In Moskou poogt men alcoholisten met hypnose te genezen
SUUFFEL-
hoe komt t pat JU D&
LAOjE -PR1U2EN-POLM S,
ZOéjOED DANST ft
^4 VFt
ia.- ia.-
C&ólLitbcA\toxrttt
n beetje beter
Snuffel ligt
'n maand lang
op de prijzen-loer.
Metz'n gevoelige
neusvoor
de voordeligste
mode.
Profiteer nü!
Van zijn slimme
optreden bij C&A!
Bedrukte katoenen sweater.
122-170. 12.' QJJ m
Gekleurde katoenen jeans.
86-170.16." 18.'
Nylon jack met badstof
voering. 86-116. 27.'
Wijde katoenen rok.
152-170. m.
Nylon wind-jack voor meisjes.
116-170,
f4." MtW
Katoenen
T-shirt. 122 -176.
Mooie effen plissé-rok. 122-146.
Katoenen
denim
jeans.
86-176.
Diverse jeans-pakken. 100%
katoen. 116-176. 29.' ME
Den Haag De Nederlandse gezond
heidszorg wordt tot de beste ter wereld
gerekend. Als het om „ziek zijn - beter
worden" gaat, worden wij van de
kraamkliniek tot het crematorium ver
zorgd. De betrekkelijk moderne medi
sche wetenschap is vooral de laatste
vijftig jaar sterk in ontwikkeling geko
men. Niets is ons, Nederlanders, liever
dan een hoog ontwikkelde medische
zorg en wij eisen dat elke (technische)
vinding voor ons allemaal ter beschik
king komt. Wij eisen goede geoutilleer
de ziekenhuizen, de beste specialisten,
vakbekwame huisartsen, goede genees
middelen, goed opgeleide verpleegkun
digen, uitstekende openbare zorg, een
prima beleid en een dito beheer
Maar wie betaalt al die voorzieningen?
Beter gevraagd misschien: hoe betalen
wij ze allemaal? Wij Nederlenders zijn
bekend om onze zuinigheid, als we bui
tenlanders mogen geloven. Geld speelt,
anders gezegd, voor ons een grote rol.
Geld speelt in de gezondheidszorg een
nog veel grotere rol.
De nuchtere cijfers zeggen daarover
alles. In 1972 betaalden wij iets meer
dan tien miljard voor de zorg van onze
gezondheid. Naar schatting zal dat be
drag in 1982 zijn opgelopen totbijna
zevenendertig miljard gulden. Dat is
een gigantisch bedrag. Ruim de helft
daarvan (55 procent) gaan we in 1982
besteden aan de zogenaamde intramu
rale gezondheidszorg - de zorg dus die
binnen de muren van ziekenhuizen en
andere inrichtingen aan ons wordt be
steed. In guldens uitgedrukt, betalen we
dan aan die intramurale zorg iets meer
dan twintig miljard per jaar.
Er bestaat ook een extramurale gezond
heidszorg (huisartsen, wijkverpleging)
waarvoor wij in 1982 n^ar schatting zes
miljard gulden uitgeven, of wel 16 pro
cent van de algehele kosten. Aan spe
cialisten, onder wie tandartsen, wordt
in dat jaar voor hun hulp vier miljard
(11 procent) betaald. Voor geneesmidde
len tellen we drie miljard (9 procent)
Aan de openbare gezondheidszorg -
schoolartsendiensten, geneeskundige
diensten, bevolkingsonderzoeken, keu
ringsdiensten van waren en van slacht
dieren en vlees, ambulancediensten,
bloedbanken, laboratoria, trombose
diensten, bloedtransfusiediensten - ge
ven we twee miljard (5 procent) uit
Zeer veel hiervan is onder de preventie
ve gezondheidszorg te rangschikken.
Voor dit alles is een uitgebreide admini
stratie noodzakelijk en tevens zullen
allerlei gebouwen met hun archieven
moeten worden beheerd. Bepaald niet
op de laatste plaats komt nog het punt
van het beleid. Wat willen we, hoe doen
we het en wanneer. Aan dat beleid, die
administratie en dat beheer wordt in
1982 anderhalf miljard gulden besteed.
Dat is 4 procent van de gezamenlijke
kosten, bijna 37 miljard gulden dus.
Het personeelsbestand houdt overigens
geen gelijke tred met de ontwikkelingen
in de beddencapaciteit. Kennelijk gaat
een inkrimping van het aantal bedden
niet gepaard met een evenredige daling
van het aantal personeelsleden en dus
ook niet van de daarmee samenhangen
de kosten. De gemiddelde loonsom per
werknemer in de intramurale gezond
heidszorg bedraagt ongeveer vijfender
tigduizend gulden De tendens is waar
neembaar dat, vooral in ziekenhuizen,
Het mag dan afge
zaagd klinken, toch
is en blijft onze
gezondheid een
kostbare zaak en
dat in meer dan
één opzicht. Door
de jaren heen ble
ven de kosten stij
gen en ook voor
de komende jaren
gaat het kostenpeil
omhoog, zij het
niet zo snel meer
als we tot nu toe
gewend zijn ge
weest.
Overigens, de feite
lijke kosten van de
gezondheidszorg
zijn niet zo'n groot
probleem. De moei
lijkheid ligt veel
meer in de afwe
ging van de ver
schillende keuze
mogelijkheden.
Dit probleem zal
toenemen daar de
keuzen, bij het
voortschrijden van
de techniek, in
aantal sterk zullen
stijgen; met name
een afweging tus
sen de technische
mogelijkheden en
dat wat men ermee
wil doen. De vraag
zal gesteld moeten
worden of onze
kostbare gezond
heid ook betaal
baar blijft. Is er
een grens te leg
gen rond deze mil-
jardendans? En zo
ja. waar moet die
grens dan liggen?
In bijgaand artikel
in onze serie over
de gezondheids
zorg komt het kos
tenaspect uitvoerig
ter sprake.
De gezondheidszorg blijft een kostbare zaak
er naar gestreefd wordt om lager ge
schoold personeel te vervangen door
hoger opgeleide en dus duurder perso
neel.
geld uit. 'Een kleine tien miljard, zo
wordt geraamd. Er bestaat overigens
geen betrouwbaar overzicht van de kos
ten van specialistenpraktijken. Slechts
voor de ziekenfondsverzekerden kan
een redelijk betrouwbaar inzicht wor
den gegeven.
Daarop afgaande is de specialistische
hulp in twee jaren gestegen van een
miljard (1972) tot meer dan anderhalf
miljard in 1974. Begin dit jaar waren
er 7417 medische specialisten in ons
land. De jaarlijkse toeneming van het
aantal specialisten is 350 man geweest.
eenzelfde aantal verrichtingen zullen
doen als hun collega's van nu, dan zou
er weinig waar te nemen zijn van een
afremming van de kostenstijging in de
intramurale zorg. Integendeel, de kos
ten van de intramurale zorg zouden dan
nog aanzienlijk blijven stijgen.
een aantal ontwikkelingen gaande, dat
in de toekomst een grotere stijging van
de kosten zal veroorzaken dan in de
afgelopen jaren het geval is geweest. Zo
is een ontwikkeling in gang gezet om
de gemeentelijke geneeskundige en ge
zondheidsdiensten uit te breiden tot een
volledig netwerk van openbare gezond
heidsdiensten of districtsgezondheids
diensten.
Voorts bestaan er plannen op het ter
rein van de gezondheidsvoorlichting en
-opvoeding (GVO). Voor de regionale
GVO-consulenten, voor het opzetten
van een landelijke overlegstructuur en
voor de wetenschappelijke begeleiding
zal geleidelijk meer geld nodig zijn.
Daar tegenover staat natuurlijk, dat, als
een groot aantal diensten wordt gebun
deld, er besparingen mogelijk zijn.
En wie betaalt al die astronomische
bedragen? Het antwoord is vrij simpel:
Wij allemaal. Maar is die zo kostbare
gezondheid over enkele jaren nog wel
betaalbaar? Er gaan stemmen op die
willen dat er meer bewaking wordt
ingesteld op de uitgaven en vooral ook
dat bijvoorbeeld het tarievenbeleid
doorzichtiger wordt.
Ons land kent een instelling die de
tarieven voor ziekenhuizen, verpleeg
huizen, sanatoria, psychiatrische inrich
tingen en dergelijke vaststelt. Dat is het
Centraal Orgaan voor Ziekenhuistarie
ven (COZ). Dit orgaan werkt in grote
beslotenheid. Niemand krijgt inzicht in
hoe de tarieven ontstaan, zelfs de minis
ter van Volksgezondheid weet van niks.
De FNV Federatie Nederlar
beweging vindt deze situat
ongewenst, temeer omdat het in
den betreft die door de gemikc
worden opgebracht Zo heeft ge
gemeenschap er recht op dat m,
stelling van de tarieven in dej js
heidszorg van alle geheimzi Jx
wordt ontdaan. be
Hoe ziet de toekomst er in de intramu
rale zorg uit? Er moet daarbij een
aantal slagen om de arm worden gehou
den, al mag men er van uit gaan dat
de vergrijzing van de bevolking toe
neemt, dat het aantal geboorten en dus
het aantal jeugdigen zal afnemen. Er
valt daarom een geringe afneming te
verwachten van de prenatale, kleuter
en kinderzorg. Een toenemende behoef
te zal ontstaan in de verzorgingvan
typische ouderdomsziekten.
Zoals gezegd, de extramurale gezond
heidszorg - die dus buiten het zieken
huis - gaat ons in 1982, naar schatting
bijna zes miljard gulden kosten.
Hier volgt een lijstje aan wie of aan
welke instelling we in dat jaar en hoe
veel we naar verwachting zullen uitge
ven:
Er moet, met andere woorden
worden gegeven en openbaarh kc
den gebracht Waarom bestaat j kt
uit vertegenwoordigers van di bc
ringsorganen en van de ins) b;
voor gezondheidszorg, terwijl b)
ven voor het grootste deel won
nancierd uit de premies van d
verzekering? Het wordt tijd n<
COZ gaat bestaan uit werljni
werkgevers en deskundige krd
zo vindt de FNV. 01
gezondheidszors
om ons heen
Huisartsen (inclusief verloskundigen:
twee miljard
Tandheelkundige zorg: twee miljard
Uitwendige geneeswijzen: 1,2 miljard
Maatschappelijke gezondheidszorg:
800 miljoen
Ambulante geestelijke gezondh. zorg:
400 miljoen
Overige voorzieningen: 60 miljoen
(Onder uitwendige geneeswijzen wordt
verstaan: fysiotherapie, heilgymnastiek,
massage, logopedie en oefentherapie
Mensendieck en César. Maatschappelij
ke gezondheidszorg betekent: het zoge
naamde ,,kruis"-werk).
De morbiditeit (het ziektencijfer) is ech
ter over het algemeen over een korte
periode vrijwel constant. Toch kunnen
zich over een tijdsbestek van vier vijf
jaar wel enige verschuivingen voor
doen. Verwacht kan worden dat veel
voorkomende ziekten als reuma, hart
en vaatziekten, psychosen en psychopa-
tieën (zielsziekten en aangeboren geeste
lijke afwijkingen) nauwelijks zullen af
nemen, ja zelfs eerder zullen toenemen.
Het bouwbeleid is verder van veel bete
kenis op de ontwikkeling van de intra
murale zorg. Men neemt aan, dat van
het bouwplafond van 550 miljoen gul
den per jaar 215 miljoen overwegend
zal worden besteed aan ziekenhuizen
voor de vervanging van oude gebou
wen, renovatie en uitbreiding van de
ruimte voor poliklinieken.
Dan zit de FNV nog iets dwar
om bestaat er nog altijd ond
tussen particuliere-, ziekenfo
AWBZ-tarieven? (AWBZ beteke
mene Wet Bijzondere Ziektekos
onderscheid geldt met name de
voor eenzelfde medische behi
Onrechtvaardig; zegt de FNV.
De specialisten geven een groot aantal
opdrachten, waarvan de kosten niet op
hun praktijk drukken, maar op reke
ning komen van verpleegafdelingen van
het ziekenhuis. Met de uitvoering daar
van zijn grote bedragen gemoeid. Die
vormen zelfs een veelvoud van de ver
goedingen die de specialist in de vorm
van bruto-salaris (een arts spreekt van
honorarium) ontvangt.
De verwachting is dat zo rond 1982 ons
land bijna tienduizend specialisten telt.
Als nu wordt aangenomen dat alle nieu
we specialisten eenzelfde praktijkom-
vang gaan scheppen, de beschikking
krijgen over eenzelfde aantal bedden en
En dan nog iets: Waarom verdv
verschil in tarieven voor eerste
en derde klas verzekerden niet
om bestaat dat verschil in fei
er dan eerste, tweede en dei
patiënten? Dat onderscheid tu
tiënten mag alleen gebaseerd zj
medische en psychische toesta»
patiënt, vindt de FNV.
De vrees is dat de kosten voor
heidszorg dusdanig de pan uitrij
uiteindelijk de betalende patia
er de brui aan gaat geven. De
heidszorg danst rond de miljard
Volgens de raming zijn er in 1982 onge
veer zevenduizend huisartsen meer dan
vijfduizend tandartsen en negenduizend
fysiotherapeuten. Wanneer alle huisart
sen in dat jaar zouden praktiseren, zal
het gemiddelde aantal patiënten per
huisarts met dertig procent dalen ten
opzichte van nu. Door het streven naar
het behoud van het artsen-inkomen zal
er een tendens ontstaan om de tarieven
te verhogen en zullen nieuwe huisartsen
moeilijkheden ondervinden bij het ves
tigen van praktijken.
Binnen de openbare gezondheidszorg is
Veertig miljoen is te besteden aan ver
vangende nieuwbouw in psychiatrische
ziekenhuizen, 105 miljoen in inrichtin
gen voor zwakzinnigen en 150 miljoen
aan de uitbreiding en vervangende
nieuwbouw van verpleeghuizen.
Ook aan specialistische hulp, inclusief
de kaakchirurg, geven we in 1982 veel
Diezelfde minister bezit nota bene de
bevoegdheid besluiten met betrekking
tot het ziekenhuistarief te schorsen of
zelfs te vernietigen. Hoe kan hij of zij
van zijn/haar bevoegdheid gebruik ma
ken als er niets bekend is?
MOSKOU (AP) een 27 jaar oude alcoholist in
Moskou, Sasja geheten die zo verschrikkelijk „ver
been was" dat slechts een beetje drank meer zijn
einde zou hebben betekend, is na een grondige
hypnotische kuur in de Moskou psychiatrische
kliniek nr.3 genezen. Hij werd er, aldus zei de
directeur van de kliniek, professor Vladimir Roz-
jov een maand lang intensief behandeld en toen
was in hem een nieuwe en oncontroleerbare
reflex ontstaan die hem, als hij alcohol ruikt of
zelfs maar het woord „wodka" hoort noemen,
doet overgeven.
„De behandeling was radikaal geweest maar voor
een patiënt als hij, was er geen keus meer moge
lijk. Het was een kwestie van leven of dood".
In de Sovjet-Unie wordt veel aandacht besteed aan
genezing, of afwenning, met inschakeling van hyp
nose zoals bij mensen die van het roken afwillen,
bij studenten en arbeiders wier prestaties te laag
zijn of om mensen die geestelijk niet in orde zijn,
te helpen.
De deskundigen in de Sovjet-Unie vinden hypnose
een snelle en eenvoudige methode, in tegenstelling
tot het Westen waar men over het algemeen zeer
sceptisch staat ten aanzien van de duur van de
genezing volgend op de behandeling door hypnose.
In Kiev in de Oekraine wordt thans in een kliniek
geëxperimenteerd met hypnose als vervanging van
de narcose bij operaties. Hypnose wordt in de
Sovjet-Unie ook toegepast bij het behandelen van
huidaandoeningen, maagzweren en gevallen van
allergie, die van geestelijke oorsprong kunnen zijn.
Men past ook hypnose toe om mensen die overi
gens gezond zijn te brengen tot harder werken of
beter studeren.
„Iemand die een vreemde taal studeert kan onder
normale omstandigheden waarschijnlijk zo'n 20
woorden per uur leren", aldus dr. Rozjnov. „Als
ik iemand hypnotiseer zou hij het kunnen tot 100".
De medicus die verleden jaar op visserschepen een
tocht had gemaakt van de Canarische Eilanden
naar Senegal van 45 dagen, placht onderweg
opvarenden 20 minuten nadat zij ophielden met
werken te hypnotiseren. Het gevolg was dat zij
gezonder sliepen en de volgende dag hun werk
beter deden.
In medische kringen in de Sovjet-Unie gelooft men
voorts dat de hypnose ook een belangrijke rol kan
spelen bij de sport. Dr. Rozjnov is van mening
dat bijvoorbeeld een tamelijk slechte hardloper op
die manier tot een goede zou kunnen worden
gemaakt. „Door gewoon al uw aandacht te richten
op een doel, een bepaalde richting uit, kunnen uw
persoonlijke lichamelijke prestaties al worden ver
beterd". Door „concentratie" dus.
In 1975 is men in de Sovjet-Unie begonnen met
via de hypnose te trachten geestelijke problemen^
te behandelen. Daartoe zijn reeds 150 psychiatri-'
sche centra geopend.
Veel medici in het Westen zijn veel minder enthou
siast over die methode dan hun collega's in de
Sovjet-Unie en vooral waar het zeer diep gewortel
de geestelijke kwalen betreft. Freud had de metho
de al in 1880 verworpen, zeggend dat het wegne
men van geestelijke problemen veel ingewikkelder
is dan eenvoudigweg begraven herinneringen op
te rakelen of via hypnotische trance bevel te geven
tot een ander gedrag.
Het„genezen"van alcoholisme door hypnose, zo
zijn veel Westerse psychiaters van mening, bete
kent vaak niet heel veel meer dan verslaafden een
walging van drank te geven maar daarbij wordt
niet geraakt aan het veel belangrijkere probleem:
waarom iemand is gaan drinken en alcoholist is
geworden.
De deskundigen in de Sovjet-Unie zijn evenwel
van mening dat zij door verfijning hunner hypnoti
sche technieken zullen kunnen doordringen tot de
eigenlijke oorzaak van de problemen van hun
patiënten.
Dr. Rozjnov deelde mee dat men ook experimen
teert met tijdens de trance klassieke muziek ten
gehore te brengen, vooral van Tsjaikofski en
Mozart, en na te gaan wat het effect is van de
toon van de stem van de hypnotiseur.
„Wij proberen zeer hard wisselwerking tus
bewuste en het onbewuste te doorgronden
de rol van de verschillende diepten van
che trances".
Door de groei van de hypnotische aanpal
wetenschap zijn natuurlijk ook onbevoeg
er mee gaan bezighouden. Er zijn gevallen
van illegale hypnotiseurs die hun patiël
publiek hadden belooft genezingen te vei
of hen gewoon „interessant bezig te houdt
als gevolg vaak ernstig psychologisch Iets
de aanwezigen.
In de afdeling van dr. Rozjnovs klinié
alcoholisten is plaats voor 130 patiënten. Vi
den kwamen zich vrijwillig melden aldus
leerde, en men had steeds succes gets
patiënten als die tenminste geheel meéwerx
Wat dat overigen betreft bij het ruiken van
of het spreken erover, die periode zou
zes maanden na de hypnotische behandelii
gaan. Het verschijnsel kon dan zonodig
„verlengd" door een nieuwe behandeling.
