PvdA verdeeld over
verkiezing burgemeester
£cidóc(Somcutt
Europese verkiezingen
pas in herfst '78
Indonesische
ex-diplomaat
praat met
Molukkers
binnenland/buitenland
Fort rond
Folkerts
Programbasis: regeren
in samenspraak
Streven naar
betere samenhang
rij-opleiding
en rij-examen
Kroonberoep bij
bestemmingsplan
wordt afgeschaft
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 3 DECEMBER 1977 PAGINA 9
Dr. A. J. M.
Cornelissen
overleden
WASSENAAR - Dr. A. J. M.
Cornelissen, in de katholieke
wereld een bekende persoon op
politiek en maatschappelijk ge
bied, is gisteren op 75-jarige
leeftijd in Wassenaar overle
den. Dinsdag zal hij worden
begraven op het parochiële
kerkhof van de St. Willibror-
duskerk in Wassenaar.
Dr. Cornelissen heeft veel ge
schriften gepubliceerd op het
gebied van staatsrecht Zijn we
tenschappelijke werken waren
geïnspireerd door de Limburgse
sociale voorman dr. Poels en op
de pauselijke encyclieken tegen
het communisme en het natio-
naal-socialisme. Hij adviseerde
organisaties als de diocisane
boeren- en tuindersbond en de
katholieke jeugdbeweging. In
1956 werd hij raadsadviseur van
het ministerie van onderwijs,
kunsten en wetenschappen on
der de toenmalige minister Cals.
Dr. Cornelissen was ondermeer
lid van de internationale studie
kring voor sociale vraagstukken
in het Belgische Mechelen.
Twee broers
gedood door
kolendamp
(Van een onzer verslaggevers)
DOETINCHEM Een ondeug
delijke centrale verwarmings
installatie is de oorzaak ge
weest van een drama dat giste
ren het leven heeft gekost van
de 20-jarige Wim en de 11-jarige
Gerrit Nijenhuis uit Doetin-
chem. Hun vader en moeder en
twee zusjes zijn met ernstige
kolendampvergiftiging in het
ziekenhuis opgenomen.
's Nachts had de oudste dochter
gehoord dat een van haar
broers uit bed was gevallen. Sa
men met haar ouders heeft ze
de jongen weer in bed gelegd.
De moeder voelde zich opeens
zo beroerd dat ze niet meer naar
beneden kon (de jongens sliepen
op zolder). De vader dacht dat
de familie last had van griep en
besloot de nacht door te bren
gen in <^e woonkamer. De meis
jes sliepen op hun kamer met
gesloten deur en geopende ra
men. Pas 's morgens waar
schuwde de vader de huisarts.
Gebleken is dat de cv-ketel in
de keuken een defect had waar
door overmatig veel kolendamp
werd geproduceerd. Door het
ontbreken van een elleboogpijp
je naar de schoorsteen stroomde
het giftige gas vrijelijk door het
huis en hoopte zich op in de
bovenste etages.
„Snavelbranden
pluimvee
dient dieren
bescherming"
DEN HAAG (ANP) Uit een
oogpunt van dierenbescher
ming zou het onverstandig zijn,
het afbranden of op andere wij
ze verkorten van snavels van
pluimvee en het ontnagelen van
hanen te verbieden.
Het landbouwschap zegt dit in
een brief aan een bijzondere
commissie uit de Tweede Ka
mer, die onder meer een mening
moet vormen over een voorstel
van de PPR, zo'n verbod in te
stellen.
Het Landbouwschap ziet het
„kortbekken" van pluimvee als
de minst kwade methode om
kannibalisme te voorkomen.
Dat kannibalisme, het onderling
pikken waardoor de dieren
meestal bezwijken, is in de
pluimveehouderij al lang be
kend. Het doet zich niet alleen
maar voor bij de huidige inten
sieve bedrijfsvoering, aldus het
schap.
Het ontnagelen van hanen
wordt volgens het schap toege
past om het natuurlijk leefpa
troon van hanen en hennen niet
te verstoren doch zelfs te bevor
deren. Een verbod op het ontna
gelen zou averechts werken op
het gedrag van de dieren.
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT Drie vooraanstaande so
cialistische bestuurders hebben zich
vandaag uitgesproken voor de benoemde
burgemeester, zij het dat de gemeente
raad maximale inspraakmogelijkheden
moet krijgen.
Dit bleek vandaag op een in Utrecht
gehouden conferentie van de Wiardi
Beekman Stichting over „de socialisti
sche burgemeester", waar het thema
werd ingeleid door de Noordhollandse
commissaris der Koningin drs. RJ. de
Wit, burgemeester mr. J.J. van der Lee
van Eindhoven en burgemeester drs. HJ.
Lems van Schiedam.
Alle sprekers wezen rechtstreekse ver
kiezing van de burgemeester door de
bevolking af.
De heer Lems kwam met het meest
concrete voorstel: Benoeming van een
burgemeester door de kroon met het
recht van voordracht van drie personen
door de gemeenteraad, voor een periode
van zes jaar.
Volgens Lems is een „veiligheidsklep"
nodig, onder meer omdat er heel kleine
gemeenten zijn waar men een beperkte
horizon heeft. „Het is de vraag of men
daar ver om zich heen wil kijken om
geschikte kandidaten te vinden".
Commissaris der Koningin De Wit, had
er geen behoefte aan zich te verzetten
tegen het huidige standpunt van de PvdA
(verkiezing van de burgemeester door de
gemeenteraad), maar gaf er wel de voor
keur aan zich zo realistisch mogelijk op
te stellen door voorhands uit te gaan van
de benoemde burgemeester; in zijn be
toog gaf hij een toelichting op de proce
dure die hij bij de benoemingen in mid
delgrote gemeenten in zijn provincie
volgt: het nauw betrekken van een ver
trouwenscommissie uit de raad bij zijn
aanbeveling aan de minister van binnen
landse zaken.
Partijvoorzitster Ien van den Heuvel
keerde zich tegen de opvatting dat „de
burgemeester" on- en bovenpartijdig
moet zijn. Dat zou volgens haar kiezen
voor depolitisering van het gemeentebe
stuur zijn „en ik meen dat daarvoor geen
reden is, integendeel, het is in het belang
van de democratie om de politieke keuzes
die ook op het vlak van het gemeentelijk
besturen moeten worden gemaakt aan de
burgers duidelijk te maken".
Zij betwistte dat een duidelijk partijge
bonden burgemeester er minder „voor
iedereen" in de gemeente zou zijn. Me
vrouw Van den Heuvel sprak de hoop uit
dat de relatie tussen de socialistische
burgemeester en de partij („waaraan het
één en ander ontbreekt") zal verbeteren.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Tweehonderd
agenten, zes mm pantserstaai
voor de ramen van het ge
rechtsgebouw, de omgeving van
het gerechtsgebouw volledig af
gezet. Dit zijn enkele van de
maatregelen die de Utrechtse
politie heeft genomen om het
proces tegen het RAF-lid Knut
Folkerts zonder ongelukken te
laten verlopen. Het proces
wordt dinsdag en woensdag ge
houden en op 20 december
wordt uitspraak gedaan.
Folkerts moet, zoals bekend, te
recht staan wegens moord op
een Utrechtse politieman en het
zwaar verwonden van een ande
re agent. De straten rond het
gerechtsgebouw zullen herme
tisch worden afgesloten. Een
school tegenover het gebouw zal
de drie bewuste dagen gesloten
blijven. Iedereen, die in het ge
rechtsgebouw moet zijn, zal
worden gefouilleerd. Deze maat
regel geldt niet voor Folkerts en
diens advocaten.
Het is niet onwaarschijnlijk dat
de ouders van Knut Folkerts het
proces zullen bijwonen.
In het Utrechtse gerechts
gebouw is men in verband
met het proces-Folkerts
druk bezig met de beveili
ging. Onderdeel daarvan is
de ramen te voorzien van
stalen platen.
De verkiezingen voor nieu
we Provinciale Staten en
Gemeenteraden werpen hun
schaduwen al vooruit. Aan
de basis is men druk bezig
met het voorbereiden van de
kandidatenlijsten. Aan de
top zijn de modellen voor
beleidsprogramma's vrijwel
gereed gekomen. Daarbij is
van grote betekenis de wijze,
waarop deze programma's
zich uitspreken over de nieu
we colleges van Gedeputeer
de Staten en van Burge
meester ert Wethouders. De
ervaringen als we ons be
perken tot de gemeenten
na de verkiezingen van 1974
opgedaan met eenzijdig sa
mengestelde meerderheids-
colleges geven voor bezin
ning voldoende aanleiding.
HET deze week gepubli
ceerde CDA-programma
spreekt nadrukkelijk over
„collegevorming op pro
grambasis". Dat dekt wel de
mening van de CDA-leiding,
maar de formulering die tot
misverstanden kan leiden,
had beter wat duidelijker
kunnen zijn. Men zou het
kunnen verwarren met de
programcolleges, die juist in
1974 zijn gevormd in die ra
den, waar de PvdA de meer
derheid had. Die zouden we
dan ook liever „meerder
heidscolleges" willen noe
men, omdat uitsluitend het
eigen partijprogram de
grondslag voor het beleid
heeft gevormd.
Het CDA wil tot college-
vorming komen op basis van
een beleidsprogramma,
waarin meerdere partijen
zich kunnen herkennen. Het
„regeren in samenspraak"
ligt aan die gedachte ten
grondslag. De basisgedachte
van het programcollege is
echter evenzeer verbonden
met de afwijzing van een
meerderheidscollege, dat tot
polarisatie heeft geleid en
waar de geschiedenis zich
volgend jaar zou herhalen
opnieuw tegenstellingen zal
oproepen de situatie on
werkbaar zal maken. Leiden
is er een duidelijk voorbeeld
van.
Juist in de gemeenten,
waar het bestuur het dichtst
bij de burger behoort te
staan en waar de wethou
ders evenzeer leden van de
gemeenteraad zijn, dient het
op die manier oproepen van
onnodige en ongewenste te
genstellingen te worden
voorkomen. Daar moet men
elkaar, op basis van een ge
meenschappelijk program,
kunnen vinden. Het CDA-
program kan op dit onder
deel dan ook het best wor
den getypeerd als een op
dracht tot samenwerking
met anderen op basis van
herkenbaarheid.
(Van onze parlementaire redaktie)
UTRECHT De eerste rechtstreekse
verkiezingen voor het Europese Parle
ment worden waarschijnlijk op een don
derdag in de herfst van volgend jaar
gehouden. Het oorspronkelijk geprojec
teerde tijdstip mei blijkt niet haal
baar te zijn.
Dit zei dr. A. Vondeling, voorzitter van
de Tweede Kamer en van het» nationaal
comité rechtstreekse verkiezingen Euro
pees Parlement, gisteren op een zeer
drukbezochte voorlichtingsbijeenkomst
van de sectie Nederland van de Raad der
Europese Gemeenten in Utrecht
Volgens Vondeling zijn de Europese ver
kiezingen van zeer grote betekenis voor
de toekomstige ontwikkeling van de Eu
ropese Gemeenschappen. De drie grote
politieke groeperingen in Europa de
socialisten, de christen-democraten en de
liberalen zijn al ver met de Opstelling
van hun verkiezingsprogramma's of heb
ben dit karwei al voltooid.
Uit een recent onderzoek is gebleken dat
weinig Nederlandse kiezers op de hoogte
zijn van wat zich in het Europese parle
ment afspeelt. „Dat verbaast mij niet, de
Europese zaak is voor veel burgers nog
te abstract Via de verkiezingen kan het
Europese parlement voor de kiezers een
gezicht krijgen". Vondeling deed een
dringend beroep op de gemeentebesturen
om de belangstelling in hun gemeente te
stimuleren.
Europese commissaris:.
Scheepsbouw moet
productie verminderen
BRUSSEL (ANP) Slechts als de Euro
pese scheepswerven hun jaarlijkse pro
ductie drastisch verminderen kan men
verwachten dat de scheepsbouwindus-
trie van de negen EG-landen weer een
concurrerende en gespecialiseerde be
drijfstak wordt.
De Europese commissaris voor industrie
beleid, Davignon, is van mening dat bij
een goed Europees beleid zo'n situatie in
het begin van de jaren '80 bereikt kan
worden. Hij bepleitte gisteren in Brussel
een Europese richtlijn die mogelijk
maakt dat Europese werven, die nog
kansen hebben, steun krijgen voor de
nodige structuurhervormingen. Volgens
hem is de malaise in de scheepsbouw te
wijten aan twee factoren: het gedaalde
gebruik van scheepsruimte als gevolg
van de wereldwijde recessie en de snelle
uitbreiding van de scheepswerven die
nog steunen op de hoop dat de economi
sche groei zou voortduren.
Expressievak
in eindexamen
havo en mavo
DEN HAAG Het demissio
naire kabinet heeft gisteren op
de valreepvan haar bestaan
voorgesteld om voor havo- en
mavo-leerlingen de keuze van
een expressievak (muziek, teke
nen of handvaardigheid) als
eindexamenvak mogelijk te ma
ken.
Op verschillende havo- en ma
vo-scholen in ons land is de
afgelopen drie jaar al wel'geex-
perimenteerd met deze nieuwe
eindexamenregeling. Nu dit ex
periment afloopt, wil het kabi
net in principe voor elke havo-
en mavo-school de mogelijkheid
openstellen om een expressie
vak in de eindexamenpakketten
op te nemen. Als een school dat
wil moet wel eerst officieel toe
stemming van de minister van
onderwijs worden gevraagd. Als
nu blijkt dat de nieuwe examen
regeling, die nog een voorlopig
karakter draagt in de praktijk
geen moeilijkheden oplevert,
moet het kabinet (in dit geval
het nieuwe kabinet) beslissen of
de regeling definitief kan wor-'
(Van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG Een Indonesische ex-diplomaat van Molukse
afkomst voert op het ogenblik in ons land gesprekken met
vooraanstaande Zuid-Molukkers. Het is de heer Johannes de
Fretes, oud-ambassadeur van Indonesië in Nepal. Hij legt er de
nadruk op dat hij niet namens de Indonesische regering naar ons
land is gekomen, maar hier zuiver privé vertoeft
Desgevraagd vertelde de president van de regering-in-ballingschap
van de Republiek der Zuid-Molukken ir. J. A. Manusama dat ook
hij een gesprek met De Fretes heeft gehad. Hij heeft met de
oud-ambassadeur over allerlei zaken gesproken, maar het is géén
officieel gesprek geweest
Volgens ir. Manusama heeft hij met De Fretes niet gesproken over
instelling van een autonome provincie van de Molukken in Indone
sië, een mogelijkheid die in de afgelopen maanden op verscheidene
bijeenkomsten over de Zuidmolukse problematiek is gesuggereerd.
Manusama bevestigde nog eens dat de RMS nog steeds voor een
soevereine staat van de Züid-Molukken in Indonesië opteert. Vanuit
die optiek is hij wel bereid om, na erkenning van het zelfbeschik
kingsrecht van de Zuidmolukkers, met Indonesië te praten over
samenwerking („vergelijk dat maar met de situatie in West-Europa
waar óók steeds meer samenwerking tot stand komt").
Schoontijd voor „schadelijke" dieren bepleit
BERGEN (ANP) De Stichting Kritisch Fauna
beheer heeft in een brief aan minister Van der
Stee van landbouw aangedrongen op een wettelij
ke „schoontijd" voor een aantal nog steeds scha
delijk geachte diersoorten, die dan ook het gehele
jaar door op vele manieren mogen worden bestre
den.
Het gaat Kritisch Faunabeheer vooral om de vos,
zwarte kraai, houtduif, kauw, ekster, vlaamse gaai
en konijn. In de brief aan minister Van der Stee
wordt erop gewezen dat nooit is aangetoond, dat
deze dieren schadelijk zijn voor mens of andere
dieren. In ieder geval zijn ze niet zo schadelijk,
dat zij het gehele jaar door mogen worden bestre
den, aldus Kritisch Faunabeheer. De stichting
merkt op dat vooral de vos het zwaar heeft te
verduren.
RIJSWIJK (ANP) De georga
niseerde rijschoolwereld ver
tegenwoordigd in de commissie
van overleg autorijscholen
(COA) en het nationaal rij-
examenbQreau CBR willen op
zo kort mogelijke termijn ko
men tot een efficiënte samen
hang tussen rij-opleiding en rij
examen, aldus heeft het CBR
gisteren meegedeeld.
Daartoe is een commissie be
noemd, die streeft naar een opti
malisering van opleidings- en
examenresultaten. Deze com
missie, die de naam OPEX heeft
gekregen, zal de aspecten van
menselijke en onderwijskundi
ge, van organisatorische en ad
ministratieve aard bestuderen,
om tot een gemeenschappelijk
standpunt te komen.
Eén van de werkgroepen die de
commissie OPEX uit haar mid
den heeft benoemd gaat zich
bezig houden met de relatie tus
sen opleider en examinator.
Een tweede werkgroep bestu
deert de inrichting van het exa
men. Een derde werkgroep
houdt zich bezig met de periode,
die thans verstrijkt tussen het
aanvragen en het afleggen van
het rij-examen en hoe deze kan
worden bekort.
Regering akkoord met Gruijters
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG In de ministerraad is gisteren overeenstemming
bereikt over een ingrijpend voorstel van minister Gruijters tot
wijziging van de wet op de ruimtelijke ordening. Zoals wij
gisteren meldden is het opvallendste onderdeel van dit voorstel:
de mogelijkheid die burgers nu hebben om bij de Kroon in beroep
te gaan tegen een gemeentelijk bestemmingsplan wordt afge
schaft. Daartegenover staat dat er voor de bestemmingsplannen
een aanzienlijke betere inspraakregeling komt.
Minister-president Den Uyl deelde dit mee na afloop van de
vergadering van de ministerraad. Hij zei dat de wijziging van de
wet op de ruimtelijke ordening jarenlang was voorbereid. Volgens
hem kost de huidige procedure die bestemmingsplannen moeten
doorlopen (indien tot aan de Kroon in beroep wordt gegaan) teveel
tijd. Een andere overweging van het kabinet is dat de toetsing
van de bestemmingsplannen dient te geschieden door gekozen
bestuurslichamen, niet door de Raad van State.
Met gebalde vuisten heffen zwarte Zuidafrikanen spreekkoren aan voor het gerechtsgebouw in Pretoria waar de
rechter tot de uitspraak kwam dat niemand sphuld had aan de dood van de negerleider Steve Biko.
VS geschokt
over uitspraak
Steve Biko
WASHINGTON (AFP) Ame
rika heeft gisteren scherpe kri
tiek geleverd op de uitspraak
van een Zuidafrikaanse recht
bank over de gestorven zwarte
leider Steve Biko.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
zei dat er doorslaande bewijzen
zijn van het onverantwoordelij
ke gedrag van de kant van de
Zuidafrikaanse overheid. „Het
is niet te geloven dat, gezien het
aangevoerde bewijsmateriaal,
een rechter kon bevinden dat
niemand verantwoordelijk was
voor de dood van Biko. Wij zijn
geschokt door die uitspraak",
aldus de woordvoerder. Direct
.na de uitspraak van de Zuida
frikaanse rechter-commissaris
dat niemand schuld heeft aan
de dood van Biko zijn gisteren
in het zwarte stadsdeel Soweto
bij Johannesburg dertien men
sen gearresteerd. Een van hen
is Khaya Biko, de oudere broer
van Steve Biko. Verder behoren
tot de gearresteerden Solomon
Biko, een neef, en een aantal
vrienden van de familie.
