Zwitsers geld
uit Nederland
Ruimte
prestaties
Russen
afgunstig
op
lederlandse
orde
V
betaalkaart Se3T
L
postgiro en
rijkspostspaarbank
Tio-§ssische kosmonauten tijdens de training in Sterrenstad. Links Joeri Romanenko
lanningslid Saljoet-6), rechts Ivantsjenko, die nog niet in de ruimte is geweest.
(Van onze redacteur ruimtevaart)
it de Russen de laatste tijd gepresteerd hebben
het gebied van de ruimtevaart, mag dan niet
eet revolutionair zijn, toch openen zich nu wel
kele veelbelovende perspectieven. In de eerste
£ats blijken de Russen nu over een zodanig ruimte-
i transportsysteem te beschikken, dat zeer langdu-
bemande ruimtevlucbten waarbij kosmonau-
i aan boord van een ruimtestation kunnen wordej
kelost en nieuwe voorraden kunnen worden aai
jerd tot de zeer reële mogelijkheden gaan
Een Russisch ruimtelaboratorium van het type Saljoet in het kosmonautenopleidingscentrum van Sterrendorp bij
Moskou. De ronde opening in de „neus" van het lab is het luik, waardoor Romanenko en Gretsjko enkele weken
geleden naar buiten gingen voor een ruimtewandeling ter controle van de voorste koppelingssluis.
TN1'
is zelfs heel goed mogelijk
de huidige bemanning
rmd door de kosmonauten
Romanenko en Georgi
ïtsjko al bezig is met een
ird-verblijf in de ruimte (het
ksische record, gevestigd in
|5, is 63 dagen, het Ameri-
nse van een paar jaar eerder
4 dagen). Het is zonder meer
delijk dat een vlucht van bij-
beeld drie maanden een
bekangrijke informatie-
n kan zijn bij de bestudering
de invloed van langdurige
richtloosheid op het mense
organisme. En de resultaten
een dergelijke studie kun-
nen op hun beurt weer een be
langwekkende bijdrage vormen
in de voorbereiding van toekom
stige expedities naar bijvoor
beeld de planeet Mars. Niet dat
een dergelijke, maanden in be
slag nemende, tocht nu al staat
geprogrammeerd, maar dat het
„eens" zal gebeuren daar
twijfelt echt geen zinnig mens
meer aan.
CONSTRUCTIES
Er is echter méér. Het realiseren
van koppelingen in een baan om
de aarde is weliswaar niets
nieuws de eerstegeslaagde
koppeling vond al in het voor
jaar van 1966 plaats tussen een
bemande Amerikaanse Gemini-
cabine en een enige tijd eerder
gelanceerde (onbemande) Age-
naraket toch is elke verdere
perfectionering van die techniek
een winstpunt, dat tenslotte kan
leiden tot de bouw van enorme
constructies in de ruimte, waar
bij de verschillende segmenten
van zo'n constructie afzonder
lijk worden gelanceerd en pas
naderhand hetzij door tussen
komst van de mens, hetzij auto
matisch worden samenge
voegd.
Het Sowj et-ruimtelaboratorium
Saljoet-6 heeft sinds zijn lance
ring (eind september jl.) al vier
maal een ander ruimtevaartuig
op bezoek gehad. Eerst was dat
in oktober van het vorig jaar
de bemande Sojoez-25. Er
kwam inderdaad contact tussen
beide toestellen tot stand, maar
de definitieve koppeling liep op
een fiasco uit en de bij die
vlucht betrokken kosmonauten,
Rjoemin en Kovalenko, moesten
in allerijl naar de aarde terug-
Pas in december werd een twee
de poging ondernomen en dit
maal met volledig succes. Ro
manenko en Gretsjko wisten
hun Sojoez-26 keurig en zonder
problemen aan één van de twee
sluizen van de Saljoet te veran
keren. Ongeveer een maand la
ter kregen zij bezoek van hun
collega's Dzjanibekov en Mara-
kov (Sojoez-27), die vijf dagen
met hen optrokken en vervol
gens naar de aarde terugvlogen.
En tenslotte was er dan de
komst van de onbemande, maar
met allerlei voorraden volge
stouwde wegwerpcabine Pro-
gres-1, (Vooruitgang-1), als een
soort kosmisch vuilnisvat in de
dampkring zou verbranden.
Volgens officiële Amerikaanse
commentaren heet het dat NA
SA, het Amerikaanse bureau
voor lucht- en ruimtevaart, al
deze verrichtingen met de groot
ste aandacht volgt en dat men
in de Verenigde Staten bij de.
voorbereiding van plannen voor
eigen (permanent) bemande
ruimtestations die vermoede
lijk pas over een jaar of tien
aan bod zullen komen....
graag gebruik wil maken van de
ervaringen die de Russen in dit
opzicht opdoen, maar binnens
kamers laat men er in Houston
en in Huntsville nauwelijks twij
fel over bestaan dat men niet zo
erg onder de indruk is van de
jongste Russische verrichtingen.
Na 5 jaar Italië:
ciao bella, ciao
verband met zijn benoeming
hoofdredacteur van het dag-
De Limburger verlaat
Wijnands na vijf jaar Ro-
vaar hij als correspondent
onze krant optrad. Van-
g begint hij een serie af-
idsbeschouwingen van Ita-
onder het motto: „Dag,
oonheid", „Ciao bella".
opvolger in Rome is
umers, thans chef stadsre-
tie van De Limburger in
1st richt, na bij die krant eer-
gewerkt te hebben als pro-
cieredacteur en chef buiten-
1. Piet Tummers, geboren in
maakte voor zijn krant tal
reportagereizen, won enke-
journalistieke prijzen, o.a.
smaal als maker van de be-
carnavalskrant, en maakte
itallen reizen naar het land
zijn hart: Italië.
IM
Och, zegt men bij NASA, als wij
voor onze ruimtevaartaktivitei-
ten evenveel geld kregen toege
stopt als de Russen, waren we
nu al bezig met de vestiging van
permanente nederzettingen op
de maan, hadden we ruimtesta
tions met bemanningen van
minstens zes man in banen om
de aarde (ook in een baan rond
de polen) en zouden we over een
jaar of wat kunnen starten met
een grootscheepse expeditie
naar de planeet Mars. Maar in
plaats van extra geld, worden
we geconfronteerd met een niet
geringe inkrimping van ons
Space Shuttle-programma; pre
sident Carter heeft immers de
bouw van één zo'n Space Shutt
le (ruimtevliegtuig) geschrapt en
"zal de toekomstige Shuttle-vloot
nu uit vier in plaats van vijf van
dergelijke toestellen bestaan.
Vandaar ook dat men bij NASA
al die recente ruimteaktiviteit
van de Russen vooral met een
zekere afgunst gadeslaat, ook al
heeft de Sovjet-ruimtevaart nog
steeds te kampen met allerlei
technische problemen en tegen
slagen, die bij de Amerikanen
al lang tot het verleden behoren.
Nog steeds zo meent men in
Washington, Houston, Huntsvil
le en Pasadena hebben de
Verenigde Staten een flinke
technologische voorsprong op
hun grootste rivaal in de ruimte,
de Sovjet-Unie, maar die voor
sprong wordt wel steeds kleiner.
TOEKOMST
En die voorsprong zo is de
algemene opinie zou wel eens
in een achterstand kunnen ver
anderen, wanneer de Russen
binnenkort eindelijk kans zien
om hun mammoetraket, de „Su-
pe'r-Satumski", bedrijfsklaar te
krijgen. Met die raket zouden
namelijk zelfs ruimtelaboratoria
van het type Saljoet in een baan
rond de maan kunnen worden
gestationeerd en zeer zware
CeidoeGouoant
ruimtestations in een baan om
de aarde kunnen worden geslin
gerd. Een dergelijk reusachtig
station zou dan dienst moeten
doen als centraal compartiment
van een enorm bouwwerk,
waaraan via latere lancerin
gen voor speciale doeleinden
uitgeruste Saljoets zouden kun
nen worden gekoppeld.
Waarschijnlijk staan dergelijke
operaties nog niet voor de deur,
maar dat neemt niet weg dat de
Russen nu al in staat worden
geacht om twee afzonderlijke
Saljoet-ruimtelaboratoria in de
ruimte aan elkaar te koppelen.
Daardoor zouden de Russen
dan in één klap de beschikking
hebben over een tweemaal zo
groot ruimtestation (werkruimte
200 kubieke meter). Dat de Rus
sen in principe over die moge
lijkheid beschikken, is bewezen
door de jongste experimenten
rond Saljoet-6. Waarschijnlijk is
dat nog de grootste winst van
al die recente aktiviteit in de
ruimte.
Geef aan God wat aan God, en aan de Keizer wat de Keizer toekomt. Italianen - anders van lijf en leden, doen en laten dan wij - gefotografeerd
in de rij van het Romeinse belastingkantoor. Op de achtergrond de Sint Pietelr.
is vreemd koffers pakken na vijf jaar Italië,
keer is bet niet het gewoontewerk aan de
-avond van een vakantie of een reportagereis.
bijeengaren van de spullen is ditmaal een
iel, omdat het de definitieve terugkeer naar
vaderland betreft.
itriëring dus, zoals het in een koloniaal verle-
heette, in de tijd toen tropenjaren dubbel
en. Sub-tropische jaren tellen alléén dubbel in
>ersoonlijke herinneringen en binnen het moei-
n naar eenheid zoekende Europa mag je
nlijk ook niet van „repatriëring" spreken,
ndenkend en verziend als we zijn geworden:
lars gastarbeiders. Al blijf de een méér gast,
le ander altijd arbeider.
repatriëring dus, maar gewoon huis toe. Ook
leb je voor jezelf de stellige indruk dat je na
jaar Italië terugkeert van en naar een andere
ïeet.
slot van rekening voelde de in de binnenland-
lolitiek bijna tot op het bot versleten Republi-
ïse leider Ugo la Malfa zich een „marsmanne-
toen hij na een semi-officiële zwerftocht van
paar weken door Rood-China onlangs in Italië
igkeerde, in de dagelijkse chaos van zijn poli-
e metier. Wat heet vaderland? Deze lappende-
zo'n dikke eeuw geleden in elkaar gestikt,
Italië met kunst- en vliegwerk en tegenzin
lensmolt tot een politieke eenheid,
in mens die zich afvroeg hoe dat in de toe-
ïst zou moeten tussen Piemonte en Sicilië,
sen de Venetianen en de Vaticaanse staat. Is
iderd jaar geschiedenis al een erfenis? Of moet
opa nog een eeuw wachten op een echt demo-
tisch, saamhorig en gezond (geworden) Italië?
ie fase dat westelijk Europa met grote moeite
:ionale belangen opzij zet terwille van een
lti-nationaal patroon, begint Italië het bestuur
lelegeren. Niet langer Rome zal het (kunst)-hart
1, volk en bestuur zijn, maar de regio's zullen
touwtjes in handen krijgen. En je vraagt je
ig-|vaar dat dan toe moet leiden,
er- nt terwijl Fransen en Denen elkaar op Euro-
de s vlak zullen moeten leren begrijpen en respec
teren. zullen de Sicilianen en Sardijnen nog meer
geisoleerd raken van het vasteland: zullen de
rechtlijnig denkende en hardwerkende noord-Ita
lianen met hun rollende „r" nóg onverstaanbaar
der worden voor het Arabisch ogende volk van
Bai, Taranto en Catanzaro.
De cultuurverschillen tussen noord- en zuid-Ne
derlanders zijn te verwaarlozen bij de enorme
afstanden in beschaving, cultuur en invloeden van
buitenaf die in de ver uiteen gelegen delen van
Italië hun werk hebben gedaan.
Een rondrit door Italië leert beter dan honderd
boeken dat teveel schoenmakers aan deze zuid-
Europese laars hebben gelapt: Grieken en Romei
nen. Vikingen en Saracenen, Fransen en Span
jaarden, Arabieren en Duitsers, Joegoslaven en
Oostenrijkers, en overal zijn de sporen van hun
invloed terug te vinden. In tempelruïnes en burch
ten, in beelden en muziek, in de profielen van
de mensen en de kleur van hun ogen, in de'bouw
van hun kerken; in klederdracht en spraak.
Net als overal elders is generaliseren in Italië een
doodzonde; een toppunt van onbegrip en gemak
zucht. Wie un Italjë durft te generaliseren ontkent
in feite het bestaan(srecht) van dit bonte gedoe
tussen Europa en Afrika.
Individualisten
Hoe zou in dit door God uit louter individualisten
geschapen volk een „doorsnee" te vinden zijn? En
als ik na vijf jaar constateer dat „de" Italiaan
jaloers is op „de" Nederlander betekent dat, dat
alle Italianen bewonderend afgunstig zijn op ons,
Nederlanders.
Ze benijden ons onze talenkennis en de grootste
overslaghaven van de wereld. Ze zijn jaloers op
onze Cruyff en onze aardgasbel; op onze zand-
zeep-soda-geschuurde straatjes en onze juridische
rechtlijnigheid waar zelfs prinsen voor moeten
buigen. Ze zijn afgunstig op alles wat bij ons recht
en orde is in een sociaal-voelende gemeenschap.'
Ze waren jaloers op de rooms-rode samenwerking
in Nederland omdat die in principe blijkt te
kunnen functioneren, terwijl het zogenaamde
„centrum-links" in Italië altijd een stevige kath
olieke kost blijft met hooguit een roze-rood sausje
op de rand van het bord.
De klompen, de bloembollen en fietsen zijn uit
de gratie, maar daarentegen zijn er genoeg chau
vinistische Italianen te vinden die geïnteresseerd
proeven van onze „pikante, koloniale" keuken, en
er wordt hier met bewondering over Rubens
gesproken omdat Vlaanderen gemakshalve onder
Nederlandse noemer wordt gevoegd. Zodoende
kun je in Italië zelfs een goede Belgenmop kwijt,
zeker als je de handigheid hebt om de Vlaamse
broeders te vervangen door Sicilianen of andere
zuiderlingen die hier immers met dezelfde spreek
woordelijke nek worden aangekeken als bij ons
bijna alles wat van „onder de meet" komt.
Ontmaskeren?
En wat moet je nou met een dergelijke benadering
van het brave vaderland? Jezelf gevleid voelen
door al die lof? Of alleen maar verbaasd zijn hoe
iemand die in de Latijnse sfeer mag leven, zich
zó kan vergissen in het overgeordende, gepolari
seerde, burgerlijke hokjesgedoe van 13 miljoen
„tulipani" die elkaar het licht in de ogen, de
vrijheid van het denken en de originaliteit van
het individuele doen niet (meer) gunnen?
Moet je daarom voorzichtig bijsturen, öf de hele
VW-voorstelling ontmaskeren?
Ik weet het na vijf jaar nog niet, want veel van
wat de Italiaan over ons zegt is waar.
De ontwikkelde Italiaan spréékt zijn talen niet,
en de onderontwikkelde Italianen schakelen al
leen per generatie stukje bij beetje over van hun
eigen streektaal naar het gekunstelde Italiaans.
De Italiaanse havens zijn bij gebrek aan efficien
cy uit de gratie van de scheepvaartwereld. Genua
lijkt alleen nog maar geschikt als aanleghaven
voor miljonairs-cruises, en Napels is een vlootba-
sis geworden, een smokkelnest, aan een baai waar
veerbootjes door de dikwordende vuiligheid naar
de dofwordende parels Capri, Ischia en Procida
ploeteren. Liever sterven dan Napels zien!
Ze hebben nu eenmaal geen betere voetballer dan
Cruyff en ze moeten alle primaire, peperdure
energiestoffen importeren. Ze hebben te veel
moois om het nog te zien en te waarderen. In
dit land, waar je over schoonheid en cultuurnes
ten struikelt, wordt te veel verwaarloosd en gaat
te veel verloren.
Professor Pietro Gazzola, vanwege zijn cultuurbe-
houdende werk in heel Europa, onlangs benoemd
tot commandeur in onze orde van Oranje Nassau,
heeft bitter geconstateerd dat Italië alleen conser
veert wat de toeristen graag willen zien. Volgens
hem hebben wij in deze tijd evenwel méér verant
woordelijkheid dan onze voorgangers in de Re
naissance. De economische ontwikkeling moet
samengaan met een aangepaste educatieve ont
wikkeling. „De consumptiemaatschappij draagt
nu eenmaal tè weinig bij aan de welzijnsgedach-
te", aldus prof. Gazzola.
Het juridische apparaat in Italië is erger in de
war dan een dolgedraaide motor. Er is een ontstel
lende achterstand in de afwerking van zaken en
er lopen meer wetsovertreders vrij rond dan er
gevangen zitten, ministers en ander hoog politiek
volk meegerekend. Recht en orde zijn in Italië
van oudsher feodaal of fascistisch en düs verwer
pelijk geworden. Het politieke geflirt van (linkse)
katholieken met de communisten leidt anderzijds
tot opwinding in de westerse wereld waar de
geldschieters bezorgd zijn over Italiës toekomst,
èn tot opwinding in het Vaticaan, waar men
evenwel opgewekt de rode lopers uitlegt voor alle
politieke kopstukken uit Oost-Europa.
Maar de hamer lijkt voorlopig nog niet vervangen
te worden door het kruis; de sikkel wordt nog
eerder het symbool van de halve maan
Eigenlijk is het geen wonder dat helderzienden
in dit land zo eerbiedig beluisterd worden en dat
ze zoveel werk hebben. Ze hoeven er niet eens
voor in de toekomst te kijken; het heden ontrafe
len is al kunstig en moeilijk genoeg.
Frans Wijnands
9234567 TH G LUCASSEN
08 STATIONSSTRAAT 33 L00W0UDE 9999
SFZW
ffl C
f\
êd|
handtekening signature
■n nederland garantie lot 200 gulden
ISvO
Is Zwitserland uw reisdoel deze winter?
Wij wensen u daar veel plezier. Maar laat
dat plezier niet bederven door te weinig
geld op zak. Neem wat betaalkaarten van
de postgiro mee.
Elk Zwitsers postkantoor geeft u er
maximaal 200 frank per kaart voor, op ver
toon van uw giropas. Men kan u
bovendien naar uw
paspoort vragen.
Goeie reis!
Contant vreemd geld in meer dan 30 landen.
