ponn hard tegenover Nederlandse voorwaarden iiraniumlevereing Engeland benoemt 'minister sneeuw' Egyptische commando's als helden ingehaald Kritiek op Britse beleid in Ulster VS zullen olieproduktie uit Midden Oosten beschermen Wetenschappelijk personeel theologische faculteiten richt vereniging (VWP) op KORTE METTEN Nog te veel onderscheid tussen basisgroep en kerk als instituut n buitenland Rechtspraak Italië in problemen Kerken hebben nog geen visie op islam in Europa LEIDSE COURANT DINSDAG 21 FEBRUARI 1978 (Van onze correspondent Ame van Vree) BONN Het staat vrijwel zeker vast dat West-Duitsland zich heel hard zal opstellen inzake de nieuwe voorwaarden die de Nederlandse Tweede Kamer heeft gesteld ten aanzien van de levering van verrijkt uranium aan Brazilië. Het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat minis ter Van der Klaauw een duidelijk „nee" te horen zal krijgen en met lege handen van zijn bezoek aan Bonn zal moeten terugkeren. Dit bezoek aan zijn collega Genscher van buitenlandse zaken zou oorspronkelijk al vorige week hebben plaatsgehad, maar het moest worden uitgesteld omdat Gen scher andere verplichtingen had. Het ge sprek zal nu waarschijnlijk niet vóór 1 maart plaatsvinden. Officieel heet het dat de Bondsregering pas na dit gesprek haar standpunt definitief zal bepalen. Welingelichte kringen in Bonn wijzen er op dat er hier duidelijk irritatie is ont staan door de aangenomen motie-Van Houwelingen waarin weliswaar met de uitbreiding van de UC-fabriek in Almelo akkoord wordt gegaan, maar waarin de levering wn uranium aan Brazilië aan bepaalde extra veiligheidsvoorwaarden wordt verbonden. Hierover moet voor de eerste verscheping in 1981 een akkoord zijn bereikt. Volgens Bonn echter geeft het op 13 januari gesloten verdrag tussen enerzijds Nederland, West-Duitsland en Engeland als leveranciers en anderzijds Brazilië als koper voldoende garanties voor de opslag en de controle over het vrijgekomen plutonium, temeer omdat Brazilië het atoombureau van de Ver enigde Naties in Wenen, dat aan een universele regeling voor de opslag van gevaarlijk radio-actief afval werkt, als controlerende instantie heeft aanvaard. Ook Engeland en Brazilië staan onwel willend tegenover het aanvaarden van nieuwe voorwaarden voor de levering van uranium uit Almelo, zo kan men hier horen. De kans is dan ook groot dat Van der Klaauw in geen van de drie landen begrip zal vinden voor de wensen van het parlement, waardoor de kwestie van de uitbreiding van het UC-project in Almelo mogelijk opnieuw onderwerp van felle discussies in Den Haag zal worden. Huwelijk ff zuidpool gebied Sergeant Carlos' Alberto kust zijn bruid Beatriz Buanamio na de burgerlijke hu welijksplechtig heid. Op zich zelf niets bijzon ders; het zij dan dat deze plech tigheid plaats heeft gehad op de Argentijnse militaire basis Esperanza in het zuidpoolgebied. CAIRO (UPI-Reuter) Egypte heeft zijn com mando's die het bloedbad op Cyprus van zondag overleefd hebben, vanmorgen vroeg een helde nontvangst bereid. Het hele kabinet was op het vliegveld aanwezig toen het speciale Egyptische transportvliegtuig arriveerde waarmee ook de lijken vervoerd werden van de slachtoffers van de beschieting door de Cyprische nationale garde. President Sadat moest om gezondheidsredenen verstek laten gaan. De gebeurtenissen op Cyprus, waar de Egyptische journalist-politicus Joessef Sebai zaterdag werd vermoord door twee terroristen die vervolgens elf deelnemers aan de Afrikaans-Arabische solidari- teitsconferentie gijzelden, hebben geleid tot de terugroeping van de Egyptische diplomatieke mis- uit Nicosia. De Egyptische regering verklaarde de betrekkingen alleen hersteld zouden kun nen worden als beide Palestijnen die Joessef Sebai hebben vermoord, voor berechting in Cairo aan Egyptenaren zouden worden overgedragen. De regering in Nicosia is beschuldigd van een onvriendschappelijke houding jegens Egypte. Daarom besloot Cairo tot terugtrekking van de Egyptische diplomatieke missie en van de leden, van de Egyptische technische en handelsbureaus op Cyprus. De Cyprische regering is gevraagd de leden van haar legatie in Cairo terug te roepen. Cairo deelde voorts mee dat alle vormen van de Egyptisch-Cyrpiotische betrekkingen moeten wor den herzien. Cyprus is nu het zesde land in het Midden-Oosten dat betrokken is in een ruzie met Cairo na het historische bezoek van president Sadat aan Israël in november. Kort na dit bezoek werden de betrek kingen met Syrië, Irak, Libië, Algerije en Zuid-Je- men verbroken omdat deze landen het initiatief van Sadat als verraad veroordeelden. Joessef Se bai werd vermoord omdat hij Sadat op diens bezoek aan Jeruzalem had vergezeld. Cyprus heeft de beide terroristen in staat van beschuldiging gesteld. Broer Che Guevara in Argentijnse gevangenis GENÈVE (Rtr) Juan Martin Guevara, broer van wijlen Er nesto „Che" Guevara, bevindt rich in een Argentijnse gevan genis en is stervende. Dit staat in een telegram, dat Celia Gue vara, een zuster van Juan Mar tin en Ernesto, naar de afdeling mensenrechten van de Verenig de Naties in Genève heeft ge stuurd. Het telegram is me- deondertekend door de in bal lingschap verkerende Uru- guayaanse senator Enrique Er- Zij verzoeken de Verenigde Na ties onmiddellijk stappen te on dernemen voor een medische verzorging en de vrijlating van gevangene. Telegrammen gelijke strekking zijn naar het Vaticaan en de voorzitter het Internationale Rode Kruis gezonden. (Van onze correspondent Roger Simons) ULSTER Het was een laffe en zinloze afslachting. Die uit spraak van de Britse minister van Noord-Ierland Roy Mason in het Lagerhuis vatte van avond het oordeel van de rege ring Callaghan samen over de IRA-aanslag van afgelopen vrijdag op het Le Mon-restau- rant bij Belfast. Twaalf mannen en vrouwen, die er dineerden, werden levend verbrand. Volgens de minister doet de Britse en Noordierse overheid nu veel moeite om de schuldigen op te sporen. Zijn Noordiers beleid werd ech ter scherp bekritiseerd door de Britse Conservatieven, die hem terecht beschuldigden van ver slapte waakzaamheid. In de af gelopen weken waren al enkele ernstige aanslagen gepleegd, die er op wezen, dat de voorlopige IRA een nieuwe campagne be gonnen was. Maar de Britten kunnen erg laks zijn. Er is niets gedaan om het toezicht te verscherpen. Sinds afgelopen Kerstmis heb ben trouwens ongeveer 500 Brit se soldaten Noord-Ierland verla ten. Mogelijk zal het militaire garnizoen in Ulster nu weer ver sterkt worden. Sommige Britse politici zien een oplossiong in de doodstraf voor IRA-leden, die zich schuldig ge maakt hebben aan bloedige aan slagen. Ondanks een vrij grote ervaring op het gebied van on dergronds verzet, opgedaan in naties zoals Palestina, Kenia, Aden, Cyprus en Ierland, heb ben de Britten dus nog niet veel geleerd. De tamelijk hypocriet reacties op de vreselijke gevol gen van de aanslagen in Ulster, hebben de wil van de voorlopige IRA versterkt om de strijd te gen de Britse overheersing voort te zetten. Deze bewoner van Cardiff (Zuid-Engeland, doet verwoede pogingen om zijn auto uit de sneeuwmassa te graven. De situatie in Zuid-Engeland is door de zwaarste sneeuwval sedert twintig jaar nog zeer slecht. Met name op het platteland zijn vaak de stallen ingesneeuwd en kunnen de boeren hun hongerige dieren niet. of slechts met heel veel moeite bereiken. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN, MAANDAG Enge land heeft nu een rijkssneeuw man. Hij is minister van het milieu, Denis Howell, die door premier Callaghan belast is met de coördinatie van regerings hulp aan ondergesneeuwde ge bieden. De sneeuwval van de laatste dagen in het zuidwesten van het Britse rijk, is de zwaar ste geweest sedert twintig jaar. Aan het einde van de droge zomer van 1976 was Howell ge durende korte tijd minister van watervoorziening. De dag na zijn benoeming begon er een langdurig „regenseizoen", dat in minder dan een week een einde maakte aan het droogtepro bleem, waarmee het graafschap Devon tot dan toe geworsteld had. Howells aanstelling tot minister van sneeuw had ook nu onmid dellijk tot gevolg, dat in sommi ge delen van Devon de sneeuw plaats maakte voor regen. Vol gens de weerkundigen is de kans op verdere zware sneeuw val echter helemaal niet denk beeldig. Exeter is uitgekozen als hoofdkwartier voor de hulpac ties. De redding van in nood verkerende mensen verliep gis teren al vrij vlot, maar de hulp aan dieren bleef een veel zwaar der probleem. Rond sommige afgelegen boerderijen is de sneeuw tot zes meter hoog opge stoven. De boeren hebben wan hopige pogingen gedaan om tunnels te graven naar hun uit gehongerd vee. Heel vaak zijn zij er niet in geslaagd hun boer derij te verlaten. Maffialeiders aangehouden MILAAN (AFP) In Legnano bij Milaan zijn zes leiders van de Siciliaanse maffia en een vertegenwoordiger van de New Yorkse aanverwante organisa tie Cosa Nostra aangehouden. De zeven mannen werden vrij dagavond gearresteerd, toen zij bijeen waren om een nieuwe peetvader van Palermo te kie zen, als opvolger van de 71-jari- ge don Ignazio Scelta, die vorige week woensdag in Palermo werd vermoord. De New Yorkse gast die naar Legnano was ge komen, was John Richard lo Vito. Een leider die verstek liet gaan, was de 50-jarige Gerlando Alberti, die op 14 oktober jl kans had gezien uit het recht bankgebouw in Napels te ont snappen, waar hij moest te rechtstaan wegens smokkelarij, handel in verdovende middelen en het lidmaatschap van een misdadige organisatie. KAAPSTAD (Rtr.) De Zuida- frikaanse politie heeft vorig jaar 149 mensen doodgeschoten en 403 mensen gewond bij het uitoefenen van haar taak, zo heeft minister van justitie Ja mes Kruger meegedeeld. TURIJN (Reuter) - De Ita liaanse rechterlijke macht ziet zich geplaatst voor een klimaat van angst bij haar pogingen een jury te vinden voor de berech ting van notoire stadsguerrilla- strijders. Tot nu toe heeft men slechts nen weigerden te verschijnen, drie mensen bereid gevonden Zij vreesden gewelddadige zitting te nemen in de jury in wraakoefeningen van gewapen- het proces tegen 40 leden van de leden van de „rode brigades" de „rode brigades". die enkele weken tevoren de president van de Turijnse orde Het proces werd in mei vorig van advocaten hadden doodge- jaar geschorst omdat gezwore- schoten. Dollar nauwelijks in herstel AMSTERDAM Op de Am- sterdmase wisselmarkt is de dollar vandaag iets hoger geo pend op 2,1980 tegen gisteren aan het slot 2,19. van een echt herstel was echter geen sprake want spoedig na de opening zakte de notering weer terux naar 2,1920. WASHINGTON (UPI) De Verenigde Staten zullen de olievoorraden in het Mid den-Oosten en aan de Perzische Golf "be schermen zonder inmenging van vijandige mogendheden". Dit heeft de Amerikaanse minister van defensie Harold Brown giste ren gezegd Brown onthulde ook dat Zuid- Korea nog meer F-4 Phantom-gevechts- vliegtuigen zal krijgen voordat eind van dit jaar een begin wordt gemaakt met de terugtrekking van de Amerikaanse grond troepen uit dit land. De opmerkingen van Brown waren bedoeld voor de World Af fairs Council van Los Angeles en werden gisteren in Washington opebaar gemaakt. Browns beklemtoning van Amerika's miL- taire belangen in het "zeer explosieve" Midden-Oosten en de Perzische Golf is de krachtigste tot nu toe van Amerikaanse zijde. Washington heeft de laatste tijd steeds vaker verwezen naar de belangen van het Midden-Oosten die verder gaan dan het Arabisch-Israëlische conflict. Het heeft plannen klaar voor een strijdmacht van meer dan drie divisies die snel kan reageren op moeilijkheden in het gebied. Omdat het gebied de grootste oliebron van de wereld is, kunnen het Midden-Oosten en de Perzische Golf niet worden geschei den van onze veiligheid en die van de Navo en van onze bondgenoten in Azië, aldus Brown. "Wij zijn van plan de produktie van olie en het vervoer naar de verbrui kers te beschermen zonder inmenging van vijandige mogendheden". Brown ging met nader in op zijn verwijzing naar "vijandige mogendheden", maar de aanwezigheid van Russische militaire adviseurs en meer dan 5000 Cubanen in de hoorn van Afrika heeft nieuwe vrees gewekt dat de toegenomen Russische invloed een bedreiging kan vor men voor de oliebevoorrading van het Westen. Wetenschappelijk personeel aan KIWTO's Katholieke Instellingen voor Wetenschappelijk Theologisch Onderwijs) hebben in Den Bosch een vereniging opge richt van wetenschappelijk personeel aan katholieke theologische instellingen in Nederland, afgekort VWP. Doel van de vereniging is de behartiging van de beroepsbe- langen van het wetenschappe lijk personeel in kerk en maat schappij. De behartiging van het belang van de theologische wetenschap jn het algemeen is al eerder ter hand genomen door de theologische afdeling van het Thijm-genootschap. Bij een peiling vooraf, bleken van 175 docenten aan katholie ke theologische instellingen er 135 het initiatief tot de vereni ging te willen steunen. Het lid maatschap staat ook open voor wetenschappelijk perso neel van vergelijkbaar niveau dat werkzaam is in kerkelijke instellingen. Directe aanleiding tot de op richting van de VWP is de verontrusting over een nieuw rechtspositiereglement voor wetenschappelijk personeel aan katholieke instellingen voor wetenschappelijk theolo gisch onderwijs, een voorstel dat in voorbereiding is. De zogenaamde commissie Van der Grinten, heeft aan de Nederlandse bisschoppen een voorstel gedaan dat de recht- positie van werknemers aan KIWTO's ernstig aantast, al dus de VWP, en de beoefening van de theologische weten schap alsmede het functione ren van de theoloog in kerk en maatschappij sterk bemoei lijkt. De VWP ziet het als haar eer ste taak zorg te dragen voor, de rechtspositie van de aange sloten leden en zal namens de leden optreden als gesprek spartner over voorstellen tot een nieuw rechtpositieregle- ment. De initiatiefnemers, het docen- tenberaad van de KIWTO's, zullen als voorlopig bestuur optreden. Daarin hebben zit ting: uit Amsterdam prof. dr. L. Bakker, dr. H. Waldram, uit Utrecht prof. dr. H. Wegman, drs. Th. Salemink, uit Tilburg dr. G. de Grunt, drs. G. Hoog bergen, uit Nijmegen dr. A. Scheer, drs. N. Schreurs en uit Heerlen dr. A. Blijlevens en dr. H. Spee. De commissie „Breed Over leg" van het bisdom Rotter dam over het bisschoppelijk beleid inzake de ambtsoplei ding heeft haar beraad afge sloten. De conclusies zijn op gesteld en zullen aan dc bis schop worden aangeboden. Deze conclusies worden op 13 maart openbaar tesamen met een standpuntbepaling van de bisschop van Rotterdam, mgr. Simonis. De commissie heeft zich bezig gehouden met de ambtsopleidingen aan de katholieke Theologische Ho geschool Amsterdam en het seminarie Rolduc. De commis sie, bestaande uit elf perso nen, werd vorig jaar inge steld, nadat bekend was ge worden, dat mgr. Simonis het seminarie Rolduc financieel had gesteund. Het Gezelschap van de Stille Omgang wil bereiken, dat de Begijnhofkerk te Amsterdam tenminste open zal zijn gedu rende de dagen van het feest: 15 tot 18 maart. Men denkt nu aan „bewakers" die elkaar aflossen. Zoals bekend zag het kerkbestuur van de Begijnhof kerk zich enkele weken gele den genoodzaakt de kerk te sluiten, nadat de uitgestalde monstrans op klaarlichte dag uit de kerk werd gestolen. Het oudste volledige exem plaar van de hebreeuwse bij bel, bekend als de Aleppo-co- dex, zal binnenkort in Jeruza lem in facsimile worden uit gegeven. Dit gebeurt onder re dactie van de Israëlische bij beldeskundige Moshe H. Go- schen Gottstein. Onder des kundigen geldt de Aleppo-Co- dex als het manuscript van het Oude Testament, dat het minste aantal fouten bevat. De zeshonderd perkamenten bladen werden in 1948 bij aanvallen op de joden van Aleppo in Syrië naar Israël gebracht, waar zij nu in het instituut Yad-Ben-Zvi in Jeru zalem worden bewaard. De Rhodesische regering heeft een voorlopige aanklacht we gens staatsondermijnende ac tiviteiten ingediend tegen drie leden van de r.k. commissie voor Gerechtigheid en Vrede in het land. Het gaat om voor zitter John Deary, een Rhodes- ier, vice-voorzitter Dieter Scholz, een Duitse missionaris en secretaris Arthur du Puis, een Canadese lekebroeder. De regering baseert haar aan klacht op zeven rapporten, die de Rhodesische commissie Justitia et Pax heeft gepubli ceerd onder meer over wreed heden en martelingen, ge pleegd door de Rhodesische politie en veiligheidstroepen. De drie werden vijf maanden geleden gearresteerd, maar op borgtocht vrijgelaten. KARDINAAL WILLEBRANDS: Volgens kardinaal Wille- brands wordt er nog teveel onderscheid gemaakt tussen basisgroep en de kerk als in stituut. Op de eerste Radbouddag in Delft voor studenten en stu dentenpastores over „kerk, in stitutie of beweging"?, zei de kardinaal het onjuist te vinden als men met de kerk teveel zonder meer de hiërarchie be doelt, die dan zonodig iets moet doen of zeggen. Volgens hem moet er zoveel mogelijk samen gebeuren. Wel voegde hij eraan toe: „Wij dra gen onze verantwoording nu en dan door niet alleen met u en vanuit u, maar ook tot u te moeten spreken, maar dan is het toch ook nog met u". In de forumdiscussie zei de Tilburgse theoloog prof. dr. J. Lescrauwaet, dat naar zijn ge voel de greep van het institu tionele in de kerk de laatste tien tot twintig jaar veel min der is geworden. Er zijn men sen - zo constateerde hij - die vinden dat ze teveel aan zich zelf worden overgelaten en die dus van het instituut richtlij nen vragen over precieze pun ten. Bisschoppen worden door een aantal verweten te weinig be leid te hebben. In dit verband citeerde hij een recente uit spraak van bisschop Möller van Groningen: „je moet niet zo tegen de kerk als machtsap paraat aankijken. Kerkelijk gezien zou ik, als bisschop, een machtig man moeten zijn. Nou, ik vind dat ik niet veel macht heb". Prof. dr. A. van Melsen onder streepte, met prof. dr. M. Thurlings, dat je in bepaalde situaties niet al te veel aan de kerkelijke leiding moet vra gen. „Gewoon doen". Toege spitst op de vraag of twee gemengd gehuwden (een pro testantse partner met een katholieke) in eikaars kerk mogen deelnemen aan de maaltijd des Heren, zei prof. Thurlings: „Als mensen hun godsdienstigheid zo serieus ne men dat ze samen te commu nie gaan, dan mag dat natuur lijk". Kardinaal Willebrands sloot zich daar in zekere mate bij. aan. In een situatie waarin twee mensen, de een komend uit de protestantse traditie en de ander uit de katholieke, in de diepte hetzelfde geloof de len in Jezus Christus als zoon van God en dat ook willen vieren, is volgens hem kerk scheiding zinloos. Vanuit zijn ervaring als hoofd van het Romeinse sekretariaat voor de eenheid, zei dë kardi naal dat over deze zaken ja renlang is gesproken met de hierarchen van andere kerken. In de diepte is men het veelal met elkaar eens, er is geen verschil van geloof, maar om wille van de gemeenschap gaat men toch niet samen te communie, omdat daar van binnenuit de mentaliteit nog niet zover is. „Ik vecht ook met deze problemen". De Europese kerken zijn nog niet in staat goed te reageren op de uitdaging die van de islam in hun werelddeel uit gaat Dit bleek op de pas afge sloten Conferentie van Euro pese Kerken (CEC) te Salz burg, waar nog steeds geen grondslag kon worden gelegd voor een theologische visie op de islam. Over een voorgestel de uitspraak staakten de stemmen. Wel werd duidelijk, dat de meerderheid van de aanwezi gen deskundigen uit vele tien tallen Europese kerken en gas ten onder wie enkele moslims - de taak van de kerk ten aanzien van de moslims bre der acht dan alleen het chris telijk getuigenis. Hier en daar gebeurt al veel voor moslims, die vaak, maar niet altijd, gastarbeiders zijn. Als geheel hebben de kerken echter nog maar nauwelijks positief gereageerd op de uit daging van de islam in Euro- Europa in vijftien jaar met vijf miljoen is toegenomen. Overigens herinnerde een van de islamitische sprekers eraan dat in Rusland alleen al vijf tien miljoen moslims wonen, wier positie niet veel verschilt van die der christenen aldaar. Een van de suggesties tijdens het beraad was, dat christenen moslims helpen bij het zoeken van moskeeruimte, zonder dat ditfinanciële offers vraagt. Im mers, een moskee moet vol gens een moslimse traditie „op vroomheid", dat wil zeggen door middel van bijdragen van vrome moslims gebouwd worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 7