'Ovjet-Unie dreigt met
leigen neutronenbom
De paus van de koets
is oud geworden
adat beëindigt
wereldreis
Somalisch leger
in de Ogaden
op terugtocht
Ultimatum voor
Muzorewa
Kappler door nazi's begraven
„Ciao,
bella, ciao(2)
'ACM
UITEN LAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 14 FEBRUARI 1978 PAGINA 7
el O
creatifi|0SK0U (Rtr) De Sovjet-Unie heeft
nemetyerklaard dat zij klaarstaat haar eigen neu-
irdt h&Toncnbom te maken als het westen door-
dage^aat met zijn plannen tot ontwikkeling van
aat va^ej wapen.
en is tb een commentaar van het persbureau
444 tfass stond: „Als in het westen neutronen-
vapens worden gefabriceerd, zal de Sovjet-
jnie moeten doen wat zij deed toen de
erenigde Staten de eerste atoombom ont
wikkelde".
)e Sovjet-Unie bracht in 1949 haar eerste
toombom tot ontploffing.
'resident Brezjnjev van de Sovjet-Unie had'
eeds in december tegen een dagblad gezegd
lat zijn land geen „passief toeschouwer" zou
zijn, als de neutronenbom in het westen
gefabriceerd zou worden.
Tass verklaarde gisteren in zijn commentaar
dat het een illusie zou zijn te denken, dat
de bom op beperkte schaal gebruikt zou
worden. Als haar kracht op het ogenblik
klein is, zou zij in de toekomst vele keren
krachtiger kunnen zijn, aldus het persbu
reau.
Het commentaar bevatte ook een waarschu
wing aan de Westduitse vrije democratische
partij, de coalitiegenoot van de socialisten
in Bonn, om geen voorstander te zijn van
opneming van de neutronenbom in het Wes
terse wapenarsenaal.
AMERSFOORT De Raad van Kerken in
Nederland is tegen de neutronenbom. In een
brief aan premier Van Agt zegt de raad dat
er een eind moet komen aan „de waanzinni
ge wedloop die de vernietiging van gods
schepping naderbij brengt".
De kerken weten, aldus de brief, dat de
deskundigen verdeeld zijn over invoering
van de neutronenbom. Boven deze discussie
staat het feit dat het wapen een nieuwe stap
is op de atoomladder. Die ontwikkeling bete
kent volgens de Raad van Kerken dat vrede
en veiligheid in groter gevaar komen.
„Met de meeste aandrang" verzoeken de
kerken premier Van Agt om de neutronen
bom riiet op te nemen in de Nederlandse
verdediging.
T Koeznetzov in levensgevaar
JENÈVE (Reuter) De Sovjet-dissident E. Koeznetsov, die in
zondei 970 wegens poging tot vliegtuigkaping gearresteerd werd, is in
aan c tervensgevaar na zijn hongerstaking die al 58 dagen duurt.
)it heeft de Franse advocaat Daniel Jacoby, die zich Koeznetsovs
ji advocaat in het buitenland" noemt, meegedeeld.
acoby zei op een persconferentie dat de 39-jarige joodse dissident.
p 17 december voedsel ging weigeren nadat de autoriteiten geen
c oestemming hadden gegeven voor bezoek van familieleden,
ekoeznetsov werd in 1970 ter dood veroordeeld maar zijn straf werd
nater omgezet in 15 jaar arbeidskamp in Potma, 500 km ten
i uidoosten van Moskou.
iholiekpi
;en oi
tstavt
1EGIN VERZOENEND
liq
auseujtOME/JERUZALEM (AFP/Rtr)
Diret- Met bezoeken aan Parijs en
art vaRome heeft de Egyptische pre-
?is Htident Anwar Sadat zijn we-
3e Veteldreis afgesloten. Volgens
u Mitijn woorden is het nu de beurt
voorlian de Amerikaanse pendeldi-
HaEplomatie als volgende stap om
i op iet vredesoverleg tussen Egyp-
Sameje en Israël weer op gang te
Lonin^rengen. Sadat is na afloop van
ng gfijn reis „zeer bemoedigd na
steuihveral volledig begrip te heb-
hebbffeen ontmoet".
paleRadat ontkende aan zijn Franse
de cojmbtgenoot Giscard om nieuwe
franse wapens te hebben ge-
/raagd. Daarna was Sadat vier
jur lang in Italië, waar hij de
unch gebruikte met president
eone en formateur AndreOtti
m vervolgens een ontmoeting
met paus Paulus, waarvan
'olgens de Egyptische ambassa-
leur in het Vaticaan „ontwikke-
ingen van het grootste belang"
nogen worden verwacht,
n Washington is verklaard dat
/III (resident Carter en zijn minis-
er Vance beiden op het stand-
"llpiint staan dat de Israëlische
lederzettingen op bezet gebied
illegaal zijn. De verklaring die
Vance vrijdag aflegde, en waar
op de Israëlische regering zon
dag woedend reageerde, gaf vol
gens een hooggeplaatste functio
naris in Washington „slechts het
standpunt weer waarop de Ver
enigde Staten al jaren staan".
•Hij verwierp de mening van
premier Begin van Israël dat
president Carter akkoord zou
zijn gegaan met de Israëlische
nederzettingen.
Premier Begin heeft trouwens
zijn kritiek op de Verenigde Sta
ten gisteren wat verzacht. Hij
verklaarde dat de zaak van de
joodse nederzettingen open
staat voor discussie en dat hij
de hervatting van de Ameri
kaanse bemiddeling in het Mid
den-Oosten verwelkomde.
De negen van de EEG hebben
gisteren bij monde van de Deen
se minister-van buitenlandse za
ken Anderson verklaard dat zij
Israël duidelijk hebben laten
weten tegen de nieuwe nederzet-'
tingen in de bezette gebieden te
zijn. Anderson zit vandaag de
vergadering van EEG-ministers
Controleapparaat voor kwiti'ruit
LONDEN (AFP) Deze week wordt in Manchester in Noordwest-
Engeland een apparaat geinstalleerd dat mogelijk maakt dat
metalen substanties in landbouwprodukten worden opgespoord.
Het apparaat wordt opgesteld in de gebouwen van de grootste
importeur van Israëlische sinaasappelen in Groot-Brittannië.
Kwik dat in een zuidvrucht zit wordt door het apparaat ontdekt
zonder dat de vrucht beschadigd wordt.
Mtogadisjoe (UPI-AP) De Somalische troepen in het
noordelijk deel van de Ogaden in Ethiopië hebben
zich terug moeten trekken op het gebied rond Jijiga,
hun laatste bolwerk voor de Somalische grens, zo
is uit diplomatieke bron vernomen.
Volgens deze zegslieden hebben de Somaliërs de stad
Jijiga en de pas Kara Marda wel nog in handen. Deze
strategische pas in het Ahmar gebergte beschermt de
toegang tot Jijiga (100 km van de grens met Somali)
en tot Somalië zelf.
Dank zij de Somalische terugtocht zou het Ethiopische leger
verscheidene steden hebben heroverd op de weg van de oude
bergstad Harar naar Jijiga, onder meer de plaats Babile. Ethiopië
heeft twee weken geleden een offensief ontketend ten oosten van
Harar, en ten noorden van de industriestad Dire Dawa. Somalische
legerleiders zouden dit offensief beschouwen als een afleidingsma
noeuvre voor de aanval op Jijiga.
De Somaliërs hebben Jijiga in augustus veroverd. Als ze deze stad
verliezen hebben ze geen verdedigbare stellingen meer om een
Ethiopische mars naar Somalië tegen te houden. Het terrein is hier
vlak en open, dus zeer geschikt voor de grootscheepse gemechani
seerde operatie waarop de Ethiopiërs zich met Sowjet-hulp voorbe
reiden.
Gezien de verslechterde Somalische positie in de Ogaden heeft
Somalië zaterdag de noodtoestand afgekondigd en aangekondigd
dat geregelde troepen naar de Ogaden zullen worden gestuurd.
Een neo-nazi brengt de in Duitsland verboden nazigroet tijdens de begrafenis van
Kappler. Hij deed dit uit naam van de „Grootduitse weermacht".
SOLTAU (AP) De voormalige SS-officier Her-
bert Kappler is gisteren in de Westduitse stad
Soltau begraven na een herdenkingsdienst van
een uur waarop anonieme nazi's de nazi-groet
brachten. Een van hen sprak namens de „wehr-
macht" een afscheidsgroet waarin hij stelde dat
„U, Herbert Kappler, slechts bevelen hebt opge
volgd. U hebt gedaan weat elke Duitse officier
gedaan zou hebben." Volgens dc politie hadden
zich in de rouwkapel ongeveer 100 mensen verza
meld terwijl het zelfde aantal de wacht had
betrokken.
Kappler is donderdag op 70-jarige leeftijd aan
maagkanker overleden in de bescheiden bovenwo
ning van zijn vrouw.
Tot kort voor zijn dood heeft hij in een Italiaanse
gevangenis een levenslange gevangenisstraf uitge
zeten vanwege zijn verantwoordelijkheid voor re
presaille op Romeinse burgers in 1944 waarbij 335
burgers werden doodgeschoten. De moord was een
vergelding voor een overval van partisanen waar
bij 32 Duitse militairen het leven lieten.
Zes jaar geleden trouwde Kappler in de gevange
nis met zijn nu 55-jarige vrouw. In augustus van
het vorige jaar smokkelde zij de oorlogsmisdadi
ger uit de gevangenis om de toen al zwaar zieke'
Kappler „in vrijheid te laten sterven".
Ondanks heftige en emotionele protesten in Italië
weigerde West-Duitsland de oorlogsmisdadiger uit
te leveren omdat de grondwet dat niet zou toe
staan. De Westduitse politie heeft Kappler's toe
vluchtsoord in Soltau dag en nacht bewaakt.
Douane pakt
Belgische
munten-
verzamelaars
BRUSSEL (ANP) Belgi
sche muntenverzamelaars
die in het weekeinde mun
ten hebben gekocht op een
in Breda gehouden veiling,
hebben bij invoer van die
munten in België forse
boetes moeten betalen.
Zaterdag werd in „het
Turfschip" in Breda een
muntenveiling gehouden
door de Antwerpse veiling
houder Van Alsenoy. Veel
Belgische verzamelaars
hadden belangstelling voor
die veiling. Maar terwijl ze
in de veilingzaal hun aan
kopen deden, namen leden
van de opsporingsbrigade
van de Belgische douane
buiten de nummers van
hun auto's op.
Even over de grens, in Bel
gië nabij Meer, werd een
tiental Belgen, die aan de
grens geen aangifte van
hun inkopen had gedaan,
door de douane opgewacht.
Ze moeten nu in België het
daar geldende btw-tarief
van 16 pet, plus - als boete
- nog eens tweemaal dat
bedrag betalen. In totaal
kost het hen dus 48 pet van
het bedrag waarvoor ze
munten aankochten.
Canada eist
miljoen van
Sovjet-Unie
NEW YORK (AP) - Canada zal
de Sovjet-Unie ruim een miljoen
dollar in rekening brengen voor
opruimingswerkzaamheden in
verband met het radioactief af
val van de Russische satelliet
Kosmos 954, die op 24 januari
in de dampkring vrijwel is opge
brand, zo heeft de Canadese
minister van buitenlandse zaken
Donald Janieson bekendge
maakt.
Canada zal tevens bij de Ver
enigde Naties aandringen op
„strengere maatregelen" tegen
ongelukken met satellieten.
Bezoek aan
natuurreservaat
Koningin Juliana heeft gisteren tij
dens haar staatsbezoek aan Suri
name het natuurreservaat Browns-
berg bezocht. Staande op de 514
meter hoge berg geniet zij met de
Surinaamse president Ferrier van
het uitzicht op het van Blommes-
teinmeer. Het gebergte is ge
noemd naar de Amerikaan Brown,
die één van de eerste goudzoekers
in dit gebied was.
iiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
Ijskoude
Houdini
OTTAWA AFD
Eric Sloan, een
20-jarige Cana
dese student, mag
zich sinds zondag
de Houdini van
het hoge noorden
noemen, dankzij
een stunt waar
van ook die legen
darische boeien-
koning zou heb
ben geijsd.
Sloan liet zich
zakken in het drie
meter diepe water
van het dichtge
vroren Lac Dow
bij Ottawa. Vóór
Sloan in de uitge
hakte bijt stapte
was hij aan polsen
en enkels geboeid,
ingesnoerd als een
rolmops en ver
zwaard met een
gewicht van tien
kilo. Hij had pre
cies 36 seconden
nodig om zich van
alle kluisters te
ontdoen en uit het
ijskoude water op
te duiken. Sloan
had uitgerekend
dat hij 45 secon
den had vóór hij
door de kou zou
zijn bevangen.
Illllllllllllllimillllllllllllll!
OVERLEG RHODESIE
Salisbury Bij het overleg in Salisbury over een „interne
regeling" van de constitutionele kwestie in Rhodesië is gisteren
een ultimatum gesteld aan de invloedrijke Verenigde Afrikaanse
Nationale Raad" (UANC) van bisschop Abel Muzorewa.
De delegaties van de andere gematigde zwarte nationalistische
organisaties van ds. Ndabaningi Sithole en het stamhoofd Jeremiah
Chirau, alsmede het blanke bewind van premier Smith stelden de
afvaardiging van de bisschop voor de keuze, in te stemmen met
de rechtstreekse verkiezing van 28 blanken in de 100 zetels tellende
volksvertegenwoordiging dan wel zich uit het overleg terug te
trekken.
De UANC wil tot dusver niet verder gaan dan de rechtstreekse
verkiezing van 20 blanken, met in de toekomst nog acht blanken
van een gemeenschappelijke lijst. Als gevolg van het meningsver
schil over de blanke vertegenwoordiging verkeren de onderhande
lingen al ruim twee weken in een impasse.
Volgens kringen uit de omgeving van de blanke regering voelt
Smith er bijzonder weinig voor om een akkoord te tekenen,
waaraan de UANC niet deelneemt. Aan de andere kant zou hij
echter ook niet graag zien dat deze organisatie een sleutelpositie
inneemt. Bisschop Muzorewa heeft zondag op een conferentie van
afgevaardigden van zijn beweging uit geheel Rhodesië eenstemmig
het vertrouwen gekregen.
Naar verluidt stelden de delegaties van Sithole en Chirau, dat de
UANC vandaag een beginsel-akkoord met de andere partijen moet
tekenen of zich uit het overleg terugtrekken. De blanke vertegen
woordiging verzette zich tegen deze stelling, met het argument dat
een overeenkomst zonder de UANC zinloos zou zijn.
Vijf doden na treinbotsing
in Cairo
CAIRO (Reuter) Vijf doden en 22 gewonden is de tol geweest
van een treinbotsing gisteren ten zuidoosten van Cairo, volgens
een nieuwe opgave van de politie.
Eerder was een aanzienlijk hoger dodental opgegeven. Een foren
sentrein ontspoorde 's ochtends op het traject van Helwan-Cairo
en kwam in botsing met een trein uit de andere richting.
Onze correspondent Frans Wijnand verlaat na
vijf jaar Italië en Rome om terug te keren naar
Nederland. In een serie beschouwingen onder de
titel „Dag schoonheid Ciao, bei la, eiao" maakt
hij de balans op van zijn verblijf. Het eerste
artikel in deze reeks is geplaatst op 28 januari.
ROME! Wat na vijf jaar Romeins cor
respondentschap in memorie, hart en ziel
gekerfd blijft zijn de contouren van de
koepel van de Sint Pieter. Als zinnebeeld
van wat er onder dat architectonische
pronkstuk aan kerkelijk leven en bestuur
schuilgaat.
Het zou nog eerder oneerbiedig dan ijdel
zijn, om in zulk kort bestek als in deze
terugblik méér over Paulus VI te zeggen
dan dat hij de huidige paus is. Kolommen,
boeken, bibliotheken vol zijn er over deze
paus Montini geschreven; de man die ik
me voor alles herinner op z'n traditionele
rit van het Vaticaan naar de Spaanse
Trappen in het hart van Rome om er zijn
jaarlijkse gebedshulde te brengen aan de
Maagd Maria, die op een antieke zuil hoog
verheven is boven het gepeuter van de
mensen en de wirwar van het verkeer.
Elk jaar op 8 december (de dogma-afkon
diging van Maria Onbevlekte Ontvangenis)
begeeft de paus zich zónder veel uiterlijk
vertoon of indrukwekkend gevolg naar dit
beeld, waar de brandweer met haar hoog
ste ladderwagen 's morgens vroeg al een
fraaie bloemenkrans aan Maria's uitge
strekte armen heeft gehangen. De laatste
keer zelfs een krans van plukverse rozen
uit pauselijke tuin, van de hofleverancier
persoonlijk.
De bijna routineuze gang van zaken: de
korte rit heen en weer, de handenschudde-
rij met de stedelijke bestuursleden, het
gebed en het wuiven naar de volop jui
chende Romeinen, dat protocol werd enke
le jaren geleden doorbroken, toen de olie
crisis ook de Italianen tot autoloze zonda
gen had gedwongen.
Er mocht alleen door enkele categorieën
en dan nog bij uitzondering worden gere
den. CD-nummers mochten wèl op de weg;
C razy - D rivers zoals de diplomatenstand
wel wordt genoemd door Romeinse taxi
chauffeurs die in oogverblindende zelf
overschatting anderen voor verkeersgek-
ken uitmaken. En buitenlanders mochten
rijden, al werd het niet gewaardeerd, maar
je kunt moeilijk alle toeristen een voettocht
naar Rome laten maken
Buitenlandse staatshoofden vielen al hele
maal buiten de regeling en dus was er voor
paus Paulus geen vuiltje aan de lucht: als
eerste bewoner van Vaticaanstad nèt
zulk vreemd grondgebied voor de Italiaan
se wet als de noordpool èn als buiten
lands staatshoofd kon de paus in feite
rustig per auto naar zijn jaarlijkse af
spraak bij Maria rijden. Sneller en veiliger
bovendien dan ooit, nu Rome's straten er
verlaten bij lagen, domein van fietsers,
trimmers en wandelaars.
Maar de paus wees de auto af. Al dan niet
ook in deze zaak voorgelicht door curiale
figuren, besloot hij de rit per koets te
maken. In zo'n zelfde simpel koetsje als
waarmee argeloze toeristen zich voor tien
tallen guldens laten rondzeulen door het
stinkende verkeer.
Aapjeskoetsiers en gondoliers zijn synoniem
men geworden voor doorzichtige toeristen-
oplichterij, maar zelf afkomstig uit het
land waar Duitse marken in het hoogsei
zoen heilig zijn en vreemdelingen de oren
van het hoofd wordt gevraagd, mag ik
Een historische opname van Paus Paulus VI die ten tijde van de oliecrisis de auto liet staan en gebruik maakte van een simpele koets
voor zijn traditionele rit naar de Piazza di Spagna in Rome.
geen kritiek op medemensen hebben. Bo
vendien heeft de paus toen niets hoeven
te betalen. Hij heeft alleen gul in de ge-
schenkenkast getast en zijn opgepoetste
huurkoetsier een mooie medaille toege
stopt.
De Romeinse koetsiers komen per traditie
uit Trastevere, de volkswijk van over de
Tiber, en de uitverkoren wagenmenner
had zijn paard en koets werkelijk tot in
de puntjes verzorgd.
Nooit eerder in zijn bewind heeft dc paus
zoveel bekijks gehad, zoveel hartelijkheid
ervaren, zoveel göodwil gekweekt als op
cn met deze rit. En ik zie nog jonge
monsignori met tot de knieën opgetrokken
togen naast de pauselijke koets maar
wèl achter de rijen kijkers mcehollen.
Blozend van opwinding en inspanning, en
vastbesloten een even goeie als in het oog
lopende beurt te maken.
Die lachende paus van toen in de koets
is oud geworden. Hij reist nog zelden per
auto. Hij vliegt bij voorkeur in straaltoe-
s'.ellca cn helicopters. Tussen de wolken,
halverwege zijn aardse bestaan en onster
felijke eindbestemming.
