I
TERUGBLIK
Radiodocumentaire
over Pieter Menten
gaat niet door
Nederland begint
met teletekst
Englandspiel in boek
en in tv-documentaire
„Mikula, de kleine kapitein
nieuwe serie voor de jeugd
TELEVISIE VANAVOI
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
X
RADIO VRIJDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT/
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1977 PAC^iï
Paul Huf ook in het dagelijkse leven
een barokke geweldenaar.
Na vluchtige niemendalletjes als „Haar van
boven" krijgt de schrijflust Albert Mol nu pas
goed te pakken. Hij begint trouwens ook die
per te tasten, laat het niet meer bij de anekdo
te alleen. Dit maakt zijn jongste boek „Het
doek viel te vroeg - herinneringen aan theater-
grootheden" tot meer dan een lees en vergeet-
paperback. Hij legt hierin zijn ervaringen neer
met vier artiesten, die hij van nabij heeft
meegemaakt en die te vroeg van ons heengin
gen, t.w. de voordrachtskunstenaar en toneel
speler Paul Huf, toneelspeler en operazanger
Hans Kaart, filmster en toneelspeelster/caba
retière Fien de la Mar en musicalmaker/caba
retier Wim Sonneveld.
Van de barokke man Paul Huf poogt hij niet
diens artistieke grootheid te schetsen, dat hoeft
ook niet, want Huf was ook in het alledaagse
een indrukwekkende figuur. De vaderloze Ap-
pie Mol werd als jongen van zeventien als
huisgenoot in het gezin Huf opgenomen en
schrijft over wat er in Huize Huf dagelijks
plaats greep met humor en warmte. Huf over
leed in 1961 op 70-jarige leeftijd, maar toen viel
er wel een stilte, want de man leefde in alles
wat hij deed zeer uitbundig. Met zijn vrouw
Emmy maakte hij de hevigste scènes, waarbij
het huis daverde van de krachttermen, daarna
vielen zij elkaar als grote geliefden in de
armen. Rancune was er nooit bij. Hevige ruzies
duurden kort en lieten geen sporen na. Emmy
van haarkant liet zich evenmin onbetuigd, zo
wel wanneer zij hem te woord moest staanals
wanneer het moment was aangebroken om hem
op handen te dragen. Met zijngeweldige stem
kreeg Paul Huf de grootste zalen tot in de
kleinste hoeken stil en vanwege zijn dictie nam
prins Bernhard spraakles bij hem om zijn
Duitse tongval af te leren. Paul Huf gebruikte
huisgenoot Appie met alleen als babysit voor
zijn kinderen, maar het door hem ook zijn tek
sten overhoren. Eenmaal in de week nam hij
Appie en zijn beide kinderen mee naar museum
of Bijenkorf, net hoe het uitkwam, waarbij hij
alles wat zijn oog trof ter hand nam om uit
te leggen wat hij er waardevol in vond en wat
walgelijk. Geen verkoopster die er nog een
woord tussen kreeg. Paul Huf noemde dit
lessen in „Warenkunde" ten behoeve van zijn
kinderen. Huf kon uit welk deel van het land
niet zo diep in de nacht thuis komen, of zijn
vrouw Emmy verbet het bed om in de keuken
toe te bereiden en hem voor te zeten waar hij
om vroeg. Slechts één keer in haar leven heeft
Fien de la Mar, een tragedienne met
een tragische levensloop
zij daarin gefaald. Die keer kwam Paul Huf
uit een verre uithoek in het land diep in de
koude nacht thuis, waarna hij naar de slaapka
mer liep en tegen Emmy zei, dat hij trek had
in een lekker stuk warm vlees. Emmy heeft
hem toen van onder de dekens toegeroepen:
„Kruip er dan maar gauw in"i i
Fien -
Hevig begaan toont de schrijvende Mol zich
met de onvergetelijke Fien de la Mar. Telg uit
een geslacht van acteurs was zij van alle
markten thuis, maar haar groot gevoel voor
theater uitte zich vooral in haar karakteristiek
Wim Sonneveld hier met de (jonge)
Hel la Haasse, die veel teksten voor
hem schreef.
van tragedienne. Zij speelde in vrolijke films
als „Bleke Bet" en „In de Jrodaan", maar geen
kon als zij zoveel zieldoorsnerpende, bijna bo
vennatuurlijke roep leggen in een lied, dat door
Jacques van Tol eigenlijk geschreven was voor
Louis Davids: „Ik wil gelukkig zijn, ik wil
dansen tot ik niet meer kan". Bij haar leven
was zij al een legende, een vermaarde vrouw
die nog heel lang had kunnen doorspelen, maar
ze kon het leven niet meer aan. Zij kon keihard
zijn tegen haar omgeving en Albert Mol heeft
dat persoonlijk ondervonden, maar zijkon even
zeer tot tranen geroerd zijn als zij iemand in
narigheid aantrof. Haar onrust was niet te
doven, zelfs niet met drank en medicijnen van
de arts, die zij regelmatig consulteerde. Op
zeker moment schoot het haar te binnen dat
zij vergeten had bij die arts tijdig de rekening
te voldoen. In overgroot gevoel van schuld liep
zij haar huis uit met de bedoeling haar reke
ning te betalen. Zij belde vele malen vergeefs
bij die arts aan. Er werd niet opengedaan. Toen
begon zij tegen de deur te schoppen. Het drong
op dat moment niet tot haar door dat dit
allemaal plaats greep om drie uur in de nacht.
Niet veel later sprong zij uit het raam, de
vredige diepte in. Zij werd 67, maar Mol vindt
het te jong, omdat zij juist als tragedienne nog
veel te bieden had.
Hans
Hans Kaart, de 'zoon van Johan van Potasch
en Perlemoer, een jiddisch toneelstuk met een
nimmer eindigende volkstoeloop, behoorde tot
die zeldzame, tot de planken geroepen figuren,
voor wie het acteren zich niet beperkt tot de
zaal, maar wier leven zich helemaal afspeelt
alsof het leven één groot schouwtoneel is. Al
jong zette Hans toneelrollen op de planken, die
hem los van zijn leeftijd lieten kennen als een
begenadigd acteur. Hij had daar al spoedig niet
genoeg aan en ging zanglessen volgen om opera
onder de knie te krijgen. Dit lukte hem zozeer,
dat er naar hem vraag ontstond in heel Europa.
Hij was voortdurend op reis en ontpopte zich
tot een vitalist met een nimmer verdwijnende
werklust. Artsen moeten de kracht in deze man
hebben overschat, toen zij hem voor een lichte
operatie onder narcose brachten. Zijn hart
verdroeg het niet en zo stierf hij op 43-jarige
leeftijd. Maar toen had hij de levens van velen
gevuld met grootse momenten, zowel op het
toneel als in het persoonlijke verkeer. Ofschoon
Hans Kaart kon alles. Na een toneel
carrière maakte hij furore bij de opera.
hij een zwak had voor vrouwen, had hij dit
ook voor de levenslange hulpeloosheid van
Appie Mol, die bij voorstellingen te vaak door
zenuwen werd overmand om een carrière op
te kunnen bouwen. Hans Kaart ving hem vaak
op en de schrijver maakt daar geen geheim
van. Voor een practical joke, een levensechte
grap, schrok hij niet terug. Hij en Appie zou
den eens op visite gaan bij Mary Dresselhuys.
Bij aankomst bleek daar een glazenwasserslad
der tegen de gevel te staan. Hans haalde Appie
over om Mary te verrassen door via het raam
naar binnen te stappen. Halverwege de ladder
begon Appie het uit te gillen van hoogtevrees.
Albert Mol doet in zijn boek nauwkeurig ver
slag van de ontsteltenis die dit alles gegeven
heeft in huize Dresselhuis met haar uit bed
gekomen kinderen Merel en Petra Laseur.
Wim
Ook Wim Sonneveld nam een bijzondere plaats
in in het leven van Albert Mol. En dit zowel
om zijn veelzijdigheid alsook om het merkwaar
dige karakter in deze artiest, die zijn hart kon
leggen in een lied, maar daarbij aijn tong
uitstak naar zijn bewonderaars. Zoals Mol hem
beschrijft krijgt men de indruk van een man,
begiftigd met een zo groot gevoel, dat hij zich
schaamde voor het tonen van dit gevoel. Hij
kon hard zijn voor de mensen die hij in zijn
produkties plaatste, maar tegelijk ook een zorg
zame vader, die veel jong talent heeft opgevan
gen en heeft helpen vormen.
Wim was een rusteloze, die zichzelf niet ontzag,
ook niet toen hij zijn einde moet hebben voelen
aankomen, een man die na een attaque zichzelf
naar het ziekenhuis reed. Op de dag van de
begrafenis vulde zich de kerk met zoveel be
wonderaars, dat de koster geen kans zag plaat
sen vrij te houden voor familie en vrienden van
Wim. Ten einde raad wendde hij zich tot de
artiesten met de vraag of zij ervoor konden
zorgen, dat er ruimte vrijgemaakt zou worden
vooraan in de kerk. Ton van Duinhoven zei
toen: „Ik zal het de mensen vragen". Toen hij
naar voren stapte en de menigte het verzoek
van de koster overbracht, stond er een dame
op in de eerste rij: „Wij hoeven niet weg. Wij
zijn allemaal vrienden van Sonneveld".
Ton Oliemuller
Albert Mol - Het doek viel te vroeg - herinnerin
gen aan theatergrootheden. Uitgever Tiebosch
te Amsterdam. Prijs 14.90.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De programmaleiding van de NOS-radio heeft
na juridisch advies besloten de radio-documentaire „Het dorado
van Pieter Menten" af te gelasten. Deze documentaire zou zondag
avond via Hilversum 2 worden uitgezonden.
De door Bob Uschi samengestelde documentaire is een zo letterlijk
mogelijk vertaalde Nederlandse versie van een door de Poolse radio
gemaakte en enkele maanden geleden al uitgezonden documentaire
over de Poolse jaren van de van oorlogsmisdaden beschuldigde
Pieter Menten.
De programmaleiding is van oordeel, dat hangende de uitspraak
van de rechtbank in Amsterdam geen nieuw belastend materiaal
door deze uitzending openbaar dient te worden gemaakt. Ervoor 1
in de plaats komt het journalistenforum.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS zal
binnenkort beginnen met de
eerste fase van de teletekst-ex-
perimenten via het Nederland
se zendernet. Men zal proberen
voldoende gegevens te verzame
len om t.z.t. een systeem te
kunnen kiezen, dat goed en be
trouwbaar functioneert.
Dergelijke experimenten vinden
al in diverse landen van Europa
plaats. In vele gevallen werken
daar, net als in Nederland om
roep, PTT en industrie samen.
Op onregelmatige tijden zullen
in ons land signalen worden toe
gevoegd aan de uitzendingen
van de Nederlandse televisiezen
ders, overigens zonder dat de
kijkers hier iets van zullen mer
ken. Voor de ontvangst van tele
tekst is namelijk een zogenaam
de decoder nodig. Het heeft
geen zin die nu al aan te schaf
fen, omdat de keuze van het
systeem nog gemaakt moet wor
den.
(Van onze radio- en tv-redactie)
AMSTERDAM In Amsterdam heeft de uitgeverij van Holkema
en Warendorf het boek „Englandspiel" ten doop gehouden. Het
boek werd geschreven door de journalist Jelte Rep, op basis van
feitenmateriaal dat hij in opdracht van de NCRV verzamelde.
Deze omroep zal binnen afzienbare tijd een gedramatiseerde
documentaire in acht delen op het scherm brengen over dit
onderwerp, dat doorgaat voor een van de beruchtste spionagege-
sc hi edenissen uit de tweede wereldoorlog.
De Duitsers arresteerden hierbij in totaal 59 Nederlandse geheima
genten. Het merendeel van hen kwam om in het concentratiekamp
Mauthausen. In de 25 maanden tussen maart '42 en april '44 viel
het merendeel van de illegale zenders, die het contact met Engeland
onderhielden, in handen van de Abwehr en Sicherheitsdienst. De
speciale waarschuwingscode, die de Nederlandse agenten in hun
berichten verwerkten om aan te geven dat er onraad was, bleven
bij de ontvangers in Londen onopgemerkt
„Ciocirlia", de Roemeense zang- en dansgroep die optreedt in „Showroom
De NCRV start vanavond met een nieuwe
jeugdserie, getiteld „Mikula, de kleine kapi
tein". Het zijn de spannende avonturen van
de 12-jarige Joegoslavische Mikula die tij- DGllctfTiy
dens de tweede Wereldoorlog in een berg
dorp woont dat bezet is door de Duitsers.
De strijd van de partizanen voor de bevrij
ding van het land gaat ook een jongen niet
voorbij. In deze eerste aflevering probeert
Mikula's grootvader met zijn schip vrou
wen en kinderen over te brengen naar een
door de partizanen bevrijd eiland. Tijdens
de overtocht gaat echter de motor kapot,
waardoor er een gevaarlijke situatie ont
staat.
Ned. II, 19.10 uur
Lady Marjorie's moeder en haar gezel
schapsdame komen lógeren. Het tweetal
maakt zich niet erg geliefd bij het personeel.
De spanningen stijgen wanneer er een bro
che verdwijnt Het personeel wordt onder
vraagd en tenslotte wordt Roberta verdacht
en naar zijn kamer gestuurd. Watkins krijgt
ondertussen bezoek van Archie Donaldson,
die een garage wil beginnen en een monteur
nJcUI, 21.30 uur.
Showroom
Voor de tweede maal wordt het programma
„Showroom" uitgezonden. Tom Meyer, Jan
Fillekers en Henk van der Horst gingen o.a.
kijken in het kleinste circus van Nederland,
maakten een interview met Jan Wolkers en
een reportage over het Roemeense zang- en
Baaltijd
Baaltijd is een programma over de vrije tijd
en wat je er mee kunt doen. De onderwer
pen zijn o.a. de problematiek die schoolver
laters ondervinden wanneer ze geen werk
kunnen vinden. Verder aandacht voor de
vrije tijdsdichters en zendamateurs.
Ned. 1,19.55 uur.
Wat heet beter
„Wat heet beter", gaat over inspannen en
ontspannen. Deze veroorzaken klachten,
waarmee we naar de dokter lopen. Medicij
nen helpen niet. We moeten proberen ons
te ontspannen, waardoor vele andere klach
ten ook verdwijnen. In „Wat heet beter"
gesprekken met yoga-leraar Hans Wesseling,
die veel aandacht besteedt aan een goede
ademhalingstechniek en de arts Rama Pol
derman, die vertelt over het nut van ont
spanning en de functie van gapen, geeuwen
en uitrekken.
Ned. 1,21.00 uur.
Chinafilm
In Jorens Ivens' filmdocumentaire gaat het
om een bal die na het luiden van de bel
in de richting van de lerares wordt gescho
ten. Er ontstaat in de klas een discussie, die
al gauw over meer belangwekkende dingen
gaat.
Ned. 1,23.05 uur.
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Eenheid in eenheden, les 8
NOS
18.45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
KRO
19.05 Wereldcircus
19.55 Baaltijd
20.35 Sanford en Zoon, TV-serle
21.00 Wat heet beter, afl.2
NOS
21.35 Journaal
21.50 Den Haag Vandaag
22.05 Frontaal (de Jacht)
23.05 Hoe Yoekong de bergen
verzette, TV-serle
23.05 Journaal
NEDERLAND II
18.55 Journaal
NCRV
19.04 Paddlngton, TV-serle
19.10 Mikula, de kleine kapitein,
TV-serle, afl.1
19.30 Dik Voormekaar Show, afl.7
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.25 Showroom
21.30 De Familie Bellamy, TV-se
rle
22.20 Hier en Nu
23.00 Standpunt, afl.6
NOS
23.10 Journaal
MUküEMI.ri
18.00 Nieuws uit Noord]
Westtalen
18.05 Dubbelspion, TV-s<
19.15 Hier und Heute
19.45 Tips voor landrottenL
20.00 Journaal
20.15 Plusminus, economl
gazlne
21.00 Kojak, TV-serle
21.45 Discussie
22.30 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Uit het logboek
ter Petersen, TV-serle
19.00 Journaal
19.30 Blauer Dunst,
pagne
20.30 Notities uit de proi
21.00 Journaal
21.15 Majdanek-proces,
22.00 Höhenwahn, TV-"
22.45 Journaal
t van»
rovlrH
'fllmilS
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 Bereboot
18.05 Rondomons
18.30 Kluchtfilm
18.35 Van horen en zien
19.05 Filmpremières
19.35 Kijk ultl
19.45 Journaal
20.15 Muppet Show
20.40 Panorama
21.30 Standpunten
21.55 Filmpremières
22.25 Journaal
NEDERLAND I
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 Draaischijf
10.25 Die Relse nach Wlen, TV-
spel
12.05 Sportsplegel
12.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
15.50 Journaal
15.55 Pianist Wilhelm Kempff
16.40 Programma met de muls
17.10 Ik krijg een kind, hof^"
der?
17.55 Journaal
I'l'l t-1 Til i I'll
zit
Kc
11.00 Kll-Kla-Klawitter
16.15 Homo Musicus, TTiluit
afi.3
16.45 Journaal
16.55 Pflff, sport voor Jeugd ege
17.40 Draaischijf
NEDERLANDS
HILVERSUM I
kerk en s jj
NCRV: 18.00 (S) De kerk vandaag. P P
1819 Uitz. van het GPV. NCRV: 18.30
Nws. 18.41 (S) De wereld zingt Gods
lof. 19.35 (S) Leger des Heilskwartier.
19.50 NCRV-Leerhuis. 20.00 (S) Draai
schijf. 21.20, Eén. twee, uit de maat:
progr over onderwijs en opvoeding.
21.40 Confrontatie, gesprek 22.00 (S)
De eerste dag, gesprek. 22.25 Zojuist
verschenen. 22.30 Nws 22.40 (S) Poli
tiek weekoverzicht 22.50 (S) Van onze
correspondenten. 23.00 (S) Klanksnoer:
klass. muz. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
20.00 Nws 20.05 (S) A
Handel. 21.57 Jean Louis
trel. 22 30 Salzburger Festspiefijn
klass. pianomuz. NOS: 23.00 (Sjvart
oog op morgen, met om 23.0!,UW(
overz Radio-tv.; 23.10 De kr<i
morgen; 23.20 Den Haag Vant,.
om 23.52 Even op adem komerier
23.55 Nws OOt i
Ikri;
HILVERSUM III
20.02 (S) Ferry Maat's Soul Sho Ier:
(S) Sesjun. 23.02 (S) Close-up.
De Hugo van Gelderen
1.02—7.00 (S) De nachtwacht
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7 08 (S) Gevar. progr. (7.30 Nws.). 8.30
Nws. 8.36 Gym. voor de huisvrouw. 8.45
(S) Anne van Egmond's Vensterbanket.
(10.30 Nws.) 11.00 (S) Kamerbewaarders
(tweede kamer), gisteren en vandaag.
12.00 (S) Gevar progr. (12.26 meded.
12.30 Nws.) 14.00 (S) Lichte muz. (15.30
Nws.) 16.00 (S) Spreekuur. 17.00 (S)
Souvenirs. 17.30 Nws. 17.32 Echo ma-
gaz
HILVERSUM II
af. 8.00 Nws. 8.11 Hier en
Vandaag, vrijdag, gevar. progr. 9.00
Politiek en samenleving. NOS: 9.10
Spiegel van Belgie. 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.00 Humor op be
stelling. cabaret. 10.30 NOS-Jazzportret.
11.00 Nws. 11.03 Meer over minder.
12 30 Rechtoprecht 12.49 OVERHEIDS-
VOORL. Uitzending voor de landb.
13.00 Nws. NCRV: 13.11 Hier en nu.
NOS: 13.30 Vonken onder de as. 13.45
Onder de Groene Linde. 14.00 Reperto
rium van de NOS-koren
15.00 Verhaal. 15.30 ln<_
sloten, progr. over gedeti
Zoeklicht op Nederland (16.05ml
VPRO: 17.00 Welingelichte
17.45 Symbiose. 17.55 Meded.
HILVERSUM III
EO: 7.02 (S) Tijdsein. (7.55 EO
daad-memo 8.45 EO-regio) 9.03
muzikale fruitmand 10.03 (S) Tl
ure TROS. 11.03 (S) Gerard dm
draait op verzoek 12 03 (S) Ne< df
stalige top-10 en kwiswijs. NCR ei
(S) Pop-kontakt. 15.03 (S) Elp
NOS: 16.03 (S) Nationale hitpara
HILVERSUM IV
9 00 Nws. 9.02 (S) Stof
10 00 (S) Bayreuther Festspieli
Gotterdammerung. 12.00 (S) V
Nederlands concertpodium EO
(S) Klankspiegel. 14.00 Nws. 11
Klankbord 14.20 (S) Sefer 't
progr rondom de psalmen. H
Woord der Waarheid. VPRO:
17.00 (S) Muziek-op-vier.
Weinig lijkt mij zo ontmoedi
gend als naar een televisiepro
gramma te moeten kijken, in
het vaste besef dat men een van
de zeer weinigen in den lande
is, die dat doet. Ik bedoel, ik
voelde mij zeer vereenzaamd
toen ik gisteravond vol goede
moed begon aan „informatie op
woensdag" van de TROS op
Nederland II, terwijl op het an
dere net die directe reportage
van de voetbalwedstrijd PS-
V—Eintracht Braunschweig
gaande was. En ik kan u dan
ook niet verhelen, dat ik regel
matig overgeschakeld heb naar
Eindhoven. Maar dat program
ma van Ard Horvers over de
„koude oorlog in de diepte" liep
nog aardig uit ook. Zodat ik na
afloop van de match er nog een
flink stuk van kon meepakken.
Alles bij elkaar kreeg ik zodoen
de wel degelijk een goede in
druk van dat avondje Tros-in-
formatie, dat van een uitstekend
niveau was. Niet alleen had
Horvers de BBC-documentaire
„Deep Cold War" overgenomen,
maar hij stelde ook zelf met
grondige zorgvuldigheid het
barre probleem van de bewape
ningswedloop aan de ordf^
middel van een groot aa
terviews met buiten- en l
landse deskundigen van
gezindheid, die nu eens
de gelegenheid kregen on
standpunt te ontvouwen:
raai Haig, de opperbevelh
van de NATO, secretaris
raai Luns, en de poleni
prof. Roeling om er
een drietal te noemen. Ei
alleen beargumenteerdei
hun theorieën, maar zij ve^
ten daarmee ongetwijfeli
ons inzicht. Een ambi J
maar ook uitstekend voc
tend programma, dat moa
ker gezegd.
Aan het begin van de
zette het IKON „Iemand
jij" voort. Waarin dit kee j
kinderen (meisjes) ,het
mochten zeggen over „jal<
Een verbluffend program!
eigenlijk, in zoverre die k
onbekommerd en wel en
achtig nog op „intellectue
veau ook de roerselen va
prille zielen bloot legden,
mensen hebben daar ovt
sen meer moeite i
HERMAN HOF
