Over de
der Etrusken
Kooibewoners
in principe ,,ja
tegen vervangende
nieuwbouw
Grote verschillen
in leerlingenaanwas
middelbare scholen
1 L
r00 KWARTJES VOOR
IEILIG HARTSCHOOL
vginD/REGIO
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1977 PAGINA 5
MUSEUM VAN OUDHEDEN TOONT
RIJKE COLLECTIE EIGEN WERK
LEIDEN De bewoners van de twintig rug-aan-rugwonin-
gen aan de Kooilaan en de Hambroekstraat hebben in
principe „ja" gezegd tegen vervangende nieuwbouw. Twee
bewoners hebben te kennen gegeven naar elders te willen
verhuizen. Tijdens een vergadering gisteravond in het
Dienstencentrum aan de Driftstraat gingen twee andere
bewoners in principe akkoord maar niet van harte. „Ik
wil mijn buren niet dwarszitten, maar ik heb toch ernstige
bedenkingen over het nut van sloop", aldus het gemeente
raadslid F. van Oosten, een van de bewoners van de
rug-aan-rugwoningen.
de wetenschap die zich op de Etrusken richt,
al veel geheimen ontsluierd. Vandaar ook de
titel van de expositie. „Over de grens der Etrus
ken", die aangeeft dat de wetenschap niet meer
buiten de grenzen van Etrurië staat, maar reeds
volop daarbinnen.
Chronologisch
De tentoonstelling die op de eerste etage van
het museum is opgezet, begint met voorwerpen
uit de oudste geschiedenis van Etrurië en eindigt
met de jongste geschiedenis. Het eerste wat een
bezoeker ziet als hij de drempel overstapt is een
grenssteen waarop in het Etruskisch staat:
„Grens der Etrusken". Daarna volgen de oudste
vondsten uit de grafheuvels, waaronder veel
aardewerk; het gaat om het meest typische
Etruskische aardewerk, het zwartgekleurde
„Bucchero". Opvallend zijn de „Kanopen", asur-
nen die op de mens lijken, dus met een hoofd
als deksel en armpjes in de oren van de urn.
Deze voorwerpen dateren uit 600-500 voor Chris
tus.
Uit de jaren 400 300 voor Christus dateren
de bronzen beeldjes en spiegels. In deze tijd
werden ook de grafschilderingen gemaakt De
spiegels vallen op door de vaak zeer kunstige
ingegraveerde voorstellingen op de achterzijde.
In de bronzen beeldjes vindt men vaak de
invloed van de Griekse mythologie terug. De
bekende Griekse held Herakles wordt veelvuldig
uitgebeeld. Ondanks een duidelijke Griekse in
vloed ook qua wijze van beeldhouwen hebben
de Etruskische beeldjes een eigen stijl behou
den. De anatomie is soms, bewust of onbewust
verwaarloosd.
Askisten
Vanaf 300 voor Christus komen in Etrurië sar-
kofagen, askisten en etrusco-campaans aarde
werk voor. Het museum is bijzonder trots op
een recente aankoop, namelijk een sarkofaag-
deksel met daarop een gebeeldhouwde liggende
vrouw, daterend uit 300 voor Christus. Deze
aankoop geschiedde zo kort geleden dat ze
helaas niet meer in het begeleidende boekwerk
kon worden opgenomen. Het laatste gedeelte
van de expositie wordt overheerst door de askis
ten. Het meest tot hun recht komen deze askis
ten in een gereconstrueerde ronde grafkelder,
waarin 21 van deze kisten zijn ondergebracht
De technische dienst van het museum is verant
woordelijk voor deze uitstekende reconstructie.
De askisten zijn vaak gemaakt van kalk- of
tufsteen (vulkanisch), maar er zijn in de grafkel
der ook vijf albasten askisten ondergebracht
die in 1743 in een onderaards graf in Volerra
werden aangetroffen. Tenslotte zijn er ook voor
werpen geëxposeerd die over een langere perio
de voorkomen, zoals sieraden en munten.
Het idee van de tentoonstelling en de verwezen
lijking is te danken aan de drs. L. B. van der
Meer, wetenschappelijk medewerker aan de
Leidse Universiteit en specialist in de Etruskolo-
gie. Hij heeft bovendien een begeleidend boek
werk geschreven, getiteld „De Etrusken" waarin
veel informatie over Etruriëen de Etrusken en
bovendien toelichting op de Etruskische Oudhe
den. Het boekje kost 9,75. Het ontwerp van
de tentoonstelling, die uitmunt in een goede
belichting en duidelijke, grootletterige toelich
tende teksten is afkomstig van Aart Verhoeven.
De tentoonstelling is vanaf vandaag tot en met
26 februari 1978 te bezichtigen. Ook invaliden
zullen de expositie kunnen bezoeken. Sinds kort
beschikt het museum namelijk over een lift.
FRANK BUURMAN
LEIDEN Zes eeuwen voor het begin van
onze Christelijke jaartelling werd Noord-Italië
beheerst door de twaalf volkeren van Etrurië.
De cultuur van de Etrusken, zoals de bewoners
van Etrurië worden genoemd stond op een hoog
peil. De kunstzinnige inhoud van de Etruski
sche grafkelders getuigt daar bijvoorbeeld van.
Nog geen drie eeuwen later was Etrurië geheel
veroverd door de Romeinen, als één van de
eerste volkeren ten prooi gevallen aan de impe
rialistische dadendrang van Rome. De bezet
ting van Etrurië betekende niet de vernietiging
van de Etruskische cultuur.
Het Leidse Rijksmuseum van Oudheden aan het
Rapenburg heeft een rijke collectie Etruskische
kunst onder haar pannen en toont die tot eind
februari 1978 in een uiterst fraai opgezette
expositie. Uiteenlopende soorten aardewerk,
bronzen beeldjes en gebruiksvoorwerpen en as
kisten met schitterende reliëfs worden geduren
de drie maanden getoond. De organisatoren van
de expositie hebben zich niet ten doel gesteld
om een hoeveelheid wereldberoemde Etruski
sche kunstvoorwerpen bij elkaar te brengen,
maar beogen met het exposeren van eenvoudige
gebruiksvoorwerpen naast ook fraaiere versier
de voorwerpen een eenvoudig beeld te scheppen
van de gebruiken en opvattingen van de Etrus
kische volkeren.
Voor de bewoners kwam zo'n
half jaar geleden het bericht dat
de panden zouden worden ge
sloopt als een donderslag bij
heldere hemel. Enkelen van hen
hadden hun huis nog geen jaar
te voren betrokken. De prijzen
die zij voor de huizen hadden
neergeteld schommelden rond
de zestigduizend gulden.
meer waard", aldus de heer
Deurhoff.
Het zal nog ongeveer een jaar
duren voordat de panden zullen
worden gesloopt. De gemeente
wil aan de Kooilaan en Ham
broekstraat ongeveer vijftien
woningen in de beschutte sfeer
bouwen. De stichtingskosten
worden geschat op 110.000,-.
De bewoners zullen pas hun hy
potheek moeten gaan aflossen
wanneer zij hun nieuwe wonin
gen hebben betrokken.
De plannen zullen worden ont
worpen in overleg tussen de be
woners en de planbegeleidings
groep „De Kooi". Mogelijk zal
de architect, die plannen heeft
ontworpen voor de woningen in
de beschutte sfeer op het voor
malig spoorwegemplacement
aan de Herensingel ook worden
aangezocht de plannen voor de
vervangende nieuwbbuw in de
Kooi te maken. Nadat b en w
groen licht hebben gegeven zul
len de nieuwbouwplannen vas
tere vorm gaan aannemen. De
planbegeleidingsgroep zegde de
bewoners gisteravond toe bin
nen vier maanden bij hen terug
te komen.
Bij onteigening door de gemeen
te zouden de bewoners voor een
aanzienlijke strop komen te zit
ten. De gemeentelijke taxateur,
de heer Deurhoff, taxeerde de
woningen rond de 28.000. De
bewoners namen met deze taxa
tie geen genoegen en schakelden
een andere taxateur in, die en
kele woningen op twintigdui
zend gulden meer taxeerde.
De heer Deurhoff stelde gister
avond dat de gemeente met op
zet de woningen laag had geta
xeerd omdat zij de bewoners in
later stadium niet wilde teleur
stellen. De gemeentelijke taxa
teur vocht evenwel de hoogte
van de op aandrang van de
bewoners verrichte tweede taxa
tie aan. „De woningen zijn be
slist geen twintigduizend gulden
Humbert
Het Rijksmuseum van Oudheden beschikt al
sinds het begin van de negentiende eeuw over
de ruime collectie Etruskische oudheden. Dat
heeft het museum te danken aan de luitenant
kolonel Jean Emile Humbert, die in de jaren
1826-1830 Italië bereisde om in opdracht van
koopman-koning Willem 1 de zogeheten „Etruri-
sche Voorwerpen" aan te kopen. De deskundige
en voortvarende Humbert, die zich regelmatig
financieel te buiten ging bij de aankoop van
oudheidkundige voorwerpen deed ook dit maal
een zwaar beroep op de vaderlandse schatkist.
In 1827 kocht hij voor niet minder dan 32.000
gulden ineens in, waarmee hij zich wel het
ongenoegen van de koning op de hals haalde.
Het museum dankt aan hem in ieder geval haar
uitgebreide collecties.
De Etrusken worden over het algemeen als een
wat geheimzinnig volk beschouwd. En inder
daad is het nog niet geheel duidelijk waar ze
precies vandaan kwamen en zijn sommige ge
bruiken en opvattingen met betrekking tot reli
gie en grafritueel de onderzoekers nog vreemd.
Dat vindt mede zijn oorzaak in de geschreven
bronnen uit die tijd, die uiterst schaars zijn.
Toch heeft de „Etruskologie", de gespecialiseer-
LEIDEN De prognoses voor de toekomstige lokaienbehoefte
van scholen zouden niet per regio gemaakt moeten worden maar
per voorzieningsgebied", aldus verklaarde de heer J. Bosch (CDA)
gisteren als reactie op het zogenaamde West-rapport, een landelijk
onderwijsrapport waarin prognoses worden gedaan met betrek
king tot te verwachten leerlingenaantallen in de toekomst en
waarin tevens het aantal benodigde lokalen worden aangegeven.
Kop van Minerva
De heer Bosch deed deze uit
spraak naar aanleiding van de
door hem geconstateerde ver
schillen in leerlingenaanwas van
de diverse middelbare scholen.
„Ik heb gemerkt dat een school
als de Louis de Coligny scholen
gemeenschap wordt geconfron
teerd met jaarlijks een enorme
toeloop van leerlingen, terwijl
bij de Rembrandt-scholenge-
meenschap juist een daling te
constateren is. In Zuid-West lo
pen de leerlingenaantallen te
rug, terwijl in Noord-West
(Louis de Coligny, Visser het
Hooft, Bonaventura, Agnes)
waarschijnlijk ook door de toe
vloed vanuit de Merenwijk de
leerlingenaantallen oplopen. Is
het dan wel juist om in Zuid-
West de vestiging van de Rem-
brandt-scholengemeenschap
met 950 leerlingen te gaan op
zetten terwijl hier de behoefte
terugloopt, en aan de andere
kant de Louise de Coligny van
een geringe uitbreiding te geven
terwijl juist op deze school de
aanwas zo verschrikkelijk groot
is", vroeg de heer Bosch wet
houder Tesselaar. „Ik geloof dat
het bouwbeleid niet klopt als
het ministerie uitgaat van een
regionale behoefte en de grote
onderlinge verschillen per ver
zorgingsgebied buiten beschou
wing laat Ik vind dat het minis
terie hierop gewezen moet wor
den", aldus de heer Bosch. Wet
houder Tesselaar verklaarde
dat hij het West-rapport nog
niet op die manier had bekeken
en zal zich er verder op gaan
bezinnen.
De commissie Onderwijs/Sport
ging gisteravond ook nog ak
koord met de aanleg van vier
voetbalvelden in het Morskwar-
tier, waarvoor een krediet van
ruim drie miljoen gulden beno
digd is. De voetbalverenigingen
Leiden en ZLC zullen hier deze
velden gaan bespelen. Verder
zullen deze voetbalvelden voor
een bedrag van 335.000 gulden
worden voorzien van vier kleed
kamers.
ADVERTENTIE
Links: askist met
daarop de recente
aankoop van het
Leidse museum:
de sarkofaagdek-
sel uit 300 voor
Christus.
Uw GM-dealer
is in de gelegenheid u een aantal
Vauxhalls en Opeis Rekord
aan te bieden tegen
ongelooflijk lage voordeelprjjzen
Dat betekent bijvoorbeeld een
Vauxhall Chevette
r-rUL-JctT! =\P 2 deurs
Nu vanaf 10.700,-
3^ fSi) dat Is
atiJƒ1.000,-
r reëel voordeel
en door de recente lancering van de nieuwe Opel Rekord
hebben wij nog een beperkt aantal
gloednieuwe Opeis Rekord
van het bouwjaar 1977 (het voorlaatste model)
met maximale
voordeelskorting
van 2.500,
dus bijvoorbeeld een w
Opel Rekord
Grand Luxe automaat
van 23.242.- voor 20.750,-
Komt u even langs bij
uw voordelige GM-dealer
in-4>
Voorstellingen LAK-theater
LEIDEN Het LAK-theater heeft voor het resterende gedeelte
van de maand nog vier voorstellingen op het programma staan.
Vanavond is er amateurtoneel met Literis Sacrum. Deze toneel
groep speelt „Harte Twee, Harte Drie" van Paul Rodenko. Dit
blijspel staat onder regie van Bob Hageman. Aanvang 20.15 uur.
Zaterdag 26 november speelt theatergroep Funhouse „After Eight".
Het programma, dat ontstaat vanuit de mime, bestaat uit de
volgende delen: De dag en nachtshow; Mister Wonderful; Funhouse
Nightclub. Aanvang 20.15 uur.
Zondag 27 november is er weer het wekelijks kindertheater. Het
KA-theater speelt dan „Pinokkio", naar het gelijknamige boek van
Carlo Collodi. Pinokkio, de marionet die tot leven komt beleeft
de meest fantastische avonturen wanneer hij kennis maakt met
een manke vos, een toverfee, een dansende ezel, een rechtsprekende
aap en nog een heleboel andere dieren. Door mooie requisieten
en de prachtige kostuums zal worden geprobeerd het verhaal zoveel
mogelijk te verlevendigen. Aanvang 15.00 uur.
Het LAK-theater beëindigt de voorstelling voor wat betreft de
maand november met de film „Les Fleurs du Miel", van Claude
Faraldo in de LAK-cinema.
Faraldo geeft in deze film, die overigens zijn nieuwsté is, een beeld
van een progressief ogend huwelijk waarin de vrouw dezelfde
rechten voor zich opeist als de man.
Verder is er in het LAK-theater momenteel een tentoonstelling te
bezichtigen van foto's van Livinus van Bundt. De expositie heeft
de veelzeggende naam Videographics The Ultimate Pictural Art"
meegekregen en is te zien in de foyer.
Het Motorhuis
Vondellaan 80/hoek Plesmanlaan/Leiden.
Tel. 071-769313,
vestigingen in Katwijk en Voorschoten
De overhandiging van een zak kwartjes aan mevrouw M.
Werkhoven
