Internationaal onderzoek kwikvruchten
Kamerdebatten beheerst
door uranium en plutonium
Drastische wijziging
in Duits kabinet
Kuhuwael verliet
woensdag ziekenhuis
Eerste verdrag
China-EEG
binnenland/buitenland
Kosmos:
Rusland
twijfelt
Nederland:
Griekenland
snel in EEG
Mariniers
verlaten
Antillen
Vijf Belgische
brandweerlieden
vinden dood bij
hevige brand
Des Celles
spoorloos
Parlement netjes in de pas van kabinet Van Agt
Regering handelt
in belang vissers
LEIDSE COURANT.
SATERDAG 4 FEBRUARI 1978
PAGCVA 7
OTTAWA Rusland heeft Ca
nada laten weten er niet van
overtuigd te zijn dat de radio
actieve resten die in het noord
en van Canada zijn gevonden
afkomstig zijn van de Kosmos-
954. Dit heeft de Canadese mi
nister van defensie, Barney
Danson, in Ottawa meegedeeld.
De minister zegt er wel van
overtuigd te zijn dat dat het
geval is.
De Russen hebben inlichtingen
gevraagd omtrent de gevonden
resten om vast te stellen of het
materiaal van hen afkomstig is.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De regering wil
dat de onderhandelingen van de
EG-ministers van buitenlandse
zaken over de toetreding van
Griekenland tot de Europese ge
meenschap met de noodzakelij
ke voortvarendheid worden ge
voerd. „Wij zullen hier duidelijk
op toezien", aldus vice-premier
Wiegel gisteren na het kabinets
beraad. De onderhandelingen
starten volgende week dinsdag
in Brussel.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De regering van
de Nederlandse Antillen is van
plan een eigen bijstandsorgani
satie op te richten die in voor
komende gevallen de politie zal
assisteren bij de handhaving
van de interne orde en veilig
heid.
Het Nederlandse korps mari
niers, dat thans nog deze taak
vervult, zal hiervan worden ont
heven.
Het eerste bezoek dat de minis
ter voor Antilliaanse zaken, mr.
A. van der Stee, van 7 tot 17
maart aan de Nederlandse An
tillen brengt, zal een zuiver
oriënterend karakter hebben.
Dit is in politieke kringen in
Den Haag vernomen.
De minister zal na zijn bezoek
in maart beleidsconclusies be
spreken in het kabinet en met
de vaste Kamercommissies voor
Antilliaanse zaken. Daarna
volgt een debat erover in de
Tweede Kamer. In april reist de
minister dan weer naar de An
tillen voor een mogelijk „drie-
hoeksgesprek". Daaraan zullen
naar zijn mening ook andere
eilanden moeten kunnen deelne-
Opbrengst actie
„Geven voor
Leven" verdeeld
DEN HAAG (ANP) - De op
brengst van de actie „Geven
voor Leven" (ten bate van de
bestrijding van jeugdkanker)
maakt het met de rente van de
beleggingen van de opbrengst
(ruim fl. 62 miljoen) mogelijk
projecten tot een bedrag van 82
miljoen gulden te financieren.
Hierdoor kan men naast de op
zet van kinderoncologische (on
cologie leer der gezwellen)
centra bij academische zieken-,
huizen, waar het meeste geld
naar toe gaat, 14 miljoen gulden
besteden aan de uitbreiding van
het fundamentele kankeronder
zoek. Bovendien is nog eens drie
miljoen beschikbaar voor studie
en behandeling van leukemie bij
kinderen en voor de centrale
documentatie en studie van soli
de gezwellen bij kinderen. De
actie werd in 1974 gehouden.
DEN HAAG Het ministerie zijn aangetroffen. Het onder
van justitie heeft Interpol ver- zoek van de justitie zal zich
zocht informatie uit te wisselen toespitsen op een mogelijk ver
over met kwik ingespoten si- band tussen de in Nederland,
naasappelen, die inmiddels in België, West-Duitsland en Zwe-
verschillende Europese landen den ontdekte besmette vruch
ten en op een gecoördineerd Ermelo. De vraag naar sinaas-
optreden van de politiekorpsen appelen is in Nederland, België,
uit die landen. en West-Duitsland waarneem-
Behalve in Limburg zijn nu ook baar afgenomen. Spaanse ex-
„kwiksinaasappelen" gevonden porteurs van de vruchten heb-
in Leeuwarden, Amsterdam en ben met klem ontkend dat hun
produkten kunnen zijn getrof- Een woordvoerder van de Israe- gekocht is. Premier Begin van.
fen door sabotage met kwik. Zij lische staats-citrusondérneming Israël: „Wij kunnen geen Pales-
verklaarden dat diverse Europe- heeft laten weten dat afgelopen tijnse staat naast ons land duld-
se groothandelaren sinaasappels week slechts iets meer dan de en, die wordt geregeerd door
uit andere landen voorzien van helft van de normale hoeveel- gifmengers",
een Spaans zegel. heid sinaasappelen van Israël
Carnaval
op
vliegveld
Ook Schiphol ont
kwam niet aan het
carnaval. Gisteren
gaven enkele leden
van een groep van
130 Spanjaarden
een wervelende fla
menco-show na
aankomst op de
luchthaven. De
groep is in Neder
land op uitnodiging
van de Stichting
Stedelijk Carnaval
in Tilburg.
(Van onze correspondent)
BONN Onverwacht snel heeft bondskanselier
Schmidt van de nood een deugd gemaakt en de
crisis rond minister Leber van Defensie aangegre
pen om zijn kabinet drastisch om te vormen.
Maar liefst vier ministers treden op 16 februari
af, te weten Leber, Rohde (Onderwijs), Ravens
(Woningbouw) en Marie Schlei (Ontwikkelingssa
menwerking). Op zes departementen komt een
nieuwe bewindsman.
Opvolger van Leber wordt de huidige minister van
Financiën Hans Apel (46). Diens plaats wordt
ingenomen door minister Matthofer (thans Onder
zoek en Technologie). Matthofer en Ravens wor
den opgevolgd door hun staatssecretarissen Volker
Hauff (37) en Dieter Haack (43). Bondsdagafge
vaardigde Jargen Schmude (41) volgt Rhode op
en Rainer Offergeld (40), thans staatssecretaris
van Financiën, gaat naar Ontwikkelingshulp. Bij
alle veranderingen gaat het om SPD-politici. De
coalitiepartner FDP is buiten schot gebleven.
In Bonn wordt vooral met belangstelling uitgeke
ken naar de toekomstige verrichtingen van minis
ter ApeL Als hij erin slaagt om op het moeilijke
departement van Defensie vat te krijgen, lijkt het
kanselierschap voor hem open te liggen. Ook
Helmuth Schmidt, een van zijn beste vrienden,
heeft vroeger zowel Financiën als Defensie onder
zich gehad.
Apel (46) is de eerste Westduitse minister van
defensie die nooit een militair uniform heeft ge
dragen. Met deze omvangrijkste omvorming van
een kabinet in de geschiedenis van de Bondsrepu
bliek hoopt Schmidt aan zijn beleid nieuwe impul
sen te geven.
(Van onze verslaggevers)
DEN HAAG De Zuidmolukse
voorman Th. Kuhuwael heeft
woensdag het Haagse zieken
huis Leyenburg verlaten met
onbekende bestemming. Dit
heeft eerst gisteren een woord
voerder van het ziekenhuis la
ten weten. Kuhuwael werd af
gelopen zondagavond in zijn
Haagse woning door onbeken
den in de rug geschoten.
Het is waarschijnlijk dat Kuhu
wael vandaag alsnog samen met
vier andere Molukse leiders is
vertrokken voor een oriëntatie
reis naar de Molukken. Na de
aanslag maakte de groep rond
L. Mantouw bekend dat de
groep alleen zou vertrekken als
ook Kuhuwael mee zou reizen.'
Met de KLM had de groep afge
sproken dat de reis nog vlak
voor het vertrek van het vlieg
tuig afgelast kon worden.
Het inspraakorgaan welzijn Mo-
lukkers is teleurgesteld over de
regeringsnota omtrent de pro
blematiek van de Molukkers in
Nederland. „Hoewel er een
groot aantal maatregelen in
wordt aangekondigd onder de
vlag van behoud van eigen iden
titeit, ademt de nota toch op
nieuw de geest van aanpassing",
zo stellen de leden van het in
spraakorgaan. Volgens hen zijn
de maatregelen dan ook ge
doemd te mislukken.
Ontvoerd en
weer vrij op
zelfde dag
NEW YORK De elfjarige
dochter van de Amerikaanse
mode-ontwerper Calvin Klein is
gisteren in New York ontvoerd
en dezelfde dag weer vrijgelaten
nadat Klem een losgeld van
100.000 dollar had betaald.
Marsha Klein kreeg haar vrij
heid ongedeerd terug op de Up
per East Side van Manhattan.
Of er verdachten in de zaak zijn
is niet bekend.
Veertien doden
bij gevechten in
Nicaragua
MANAGUA (AP) Linkse
guerrilla strijders van het Sadi-
nista nationaal bevrijdings
front hebben op drie plaatsen
in Nicaragua posten van de na
tionale garde aangevallen.
Hierbij zijn volgens een rege
ringswoordvoerder 14 personen
gedood en 24 gewond. Onder de
dodelijke slachtoffers bevinden
zich zes nationale gardisten.
De leider van Nicaragua, de 53-
jarige generaal Somoza, wiens
familie Nicaragua al 42 jaar met
ijzeren vuist regeert, heeft her
haaldelijk laten weten dat hij er
niet aan denkt af te treden.
BRUSSEL (ANP) De grote brand die donderdagavond in een
loods in het Antwerpse havengebied woedde, heeft naar alle
waarschijnlijkheid het leven gekost aan vijf brandweerlieden.
Twee lijken zijn reeds geborgen. Er worden nog drie mannen
vermist.
Hun lijken liggen waarschijnlijk onder het puin van de loods, die
instortte. Vier brandweerlieden hebben ernstige verwondingen op
gelopen.
Het vuur brak uit in 1.200 ton katoen dat kort tevoren voren, in
balen, was aangevoerd uit Turkije. Katoenbranden (door broei)
komen vaker voor in de haven en het leek er dan ook op dat
de snel ter plaatse zijnde brandweer met een routine-geval te
maken zou krijgen.
Men had het vuur vrij spoedig onder de knie, toen plotseling het
dak en een muur van de 9.000 vierkante meter metende loods
instortten. Op dat moment bevonden zich negen brandweerlieden
in de loods.
Wrakstukken
Starfighter
gevonden
DEN HAAG (ANP) Een vis
ser uit Harlingen heeft met een
sleepnet in de Waddenzee de
eerste wrakstukken opgevist
van de vorige week dinsdag
neergestorte Starfighter van de
vliegbasis Volkel. De piloot
kwam daarbij om het leven.
De luchtmacht had de visser
gehuurd om in dat gebied te
zoeken. De marine heeft de hele
vorige week gezocht, maar niets
gevonden. De luchtmacht hoopt
dit weekeinde de stoffeüjke res
ten en de overige wrakstukken
van het verongelukte vliegtuig
te kunnen bergen.
DEN HAAG (ANP) Wim des
Celles is spoorloos. De 29-jarige
man uit Indonesië die uiterlijk
zondagavond Nederland moet
verlaten, heeft drie dagen gele
den zijn kosthuis in Maastricht
verlaten.
Sindsdien is hij verdwenen, zegt
voorzitter F. Feisser van de
stichting „Nu of Nooit" in Heer
len. De stichting heeft tever
geefs maandenlang geprobeerd
een verblijfsvergunning voor
Des Celles te krijgen.
Feisser ontkent dat Des Celles
ondergedoken zou zijn, om zijn
j uitzetting te ontlopen.
Des Celles besloot een jaar gele-
I den in Nederland met Indonesië
I te breken. Hij vond werk, maar
kreeg geen verblijfsvergunning.
Stokerij ontdekt i Procedures tegen de staat gaven
J I hem geen gelijk en twee weken
De afdeling douanerecherche heeft in samenwerking met de rijkspolitie geleden besloot staatssecretaris
een klandestine stokerij in een Voerendaalse boerderij ontdekt. De Haars van justitie dat Des Cel-
branderi], die zich in een varkensstal bevond, behoorde met een j les Nederland definitief moet
capaciteit van 5000 liter tot de grootste in zijn soort. i verlaten.
Wiegel: verwijt
van Vredeling
onterecht
DEN HAAG Vice-premier
Wiegel acht het verwijt van
EG-commissaris Vredeling dat
de Nederlandse regering te
traag is met het nemen van
beslissingen inzake de proble
men rond Hoogovens, niet te
recht. Volgens hem berust die
uitspraak niet op feiten. Het
kabinet heeft zich erover ver
baasd.
Wiegel verklaarde, dat minister
Albeda (sociale zaken) deze
week tijdens het gesprek met
Vredeling duidelijk heeft ge
zegd, dat hij nog met de werk
nemers van Hoogovens wil pra
ten alvorens een standpunt te
bepalen. Het overleg met de di
rectie is reeds achter de rug. De
ministers van buitenlandse za
ken van de negen EG-landen
gaan dinsdag in Brussel praten
over structurele maatregelen
voor de staalsector.
Hoger tarief
dierenartsen
DEN HAAG (ANP) De diere
nartsen mogen hun tarieven per
1 februari voor zowel de kleine
als de grote huisdierenpraktijk
met 2,5 pet verhogen.
De ministers van economische
zaken en landbouw en visserij
hebben hiermee ingestemd na
overleg met de Koninklijke Ne
derlandse Maatschappij voor
Diergeneeskunde, nadat over
eenstemming was bereikt over
de opzet van een enquete naar
de omzet en kosten van deze
beroepsgroep.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG 8 Rijkelijk voorbarig heb
ben de Braziliaanse generaals deze week
gereageerd op de uitkomst van het parle
mentaire debat aan het Binnenhof over
de levering van kernbrandstof aan hun
land. Wat nerveus liet de junta weten
geen nieuwe voorwaarden te accepteren.
De generaals hadden zich beter moeten
laten informeren. Het Nederlandse par
lement is geen centimeter afgeweken
van hetgeen de regering-Van Agt samen
met de Bondsrepubliek en Engeland met
Brazilië heeft afgesproken. Hooguit zijn
er wat dikke punten op de i gezet. Zo
is uitdrukkelijk vastgelegd, dat er geen
gram verrijkt uranium naar Brazilië
mag woiden verscheept alvorens er een
regeling is die moet waarborgen dat de
generaals geen atoombommen gaan ma
ken van het plutonium, de stof die uit
het afval van verrijkt uranium kan wor
den gewonnen.
Van nieuwe voorwaarden, zoals Brazilië
veronderstelt, is in het geheel geen spra
ke. De Tweede Kamer bleef met de aan
vaarding van de motie-Van Houwelingen
keurig in de pas van het kabinet en trad
niet buiten het kader van de met Brazilië
gesloten leveringsovereenkomst. Minister
Van der Klaauw van buitenlandse zaken
opperde wel wat bedenkingen tegen die
motie, maar ook dat moet gerangschikt
worden onder de deze week veelvuldig
opgevoerde toneelstukjes.
De minister zei, dat als er niet tijdig een
internationale regeling voor de plutoniu-
liiopslag is, het wel 'ns moeilijk zou
kunnen worden om in betrekkelijk korte
tijd een tijdelijke opslagregeling te ma
ken. Dat kan wel lastig zijn, maar punt
2 van de overeenkomst met Brazilië be
paalt gewoon, dat als die wereldwijde
regeling er te zijner tijd niet is, zo'n
tijdelijke regeling zal worden opgesteld.
Ook die regeling zal moeten voldoen aan
de bepalingen terzake van het Internatio
naal Atoom- en Energiebureau in Wenen.
Het resultaat van het Kamerdebat moet
niet worden gebagatelliseerd, maar men
moet de zaken ook niet mooier voorstel
len dan ze zijn. De triomfantelijke gelui
den die hier en daar, ook in het parle
ment zelf, zijn opgeklonken, lijken mis
plaatst. Er mogen dan afspraken zijn
gemaakt tussen de betrokken landen
over de totstandkoming van een opslag
regeling, over de inhoud ervan staat nog
niets vast.
Het streven van de vorige minister van
buitenlandse zaken, Max van der Stoel,
was er op gericht om althans de hoofd
punten van zo'n regeling vast te leggen.
Hij heeft zijn inspanningen hiervoor niet
kunnen voltooien door de kabinetswisse
ling. Een van de grote vragen in het
debat was, of het nieuwe kabinet-Van
Agt nog wel de tijd had om op de
lijn-Van der Stoel door te gaan. Opposi
tieleider Den Uyl zei van wel, maar hij
slaagde er niet in keihard aan te tonen
dat Bonn en Londen ons land verder
uitstel van de beslissing zouden hebben
gegund.
Minister Van der Klaauw kwam tenmin
ste nog met een telegram tevoorschijn
van onze ambassadeur in Bonn, waarin
deze liet weten van bondskanselier Sch
midt persoonlijk te hebben gehoord dat
1 januari de uiterste datum was. Schmidt
maakte die opmerking op 12 januari,
twee weken na het besluit van de Neder
landse regering. Geen sterk bewijs en dat
gaf Van der Klaauw ook ruiterlijk toe.
De onduidelijkheid over deze kwestie
bleef, temeer omdat de bewindsman ver
volgens zei dat het besluit op „heel ande
re" gronden was genomen. Op de aard
daarvan ging hij niet in. Wel duidelijk
werd dat Van der Klaauw zich niet per
soonlijk heeft ingespannen om verder
uitstel te verkrijgen. Zijn argument was,
dat van zijn ambtgenoten in Bonn en
Londen de een op vakantie en de ander
ziek was. Dat klonk niet sterk. Maar min
of meer buiten schot bleef de hamvraag,
namelijk of de regering dat uitstel wel
wilde.
Een andere reden om niet te hoog van
de toren te blazen over het Kamerdebat
is, dat nu vrijwel vaststaat dat de ultra-
centrifugefabriek in Almelo zal worden
uitgebreid. Zonder een oordeel uit te
spreken over de wenselijkheid hiervan,
mag wel worden gewezen op het volgen
de. Minister Van Aardenne van economi
sche zaken heeft het parlement onom
wonden verklaard, dat de winstvooruit
zichten van de UC-fabriek in hoge mate
afhankelijk zijn van de leveringen aan
Brazilië. Hij haalde bovendien het dreige
ment aan van de Bondsrepubliek en En
geland, dat als de uitbreiding van „Alme
lo" niet gepaard zou gaan met een posi
tief besluit inzake de levering van ura
nium aan Brazilië, zij de samenwerking
met ons land in het UC-projekt zouden
opzeggen.
De uitbreiding van de uraniumverrij-
kingsfabriek schept dus, of men dat wil
of niet, een tamelijk dwingende basis
voor het doorzetten van de leveranties
aan Brazilië. Tegenstanders zullen hierin
een schitterend voorbeeld van salami-tak-
tiek zien. Voor cynici is het niet meer dan
een onvermijdelijkheid in een proces dat
onafwendbaar stuwt in de richting van
het plutonium-tijdperk.
Zeker is na het debat van deze week dat
het laatste woord over de uraniumlever-
ing aan Brazilië nog niet is gesproken.
De Kamer heeft bedongen dat ce rege
ring regelmatig en tijdig overleg met
haar pleegt over de voortgang die wordt
gemaakt bij de uitwerking van een op
slagregeling voor het plutonium. Metter
tijd kan dan een oordeel worden geveld
over de mate van waterdichtheid van de
veiligheidswaarborgen.
Maar zelfs als dat oordeel positief zou
uitvallen, zal men bovenal toch moeten
blijven hopen dat de Braziliaanse gene
raals met het plutonium minder slordig
zullen omspringen dan met hun onderda
nen.
BRUSSEL (AP) China en de Europese Economische Gemeen
schap hebben in Brussel hun eerste verdrag geparafeerd. In maart
zal het officieel ondertekend worden. Het verdrag heeft een
looptijd van 5 jaar en moet leiden tot een groei van de handel
tussen de volksrepubliek en de gemeenschap.
De EEG-onderhandelaar, sir Roy Denman, heeft verklaard dat in
het handelsverdrag geen regeling is opgenomen voor strategische
wapenen. De individuele EEG-landen en de V.S. bebben afgespro
ken geen strategische goederen aan China^ te verkopen. Een van
de voornaamste knelpunten die zich bij de onderhandelingen
hebben voorgedaan was de EEG-eis dat de gemeenschap importbe
perkingen aan Chinese goederen mag opleggen als die de stabiliteit
van de Europese markt bedreigen.
VICE-PREMIER WIEGEL:
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De regering on
derkent de ongerustheid van de
vissers over de problemen in
deze sector. Vice-premier Wie
gel verklaarde gisteren na de
vergadering van de minister
raad, dat het vraagstuk een
veel wijdere strekking heeft ge
kregen dan de perikelen rond
scbol, tong en wijting.
„Het is nu een zaak van interna
tionaal politiek gewicht gewor
den", zei hij. Minister Van der
Klaauw heeft beloofd om te be
kijken hoe hij in deze zaak kan
opereren. „De vissers zullen in
zien dat wat de regering gaat
doen in hun belang is", aldus
vice-premier Wiegel, die desge
vraagd verklaarde niets te we
ten van financiële eisen van de
vissers aan de regering.
