Ontbinding Volksunie gevorderd
Ambon wil
dialoog met
Nederlandse
Molukkers"
WERKLOOSHEID NOG
25 JAAR EEN PLAAG
£eidóe6owo/nt
Eigen genen niet negeren
uw wensen toch
wel op tijd!
Weer twee man
aangehouden in
zaak olie-fraude
IN STRIJD MET OPENBARE ORDE EN GOEDE ZEDEN
Nederland moet gasbankier van Europa worden
Géén veto van WD
Frankrijk na Duitsland
tweede afnemer bloemen
LEIDSE COURANT
DINSDAG 13 DECEMBER 1977 PAGINA 9
AMSTERDAM (ANP) De
Amsterdamse officier van justi
tie, mr. J. H. C. Pieters, beeft
bij de rechtbank (civiele kamer)
i de hoofdstad een request in
gediend waarin hij ontbinding
vraagt van de Nederlandse
Volksunie (NVU) van Hagenaar
Joop Glimmerveen. De ontbin
ding wordt gevorderd op grond
van het feit dat doel of werk
zaamheden der NVU in strijd
zijn met de openbare orde en/of
de goede zeden (artikel 15 van
Dit artikel bepaalt, dat een
rechtspersoon (zoals een vereni
ging, een nv, bv en een stich
ting) verboden is als deze in
strijd is met de openbare orde
en goede zeden. Een officier van
justitie kan dan van de recht
bank ontbinding vragen. Het is,
voorzover mr. Pieters weet, de
eerste keer in ons land dat ont
binding van een politieke partij
op grond van genoemd artikel
wordt gevraagd. De behande
ling van het request is een zoge
naamde raadkamerprocedure,
dat wil zeggen een besloten be
handeling.
In zijn verzoek tot ontbinding
van de Volksunie heeft officier
van justitie mr. Pieters het ba-
sis- en verkiezingsprogramma
van de partij, verkiezingsaffi
ches en uitspraken van de ge
rechtshoven van Amsterdam en
Den Haag verwerkt. Daar zijn
leden van de Volksunie wegens
hun rascistische activiteiten ver
oordeeld. Ook een groot aantal
klachten die voor en na de Ka
merverkiezingen van 25 mei bij
het openbaar ministerie zijn in
gediend, heeft mr. Pieters opge
nomen.
Het Openbaar Ministerie onder
zoekt al vanaf mei van dit jaar
mogelijkheden om de Volksunie
aan te pakken. Begin mei vroe
gen de PvdA-Kamerleden Kosto
en Molleman de toenmalige mi
nister van Justitie Van Agt om
strafvervolging tegen de Volksu
nie in te stellen. De bewindsman
reageerde daarop met te zeggen
dat .Justitie met het wetboek
van strafrecht in de hand tegen
de Volksunie gaat optreden".
Joop Glimmerveen, de leider
van de Volksunie, zal als de
rechter zijn partij ontbindt in
hoger beroep gaan, „desnoods
bij het Euroese Hof van justitie
in Luxemburg". Dat is de laat
ste beroepsmogelijkheid na het
hof en de Hoge Raad.
Glimmerveen gelooft niet dat de
rechter zijn NVU zal ontbinden.
„Wellicht heb ik in hoger beroep
succes, want desnoods stel ik
het programma wat bij", aldus
Glimmerveen. Mocht de Volksu
nie wél moeten verdwijnen, dan
zal hij een nieuwe partij oprich
ten. „Ik heb nog nooit gehoord
dat een politieke strijd gestaakt
is na een verbod van een par
tij".
ROTTERDAM (ANP) - De Rot
terdamse politie en de Fiscale
Inlichtingen- en Opsporings
dienst Fiod hebben gisteren op
nieuw twee arrestaties verricht
in verband met de belasting-
zwendel met gasolie. De twee
arrestanten zijn medewerkers
een oliemaatschappij uit
Rotterdam. Ze zijn 56 en 58 jaar
oud en wonen in Rozenburg bij
Rotterdam. Eind vorige maand
arresteerde de politie in deze
zaak drie personeelsleden van
oliehandelaren in Amstelveen,
Haarlem en Amsterdam.
Volgens de Rotterdamse politie
hebben de twee mannen van de
Rotterdamse oliemaatschappij
zich evenals de drie eerder aan
gehouden verdachten schuldig
gemaakt aan manipulaties bij
het beladen van schepen met
gasolie, waardoor niet-gekleur-
de olie volgens de documenten
als gekleurd werden afgeleverd
met betaling van de lagere ac
cijns op gekleurde olie. De fis
cus ontving door deze knoeierij
en veel te weinig accijns.
In Nederland bestaat een hoog
accijnstarief voor gasolie voor
het wegverkeer en laag tarief
voor olie die voor andere doe
leinden wordt gebruikt (onder
andere verwarming). Om de
gasolie volgens het juiste tarief
te kunnen belasten wordt de
olie die in het lage tarief valt
door toevoeging van een stof
rood gekleurd. Het accijnsver-
schil tussen blanke en rode gas
olie bedraagt ongeveer vijftien
gulden per honderd liter.
Hoofdagent
vegens ontucht
veroordeeld
AMSTERDAM De 26-jarige
hoofdagent Henri v.d. H. is gis
teren door de rechtbank te Am
sterdam wegens het plegen van
ontucht veroordeeld tot drie we
ken gevangenisstraf. Deze straf
zal de hoofdagent op ontslag uit
de dienst komen te staan.
De hoofdagent betrapte enige
maanden geleden een prostituée
met haar klant in een auto op
.de Plantage Middenlaan. Samen
met drie collega's voerde hij de
vrouw naar een stil plekje om
haar te „fouilleren". Deze „fouil-
.lering" kwam erop neer, dat zij
zich geheel uit moest kleden.
Achteraf bleek de vrouw boven
dien twee briefjes van 25 gulden
kwijt te zijn.
Nadat zijn collega's vertrokken
waren, had de hoofdagent de
prostituee aangerand, met de
mededeling dat hij haar zou ar
resteren als ze hem niet zijn
gang liet gaan.
De agent beschreef ter zitting
het incident als een uit de hand
gelopen spelletje. Hij verklaarde
dat wel meer agenten zich aan
zulke „spelletjes" bezondigen.
MOLUKSE JONGEREN
SCHIPHOL (ANP) Er moet overeenstemming te vinden
zijn tussen de standpunten van de Ambonezen in Indonesië
en de in Nederland wonende Molukkers. De vooroordelen
die er aan beide kanten bestaan zullen uit de weg moeten
worden geruimd. Dit is één van de conclusies die twee
Zuidmolukse jongeren, Noes Solisa en Theo Tenu hebben
getrokken uit een bezoek aan Indonesië. Het tweetal uit
Bovensmilde is gisteren van een bezoek van drie weken aan
Indonesië teruggekeerd.
Volgens Noes Solisa beantwoordde het bezoek aan Ambon
aan de verwachtingen. Hoewel vijf dagen tekort bleek om
een goed beeld van de situatie daar te krijgen, was het
volgens de Molukse jongeren duidelijk geworden, dat iede
reen op Ambon naar een dialoog met de in Nederland
wonende Molukkers verlangt.
Op de vraag of door deze reis het ideaal van een Vrije
Republiek der Zuid-Molukken dichterbij was gekomen, ant
woordde Solisa: „Daar kan ik moeilijk antwoord op geven".
Tijdens de gesprekken met de Indonesische autoriteiten was
duidelijk geworden dat de Indonesische regering voorstander
is van een terugkeer van Molukkers naar Indonesië. „Niet
alleen de overheid zegt dat, maar ook de mensen op straat
zeggen dat. Er bestaat geen haat-nijd verhouding. Zij zien
ons als broeders", aldus Solisa.
Solisa en Tenu wilden niet ingaan op de resultaten van hun
reis. „De resultaten moeten in Nederland blijken", zo zeiden
zij. Noes Solisa bevestigde wel dat er nu „beweging" in hun
zaak zit
Nieuwe brug in Arnhem
ARNHEM (ANP) Na een bouwtijd van een kleine drie jaar
zal de minister van verkeer en waterstaat zaterdagmorgen de
tweede brug over de Neder rijn in Arnhem openen, de Roer-
mondspleinbrug. Deze bijna 100 miljoen kostende brug, waarvan
ongeveer 60 miljoen gulden voor rekening van de stad Arnhem
komt vormt de verbinding tussen de twee stadsdelen Arnhem
noord en het zich steik ontwikkelende Arnhem-zuid (Malburgen).
Dit nieuwe stadsdeel zal in 1985-196S geheel zijn volgebouwd
en plaats bieden aan ruim 60.000 inwoners. Arnhem zal dan
ongeveer 140.000 inwoners tellen. Nu wonen circa 126.000
mensen in de Gelderse hoofdstad.
Tot nu toe werd de verbinding tussen noord- en zuid-Arnhem
uitsluitend gevormd door de Rijnbrug. Tijdens de spitsuren komen
er bijna dagelijks files voor en ook buiten de spits is filevorming
geen uitzondering.
Opleiding
narcose wordt
beter
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister van
Kemenade van Onderwijs is be
reid in samenspraak met de mi
nister van Volksgezondheid al
zijn mogelijke steun te geven
aan de nieuwe opleidingseisen
voor narcosedeskundigen
(anesthesisten). Dit antwoordt
de minister op vragen van twee
leden van de PvdA. Hooglera
ren in deze tak van geneeskun
de stelden per brief onlangs dat
de opleiding verdiept zou moe
ten worden. Zij vinden niet dat
de opleidingscapaciteit aan de
universiteiten uitgebreid hoeft
te worden. De stafbezetting en
de verpleegkundige bezetting in
de meeste universitaire afdelin
gen wordt evenwel onvoldoende
geacht. Het aantal assistent
plaatsen zou kunnen worden
uitgebreid. De minister deelde
in zijn antwoord mee dat de
opleiding naar de mening van
de Nederlandse Anesthesisten
Vereniging nu nog te kort is.
GASUNIE:
ROTTERDAM (ANP) De Nederlandse Daarmee zou een gedeelte van de inkom-
Gasume streeft er naar de „gasbankier" sten, die gederfd worden wanneer de export
van Europa te worden. Dit heeft ir. Ph. Bijl, van aardgas ophoudt, gecompenseerd kun-
hoofd van de afdeling studies van de Gasu- nen worden,
nie, gisteren gezegd op een symposium over
energietransport in Rotterdam. Volgens
Bijl is Nederland bij uitstek geschikt om
een bemiddelende rol te gaan spelen tussen
de landen, die „vloeibaar" gas kopen en de
anden, die dat verkopen.
andere Europese landen. Dit des te meer,
omdat Nederland in staat zal zijn de onver
mijdelijke fluctuaties in de vraag op te
vangen. Uit de diverse eigen velden zal
immers ook de komende decennia nog zo
veel gas gevonden kunnen worden, dat tijde
lijke leveranties aan het buitenland mogelijk
zijn. Voor het buitenland zou dat veel goed-
ligt, dat zijns inziens uitstekend kan dienen koper zijn dan het bouwen van eigen grote
ais beginpunt voor transport van gas naar opslagfaciliteiten.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De werkgele
genheid blijft in de komende 25
jaren een bron van grote pro
blemen. Er zullen zich in het
bedrijfsleven allerlei structuur
veranderingen voordoen. De
grote kwestie zal echter zijn
dat de mensen banen beneden
hun opleidingsniveau zullen
moeten aanvaarden. Door de
hogere opleidingen nemen de
eisen toe die de werknemers
aan de inhoud van hun werk
stellen.
Dit is te lezen in het rapport
„De komende 25 jaar", een toe
komstverkenning voor Neder
land. Het rapport is het studie
werk van de door de weten
schappelijke Raad voor het Re
geringsbeleid in 1974 ingestelde
commissie algemene toekomst
verkenning. Omdat in de com-
stellingen en verwachtingen
leefden zijn in het rapport twee
varianten opgenomen. Er wordt
namelijk verschillend aangeke
ken tegen de economische groei
na 1980.
In de eerste variant wordt uitge
gaan van een voortdurend jaar
lijkse groei van de produktie
met drie percent, in de tweede
variant zal de economische
groei geleidelijk minder worden
door een toenemend besef dat
milieu en natuur niet verder
mogen worden aangetast. Een
veranderde kijk op de arbeid
heeft hiermee ook te maken.
Meer mannen zullen graag een
gedeeltelijke dagtaak vervullen.
Bij een geleidelijke, zij het ver
minderde economische groei, is
een bescheiden jaarlijkse stij
ging van het welvaartspeil mo
gelijk. De inkomensontwikke
ling verloopt in een matiger
tempo, waardoor de inflatie te-
missie verschillende veronder- rugloopt tot zo'n vijf percent
per jaar.
Het is nog de vraag of het zal
lukken het aantal werklozen te
doen verminderen tot 150.000 in
1981. Tussen 1980 en 1985 neemt
het aanbod van werknemers-
sterkte toe, daarna komen meer
arbeidsplaatsen beschikbaar.
De verwachting is dat tegen het
einde van de eeuw er bijna al
leen nog sprake is van zgn. fric
tiewerkloosheid, de .ruimte" bij
het veranderen van baan. Overi
gens wordt rond 1985 grote
werkloosheid onder onderwijs
krachten en medisch personeel
verwacht. Meer dan 100.000 leer
krachten zoeken dan naar een
baan.
Een probleem blijft dat te wei
nig mensen het vuile werk wil
len doen. De weerstand tegen
onaangenaam werk zal nog gro
ter worden. Verwacht wordt een
tekort aan administratief perso
neel, kelners, buffetbedienden
en werksters.
Kamerlid
informeert naar
zaak-Kalma
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Het PvdA-
Tweede Kamerlid Roethof
heeft minister De Gaay Fort
man (Justitie) schriftelijk ge
vraagd in welk stadium zich
thans het onderzoek van de
Haagse procureur-generaal Van
der Feltz in de zaak-Kalma be
vindt.
Het Kamerlid vraagt zich af, of
de procureur-generaal er reke
ning mee houdt, dat over het
functioneren van de heer Kalma
binnen het Rotterdamse politie
korps door het bevoegd gezag
reeds een disciplinaire straf is
opgelegd en dat de heer Kalma
hiertegen bij de ambtenaren
rechter in beroep is gegaan. Het
Kamerlid vindt, dat de minister
onder alle omstandigheden
moet voorkomen dat, gezien de
ondeelbaarheid van het bevoegd
gezag, aan een ambtenaar twee
maal een maatregel voor het
zelfde feit wordt opgelegd. Bo
vendien, zo zegt het Kamerlid,
is de zaak-Kalma reeds aan een
onafhankelijke rechter voorge
legd.
Juristen op
de bres voor
consumenten
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Een groep juris
ten van consumentenorganisa
ties uit de landen van de EEG
heeft zich verenigd in een nieu
we organisatie: de Europese
Consumenten Juristen Groep.
Zij willen trachten de positie
van de consumenten in alle EG-
1 anden te verbeteren.
Als eerste onderwerp heeft de
groep een plan van de Europese
Commissie bestudeerd om de
fabrikant aansprakelijk te stel
len voor produkten met gebre
ken en de schade die de consu
menten daardoor lijden. In gro
te lijnen onderschrijven de ju
risten deze plannen maar ze
zouden op een aantal punten
nog wat aanvullingen willen
zien. Zo is het volgens hen voor
een koper vrijwel onmogelijk
om geleden schade op een bui
tenlandse producent te verha
len. Het zou, aldus de groep,
beter zijn als de consument ook
bij de handelaar kon aanklop
pen. Voorts meent men dat
eventuele schade volledig ver
goed moet worden en dat er
geen maximumbedragen moe
ten worden vastgesteld. Ook
vindt men het onbillijk om te
stellen dat een producent tien
jaar na aflevering niet meer
aansprakelijk kan worden ge
steld voor eventuele gebreken
aan het produkt. Tenslotte be
pleiten de juristen ook een scha
devergoeding voor geleden ver
driet of pijn (smartegëld).
FORMATEUR Van Agt heeft met enkele tegenslagen in
eigen kring te kampen nu het gaat om de bezetting van
ministersposten. Lubbers verhuist liever niet naar een ander
departement - de WD kriigt immers Economische Zaken
in handen - doch kiest voor het kamerlidmaatschap.
Met de ministers De Gaay Fortman en Boersma liggen de
zaken iets anders. De Gaay Fortman, thans op Binnenland
se Zaken, heeft van de formateur Justitie aangeboden
gekregen en laten weten eigenlijk wel graag op dat departe
ment aan de slag te willen. Boersma kon terugkeren op
het ministerie, waar hij zoveel jaren zijn werkkracht en
kunde heeft ingezet. Beide weigeren echter een minister
spost omdat - en dat is kennelijk de hoofdreden - zij
aanmerkingen hebben op het regeerakkoord, dat tussen
CDA en WD is gesloten. Boersma heeft laten weten ook
naar de Kamer te zullen terugkeren en zich te scharen bij
de zeven „loyalisten".
Na de rede van Aantjes afgelopen zaterdag en de duidelij
ke uitspraak van het CDA-congres met betrekking tot de
komende politieke samenwerking, had men van de beide
demissionaire bewindslieden wellicht een ander standpunt
mogen verwachten. Het is echter niet gebeurd. Zou de
Ar-voorzitter, de heer De Boer, eveneens kamerlid en
„loyalist", deze reactie van de heren De Gaay Fortman en
Boersma niet hebben verwacht? Dat lijkt bijzonder onwaar
schijnlijk. Waarom, zo kan men zich afvragen, heeft hij aan
formateur Van Agt beiden, voor het publieke forum, willen
ontvangen?
WAARSCHIJNLIJK is daar slechts éen reden voor. De
formateur heeft willen vermijden, dat hij - achteraf -
verwijten zou kunnen krijgen met betrekking tot deze twee
thans nog zittende bewindslieden. De PvdA-oppositie alt
hans zal nu niet meer kunnen beweren, dat bijvoorbeeld
de heer Boersma niet van de WD in het nieuwe kabinet
zitting mocht nemen. Maar ook voor de zeven „loyalisten"
in de fractie is het niet van belang ontbloot te weten, dat
Van Agt hen beiden wel wilde hebben. Zonder veto's van
de WD. Wat dat betreft is het een gelukkig verschijnsel,
dat de geschiedenis zich niet herhaalt.
Gesprek over bouw-cao
DEN HAAG Morgen zullen
ten kantore van het Algemeen
Verbond Bouwbedrijf in Den
Haag de eerste besprekingen
worden gevoerd door partijen,
die bij de cao voor het bouwbe
drijf betrokken zijn. Op die dag
zullen partijen een toelichting
geven op de door hen ingedien
de verlangens en eisen.
Het volgende gesprek zal dan op
donderdag worden gehouden in
Woerden, waar de bouwbonden
NW/NKV kantoor houden. Het
derde vastgestelde gesprek zal
weer in Den Haag plaatsvinden,
en wel op maandag 19 decem
ber.
Het ligt in de bedoeling, dat de
besprekingen, evenals voor
gaande jaren, zullen worden ge
houden onder leiding van een
onafhankelijk voorzitter. De
laatste jaren is dit steeds prof.
dr. W. Albeda, hoogleraar aan
de Erasmusuniversiteit te Rot
terdam en fractievoorzitter van
het CDA in de Eerste Kemer,
geweest. Hij zal ook nu beschik
baar zijn, tenzij hij zal worden
gevraagd om een ministerspost
te gaan vervullen in het nieuwe
kabinet. Mocht dat het geval
zijn, dan zal hij een vervanger
voordragen, die voor de partijen
acceptabel moet zijn.
Prof. dr. ir. J. Sneep:
WAGENINGEN Is het al
tijd: ,.,Hoe verder je het haalt,
hoe mooier en hoe lekkerder"
of zou het goede vlak bij huis
ook eens wat meer aandacht
moeten krijgen? Voor zo'n
keus kan men ook komen te
staan als het erom gaat, gun
stige erfelijke eigenschappen
voor landbouwgewassen bij
een te brengen en te behou
den. Prof. dr. ir. J. Sneep,
hoogleraar plantenveredeling
aan de Landbouwhogeschool
te Wageningen constateert,
dat in de kwekerswereld de
laatste tien jaar de belangstel
ling voor genenbanken is op
geleefd. Men wil daar mate
riaal bewaren van wilde ras
sen van gewassen, die we hier
in Europa als cultuurgewas
kennen. Het gaat erom die
wilde rassen voor uitsterven
te behoeden, zodat gunstige
erfelijke eigenschappen die ze
bezitten via het kweekwerk in
het Europese cultuurgewas
DEN HAAG - Dankzij de
EEG is voor al onze sierteelt
produktenFrankrijk de twee
de afnemer geworden. Onze
invoer wordt praktisch niets
meer in de weg gelegd, ook al
geven zo hier en daar de in
voerformaliteiten wat proble
men. Vooral nu onze export
naar West-Duitsl&nd vrijwel
geen groei meer te zien geeft,
komt Frankrijk als export
land op het juiste ogenblik
voor onze afzet van bloemen
en planten.
In 1976 importeerde Frankrijk
voor een waarde van ruim 260
miljoen gulden aan sierteeltge
wassen, tegenover een export-
ter waarde van 92 miljoen gul
den.
De betekenis van Frankrijk
voor afzet van bloemen en
planten kan men ook constate
ren door de vele voertuigen
ook op het terrein van de
CCWS met bestemming Fran
krijk. Onze export van bloe
men gaat vooral naar de
groothandel in Frankrijk; 37
procent van hen verkoopt Ne
derlandse bloemen. Bij een en
quête gaven de groothandela
ren te kennen.dat de invoer
van bloemen en planten uit
Nederland in de komende ja
ren zal blijven stijgen.
Sinds jaar en dag is de teelt
van sierteeltgewassen in Fran
krijk van veel betekenis. Er
zijn thans nog 18.000 kwekerij
en, meest familiebedrijven.
Wanneer de maatregelen tot
versterking van de Franse
franc succes hebben, kunnen
die ook voor Nederland gun
stige uitwerkingen hebben en
de export verstevigen.
De Franse organisatie van
bloemen plantenkwekers be
staat thans 150 jaar, ter gele
genheid waarvan de Franse
posterijen een speciaal „bloe-
menzegel" hebben uitgegeven.
Blijkens een vorig jaar gehou
den enquête, kopen de Franse-
winkeliers hun bloemen op
verschillende plaatsen in. De
grootste marge die de winke
liers nemen op snijbloemen
bedraagt 150 procent Voor
potplanten is dat weinig an
ders. Van de handelaren staat
44 procent zes dagen per week
op de markt, 21 procent zelfs
zeven dagen.
De teelt van bollen en knollen
in Frankrijk besloeg in 1973
ruim 1.000 ha. Er houden 600
ondernemingen zich bezig met
dehteelt van bloembollen in
hoofdzaak gladiolen tulpen en
anemonen. Uit ons land veilt
een groeiende export van
bloembollenwaar te nemen.
Vooral depostorderbedrijven
zijn in Frankrijk van beteke
nis voor de verkoop van
bloembollen. Blijkens de sta
tistiek van het Produktschap
voor Siergewassen zijn in na
jaar 1975 en voorjaar 1976 bij
na 160 miljoen bloembollen
aan de Franse huishoudens
verkocht, een totale waarde
van 48 miljoen gulden.
Een op de vijf Franse gezin
nen koopt eens per jaar
bloembollen, waarvan 19 pro
cent in het najaar, waarbij de
tulp de voornaamste plaats in
neemt. Dan volgt voor de zo
mer de gladiool. Vermoedelijk
ten kóste van Italië, heeft Ne
derland het aandeel in de ver
koop van sierbomen, heesters
en dergelijke weten te vergro
ten.
Kleiner
Uit onderzoekingen bleek, dat
het overgrote deel van de be
drijven voor snijbloementeelt
kleiner is dan één ha. Van de
bloemenkwekers is 72 procent
ouder dan 45 jaar en slechts
4 procent jongerDan 30 jaar.
Van hen heeft 86 procent geen
opleiding gehad. Blijkens een
onderzoek najaar 1976 inge
steld, verkopen bijna alle
groothandelaren bloemen uit
Nederland, waarbij anjers het
meest worden gekocht.
Men was van oordeel, dat de
Nederlandse invoer nog zal
blijven stijgen als gevolg van
goede kwaliteit van het pro
dukt, goede organisatie in ver
koop en dergelijke
kunnen worden gebracht. Om
dat genen de overbrengers
zijn van de erfelijke eigen
schappen spreekt men van ge
nenbanken.
Belangrijke „genencentra",
waar men het wilde materiaaL
vandaan haalt, zijn Andesge-
bergte in Zuid-Amerika voor
aardappelen en Mexico voor
granen. Zeer nuttig, die genen-
centra in die verre landen,
vindt prof. Sneep, maar hij
vreest dat er daarnaast te wei
nig zorg is besteed aan de
genenrijkdom van Nederland
se en Westeuropese landrassen
door natuurlijke selectie
ontstane rassen waar de
kwekers in onze gewesten een
halve eeuw geleden nog wel
veelvuldig en met succes mee
werkten. Uit landrassen van
zelfbevruchtende gewassen als
vlas, wintergerst, haver en
bruine boon werden toen goe
de nieuwe rassen gekweekt en
ook werden kruisingen ge
maakt met bepaalde typen uit
landrassen.
Verdwenen
Nu zijn die landrassen van de
rassenlijst (de lijst van „aanbe
volen" rassen) verdwenen en
daarmee is een groot deel van
die inheemse genenrijkdom
verloren gegaan. In de nu ver
bouwde door kweekwerk tot
stand gekomen rassen, die
vaak nog zo'n landras als ver
re voorouder hebben, leeft er
nog wat van voort, maar bij
iedere nieuwe kruising gaat
toch weer iets verloren.
Gelukkig, aldus prof. Sneep,
worden er nu pogingen ge
daan om verdere afkalving te
gen te gaan.
De belangstelling van de kwe
kerswereld voor de genen, de
erfelijkheidsoverbrengers, in
de landrassen is nu ook weer
zeer levendig geworden, ver
telt prof. Sneep verder, van
wat er nog over is wil men nu
niets meer weggooien. De Ne
derlandse overheid is ook
geïnteresseerd. Er wordt zelfs
al gesproken over een genen-
bank voor landrassen, al is
men daarmee nog in ee.i zeer
pril stadium van een mogelij
ke ontwikkeling.
Het verlangen naar zo'n ge-
nenbank manifesteert zich al
heel duidelijk bij hen die met
koolgewassen te maken heb
ben. De koolteelt heeft zich in
het jongste verleden snel ont
wikkeld in de richting van
een hybrideteelt. Met hybride
wordt hier bedoeld het pro
dukt van een kruising die
voor iedere oogst herhaald
moet worden. Het voordeel is
dat het kruisingsprodukt be
ter kan zijn dan de beste van
de „ouders".
Door die opmars van de hybri
den zijn de gewone koolrassen
echter wel uit de roulatie ge
haald en als er nu verder niets
gebeurt zal de koolteler straks
aangewezen zijn op hybriden
die slechts enkele kweekbe-
drijven kunnen leveren. Aan
behoud van het oude genen-
materiaal van stambomen
wordt nu ook gewerkt Om
een natuurlijk genencentrum
te vinden hoeft men volgens
prof. Sneep ook niet per sé
naar verre landen te reizen.
Ons eigen Nederland heeft
zo'n rijkdom aan wilde gras
soorten dat men het best als
een grasgenencentrum kan be
schouwen.
pttpost
