K
i
der
wet
Missionaris Jan Zwirs: eerst schaatsen,
daarna naar de verhuizende Daya
KNVB-Leiden wil toch
weer met Gouda in zee
Visser op het ijs
Wie bereed
bromfiets?
de
Oegstgeest behoudt kampioenskansen
door overwinning op Cleyn Duin (2-1)
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag 'in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244;!u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Pater Jan Zwirs denkt
zelf, dat hij in Lange-
raar de laatste der mis
sionaire Mohikanen is.
Vroeger waren het er
meer die uit het dorp
kwamen. Jan Zwirs (39)
gaat er niet onder ge
bukt. Hij kijkt even door
het raam en ziet dat het
goed is: stralend blauwe
lucht en een lekker
vrieskoudje. Als ik
straks na een gesprekje
de kuierlatten neem,
gaat hij z'n (geleende)
schaatsen pakken, een
1
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
DINSDAG 21 FEBRUARI 1978 PAGINA 5
KATWIJK Oegstgeest heeft gisteravond
in de Katwijkse Cleyn Duin-hal haar kan
sen op het kampioenschap in de hoofdklas
se van het zaalvoetbal weten te behouden.
In een matig duel tegen het Katwijkse
Cleyn Duin, dat vorige week nog voor een
verrassing wist te zorgen door een 4-1 over
winning op Glasbergen, wonnen de Oegst-
geestenaren met 2-1.
Tijdens het gehele duel was er van werkelijk
krachtsverschil geen sprake en er ontston
den dan ook voor beide ploegen voldoende
kansen. De mooiste waren voor Gé Perfors
van Oegstgeest (op de vuisten van Cleyn
Duin-doelman Kuit) en voor Amerik van
Duivenvoorde (Oegstgeest-goalie Piet Paauw
stopte met moeite). Nadat Gé Perfors even
daarvoor een fraaie mogelijkheid had laten
liggen, scoorde diezelfde Perfors in de twin
tigste minuut dan toch. Een plotseling voor
zijn voeten springende bal werd direct laag
en hard ingeknald: 1-0. Na rust een zelfde
spelbeeld en het wekte dan ook geen verba
zing dat Cleyn Duin gelijk kwam. Uit een
corner van Freek Rienks hakte de geheel
vrijstaande Jan van der Plas de 1-1 voor
Cleyn Duin binnen. De numerieke meerder
heid die halverwege de tweede helft ont
stond omdat Amerik van Duivenvoorde voor
twee minuten uit het veld werd gestuurd,
bracht Oegstgeest de overwinning. Slecht
uitverdedigen van Cleyn Duin werd door Gé
Perfors via de binnenkant van de paal hard
uitgebuit: 2-1. Hierbij bleef het, al was Wim
Guyt met een knal tegen de onderkant van
de lat nog erg dicht bij de gelijkmaker.
trui aantrekken en een
baantje trekken op de
poel. Nu kan het nog,
over een tijdje dooit het
misschien weer en over
een kleine twee maan
den zit deze olijk ogende
missionaris van de H.
Familie op de evenaar
weer onder de tropen
zon. Dan is er, dat vroe
gere Borneo, geen ijs
meer in de buurt: „Ja, in
Jakarta hebben ze een
ijshalletje, maar dat is
altijd nog een paar dui
zend kilometer verde
rop".
Eind november kwam Jan
Zwirs met verlof naar huis, bij
zijn moeder aan de Dosin-
straat. Een maand of vijf plu
che om zich heen, de melkboer
voor de deur, Jan op z'n stevi
ge sokken en in de zwarte
corduroy broek. Van de Heili
ge Familie, MSF, een congre
gatie in de middenklasse en
werkzaam vooral in Indonesië,
Zuid-Amerika en in Noorwe
gen. Vroeger „oogstend", te
genwoordig bouwend en hel
pend. Jan Zwirs werd in '66
gewijd en een jaar later trok
hij naar Borneo dat Kaliman-
tan Kalimanten heet, Oost-
Borneo ofwel Kalimantan Ti-
mur. Daar is hij elf jaar geble
ven, 500 kilometer uit de kust
het binnenland in. Twintig da
gen van de maand met een
bootje op tocht, tuffend op de
Mahakam-rivier". Dat is een
streek waar sinds een jaar of
vijftig gemissioneerd is. Van
de bewoners (de Daya, die
eens door ons Dajaks werden
genoemd, maar dat is niet ne
tjes meer; dat klinkt alsof je
„hond" tegen ze zou zeggen) is
tachtig procent katholiek.
Koppensnellen is er niet meer
bij. De laatste kop werd veer
tig jaar geleden gesneld. Dat
was geen bloeddorst, maar dat
hoofd was nodig voor de
geestkracht die op de nieuwe
eigenaar overging".
Jan Zwirs noemt die Daya een
fijn volk, „en het is er prettig
wonen. Vraag maar aan m'n
moeder, die kwam me vijf jaar
geleden daar voor m'n verlof
ophalen nadat ze zelf een paar
maanden m'n doen en laten
van nabij had meegemaakt. Ze
kon later in Langeraar heel
wat vertellen. Tja, mijn werk
daar. Dat is natuurlijk pasto
raal en ook een beetje dokter
zijn. Ze hebben daar een Cre
dit Union, een coöperatie, op
gezet. Met elkaar hebben onze
mensen nu een rijstmolen, een
tractor, een bootje en een
zaagmachine. Met behulp der
Indonesische regering en met
een beetje Langeraars geld
kwam dat voor elkaar en de
mensen zelf leverden de man
kracht".
Pater Zwirs kwam er als
groentje, maar al gauw be
steedde hij aandacht aan het
opbouwwerk dat de Daya le
verden om vooruit te kunnen
komen. Vooruit komen, dat is
een term die Jan Zwirs meer
malen gebruikt. Daar draait
(Van onze sportredactie)
OUD-ADE De afdeling Lei
den van de KNVB zal het ko
mend seizoen geen gezamenlij
ke competitie beginnen met de
afdeling Den Haag. Elf van de
zestien Leidse verenigingen we
zen gisteravond tijdens een hea
ring de voorwaarden, die Den
Haag voor dat samengaan had
opgesteld, af en een nog grotere
meerderheid (vijftien) vroeg het
afdelingsbestuur om weer met
Gouda rond de tafel te gaan
zitten. De verenigingen bleken
een duidelijke voorkeur te heb
ben om de aan het eind van dit
seizoen aflopende samenwerk
ing met Gouda alsnog te conti
nueren. Een wens die ook nog
in de Goudse afdeling leeft blij
kens de mededeling in het Offi
ciële Orgaan van die afdeling,
dat „acht van de tien Goudse
verenigingen thans voorstander
zijn om de geïntegreerde kom
petitie Gouda/Leiden voort te
zetten".
Met die wetenschap in het ach
terhoofd waren de Leidse ver
enigingen naar de kantine van
WOA gekomen om zich te bui
gen over de voorwaarden die de
afdeling Den Haag had gesteld.
Duidelijke kritiek op die Haagse
eisen bleef van de zijde van de
club-afgevaardigden echter on
gehoord, hoewel voorzitter Du-
sée al snel uit de vergadering
proefde, dat „Leiden te veel van
zijn identiteit moest prijsgeven".
Hij liet al dadelijk blijken dat
het afdelingsbestuur de Haagse
voorwaarden onaanvaardbaar
vond („Leiden heeft niets an
ders te doen dan zich aan te
VOORWAARDEN VAN DEN HAAG AFGEWEZEN
passen") en noemde in dat ver
band vooral het feit, dat Leiden
nauwelijks inspraak zou krijgen
bij de aanwijzing van de
scheidsrechters en bij de behan
deling van strafz&ken (er zou
slechts één Leidenaar aan de
Haagse strafcommissie worden
toegevoegd).
Tijdens de laatste vergadering
op 31 januari bleek de afdeling
Den Haag op die punten geen
concessies te willen doen. „Ik
ben toen zeer teleurgesteld uit
Den Haag teruggekomen. Het
afdelingsbestuur was unaniem
van mening dat we hierop niet
konden ingaan", aldus de heer
Dusée. „We zouden onze verant
woordelijkheid voor de spelers
en de scheidsrechters hebben
moeten prijsgeven. En in feite
kwam het er op neer dat wij u
als clubs hadden moeten vra
gen: „Heren, zullen we ons laten
opnemen in de afdeling Den
Haag?"
De vergadering, die zoals
steeds duidelijker bleek veel
liever over Gouda wilde praten
dan over Den Haag, was allang
blij met die officiële fundering
van de afwijzing van de Haagse
voorwaarden; verwees die dan
ook rap naar de geschiedenis
(alleen KRV, SJZ, VNL, War-
munda en ZLC wilden ze wel
aanvaarden); en hief maar al te
graag de handen omhoog ten
gunste van „oude liefde'' Gou
da: alleen KRV stemde tegen.
Of de aflopende verhouding tus
sen Leiden en Gouda het haat
liefde karakter zal kwijt raken
en een vaste verbintenis zal
worden, is nog de vraag. Voorlo
pig staat vast dat Leiden het
komend seizoen op eigen houtje
verder zal gaan en hoewel beide
partijen een intentieverklaring
hebben afgelegd om toch maar
bij elkaar te blijven, zullen eerst
de oorzaken van de ruzies moe
ten worden rechtgetrokken. Of
zoals Ad Dusée het verwoordde:
„Als we ooit weer in zee gaan
met Gouda dan moeten de twee
kampioenen direkt over naar de
KNVB en moet er een meerja-
rencontract komen". In de ui-
t
teindelijke voorwaarden, die
Leiden aan Gouda gaat stellen
noemde de heer Dusée een pe
riode van telkens vijf jaar met
een jaar opzegtermijn. Daar
naast zal de competitie wisse
lend per jaar door Gouda of
Leiden moeten worden georga
niseerd en zullen beide afdelin
gen ten aanzien van de scheids-
rechters- en strafzaakcommis
sies hun zaken „in overleg en
met volledige inspraak van bei
de partijen" moeten gaan rege
len.
Hoe gretig de verenigingen van
de Leidse afdeling de hand van
Gouda weer willen vatten
bleek uit de vraag van de kant
van Warmunda of de hereni
ging al voor het komend sei
zoen geregeld kon worden.
Voorzitter Dusée had zijn ant
woord reeds klaar: „We zouden
op de geplande vergadering van
24 april eventueel al een besluit
kunnen nemen". Ondanks de
ruzies blijken Leiden en Gouda
niet zonder elkaar te kunnen.
ROEN VAN DER GEEST
g
Antieke schaal voor
scheidende voorzitter
LEIDEN De onzekerheid
die er bestond in de zaak van
twee jeugdige Rijnsburgers
die gepaard gaande met een
groot aantal overtredingen
op een brommer hadden geze
ten, leidde gisteren op het
Leidse kantongerecht tot vrij
spraak.
Het grote probleem waarmee
de officier van justitie en kan
tonrechter Attema werden ge
confronteerd was dat degene
die terecht stond en die was
niet aanwezig volgens het
proces-verbaal met een brom
mer gereden zou hebben en
dat zijn vriend, wel aanwezig,
achterop zou hebben gezeten.
Volgens de aanwezige vriend
was hij zelf de bestuurder van
de brommer geweest op de
bewuste nacht waarin zich de
overtredingen afspeelden, en
was de afwezige verdachte de
duopassagier geweest. De zaak
was al een keer eerder voor
het kantongerecht geweest en
was toen aangehouden, omdat
men de verbalisanten wilde
horen. Die waren gisteren bei
den aanwezig.
„We bevonden ons in de be
wuste nacht met de surveillan
ce-auto op de Voorhogerweg
in Rijnsburg", aldus luidde het
verhaal van de eerste verbali
sant. „We zagen toen twee jon
gens op een onverlichte brom-
LEIDEN De scheidende voorzitten van de wel
standscommissie de heer Gorter, is gistermiddag
gehuldigd. Namens het gemeentebestuur sprak bur
gemeester Vis enkele woorden van dankbaarheid.
„Een beminnelijk mens, die iedereen de volle kans gaf zijn mening
te uiten", zo noemde hij de heer Gorter.
Als goede eigenschap werd het uitstekende taalgebruik van de
oud-voorzitter genoemd. Na zijn toespraak overhandigde de heer
Vis een geschenk van het gemeentebestuur aan de heer Gorter.
Het was een schaal van Leids aardewerk, stammend uit de
zeventiende eeuw.
De heer Gorter is negentien jaar voorzitter van de welstandscom
missie geweest. Zijn opvolger wordt de heer Houtman, oud-raadslid
voor de SGP. Burgemeester Vis heeft het volste vertrouwen in
deze nieuwe voorzitter. „Le roi est mort, vive le roi (de koning
is dood, leve de koning)", aldus de burgemeester.
Burgemeester Vis (rechts) overhandigt het geschenk aan
de heer Gorter
Pater Jan Zwirs waagde zich even „op glad ijs"
Een vreemde kleumende
figuur op het ijs van de
Nieuwe Rijn langs de
Leidse Boommarkt. Op
een stralende maandag
morgen in de winterzon.
Enkele tientallen meters
verderop stond een me
vrouw met haar wandel
stok heftig op de leuning
van de Bostelbrug te
kloppen en kijkt naar
een zwaan die de kop
tussen de veren heeft ge
stoken. De mevrouw
was zenuwachtig. Dacht:
„die heeft het loodje ge-
te wrijven, terwijl hij wachtte
op het eerste voorntje. Dat
kwam. Er kwamen er meer,
kleine en groteren Plomp,
allemaal weer de bijt in, want
het was een sportvisser, uit
Zuid-West. Bijna een glimlach
rond de door de ijzige oosten
wind geteisterde mond: „ik zit
hier gewoon voor m'n plezier.
Vanmiddag ga ik weer aan het
werk". Geen lolletje, zo op het
eerste oog van een onwetende.
Maar laat de sportvisser z'n
gang maar gaan en turen en
voorntjes vangen en weer ver
lossen, soms na een kleine
operatieve ingreep aan het vis-
sebekje met een soort tandart
stangetje. Ijzingwekkend.
TWIJFEL LEIDT TOT VRIJSPRAAK
fiets. Nadat we aldus een over
treding hadden geconstateerd
het is niet ongebruikelijk
dat er 's nachts verlicht wordt
gereden gaven we die twee
jongens aldaar aan. Toen
bleek tevens dat ze geen van
beiden een helm droegen. Ver
zekeringspapieren hadden ze'
ook niet bij zich, en daarom
besloten we het hele zaakje
maar verder op het bureau uit
te zoeken. Eén jongen wilden
we in de auto meenemen, de
andere zou op de brommer
achter ons aan moeten komen.
In plaats daarvan reden ze
allebei ineens hard weg, zodat
we de achtervolging moesten
inzetten", aldus de rijkspolitie
man. Nadat de politie het
voortvluchtige duo klem had
gereden volgde de tocht naar
het politiebureau, waar bleek
dat de bestuurder een valse
naam had opgegeven. „Hij zei
dat hij Van Delft heette, en
dat is moeilijk te controleren
want zo heet half Rijnsburg.
De bestuurder was een corpu
lente jongeman, zeker niet de
ze wijzend op de op het
kantongerecht aanwezige
Rijnsburger jongeman. Die
zat achterop", aldus de verba
lisant.
De andere verbalisant kon
zich van het nachtelijke gebeu
ren niet veel herinneren, zeker
niet wie op welk zadel en
waarom had gezeten. De aan
wezige .Rijnsburger die als
getuige onder ede werd ge
hoord hield bij hoog en laag
vor dat hij degene was die
achter het stuur had gezeten
met een lange leren jas aan
zelfs toen hij met meineed
werd bedreigd. Zijn kameraad
die als de bestuurder aange
merkt was en bij verstek te
recht stond had bij de vori
ge gelegenheid al verklaard
dat hij achterop zat, hetgeen
de verklaring van zijn getui
gende maat bevestigde.
Voor het kantongerecht was
de zaak nu al zover in mistige
nevelen gehuld, dat de officier
van justitie besloot om in twij
fel bij verstek de als bestuur
der aangemerkte verdachte
vrij te spreken. Hetgeen bij
verstek waarschijnlijk in dank
zal worden afgenomen.
FRANK BUURMAN
het dak. Zoiets bouw je, met
hulp, in een week of twee".
In Langeraar is Jan Zwirs
weer op krachten gekomen.
Rondreizen om „geld te ma
ken" heeft hij niet gedaan.
„Langeraar heeft me goed be
dacht; ik hoop toch wel een
dertig mille te kunnen meene
men. En daar heb ik niet eens
voor „gelopen", zoals heel wat
missionarissen op verlof ple
gen te doen". Pater Jan toont
eerst nog even op donderdag
16 maart in „Aeresteijn", de
basisschool, 's avonds om 8
uur nog wat dia's voor de
Langeraarders, over z'n oude
en nieuwe gebied (dat hij al
wat verkend heeft) en wat
daar allemaal gedaan is.
„Maar eerst staan we nog even
op de schaats, de ribbels over,
alsof je op een wasbord rijdt
De „koperen ploert" wacht
nog wel wat op me".
het in die contreien om. „In
het begin heb je geen vat op
die ziektes en ellende, maar
het is geen uitzichtloze toe
stand; ze hebben er de ruimte
om te kunnen activeren en te
inspireren". Voor Jan Zwirs is
het daar mooi geweest. Een
collega, een Daya-priester,
neemt z'n post over. Zelf gaat
hij in april naar een ander
gebied, weer de bergen over,,
om hulp te bieden aan land
verhuizers. „Ongeveer 1200
km uit de kust leven zo'n twin
tig- tot dertigduizend mensen
die van alles verstoken zijn. Ze
hebben ingezien, dat ze geen
steek verder kpmen als ze op
die plek blijven. Daarom zijn
ze aan het „verhuizen" gesla
gen, meer naar de kust toe.
Een groep van ongeveer drie
duizend van die lieden is bezig
een dorp op te zetten op hun
„nieuwe" grond. Men heeft mij
gevraagd, daar te komen wer
ken. Ik ben er wel de enige
priester tussen weinig christe
nen. Een mooie toestand, ja.
Globaal 400 km van m'n vori
ge standplaats".
„Ik doe mee met dat nieuwe
leven van die mensen die wel
weer coöperaties zullen gaan
opzetten. Je moet er de zaak
benaderen zowel van de spiri-
tuels als van de materiële
kant Ik weet nog niet hoe het
allemaal zal uitpakken. Maar
het trekt me wel aan: mensen
die de grond der vaderen heb
ben verlaten en ergens neer
strijken, in de hoop om verder
te kunnen leven in betere om
standigheden. Als je daarbij
kunt helpen, ja, dat doet me
wel wat Eerst ga ik m'n eigen
huisje bouwen. Ik had al zo'n
stulpje, als het regende lekte
legd, zit vastgevroren
aan het ijs".
Ze liep onrustig verder en
kwam na een paar minuten
terug met een zak vol brood.
Toen sloeg ze aan de walle-
kant aan het strooien. Zwaan-
kleef-aan „ontdooide" lang
zaam en rekte zich lui uit, de
vederstaart kwispelend. Daar
waren meteen de meeuwen en
de eenden die in open water
zich net zo behaaglijk voelen
als wij in een verwarmd
zwembad. De zwaan kwam
niet aan z'n trekken en de
mevrouw bleef verdrietig
Nog steeds was er de kleumen
de figuur op het ijs. Pas een,
uur later zou hij opstappen.'
Een uur staren naar een oran
je simmetje dat roerloos in een
geslagen bijt lag. Een mi
stroostige visser, met paarse
halfblote vingers in halve wol
len handschoenen. Vingers om
