enten kan niet
[rij komen door
ten kort geding
Meer kinderen met gaaf gebit
f
sBR: „BEPERK AANTAL KEREN RIJ-EXAMEN"
Nederlands hoger
mderwijs is
luurste ter wereld
£eidóc Somcmt
Bonvoor
makkelijk sparen
bij de postgiro
4%
..postgiro en
rijkspostspaarbank
Terrorisme in strijd
met de democratie
Dubieuze symboliek schaadt
Peter Schats Houdini
Minder werklozen
Renterekening Plusrekening Sterrekening
ENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1977 pagina 9
aadh
iderieenonzer verslaggeefsters)
HAAG - „Er dient een eind te
i aan de mogelijkheid dat ie-
een onbeperkt aantal pogingen
jidernemen zijn rijbewijs te ha-
r zijn gevallen bekend van men
ie pas na 32 keer proberen het
in de schoot legden". Dit zei
n mr. G.A.W.C. Baron van He-
mert tot Dingshof voorzitter van het
CBR tijdens de „CBR-dag" die werd
gehouden in het Haagse Congresge
bouw ter gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan van het Centraal Bu
reau Rijvaardigheidsbewijzen.
De voorzitter had trouwens nog meer
wensen op zijn lijstje: een rijbewijs
voor bromfietsen; internationaal ge
lijkluidende eisen die aan het behalen
van een rijbewijs dienen te worden
gesteld; aan rijscholen (zeker waar les
wordt gegeven in motorrijden) moet
verplicht worden gesteld dat er een
instructielokaal aan verbonden is en
tenslotte zou hij graag zien dat aan
de verkeerswet van 1976 nu eindelijk
eens uitvoering wordt gegeven. Deze
wet houdt in dat mensen met een
bepaalde ziekte elk jaar een medisch
rapport moeten overleggen, waarna-
hun rijbewijs weer kan worden ver
lengd.
Ten aanzien van de gelijkluidende ei
sen die aan het behalen van een rijbe
wijs moeten worden gesteld zei minis
ter Westerterp van Verkeer en Water
staat, die ook op de CBR-dag aanwe
zig was, dat dat een moeilijk haalbare
zaak is. Allerlei landen, met allerlei
andere eisen en voorwaarden zouden
dan allemaal iets moeten „inleveren"
om tot harmonisering te komen. Met
het nemen van EEG-maatregelen
kampt men daar dagelijks mee en
binnen dat beperkt aantal landen is
het al moeilijk om tot besluiten te
komen, aldus minister Westerterp.
dsadvocaat Droogleever Fortuijn:
!en onzer verslaggevers)
(VG „Het betoog van mr. Van Heijnin-
loort hier niet thuis. Daarvoor moet hij zijn
bijzondere strafkamer in Amsterdam, die
dacht tegen de heer Menten in behande
ling heeft Daar kunt u niets mee doen. Het is
niet uw taak in te grijpen in de loop van een
strafproces." Dit zei landsadvocaat mr. E. Droog
leever Fortuijn gistermiddg in Den Haag tegen
rechtbankpresident mr. J. H. Blaauw tijdens het
kort geding dat Pieter Menten heeft aangespan
nen tegen de staat. De verdediger van Menten,
mr. Van Heijningen, had onmiddellijke invrij-
heidsstelling van zijn cliënt gevorderd.
De Haagse advocaat argumenteerde dat er nog
geen bewijs is gevonden dat strafvervolging recht
vaardigt, dat Menten op onrechtmatige wijze door
de Zwitserse autoriteiten in handen van de justitie
is gespeeld, dat zijn cliënt al eens voor dezelfde
feiten is vrijgesproken, dat de zaak in het begin
van de jaren vijftig werd geseponeerd en dat in
die 25 jaar veel bewijsmateriaal van Menten verlo
ren is gegaan en bovendien getuigen, die gunstige
verklaringen zouden kunnen afleggen, zijn overle
den.
Pieter Menten bepaalde zich tijdens het langdurige
kort geding tot aanwijzingen aan zijn advocaat.
Niet één keer wendde hij zich zoals hij dat deed
tijdens zijn proces in Amsterdam, luidruchtig tot
de rechtbankpresident.
Namens de staat ging mr. Droogleever Fortuijn
systematisch in op alle gronden waarop Menten
in vrijheid zou moeten worden gesteld, maar
kwam telkens weer tot dezelfde conclusie: het is
aan de president van de Amsterdamse strafkamer
om te oordelen. Hij kent het volledige strafdossier.
De Haagse rechtbankpresident niet. Hij vroeg deze
dan ook de eis af te wijzen. De landsadvocaat tot
slot: „Ik ben wel van mening dat er een eind dient
te komen aan ongecontroleerde en oncontroleerba
re uitlatingen over deze zaak. Daarom moet er een
uitspraak van de strafkamer komen. Dat is ook
in het belang van verdachte zelf, zeker als hij
steeds in alle talen uitroept onschuldig te zijn".
pDSTAA TSSECRETAEIS KLEIN:
Met het aansnijden
van een enorme
4W-- kaas heeft minister
Van der Stee (land-
Si bouw) gisteren het
nieuwe Zuivelcon-
trole-instituut in
Leusden officieel
geopend. In dit in
stituut werken een
zestal instellingen
samen bij de keu
ring en het onder
zoek van melk- en
melkprodukten.
Met de zware verwonding van een Haagse en de dood
van een Utrechtse politieman is niet voor de eerste maal
het politieke geweld vanuit het buitenland binnen onze
grenzen gebracht. De gijzeling in de Franse Ambassade te
Den Haag ligt bij velen nog vers in de herinnering. Ook
elders in de wereld heeft het politiek getinte terrorisme al
vele slachtoffers, vaak geheel onschuldige, geeist
De democratische samenleving kan onder geen voorwaarde
dergelijk geweld aanvaarden, noch goedpraten. Politieke
doeleinden dienen in een democratische samenleving op
democratische manier te worden nagestreefd. Wie zich als
zeer kleine minderheid, zoals de Duitse terroristen van de
Rote Armee Fraktion, met geweld tegen de samenleving
verzet, plaatst zichzelf buiten de democratie, die alle bur
gers gelijke rechten en bescherming biedt. Niet de afwijken
de politieke opvatting, maar wel de afwijkende methode
is strijdig met de democratische rechtsstaat. En dat geldt
zowel voor Nederland als voor de Duitse Bondsrepubliek.
Het is onbegrijpelijk, dat ook in ons land deze terroristen,
zij het varf kleine groepen, ondersteuning en sympathie
ondervinden. Moordenaars blijven moordenaars ook al heb
ben enkele media, waaronder de NOS-radio- en televisie,
sinds enkele dagen de term „stadsguerrilla" voor deze
terroristen gekozen.
Het is vanzelfsprekend, dat de Nederlandse politie en
justitie alles doen om deze groep, die zichzelf met een zeker
politiek aureool omringt, achter slot en grendel te krijgen.
De gebeurtenissen dwingen de bevoegde autoriteiten op
binnenlandse zaken en justitie echter opnieuw tot bezinning
op de sterkte en de opleiding, maar ook op een verdergaan
de specialisatie binnen het gehele politieapparaat. De aanzet
daartoe is in ieder geval in het regeerakkoord voor het
nieuwe kabinet gegeven.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Het aantal kinderen met
gave gebitjes neemt flink toe. Bij veel
schooltandverzorgingsdiensten blijkt
een vijfde van de kinderen met een
gebit binnen te komen dat in het ge
heel niet is aangetast door cariës. Dit
vertelde de Katwijkse schooltandarts
M. D. Hage op een wetenschappelijk
congres ter gelegenheid van het eeuw
feest van het tandheelkundig onder
wijs in Nederland.
Volgens de heer Hage lijkt het werk van
mondhygiënistes en de voorlichting
over mondhygiëne en gezonde eet- en
snoepgewoonten duidelijk effect te
gaan krijgen. Overigens wilde hij nog
niet spreken van een rooskleurige situa
tie.
Prof. Backer Dirks constateerde dat er
de laatste jaren beweging zit in de
preventie van tandbederf afgezien van
de door vrijwel alle tandartsen diep
betreurde afschaffing van de drinkwa-
terfluoridering. Hij voorspelde dat het
aantal mensen zonder tandbederf in de
toekomst belangrijk zal toenemen, maar
dat anderzijds het tandbederf bij hen
die daar wel onder gebukt gaan, steeds
ernstiger zal worden. „Het verschil tus
sen arm en rijk in dit opzicht zal steeds
groter worden", aldus prof. Backer
Dirks.
an een onzer verslaggevers)
■RECHT Oud-s taatssec re
is G. Klein van Onderwijs
Wetenschappen vindt dat
derland het duurste hoger
lerwijs ter wereld heeft". In-
nationaal bescheurt men
h over het inkomen van onze
ogleraren en over de omvang
in de wetenschappelijke sta-
i de Nederlandse univer-
eiten. De hoeveelheid weten-
tappers ligt per student drie
vier keer zo hoog als elders,
j hebben in ons landje net
zoveel hoogleraren als in
Groot-Brittannië. Buitenlan
ders die hier komen kijken hun
ogen uit", zo zegt Klein in een
vraaggesprek met de Vak
bondskrant van de Federatie
Nederlandse Vakbeweging
(FNV).
De oud staatssecretaris verde
digt daarin ook zijn plannen het
aantal hoogleraren lectoren en
wetenschappelijk medewerkers
te verminderen met niet-acade-
mici in te schakelen bij het on
derwijs aan lagere jaars-studen-
ten. Een wetenschappelijk per
soneelslid heeft landelijk gezien
gemiddeld de zorg voor zes stu
denten.
Klein zegt dat de hoge lasten
van het universitaire onderwijs
gepaard aan de zeer comforta
bele positie van de wetenschap
pelijke staf publiekelijk niet
meer te verkopen zijn. Hij ge
looft dat men dat ook bij de
universiteiten wel aanvoelt. De
kosten van dit onderwijs namen
sinds 1950 volgens Klein ruim
drie keer zoveel toe als het aan
tal studenten.
??J
Het menselijk leven ontstond niet op andere
hemellichamen, maar alleen op de aarde. Er is
geen leven na de dood want er is geen andere
hemel dan 'de mensheid die zich van al zijn boeien
moet bevrijden en op weg moet gaan „naar wat
er dan ook blinkt". Ziehier de dubieuze moraal
van de opera die de Engelse dichter Adrian
Mitchell en de Amsterdamse componist Peter
Schat maakten en die gisteren in het uitverkochte
Amsterdamse Carré enthousiast is bejubeld en
daar nog zes keer zal worden herhaald.
De opera geeft hoogtepunten in leven en werk van
Houdini, die in het eerste kwart van deze eeuw
een befaamd boeienkoning en illusionist was. Li
brettist en componist zien in hem onafgebroken
het symbool van de gevangen mens die zich moet
bevrijden, ook van de politie en de inlichtingen
diensten die hij uitdaagt. Op twee platforms, met
elkens wisselde tapijten vol mysterieuze tekens,
wordt de symboliek uitgebeeld. Op kleine kale
zijtonen is doorgaans de banale werkelijkheid van
zijn leven te zien.
Als Houdini's moeder, die in zijn leven centraal
bleef staan, komt te sterven, stelt hij zijn hoop
op spiritisten om haar als geest weer te ontmoeten.
Hij ontmaskert de spiritisten als bedriegers maar
dat verhindert niet dat hij bij zijn eigen dood zijn
vrouw belooft op spiritistische séances te zullen
verschijnen. Dat lukt niet en tien jaar na zijn dood
geeft zijn vrouw de hoop op hem als geest weer
te zien. Slotmoraal zie boven.
Van dit dramatisch boeiende maar niet sterk
uitgewerkte gegeven heeft de regisseuse en choreo
grafe Donya Feuer met uitbundige medewerking
van decorateur Floris Guntenaar en kostuumont
werpster Leonie Polak een overdadig spektakel
stuk gemaakt. De simpele plot en de strekking
ervan zouden er bij gebaat zijn als Houdini's leven
eenvoudiger en strakker was weergegeven en als
de symboliek, die de makers er in willen zien, aan
het slot bondiger en pakkender was samengevat.
Buiten de zwakke structuur om, kon men veel
bewondering hebben voor de wijze waarop de
acrobatische danser Clint Farha en de escapoloog
Howard Peters verbluffende staaltjes van Houdi
ni's kunst imiteerden.
De persoon van Houdini werd zingend en acte
rend, een enkele maal ook sprekend, heel be
kwaam uitgebeeld door Jerold Norman. Indruk
wekkend, en het geheel dominerend, was de crea
tie van Sarah Velden als Houdini's moeder, die
in haar zang en stille spel deze magnifieke rol in
het hart trof. De talloze andere partijen kunnen
hier onmogelijk apart worden besproken. Zij wa
ren stuk voor stuk bevredigend bezet maar uit
schieters waren er niet bij.
Rest de muziek van Peter Schat waarvan de
aandacht door het overdadige toneelgebeuren no
gal eens werd afgeleid. Voor de dans was zij
trouwens veelal minder gelukkig geschreven. De
zangpartijen waren aanmerkelijk beter en kregen
de kans tot hun recht te komen maar Schats
kracht ligt in de instrumenten waarvan hij er heel
wat nodig had. Behalve het groot bezette Amster
damse Concertgebouworkest dat door Hans Vonk
knap en met bezieling werd geleid, kwamen er het
Amsterdams Electrisch Circus, een steelband en
een psalterkwintet aan te pas. Met dat al kon ook
Schat de overtrokken symboliek muzikaal toch
niet waar maken. Met een paar flarden uit de
Internationale is dat natuurlijk niet gedaan. Het
is een pover muzikaal trucje er de politiek in te
betrekken, even pover als het ten tonele brengen
van vrouwelijke politiekorpsen.
Ontwerper Guntenaar heeft in een interview laten
blijken dat hij het betreurt dat „Houdini" niet in
een eenvoudiger en directer vorm in een tent of
zelfs gewoon op straat kan worden gespeeld. Dat
is een heel goede tip. Door een overmaat aan
middelen schoten librettist en componist naast hun
doel. Een versoberingskuur en een bondiger for
mulering zullen met een zuiverder strekking het
werk kunnen redden.
J. KASANDER
DEN HAAG (ANP) Volgens
een eerste, voorlopige telling
van het ministerie van Sociale
Zaken is het aantal werklozen
deze maand gedaald met 3.500
vergeleken met augustus. Dat
betekent dat nu 216.300 mensen
werkloos zijn.
De geregistreerde vraag naar
arbeidskrachten daalde met
1300 tot 57.200 personen. Het
ministerie loopt met deze cijfers
vooruit op de definitieve en
meer gedetailleerde cijfers die
binnenkort in het maandverslag
arbeidsmarkt van het ministerie
van Sociale Zaken gepubliceerd
worden.
[ogelijkheid
oor korte
ruisereizen
Van een onzer verslaggevers)
EN HAAG Eind volgend
ar of begin 1979 zal de on-
ngs opgerichte Nederlandse
uisevaart Maatschappij Be-
evaer uit Rotterdam beginnen
et korte meerdaagse cruise-
chten.
maatschappij zal met een
iderlands schip en met Neder-
ndse bemanning korte cruise-
izen organiseren in Europa en
tar Noord-Afrika. Een mark-
nderzoek zou hebben uitgewe-
n dat voor deze korte meer-
eagse reizen grote belangstel-
ig bestaat.
«sparing
lektriciteit door
omertijd niet zo
[root
KNHEM (ANP) De invoe-
ng van de zomertijd heeft,
ver het gehele jaar gerekend,
en elektriciteitsbesparing op-
eleverd van een half procent
1 iets meer.
n de periode van de zomertijd
[as de besparing op het elektri-
iteitsverbruik 1 1,5 procent,
n geld uitgedrukt ruim tien mil
ten gulden. In het totale ener-
ieverbruik heeft de zomertijd
jezorgd voor een besparing van
d procent, aldus ir. J. H. Bak-
;er. directeur van de SEP (Sa-
jnerw/erkende Elektriciteits-Pro-
nuktiebedrijven), op de vergade
ring van de commissarissen.
ADVERTENTIE
Waarom is sparen bij de postgiro zo makkelijk?
Omdat u het op uw gemak thuis doet
Omdat u kunt inleggen en opnemen zonder
minimum of maximum. Omdat u dat met uw
eigen giro-overschrijvingskaarten doet.'
Omdat u altijd onmiddellijk via uw postrekening
kunt opnemen, zonder opzegtermijn. Omdat u
zélf de voordeligste spaarrekening kiest
uit deze drie:
denkt te hebben Rente:
Als u uw spaargeld weer snel nodig Voordeliger dan de Renterekening als
uw spaargeld langer dan 6 maanden
kan staan, omdat bij opname
l%van het opgenomen bedrag CO/
van uw tegoed af gaat Rente: W /0
Voordeliger dan de Plusrekening als uw
spaargeld langer dan 12 maanden kan
staan, omdat bij opname 296
van het opgenomen bedrag 0/.
van uw tegoed af gaat Rente: JL /0
Méér informatie is verkrijgbaar:
- met de bon
- op het postkantoor
- via tel. 0017 (grans) of (020) 5 89 3137.
Betaling van kinderpostzegels
per giro of bank
DEN HAAG (ANP) Het betalen van kinderpostzegels mag dit
jaar met girobetaalkaarten en bankbetaalcheques. Deze maatregel
is genomen om de kinderen, die met de postzegels langs de deur
gaan, minder het risico te laten lopen beroofd te worden van
het ontvangen geld.
De voorzitter van het comité kinderpostzegels zou zelfs graag zien,
dat men zoveel mogelijk van deze betalingswijze gebruik maakt
als de kinderen woensdag 5 oktober de postzegels komen verkopen.
Officier eist negen jaar
cel tegen Chinezen
ROTTERDAM De officier
van justitie in Rotterdam heeft
gisteren tegen twee Chinezen
negen jaar gevangenisstraf
geëist wegens het smokkelen
van een recordhoeveelheid ver
dovende middelen. De beide
mannen werden ervan beschul
digd in maart van dit jaar 126
kilo heroïne en 5 kilo opium
per schip te hebben binnenge
bracht in de haven van Rotter
dam. Het was de grootste heroï-
nevangst die ooit in West-Euro
pa is gedaan. De groothandels
waarde bedraagt bijna negen
miljoen gulden. Volgens de offi
cier van Justitie, mr. W. A. de
Saint au Laire, was de smokkel
opgezet door een grote interna
tionale bende en zijn „zoals zo
vaak gebeurt in dit soort za
ken" de grote bazen buiten
schot bleven. De beide Chine
zen kenschetste de officier als
luitenants van de bende.
Geen controle werknemers
door bazen
DEN HAAG (ANP) Minister Boersma van Sociale Zaken gaat
geen wettelijke maatregelen nemen om werkgevers te verplichten
bij het in dienst nemen van nieuwe werknemers persoonsgegevens
te controleren. Het staat iedere werkgever vrij een werknemer
om enige legitimatie te vragen, aldus de minister, maar hij vindt
het niet juist de werkgever te belasten met een verplichting die
neerkomt op een politietaak ten opzichte van zijn werknemers.
Deze taak hoort bij de overheid thuis, aldus schrijft minister
Boersma in antwoord op vragen van PPR-Tweede Kamerleden.
Deze hadden om een wettelijke maatregel gevraagd om te voorko
men dat mensen een dubbel inkomen genieten door onder v^lse
naam te werken en onder de eigen naam een sociale uitkering
te genieten.
Rekening telefoon specificeren
DEN HAAG (ANP) - De Twee
de- Kamerleden Weijers en Van
Zeil (CDA) hebben staatssecre
taris Van Huiten (Verkeer) ge
vraagd maatregelen te nemen
zodat telefoonabonnees voor
taan een overzicht kunnen krij
gen van gevoerde telefoonge
sprekken. Iets dergelijks is in
het buitenland gebruikelijk, al
dus de Kamerleden. De vragen
stellers zijn er over gevallen
dat de telefoondienst bij klach
ten de telefoonrekeningen niet
bewijsbaar kan maken.
Ambtenaren verhoord voor
vermoedelijke verduistering
HEERLEN (ANP) In verband met de vermoedelijke verduiste
ring van een aantal goederen die eigendom zijn van de dienst
publieke werken van de gemeente Heerlen, beeft de Heerlense
politie gisteren twintig ambtenaren van de gemeente verhoord.
De Heerlense politie die slechts bevestigde dat de verhoren inder
daad hebben plaatsgehad, heeft de processen-verbaal doorgestuurd
aan de officier van justitie in Maastricht Van de zijde van de
gemeente Heerlen wilde men niet nader op de kwestie ingaan en
weigerde men elk commentaar.
