Platen
The Babys wachten
op succes in Engeland
KLASSIEK
Baehs Brmadenbwgse Jj
concerten naar
omstreden manuscript]
CONCERT'
AGENDA
ZATERDAG 14 JANUARI 1978
Joni Mitchell Het is met
eenvoudig de Amerikaanse
zangeres/ gitariste Jonj Mit
chell in een bepaald muzikaal
hokje te stoppen. Ook op haar
nieuwste dubbelalbum „Don
Juan's Reckless Daughter"
valt er geen vast muzikaal pa-
Zaterdag 14 januari The
Dutch Swing College Band
speelt in de kleine schouwburg
in Rijswijk.
In Leiden in de stadsgehoor
zaal treden Jan Akkerman en
Finch op.
Folkliefhebbers kunnen naar
O'16 (Oosteinde 16 in Voor
burg) waar Paul Guest op
treedt. Hij laat naast zijn eigen
werk ook nummers horen van
Gordon Lightfoot en Kris
Kristopherson. Aanvang 21.00
Vrijdag 20 januari De En
gelse Tom Robinson Band be
gint aan een Nederlandse tour
nee met een optreden in het
Amsterdamse Paradiso.
In het Rotterdamse Eksit Ro
bert Gordon Link Wray.
Zaterdag 21 Januari De En
gelse groep Alberto Y lost
Trios Paranoias met de door
Chris C. P. Lee geschreven
Rock horror show „Sleak". die
handelt over een geheel buiten
deze wereld staande werkloze
teenager Norman SJeak. in Ek
sit in Rotterdam.
Robert Gordon Link Wray
is te zien in Paradiso in Am
sterdam.
troon te ontdekken, al klinkt
soms de stijl door van „Big
Yellow Taxi": plukkerig gi-
taarwerk, wat jazzy-zang en
een Zuidamerikaans ritme.
Ook nu weer heeft Joni het
moeilijk met haar liefdes en
vastgelopen relaties, gevat in
teksten die nooit direct zijn.
Op dit album ook een zestien
minuten durende „symfonie".
al klinkt dat groot („Paprika
Plains"), een weinig toeganke
lijk nummer met onsamenhan
gende muziek flarden. Dit in
tegenstelling tot geheel kant
vier. de meest verteerbare
plaatkant, en het nummer
Otis and MarJena". dat over
gaat in een zes minuten duren
de brij van conga's en bongo's.
Toch een elpee die op de een
of andere manier boeit. (Asy
lum).
America Het eerste album
van America zonder Dan
Peek, werd een Live-elpee, op
genomen op 24 juli '77. Gerry
Beckley en Dewey Bunnell
moeten het nu met z'n tweeën
doen, en gezien de kwaliteit
van. het gebodene gaat het ze
goed af. America-live" is
meer een „Best of'-elpee ge
worden met alle grote succes
sen op een rij; met onder an
dere Tin Man, Muskrat Love,
I Need You, Ventura Highway
en natuurlijk Horse with no
name. De aanpak van de num
mers verschilt weinig tot niets
van de „normale" versies,
waardoor de elpee zeker niet
als wereldschokkend kan wor
den beschouwd. (Warner
Bros).
Fungus De Nederlandse
folk-formatie Fungus heeft ge
leerd van het verleden. Ze is
er achter gekomen (wat laat
misschien) dat het neerzetten
van traditionele of traditioneel
lijkende volkswijsjes meer
vergt dan alleen een passende
vocale aanpak. Op het nieuwe
album „Mishrooms" is dan
ook veel meer dan in het verle
den aandacht geschonken aan
de begeleiding. Het gebruik
van elektrische gitaren bij
folk-muziek, in Engeland al ja
ren gewoonte, is voor Fungus
betrekkelijk nieuw. Het folk-
rock-element krijgt daardoor
dan ook meer scherpte zeker
in een nummer als „Down
where the drunkards roll", ge
lijk een van de betere num
mers op dit album. Voor de
rest zeer verteerbare wijsjes,
waarvan sommige van bassist
Koos Pakvis. (Negram).
Boz Scaggs De Amerikaan
se zanger Boz Scaggs. die met
zijn vorige elpee „Silk De
grees" plotseling doorbrak
naar een groter publiek,
schijnt zijn populariteit niet
meer te willen prijsgeven. Het
muzikale concept van zijn
nieuwe elpee „Down two then
left" is althans nauwelijks te
onderscheiden van dat van
Silk Degrees". Opnieuw een
aantal perfect geproduceerde,
dansbare composities, die dui
delijk geworteld zijn in de
bruine soulmuziek, zoals die
vooral in de jaren zestig popu
lair werd. Opnieuw ook valt
op dat Scaggs het niet zozeer
van zijn stem moet hebben
want die is ondanks een gesta
ge groei toch nog steeds tame
lijk beperkt. De kracht van
Scagg's muziek zit 'm in zijn
soms erg fraaie composities,
die er uitspringen door uitge
kiende arrangementen. Toch
gaat „Down two then left" ei
genlijk mank aan het feit dat
Boz bewust heeft geprobeerd
een soort nieuwe „Silk De
grees" te maken. Kortom, de
verrassing is er een beetje
vanaf. (CBS).
Eddie Rabbitt - De Ameri
kaanse country-zanger, gitarist
The Babys: v.l.n.r. John Waite. Mike Corby. Tony Brock en Walt Stocker.
Vier volwassen knapen die
zich The Babys noemen. Als
je de leden van deze groep
goed bekijkt, hebben ze niets
over zich van prille jeugdigen.
Glitter en make-up en enorme
haardossen bepalen hun uiter
lijk. Waarom dan tocb de
naam Babys? „Gewoon ver
zonnen in een dronken bui",
is het laconieke antwoord van
Tony Brock, de weinig
spraakzame drummer van de
ze in Amerika wonende En
gelse formatie.
Niet alleen Tony, ook de ande
re drie leden van deze groep,
met een single in de top tien
(„Isn't it time") zijn niet erg op
de praatstoel te krijgen. John
Waite (zanger, basgitarist), Mi
ke Corby (toetsenman en gita
rist), Walt Stocker (gitarist en
zanger) en de al eerder ge
noemde Tony zijn moe. Moe
van een slopende toer door
Amerika, een vluchtig bezoek
aan familie in hun geboorte
land en een even zo vluchtige
visite aan Amsterdam en Hil
versum voor televisieopnamen
en andere promotie-activitei
ten. Dat juist zijn de twee
pijlers waarop het succes van
The Babys is gebouwd, want
door slopende ontmoetingen
met de pop-pers, uitputtende
foto-sessies en nerveuze televi
sieoptredens, heeft de groep,
vooral dankzij een fanatieke
platenmaatschappij, op het
publiek ingebeukt. Gelukkig
verkeren The Babys nog in de
omstandigheid dat behalve
een aardig uiterlijk, en een
hoge mate van zelfverzekerd
heid. ze muzikaal ook wat in
hun mars blijken te hebben.
Echt succes hebben ze echter
nog niet gekend, al was hun
uitgebreide toernee door de
Verenigde Staten - onder an
dere als voorprogramma-act
bij Rod Stew art - voor de he
ren onvergetelijk, zeker gezien
het enthousiasme van het pu
bliek dat bijna elke avond
voor een uitverkocht huis
zorgde. „Een waanzinnige er
varing". is de korte maar veel
zeggende reaktie op deze ont
wikkeling van Walt Stocker,
de „tweede" zanger van de
groep na John Waite, die z'n
haren rood geverfd heeft. Er
valt weer een diep stilzwijgen.
„Moe"? „Ja, bekaf. Het was
slopend die toernee. Gelukkig
krijgen we nu een aantal we
ken dat we het rustig aan kun
nen doen. We zullen alle vier
even op verhaal kunnen ko
men bij onze families, die we
zeker acht maanden niet heb
ben gezien. Maar daarna barst
het weer los. Dan gaan we
terug naar Los Angeles. Daar
gaan we ons voorbereiden op
de nieuwe Amerikaanse toer
nee, gevolgd door een serie
optredens in Japan, want ook
daar blijken we verrassend
goed aan te slaan", zegt Walter
Stocker. Opvallend dat de mu
ziek van The Babys tot nu toe
alleen in de Verenigde Staten
- mede door de gigantische
publiciteitscampagne rond de
groep en de talloze televisieop
tredens, bijvoorbeeld in Don
Kirshner's rock-concert - en
Japan aanslaat, met Neder
land als goede derde. Het zijn
ook deze drie landen waar hun
twee elpees („The Babys" en
„Broken Heart") een redelijke
mate van belangstelling onder
vinden. Het eerste album, in
zilverkleurige hoes, was vooral
geënt op het betere roek-werk.
De tweede langspeler is duide
lijk commerciëler, begelei
ding van een orkest, minder
individuele solo's en een uit
drie dames bestaand achter
grondkoortje. Deze ombuiging
(door de groep zelf als „rij
ping" bestempeld) heeft niets
te maken met verandering van
producer. Bob Ezrin en Brian
Christian (vaste producers van
onder andere Alice Cooper en
Kiss) die de produktie van de
eerste elpee hadden, blijken
van geen enkele invloed te zijn
geweest op het werk op „The
Babys". „We hadden de zaak
zelf goed in handen. Bob had
den we alleen gevraagd omdat
we een goede producer zoch
ten. Het was tenslotte onze
eerste elpee en we wilden di
rect een goede start maken.
Dat de elpee uitsluitend harde
re rock-composities telt, komt
niet zozeer door Ezrin als wel
door onze eerste opvattingen
van de muziek. Je moet het
dan ook zien als een eerste
stap. We zijn voortdurend be
zig de muziek, zoals dat heet.
te evalueren, vandaar ook dat
die tweede elpee iets anders
iklinkt". zegt "Walt die een
geeuw tracht te onderdrukken.
De volgende elpee zal halver
wege dit jaar worden opgeno
men. Het hangt volledig af van
de toernees. Lopen deze niet
uit dan kunnen ze direct na
terugkomst uit Japan de stu
dio. in. Het materiaal is zo
goed als klaar. Of de commer
ciële trend zich op dit derde
album zal doorzetten is de
vraag. Het enige dat The Ba
bys daarover willen loslaten is
dat de muziek verder is „uitge
diept". en dat de rock nog
steeds de basis zal vormen.
Mogelijk dat na die derde el
pee ook hun eigen land, Enge
land, interesse zal gaan tonen.
Tot nu toe bleef die uit. Een
verklaring daarvoor zoeken
The Babys in de richting van
de radio. Onze singles en
vooral de twee albums worden
sporadisch gedraaid. Waar dat
aan ligt? We weten het niet.
Aan de muziek in elk geval
niet, dachten we zo, want
waarom worden we in Ameri
ka en hier in Nederland wel
gedraaid? Nu is het natuurlijk
wel zo dat je als groep in eigen
land altijd ondergewaardeerd
wordt. Dat is hier waarschijn
lijk zo, en dat is in Engeland
ook zo. In Engeland krijgen
we bijzonder weinig kansen,
terwijl Amerika juist de En
gelse groepen op handen
draagt. Het gekke is dat Ame
rikaanse groepen hetzelfde
denken over de situatie in ei
gen land", vertelt Tony.
Mede omdat het muzikale kli
maat in eigen land de groep
niet meer aantrok, zijn ze naar
Los Angeles getrokken. „Voor
muzikanten is het fantastisch,
daar, zoveel groepen, zoveel
studio's, zoveel clubs en zalen,
zoveel potentieel aan goede
musici, werkelijk het is daar
helemaal te gek. Heel wat an
ders is in elk geval dan de in
slaap gevallen music-scene in
Londen, afgezien van de punk
misschien, maar daar hebben
wij eerlijk gezegd geen enkele
„feeling" mee", zegt Tony. Ze
maken aanstalten om weg te
gaan. „Eerst even Amsterdam
bekijken en dan vroeg naar
bed. We moeten morgen weer
vroeg op voor televisieopna
men".
Lex Niggebrugge
Joni Mitchell
Eddie Rabbitt heeft een elpee
gemaakt in Nashville met de
simpele titel „Rabbitt". Op de
ze elpee staan een aantal
vriendelijke nummers, die
meer dan het aanhoren waard
zijn. Eddie heeft een goede
stem, die af en toe doet deken
aan Elvis Presley. Hij schreef
op één na alle nummers voor
dit album zelf of in samen
werking met Even Stevens en
David Malloy, de producer
van deze plaat. Uitspringers
zijn „I'm a little bit lonesome"
en „She loves me like she
means it". Voor de liefhebbers
van country-muziek. (Elektra).
Na Vivaldi's .Jaargetijden"
zijn de zogenaamde .JJranden-
burgse concerten" van Bach
in de oren van het publiek de
topper van de instrumentale
barokmuziek. Er zijn altijd
wel zo'n twintig, vijfentwin
tig 2-platen-sets van in om
loop, uitvoeringen in vrij gro
te bezettingen door symfo
nieorkesten, door middelgrote
en kleine kamermuziekbezet-
tingen, op geheel of gedeelte
lijk modern instrumentarium
of op uitsluitend 18e-eeuwse
of daarnaar gekopieerde
speeltuigen. Als u de muziek
er bij neemt, zult u spoedig
zien dat het notenbeeld bij al
die'opnamen onderling nogal
wat verschilt.
Dat is de schuld van Bach zelf.
Toen in 1721 de Markgraaf
van Brandenburg bij de com
ponist voor zijn hofkapel zes
concerten bestelde, werden er
geen nieuwe composities ge
schreven, wat menigeen nog
altijd denkt. Bach had weinig
tijd maar moest wel zijn grote
gezin in stand houden en deed
wat toen gebruikelijk was: hij
arrangeerde bestaand mate
riaal van eigen hand en maak
te van die arrangementen een
fraai ogend maar helaas verre
van nauwkeurig manuscript.
Dat ging naar 'de Markgraaf
en bevindt zich thans in de
Staatsbibliotheek in Óost-Ber-
lijn.
Met dit enige, van Bach zelf
afkomstige handschrift, vol
kennelijke verschrijvingen en
onduidelijkheden, zijn de mu
sicologen niet erg gelukkig.
Penzel, een leerling van Bach,
maakte omstreeks 1760 een af
schrift op basis van de gege
vens van Bach zelf, dat een
veel nauwkeuriger indruk
maakt. Ook in de uitgebreide
bibliotheek van Harrer, Bachs
opvolger in Leipzig, werd een
goede kopie gevonden.
Het zijn Dörffler en Besseler
geweest die dit materiaal gron
dig bestudeerden en ook na
gingen welke oudere werken
Bach in de zes concerten ver
werkte, en welke latere wer
ken weer transcripties waren
van materiaal dat ook al in de
concerten was gebruikt. U
ziet: een gecompliceerde zaak
waar ook de Engelse musico
loog en klavecinist Thurston
Dart heel wat tijd en zorg aan
besteedde. Eind 1970 kon Dart
aan Neville Marriner van The
Academy of St. Martin-in-the-
Fields, een poging tot recon
structie" voorleggen van wat
de zogenaamde Brandenburg-
se concerten in hun oerstaat
mogelijk geweest zijn. Dart
was van mening dat we ze
„Cöthense concerten" moeten
gaan noemen, omdat de mees
te muziek ervoor door Bach
.werd gecomponeerd toen hij
kamermuziek moest maken
.voor prinsLeopold von Anhalt
.Cöthen.
Philips ging in 1972 wel erg
overmoedig te werk toen on
der no. 6700 045 de plaatpre
mière werd gepresenteerd van
Bachs „oorspronkelijke" le
zing. De opname was geba
seerd op het speurwerk van
Dart die er zelf slechts kort bij
betrokken kon zijn omdat hij
ernstig ziek werd en overleed.
Ondanks de grootspraak op de
box geloofde niemand dat na
deze opname alles voor altijd
over de fameuze concerten zou
zijn gezegd. Dart moest her
haaldelijk uit ettelijke moge
lijkheden kiezen (alleen voor
het vijfde concert bestaan ze
ker al dertien bronnen) en ver
der moest hij telkens vraagte
kens zetten bij zijn uitwerking
en zijn keuze van de instru
menten. In elk geval hield
Marriner zich bij uitvoering en
opname grotendeels aan „mo
derne" instrumenten, zodat
een andere klankwereld ont
stond dan die waaraan Bach
moet hebben gedacht
Was deze opname van 1972 als
document van Darts speurzin
dus heel interessant, toch was
deze opname een stap terug na
de platen met uitvoeringen op
historische instrumenten. Har-
noncourt en zijnContentus
Musicus publiceerde de eerste
van deze aard al in 1962 (op
Telefunken) en daarna kwam
er nog eens een van het Colle
gium Aurium (op Harmonia
Mundi) waaraan de Neder
landse klavecinist Gustav
Leonhardt meewerkte zonder
overigens invloed te hebben
op de opzet van de uitvoering
als geheel.
Dit alles is een heel beknopte
samenvatting van wat u moet
weten als u wilt begrijpen
waar het om gaat bij de zo
juist verschenen PhilipsSeon-
opname onder no. 6775 025.
Hier heeft Leonhardt de kans x
gekregen niet alleen de klave-
cimbelpartijen naar zijn in
zicht uit te voeren maar zijn
stempel te drukken op de ge
hele vertolking. Hij koos voor
een meervoudige bezetting in
de concerten 1 en 2 en voor
een enkelvoudige bezetting in
de overige concerten. De
meervoudig bezette concerten
leidde hij van achter een lesse
naar, waarbij Bob van Aspe-
ren de klavecimbelpartijen
speelde. In de andere concer
ten zat Leonhardt zelf aan het
klavecimbel en leidde van
daar af de kamermuzieken-
sembles.
Heel opmerkelijk is dat Leon
hardt het speurwerk van Dart,
Dörffler en Besseler ter zijde
schuift en als uitgangspunt het
Berlijnse manuscript kiest dat
ook diende als basis voor alle
(stijlloze) edities die er van
deze concerten zijn gepubli
ceerd. Natuurlijk weet Leon
hardt dat heel goed maar hij
vindt persoonlijk dat het om
streden handschrift van Bach
zelf, ondanks alle tekortko
mingen, toch nog beter is dan
reconstructies die ook steeds
aanvechtbaar zullen blijven
omdat ze voor een niet onbe
langrijk deel op veronderstel u
lingen moeten berusten. Wel
verbetert Leonhardt de klaar
blijkelijke fouten in het Ber
lijnse handschrift en kiest hij
voor wat hem als een accepta
bele uitvoeringsmogelijkheid
voorkomt.
Bij de presentatie stelt Leon- I
hardt zich heel bescheiden op.
Het gaat hem niet om een
onbereikbare „definitieve" ol
„authentieke" uitvoering. Hij
houdt zich aan wat beschouwd
mag worden als het barok-
ideaal van musiceerstijl en
klank. Hij trok specialisten
aan uit Nederland en België
voor de solopartijen: Frans
Bruggen (blokfluit en traver-
so)Anner Bijlsma (barokcello),
Lucy van Dael (allerlei strij-
kerspartijen), Paul Dombrecht (V
(barokhobo), Sigiswald Kui]- Ei
ken (barokviool), Wieland be
Kuijken (viola da gamba en wi
barokce\lo), Claude Rippas er
(baroktrompet). Voor tutti-par- sy
tijen werden uiteraard nog tii
meer specialisten gèenga-
geerd. ui
Leonhardt beseft dat de klank d(
van de oude instrumenten en di
de lage oude stemming voor in
nogal wat luisteraars proble- bi
men zal opleveren. Bij nader ti
toehoren zal men ervaren hoe d(
fraai en natuurlijk de balans di
is tussen de instrumenten en V
hoeveel meer nuancering er ei
mogelijk is bij toonvorming en H
intonatie. Het oor, gewend aan ir
de gepolijste hedendaagse in- gi
strumenten, went ook spoedig te
aan de charme van de oude, tv
althans in deze muziek. k
Boven dubieuze originaliteit m
en authenticiteit wil Leon- Z
hardt een levendige, boeiende d
vertolking geven in het na n
lang onderzoek behoorlijk ge- o:
fundeerde klankkarakter en n
de daarbij behorende speel- li
trant van de late barok. Daar- o
in is hij zonder twijfel ge p
slaagd. Zo zijn de concerten in g
deze zoveelste opnamefwaarin 1
facsimile het complete Berlijn- v
se manuscript wordt bijgele- d
verd) toch weer een nieuwe n
ervaring, niet alleen vergele- e
ken met de gestroomlijnde I
moderne opnamen (die het s
meest verbreid zijn.) maar ook
vergeleken met opnamen met v
oude instrumenten, die s
schaars werden en niet meer c
gemakkelijk verkrijgbaar wa-
ren. Dat met deze opnamen nu
wel het laatste woord over de
Brandenburgse of Cöthense
concerten gezegd zou zijn, ge-
looft wederom niemand. Leon-
hardt wel in de laatste plaats- j
De mensen zullen zich ook in
de toekomst intensief met deze
meesterwerken blijven bezig
houden en onafgebroken naar I
een „idealere" benadering blij
ven zoeken.
J. KAS ANDER
