imiersi
Ise vedette
ALLEEN STERK MIDDENVELD VOOR
WERELDTOERNOOI ONVOLDOENDE
t
Wereldtitel
als afscheid
is maar
een droom
Lubanski's waarde
voor Poolse ploeg
M - i ty «f.;p. HÉlfe
'2LS a*
11 nu
Al sinds 1972 bewijst Polen
om de twee jaar tot de beste
voetbalnaties van de wereld
te behoren. Mede omdat
Polen slechts zogenaamde
staatsamateurs kent
waardoor de nationale
vedetten zowel aan de
Olympische Spelen als aan
het wereldkampioenschap
voetbal mogen deelnemen,
heeft Polen vanaf het begin
van de zeventiger jaren een
indrukwekkende
prestatielijst opgebouwd.
Goud bij de Olympische
Spelen van West-Duitsland
1972, twee jaar later brons
bij het
wereldkampioenschap,
eveneens in West-Duitsland
en in 1976 zilver bij de
Spelen van Montreal. Over
ruim twee maanden is Polen
er bij het
wereldkampioenschap in
Argentinië opnieuw bij.
Zo ook de dertigjarige
Kazimierz Deyna, de
aanvoerder van het Poolse
team. Deze, tot voor kort
door vele Europese
topclubs begeerde
drieënnegentig-voudige
Poolse international,
speelde onlangs in
Luxemburg tegen echte
amateurs een
oefenwedstrijd.
Kazimiersz Deyna:
„Ze zullen ons
niet onderschatten".
de gehele Poolse selectie de afgelopen jaren intact is geble
ven. Een ontwikkeling die overigens niet meteen inhoudt dat
Polen, net zoals dat van Peru beweerd wordt, uit een gezel-
bejaarde voetballers bestaat, want tegen een dergelijke stelling pro
testeert Deyna met kracht.
„Weldegelijk hebben wij ook jeugdige spelers ingepast. Weliswaar is
de kern nog zo'n beetje dezelfde, maar de spelers die aan vervanging
toe waren, ziin ook inderdaad vervangen. Daarom is dit Polen geen
uitgebluste ploeg. We zijn erop gebrand om ook in Argentinië weer
veel te presteren".
Dat dient te gebeuren onder het bewind van Jamek Gmoch, de
bondscoach van Polen, die na de WK van West-Duitsland het
roer overnam van de in ongenade geraakte Gorski. Die machts-
heeft op het Poolse team nauwelijks in
vloed gehad. „Dat lag ook niet in de lijn",
reageert Deyna. „Gorski en Gmoch had
den tenslotte zo'n drie jaar samenge
werkt. De lijn werd dus min of meer door
getrokken. Toch zijn er wel verschillen.
Gorski was meer de vaderfiguur, de man
van de zachte hand. Gmoch is anders. Hij
is bezeten van voetbal en erg sterk in de
analyses. Onder zijn leiding zijn we mis
schien iets gedisciplineeraer gaan spe
len".
Na Argentinië zet Kazimiersz Deyna on
verbiddelijk een streep onder zijn inter
nationale loopbaan. Eigenlijk was hij dat
al eerder van plan, maar hij bezweek on
der de druk van de publieke opinie. „Na
het toernooi in Duitsland had ik genoeg
van voetballen", bekent Deyna. „Ik heb
toen serieus overwogen om er mee te
stoppen. Met internationaal voetbal wel
te verstaan. Dat gevoel van verzadiging
ben ik echter al na een paar maanden
kwijt geraakt. Ik speel daarom weer met
volledige inzet".
Argentinië staat voor de deur. Polen
speelt daar de openingswedstrijd tegen
regerend wereldkampioen West-Duits
land. Deyna: „Van onderschatting zal
geen spraxe meer zijn. Iedereen weet wat
Polen waard is. Desondanks reken ik op
een goed toernooi voor ons. Echte favorie
ten zijn er niet, temeer niet omdat Duits
land Beckenbauer en Müller mist en Ne
derland Johan Cruyff. De onderlinge ver
schillen zullen niet zo groot zijn. Polen is
ook niet kansloos. De eerste ronde moeten
we kunnen overleven, want Mexico en
Tunesië zijn vermoedelijk te zwak. Maar
ook verder in het toernooi zijn er moge
lijkheden, vooral omdat wij een hechte
eenheid vormen.
Aan een wereldtitel als afscheid van zijn
internationale carrière durft Deyna
ter niet te denken. „Brazilië en Argenti-
„Met Nederland als Europese favoriet. De
titel gaat denk ik naar een Zuidamerik
aans land".
„Vorig jaar hebben wij in Zuid-Amerika
een paar oefenwedstrijden gespeeld. Aan
de hand daarvan verwacht ik toch proble
men voor de Europese landen. Vooral het
fanatieke publiek kan van beslissende in
vloed zijn. Los daarvan is het ook psycho
logisch een nadeel om zo ver van huis te
voetballen. Daarom zijn wij content met
een herhaling van West-Duitsland, een
plaats bij de laatste vier dus. Alles wat we
meer halen is meegenomen. Het zou na
tuurlijk fantastisch zijn een wereldtitel
als persoonlijk afscheid, maar dat zijn
dromen. En daar word ie nu eenmaal
niets wiizer van. Daaromdenk ik nog niet
verder dan de tweede ronde. Daarna zien
we wel verder". ROB HARTOG
LUXEMBURG Op het veld is Kazimiersz Deyna een echte ve
dette. Uiterst zelfbewust beweegt de de 1.80 m lange en 76 kg zware
beroepsmilitair uit Warschau zich over de grasmat. Buiten de lij
nen is Deyna echter een schuchter man die zoveel mogelijk de be
schermde omgeving van zijn ploeggenoten zoekt. Een houding die
nog eens extra geaccentueerd wordt omdat hij moeilijk aanspreek
baar is en buiten zijn eigen land de hulp van een tolk nodig heeft.
Ondanks alles is Kazimiersz Deyna niet alleen in Polen, maar ook
ver daarbuiten een begrip in de voetbalwereld, hoewel hij door zijn
schuchterheid eigenlijk nooit nadrukkelijk voor het voetlicht van
de internationale schijnwerpers is getreden. Al meer dan tien jaar
is de naam Deyna onverbrekelijk verbonden aan het Poolse nati
onale elftal, dat eerst onder leiding van Gorski en vervolgens onder
het bewind van zijn leerling Gmoch steeds verrassend hoog reikt
bij evenementen waar de voetbaltop aanwezig is.
In dat team is een opvallende rol wegge
legd voor Kazimiersz Devna. Vanaf net
moment dat Deyna in 1966, na een kort
stondig verblijf van enkele maanden, van
Lodz overstapte naar de legerclub Legia
Warschau, geldt hij als het onverbidde
lijke middelpunt van het Poolse elftal.
Vrijwel elke Poolse aanval loopt over
Deyna, het rustpunt in de ploeg, meteen
weergaloze techniek, een verbluffend
spelinzicht, een sterk schot en een goede
koptechniek.
Desondanks stopt Deyna er na Argentinië
definitief mee. „Misschien nog één of
twee jaar bij Legia Warschau, maar inter
nationaal neem ik na Argentinië afscheid.
Tegen die tijd hoop ik mijn honderdste in
terland te hebben gespeeld en dan is het
mooi geweest. Eind van dit jaar word ik
31een mooie leeftijd om enigszins gas te
rug te nemen".
Plannen om na dat afscheid elders in
Europa nog een financieel voordeel te be
halen heeft Deyna niet. „Ik heb de kans
gehad om bij een Europese topclub te ko
men. Spanje, Frankrijk en ook Nederland
zijn geïnteresseerd geweest. Steeds is het
contract op het laatste moment afgeketst,
want ik zag als een berg op tegen een
eventueel vertrek uit Polen. Vandaar dat
ik zelf nooit zo sterk heb aangedrongen.
Natuurlijk heeft me dat geld gekost, maar
daar staat tegenover dat mijn gezin en ik
heel sterk afhankelijk zijn van Polen zo
dat ik dat geld toch niet met pijn in mijn
hart heb laten schieten".
Die Deyna staat aan de basis van de suc
cessen die Polen de afgelopen jaren heeft
behaald. Hij zegt bescheiden: „Ik vormde
er slechts een onderdeel van. Een voet
baller kan alleen maar goed functioneren
als hij in een goede ploeg speelt. Dat geldt
ook voor mij. En zo'n ploeg heb ik steeds
om me heen gehad". Een alleszins juiste
reactie van Deyna, want niet alleen hij,
maar ook doelman Tomaszewski, Gado-
cha, Szmuda en Lato behoren of behoor
den tot de betere voetballers in de
Deyna: „Daarom zijn al die successen he
lemaal niet zo verrassend. Voor ons was
die derde plaats bij het wereldkampioen
schap in Duitsland eigenlijk helemaal
niet zo'n surprise. Wij wisten dat wij met
ons spelletje een eind zouden kunnen ko
men. Het goud dat wij twee jaar eerder op
de Olympische Spelen hadden veroverd,
kwam tenslotte niet toevallig in ons bezit.
De rest dacht dat wel. Vandaar dat wij bij
de WK sterk onderschat werden".
Van onderschatting is inmiddels geen
sprake meer, temeer niet omdat vrijwel
LUXEMBURG De sterren worden ouder maar niet beter.
Net als Oranje leert het Poolse nationale elftal op een aantal
vedetten die hun beste jaren hebben gehad. Weliswaar jongle
ren de Polen nog altijd bijna perfect met de bal, maar omdat de
snelheid veelal ontbreekt in de acties, is het rendement van al
die technische stunts toch aan de magere kant.
Het Polen van nu is niet meer van hetzelfde niveau als de ploeg
die vriend en vijand verraste in het wereldtoernooi van vier
jaar geleden. Net als in Nederland slaat ook in Polen de tand
des lijds onverbiddelijk toe. Een proces dat zich in een dermate
snel tempo ontwikkelt dat in Argentinië nauwelijks wonderen
verwacht mogen worden van Polen.
De terugval van het Poolse voetbal openbaart zich niet alleen
in het ontbreken van snelheid waardoor het verrassings
element vrijwel geheel verdwijnt. Sterker nog uit zich die
in de defensie, waar Polen ronduit kwetsbaar is. Indien
zelfs een maar stiefmoederlijk met kwali
teiten toebedeeld Luxemburgs mengel
moesje van brood- en recreatievoetbal
lers er al in slaagt de zwakke plekken van
de Poolse afweer bloot te leggen, mag ver
ondersteld worden dat die linie in Argen
tinië volledig door de mand zal rollen.
Jamek Gmoch de Poolse bondscoach,
heeft in defensief opzicht alleen met doel
man Jan Tomaszewski geen problemen.
Weliswaar is ook de man die ooit Enge
land door een fabelachtige prestatie van
deelneming aan het wereldtoernooi af
hield een jaartic ouder (en naar het lijkt
langer) geworden, maar hoewel hij nog
altijd een ietwat houierige indruk maakt,
behoort hij toch nog steeds tot de betere
doelmannen in de wereld.
Meer zorgen zal Gmoch hebben over de
centrale verdediging. Zmuda en Szy-
rnanowski zijn de spelers in het hart van
de defensie, maar beiden zijn dermate
over hun hoogtepunt heen dat gevreesd
moet worden aat Polen uiterst kwetsbaar
is en blijft. Gmoch weigert dat ervaren
koppel te laten vallen, mede overigens
ornaat zich in Polen geen enkele jongere
speler heeft aangediend die nog op korte
het ook de vleugelverdedigers niet l
makkelijk. Tegen Luxemburg greep
Gmoch terug op Maculewicz en Justek,
twee wat jongere spelers die nog eens ge
test werden. Erg positief is die proef niet
uitgevallen, want vooral Maculewicz
werd de dupe van het gebrek aan steun
dat hij van zijn centrale verdediging
kreeg, waardoor zijn optreden met de mi
nuut onzekerder werd. Justek bleef beter
overeind. Weliswaar zijn zijn capacitei
ten enigszins beperkt maar desondanks
staat hij zijn mannetje, waarbij opvalt dat
Justek regelmatig opduikt in de voorste
linie. Een strijdwijze die hij overigens net
zo goed achterwege kan laten, want zijn
technische begaafdheden zijn dermate
beperkt dat de eindfase toch steeds ver
keerd uitvalt.
De kracht van het Poolse voetbal schuilt
nog altijd in het middenveld. Net als vier
jaar geleden in West-Duitsland wordt
daar nog steeds voetbal gespeeld van een
gehalte dat van wereldniveau is. De der
tigjarige Kazimiers Deyna speelt daarin
nog altijd een hoofdrol.
Ook hij heeft aan snelheid ingeboet maar
dat weet hij te compenseren met een nog
i »hi '«iinmn i n itiimiiii
hebben. Zelfs wanneer hij in een moei
zaam tweegevecht gewikkeld is, ziet hij
nog kans om blindelings de bal op maat te
spelen naar een van zijn teamgenoten.
Op het middenveld wordt Deyna uitste
kend gesteund door Kasperczak, ook al
zo'n ouwe rot, niet met de technische
kwaliteiten van Deyna, maar een nim
mer aflatende sjouwer die goud waard is
voor de ploeg.
In de aanval speelt Polen met drie spitsen,
waarvan één énigszins hangend. Tegen
Luxemburg was dat Szarmach. Qmoch
koos hem als hangende spits omdat de
voor het Gelgische Lokeren spelende Lu-
banski opnieuw een kans kreeg. Lubanski
was als gevolg van een blessure vier jaar
geleden in West-Duitsland niet van de
partij. Hij lijkt echter weer helemaal fit
te zijn. Zelf acht hij zich in elk geval al
weer voldoende op niveau om naar Ar-
gentië af te reizen. Desondanks aarzelgt
nij, omdat hij vreest dat bij het wereld
kampioenschap een van de eerste taken
van ae Poolse tegenstander zal zijn om de
sterke Lubanski uit de wedstrijd te trap
pen.
In nauwe samenwerking met de medis
che en psychologische staf doktert Gmoch
echter aan Lubanski, want als het aan de
Poolse bondscoach ligt gaat Lubanski
mee. Hij kan inderdaad van waarde zijn
voor het nationale elftal, want hoewel ook
hij de dertig inmiddels al gepasseerd is,
blijft hij een levensgevaarlijke spits. Ze
ker met Deyna als onuitputtelijke voe
dingsbron.
Indien Lubanski in Argentinië van de
partij is, heeft Polen toch een redelijke
aanvalslinie omdat Szarmach ook maar
weinig kansen nodig heeft om te scoren.
De derde Poolse spits, de overbekende
Lato, blij ft echter een probleem. In Duits
land behoorde hij tot de topscorers van
het toernooi, maar van die gevaarlijke
Lato is weinig meer over.
Dat alles leidt ertoe dat de aanwezigheid
van Wlodimir Lubanski voor Polen van
ongelooflijk belang is. Slechts indien hij
erbij is, kan Polen misschien toch nogeen
redelijke rol spelen in Argentinië. Blijft
Lubanski thuis, dan steunt Polen s:echts
op een sterk middenveld. En dat is te wei
nig om in een wereldtoernooi verder te
komen dan de tweede ronde.
,v
Doelman Tomaszewski (rechts) is de enige die in de Poolse defensie geen probleem ii
