N oplossing vorige puzzel
weekpuzzel door dr. Pluizer
medische rubrieki:
postzegels
DENKSPORTEN/HOBBY
LEÏDSE COURANT
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1978
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Nr. 5
CRYTOGRAM
Horizontaal:
I Dit artikel is een anders zeer samenge
steld geneesmiddel (7);
5 Telefoneer eens: dan zul je wat mee
maken! (7);
9 In trage, smachtende klanken bege
leidden ze de zang (7);
10 Met iets minder is er van deze rumba
bal een kostbaar oud vaandel te maken
(7);
II O. lieg niet. Het zijn er anders zeer
veel (5);
12 Dit is allang geen eenvoud meer (9);
13 Dit kruid is een ander. Kor! (9);
15 Als 'k poen had, kon ik het doen (5);
16 De opdracht is na te gaan wat er aan
het berevel ontbreekt (5);
18 Hier passen geen woorden, wel geba
ren (9);
21 De opvoering van die oude dans
baarde Ans veel zorgen (9);
24 Dit element kunt u in de Garonne
vinden (5);
25 Als A. 'm in Alkmaar vervangt, kun
je er Aal mee in leven houden (7);
26 O. vredig kan het zijn .maar toch blijft
het verdrietig (7);
27 Hoe je de klemtoon ook legt, prettig
is het beide niet (7);
28 Als de kern uit Griekenland verdwijnt
is dit schadelijk (7).
Verticaal:
1 Te effen? In elk geval niet op verschil
lende tijdstippen! (7);
2 Weliswaar kunt u hieruit distilleren dat
Ger niet onkreukbaar is; het antwoord
toont aan, dat hij het wel is! (7);
3 Ook zulk een kleine werd eens een
grote (9);
4 Jij en Nel dienen te beseffen, dat dit
zodoende niet je eigendom wordt (5);
5 Hiervoor komt soms een heel leger
op de been (9);
6 Het vee van deze sluwe en inhalige
schoonvader is beslist geen vleiende
volksnaam (5);
7 Zuidafrikaanse naam voor marathon?
(7);
8 Als u zegt dergelijke zwerf stammen
te kennen, noem dan eens een naam (7);
14 Om dit te kunnen neerleggen, dient
u er een pond van te hebben (9);
15 Ook pa vond dat dit hem meer
gelegenheid tot winkelen en kopen gaf
O);
16 In wezen zijn kostwinning en leven
hetzelfde (7);
17 Ik schreef dit alles toen dit nog vers
in mijn geheugen lag (7);
19 Indien u 't weet: hier was bijna een
ongeval ontstaan (7);
20 Het begrip „koninklijk" in het land
der-blinden (7);
22 Op zulk een dier zijn afstandwande
laars beslist niet erg gesteld (5);
23 Op onze reis meden we deze Duitse
stad (5).
Oplossingen onder vermelding van „puzzel 5" dienen woensdagmiddag
in bezit te zijn van:
Leidse Courant, postbus 11, Leiden.
In een van de toernooien om de
Philips Morris Europa Cup kwam
onderstaand spel voor, dat aan
vier tafels in 7 schoppen werd
gespeeld. Merkwaardig was echter,
dat alle leiders een andere speel
wijze toepasten in een poging het
contract binnen te loodsen. Jean
Besse, de Zwitserse expert die de
ze gang van zaken signaleerde,
typeert de leden van dit kwartet op
rake wijze.
(Zie diagram
Eèn van de manieren waarop dit
groot slem werd bereikt was. met
zuid als gever en OW constant
passend: zuid 1 schoppen - noord
2 klaveren - zuid 2 ruiten - noord
3 schoppen - zuid 4 klaveren (con
trole) - noord 4 ruiten (ruitensteun)
- zuid 4 harten (controle) - noord
5 ruiten - zuid 5 SA (groot slem
forcing) - noord 7 schoppen (2 van
de 3 tophonneurs in schoppen).
West kwam uit met een kleine
troef en daar zit zuid dan. met 12
duidelijk zichtbare slagen, maar
A V7
<?B932
0 H V 2
H V 6
*963 *3
3H 108765 N OAV4
o 10 9 W O °B 6 5 4
B 2 7 +108 754
waar komt die dertiende vandaan?
De Onnozele haalde de troeven,
incasseerde zijn hoge klaveren en
speelde de rest van de troeven af
in de hoop dat de ruitens 3-3
zouden vallen of dat één van de
tegenstanders (bijvoorbeeld met
hartenaas in zijn hand) van zijn
lengte ruiten af zou gaan. maar
oost. gewaarschuwd door het 2
ruitenbod van zuid en een signaal
met harten 10 van zijn partner
gooide hartenaas af en na ruiten
heer, -vrouw en -aas bleef de boer
zitten: een down en een kansloos
contract concludeerde deze leider.
De Kansrekenaar begon op dezelf
de manier, maar toen het kritieke
moment bereikt was, waarop hij de
beslissing over de aanpak van de
ruitens moest nemen, zag hij bij
west onder de heer en vrouw de
10 en 9 vallen en paste vervolgens
het „Principle of restricted choice"
toe: als west B 10 9 van ruiten
zou hebben had hij wellicht de 9
en de boer, of de 10 en de boer
gespeeld. De Kansrekenaar sneed
derhalve in de derde ruitenrode
met de 8 en maakte zijn contract.
De Ongelukkige Expert zag meer
mogelijkheden: als de ruitens 3-3
zitten is er geen vuiltje aan de
lucht, als de troeven 2-2 verdeeld
zijn evenmin, want dan kan de
vierde ruiten worden getroefd en
als dat beide niet het geval is. kan
de hand met de drie troeven ook
de lengte in ruiten hebben, zodat
de vierde ruiten kan worden ge
troefd alvorens de laatste troef te
trekken. Hij speelde dus tweemaal
troef, vervolgens driemaal ruiten in
de hoop dat, als ze niet 3-3 zaten,
west de vierde ruiten zou hebben.
Dat bleek niet het geval: ruitenaas
werd afgetroefd: een down.
De Technicus maakte zijn contract
praktisch zonder enig probleem!
Hij stapte, toen schoppen 7 de
eerste slag maakte, over op een
dummy reversal speelwijze, troefde
een harten en gebruikte schoppen
vrouw, klavervrouw en klaverheer
als entrees om nog drie hartens
te troeven, ging met ruitenheer
naar tafel en haalde de laatste
troef met schoppenaas, waarop
zijn vierde ruiten verdween. „Als
ik 13 slagen voor het oprapen heb,
laat ik ze niet liggen", was zijn
commentaar na afloop. Maar de
tegenpartij moet dan geen single-
ton klaveren hebben, riposteerde
de Ongelukkige Expert, die in dit
spel inderdaad de minst gelukkige
Het helaas laatste Suikertoer-
nooi dat rond de Kerstdagen in
Amsterdam is gehouden, heeft
weer voldoende spektakel opgele
verd, maar alleen bij de jeugd een
verrassende winnaar. Invaller Bau-
ke Bies werd wereldkampioen. De
Fries mocht deelnemen omdat de
Gambiaan Omar Jagne had afge
zegd. Nederland mocht, zo was
afgesproken in dat geval de twaalf
de speler leveren. De nieuwe we
reldkampioen maakte tot nu toe
een onopvallende indruk, hij plaat
ste zich zelden in de top van de
vele toernooien waar hij als aspi
rant en later junior al aan heeft
meegedaan. Bies komt uit Donker
broek, is 18 jaar, zit in de zesde
klas van het atheneum en wil vol
gend jaar in Groningen astronomie
gaan studeren. Bies speelt voor
het eerst in de hoofdklasseclub
Huizum en maakt furore in de
halve fineles van het Nederlands
kampioenschap, waarin hij op uit
nodiging meedoet.
Mi ldoor
V.J I B. J. Nuys
Bies bleef ongeslagen in Amster
dam; alleen Skliarov en Brouwers
snoepten hem een puntje af. Door
slaggevend bleken zijn overwinnin
gen op concurrent Odintsov en op
Harmsma, die hij al in de eerste
ronde ontmoette. Hier werd de
basis gelegd voor de titel, want
Harmsma liet de Fries glippen
door een winnende slagzet te ver
zuimen.
In deze partij kunt u kennis maken
met de agressieve stijl van de
nieuwe wereldkampioen. Bies
heeft wit. 1 33-29 19-23 2 35-30
20-25 3 40-35 13-19 ontwijkt de
platgetreden paden; Koeperman
hanteerde dit systeem als eerste.
4 30-24 19x30 5 35x24 14-20 6
38-33 8-13 7 33-28 2-8 8 28x19 9-14
9 42-38 14x23 10 38-33 10-14 11
45-40 4-9 12 33-28 5-10 13 28x19
14x23 14 48-42 17-22 15 31-27
22x31 16 36x27 11-17 17 40-35
17-21 18 44-40 er zijn nog weinig
aanknopingspunten, misschien viel
ook 39-33 te overwegen om de
aanval op 23 aan de gang te
houden 18 21-26 19 50-45 12-17
20 43-38 17-21 21 49-43 6-11 22
39-33 11-17 23 41-36 7-11 Harms
ma speelt een slim spelletje, lang
zamerhand komen er dreigingen in
het spel. Bies onderkent ze niet.
24 33-28? Harmsma verzuimt nu
de winst, later ontdekt door de
Fries M. Bandstra, clubgenoot van
Bies. Na 33-28 zit er een fraaie
slag in, ingeleid door 1-6 28x19
8-12 19x8 9-13 8x19 10-14 19x10
15x4 24x15 26-31 37x26 4-10 15x4
3-8 4x22 17x30 35x24 21x43.
De overblijvende stand lijkt me
gewonnen voor zwart. Bijvoor
beeld 24-19 8-13 19x17 11x22 29-
23 43-49 40-34 22-28 23x32 49x27
De partij ging zo verder 24 9-14
25 28x19 14x23 26 43-39 1-6 27
38-33 17-22 28 46-41 22x31 29
36x27 3-9 30 41-36 18-22 31 27x18
23x12 32 32-28 12-17 33 28-23
17-22 34 42-38 11-17 35 23-19
verhindert spelen naar 22-27 door
29-23 en 38-32. 35 13-18 dreigt
nu zelf: 18-23 36 37-32 wat an
ders? De lange vleugel wordt zien
derogen zwakker 36 26-31 ge
dwongen en sterk. Er dreigde 34-
30 39-34, waartegen 9-14 niet helpt
(35-30, 24-19. 29-24) en 8-13 even
min (19-13). Op 9-13 of 6-11 volgt
ook de dam naar 3.37 36x27
22x31. Als wit nu de dam neemt
is 21—26 afdoende. 38 33-28 18-22
39 39-33 8-12 40 35-30 9-13 41
19x8 12x3 42 28-23 moet wel (6-11)
42 31-36 43 23-19 21-26 44
19-13.
Nu had zwart zijn bouwwerk kun
nen voltooien met 26-31. Na 44
17-21 ontsprong Bies de dans 45
13-9 3x14 46 24-19 14x23 47 29x27
26-31 48 27-22 21-27 49 32x21
16x18 50 30-24 20x29 51 34x12
31-37 52 12-8 37-41 53 8-2 41-46
54 40-34 en na het gedwongen
6-11 en 25-30 gaf Harmsma zich
spoedig gewonnen.
Angstdromen kunnen verband houden
met tijd vóór de geboorte
Bestaan er bij het kind al vóór
zijn geboorte psychische en intel
lectuele activiteiten? Kan het kind
in de schoot van zijn moeder
sommige gevoelens waarnemen
en opnemen? Droomt het ongebo
ren kind ook terwijl de moeder
slaapt en, in bevestigend geval,
kunnen die dromen op de ene of
andere,, wijze weerkeren na de
geboorte? Als die dromen werke
lijk bestaan, hoe kunnen zij dan
worden verklaard en welke gevol
gen kunnen zij hebben voor de
toekomstige ontwikkeling van de
persoonlijkheid van het kind?
Een heel nieuwe wetenschap ver
eent vandaag de dag een gebied
waarover men tot nog toe heel
weinig weet: de prenatale psycho
logie ofwel de psychologie van de
ongeborene, in tegenstelling tot de
zeer nauwkeurige kennis die de
moderne geneeskunde heeft ver
worven over de diverse etappes
van de groei van het embryo en
van het kind, weet men inderdaad
zeer weinig over de psychische
devolutie vóór de geboorte.
Volgens dr. Friedrich Kruse, een
psychotherapeut uit Wiesbaden,
die zich sedert ongeveer 30 jaar
met deze kwesties bezighoudt, kan
men tijdens de eerste drie maan
den van de zwangerschapsperiode,
'tijdens welke de verschillende or
ganen worden gevormd, niet spre
ken over mentale activiteiten, of
schoon het embryo soms houdin-
gen aanneemt die kunnen worden
uitgelegd als reacties op de bui
tenwereld of op wisselende toe
standen.
Tijdens de drie daarop volgende
maanden, reageert het ongeboren
kind veel duidelijker op uitwendige
prikkels zoals bijvoorbeeld op druk
of op slagen op het lichaam van
de moeder. Elke zwangere vrouw
heeft wel eens ervaren dat wan
neer zij bang of benauwd is, haar
kind eveneens in verwarring lijkt
te zijn.
Evenwel vanaf de 7e maand zijn
er duidelijker sporen die op een
gedachtengang wijzen. Op dat
ogenblik is het centraal zenuwstel
sel van het kind voltooid en vol
gens specialisten is het bekend dat
de ongeborene in dat stadium in
staat is indrukken op te nemen die
later aanleiding kunnen geven tot
uiteenlopende dromen of reacties.
Alle psychiaters hebben reeds pa
tiënten behandeld die klagen over
claustrofobie (vrees voor afgeslo
ten ruimten) en wier dromen bijna
alle volgens een zelfde patroon
verlopen: zij bevinden zich in een
soort „bel" die voortdurend uitrekt
en intrekt, zodat zij zich daarin
slechts in een gehurkte toestand
handhaven. Ze hebben lucht nodig
en willen eruit ontsnappen. Ze die
nen dan nauwe gangen te volgen
waarvan ze de uitgang niet vinden
en waarin ze zich bekneld voelen.
Pas als ze gaan stikken, krijgen ze
een hevige slag op het hoofd en
worden ruw naar buiten geworpen
in een sfeer waar het heel koud
is en waar een fel licht schittert.
Er bestaan daarop vele varianten
maar steeds volgens hetzelfde pa
troon.
Men heeft jaren lang aangenomen
dat die dromen toekomstgericht
waren en dat die personen ver
langden naar een soort tweede
geboorte. Thans is men, zonder de
voorgaande verklaring uit te slui
ten, veeleer geneigd aan te nemen
dat deze dromen verband houden
met het verleden. Gebleken is in
derdaad dat veel mensen die aan
deze soort dromen onderhevig zijn
een moeilijke geboorte hebben ge
kend, waarbij bijvoorbeeld gebruik
diende gemaakt te worden van de
verlostang. (Vandaar die weerke
rende slag op het hoofd). De moei
zame bevallingen kunnen bij het
kind best angstgevoelens hebben
gewekt die het vertrekpunt vormen
voor de later waargenomen claus
trofobie. De dromen en de sympto
men van claustrofobie zouden ver
bonden zijn aan een trauma dat
men heeft opgelopen op het ogen
blik van de geboorte.
Meer dan 2000 door dr. Kruse
nauwkeurig bestudeerde gevallen,
maken het mogelijk een verband
te leggen tussen de bevalling en
de latere psychische ziekte van de
patiënt. Het blijkt trouwens dat in
alle gevallen alleen aan een doel
matige behandeling kan worden
gedacht als de psychotherapeut
voldoende rekening houdt met het
geen zich voor en op het ogenblik
van de geboorte heeft afgespeeld.
Daaruit mag evenwel niet de slot
som worden getrokken dat elke
persoon die droomt dat hij opge
sloten is of verdrinkt, het slachtof
fer is van een trauma dat hij bij
de geboorte heeft opgelopen.
Maar deze soort dromen en de
gevallen van claustrofobie komen
veel vaker voor bij personen die
in moeilijke omstandigheden het
levenslicht hebben gezien, aldus
dr. Kruse.
Welnu, als de gebeurtenissen bij
de geboorte een zodanig stempel
op het kind kunnen drukken, dan
wijst dit erop dat er reeds vóór die
gebeurtenissen, een soort van be
wustzijn, een gedachtenschema,
bestaat waardoor de pasgeboréne
uitwendige prikkels kan opnemen
en daarop kan reageren.
De tot nog toe in verscheidene
wetenschappelijke centra uitge
voerde studies over het intellec
tueel leven van de ongeborene,
worden sedert 1971 door de inter
nationale vereniging voor prenata
le psychologie vergaard. Die ver
eniging is opgericht door de Zwit
serse psychoanalist Gustav Hans
Graber. Dank zij die coördinatie;
worden gemeenschappelijke on
derzoekprogramma's op touw ge
zet die in een zeer nabije toekomst
aanzienlijke vorderingen mogelijk
zullen maken. De onderzoekingen
zijn volgens Graber des te belang
rijker. omdat de verwekking, het
leven van de ongeborene, de ge
boorte, de ontwikkeling, de „rij
ping" van de mens en zijn dood
deel uitmaken van één geheel dat
grondig in al zijn facetten dient te
worden bestudeerd.
Zoals ik u de vorige week al be
richtte is John Selman van ons
heengegaan. Ons land, zijn
schaakvrienden in het bijzonder
verliezen in hem een goede vriend,
die nationaal gezien van grote be
tekenis is geweest, in het bijzonder
voor de studiewereld. Toen dokter
Jan Fischer in 1936 in de Schaak
wereld een studierubriek opende,
was hij al spoedig een van de
velen die werd gegrepen door de
studie en al spoedig kwamen zijn
eerste studies in die rubriek en in
die van het Tijdschrift van de K.N.-
S.B. Van lieverlede groeide daar
van de kwaliteit en uiteindelijk ont
popte hij zich tot een bijzonder
goed studiekomponist. Dat van
hem in het laatste boek van Lom
mer: 1357 End-Game Studies 1975
liefst zes studies werden opgeno
men, zegt genoeg daarover.
Zijn grootste verdienste ligt echter
in het feit dat door zijn onderzoe
kingen die hem veel tijd en geld
hebben gekost, de Saavedra-ge-
schiedenis is uitgezocht en op
schrift gesteld. Hij reisde daarvoor
naar London en Glasgow en
smaakte het genoegen één van de
mensen die als het ware aan de
wieg van deze prachtige studie
hebben gestaan, nog te spreken.
Op aandringen van zijn schaak
vrienden heeft hij toen een voorlo
pig essay daarover.geschreven en
dat is gepubliceerd in het Tijd
schrift van de K.N.S.B. 1940. Niet
minder belangwekkend waren zijn
onderzoekingen in zake de'Reti-
studio die in Schach/Echo zijn
gepubliceerd. Hij beschikte over
een vlotte en amusante pen en
daarvan getuigen zijn studierubrie
ken in de Schaakwereld, welke
rubriek door hem werd verzorgd
vanaf 1940 tot de opheffing van
dat gerenommeerde blad.
Ik geef hier wat ik beschouw als
zijn „master-piece" op studiege
bied. Studie van J. Selman Jr.
diagram nr. 1
1e Prijs Toernooi K.N.S.B. 1949.
(Zie diagram nr. 1.)
Wit: Kei, La1, Pd4; pion: f6. Zwart:
Kh8, Te3, Lc8; pion: g4.
Wit begint en wint.
1. Pd4—f5!. Te3-e1f 2. Kc1—d2.
Te1xa1 3. f6f7,... Tegen deze
matdreiging kan zwart zich nog
geruime tijd verweren. 3..., Ta1-a2t
4. Kd2e1Ta2-a1| 5. Ke1— f2.
g4-g3t 6. Kf2—e3!,.Handen af
van deze pion op straffe van remi
se! 6.... Ta1-a3f 7. Ke3-f4, Ta3-a4f
8. Kf4-g5, Ta4-g4f! 9. Kg5-h6.
Tg4g8 10. Pf5e7!. LcB-e6 11.
/7xg8Dt, Le6xg8 12. Pe7—g6.
mat!
U zult in de schaakliteratuur zel
den deze studie tegenkomen, en
dat is dan niet vanwege haar ver
dienste, maar omdat W. A. Korolj-
kov in 1952 in het studietoernooi
van Lelo 1952 met een nagenoeg
zelfde studie de eerste prijs won.
Deze prijs werd aan die studie
ontnomen, nadat Selmans studie
aan de prijsrechter werd bekend
gemaakt, maar niettemin paradeert
Koroljkovs studie nog steeds in de
studieboeken mét die eerste prijs
en wordt de Selmans studie nooit
genoemd. Als men er al wat van
zegt is het om te wijzen op die
g-pion en aan te dikken dat Korolj
kovs studie één pion minder heeft.
diagram nr. 2
Maar nooit zal men de studie van
onze vriend het eerstgeboorterecht
kunnen ontnemen, daarvoor staat
dat eerste miniatuur borg!
Goed aansluitend bij bovenstaande
volgt hier de eerste publikatie van
een studie van Selman, eveneens
met een stikmat:
(Zie diagram nr. 2.).
Wit: Kh8, Tal. Pe6. Pe5. Zwart:
Ke8, Tf2, Pb8, pionnen: b6, h5.
Wit begint en wint.
Het materiële voordeel van wit is
zo te zien onvoldoende om de
winst af te dwingen. Maar: 1.
Ta1—a8,... dreigt het zwarte paard
te veroveren en dat is dan wél
voldoende om te winnen. Maar
zwart kan nog tegenspelen: 1...,
KeS—e7. Daar wit de zwarte toren
van f8 moet afhouden is er slechts
één antwoord: 2. Pe6f4!,... Hier
staat dit paard op een onneembaar
veld wegens Pg6t- 2..., Pb8-d7 3.
Pf4-g6t. Ke7-e6 4. Ta8-e8f. Ke6-f6
5. Pe5xd7f, Kf6-xg6. Het is zwart
gelukt om een paard te ruilen,
maar ten koste van mat! 6. Te8-
g8f. Kg6—h6. Gedwongen, anders
gaat de toren op f2 verloren. 7.
Pd7—e5, Tf2—f6. Het opspelen van
de h-pion kost de toren wegens
een schaakvork door het paard op
g4. Maar nu volgt er een verras
send stikmat: 8. Tg8-g6t!, Tf6xg6
9. Pe5f7, mat!
Er is nog een andere variant: 3.
Ta8—a7?, Ke7—d6 4. Ta7xd7f,
Kd6xe5 5. Pf4-d3f, Ke5e6 met
remise! U ziet dus dat de eerste
variant gedwongen is om de winst
te bereiken!
Correspondentie:
J. S. te A. In de stand: Wit: Kf8,
Ta8, Lf5 - Zwart: Kh8, Tc7 (Troitz-
ky) komt wit door: 1. Lf5—g6!,...
gemakkelijk in de positie van Kling
en Kuiper, die voor wit gewonnen
is. De Kling/Kuiper studie is in
deze kolommen vermeld in de we
ken voordat de Troitzky-oplossing
werd behandeld.
A. R. te W. De door u opgegeven
stelling mat in 15 zetten is toch
wel korrekt en u hebt geen ontdek
king gedaan, maar de zet: 10...,
Pc6 vergeten. Wit moet dan eerst
op c6 slaan en het totaal komt dan
toch op 15! In een van de komen
de rubrieken zal ik die stelling aan
de lezers laten zien. Overigens:
alle waardering!
Voor de 31 december prijsvraag
zijn vele oplossingen ingezonden,
méér dan twintig stuks, waarvan
liefst vijf de goede oplossing von
den. Deze vijf zouden dus best als
arbiter zo'n stelling kunnen beslis
sen en het is geen geringe presta
tie! Zelf heb ik er veertig jaren
geleden ook alle vrije tijd van twee
weken in moeten steken voor ik
de winst kon aantonen.
Ik zou van elk uwer als oplossing:
1. g2—g4, Lf5—e6 2. Tf3-f8,
Le6—f7 3. Kg1—f1!.... als voldoen
de hebben geaccepteerd.
Na loting vielen de prijzen ten deel
aan de heren: M. Raben, Begonia
straat 33. Wierden. eerste prijs.
H. van Heesewijk, Isabellaland 249,
Den Haag, tweede prijs.
Alle inzenders hartelijk dank. het
deed me goed dat deze partijstel
ling in de smaak viel. De prijswin
naars gelukgewenst.
Uitgifteprogramma voor 1978
Voor de Nederland-verzamelaars
hebben wij deze week eindelijk
weer wat nieuws uit eigen land.
Te beginnen met het definitieve
uitgifteprogramma van bijzondere
postzegels voor 1978. De eerste
zegels verschijnen op 14 maart
a.s. en hebben een waarde van
40 en 45 cent. Deze zegels wor
den uitgegeven In aansluiting op
een grote PTT-campagne ter In
troductie van de postcode In Ne
derland. Het Is de bedoeling van
de PTT dat ledereen die post
verstuurt in de toekomst naast de
plaats van bestemming ook een
cijfer- en lettercode In de adres
sering opneemt. Een serie van
vier zomerzegels zal op 11 april
in de vefkoop komen. Twoe van
de zegels zullen gewijd zijn aan
produkten van Nederlands aarde
werk afkomstig uit Delft en Mak-
kum. De twee andere zegels heb
ben als onderwerp cultuuruitingen
op het gebied van de Nederland
se taal: van Belle van Zuylen en
Anna Maria van Schuurman. Deze
zegels krijgen een waarde en toe
slag van 40 plus 20 cent, 45 plus
20 cent, 55 plus 20 cent en 75
plus 25 cent
Het verzamelen van Europa-zegels
zal weer een nieuwe stimulans
krijgen, doordat ons land weer
Europa-zegels gaat uitgeven, en
wel op 2 mei a.s. De serie zal
bestaan uit één „echte" Europa
zegel in de waarde van 55 cent.
Als tweede een zegel van 45 cent
die wordt uitgegeven ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van
het Europees Verdrag tot bescher
ming van de rechten van de mens
en de fundamentele vrijheden.
Op 1 juni zal een bijzondere sport
serie, bestaande uit twee zegels
worden uitgebracht. Het feit dat de
korfbalsport al 75 jaar in georgani
seerd verband in Nederland wordt
beoefend, wordt onder de aan
dacht gebracht met de uitgifte van
een zegel in de waarde van 40
cent en zal gewijd zijn aan het
schaken.
Als volgende datum op de uitgifte
kalender volgt dan 22 augustus.
Dan verschijnt een zegel van 55
cent met een toeslag van 25 cent
ten behoeve van het Nederlands
Rode Kruis. Deze zegel zal ook
verkrijgbaar zijn in een velletje van
drie zegels ter extra ondersteuning
van het Rode Kruiswerk. Als twee
de in deze gecombineerde serie
een zegel van 45 cent zonder toe
slag, gewijd aan de bestrijding van
de hypertensie (hoge bloeddruk).
De derde zegel heeft een waarde
van 40 cent, zonder toeslag, en
vestigt de aandacht op het werk
ten behoeve van chronische nier
patiënten, zowel wat dialyse als
transplantatie betreft. Het 150-jari-
ge bestaan van de Koninklijke Mili
taire Academie te Breda wordt op
12 september herdacht met de
uitgifte van één zegel in de waarde
van 55 cent.
Zoals gebruikelijk wordt het pro
gramma afgesloten met de Kinder
zegels 1978, die op 14 november
zullen verschijnen. De serie zal
bestaan uit vier zegels en een
velletje. Waarde van de zegels: 40
plus 20 cent. 45 plus 20 cent, 55
plus 20 cent en 75 plus 25 cent.
In het eerder gepubliceerde voor
lopige uitgifte-programma was
sprake van een zegel gewijd aan
de verkiezing van het Europese
Parlement die in januari zou uitko
men. Daar deze verkiezing voorlo
pig i§ uitgesteld, is ook de uitgifte
van de aangekondigde zegel naar
een latere datum verschoven.
Naast de genoemde zegels op de
agenda zal waarschijnlijk dit jaar
ook de zegel voor „Bijzonder
vluchten" worden vervangen door
een meer eigentijds ontwerp. De
huidige zegel dateert van 1966 en
werd voor het eerst gebruikt bij de
Philips Jubileum Rondvlucht op 24
september 1966.
Tegen de tijd dat de zegels ver
schijnen zullen wij hier nog uitvoe
riger op terugkomen.
Nu naar Engeland, waar op 25
januari j.l. een serie van vier zegels
werd uitgegeven. Deze serie staat
in het teken van de overvloed aan
energiebronnen waarover Enge
land beschikt. Het thema wordt
dan ook gevormd door olie, kolen,
aardgas en elektriciteit, waarbij elk
van de zegels aan èèn van deze
energiebronnen is gewijd. De eer
ste zegel in deze serie heeft een
waarde van 9 p. en heeft als motief
de olie, wat wordt uitgebeeld door
een boordplatform in de Noordzee.
Steenkool is het motief voor de
tweede zegel die een waarde heeft
van 10 en een half p.
Dit wordt op de zegel tot uitdruk
king gebracht in de vorm van eer.
moderne mijningang. Als derde
een zegel in de waarde van 11 p.
met als motief het aardgas. Deze
energiebron is afgebeeld in de
vorm van een vlam, oprijzend uit
de zee. Tot slot in deze serie een
zegel in de waarde van 13 p. Het
motief wordt gevormd door elektri
citeit, afgebeeld in de vorm van
een nucleaire elektriciteitscentrale.
Verder ziet men een schematische
voorstelling van een uranium
atoom.
Het ontwerp is van de hand van
Peter Murdoch, die ook de „Geme-
nebestleiders"-zegel en de „EEG"-
zegels voor zijn rekening nam. De
Energie-zegels zijn gedrukt in ver
schillende kleuren door Harrison
Sons Ltd.
