Sebastiaan komt thuis mi
tintelende vingers, i
Wie let er nog op
de taalregeltjes?
e
Twee maat pe Aoper!
Uw nieuwe kleuren-TV staat bij Skala!
V-SkataL
die omrofiets van
FA/V VERZORGING
NAAR DUIDELIJK
{telefoontjes!
071 >122244
C
Huren bij Skala:
1. Nooit meer reparatiekosten.
2. De laagste huurprijs,
slechts f.9?8 perweek.
Bel (071) 131141 ol kom es praten.
Haarlemmerstraat 168, Leiden
telefoontje
DINSDAG 22 NOVEMBER 1977
LEIDSE COURANT
Taal wordt het bezit genoemd
van iedereen die kan lezen en
schrijven. Hoe vanzelfspre
kend die waarheid ook klinkt,
toch is het taalgoed in de
laatste decennia pas werke
lijk gemeengoed geworden.
Nog nooit is het aantal men
sen dat zich omwille van
werk schriftelijk of monde
ling moet verstaan met mede
mensen zo groot geweest als
vandaag de dag. Het inzicht
is dan ook gerijpt dat taal op
de eerste plaats bestemd is
voor het communiceren van
mensen onderling. Symptoom
daarvan mag heten sinds 1970
voor alle aankomende neer
landici het vak van taalbe
heersing is ingevoerd: het zo
duidelijk en effectief mogelijk
communiceren in taal. Onver
mijdelijk gevolg van die de
mocratisering van de spraak-
gemeenschap is dat nogal wat
normen van de oude taalelite
bij de nieuwe gebruikers in
het ongerede zijn geraakt Dr.
C. Kruyskamp, de samenstel
ler van de dikke Van Dale, zei
het onlangs nog: de verzor
ging en waardering voor de
taalnorm neemt zienderogen
af. Taalschoolmeesterij, het
letten op de taalregels waarin
hele generaties zijn opgevoed,
wordt zoals het woord al zegt
geminacht en lijkt meer dan
ooit uit de mode te zijn. Toch
blijft de behoefte om te wie
den in de taaltuin onvermin
derd bestaan, maar het accent
is verschoven.
Schrijven is geen literatuur
achtige, met veel revérences
omgeven bezigheid meer. De
eigenlijke literatuur, de elite
schrijfkunst bij uitstek weer
spiegelt die ontwikkeling. Ver
dwenen is de kunstigheid van
de vorm, het zoeken naar het
mooie woord. Slechts één ding
lijkt daarvoor in de plaats ge
komen, wat elke schriftuur be
heerst: de alom uitgesproken
behoefte aan duidelijkheid
waardoor een lezer in een oog
wenk kan vaststellen waar de
schrijver met zijn tekst naar
toe wil. Diepzinnigheid die
vroeger onlosmakelijk verbon
den was met helderheid, geeft
geen pas meer en is gedegra
deerd tot diepzinnerigheid.
Wat nu aan te vangen met
taalverzorging? De vorm
waarin men schrijft of
spreekt, verdient immers nau
welijks aandacht meer. De in
houd van wat men onder
woorden brengt des te meer.
Slecht taalgebruik is synoniem
geworden met onduidelijk
taalgebruik. In een klein boek
je heeft de Eindhovense neer-
Bij het heengaan van de Technische Hogeschool Eindhoven stellen
we het op prijs in gezellige stemming afscheid te nemen -
andicus Aat Vervoom een
aantal uiteenlopende voorbeel
den bij elkaar gezet. Wie overi
gens de titel van zijn geschrift
leest, Kleine Grammatica van
de Waanzin, denkt eerder te
maken te hebben met een sys
tematisch georiënteerde be
schouwing over psychiatrie of
een gelijksoortig onderwerp,
een satirische aanpak van
taalzaken meer zoden aan de
dijk zet dan de aansporingen
van een zuinige taalnormpre
diker. Er ligt sinds het accent
in de taaiopvoeding verscho
ven is van taalvorm naar taai-
inhoud heel wat voor het opra
pen.
Om zijn pijlen af te schieten
in ieder geval niet over taal
Misschien zouden alleen de le
zers van het blad Onze Taal,
waarin Vervoom al jaren be
schouwingen schrijft, bij le
zing van die titel kunnen ver
moeden dat het om een hun
vertrouwd onderwerp gaat.
Vervoom heeft zich ditmaal in
het narrenpak willen steken
omdat hij terecht meent dat
heeft de schrijver het bestaan
van de taalexclusivist ontwor
pen: de man die met zijn taal
gebruik niet wil bereiken dat
andere mensen hem begrijpen,
maar die hen juist op een af
stand wil houden. Wat die taal
exclusivist produceert is niet
gering, maar hij neemt dan
ook de meest uiteenlopende
gedaanten aan. Bijvoorbeeld
die van de politicus die zijn
taal welbewust manipuleert
om bepaalde onaangenaamhe
den voor zijn achterban te ver
hullen. Zich inspirerend op H.
J. Hofland die het verschijnsel
voor het eerst aan de kaak
stelde, geeft Vervoom als
voorbeeld: „Door ontspanning
op de arbeidsmarkt wordt de
arbeidsreserve groter". Men
sen die zo spreken of schrij
ven, kunnen niet op een hoop
gegooid worden met bijvoor
beeld de (onhandige) hoogle
raar die deze zin uit zijn pen
liet vloeien: „Bij het heengaan
van de Technische Hogeschool
Eindhoven stellen we het op
prijs in gezellige stemming af
scheid te nemen", treffend
geïllustreerd met een tekening
waarop de opgebaarde hoge
school staat afgebeeld, com
pleet met brandende kaarsen.
Bij wijlen valt er heel wat te
lachen in Vervooms boekje.
Verhulling en onhandigheid in
taal liggen vaak vlak naast
elkaar en dat kan soms humo
ristisch werken, zoals ook in
deze zin: „Met velen van U
voel ik me reeds jaren door
vriendschapsbanden gebon
den".
Je kunt je overigens afvragen
of veel taal die slechts voor
een kleine groep bestemd is en
als zodanig functioneert, zon
der meer als het taalgebruik
van vakidioten bestempeld
kan worden. Citaten uit hun
verband gerukt en opgevan
gen door ogen en oren waar
voor ze niet bestemd zijn, wek
ken al gauw een verkeêrde
indruk. Veel dédain voor an
dermans taalgebruik schuilt in
de onmogelijkheid of de onwil-
lendheid zich te verdiepen in
zaken die men zelf niet mach
tig is. Iedereen moet meepra
ten over alles en nog wat, en
als dat niet snel lukt, zijn de
schuldigen al snel gevonden.
Dat is de keerzijde van demo
cratie in taalaangelegenheden.
Aardig is Vervooms boekje
wanneer het niet meer preten
deert dan de warrigheid van
veel taalgebruik in het licht te
stellen en daarop niet zonder
humor de beschuldigende vin
ger te richten. Het lijkt er ook
het juiste moment voor te zijn,
zoals er ook ooit een tijd was
voor verzamelingen kromme
kindergezegdes. Het boekje
slaat aan. Een tweede druk is
al in voorbereiding.
Drs. A. J. Vervoorn, Kleine
Grammatica van de Waanzin.
Uitgave: De Tijdstroom, Lo
chem. Prijs 15,—.
PAUL VAN VELTHOVEN
/Cy A*v AN
eerste 30 woorden niet gro
ter dan 12 letters),
leder woord mèèr25ct
exclusief 4% BTW
BIJ PLAATSING VAN
DEZELFDE TEKST
slechts 2x betalen
1 Op f
slechts 3x betalen
regel-telefoonljes
te plaatsen over een of 2
kolom met grotere letter-
korpsen 29 ct. per mm.
Opdrachten worden telefo
nisch en schriftelijk aange
nomen tot de dag vóór
plaatsing 13.00 uur.
i Personeel
aangeboden
AANNEMER vraagt grote
kleine verbouwingen, alle s
ten dak en rioolwerk. Snelle
service. Telefoon 071-146988.
Voor al uw gas- en verwarming-
sproblemen naar landelijk er
kend INSTALLATEUR G. P. de
Haas. Tel. 071-124310-140919.
Bel voor een aantal direkt beschikbare tijdelijke banen de perma
nente VAKATURELUN van Uitzendbureau Luba: 071-134747.
Nadere informatie geven de Luba kantoren in:
Leiden, Nieuwe Rijn 35.071-140341
Leiden. Turfmarkt 11, 071-149745
Alphen, De Aarhof 67. 01720-94645
Gouda. Lage Gouwe 12,01820-23311
Zoetermeer. Croesinckplein 19,079-311515
Leidschendam, Winkelcentrum Leidsenhage. Weigeliapassage 5.
070-209361.
k Winkel/kappers
pers, gevr.
1e KAPSTER en aankomend
kapster gevraagd voor onze sa
lon Levendaal 104. Aanmelden:
Breestraat 32, Leiden. Tel. 071-
125212.
k Dieren en
7 planten
GRASZODEN direkt van onze
kwekerij 3.25 per m2. Tuinaar
de en mest in zakkea Alles
franco huis. Van der Meer Ste-
gerhoek 43, Noordwijk. tel.
01719-13939.
Kleding en
kapsel
KAAL MENEER? Wij levei
een probleemloos toupe
kunsthuid. komt u eens kijken
of vraag een folder, L H.
Tongeren Haarwerken, Bree
straat 32. Leiden. Telefoon
125212.
k Huish. pers.
gevraagd
ZELFST. HUISHOUDELIJKE
HULP voor 2 halve dagen per
week. Schoonheidsspecialiste
Joke Lelieveldt, Hoge Rijndijk
19. Zoeterwoude. tel. 143195.
I Diversen
pers, gevr.
St. Samenwerkende Creativi
teitscentra Vlietstreek vraagt
voor de onder haar ressorteren
de centra te Leidschendam en
Voorschoten: MODELLEN t.b.v.
haar kursussen tekenen en
schilderen. Vergoeding 30.-
gekleed 20.- per avond var
1/2 uur. Aanbiedingen liefst
schriftelijk p/a Molenlaan 32 te
Voorschoten.
Dames een goed verzorgd KAP
SEL tegen een redelijke prijs
geeft U dameskapsalon L. H.
van Tongeren, Leiden. Leven
daal 104, tel. 12.36.12. Doeza-
straat 12, tel. 12.36.66.
BONTMANTELSI- BONTMAN-
TELSI Damesl Neertands groot
ste bontmagazijn gaat door
prijzen waarvan u zult zegj
20% 30% beneden de normale
waardel Volle garantie. Krediet
service mogelijk. Dit kan allèën:
Het Bontpaleis. Hoogstraat 153,
Rotterdam-C, tel. 010-143337.
Reisgeld terug bij koop. Vrij-
dags tot 21 uur geopend.
Goed Idee... voor bont eerst
kijken bij de grootste goedkoop
ste bontzaak v. Nederland. Dui
zenden korte en lange BONT
MANTELS nu nog zeer lage prij
zen, m. garantiel
soepele kredietservlce. De Bont
koning, Hoogstraat 97. Rotter
dam-C, tel. 010-117.117. Parke
ren v. zaak. Bij koop reisgeld
v. 2 personen terug (ook benzi
ne). Vrijdags tot 21 uur geo
pend]^
FEEST- TONEEL- en CABARET
AVONDEN. Nu ook in nieuwe
Bruiloften, diners, koffieta-
lunches. Inl. dagelijks Anto-
nius Clubhuis. Lange Mare
41—43, tel. 131626.
i Woonruimte te
huur gevr.
1e jaars student zoekt KAMER
(met wasgelegenheid) in Leiden
of direkte omgeving. Tel.
19.00 uur 01717-5761.
VERPLEEGSTER. 26 jaar zoekt
ongemeub. KAMER(S) in Leiden
of directe omgeving met kook
gelegenheid en douche. Plm.
200.- per maand. Tel. 02523-
8141, tst. 2075, na 18.00 uu
k Onroerend
goed gevr.
Te koop of te huur gevraagd:
WINKEL (woonhuis) in Leiden.
Eventuele overname geen be
zwaar. Tel. 020-16.69.44.
I Meubelen,
huisraad enz.
GORDIJNEN GRATIS GEMAAKT
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
gordijnen gratis gemaakt
TAPIJTEN GRATIS GELEGD
tapijten gratis gelegd
tapijten gratis gelegd
tapijten gratis gelegd
MATEBA Haarlemmerstr. 214,
Leiden, tel. 071 -122614.
I Automarkt
Echte, jonge, eerlijke AUTO'S
bij VLASVELD, off. Toyota-dea-
ler, nu Haarlemmerweg 49A,
Leiden. Naast Groenoordhallen,
tel. 134689.
Te koop: FIAT 127, km.stand
33.000, bj. 1973. Prijs ƒ2800,-.
O. B. v.d. Slot, 's-Gravendamse-
weg 63. Noordwijkerhout, tel.
02523-2513.
Kunst en
antiek
KUNST- en ANTIEKHANDEL T.
OOMS. Voor het vakkundig res
taureren van al uw schilderstuk
ken. porselein en aardewerk.
Ruim 30 jaar ervaring. Tevens
woninginrichting en het goed
koopste adres voor omlijsten
van platen, foto's enz. Haarlem-
:r. 93, Lelden. Tel. 126368.
Doe-het-zelf
Originele onderdelen en acces-
i met 6 maanden fabrieks
garantie. Altijd interessante aan
biedingen. Kijk en vergelijk. 2
CV/Dyane daken 129,80: Mis-
tachterlampen vanaf 16,50;
Elektr. anticondensruiten
14,95; Hulpstartkabels (gara
gekwaliteit) 14,95; Sneeuw
kettingen vanaf 143.00 per
set; Complete set mistlampen
vanaf 45,45; Extra zware
gevarendriehoek 11,80; Ao-
cu's vanaf 117,25; Banden
vanaf 54,90; Uitlaatsets 2 CV/-
Dyane/Ami 8. bestaande uit 1e
pijp, 2e knalpot, achterste pijp,
inclusief klemmen, doe het zelf-
prijs 83,-, inclusief montage
139,-. Alle prijzen zijn inclu
sief BTW. Van der Velde Ci-
troën. Kennedylaan 118, Leiden.
Tel. 071-769322. Ook zaterdags
geopend van 9-14 uur.
BENZINE 7 cent goedkoper. Bij
het benzinestation Meerzicht.
Noordwijkerhout (autoweg). Na
het tanken gratis vuilniszakken,
gratis koffie. Bij aankoop van
benzinebonnenboek gratis au
toshampoo of bekledingsreini
ger cadeau. Nu ook bij
fotokopiën voor 25 cent. Tel.
02523-3783.
k Te koop
aangeboden
HEUGAFELTTEGELS. Alle kleu
ren direct leverbaar. 5 jaar ga
rantie. Gemakkelijk te leggen.
Tijdelijk Stanley mes cadeau bij
aankoop van min. 20 tegels.
Smits Woninginrichting, Mare
98, Vrouwensteeg 9. Tel.
123913.
Te koop: BANKSTEL wegens
overcompl. 's Avonds na 7 uur
Vijf Meilaan 15, Leiden.
Te koop aangeboden goed on
derhouden 3 a 4 pers. CARA
VAN met nieuwe voortent. Merk
Fokker. Uiterste prijs 1500.—.
Te bevragen na 17.00 uur: P. de
Goede. Jan Luykenstr. 1, Ha-
zerswoude, Rijndijk.
Diversen
In ons KINDERPARADIJS vindt
u de grootste en voordeligste
sortering speelgoed van Leiden.
Oudshoorn, Haarlemmerstr. 160.
Leiden.
BOUWVERGUNNING NODIG?
Deltabach maakt snel de afdruk
ken van de bijbehorende bouw
tekening voor u gereed. Dat is
lichtdruk op z'n bestl Drukkerij
Deltabach, Oranjelaan 37, Zoe-
terwoud-Rijndijk, tel. 071-
Wilt U een zeer mooie TROU
WREPORTAGE In kleur, dan
maakt U gewoon NU de af
spraak met Foto van Bemmelen,
Kerklaan 2. Zoeterwoude (Dorp).
Tel. 01715-1353.
SINT en PIET komen bij U langs
voor 40.-. De studentensinter-
klazencentrale biedt U allerlei
mogelijkheden. Bel elke
tussen 17.30 en 22.00 uui
071-126506.
Aangeboden RUIMTE voor sta
caravans of boten. Tel. te t
ken na 19.00 uur 01711-11
Eventueel grote schuur te huur.
Wie is nog steeds de WERK
SCHOENSPECIALIST? Natuur
lijk „de Schoenmaker", sinds
1929. Korevaarstraat 9 (onder de
luifel). Tel. 071-130175.
ONTVETTINGS- en VERMAGE
RINGSTHEE. 2 maal daags
kopje trekken als thee e
slankt af, 100 gr.. 100 gr. ƒ3,45.
Drogisterij Boerhave, Haarlem-
merstr. 68, Leiden.
Aangeboden: LEUK BUREAU
TJE met stoeltje. Zeer geschikt
voor huiswerk. Tel. 071-120520.
KUNSTGEBITTEN REPARATIE,
klaar terwijl u wacht. Elke dag
beh. zat. van 9 - 11.30 c
uur. Maand, en dond. avond van
19 - 19.30 Fa. v. Berge, Hene
gouwen Schelpenkade 47, Lei-
den. Tel. 120794.
365dagen service per jaar.
IS MISSCHIEN WEL 5 TIENTJES WAAF
ZET 'NS EEN
en1
Sebastiaan vraagt aan
Sint de warmste handschoenen.
Ofzo'n lekkere sjaal.Even snuffelen
vbij C&A levert u in 'n wip 'n paar leuke,
s maar vooral praktiese kado'sop.
Stevige wind-dichte
nylon wanten
3-7, per paar
Warme
wanten van
dik gebreid acryl.
3,4,5. per paar
Jacquard kousen,
effen en
gedessineerd
92-164,
samen voor
12: 13:
Echte leren riem
metvlecht-werk.^|„
C&ol is toch
