Referendum versterkt greep junta in Chili
Franse en Japanse merken troef
op Autosalon in Brussel
Moord Hairnnani slechts begin
Negen kerken vragen
inzet voor „Kerkbalans 78"
Onderhoud kerken wordt zware last
Bezoek Carter
belangrijk vooi
Frankrijk
èn Europa
Aandeel van
vrijwilligers in
kerkelijk werk
is hoog
Kroon St. Stefanus
terug in Boedapest
Mislukte
gijzeling
Turkije heeft weer regering
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 6 JANUARI 1978 PAGINA 11
SANTIAGO (AFP/DPA) Generaal An
gus to Pinochet beschouwt het Chileense
referendum als een eclatant blijk van ver
trouwen in zijn militaire bewind. Hij be
schouwt het tevens als een „bewijs" voor
zijn stelling, dat dit bewind door de Ver
enigde Naties en heel de vrije wereld ten
onrechte wordt afgeschilderd als een onder
drukkend en de mensenrechten vertrappend
stelsel.
Inderdaad, 75 procent van de verplicht opge
komen kiezers beantwoordde de door Pino
chet gestelde vraag met „ja". Deze vraag
hield zowel een veroordeling in van de
„internationale agressie" tegen de junta als
een formele erkenning van haar wettigheid
„Nee" durfde 20,4 procent van de kiezers
te stemmen, terwijl 4,6 procent van de stern-
formulieren op de een of andere manier
ongeldig waren.
Meteen na het bekend worden van de uitslag
noemde Pinochet zijn referendum een „mo
tie van wantrouwen" aan het adres van de
Verenigde Naties. VN-commissies van on
derzoek mogen Chili niet bezoeken (dat was
wel zo), terwijl New York zich volgens Pino
chet „voortaan wel twee keer zal bedenken
alvorens men zijn neus steekt in de binnen
landse aangelegenheden van Chili". Dit is
vrijwel zeker „Wishful thinking" van de
generaal, want met uitzondering van enkele
geestverwante landen in Latijns-Amerika is
zijn referendum vrijwel overal gebrand
merkt als een grove en cynische volksverlak
kerij.
De stemming had plaats terwijl de junta
haar spanlaken van repressieve maatregelen
nog met geen tipje oplichtte. Propaganda
voor een „nee" was onmogelijk. Pas op het
allerlaatste nippertje werd een strafmaatre
gel op wegblijven ongedaan gemaakt en
dat alleen maar door hem in de definitieve
voorschriften niet meer te noemen.
Gezien dit alles hebben de nee-stemmers
blijk gegeven van grote persoonlijke moed.
Ze zijn er immers allerminst zeker van, dat
hun „nee" niet alsnog wordt gestraft.
Blijft de vraag wie er nu eigenlijk ,ja"
hebben gezegd in een land dat bij de laatste
echte verkiezingen, vijf jaar geleden, nog
voor 40 procent op het linkse volksfront en
voor 30 procent op de christen-democraten
stemde.
Is er op grote schaal geknoeid? Nee, denken
de meeste politieke waarnemers, hoewel zij
wat „schoonheidsfoutjes" bij de telling niet
voor onmogelijk houden. Allereerst hebben
natuurlijk de echte aanhangers van de junta
ja" gestemd. Dan was er de vraagstelling
die sterk appelleerde aan het nationale sent
ment „Wij Chilenen tegen het buitenland
waarbij men niet mag vergeten dat de bevo,
king in meerderheid doodgewoon niet
niet precies weet wat de VN, Amnesty In te
national e.a. over Chili zeggen. Daarbij,
menen waarnemers, komen dan nog eens
ook in Chili aanwezige opportunisten die
het laatste moment ondanks hun innerlijk
twijfel op Pinochets zegekar zijn gesproi
gen. En tenslotte zijn er de mensen die
vrees „ja" hebben geantwoord.
(Van een onzer verslaggevers)
BRUSSEL Franse en Japan
se merken voeren op de van
daag geopende 66e autoten
toonstelling te Brussel, de eer
ste in 1978, wat het werkeli^e
nieuws betreft de boventoon.
De Westduitse en Italiaanse
merken zijn geer nadrukkelijk
aanwezig laten niets op
vallends zien.
Rusland is present met een
enorme prestige-auto, een zeer
slechte indicatie van een van
de duurste Merced es-modellen
en met een door La da uitge
brachte kleine terreinwagen,
waaronder misschien in de
Oostbloklanden wel belangstel
ling zal bestaan, maar die in
West-Europa geen wiel in het
carré zal krijgen. Verder is het
aardig te vermelden dat Zuid-
Korea de Hyvandai Pony per
sonenwagen tentoonstelt Op
zichzelf geen onaardige auto,
voorzien van een 1200 of 1400
cc motor. De Brusselse auto
tentoonstelling, de Belgen ple
gen immers van hét salon te
spreken, is voor de Nederlan
ders best interessant omdat in
de RAI te Amsterdam volgen
de maand de personenwagens
verstek laten gaan en plaats
maken voor de zware jongens
van de- weg, Lw. vracht- en
transportwagens.
Wie over het huidige aanbod
van personenwagens geïnfor
meerd wil worden kan tot en
met volgende week zondag in
Brussel zijn licht opsteken. En
daar tot de ontdekking komen
dat onze zuiderburen nog
steeds de twee-takt Watburg
importeren, een merk dat al
enige jaren niet meer over de
Nederlandse grenzen komt
Zonder enige twijfel zal de Ho
rizon van Chrysler-France veel
belangstelling trekken. Te
recht, want dit model, geschat
op zo tussen de 1100 en 1307
van Chrysler, bezit veel kwali
teiten. Het is de bedoeling dat
de Horizon in maart naar Ne
derland komt Het goedkoopste
model zal boven de prijs van
de duurste 1100, die normaal in
procedure blijft, komen te lig
gen. Van de 1100 is binnen
afzienbare tijd een soort TI
versie te verwachten. Op onge
veer hetzelfde niveau, wat be
langstelling dus betreft, ligt de
reeds in dit blad besproken
Peugeot 305.
Splinternieuw is verder van
Franse zijde de R5 met een
electronisch bestuurde trans
missie, dezelfde bak die ook
dienst doet in de Renault 30.
Datsun presenteert in Brussel
de Violet in een sedan en een
coupé versie. Opvolger van de
140 en 160 J. In Nederland zal
alleen de uitvoering met de
1600 cc motor te koop zijn. De
Belgen kunnen ook nog kiezen
uit een 1400 cc versie. Het is
een vrij conventionele wagen
met achterin helaas weinig
hoofd- en beenruimte. De goed
koopste Violet kost straks in
ons land 14.990,-, voor de cou
pé moet 2.000,- meer worden
betaald.
Mazda showt de 121 Landau,
een fors uit de kluiten gewas
sen middenklasser met een 2
liter motor. In april hier tegen
een prijs tussen de 21 en 22
duizend gulden. Mitsubishi, het
merk dat in ons land zo na
drukkelijk aan de weg tim
mert, is op het salon met een
vijfdeurs Sigwa stationwagen,
voorzien van een 1600 cc mo
tor. Een aantrekkelijk ogende
auto met een ruim en goed
verzorgd interieur. Daihatsu,
voorlopig de laatste Japanner
die hier vaste voet probeert te
krijgen, presenteert de Cuore
550. Een zeer klein wagentje
met 2 cylinder twee takt motor
met een inhoud van 360 cc. Of
dit model ook naar ons land
komt, is nog niet zeker.
Wintersport
verdrijft wild
MUNCHEN (DPA) - Ecologen
en jachtopzieners in de Duitse
wintersportgebieden hebben
alarm geslagen: toerisme en
wintersport verdrijven in toe
nemende mate bet wild uit zijn
woongebieden en veroorzaken
onder bepaalde omstandighe
den zelfs zijn dood.
In het jongste nummer van het
tijdschrift „Nationalpark"
schrijven deskundigen na jaren
lange observatie dat bijvoor
beeld in de alpen gemzen en
sneeuw- en korhoenders de ge
bieden hebben verlaten waarin
skiërs zijn doorgedrongen.
In de bossen van Beieren zijn
het vooral herten, ruigpoothoen-
ders en spechten die te lijden
hebben van het opdringende
toerisme.
BOEDAPEST (RTR) De gou
den kroon van de heilige ko
ning Stefanus van Hongarije
die ruim dertig jaar heeft gele
gen in de kluizen van de Ameri
kaanse Centrale Bank in Fort
Knox, is gisteravond aan de
Hongaren teruggegeven en met
groot ceremonieel in Boedapest
overgedragen.
De kroon en andere Hongaarse
kroonjuwelen waren in een spe
ciaal vliegtuig uit de Verenigde
Staten overgebracht, in dezelfde
met staal versterkte kist waarin
ze in de laatste dagen van de
Tweede Wereldoorlog uit Hon
garije waren gesmokkeld. De
kostbare kroon, die dateert van
de grondvesting van het chris
tendom in Hongarije en waar
mee in het jaar 1000 de eerste
koning van Hongarije, Stefanus
I, werd gekroond, werd ter be
veiliging overhandigd aan de
Amerikaanse troepen toen het
Sovjetrussische leger in 1945
Boedapest binnentrok.
De kroon, Stefanus geschonken
door paus Silvester II berustte
in Fort Knox temidden van de
Amerikaanse goudschat tot dat
president Carter besloot haar
als gebaar van goede wil aan
het Hongaarse volk terug te ge
ven. Hij kreeg hevige kritiek te
verduren van vooral Hongaarse
ballingen in de Verenigde Sta
ten, maar hij hield voet bij stuk
De stoet, waarmee de kroon van St. Stefanus door Boedapest vervoerd
werd, verlaat hier het vliegveld van Boedapest. De legendarische kroon
was met een extra vliegtuig uit de VS overgevlogen,
en rechtbanken steunden hem. torpolitie overgebracht naar het
Na de ontvangst op het vlieg- parlementsgebouw. Vandaag
veld van Boedapest in tegen- heeft de Amerikaanse minister
woordigheid van Hongaarse en van buitenlandse zaken, Cyrus
Amerikaanse officiële persoon- Vance, de kroon officieel over-
lijkheden, wed de kroon in een handigd aan de Hongaarse rege-
stoet auto's omstuwd door mo- ring.
OOWANSVILLE (Reuter) -
Twee gevangenen in de strafin
richting te Oowansville in Que
bec hebben donderdag tever
geefs gepoogd door middel van
een gijzelingsaktie naar Cuba
te komen.
Zij gaven zich over nadat zij
verscheidene uren, gewapend
met messen, een gevangenisem
ployé en zijn secretaresse had
den vastgehouden. Tevoren was
hun overbrenging naar een an
dere gevangenis toegezegd. De
ene gevangene zit een straf van
10 jaar uit wegens een roofover
val, terwijl de ander tot vijf jaar
was veroordeeld wegens ver
krachtingen.
Britse brandweer:
Stemmen over
einde staking
(Van onze correspondent Roger
Simons)
LONDEN Driehonderd vak
bondsleden van de Britse
brandweer worden door hun
leiders opgeroepen om donder
dag tijdens een speciale bijeen
komst te Bridlington te beslis
sen over een eventele stopzet
ting van de brandweerstaking,
die al acht weken duurt.
De vakbondsleiders hebben da
gen overleg gepleegd op het de
partement van binnenlandse za
ken in Londen. Hun hardnekki
ge pogingen om een loonsverho
ging van meer dan tien procent
af te dwingen, zijn compleet
mislukt.
De Britse regering is op haar
standpunt gebleven dat voorlo
pig niet meer dan tien procent
extra toegekend kan worden.
Dit heeft geleid tot een capitula
tie van het vakbonds bes tuur dat
nu z'n 30.000 leden adviseert zo
gauw mogelijk weer aan het
werk te gaan. De definitieve be
slissing in dat verband kan ech
ter alleen genomen worden op
een speciale bijeenkomst van
300 plaatselijke afgevaardigden.
(Van onze correspondent)
PARIJS Het driedaagse bezoek van president
Carter aan Frankrijk, is, zo zeggen politieke kringel
in de Franse hoofdstad, zeer belangrijk geweest
zowel voor Frankrijk als voor Europa. Algemeen is
men het eens, dat er een moeizame periode in d<
betrekkingen tussen de beide landen is afgesloten
Carter, die eerst nog een onderhoud heeft met dt
Franse oppositieleider Mitterrand, komt vandaag is
Brussel aan.
Het voornaamste winstpunt is, dat Carter de opvattingen van Nixon
en Kissinger verlaten heeft. Voor deze laatsten was Europa mei
veel meer dan een steunpilaar van het Altantische bolwerk en zij
voelden niets voor een krachtige Europese Economische Gemeen
schap, die maar een gevaarlijke concurrent voor de VS zou kunnen
worden. Carter heeft, zo kan uit zijn woorden begrepen worden,
een veel positievere instelling ten opzichte van Europa.
Carter en Giscard d'Estaing hebben gisteren nog een bezoek
gebracht aan het Amerikaanse militaire kerkhof, dat uitziet over
het strand van Omaha, de codenaam voor een deel van de
Normandische kust, waar 33 jaar geleden de Amerikaanse troepen
zijn geland en zeer zware verliezen hebben geleden. Carter was
op een bepaald moment zijn ontroering niet geheel meester en
verborg zijn ogen door zijn hoofd diep te buigen en een hand
voor zijn gezicht te houden.
Brussel is de laatste etappe van Carters reis langs zeven landen
Polen, India, Iran Saoedi-Arabië, Egypte, Frankrijk en tenslotte
België. In Brussel heeft hij een serie van drie ontmoetingen met
vertegenwoordigers van NAVO, EEG en Belgische leiders. Voor!
zijn bezoeken luncht hij met koning Boudewijn van België, voorts
ontmoet hij secretaris-generaal van de NAVO, mr. Luns en de
voorzitter van de Europese Commissie Roy Jenkins en tenslotte
woont hij een zitting van de permanente NAVO-raad bij.
In EG-kringen verwacht men dat de positie van de Amerikaans
dollar voorop zal staan bij de besprekingen.
ANKARA (Reuter-AFD) Bulant
Ecevit, leider van de sociaal-demo
cratische republikeinse volkspartij
(RPP) heeft gisteren zijn lijst van
35 kabinetsleden overhandigd aan
de Turkse president Fahri Koru-
turk.
Het is voor de derde maal in vier
jaar tijd dat Ecevit beëdigd wordt
als premier. Afgelopen zondag is de
52-jarige leider van de vooruitstre
vende RPP gevraagd een nieuwe
regering te vormen nadat het parle
ment de rechtse coalitie van Demirel
zaterdag naar huis had gestuurd.
In het nieuwe kabinet krijgt de RPP
22 portefeuilles. Voor de onafhanke-
lijken zijn tien posten ingeruimd,
terwijl de republikeinse vertrou-
wenspartij twee portefeuilles en de
democratische partij een minister
spost krijgt
PALESTIJNSE GROEP:
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Dit is nog maar het begin,
zo verklaarde een ondergrondse Pales
tijnse groep onder de naam Stem van
de Palestijnse Revolutie, die gisteren via
een telefoontje naar het Amerikaanse
persbureau UPI in Londen de verant
woordelijkheid opeiste voor de moord
op de vertegenwoordiger van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie (PLO) in
Engeland, woensdag in de Britse hoofd
stad.
Aan de boodschap werd toegevoegd dat
De politiebewaking en -patrouilles op de
Britse vliegvelden werden donderdag
versterkt, terwijl de anti-terreurbrigade
van Scotland Yard 's ochtends in de jacht
op de moordenaar met huiszoekingen
begon onder de voornaamste Arabische
sympathisanten van de „harde lijn" tegen
Israël in de Arabische gemeenschap in
Londen. Hammani was de derde Arabier
die in de afgelopen vijf dagen in Londen
een gewelddadige dood vond.
Gisteren zijn drie vertegenwoordigers
van de Palestijnse Bevrijdings Organisa
tie PLO in Londen aangekomen om de
begrafenis voor te bereiden van Hamma-
Tot grote ontevredenheid van Scotland
Yard zijn zij ook van plan zelf een
onderzoek in te stellen. Scotland Yard
vreest, dat de Palestijnen hierbij een
poging zullen doen om de daderfs) on
schadelijk te maken.
Na de moord op de prominente PLO-af-
gevaardigde in Londen is uitgelekt, dat
Hammani verleden jaar zowel in de Brit
se hoofdstad als in Parijs rechtstreekse
besprekingen gevoerd heeft met enkele
gematigde Israëli's. Andere vooraan
staande leden van de Palestijnse Bevnj
dings Organisatie woonden dit overleg
bij
Waarnemers zijn van oordeel dat deze
contacten mede geleid hebben tot de
moordaanslag op Hammani, die de on
derhandelingen gevoerd heeft in op
dracht van PLO-leider Yasser Arafat
Iedere gematigde verklaring van Said
Hammani bracht zijn dood dichterbij.
De goede resultaten van de actie
„Kerkbalans" waarin nu al negen ker
ken en kerkelijke gemeenschappen sa
menwerken om hun leden te vragen
hun kerkbijdrage op peil te houden,
bemoedigen de deelnemers bij bet be
gin van de actie „Kerkbalans 78", die
onder het motto „Uw inzet waard" van
9 tot 21 januari zal worden gehouden.
Dit jaar nemen voor het eerst de Evan
gelische Broedergemeente in Nederland
en het Leger des Heils Apeldoorn deel
aan deze actie, die vorig jaar een meer
opbrengst te zien gaf van 11,64 procent
voor de gereformeerde kerken, 11,2 pro
cent voor de Nederlandse hervormde
kerk en zes procent voor de rooms-
katholieke kerk.
Tijdens een persconferentie ter intro
ductie van de actie hebben vertegen
woordigers van de grootste drie kerken
een toelichting gegeven. Drs. B. J. We-
terman, voorzitter van het economen
college van de Nederlandse bisdommen
constateerde dat de vrijwillige kerkbij
drage voor vele parochies een belangrij
ke inkomstenbrom is geworden en dat
de actie juist op tijd ervoor heeft ge
zorgd dat de parochies niet zijn vastge
lopen in grote tekorten.
Hij verwachtte, dat voor 1977 de op
brengst 87 miljoen zal zijn, een stijging
van bijna zes procent, hetgeen beneden
de verwachting is. Zelfs de inflatie is
daarmee niet bijgehouden. Waarschijn
lijk nog niet de helft van de gezinnen
draagt bij.
Hierbij moet wel worden bedacht, dat
de kerkgangers belangrijk meer geven
dan alleen de kerkbijdrage, waarbij be
langrijk zijn plaatsengeld, collectes voor
eigen kerk, stipendia en grotere en klei
nere schenkingen. Ook in bijzondere
situaties blijkt men bereid tot belangrij
ke bijdragen. Maar, zo verzuchtte drs.
Weterman, „als ik, zoals afgelopen
Kerstmis, weer zie en hoor hoe grote
drommen van mensen de kerkgebou
wen vullen, dan denk ik wel eens hoe
toch betrekkelijk weinigen opkomen
voor de lasten van velen."
De heer J. Vaatstra, penningmeester
van het Landelijk Verband van Com
missie van Beheer van de Gereformeer
de Kerken zei, dat zestig procent van
de kerkleden daadwerkelijk met de ac
tie in aanraking komt. Van de achthon
derd kerken doen ruim driehonderd
kerken mee. Zij zagen vorige jaar hun
inkomsten stijgen met 11,64 procent.
Een lagere stijging dan voorgaande ja
ren, hetgeen waarschijnlijk is toe te
schrijven aan economische teruggang
en werkloosheid. De heer Vaatstra acht
te dit niet verontrustend wanneer ook
de inflatie zal achterblijven. Een moei
lijk punt is in de grote steden, dat door
het vertrek van de leden de ontvangsten,
achterblijven bij de gedane toezeggin
gen, waardoor extra-collecten of acties
nodig zijn.
Ds. J. A. G. van Zanten, voorzitter van
de commissie geldwerving van de Ne
derlandse hervormde kerk kon consta
teren, dat steeds meer gemeenten gaan
meedoen. In 1976 namen de inkomsten
uit „levend geld" met 10,66 procent toe
tot ruim 158 miljoen gulden. Voor 1977
verwachtte hij een opbrengst van 173
miljoen en voor dit jaar 188 miljoen.
Vijfentachtig procent van alle hervorm
den wordt bereikt.
In het afgelopen jaar zijn tien
kerkgebouwen of kerkruimten
in gebruik genomen en nog
eens zes werden er aanbe
steed. Voor dit jaar bestaan
concrete plannen voor de
bouw van nog eens zeven
kerkgebouwen of -ruimten.
Vier kerkgebouwen werden
vorig jaar aan het gebruik
onttrokken. Een daarvan
wordt vervangen.
Deze gegevens vermeldt het
Kaski in een overzichtje over
r.k. kerkenbouwactiviteiten bij.
gelegenheid van de actie
„Kerkbalans 78". Daarin
wordt ook vermeld, dat eind
1977 er 1920 kerkgebouwen of
kerkruimten in Nederland in
gebruik waren.
Dat ook deze de financiële
aandacht vragen blijkt uit het
feit, dat de gezamenlijke bis
dommen vorig jaar honderden
machtigingen hebben afgege
ven voor het onderhoud daar
van, inclusief de restauratie.
Daarmee was een bedrag van
bijna dertig miljoen gulden ge
moeid. Nog eens 13,6 miljoen
gulden was nodig voor onder
houd, waarvoor geen machti
ging werd verleend, zodat het
totaal aan onderhoudskosten
ruim 43 miljoen gulden beliep.
Het algemeen en bijzonder on
derhoud vormt een zeer grote
belasting voor de kerkgemeen
schap. Slechts 17,7 procent
valt onder Monumentenzorg.
De lasten voor onderhoud en
restauraties van vrijwel alle
niet-erkende monumenten
drukken in hun volle zwaarte
op de r.k.kerkgemeenschap.
Gesteld wordt dan ook, dat het
in toenemende mate de vraag
wordt of zij die lasten kan
blijven dragen. Zonder de be
tekenis van de subsidies te
onderschatten, moet worden
gezegd, dat zij geen structurele
oplossing bieden.
Maatschappelijk gezien beho
ren de kerken tot de grote
organisatoren van vrijwilli-
gersarbeid. Eén op de zeven
belangstellende leden is tot
enigerlei vorm van actieve
medewerking te bewegen.
Vergeleken bij andere grote
maatschappelijke organisaties
is dat waarschijnlijk vrij
hoog. hetgeen - in tegenstel
ling tot wat men veelal hoort
betekent, dat de kerken bet
helemaal niet slecht doen.
Dr. R. G. Scholten (hervormd)
wetenschappelijk hoofdmede
werker godsdienstsociologie
aan de Katholieke Theologi
sche Hogeschool Amsterdam,
trok deze voorlopige conclusie
naar aanleiding van een on
derzoek naar de vrijwilliger-
sarbeid in hervormde gemeen
ten en katholieke parochies.
De eerste globale resultaten
van dit onderzoek werden
door hem bekendgemaakt tij
dens de presentatie gisteren
van de actie „Kerkbalans '78",
die van 9 tot 21 januari wordt
gevoerd.
Gesteld kan worden, dat het in
elk geval gaat over een stuk
vrijetijdsbesteding van zeker
meer dan vierhonderdduizend
Nederlanders, onder te verde
len in 230.000 katholieken,
125.000 hervormde en 48.500
gereformeerden, al waren de
laatsten niet bij het onderzoek
betrokken.
Dr. Scholten sprak van „een
stortvloed van actieve groepen
en personen", die bij het on
derzoek over hem was heenge-
komen. Hij concludeerde daar
uit onder meer, dat de kerken
maatschappelijk gezien waar
schijnlijk het meest gevarieer-
deaanbod tot vrijwillige mede
werking doen: van geld opha
len voor goede doelen tot voor
gaan in gebedsdiensten, van
katechese geven aan kinderen
tot bezoeken van zieken en
bejaarden, van het redigeren
van een kerkblad tot tuinon
derhoud. In totaal heeft men
tachtig categorieën onder
scheiden.
Bij een vergelijking tussen het
hervormde en katholieke vrij
willigerswerk valt te constate
ren, dat de hervormden wat
diaconaler, pastoraler en wat
bestuurlijker zijn, terwijl bij
hen ook het „woord-karaJcter"
wat duidelijker spreekt. De
katholieken zijn wat liturgi-
scher en sacramenteier en ook
doen ze meer „met hun han
den" (kerkversiering, -schoon
maak, tuinonderhoud e.d.)
Niettemin lijken beide kerken
frappant op elkaar. Tot in de
tails zijn er vaak vrijwel iden-,
tieke uitkomsten.
Over de verhouding man
vrouw kan worden gezegd, dat
wat het getal betreft in beide
kerken de emancipatie van de
vrouw is voltooid. Ongeveer
de helft van de vrijwilligers
functies wordt door vrouwen
vervuld. Kwalitatief valt er
wel wat te
Vrouwen vindt men vooral bij
het werk voor kinderen, be
jaarden en zieken, kerkversie
ring en -schoonmaak, koffie-
dienst en secretariaatswerk.
Mannen zijn oververtegen
woordigd in de bestuurlijke,
financiële en technische func
ties. In de nieuwere kerkelijke
werksoorten is er echter een
tendens naar een evenredige
en evenwaardige plaats van de
vrouw in de kerk.
Dr. Scholten dacht wel, dat de
vrijwillige medewerking nu
een maximum had bereikt.
Het percentage is hoog, zodat
kan worden aangenomen, dat
ieder, die dat wilde is inge
schakeld. Bovendien kunnen
pastores niet meer medewerk
ing aan. Ook gaat het nog om
een generatie, die het vanzelf
sprekend vindt medewerking
aan de kerk te verlenen en is
het toekomstig aandeel van de
vrouw boven de veertig, in
verband met de inschakeling
in het arbeidsproces een onze
kere factor.