,Pf2h1 3.Kg3g2,Kb7c6 Nu zijn alle zwarte stukken afdoende bevei ligd, nietwaar - een winst voor zwart moet nu toch te verwezenlij ken zijn? 4.Lb2a3!,Th6h8 5. La3b2,Th8b8 6.Lb2—a3,T- b8b1 7.La3—f8,Tb1—a1 8.Lf8—g7 !en wat u nu ook probeert, de zwarte toren kan ner gens een rustpunt vinden dat hem in staat stelt zowel de witte loper van de diagonaal a3f8 af tedwin- gen en tevens zijn beide paarden behouden. Ergo-remise! In de tweede studie moeten de beide lopers het opnemen tegen toren en paard en pion en dat is als regel voldoende voor de sterk ste om te winnen: Jan Rusinek. 1e prijs Assiac-jubi- leumtoernooi 1972. (Zie diagram nr.2.) Wit: Lb8,L- c8,Kd2. Zwart: Kf1.Th1,Pa3; pion. e7. Wit begint en houdt remise. 1 La6+.Kf2 2.La7+,Kg3 3.Lc5,Pb1 4.Kc2,e5 5.Ld6.Kf4 6.Ld3,Tg1 7.Lc5,Te1 8.Lb4,Th1 9.Ld6,en zwart is niets opge schoten. Na:7...,Tg3 8.Lf8!,Tf3 9.Ld6,Th3 10.Lb4!,Th6 11.Kb3L.Th3 12.Kc2,Kf3 13.Ld6,... remise. Er zijn nog genoeg varianten over waarin u kunt onderzoeken of u niet tóch een winstweg voor zwart kunt vinden. Maar het zal u niet gelukken de evenwichtstoestand in de studie te verbreken! Onlangs is weer een lijst samenge steld van Nederlandse spelers in het bezit van een damtitel. De lijst moet regelmatig worden bijgehou den. Nederlanders lopen in toer nooien voorop en op nationaal gebied vallen er ook regelmatig meesterpunten te verdelen, zoals in de halve finale en finale van het Nederlands damkampioenschap. De lijst ziet er als volgt uit: Internationaal Grootmeester (GMI): R. Clerc, H. de Jongh, R. C. Keller, drs. P. Roozenburg, T. Sijbrands en H. Wiersma; Internationaal Meester (Ml): P. Bergsma, J. M. Bom, F. J. Drost, dr. ir. G. E. van Dijk, F. Gordijn, H. Jansen, W. de Jong, J. de Ruiter en W. F. van der Sluis. Kandidaat-Internationaal Meester (cMI): G. H. J. van Aalten, B. J. Bies. en F. W. J. Hermelink; Nationaal Grootmeester (GMN): de GMI's en Mi's alsmede A. K. W Damme, en W. Roozenburg; Nationaal Meester (MN): J. H. Beeke, B. J. Bies, drs. E. P. Bron- P A. JURG (5) string, P. J. van Dartelen, J. Goudt, A. de Graag, F. W. J. Hermelink, drs. E. Holstvoogd, drs. D. de Jong, J. J. Jurg, J. C. P. Kalden, H. Laros, A. Ligthart, J. Metz, F. Okrogelnik, W. C. J. Polman. L. Prijs (nu België), A. F. Schotanus, D. van der Staay. C. Suyk, C. Varkevisser, S. J. visser en J. van der Wal. A. JURG (67) Op deze lijst de naam J. J. Jurg, telg van een geslacht dat al vele sterke dammers heeft voortge bracht. Nu spelen nog J. J. in Twente's Eerste, W. in VAD, A. L in De Boer Bome/Almelo. Een be kwaam dammer was ook Anton Jurg, de in 1966 overleden stimula tor van de damclub Almelo, waar Anton jr. nog in speelt. Inmiddels is voor de 12e keer het Anton Jurg sneldamtoemooi gehouden, waar van de winnaar sneldamkampioen van Overijssel is en met de num mer twee meedoet aan de landelij ke finale, dat werden Bert Ekkel en Theo Leoné. Ter gelegenheid van dat toernooi werd de Anton Jurg Toemooibode uitgegeven. Hiermee presenteert het eerste tiental van Almelo zich, maar is ook ruimte gegeven aan fraaie composities van Anton Jurg. Wij schromen niet u er een aantal voor te zetten, twee in de diagram stand vier andere in cijferstand. Let wel in alle gevallen op de geforceerde afwikkeling. Veel op- losplezier! Nr. 1: zwart: 6. 9. 14. 18, 19 en. 31. wit: 25, 29, 30. 39 en 42. nr. 2: zwart: 7, 17. 18, 30, 33 en 35. wit: 27. 40, 43. 44, 48 en 49; nr. 3: zwart. 10. 12. 13, 15, 22, en 36. wit: 20. 24, 25. 39. 44 en 47: nr. 4: zwart: 8. 11, 16, 19. 23, 30 en 35. wit: 26. 32. 39. 43/45, en 50. Moeten oudere mensen nog aan een huisdier beginnen? Maar al te vaak hoort men van oudere mensen, en zeker van de alleenstaanden onder hen, dat zij dolgraag een huisdier zouden heb ben, maar er niet aan durven be ginnen ,,Want je weet nooit wat er gebeurt", zeggen ze dan. Ligt de situatie nu werkelijk zo proble-' matisch? Enerzijds kan een huis dier voor een ouder iemand, die geen deel meer neemt aan het arbeidsproces, een prachtige door breking betekenen van de sleur van alledag, anderzijds brengt een huisdier zijn specifieke problemen met zich mee, die de eigenaar voor verantwoordelijkheden stelt. Toch is de situatie zeker niet zo moeilijk als hij vaak geschetst wordt. Men moet zich natuurlijk niet in extremen begeven. Iemand die in de tachtig is en bovendien slecht ter been, vraagt om moei lijkheden als hij een vrolijke jonge hond als leyensgezel kiest. De ei sen die gesteld worden aan het zindelijk maken, de opvoeding en beweging zijn eenvoudigweg niet waar te maken, maar iemand die zestig is en verder kerngezond en vitaal hoeft het niet te laten. Als wij de gemiddelde leeftijd van een hond op zo'n tien jaar stellen (voor de grote rassen is dit wat minder, voor de kleine wat meer) en er rekening mee houden dat de hond met het verstrijken van de jaren ook ouder en minder beweeglijk, wordt, kan men met een gerust hart stellen dat de grenzen der mogelijkheden zeker niet over schreden worden. Natuurlijk kunnen er allerlei cala miteiten gebeuren als ongelukken en ernstig ziek worden, maar voor dergelijke zaken wordt iemand in de bloei van zijn jeugd ook ge steld. Overleg met familie of goede kennissen is ongeacht de leef tijd noodzakelijk om een huis dier, wiens baas door een ongeluk getroffen wordt, een verder leven zonder problemen te verzekeren. Als aan deze voorwaarde voldaan is, opent zich plotseling een we reld met talloze mogelijkheden. Een kat is weinig bewerkelijk en hoeft niet uitgelaten te worden, terwijl hij veel gezelligheid geeft en zich wel degelijk ook hecht aan de mensen- die hem verzorgen. Ook vogels zijn als huisdier voor ouderen bijzonder geschikt. Een kanarie of parkiet is erg bedrijvig en brengt met zijn gedoe een behoorlijke portie levensvreugde De kosten voor verzorging en aan schaf vallen ook reuze mee en zijn voor de kleine beurs van veel ou dere mensen geen onoverkomelijk bezwaar. De enige vogel waar men als oudere nog een keer goed over na moet denken is een papegaai. De leeftijd van deze vogels ligt erg hoog. Bovendien hechten zij zich sterk aan een persoon en zijn lang niet alle mensen van zo'n bewerke lijke druktemaker in huis gediend. Een parkiet is met zijn gezellige drukte als huisdier voor ouderen bijzonder geschikt, terwijl het onderbrengen van een andere bewoners er geen hinder kanarie of parkiet bij eventualitei- van ondervinden. Meestal is het ten zelden moeilijkheden oplevert, niet toegestaan tijdens het verblijf in een bejaardencentrum alsnog De laatste jaren is het beleid van een huisdier aan te schaffen Maar de diverse verzorgingscentra ten een onderhoud met de directie en opzichte van huisdieren gelukkig de verzekering dat er een familielid veel soepeler geworden Was het of bekende voor het dier zorot als vroeger nog zo dat men zeer strin- er jets gebeurt, versoepelen vaak gent vasthield aan de stelling de reglementen. Het houden van ,,geen huisdieren nu mag men in een huisdier voor een bejaarde is, veel gevallen een huisdier meene- mj(S men voldoende gezond ver men onder voorwaarde dat de wo- stand gebruikt, zelden een pro- ning geen dierentuin wordt en de bleem. Op 11 april zullen de zomerzegels 1978 door de PTT in omloop ge bracht worden. Ook dit jaar be staat de serie weer uit vier zegels en is de toeslag bestemd voor instellingen, werkzaam op het ge bied van de sociale en culturele zorg. Twee zegels van de serie zijn ge wijd aan de letterkundigen Anna Maria van Schuurman en Belle van Zuylen. Op de beide andere zegels zijn voorbeelden van Delfts en Makkumer sieraardewerk afge beeld. Als laagste waarde in de serie een zegel van 40 ct. plus 20 ct. Hierop ziet men het portret van Anna Maria van Schuurman met in haar eigen handschrift de woorden „So li Deo Gloria" (God alleen de eer) en haar handtekening. Anna Maria van Schuurman werd op 5 novem ber 1607 in Keulen geboren als dochter van een Antwerpenaar die om zijn geloof de wijk had geno men naar Keulen. Al op jeugdige leeftijd kwam zij naar Utrecht waar zij o.m. in contact kwam met Gijs- bertus Voetius. Zij beschikte over een grote talenkennis en sprak Frans. Duits, Engels, Italiaans, La tijn, Hebreeuws en Grieks en beoe fende ook de dichtkunst in ver schillende talen. Verder hield zij zich bezig met beeldhouwen, bor duren, schilderen, muziek en teke nen. Anna Maria van Schuurman overleed op 14 mei 1678 te Wie- wert. In het museum te Franeker kan men verschillende voorwerpen van haar hand bewonderen. De tweede zegel heeft een waarde van 45 ct. plus 20 eet. en toont een fragment van een door Belle van Zuylen geschreven brief en haar handtekening. Verder ziet men de bijzondere tekst: „Lezen en schrijven verandert werkelijk het bestaan van de mens...". Isa- belle Agneta Elisabeth de Cha'rrie- re geboren Van Tuyll van Seroos- kerken, zoals haar naam was, werd op 20 October 1740 te Zuilen bi/ Utrecht geboren. Door haar huwe lijk vertrok zij naar Colombier bij Zomerzegels: literatuur en sieraardewerk mutidfri uurkattjhket heitaan mntkmta* -- -l-S-'è.L"*. Nederland Neuchatel, waar zij vrijwel haar hele leven woonde. Van haar hand verschenen een reeks toneelstuk ken, romans en novellen. Zij over leed te Colombier op 27 december 1805. Het ontwerp voor deze zegels werd verzorgd door Daphne Duijvelshoff uit Amsterdam. De zegels in de hogere waarden werden ontwor pen door Bart de Groot van het ontwerpbureau Vorm Vijf te 's Gravenhage. Beide kunstenaars maken hiermee hun debuut als ontwerper van postzegels. De derde zegel in deze Zomerserie heeft een waarde van 55 ct. plus 20 ct. Als afbeelding ziet men een fragment van een schotel van Delfts aardewerk. Verder de bijzon dere tekst: „Delft". Tot slot een vrijwel identieke zegel in de waar de van 75 ct. plus 25 ct. Hierop ziet men een fragment van een schotel van Makkumer aardewerk en als bijzondere tekst „Makkum". Het drukken was in handen van Joh. Enschedé en Zonen te Haar lem, de zegels van 40 en 45 ct. in offset, de beide andere in raster- diepdruk. De serie zal verkrijgbaar blijven tot en met 27 mei 1978. Beroemde Australische vliegers vormen het onderwerp voor vier bijzondere zegels en een minia tuurvelletje dat op 19 april door de Australische PTT zal worden uitge geven. Het was de bedoeling aai deze serie op 22 maart zou ver schijnen. Als gevolg van tegenslag bij het drukken moest deze datum naar 19 april worden verzet. Als afbeelding op de zegels ziet men de piloten Harry Hawker, Bert Hinkler, Sir Charles Kingsford Smith en Charles Ulm, samen met hun toestellen. Eén der afgebeelde piloten. Bert Hinkler (1892-1933), was bekend onder de bijnaam „Eenzame ade laar", te zamen met zijn Avro- Avian. Met dit toestel maakte hij zijn vermaarde solovlucht Enge- land-Australië in 1928. Vervolgens ziet men Harry Hawker (1889-1921) met een „Sopwith Camel", één van de vliegtuigen die hij hielp ontwik kelen en beproefde gedurende de eerste wereldoorlog Op de derde zegel ziet men Charles Ulm (1898- 1934) met de „Southern 'Cross", voorzien van een Amerikaans regi stratienummer, zoals dat geduren de de vlucht over de Grote Oceaan gevoerd werd. De rij wordt afgeslo ten door Sir Charles Kingsford Smith (1897-1935), te zamen met de beroemde Fokker ëéndekker „Southern Cross". Met dit toestel maakte hij samen met Ulm vele recordvluchten. Het velletje bestaat uit twee zegels met Ulm en twee zegels met Kings ford Smith. Naast de strook zegels ziet men de tekst „50th Anniversa ry of first Trans-Pacafic flight 1928- 1978". Vervolgens ziet men een afbeelding van de beroemde Fok ker en een tekst die luidt: „Op 30 mei 1928 verlieten de Australiërs Charles Kingsford Smith en Char les Ulm en de Amerikanen Harry Lyon (navigator) en James Warner (radiotelegrafist) Oakland in Cali- fornië met het vliegtuig „Southern Cross" om de eerste vlucht over de Stille Zuidzee te gaan maken. Vliegend via Hawaii en de Fiji-ei- landen bereikten zij negen dagen later, na 11.889 km afgelegd te hebben, Brisbane in Australië. De zegels hebben ieder een waarde van 18 ct. en werden gedrukt door Asker en Co. te Melbourne.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 20