Goed bedoelde Schumann-
presentatie bij TROS
3
XI
Kleijwegt krijgt schrobbering van VPRO-bestuur
Als u straks
nog van de natuur
wilt genieten
moetuernüwat
aandoen!
Gééf om de Natuur
isiimH'ii'iiir
TERUGBLIK
Bank-enGironr.7714
Beeldspraak over
relatie
bouwheer en
bouwmeester
Meer dan
halve ton
voor
Marianne
Willemsen
TELEVISIE WOENSDA
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT'
DINSDAG 22 NOVEMBER 1977 PAGISD7
Voor regisseur/producer Erik
van Reyendam van de TROS
zou een wensdroom in vervul
ling gaan, toen hij de film over
de laatste levensjaren van de
componist Robert Schumann
maakte, die vanavond op Ned.
II om 21.15 uur wordt uitgezon
den. Dit onder het kopje „Theo
Olof presenteert.Op de sa
menwerking tussen Olof en de
TROS lijkt een doempje te lig
gen. Eerder zou Olof een aantal
programma's maken onder de
titel „Olof presenteert.maar
van de zes afleveringen werden
er slechts twee uitgezonden om
dat, naar verluidde, de presen
tatie van Olof toch te wensen
overliet. Met goede moed zette
de TROS zich opnieuw aan een
serie - deze keer van vier pro
gramma's - over klassieke mu
ziek en, alsof iets met Olof viel
goed te maken, opnieuw onder
de naam van deze grote violist.
De inbreng van Van Reyendam
is groot, maar opnieuw lijkt de
TROS er niet in geslaagd een
klassiek programma te kunnen
maken, althans niet wat dit gen
re betreft. Al is de eerste afle
vering van vanavond weer beter
dan de eerste poging met Olof.
Wat men te zien en te horen
krijgt. Een grafstem leest voor
uit brieven van Schumann en
op het scherm verschijnen zon
nige tuintafereeltjes met men
sen in de klederdracht uit de.
tijd van Schumann (1810-1856).
Ook komt Olof af en toe in
beeld, maar niet in die mate, dat
men er de titel kan aflezen:
„Olof presenteert". Waarbij het
bovendien niet geheel duidelijk
wordt, wat dan wel wordt ge
presenteerd.
Schumann niet, net zo min als
Olof presenteert. Van Reyen
dam zegt Schumann „zuiver
emotioneel" te hebben benaderd
en op die grond achtte hij het
verantwoord om werk te laten
horen van Bruch, Chopin,
Brahms en ook nog een stukje
Schumann en van diens echtge
note Clara. „Want van die mu
ziek was in brieven van Schu
mann sprake," aldus de regis
seur.
Wie de brieven niet heeft gele
zen, zal zich echter afvragen
wat deze muziek in dit program
ma doet, hoe mooi verder ook.
Verder dan het verband: Schu
mann was een romanticus en
Bruch en Chopin dók, zal men
niet gauw komen.
Verspreiding
Van Reyendam wilde, met Theo
Olof, klassieke muziek een kans
geven, zich te verspreiden on
der de groep kijkers, die men
zelden in de concertzaal aan
treft. Dan wordt natuurlijk al
gauw alles goed en muziek uit
:'-'a
Wvi
Adrienne Kleiweg en Dolf de Vries als Clara en Robert Schumann.
de hoog-romantiek spreekt ge
makkelijker aan dan werk van
de modernen.
Een allegaartje is het net niet
geworden en er zijn positieve
aspecten. Muziekprogramma's
kunnen gemakkelijk worden
stukgekletst en dat doet Van
Reyendam bepaald niet. Wan
neer Marja Bon zich aan de
vleugel zet om Chopin te spelen,
dan hoort men ook Chopin, lang
genoeg om m zijn sfeer te ko
men en voldoende kort om er
niet van overtuigd te worden in
een Chopin-programma verzeild
te zijn geraakt. Dat geldt ook
voor Brahms en Bruch.
Om nog even bij het positieve
aspect te blijven: de kijker/luis
teraar krijgt ook de indruk mee,
dat Schumann behalve een be
kwaam componist, ook maar
een gewoon mens was met wie
het overigens slecht zou aflopen.
Dat Clara een goede pianiste
was, komt echter nauwelijks ter
sprake en dat zij een van de
vroegste vrouwelijke componis
ten was, helemaal niet.
Beelden
De begeleidende beelden zijn
voor discussie vat
baar. Weliswaar verdedigde
Van Reyendam zich bij voor
baat tegen aanvallen „dat iede
reen een ander soort Schu-
mann-programma zou kunnen
maken", de beelden die hij op
het scherm brengt, kunnen niet
overtuigen.
Die zijn bovendien onlogisch.
Men ziet op een versgemaaid
gezon een witte piano - alles in
dit programma is in het wit
gestoken - die een fraaie ruimte
lijke indruk maakt. De akoes
tiek- van een ruime achtertuin
valt bepaald mee, maar wan
neer de camera naar een con
certzaaltje wordt verplaatst,
blijkt het geluid déér vandaan
te komen, met Marja achter de
toetsen. Wanneer de camera in
ditzelfde stuk weer naar die
achtertuin wordt teruggebracht,
naar de witte piano met een
verre pianiste, kan men met
succes volhouden dat die pianis
te iedereen kan zijn, behalve
Marja.
Indien de kijker wordt veron
dersteld niet met Schumann be
kend te zijn, wat houdt men dan
aan dit programma over. De
indruk dat deze componist op
latere leeftijd knap malende
was en zich verstikte in waan
voorstellingen. Wellicht met de
gedachte dat van dik hout ook
wel eens goede planken worden
gezaagd, komen die waanvoor
stellingen nogal plompverloren
in beeld. Een juffrouw met
vriendelijk gezicht - Clara -
wordt op de schommel plotse
ling vervangen door een mon
strueus mannenhoofd en de kij
ker moet dan maar aannemen
dat Schumann dat soort koppen
moet hebben gezien. Ter discus
sie dus.
Niet aan de orde komen Schu
mann's meesterwerken, noch
diens voortreffelijke studiema
teriaal. Een als dit programma
dan bedoeld was voor minder
muzikaal geschoolden, had wat
lichter werk van deze componist
wonderen kunnen doen, zoals
zijn Humoreske op. 18 of de
vriendelijke Kinderszenen.
Wanneer Van Reyendam een
brug naar de niet-echte liefheb
ber had willen slaan, zoals hij
later verklaarde, dan kan men
betwijfelen of hij daarin is ge
slaagd. Zijn bedoelingen waren
goed genoeg, maar Olof presen
teert niet en Schumann komt
nauwelijks aan bod. De kijker,
wordt wel sterk afgeleid door al
die uitvoerende kunstenaars in
witte kledij en de grapjes met
de camera en ook het voorlich
tende karakter van dit program
ma wordt geweld aangedaan.
Op één keer na wijst de camera
bij soli in het orkest naar niet
bijbehorende instrumenten - die
éne keer is dan wel erg fraai,
met een fagot in Chopins's twee
de pianoconcert - en ook ont
breekt de ondertiteling wanneer
een solist een uitvoerig frag
ment speelt. „Ik heb niet willen
storen", legde Van Reyendam
uit. „Aan het einde van het pro
gramma wordt vermeldt wat
werd gespeeld" Maar de niet-ge-
schoolde zal dan vergeten zijn
wat hij hoorde. „Theo Olof pre
senteert Schumann"; goed be
doeld, zonder enige twijfel.
Maar opnieuw blijkt dat wan
neer de klassieken aan de niet-
echte liefhebber moeten worden
verkocht, zij niet zo gemaakelijk
met zich laten aanrommelen.
F. J. Bromberg
AMSTERDAM De directieleden van de VPRO
moeten in het vervolg bij conflicten binnen deze
omroepvereniging eerst de bedrijfskern raadplegen
alvorens zij een eigen standpunt naar buiten uitdra
gen.
Dit heeft het bestuur van de VPRO bepaald naar
aanleiding van de affaire, die in september ontstond
toen de directeur televisie, Arie Kleijwegt, zich in een
brief aan de Westduitse ambassade distantieerde van
enkele door Nico Haasbroek gemaakte radioprogram
ma's over het terrorisme in West-Duitsland en een
artikel van Anton Constandse over hetzelfde onder
werp in de VPRO-gids. Mocht de bedrijfskern niet
uit het probleem komen, dan diennt alsnog het
bestuur ingeschakeld te worden.
Voorzitter mr. P. Laus, heeft dit meegedeeld op de
in Amsterdam gehouden winter bij eenkomst van de
ledenraad. Die keurde in een uit zijn midden geko
men motie het beleid van Kleijwegt af en vroeg
tevens het bestuur de eventueel door Haasbroek en
Constandse door dit voorval geleden morele schade
weg te nemen of te verminderen.
Er is geld nodig. Véél geld. En nu meteen!
Om te voorkomen dat de Natuur opraakt
Zo kunt u helpen: zorg dat de gift-envelop, die
een van onze vrijwilligers bij u thuisgebracht
heeft, goed gevuld klaar ligt. Vrijdag wordt hij
opgehaald! Bent u door omstandigheden niet
in het bezit van een gift-envelop, maak dan
uw gift over op bank- of
gironummer 7714, t.n.v.
„Gééf om de
Natuur".
„Gééf om de
Natuur" op radio
en TV: Radio en
televisie besteden
de hele week aan-
dacht aan het
nse probleem
van de verdwijnende
natuur en wat we er
nu nog aan kunnen doen.
Let op de aankondigingen
programmablad.
Nationale aktie van het Wereld Natuur Fonds
De Helderse Visbuurt en Nico
Andriessen of de nieuwe ver
houding tussen bouwheer en
bouwmeester. Dat is het onder
werp van Beeldspraak dat de
NOS vanavond uitzendt. Na
1945 heeft de wederopbouw in
Nederland door industrialise
ring en grootscheepse verstede
lijking, de traditionele relatie
tussen bouwheer (opdrachtge
ver) en architect in de woning
bouw vernietigd en vervangen
door technocratische procedu
res. De gevolgen van deze ont
wikkeling zijn speculaties in de
grondprijzen, winstbejag van
projectontwikkelaars, onleefba
re nieuwbouw en milieuveron
treiniging.
Aan het einde van de jaren
zestig willen bewoners medezeg
genschap in de afbraak- en
bouwplannen van de overheid.
Hierdoor ontstaat er een ver
nieuwing in de relatie tussen
bouwheer en bouwmeester. Om
streeks 1840 ontstond aan de
rand van Den Helder, langs het
Noordhollands kanaal, een
volkswijk waar hoofdzakelijk
vissers kwamen wonen. In de
zestiger jaren dreigde deze wijk
te worden. De bewo-
wilden dit niet en richtten
de „Belangenvereniging Vis
buurt", die later stichting werd,
op. Deze stichting verwierf zich
de positie van „Bouwmeester"
en zocht contact met de oud-
stadsbouwmeester van Haar
lem, de architect Nico Andries-
sen. Door samenwerking tussen
de bouwheer en bouwmeester
vond er geen kaalslag plaats
maar ontstond er een nieuwe
wijk waarvan de bewoners tot
grote saamhorigheid groeiden.
Ned. I, 22.05 uur.
Matchpoint
Presentator Ivo Niehe brengt
voor de tweede maal „Match
point", een programma waarin
drie kandidaten en het vaste
panel zich laten ondervragen
over de sport. Het panel bestaat
uit Pierre Huyskens, Truus van
Hanegem, Henk Molenberg en
Peter Knegjens en heeft als gast
TROS-omroepster Monique van
PSV-Eintracht I TELEVISIE VANAVOnI
direct op tv
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De cupvoetbal
wedstrijd PSV-Eintracht
Braunschweig, morgenavond te
spelen in Eindhoven, zal in
haar geheel worden uitgezon
den op Ned. I om 19.55 uur.
Commentaar Herman Kuiphof.
Op het gewijzigde programma
komen te vervallen het tv-spel
„Wat zou u doen" en de Ivens-
film.
Morgenmiddag om vijf urn-
geeft de BRT een volledige re
portage van de cupontmoeting
Carl-Zeiss Jena-Standard Luik.
Om kwart voor tien volgt hier
van een samenvatting.
(Van onze radio- en tv-verslag-
gever)
AMSTELVEEN De 46-jarige
gehandicapte mevrouw Marian
ne Willemsen uit het Zeeuwse
Groede kan binnenkort een gro
tere werkruimte betrekken om
haar speciaal therapeutische
speelgoed voor gehandicapte
kinderen te maken. Ze zal dan
bovendien kunnen beschikken
over een industriële naaimachi
ne, waardoor haar produktie
aanmerkelijk zal stijgen.
De voor haar gehouden „Van-
harte-actie" van de VARA-radio
bracht alleen al aan telefonische
bevestigingen van giro-stortin
gen ruim ƒ52.000.- op. De ver
wachting is dat dit bedrag in de
komende dagen nog zal stijgen.
VPRO telt veel
meer dan
100.000 wettige
leden
(Van onze radio- en tv-redactie)
AMSTERDAM De VPRO, die
begin juni van dit jaar volgens
een in opdracht van CRM ge
houden telling onder de rode
streep (100.000 leden) voor be
houd van de C-status was geko
men, zal per 30 november een
hertelling aanvragen.
Dit heeft voorzitter mr. P. Laus
gezegd op de in Amsterdam ge
houden winterbijeenkomst van
de ledenraad. Hij zei, dat de
VPRO in jlini bruto 150.500 le
den had geteld, welk getal nu
door een ledenwerfactie en
„schoning" van het bestand is
opgelopen tot 194.000. „Dit bete
kent, dat we op basis van de
telling van CRM nu zeker netto
op 110.000 leden zouden uitko
men en vandaar die aanvraag
tot hertelling", aldus mr. Laus.
Charlie Chaplin morgen
middag in de Berebios
Erp. Het geld dat het panel ver
dient komt ten goede aan de
gehandicapte medemens in de
sport. De kijker kan ook mee
doen door de huiskamervraag te
beantwoorden.
Ned. II, 19.04 uur.
Voor de kinderen
Morgenmiddag zendt de AVRO
de Berebios uit. Samen met
Brilbeer, Maatje en kapitein
Brom kijken we naar o.a. Kuifje
en Charlie Chaplin.
Woensdagmiddag Ned. I, 15.30
Prins Claus
en
Den Uyl
doen mee
aan
schoolradio
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM - Prins Claus en
drs. Den Uyl hebben toegezegd
te zullen meewerken aan een
nieuwe serie uitzendingen van
de Stichting Nederlandse
Schoolradio onder het motto
„Zwart-wit", waarin de proble
men van de derde wereld aan
de orde worden gesteld.
In de eerste vijf afleveringen
worden in feuilleton-vorm de
belevenissen uit de doeken ge
daan van het Marsmeisje Oen
(gespeeld door Maria Lindes) en
de Nederlandse jongen Henk
(Gees Linnebank). Oen moet op
haai" Mars-school een werkstuk
maken over de planeet aarde.
De vragen die daarbij ontstaan
zullen in de volgende drie afle
veringen worden voorgelegd
aan prins Claus en drs. Den
Uyl.
„Zwart-wit" is een gezamenlijk
initiatief van AVRO en VARA
en wordt steeds via Hilversum-2
uitgezonden op 25 november, 2,
9 en 16 december en tenslotte
op 2,10 en 17 maart.
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Bedreigde landschappen,
les 12
NOS
18.45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
EO
19.04 Henkle's droomboom, TV-
serie
19.10 Kinderkrant
19.30 Het kleine huis, TV-serle
20.20 Metterdaad (Bolivia)
20.30 De mens op de troon, TV-
serie, afl. 3
21.00 De supertanker, documen
taire
21.20 Tenslotte
NOS
21.35 Journaal
21.50 Den Haag Vandaag
22.05 Beeldspraak
22.50 Journaal
18.05 De zes waanwijzen,?
lenqulz
18.40 Mr. Carlis, TV-serle 1 1
19.15 Hier und Heute
20.00 Journaal
20.15 Gevraagde gasten
21.00 Die Damonen, TV-fll
22.35 Journaal
22.55 Sport (concours hi|
Berlijn)
23.40 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Verhalen van Iwan, P"
filmserie
18.45 De Wombels, poppenf
rie
NOS
18.45 Informatie voor Italianen
18.55 Journaal
TROS
19.04 Matchpoint
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.25 De verpleegsters, TV-serle
21.15 Theo Olof presenteert...
22.10 Aktua TV
NOS
23.00 Journaal
DUITSLAND I
19.00 Journaal
19.30 The Bride came
Amerikaanse speelfilm (194'
21.00 Journaal
21.15 Gezichtspunt
22.00 Twee korte films
22.45 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 Bereboot
18.05 Sesamstraat
18.30 Open school
19.00 Tienerklanken
19.45 Journaal
20.15 Music-Hall
20.55 Verover de aarde
21.45 Portret van zangeres
Berberian
22.30 Journaal, Wetstraat
akt
ifslu
verl
icht
ude
jven
bar
he
NEDERLAND I
10.30 Schooltelevisie
Teleac
15.15 Media in de school
AVRO
15.30 Berebios
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 Draaischijf
10.25 Dagboek
10.40 Het gebeurde overmogen,
TV-film
11.35 Het is anders dan vroeger,
documentaire
12.20 Rondblik
12.50 Persoverzicht
e po
13.00 Journaal ut g
16.15 Journaal pen
16.20 Verkeersdocumentaire
17.05 Filmcascadeurs
17.55 Journaal
DUITSLAND II
16.20 Turn meel
16.30 Kli-Kla-Klawitter
17.00 Journaal
17.10 Steifer Hut und Knollt*
se, jeugdserie
17.40 Draaischijf
bt
Irdb
Jdzij
HILVERSUM I
17.30 Nws. 17.32 Radiojournaal. 17.50
(S) De AVRO-diligence
P.P 18.19 Uitzending van de WD.
AVRO: 18.30 Nws. 18.41 Per Saldo,
zakelijke bespiegelingen. 19.00 ZEVEN
DE— DAGSADVERTENTISTEN. NOS:
19.15 Accoord, kroniek van amateuristi
sche muziekbeoefening. AVRO: 20.00
(S) AVRO Totaal Theater (22.30 Nws.
22.40 Radiojournaal). 23.55 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. KRO: 18.11 Echo. 18.30 (S)
Op Vleugels, piano-improvisaties. 18.50
Verkenning, informatief programma.
19.00 Kerk in meervoud. 19.30 (S) Zin
in muz. 20.00 Nws. 20.05 OverWB A
20.15 (S) Verdi: Messada Reivan
21.45 Spektakel 1977—78. NOSntinn
(S) Met het oog op morgen, m"°,
23.05 Aktualiteitenoverzicht Raq
23.10 De krant van morgen. 23.2 er"
Haag Vandaag. 23.52 Even opiark
komen, yoga. 23.55 Nws.
IjlllMdiWI.'.llllf^
leder heel uur nws. NOS: 18
Vacaturebank. 18.10 (S) NOS-n
RA: 19.02 (S) Popreconstructie.O
(S) Nashville. 21.02 (S)
23.02 (S) Wachten op middernaclB
(S) Nacht drie-draai. 2.02 (S) F
land. 5.02 (S) Truck.
tructie.Q
lemacll f
;S) Petl
de dag. 13.30 Stoomradio. 16.00
16.03 Angst, hoorspel. 17.00 (Sè®er
muziekalbum van Paul Gedwin t af:
R.V.U.: Landschapsparken en| nO|
schermde dorpsgezichten. 17.55 j
HILVERSUM I
TROS 7.00 (S) Rustig bijkomen. 7.30
Nws. 7.41 (S) Aktua-ochtendeditie. 8.30
Nws. 8.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8.45 (S) Kom er maar eens bij:
gesprek en klassieke muz. 10.00 (S) Wat
zeg je me nou. 10.30 Nws. 10.33 (S)
Toerja-Toernee 11 45 (S) Café Chantant.
12.26 Mededelingen tb .v. land- en tuin-
Douw. 12.30 Nws. 12.41 (S) Aktua 2. he„e, TÓIÏ Si
13 00 (SI Hoooteounten uit musicals. 0®MP^P
delingen.
KRO 7.02 (siWl
HILVERSUM IV,
13 00 (S) Hoogtepunten uit musicals.
13.30 (S) Sport na sport, jeugdprogram
ma. 14.00 (S) Specialiteiten a la carte.
15.00 (S) Als dat zou kunnen. (15.30
Nws) 16.30 (S) Kernpunt, gesprekken.
OVERHEIDSVOORLICHTING. 17.20
Tekst en uitleg. TROS 17.30 Nws. 17.32
(S) Aktua-magazine.
HILVERSUM II
VARA 7.00 Nws. 7.11 Ochtend-gymnas- -
tiek. 7 20 In de Roode Cirkel. (8.00 11.25 (S) Platennws. 12.00 (S) Tafi
Nws.) 8.50 Ombudsman. 9.00 Electroni- 12.00 Lezing. 12.30 Themaprogri"
sche accordeonmuz. NOS 9 20 Wat 13.30 Middagsymfonie. 14.00 NwsHgei
heeft dat kind. 9.35 Waterstanden. VA- Verhalen uit de wereldliteratuur.zij
RA 9.40 Schoolradio. 10.00 Radio (S) Oude huisorgels in Nederland^ t
Weekblad (1-1.00 Nws.) 11.30 De Franse (S) In de schaduw van de meLb
opera. 12.00 Woerden - Centraal, ge- 15.50(S) In kleine bezetting. Kamr^
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll ir
n d
Onvergetelijke beelden konden
wij gisteren in de namiddag op
ons scherm waarnemen toen wij
in een extra reportage uit Israël
zagen hoe Golda Meir zich tot
de naast haar zittende Sadat
richtte: „Wij willen niet bescho
ten worden, maar, gelooft u mij,
wij willen ook niet schieten." Zij
hoopte „als oude vrouw" de vre
de nog te kunnen beleven. En
er brak iets van een warme
menselijkheid door toen zij „als
grootmoeder" de presidentiële
grootvader een presentje mee
gaf. Een stuk verschrikkelijke
wereldpolitiek even terugge
bracht tot een hartelijk gebaar;
een kijkend mens mag het toch
maar allemaal meemaken.
„Brandpunt" had Charles Sch-
wietert naar Israël afgevaardigd
en hij bleek er een interview te
hebben gehad met de heer Ra
bin, oud-premier, die een gema
tigd optimisme aan de dag leg
de. En Willibrord Nieuwenhuis
had in de studio een vraagge
sprek met de heer Rabbani, con
sul van Koeweit -in de dagen
van de oliecrisis zagen en hoor
den wij hem geregeld - die over
igens met nadruk stelde slechts
„zeer privé" een persoonlijke
mening te geven. Ook hij wilde
afwachten.
Nadat wij konden constateren
kijk
dat de amateurs van B.V,jef
Den Bosch zeer eervol [,ra£
Feyenoord in „de Kuip" fyua
verloren en dat de Bossch
porters -dat ging naar
dam toe- dus toch een f
dagje hadden gehad, werc^-
nog even herinnerd aan l|ncjv
zoek dat het Nederlands V(
paat onlangs aan Rome:^
gebracht. Joost Middelhof 20)
aan kardinaal Willebran^^
reactie op de nogal geruc,^
kende toespraak van demcj.
Die kreeg hij. Maar wij h^
het inmiddels allemaal al;
krant kunnen lezen. ken
de
De AVRO vertoonde eer
van Joop Scheltens: „Gei
de natuur", die de actie injg^
die vrijdag aanstaande zij^
ongetwijfeld al weet, uiUerte
in een tot na middernaclomj
rende televisieavond metjuje
en Willem. Geen bijster 2aj
neel, maar wel een
werkje, en wij weten nu te^ou
ste precies waar het omV0rc
Om een groot aantal pro,ncj(
namelijk die variëren va' nc
grote stille heide" tot en nyjnc
behoud van de oerwouder^jg
tropen. Allicht, dat we hqjjj^
niet minder kunnen doe^erSi
met vijftig miljoen. lwjj
Herman Hofl
iiiniiiii ii M i in 11 ii i ii 11 i ii ii i ii ii ii ii p J
