Concurrentiestrijd van
Leidse advertentiebladen
spitst zich opnieuw toe
ROELOFARENDSVEENSE PROEFTUIN IS
ONMISBAAR VOOR EUROPESE GROENTETEELT
„LEIDSE POST" MET HUIS-AAN-HUISBLAD
NAAR NOORDWUK
PvdA-fractie
slikt te veel van
eigen wethouders
De Leidsche Flesb*.
echt handgeschilderd
'STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 28 DECEMBER 1977 pacina 5
(Van een onzer verslag
gevers)
leiden/noordwijk
De concurrentiestrijd
tussen de in de Leidse
regio verschijnende ad
vertentiebladen zal zich
binnenkort opnieuw
toespitsen. Uitgever B.
Lina van „Leidse Post"
en „Leidse Post Week
end", hoopt begin vol
gend jaar in Noordwijk
een nieuw, gratis ver
spreid, advertentieblad
te laten verschijnen.
Noordwijk is de baker
mat van uitgeverij Buij-
ze Pers, die enkele
maanden geleden met
het „Leids Nieuwsblad"
de Leidse markt pene
treerde. In de badplaats
Noordwijk heeft uitge
ver L. J. M. Buyze het
nieuwblad De Zeekant,
een tweemaal per week
verschijnend nieuwblad
waarvoor de abonnees
11,15 gulden per half
jaar moeten betalen.
De concurrentiestrijd tus
sen de uitgevers Lina en
Buyze laaide in dit najaar
hoog op, toen de heer Lina
probeerde door middel van
een gerechterlijke uit
spraak de Noordwijkse uit
geverij de voet in de Sleu
telstad dwars te zetten. In
zet van een kort geding
was het voeren van de
naam „Leids Nieuwsblad".
Leidenaar Lina voerde
voor de rechtbank aan, dat
hij deze titel had gedepo
neerd en dat uitgeverij
Buyze deze naam derhalve
niet mocht gebruiken. Ter
ondersteuning van deze
stelling voerde de heer Li
na aan, dat hij enkele we
ken na het verschijnen van
het „Leids Nieuwsblad"
van uitgever Buyze de uit
gave .Leidse Post Week
end" had laten verschijnen
en dat dit blad de sub-titels
„Leids Nieuwsblad" en
„Nieuwsblad voor Leiden"
voerde. Deze titels waren
door de heer Lina gedepo
neerd. De rechter deed
geen uitspraak en liet het
gebruik van de naam
„Leids Nieuwsblad" vrij.
Het heeft er alle schijn
van, dat uitgever Lina de
Noordwijkse uitgever Buy
ze nu op eigen terrein de
oorlog heeft verklaard.
Daartoe is vorige week een
brief verspreid onder de
ondernemers van de bad
plaats, waarin de komst
van een nieuw huis-aan-
huisblad wordt aangekon
digd. „Een weekblad met
een ruime redactionele for
mule o.a. gemeentelijke be
richtgeving, de schijnwer
per op het verenigingsle
ven, en vele andere gege
vens die een weekblad inte
ressant maken", zo wordt
de nieuwkomer in de brief
omschreven. Aan de brief
is een summier opinieon
derzoek gevoegd waarin
wordt gevraagd te ant
woorden op vragen als
„staat u open voor een
huis-aan-huisblad in
Noordwijk" en „gaarne
toezending advertentieta
rieven". De brief is onder
tekend door de heer A. L.
de Ruiter namens „Rijn
streek" b.v., een besloten
vennootschap waarvan de
heer Lina eigenaar is.
Bij de uitgeverij van de
heer Lina wilde niemand
commentaar geven over de
plannen van „Rijnstreek
b.v.". Ook de onderteke
naar van de brief de heer
De Ruiter, wilde zich ont
houden van enig commen
taar in afwachting van de
terugkomst van de heer Li
na, die wegens vakantie de
eerstkomende weken in het
buitenland vertoeft.
Loe J. M. Buyze, van de
naar hem genoemde uitge
verij in Noordwijk is wel
bereikbaar. Hij zegt: „Het
lijkt erop, dat Lina gaat
proberen mij op eigen ter
rein aan te vallen, nu dat
in Leiden niet zo best is
gelukt. Ik wist al enige tijd,
dat de heer Lina dit van
plan was. Hij heeft enkele
maanden geleden de na
men „Noordwijks Nieuws
blad", „Noordwijkse Post"
en Katwijks Nieuwsblad"
gedeponeerd. Wat hij nu
precies in Noordwijk van
plan is, is me nog niet be
kend. Wel vraag ik me af
of hij wel het resultaat zal
bereiken wat hem voor
ogen staat. Toen ik met het
„Leids Nieuwsblad" in Lei
den verscheen was er een
duidelijk „gat" in de
markt. Ons blad is in de
Sleutelstad dan ook goed
aangeslagen. Ik durf zelfs
te zeggen, dat wij in die
korte periode een geheel
eigen plaats hebben ver
worven in Leiden. Ik heb
bijvoorbeeld stapels nieuw
jaarswensen van lezers
ontvangen. En juist die le
zers zijn onze doelgroep. Ik
geloof in de maatschappe
lijke functie van een blad
zoals het onze; het heeft
een communicatie-functie
voor de gewone man. En
ook voor wat het de adver
teerders betreft lijken we
goed aan te slaan. Neem
afgelopen vrijdag. Wij had
den achtentwintig pagina's
en de weekend-editie van
de Leidse Post maar
twaalf'.
„In Noordwijk is er vol
gens mij geen „gat" in
de markt", zegt de heer
Buyze. „Met De Zeekant
bereiken we zo'n negen
tig procent van de bevol
king met de oplage van
ongeveer 6700 exempla
ren. Ook verschijnt er
hier het gratis huis-aan-
huisblad „Weekblad
voor de Bollenstreek".
De Noordwijkse markt
is een stuk kleiner dan
de Leidse. Vandaar dat
ik deze „aanval" niet zo
zie zitten. Maar wie
weet; ik kan pas zeker
zijn als ik de eerste
krant van „Rijnstreek
b.v." heb gezien.
VAN OOSTEN HAALT UIT
NAAR COALITIEPARTNER:
leioen Het PPR-raadslid F. van Oosten haalt
in zijn partijblad „PRIK" deze maand fel uit naar
de PvdA-raadsleden. Hij verwijt hen een te kritieklo
ze houding ten opzichte van het college.
Het gebeurt sporadisch dat een
PvdA-raadslidin een commissie
of raadsvergadering kritische
geluiden laat horen naar het
college. Naar mijn mening een
onjuiste houding en funest voor
een goede democratie", aldus de
heer Van Oosten.
In zijn artikeltje laat Van Oos
ten de verschillende PvdA-wet-
houders de revue passeren,
waarbij hij de meeste kritiek
heeft op de houding van wet
houder Tesselaar van onderwijs
wanneer hij een lichte kritiek
krijgt te verduren van zijn par
tijgenoten. „Hij kan zich autori
tair opstellen ook in aangelegen
heden die zijn portefeuille niet
raken", aldus de heer Van Oos
ten. Als voorbeeld naar Van
Oosten de discussie in de PvdA-
fractievergadering over de wei-
dewinkels aan. „Tesselaar be
streed de opmerkingen van de
raadsleden met kracht. „Daar is
niks van aan, dat is gewoon
onzin", reageerde hij. Wethou
der Van Aken sloot zich daarbij
aan. Ik zie weinig relaties met
sport, recreatie en onderwijs.
Het was Van Aken die zich weer
eens in de nesten had gewerkt,
kritiek uit de fractie wordt in
de kiem gesmoord", aldus het
PPR-raadslid.
Van Oosten vindt dat wethou
der Van Aken van economische
aangelegenheden te weinig door
zijn partijgenoten wordt bekriti
seerd. Ten aanzien van wethou
der Waal van stadsontwikkeling
merkt hij op dat deze nog niet
zo'n slechte wethouder is maar
dat hij een portefeuille heeft
met veel zaken die zeer kritisch
besproken moeten worden.
De houding van de PvdA-
raadsleden doet zeer on
gezond aan, meent Van
Oosten. „Het is slechts ge
deeltelijk te verklaren uit
de krampachtige opmer
king van Leo Meyer: „Bij
ons worden wethouders
na vier jaar niet aan de
kant gezet." Voorlopig
geldt het devies voor de
PvdA-raadsleden: „Een
twee in de maat, anders
wordt Tesselaar kwaad",
aldus van Oosten tot slot.
Serviezen,
borden, kasl~
stellen, lampvoeten,
vazen en schalen, te-
geltableaus.alles puur
handwerk. Ook portret-
ROELOFARENDSVEEN - Op
i kleine acht hectare vrucht
bare tuinbouwgrond in het
Zuid-Hollandse Roelofarends-
veen wordt meer dan de helft
van de groente, die in de Euro
pese Economische Gemeen
schap wordt geconsumeerd ge-
Kitroleerd. Aan de Sotaweg in
elofarendsveen liggen name
lijk de proeftuinen van de Ne
derlandse Algemene Keurings
dienst voor Groente- en Bloe-
menzaden, kortweg NAKG. De
NAKG heeft van de wetgever
een waakhondfunctie gekregen
ten aanzien van de kwaliteit
van de groente- en bloemenza-
den. Steeds meer wordt NAKG
echter een onmisbaar kompas
voor de selectie- en kweekbe-
drijven en de belangstelling
I vanuit de derde wereld voor de
Nederlandse NAKG is in dit
verband gemakkelijk te verkla
ren.
Op grond van de zaaizaad en
plantgoedwet is ieder bedrijf
dat handelt in groentezaad, dan
wel deze zaden produceert of
verwerkt verplicht bij NAKG
aangesloten. Dat betekent dat
niet alleen de grote exportbe
drijven van groentezaden in Ne
derland verplicht lid zijn, maar
ook de kleine detailbedrijven,
die zakjes groente- of bloemen-
zaad verkopen zich aan de con
trole van de NAKG moeten la
ten onderwerpen.
De Nederlandse wetgever heeft
zich duidelijk net als in omrin
gende landen veel gelegen'laten
liggen aan een nauwgezette con
trole van de groentezaden. Vol
gens de directeur van de
NAKG, ir. Koomen, bedragen
de zaadkosten voor de teelt van
groentegewassen slechts vier
procent van de totale productie
kosten. De teler is echter voor
het eindresultaat van de oogst
volledig afhankelijk van de
kwaliteit en de gezondheid van
het zaad. Hij moet er op kunnen
vertrouwen, dat het zaad dat hij
koopt goed is en dat hij ook
inderdaad het ras krijgt dat hij
bestelt. De NAKG steekt hem
hierbij de helpende hand toe,
want overal waar zaad geprodu
ceerd wordt en verhandeld,
worden door medewerkers van
de buitendienst monsters ge
trokken, die op de proeftuin
worden uitgezaaid en door des
kundigen beoordeeld.
Controle
De controle valt in drie catego
rieën uiteen: De Nederlandse
groentezaadtelers beschikken
per bedrijf over een basiszaad
waar ze voor de grote productie
ieder jaar weer van uitgaan. Dit
basiszaad wordt heel streng ge
controleerd. De buitendienst
van NAKG trekt zo'n 2500 mon
sters bij de ongeveer 70 selectie
en kweekbedrijven, die ons land
heeft.
De tweede categorie, de echte
zaadteelt, levert uiteraard het
meeste werk op voor de keu
ringsdienst. Ondanks het feit
dat er vlak na de oorlog nog 12
duizend hectare voor de groen-
j tezaadteelt in Nederland in ge
bruik was en dat inmiddels is
teruggelopen tot slechts 2 dui
zend, is Nederland voor de in
ternationale zaadhandel een
zeer belangrijk land gebleven.
De basiszaden worden namelijk
met de grote deskundigheid, die
in Nederland bestaat, ontwik
keld op de resterende 2000 hec
tare. Dit goede zaad wordt daar
na naar klimatologisch veel
gunstiger gebieden vèrstuurd: -L
In grote broedstoven worden de zaadjes ontkiemd
Vermeerderingsgebieden noemt
men ze. Vaak verliest een be
drijf door het versturen van
zaad ter vermeerdering naar
landen als Tanzania, Zuid-Oost
Azië (voor b.v. tomatenzaad) e.d.
de controle op de teelt en moe
ten de Nederlandse telers maar
afwachten wat ze terugkrijgen.
Soms worden er tussentijds
monsters naar Nederland opge
stuurd, maar meestal wordt de
partij pas bij terugkeer in Ne
derland bemonsterd door acht
keurmeesters onder leiding van
de heer De Bruyn. De belangen
van NAKG en de telers lopen
daarbij vaak parallel, want ook
de bedrijven zelf dienen vaak
verzoeken ter controle van deze
importzaadpartijen in.
Omdat het enige tijd duurt
voordat men de uit de zaden
gekomen planten kan beoorde
len is dit in feite slechts een
nacontrole. Op de proeftuin in
Roelofarendsveen kan sinds eni
ge tijd voor een aantal gewassen
gedurende de winter (dus nog
voordat de zaden worden ge
bruikt) een rasechtheidsproef
worden ingezet. Uien, wortelen,
kroten, erwten en bonen worden
volgens bedrijfsleider, de heer
Droogh met vele duizenden wat
t's lichtenergie versneld ontwik
keld en als er in een vermeerde-
ringsgebied ongerechtigheden
zijn gepleegd dan kan nog voor
het gebruik van het zaad het
sein op rood gezet worden.
Koomen is echter geen voor
stander van een Voorcontrole
systeem van alle groentezaden:
„Verschillende landen in de
EEG hebben daar lang voor ge
pleit, maar het blijkt veel te
duur te zijn. Het is ook gezien
onze ervaring met het Neder
landse bedrijfsleven ook niet
nodig".
De derde categorie monsters be
staat uit ruim 5000 monsters, die
getrokken zijn bij de detailhan
del, waaronder de zaadhandel
waar de volkstuinliefhebber zijn
zaad koopt. Op het laborato-
Certificering
De keuringsdienst voert in de
meeste gevallen dus een contro
le achteraf uit. Met de uitjes en
de sjalotten ligt de zaak anders.
Daar vindt een vóórcontrole
plaats en worden ze gecertifi
ceerd. De keuringsdienst maakt
zich daarmee medeverantwoor
delijk voor de kwaliteit van een
bepaalde zending. Directeur
kunstaardewerkfabriek Rijnsburgerweg 74, Oegstgeest
Tel. 01718-23166
J:tL.
jig ten vanaf pasfoto moge
lijk! Niet alleen Delfts
Blauw, ook polychroom.
Kom kijken naardeartisten
van «De Leidsche Fles»
maandag t/m vrijdag van
9lot4 uur: donderdag- en
vrijdagavond van 7 lol
9 uur. Bij aankoop
cerlificaal van echt
heid en kwa
liteit.
num van de heer Miedema wor
den vier maal 100 zaadjes op
plaatjes in broedstoven ont
kiemd. Aan de hand daarvan
wordt het ontkiemingsgetal be
paald en bekeken of ook de
"gewone" man wel zaad krijgt,
dat optimaal is. Een gedeelte
van de ter kieming aangeboden
partijen wordt ook op de proef
tuin uitgezaaid.
Proeftuin
Een proeftuin die meer dan
10.000 monsters verwerkt moet
zeer soepel draaien. Accuratesse
is daarbij het sleutelwoord. Be
drijfsleider Droogh legt graag
de gebruikte methode uit:
„Rond januari stel ik in overleg
met de heren Coenigs en de
heer Bruyn een proeftuinplan
samen, waarop we aangeven
waar we alle monsters zullen
neerzetten. Het bemestingsplan
en dergelijke worden daar op
afgestemd". Zeer zorgvuldig
krijgen alle partijen een num
mer en worden in de zaadkamer
opgeslagen, waar aan het begin
van een seizoen zo'n 30.000 mon
sters liggen.
De waarde van een monster kan
erg groot zijn. Zo verwerkt de
proeftuin van NAKG b.v. 1000
monsters uien. Deze represente
ren 300 ton uienzaad en de han
delswaarde loopt in de miljoe
nen guldens. Bij het uitzaaien
wordt een medewerker van de
proeftuin door een collega ge
controleerd om (dure) vergissin
gen te voorkomen.
De beoordeling van de meer
dan 10.000 monsters is een zaak
van de heer Coenigs, vaak bijge
staan door de heer Bruyn. Zelf
schat de heer Coenigs meer dan
70 procent zonder hulp van aan
tekeningen te kunnen beoorde
len op raszuiverheid, maar de.
laatste tijd zijn de proeftuinme
dewerkers begonnen aan het
vastleggen van de criteria, om
nieuwe medewerkers meer hou
vast te geven.
Derde wereld
Per jaar ontvangt de Roelofa-
rendsveense proeftuin van
De proeftuin van NAKG in Rc
NAKG ruim 500 medewerkers
van zaadproductiebedrijven, die
de resultaten van de monsters
van hun bedrijven komen be
spreken. Daarnaast komen ook
steeds meer vertegenwoordigers
uit de derde wereld een kijkje
nemen op de proeftuin om het
Nederlandse systeem van keu
ring, waar dat mogelijk is ook
in hun eigen land in te voeren.
Excursies van scholen en ande
re groepsbezoeken completeren
de bezoekerslijst van de proef
tuin.
Directeur Koomen van de proef
tuin verwacht, dat de NAKG de
komende jaren alleen maar gro
ter zal worden. In EEG-verband
is enkele jaren geleden bijvoor
beeld een rasserüijst aangelegd.
Alleen als een ras op deze ver
keerslast staat vermeld, mag hij
binnen de EEG worden verhan
deld. Om een nieuw ras op deze
verkeerslijst te krijgen moet de
RIVRO in Wageningen worden
ingeschakeld, maar ook de
NAKG wordt bij de eindbeoor
deling ingeschakeld.
Binnen de EEG wordt ver
der geprobeerd om het keu
ringssysteem op elkaar af te
stemmen. Deze uniforme
ring zal het werk van de
keuringsdiensten zeker niet
verminderen. Directeur
Koomen legt de nadruk op
de eigen verantwoordelijk
heid van de zaadtelers: „Het
gaat zelden fout. Er staan
immers grote belangen voor
de teeltbedrijven op het spel.
Een conservenindustrie zou
bijvoorbeeld een erwtenoog-
st, waarin naast groene erw
ten 0,5 procent gele erwten
voorkomen niet eens van het
land halen en onmiddellijk
een schadeclaim indienen.
Ik kan echt zeggen, dat de
tijd van regelrechte beunha
zerij, die na de tweede we
reldoorlog nog wel voor
kwam voorbij is. Controle
en toezicht blijven nodig,
maar gelukkig blijkt mees
tal, dat fouten te herleiden
zijn op pure menselijke ver
gissingen", stelt Koomen te
vreden vast
