Star Wars: luxe
science fiction
Wurgende spanning
in „Het slangen-ei"
Culturele commissie wil
meer voorzieningen
in „Het Anker"
Clint Eastwood voor
en achter de filmcamera
En verder..
Fraai fantastisch
realisme van
Gerbrand Bierenga
I -- l'tmm
v >J mm. m
a
l 'v'-
ma's werk zal de liefhebbers
ontegenzeglijk aanspreken.
Peter Sanger, de man die de
expositie gisteravond opende
in het bijzijn van de kunstena
res en van enkele leden van
de culturele commissie, roem
de de artieste. Hij noemde
haar een kustenares, in wie
het begrip „kunst van de mid
deleeuwen tot nu" is verenigd.
Sanger na een korte inleiding:
„Ik feliciteer ons met jouw
In Het Anker, door menige
kunstenaar die er tot nu toe
exposeerde, een uniek cen
trum genoemd voor een evene
ment als het onderhavige, kan
men op werkdagen het werk
van Rini Leefsma bewonderen
van 19.00 tot 23.30 uur. Ook op
zaterdag (16.0018.00 en
20.00—23.30 uur) en zondag
(12.00-17.00 en 19.00-23.30
uur) kan men er terecht.
Peter Schaap
Peter Schaap in Tripodia
KATWIJK De Groningse zanger/gitarist Peter Schaap en
de Vlaamse volksmuziekgToep 't Kliekske treden vanavond om
acht uur op in Tripodia te Katwijk. Peter Schaap kreeg in
1974 bekendheid met zijn eerste single „De hoge heren van
het dorp", waarna nog enkele successen volgden.
De groep 't Kliekske is ontstaan in een café in Zuid-Vlaanderen,
waar zij voor cafébezoekers volksliedjes ten gehore brachten.
Dit sloeg zó aan, dat zij besloten met hun muziek naar buiten
te treden, wat niet zonder succes bleef. Volgende week vrijdag
dus, een combinatie van deze artiesten.
LIDO 1 Star Wars (a.1.) met Mark
Hamill en Alec Guinness. Regie
George Lucas.
„Ik denk dat de tijd er net rijp voor
was", verklaart regisseur George Lucas
als men hem naar het geheim van het
fenomenale succes in Amerika van zijn
film „Starwars" vraagt. Lucas liep al
met het idee rond om een science fiction-
stripverhaal in de trant van de oude
Flash Gordon te verfilmen nog voor hij
aan zijn „American graffiti" begon.
De rechten voor de Flash Gordon-verha-
len waren echter niet meer te bemachti
gen en dus dook Lucas nog verder in het
verleden, ontdekte dat tekenaar Alex
Raymond zijn ideeën dankte aan Edgar
Rice Burroughs, die op zijn beurt weer
leentjebuur had gespeeld bij Edwin Ar-
Zo onstond „Starwars", een fantastisch
avontuur dat alles heeft wat men zich in
een stripverhaal maar wensen kan. Een
prinses, die in de ruimte wordt ontvoerd,
een blonde held van boeren-afkomst, een
gemaskerde in het zwart gehulde boos
wicht en twee robots, die men het beste
met Stan Laurel en Oliver Hardy kan
vergelijken.
Voeg daarbij een aantal verbluffende
speciale effecten van de man, die ook
Stanley Kubrick assisteerde met diens
„2001, a space odyssey" dan weet u wat
u verwachten kunt De film is speciaal
gericht op de leeftijdsgroep tussen 16 en
20 jaar, maar ook vele ouderen zullen er
misschien nog plezier aan beleven, al
denken wij met een zekere weemoed
terug aan de primitieve Flash Gordon-se-
riefilms met Buster Crabbe uit de jaren
dertig, toen je nog voor een kwartje naar
de bioscoop kon.
Deze luxe uitgave heeft op de vertegen
woordigers van goed en kwaad na
Alec Guinness en Peter Cushing geen
sterren van naam in de rolbezetting. De
werkelijke sterren zijn de robots, de la
ser-stralen en de ruimteschepen.
TRIANON Het slangen-ei (16) met Liv
Ullmann en David Carradine. Regie: Ing-
mar Berqmann.
Met meer dan normale belangstelling is uitge
keken naar Ingmar Bergmans „Het slangen-
ei". Hoe zou de zo aan zijn land verknochte
Zweed zich manifesteren oqder het banier van
de grote filmmagnaat Dino de Laurentiis na
vrijwillig de ballingschap te hebben verkozen
boven het touwtrekken met de Zweedse belas
tingambtenaren?
De Laurentiis heeft voor de beroemde fiscale
vluchteling de deur wijd opengezet en daarbij
niet op geld gekeken, zodat Bergman een bud
get ter beschikking had, waar hij in Zweden
zelf alleen maar van had kunnen dromen. Van
Bergmans vaste spelerskern was alleen Liv
Ullmann overgebleven en het thema dat de
regisseur voor zijn eerste film buiten Zweden
koos verschilde zo hemelsbreed van dat van
zijn vroegere werk, dat alle antecedenten aan
wezig waren voor een heel andere Bergman
film, dan men gewend was. Dat is „Het slangen-
ei", dat men het beste kan vergelijken met een
psychologische thriller die je zeker anderhalf
uur in een wurgende gréep houdt, dan ook
geworden. Alleen tegen het slot als Bergmans
anti-held, een alcoholistische verlopen trapeze
artiest, door de „machten achter de schermen"
wordt opgejaagd glijdt Bergman enigszins af
naar de spannende actiefilm met politieke ach
tergrond.
In „Het slangen-ei" verplaatst Bergman ons
naar het schitterend gereconstrueerde Duits
land van 1923, waar men zich uitgeblust na een
verloren Eerste Wereldoorlog en de daarop
volgende depressie in leven tracht te houden
zonder enige hoop op een betere toekomst, rijp
om geplukt te worden door een fanaticus die
ze met donderspeeches weer nationaal bewust
zal maken. Niet voor niets vergelijkt de kille,
onmenselijke professor Vergerus (Heinz Ben
nett) de situatie in het land aan het slot met
een slangeei, waarin men door het membraam
reeds het perfecte reptiel kan zien.
In het desolate Berlijn uit die jaren zwerft de
gestrande Amerikaanse acrobaat Abel Rosen
berg rond, terend op de dollars die hij van een
Europese tournee heeft overgehouden en die op
de zwarte markt miljoenen Duitse .waardeloze'
marken waard zijn. Als jood houdt hij zich
zoveel mogelijk afzijdig, loopt met een boog om
de eerste tekenen van agressie van jonge storm-
troepers heen en weigert het gevaar in te zien
van de toenemende anti-bolsjewistische en anti
semitische hetze in de pers. Maar de onver
klaarbare zelfmoord van zijn broer, die met
hem en zijn vrouw Mauela eens vormde,
vormde brengt ongewild verandering in de
situatie. Abel zoekt Manuela, die in een goedko
pe nachtclub werkt op en raakt daardoor ver
strikt in een steeds beangstigender wordend
web van intriges, dat tenslotte zo om hem
heensluit, dat hij geen kant meer op kan en
als het ware gedwongen wordt zijn passieve
houding te laten varen en handelend op te
treden. Met succes naar het lijkt want de
kwalijke genius Vergerus met zijn monsterlijke
experimenten wordt ontmaskerd, maar diens
voorspellende laatste woorden roepen toch wel
de nodige twijfels op bij Abel als hij even later
van politie-inspecteur Bauer hoort, dat de Duit
se democratie tóch heeft gezegevierd omdat die
rare meneer Hitler in München een vernietigen
de nederlaag heeft geleden.
Het beklemmende van „Het slangen-ei" is voor
al de steeds griezeliger wordende sfeer, die
Bergman op beheerste wijze weet te scheppen.
Duitsers, die het helemaal niet meer zien zitten
en hun bestaan nog zover dat in hun mogelijk
heden ligt trachten op te vrolijken met een
bezoek aan cabarets waar de banaliteit hoogtij
viert. De minder bedeelden, die een stervend
paard op straat slachten om zo aan nog enig
geld te komen door het vlees meteen te verko
pen en de steeds groter dreiging van een aantal
jonge fanatici om de apathie van een verslagen
volk te doorbreken.
Centraal staat Abel David Carradine, die nu
bepaald niet het prototype is van de Bergman
figuur, maar die zich in dit geheel geweldig
aanpast terwijl Liv Ullmann als Manuela
feilloos is als de reeds door de nazi's aangetas
te, maar nog steeds bij haar zwager Abel steun
zoekende vrouwenfiguur. Gerd Fröbe, voor ie
dere internationale productie te vangen acteur,
overtreft zichzelf als de doorploeterende inspec
teur Bauer en ook de rest van de rolbezetting
heeft zich voortreffelijk aangepast aan Ingmar
Bergman's regie.
Een beklemmend tijdsbeeld, herinnerend aan
bijvoorbeeld Pabst's „Freudlose Gasse", jour
naalopnamen, Von Sternberg's „Der blaue En
gel" en zo men wil ook aan Bob Fosse's
„Cabaret".
Een zeker in het eerste uur aangrijpende film
met een boven alle lof verheven art-direction,
een reconstructie van Berlijn anno 1923 die je
benauwend bij de keel grijpt. Mag dan het
ringetje in het linkeroor van David Carradine
nogal irritant als een anachronisme werken?
Zelfs Amerikaanse aan lager wal geraakte tra
peze-artiesten droegen in die tijd zoiets niet.
MILO
LUXOR De vreemdeling
zonder naam (16) met
Clint Eastwood en Verna
Bloom Regie: Clint East
wood.
Al lonkt Clint Eastwood de
laatste tijd naar de regiestoel,
het genre dat hem als acteur
zo n grote populariteit bezorg
de blijft hij trouw. Na zijn
regie-debuut in de thriller
..Play misty for me" zien we
hem weer als de vertrouwde,
ongeschoren en bestofte cow
boy in een western, die naast
een flinke dosis uit Italië
overgenomen wreedheid ook
een stevige portie mystiek be
vat.
De sleutel zit in het dialoogzin-
netje „Doden rusten niet in
een graf waar geen naam op
staat" egens midden in de
film. Drie boeven hebben een
goudeerlijke Marshall met
zwepen doodgeranseld, terwijl
de „brave" bevolking van het
stadje Lago rustig toekeek.
Maanden later duikt plotseling
een zwijgzame vreemdeling in
het stadje op, die de drie ge
huurde „beschermers" van de
bevolking neerknalt en dan
omdat men juist bezoek ver
wacht van drie op wraak be
luste ex-gevangenisboeven op
verzoek van de benauwde bur-
Mark Hamill als de held van Starwars
CAMERA De duivel hale je (12) Bud
Spencer en Terence Hill als het komische
Trinity-duo dat tal van spannende avon
turen beleeft (Reprise, tweede week)
LIDO II De Reddertjes (a.l.) (vier
middagvoorstellingen) Meer dan uitste
kend product uit de Disney studio's. Een
verrukkelijk filmavontuur. voortreffelijk
geanimeerd en redelijk in het Nederlands
nagesynchroniseerd (Negende week). The
spy who loved me (12) (vier middag- en
veertien avondvoorstellingen). Het zoveel-
se vermakelijke avontuur van James
Bond Boordevol actie en humor (Negen
de week).
LIDO III De man die van vrouwen
hield (16) Goede film van Francois. Truf-
faut over de levensgenieter met een ob
sessie voor vrouwen. Zijn liefde voor het
andere geslacht wordt hem fataal (vijfde
week).
REX Klaar terwijl u wacht (16) Een
sex-niemandalletje voor de liefhebbers
(Eerste week).
EUROCINEMA-1 (Alphen) The spy who
loved me (12) Zie Lido II (Achtste week)
EUROCINEMA II (Alphen) The deep (16)
Strijd om de lading narcotica in een
gezonken schip. Veel opnamen onder wa
ter (Vierde week).
EUROCINEMA III (Alphen) Goodbye
Emmanuelle (16) Sylvia Kristel toont op
nieuw dat zij slechts schaars is bedeeld
met acteertalent (Vierde week).
EUROCINEMA IV (Alphen) Soldaat van
Oranje (12) Een voor Nederlandse begrip
pen kostbare film over het verzet gedu
rende de Tweede Wereldoorlog. De film
heeft internationaal niveau (Derde week).
gers de taak van zijn slachtof
fers overneemt Maar het mid
del blijkt erger dan de kwaal,
want de vreemdeling terrori
seert al spoedig het het stadje,
laat de boeven eerst danig
huis houden alvorens met hen
af te rekenen en rijdt vervol
gens met een geheimzinnige
glimlach op de saamgeknepen
lippen richting horizon. Het
graf van de vermoorde Mars
hall heeft inmiddels een naam
gekregen.
Het is wel even wennen voor
de Eastwood-bewonderaars.
Oscarwinnaar Ernest Tydi-
man, die o.m. het scenario
voor „The French connection"
schreef, heeft het ze niet ge
makkelijk gemaakt. Naamloze
scherpschutters die uit het
niets opdoemen is nog tot daar
aan toe. maar schietende
geestverschijningen.
Enfin er zit actie genoeg in
deze „Vreemdeling zonder
naam", een flinke dosis door
grote close-ups opgeklopte
spanning en vaak verblindend
mooie fotografie van Bruce
Surtees.
MILO
HAZERSWOUDE De cultu
rele commissie uit Hazers-
woude streeft ernaar om in
het ontmoetingscentrum Het
Anker de faciliteiten tijdens
een tentoonstelling nóg beter
te maken. Zo denkt men er
over om op de wanden waar
de te exposeren objecten een
plaats moeten vinden, betere
verlichting aan te brengen.
Via gesprekken met de parti
cipanten in de stichting Het
Anker hoopt de culturele
commissie de plannen te rea
liseren.
Op de expositie van gouaches
van Rini Leefsma Nagte-
gaal welke duurt tot en met
27 februari is van de nog
betere lichtval nog geen spra
ke. Maar dat doet er in feite
niet toe, want mevrouw Leefs-
OEGSTGEEST De Haagse kunstenaar Gerbrand Bierenga
beeldt zijn onderwerpen op een realistische wijze af; de
onderwerpen zelf zijn echter niet zo realistisch, en lijken soms
meer afkomstig uit een droom die de schilder gehad heeft;
de benaming „fantastisch realisme" zou in het geval van
Bierenga misschien van toepassing kunnen zijn. Gerbrand
Bierenga is tot en met 23 februari met etsen, litho's en
potloodtekeningen vertegenwoordigd in Galerie „Pulchri Stu
dio", Passage 10 in Oegstgeest. (Nabij De Kempenaerstraat)
Ballonnen keren regelmatig te
rug in het werk van Bierenga;
dat wil zeggen niet de opblaas
bare ballonnetjes die op kin
derfeestjes in zwang zijn,
maai* grote ballonnen met
mandjes waarvan de lucht
vaartpioniers nogal eens ge
bruik pleegden te maken. Die
ballonnen worden echter door
de kunstenaar in verbanden
geplaatst waar ze op het eerste
gezicht niet thuishoren. Zo
zien we in het werk „Nog geen
Lente" een ballon gesitueerd
vóór een door een gordijn aan
het oog onttrokken muur
Overigens wordt de schilder
waarschijnlijk gefascineerd
door alles wat zich tussen he
mel en aarde beweegt, want
naast ballonnen zitten er ook
vaak wolken en vliegtuigen in
zijn werken verwerkt.
Erg fraai is de ets „Lift off',
waarin behalve het aërodyna
mische karakter ook het fan
tastische sterk op de voor
grond treedt. Als in een strip
verhaal wordt in het onderste
gedeelte van de ets een foto
van een gewichtheffer tot een
oranje papieren vliegtuigje ge
vouwen. Op het bovenste ge
deelte van de ets zweeft dat
vliegtuigje in de vrije lucht. De
stijl om in één werk meerdere-
handelingen te laten geschie
den komt sterk naar voren in
de schitterende ets „Nostal
gie", waarin een vogel twee
keer door handen wordt losge
laten; één keer in de kleuren
groen en blauw en één keer in
roestbruine tinten. Bierenga
laat de twee gelijke maar ver
schillend gekleurde handelin
gen bovendien nog gedeeltelijk
door elkaar heenlopen.
Opmerkelijk zijn tenslotte nog
de werkjes „Point of no Re
turn" en „Nachtelijk spel". In
„Point of no Return" en
„Nachtelijk spel" wordteen
oorlogstoestand geschept; het
gezicht van een piloot spat uit
elkaar in een witte vlek en
voor hem is het brekende glas
van zijn vliegtuigkoepel te
zien; zeer waarschijnlijk een
piloot uit de tweede werel
doorlog die in zijn bommen
werper wordt geraakt door het
afweergeschut; op de achter
grond is een parachute zicht
baar. In „Nachtelijk Spel" is
de kijker getuige van een reus
achtig partijtje schaak, dat
zich afspeelt onder de bewolk
te hemel op een vreemdsoortig
schaakbord. Alleen zijn de
stukken mensen met diere-
hoofden, in dit geval een
schaakstuk met een vogelkop
en een schaakstuk met een
paardehoofd. „Nachtelijk
spel" lijkt meer de kant van
het magisch realisme op te
gaan.
Het werk van Gerbrand Bie
renga is tot en met 23 februari
in Galerie „Pulchri Studio" te
zien. Dagelijks kan men er van
10.00 tot 16.00 uur terecht.
Laugh it of"
