Vroeger, toen hij met zijn kernploeg
maanden achtereen door Europa zwierf
om wedstrijden te rijden of een trainings
kamp op te slaan, ijlde hij vanuit ergens
in dit werelddeel tegen de Kerst naar
huis, bracht er naar eigen zeggen een
paar jachtige dagen door en vertrok
weer, nooit later dan de negenentwintig
ste december. Oud en Nieuw had Leen
Pfrommer al negen jaar niet in Dongen
gevierd. Dit jaar is hij „vrij man". Maar
ook de tiende cyclus die de Kerstdagen
en de overgang naar het nieuwe jaar
omvat, wordt niet thuis doorgebracht
Leen Pfrommer: „Ik heb een pension
besproken voor twee weken. We gaan op
wintersportvakantie in Inzeil. Daar vie
ren we Kerstmis en Oud en Nieuw en
natuurlijk halen we de schaatsen uit het
vet."
Leen Pfrommer houdt niet van een zit
tend leven. Hij is altijd in de weer en
zit zelfs niet stil op de vroege ochtend,
waarop hij wat tijd heeft ontdekt in zijn
volgepropte agenda om zijn gedachten
naar het verleden en de nabije toekomst
te laten zweven. De dingdongbel in de
Hobbemastraat 8 in het Brabantse Don
gen ging al om acht uur in de ochtend
over. Dochtertje Anne Joan van elf open
de de deur van de twee-onde'r-een-kap-
woning. Even later stapte Leen Pfrom
mer, slank, kwiek, clean shaven en in
opperbest humeur de kamer binnen waar
een kanarie, geïnspireerd door „de vlotte
baas" luidkeels zong en twee ochtendbla
den keurig opgevouwen lagen op het in
carré opgestelde leren bankstel. Leen
Pfrommer verscheen jaren achtereen op
het televisiescherm, met een muts op het
hoofd en altijd met de vingers omhoog
of omlaag als een van zijn discipelen hem
voorbijstoof. Nu is hij de officier met het
kortgeknipte haar, die een shirt draagt
met épauletten en bruine molières in
plaats van Noren. Straks begint zijn dag
taak als hoofd van de sectie lichamelijke
opvoeding en sport aan de Koninklijke
Militaire Academie in Breda.
Leen Pfrommer (42) is voor het eerst
sinds jaren niet gedoemd de Kerstdagen
er tussendoor te doen omdat er vroeger
nog zo veel andere zaken in die dagen
waren te regelen en de hersens immer
bezig waren met het schaatsen. Als elke
gewone Nederlandse sterveling zal hij
met echtgenote Ietje, de zonen Leen (19)
en Coen (18) en AnneJoan genieten van
de rust en de vrijheid. En er zal in zijn
pension ongetwijfeld een kerstboom
staan, misschien wel een kerststalletje.
'Slechts eenmaal komt hij terug op zijn
carrière als coach als hij opmerkt: „Ze
hebben me als een baksteen laten vallen,
allemaal." Maar zelfs die bittere woorden
zijn niet in staat zijn zonnig humeur te
verduisteren. „Ik heb negen jaar oud en
nieuw met de ploeg gevierd, dus het is
wel een nieuwe ervaring om weer met
het gezin over de drempel te gaan. Wat
de Academie voor Lichamelijke Opvoe
ding in Tilburg. Ik zou het best leuk
vinden als hij later ook een ploegje zou
gaan trainen."
Het bloed kruipt toch waar het niet gaan
kan. Leen Pfrommer is met hart en ziel
verknocht aan het schaatsen. Daarvoor
offerde hij negen jaar lang de huiselijk-
ste periode van het jaar op, trouw ge
steund door zijn gezin dat nimmer een
afkeurend woordt heeft laten horen maar
wel blij is dat dit jaar de hele familie
Pfrommer veertien dagen bijeen is.
„We gaan lekker schaatsen en langlaufen
in Inzeil." Daar zal Leen Pfrommer toch
herinnerd worden aan zijn coachschap.
„Ja, ik zal daar misschien, vrijwel zeker
zelfs, de kernploeg ontmoeten die daar
deelneemt aan de internationale Kerst-
wedstrijden. Ik zal wel zien wie ik tegen
kom. Zelf zr.l ik niet zo hard lopen om
de jongens terug te zien. Maar het zal
wel moeilijk zijn om daar als gewoon
toeschouwer langs de baan te zitten.
Maar geen van de jongens uit de kern
ploeg heeft ooit meer iets van zich laten
horen. Een weerzien, als dat zou gebeu
ren, zal dan wel niet zo hartelijk verlo
pen. Maar wat er ook gebeurt, ik zal er
mijn Kerstdagen en Oud en Nieuw niet
door laten bederven."
Het moet voor Leen Pfrommer en zijn
gezin toch even wennen zijn als ze straks
de klok twaalf horen slaan en voor het
eerst na negen jaar bijeen zijn.
DONGEN Tien jaar geleden stapte
Leen Pfrommer de schaatswereld binnen
om de vaderlandse kernploeg te coachen.
Negen jaar later verdween hij, gedwon
gen door schaatsers die mindere resulta
ten boekten en met de wijsvinger al
gauw naar de zondebok priemden: coach
Leen Pfrommer. Op weinig elegante wij
ze was de majoor van de baan geduwd,
maar bij hem is geen sprake van omzien
in wrok. Dit jaar kan hij voor het eerst
de Kerstdagen en Oud en Nieuw door
brengen in de schoot van zijn gezin.
Majoor Pfrommer tijdens de training als KMA-officier
„Het zal
wel moeilijk
zijn in
Inzeil als
toeschouwer
langs de
baan
te zitten"
is gebeurd, grieft me wel maar daar staat
tegenover dat ik een prachtige tijd heb
gehad. Wie krijgt de kans om op die
manier de wereld te zien en zoveel
boeiende mensen te ontmoeten en dat
allemaal in het kader van een sport waar
je helemaal gek van bent? Dat blijven
kostbare herinneringen, alle onheuse be
handelingen van een technische commis
sie en alle verdachtmakingen ten spijt".
Leen Pfrommer heeft de schaatssport
niet de rug toegekeerd. Hij is trainings
coördinator voor de provincie Brabant en
de ijsclub Eindhoven. Dat kost hem drie
dagen per week en omvat onder meer het
coachen van twintig trainers. Leen
Pfrommer is overigens niet de enige in
de familie die verslingerd is aan het
schaatsen. Niets wees er evenwel op dat
hij Ard Schenk driemaal, Harm Kuiper
en Piet Kleine ieder een keer naar het
wereldkampioenschap zou leiden toen hij
in Harderwijk geboren werd als zoon van
een slager.
„Ik ben de tweede uit een gezin van
negen zoons en twee dochters. Zes van
mijn broers zijn terechtgekomen in een
slagerij of beroepen die daarmee ver
band houden, keurmeester bijvoorbeeld.
Ik heb een fijne jeugd gehad. Ik zal ook
nooit vergeten hoe we thuis Kerstmis
vierden. Om zes uur ging de winkel dicht,
we trokken onze klompen aan en gingen
als gekken de zaak schrobben om op tijd
klaar te zijn voor de kerst-broodmaaltijd.
Moet je je voorstellen, in zo'n gezin. Later
kwamen er nog verloofden bij en zaten
we soms met zijn zesentwintigen aan het
krentenbrood met Kerstmis en op Oude
jaar aan de oliebollen. Natuurlijk hadden
we een prachtig opgetuigde kerstboom.
Mijn vader, die aardig overweg kon op
de piano of het orgel ik kreeg een
gereformeerde opvoeding, maar ben nu
belijdend lid van de hervormde kerk
begeleidde ons bij het zingen. En om elf
uur ging de hele ploeg naar de kerk, voor
de kerstnachtdienst. Mijn vader is gestor
ven, mijn moeder is nu negenenzestig.
Nog twee zusters en vijf broers wonen
in Harderwijk. Mijn moeder is een echte
kloek gebleven, die graag haar kinderen
om zich heen heeft. Ik ben tot mijn
achttiende in Harderwijk gebleven waar
ik vier jaar in het eerste elftal van
WOG, Voetbalvereniging Ons Genoegen,
heb gespeeld. Het schaatsen kwam pas
later, toen ik in Amsterdam op een
scheepvaartkantoor werkte en in de
strenge winter van 1953 naar de ijsbaan
ging waar ik later mijn vrouw leerde
kennen bij de training. Daar heb ik
eigenlijk al alle foefjes geleerd die bij de
wedstrijdsport van belang kunnen zijn,
Ze werden me bijgebracht door trainer
Ben van der Vinden, een oude rot op het
ijs. Nee, zelf heb ik het niet ver gebracht.
Ik werd ooit zevende bij de Nederlandse
kampioenschappen, toen er twee afstan
den werden gereden omdat het verdere
toernooi moest worden afgelast. Ik was
wel eenmaal kampioen van Gelderland
en drie keer de op een na snelste van
deze provincie. Achteraf bleek ik veel
meer geïnteresseerd te zijn in de training
en daarin ben ik me gaan bekwamen. Via
mijn functies in het leger behaalde ik de
akte m.o. lichamelijke opvoeding, van
daar ook mijn baan bij de K.M.A."
Echtgenote Ietje Louwen behaalde meer
triomfen op het ijs. Drie jaar achtereen,
in 1954, 1955 en 1956 werd zij tweede in
het Nederlands kampioenschap. Toen ze
28 jaar was en moeder van twee kinderen
werd ze nog derde. „AnneJoan", bekent
Leen Pfrommer, doet het geweldig op de
schaats, n\aar mijn oudste zoon maakt
er niet veel van. De kinderen hebben ook
weinig gelegenheid gekregen om te trai
nen toen ik zo veel van huis was. Nu
gaan ze vaak met me mee. Coen zit op
Chefkok Fres Schaer (40) van
het Amsterdamse Sonesta Ho
tel stelde exclusief voor onze
krant twee niet pompeuze
kerstmenu's samen. Ze kosten
geen van beide de huisvrouw
veel hoofdbrekens. Voor het
ene moet iets dieper in de
geldbuidel getast, het andere
is samengesteld van eenvoudi
ger ingrediënten, maar zal de
gast evenveel deugd doen. De
heer Schaer heeft tien jaar op
de Caraïbische eilanden ge
werkt en werd na culinaire
omzwervingen door Zwitser
land en Afrika in het Sonesta
Grote Kok, waar hij nu twee
en een half jaar de scepter in
de keukens zwaait, terzijde
gestaan door de heer Engist.
Naast de recepten van Fred
Schaer treft u een vegetarisch
menu aan, dat zeker succes
zal oogsten bij niet-vleeseters.
Makkelijk,
iets duurder
voor zes
personen
Makkelijk
en niet duur
voor zes
personen
Aspergesoep
1 goed gemeste boerekip
1 blik aspergepunten
room
Soep trekken van de kip
en de bouillon zeven.
Binden met wit meel en
room op een zacht pitje
(geen haast, pas op voor
schiften).
Halve grapefruit met
coc os
Een halve grapefruit uit»
hollen en vruchtvlees
vermengen met (per
vrucht) 1 eetlepel ho
ning, 3 eetlepels cocos.
Ca. 5 minuten in de
oven bruinen en
gloeiend opdienen.
Hamlapje k Ia Diable
6 hamlappen, elegant op
maat gesneden
1 kilo (of meer) kleine
aardappeltjes (super
markt)
Brusselse spruitjes
(diepvries)
blik kastanjepurée
De hanlapjes
inwrijven met e
sel van niet
mosterd, broodkj
geschaafde
Goudbruin bral
roomboter, toto
knapperig korsff
staat. Serveren 1
Brusselse spruit!
kleine aardaf
goed wassen
koken. Anders bil
hard en u wilt zeT
zacht hebben. Te§
rand van elk I
aluminium bakjJ
sen, gevuld metl
jepurée, die de s
in smaak veredelj
Barquettes van b
6 bananen
2 dl. Chantillyl
(gelijke delen, b.cf
niet gekookte m<
1. verse room, 8( ,0|
gr. vanillesuiker)
4 lepels marasqui
kenflesje)
1/2 dl. kerseno to
(uit een glazen po i
een paar dadels tij
confijte vruchten ti
Snijd de bananer z
vuldig aan twee i
open en haal d« c
eraf zonder deze t
schadigen. Verd< e
vruchtvlees in s<
van 1 cm. dikt
strooien met sui eJ
parfumeren met d
quin. Doe de en n.
de halve schillen a
daarop afwisselei j|
schijfje banaan
kers. De als kan
vulde bananen in
sende ovale
schikken.
h
Gerookte zalm op toast.
Schildpadsoep
De inhoud van een blik
schildpadsoep verdelen
over 6 pvenvaste soep
kommetjes. In elk kom
metje op de soep een
eetlepel stijf geklopte
room laten druipen,
waardoor wat kerry is
gemengd. De kommetjes
2 a 3 minuten in de oven
verhitten, zodat de room
even wordt gebruind,
maar niet smelt.
Entrecóte café du Paris
Engelse celery met ar-
tisjokkenbodems en fij
ne doperwten
Aardappels in folie met
bieslook
Entrecóte mals en zacht
braden; intussen een
saus maken. Hiervoor
roert u 250 gram boter
totdat ze wit is. Voeg
eraan toe: gehakte ans
jovis (naar smaak), ge
hakte ui, teentje kno
flook, zout, peper,
scheut Worcestersaus.
Vlak voor het opdienen
van het vlees de warm
gehouden saus er over
heen gieten.
De Engelse celery op
een schaal schikken,
waarvan het midden be
staat uit charmant ge
stapelde artisjokkenbo-
dems in een krans van
fijne doperwten.
De aardappels moeten
vóórdat ze in de oven
gaar worden gestoofd,
voor 3/4 doormidden
worden gesneden. In de
ontstane opening een ge
nereuze hoeveelheid
fijngehakte bieslook
schuiven. Aardappels m
folie verpakken en 1 uur
in de oven boterzacht la
ten worden.
IJssoufflé met Grand
Marnier
Engelse crème bereiden
(100 gram suiker, 3 eier
dooiers, dooreen spate-
len. Mespuntje aardap
pelmeel toevoegen en
aanmengen met 2 dl. ko
kende melk en wat va
nillesuiker. Dit mengsel
op een uiterst zacht pitje
dik laten worden zonder
het te laten koken.
Als de Engelse creme
goed koud is, 1/2 1 verse
room toevoegen en 15
gr. gesmolten gelatine,
geparfumeerd met
Grand Marnier. Het ijs
uit het vriesvak halen en
dit met het mengsel
schuimig kloppen. Drie,
a vier uur in gesloten
timbaai in de koelkast
laten opstijven. Stort uit
op een (kristallen)
schaal en serveer.
Vegetarisch
diner voor
vier personen
Bleeksclderijsoep
1/2 struik bleekselderij
1 Liter geurige bouillon van
een blok Maggi
40 gram boter
40 gram bloem
2 eetlepels room
Snij de selderijstengels los,
pluk er de blaadjes af en be
waar ze goed. Selderijstengels
snijden in blokjes van 1 cm en
ca. 10 minuten in de bouillon
koken. Boter smelten met de
bloem tot een papje en daar
aan scheutje voor scheutje op
een zacht pitje de bouillon toe
voegen. Als de roux glad is
hem roerende aan de kook
brengen en stukjes selderij er
bij doen. Wrijf bij te veel vul
sel een deel van de selderij
door een zeef. Voeg van het
vuur af, gesnipperd selderij
blad en room toe. Het is zaak
de soep in een gesloten terrine
op te dienen.
Gevulde avocado k la Marie
2 avocado's
1 eetlepel citroensap
4 nootjes gember
4 cocktailkersjes
sherry
ijsblokjes
Halveer de avocado's over
langs en gooi de pitten weg.
Bestrijk het vruchtvlees met
citroensap en snij de gember
fijn. Verdelen over de pithol-
tes en de kersjes, er doorheen
spatelen. Avocado's op ijs ser
veren en aan tafel pitholtes
verder opvullen met een goede
gekoelde sherry.
Chinese koolrolletjes
1 Chinese kool
nootmuskaat
30 gr. boter
30 gr. bloem
2 1/2 dl melk
3 eetlepels room
paneermeel
Snij de bladeren, was eir;
veer ze. Laat ze in k< 3
water vijf minuten zacht
den. Vet intussen een ove
te schotel in met boter e
de in een vergiet uitgc j
bladeren zo op dat de blai
in de lengte komt te li
Maak hiervan in de sc
een schilderij. Strooi ovi
mooi gerangschikte rol
wat nootmuskaat, en een
van gesmolten boter met
en bloem voorzichtig
smaak maken door
voortdurend roeren sch
voor scheutje de melk 1
glad geroerde boter met t
gieten). Als deze saus c
koolrolletjes is gevlijd hic
kelijk bestrooien met
mengsel van geraspte
kaas (naar smaak: 2-3 or
paneermeel. Plaats de sc
boven in de oven (stand
C) en laat er in ca. 10 mii
een verlokkend bruin k<
op komen.
Bij dit heet opgediend gei
geeft u:
Salade van artisjokken
grègue
1/8 artisjokkenharten
1/8 kleine gesauteerde w<
tjes (glazen pot)
1/8 zilveruitjes
2/8 champignons
2/8 cantharellen
1/8 groene olijven
Kruiden met olie, azijn,
peper, tijm, laurier en ko
der. Garnituur, zwarte oli]
witte uitjes en gesneden i
jokkenharten.
Champignons. canthari
artisjokkenharten en
blancheren en met de w<
tjes koken in een mart
van 2 delen water, 1 deel
1 deel goede azijn, pepei
reis tijm, laurier, zout e
riander. Het geheel later
koelen, garneren met de
te olijven, witte uitjes
sneden artisjokken. Zeer
serveren.
