oor een schim in de nacht eerhouden van treinkaping drie miljoen Bioscoop veroordeeld wegens pornofilm 139,-119- Oosterscheldedam met middelgrote doorlaatopeningen Andriessen wilde premier worden ggRjNENLANP MEDEPLICHTIGE ZUID-MOLUKKER: iapport Rijnmond: lans op ramp nihil rEKORT provincie Voor elk figuuren elk postuur. Hoorzitting over neutronenbom VNO: vakbeweging matigde niet met looneisen KRAPPE MEERDERHEID KAMER LEIDSE COURANT DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977 PAGINA 9 i een onzer verslaggevers) ISEN In de kille recht- I van het paleis van justi- Assen, waar gisteren de treinkapers terecht ston- >n, hing tegen de avond een .eugje oosterse mystiek. De aan dag 23 jaar geworden iezack P. verklaarde daar »or de schim van zijn groot- ider tegen te zijn gehouden deel te nemen aan de aping. „Ik wilde van 1 opstaan, maar een vreem- onbekende macht hield mij ;en", zo deed de verdachte relaas over deze stille acht Mezack P. door zijn jjrienden Annies genoemd had alle voorbereidingen mee- n. De avond voor die japing had hij zijn wapen op jet centrale adres ingeleverd vervolgens was hij naar gegaan en toen was het igonnen. „Plotseling ver scheen een schim waarin ik gedaante van mijn groot- fader ontdekte. Toen ik 's iorgens wakker werd kon ik iiet opstaan. Ook mijn vader lertelde 's nachts de stem van i grootvader te hebben ge- ord en hem ook te hebben tzien. Hij waarschuwde mijn der dat er iets ergs zou febeuren. Mijn vader zag ook wee voorvaderen voor mijn staan om mij tegen te touden als ik toch naar de trein zou gaan". Ook verklaar de Annies, die terecht staat wegens medeplichtigheid, meermalen geprobeerd te heb ben die morgen van de 23e mei op te staan. Hij vindt het achteraf toch wel prettig dat ^hij niet mee is gegaan. Annies P. was gisteren de laat ste verdachte die gehoord iwerd. Hij was ook een van de nauwkeurigste. In ieder geval wist hij rechtbank president mr. F. C. Fliek haarfijn aller lei data te geven van vergade ringen van de beide terreur groepen. De onderhoudstim- merman die tot de kaping in dienst was van de gemeente (Smilde, was op 4 mei door Rudy L. gevraagd naar een cafetaria in zijn woonplaats Bovensmilde te komen. Hem was gevraagd aan een aktie mee te doen. Annies die er eerst over wilde nadenken zei gisteren dat hij het „tijd vond om weer eens aktie te gaan voeren. De houding van de Nederlandse en onze eigen re gering was veel te wazig". „Er gebeurde niets", aldus de ver dachte. Hij was fel gekant tegen het 1 plan het gemeentehuis van Smilde te bezetten. „Iedereen j kent mij daar", zei hij tegen I zijn makkers, die daarna met II het plan kwamen de NOS-stu- dio te bezetten. Ook dat ging J niet door. Veel te moeilijk op Het tableau met wapens aan een wand van de rechtszaal ontlokte gisteren verdachte Andreas L. (18) de schampere opmerking dat alle wapens op het naast het tableau hangende portret van de koningin waren gericht. Het kwam hem op een scherpe terechtwijzing van de rechtbank-president te staan. onbekend terrein was de me ning van de meesten uit de groep. Annies vertelde hoe zij na een vergadering in een flat te Assen op vrijdag 13 mei, en precies een week daarna met een volkswagenbusje naar de bossen bij Schoonoord waren gereden. „Daar hoorde ik van het plan de school in Bovens milde te bezetten. Met Junus en Ronny voelde ik daar niets voor", aldus Annies. Dat de timmerman uit Bovensmilde wel van plan was aan de ka ping mee te doen bleek toen hij zondagmiddag voor de aanvang van de kaping, nog geprobeerd had een ander wa pen te krijgen. Zelf vond hij zijn pistool eigenlijk te klein voor een dergelijke aktie. Beter bewapend was Marcus R. L. (23), elektrisch lasser uit Bovensmilde, en een van de overlevenden van de overval op de trein. Hij was op de ochtend van de kaping met een UZI naar het station van Assen gereisd, samen met zijn meisje Hansina Uktolseja (22) en zijn broer Ronny (20). Bei den hebben het leven verloren bij de bevrijding van de trein door de mariniers. Op het per ron aangekomen, zo vertelde Marcus, die in de Molukse sa menleving Rudy genoemd wordt, kocht Hansina de kaartjes. Alle negen kapers stapten op andere plaatsen in de trein om zodra Max Papila- ja aan de noodrem zou trek ken de passagiers naar een bepaald gedeelte te drijven. Overigens stelde Rudy dat hij benaderd was door Willem S. de man die de leiding had bij de bezetting van de school. Rudy heeft vervolgens ande ren benaderd en verkende daarna met Matheus T. het traject. Bekeken werd waar aan de noodrem getrokken zou moeten worden om op een open goed kontroleerbare plaats de trein te laten stop pen. De president: „Is dat ook gelukt?" Rudy L.: „Nee, Max heeft te vroeg getrokken waar door wij in een bocht bleven staan". Over de reden van de kaping gaf hij eenzelfde ver klaring als alle kapers en be zetters. De Nederlandse rege ring had niets gedaan sinds Wijster voor het Molukse pro bleem. De commissie Kobben deed niets anders dan praten. Rudy vertelde dat er tijdens de kaping nooit gericht op de passagiers was geschoten. Zij wilden geen slachtoffers ma ken, omdat zij wisten dat dan hun eisen zeker niet ingewil ligd zouden worden. Rudy ver bleef al in die tijd in de trein vlak bij zijn vriendin Hansina. Op een vraag van de president erkent hij op de eerste dag een man mee naar het bagageruim te hebben genomen, omdat de ze in zijn dagboek schreef dat de kapers losse flodders ge bruiken. „Wou je zien of wij werkelijk met losse flodders schieten?" had de verdachte de man toegebeten. Evenals de andere kapers en bezetters zegt Rudy L. dat er een belofte was van het beleidscentrum dat zij vrije aftocht zouden krijgen als de kinderen wer den vrijgelaten. „Wij mochten maar zeven van de eenentwin tig gevangen maten meenemen en daar zij wij akkoord mee gegaan. Iedereen was ervan overtuigd dat wij die dag zou den vertrekken naar Schiphol. Ook de passagiers, maar wij waren weer bedonderd", aldus de verdachte. Op die dag was zijn broer Ronny door een passagier overmeesterd in de trein. Rudy die lawaai hoorde was ernaar toegerend, en had het wapen dat de passagier van Ronny had afgepakt weer gegrepen. De leider Max moest er aan te pas komen om de ruzie te sussen. Uit het verhoor van Rudy bleek ook dat de kapers de twee zwangere vrouwen niet .zomaar" los hadden gelaten. In ruil voor hun vrijlating kre gen de kapers een Molukse vlag. De president ging vervol gens in op de brief die de kapers op de donderdag voor de beëindiging van de kaping hadden meegegeven aan de kontaktpersonen. Daarin stond onder meer dat de ka pers slechts de keus hadden uit twee zaken, vertrek naar het buitenland of de dood. „Wiens dood", wilde mr. Fliek weten. Rudy zette uiteen dat daarmee de dood van de ka pers bedoeld was. Hij wilde niet in Nederlandse gevange nissen belanden, verklaarde hij nader. Verderop in de brief staat echter dat de kapers niet alleen zouden sterven, maar de passagiers met hen mee zouden nemen. „Hoe verklaart u dat dan?" wilde mr. Fliek weten. Volgens Rudy L. was die opmerking niet meer dan een bedreiging die niet uitge voerd zou worden. Hij erkent ook dat de kontaktpersonen mevrouw Soumokil en dr. Tan hen geadviseerd hadden de kaping op te geven. Over de beëindiging van de kaping vertelt hij: „Ik sliep die nacht met Hansina achter in de trein. Ik had eigenlijk wacht, maar was gaan slapen. Door het schieten en overvlie- gem van vliegtuigen, schrok ik wakker. Beiden zijn we plat op de grond gaan liggen. Han sina werd geraakt door de ko gels en ik ben toen samen met haar naar voren gekropen. In het keukentje heb ik haar moeten achterlaten.". Het blijft even stil. De president vraagt: „Heeft u nog iets tegen haar gezegd?" „Nu maar bid den, dat is alles. Daarna ben ik verder naar voren gekro pen, ik was van plan alle vrou wen in het kompartiment neer te schieten. Vooral toen ik een van onze jongens hoorde schreien, maar toen ik voor kwam kon ik het niet. Ik had de moed niet om ze neer te maaien", aldus de verdachte. Hij heeft daarna nog wel op een marinier geschoten en de ze ook geraakt en vervolgens een vrouw als schild voor zich genomen om zich te bescher men. Toen een marinier een handgranaat in de coupé wierp is het wapen van Rudy afgegaan en verwondde hij Marijke Drost in de buik. Net voor hij de hand aan zichzelf wilde slaan, werd Rudy L. door een marinier gearres teerd. Op een vraag van de raadsman hoe hij nu tegen over de aktie staat zegt hij: „Ik heb geleerd wat het is Zuid- Molukker te zijn en een ideaal te hebben. Het is absurd en onmenselijk wat ons door de Nederlandse regering is aan gedaan. Daarin zie ik geen stukje menselijkheid". Naar het zich laat aanzien zal het proces tegen de Zuid-Mo lukse kapers en schoolbezet- ters vrijdag rond de middag kunnen worden afgesloten. Vandaag worden de zes getui gen van de verdediging ge hoord. Dat zijn prof. Baudet, dr. Tan, dominee Papilaja, de heer Metekohy en George Flapper en mevrouw Oost veen, twee ex-gijzelaars uit de trein bij De Punt. Vrijdagmor gen is het de beurt voor de officier van justitie voor zijn requisitor en de beide raad slieden voor het houden vein het pleidooi. De uitspraak wordt op donderdag 22 sep tember tegemoet gezien. a een onzer verslaggevers) TERDAM De kans dat bewoner van het Rijnmond- ied om het leven komt als olg van een industriële is ongeveer even klein als sterftekans ten gevolge van t bezwijken van de Deltawer- De kans op een industriële mp in het Rijnmondgebied, rbij bewoners buiten de in- triecomplexen om het leven d de tienmiljoen jaar. )it is de belangrijkste conclusie een onderzoek dat de Dienst Centraal Milieu Beheer Rijnmond heeft gedaan naar de ivaren die de Rijnmondbevol- van de kant van de proce- industrie bedreigen, pij het nagaan van de mogelijke gevaren voor de bevolking is echter geen rekening gehouden met ongelukken die kunnen ge beuren bij het vervoer van ge vaarlijke stoffen naar de proce sindustrie. In het rapport wordt toegegeven dat bij dat vervoer ongelukken kunnen voorkomen die even erg zijn als in de proce sindustrie. Ook is bij de bepa ling van het risico niet rekening gehouden met sabotage en met de gevolgen van kettingreacties die na een industrieongeluk in het Waterweggebied zouden kunnen ontstaan. De milieuge committeerde van Rijnmond van Dijk wil dat er een regio naal rampenplan wordt opge steld. Hij verwacht dat er nog dit jaar een regionaal coördina tiecentrum rampenbestrijding Rijnmond komt. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De provincie Zuid-Holland heeft een tekort van drie miljoen gulden op de ontwerpbegroting voor 1978. Aanvankelijk bedroeg dit te kort 6,5 miljoen. Maar het kon tot minder dan de helft worden teruggebracht, door een serie bezuinigingen op o.a. het aantal subsidies en op de uitgaven voor de waterwegen. Bij de opstelling van de begro-. tmg is rekening gehouden met een nieuwe regeling ten aanzien van de uitkering van het Provin ciefonds, de grootste inkomsten bron voor Zuid-Holland. Die nieuwe regeling zou meer geld dan voorheen in de Zuid-Hol landse kas moeten doen stro men. Valt dat echter tegen, dan kan het begrotingstekort wel eens oplopen tot tien miljoen gulden, zo heeft het provinciebe stuur berekend. Het is voor het provinciebestuur echter onaanvaardbaar dat daardoor het niveau van de wel zijnsvoorzieningen nog verder zou dalen, terwijl er al een ach terstand is. Daarom zal hoe dan ook meer geld worden gestoken in de bestrijding van drugs- en alcoholverslaving, in stadsver nieuwing, verbetering van de welzij nsstructuur en in verbete ring van de agrarische struc tuur. Op andere begrotingspos ten zal dan moeten worden be knibbeld. ADVERTENTIE A Regenmantel in z-vare kwaliteit duck 33 met fraaie stiksel- garnering. Maten *5 481 m 56. kleuren: p zwart, marine en qJ beige. co yj B Regenmantel in zware kwaliteit duck met ribfluwelen garnering. Maten 38 t_m 46. kleuren zwart. doTïkerbruin. Haarlemmerstraat 163a (donderdaQ-koopavond): .Jasmijnhof8 (donderdag-koopavond). (Van oose parlementaire redac tie) DEN HAAG De Tweede Ka mer zal in de tweede helft van oktober een hoorzitting boaden over de neutronenbom. De Ka mercommissie voor Buitenland se Zaken beeft hiertoe gisteren unaniem besloten. Doel van de hoorzitting is nadere gegevens te vergaren over dit nieuwe en inmiddels al heftig omstreden Amerikaanse wapen. De Ka merleden hebben thans nog on voldoende inzicht in de mili tair-technische aspecten van de neutronenbom en de politieke consequenties van de invoering ervan in het verdedigingssys teem van de NAVO. De Kamercommissie besloot te vens aan de ministers Van der Stoel (Buitenlandse Zaken) en Stemerdink (Defensie) te vragen om ten behoeve van de Tweede Kamer binnen enkele weken een notitie te produceren van de Tweede Kamer binnen enkele weken een notitie te produceren met een voorlopige standpunt bepaling inzake de neutronen bom. De regering heeft evenmin als de regeringen van de andere NAVO-landen een officieel standpunt naar buiten gebracht Het argument is dat er nog on voldoende gegevens over het wapen voorhanden zijn. Een andere reden voor de aarze lende opstelling van de Westeu- ropese regeringen is het uitblij ven van een beslissing van pre sident Carter van de Verenigde Staten over het al of niet in produktie nemen van het neu tronenwapen. Die beslissing wordt nu binnenkort, wellicht reeds volgende week verwacht Mocht de Amerikaanse presi dent besluiten om de bom niet in produktie te nemen, dan is het probleem van de baan, zei gisteren een kamerlid. De regering wacht het besluit van president Carter overigens niet gelaten af. Via de diploma tieke kanalen is aandrang uit geoefend op Washington om de Westeuro pese NAVO-partners te raadplegen alvorens over de produktie van het wapen te be- TT Staatsuitgeverij gaat verkoop uitbreiden (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Met ingang van dinsdag 20 september zal ineen aantal boekwinkels verspreid over het hele land een groot deel van het boekenfonds van de Staatsuitgeverij doorlopend in voorraad zijn. De Staatsuitgeverij is hiertoe overgegaan omdat er een groeiende vraag is vanuit het publiek om snel geïnformeerd te worden over plannen en voorne mens van de regering alsmede over uitgaven van adviesorga nen van de regering. Om het begin van de verkoopuitbrei ding van de uitgaven van de Staatsuitgeverij te beklemtonen neemt burgemeester A. van der Louw van Rotterdam 20 septem ber in boekhandel Dormer aan de Korte Lijnbaan een exem plaar van de Miljoenennota in ontvangst. DEN HAAG Uit nieuwe bere keningen is het Verbond van Nederlandse Ondernemingen gebleken dat er van de matiging van de looneisen door de vakbe weging bitter weinig is terecht gekomen in 1977. Het VNO schrijft dit in haar orgaan „On derneming" van deze week. De werkelijke reële verbetering van het besteedbare inkomen van de modale man bedraagt namelijk 2 2.5 procent in 1977. Het kabinet heeft steeds als doelstelling een reëele verbete ring van anderhalf procent na gestreefd, hetgeen zowel door de werkgevers als door de werk nemers werd onderschreven. Het nu aan het licht gekomen cijfer behoeft, volgens het VNO. geen verwondering te wekken. „Immers telkenmale is door de werkgevers gesteld dat de eisen van de vakbeweging geen wer kelijke matiging inhielden. Dat de matiging wel met de mond werd beleden maar dat simpele berekeningen aantoonden dat er in de praktijk niet veel van te recht zou komen". „Nu zo langzamerhand de resul taten van het loonoverleg op tafel komen blijkt deze werke lijkheid. De harde stakingsactie van de vakbeweging heeft resul taat gehad. Er is een schijnwinst behaald die zal leiden tot min der werk. Anders gezegd: van solidariteit met de werklozen was geen sprake", aldus het VNO. Nieuwe regels cadeaustelsel DEN HAAG - De Tweede Ka mer is gisteren zonder hoofdelij ke stemming, akkoord gegaan, met een nieuwe regeling voor het cadeaustelsel. Er komen stringentere bepalingen voor het aanbieden van geschenken door de detailhandel aan de consu ment. Enkele nieuwe regels zijn: de geschenken moeten con sumptieverwant zijn, de ge schenken dienen voorzien te zijn van een reclameteken, de in- koopwaarde van het geschenk mag niet meer bedragen dan vier procent van de verkoop waarde van de verkochte goede ren, waarbij het geschenk wordt verstrekt, en bij geschenken met bijbetaling mag de inkoopwaar- de minus de bijbetaling niet meer bedragen dan vier pro cent (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Een kleine meerderheid van de Tweede Kam*r (CDA, WD, SGP en GPV) beeft zich gisteren geschaard achter het besluit van bet demissionaire kabinet om in de Oosterscbelde een pijlerdam te boawen met middelgrote doorstroomopeningen. Daardoor zal 77 procent van de huidige getijdenbeweging gehand haafd blijven. PvdA, D'66 en PPR toonden zich felle tegenstanders van de kabinetsbeslissing. De Radica len bleven op hun standpunt staan dat alleen alle dijken rond de Zeeuwse zeearm flink ver zwaard moeten worden, zodat de Oosterscbelde geheel open kan blijven De PvdA en D'66 willen dat het nieuwe kabinet zo spoedig mogelijk gaat onderzoe ken of niet alsnog 160 miljoen gulden extra kan worden uitge geven voor de bouw van een dam met maximale doorstroom openingen. Daardoor zou dan 90 procent van de getijdenbewe ging gehandhaafd worden, ter wijl dan tevens de beste voor waarde wordt geschapen voor het behoud van de mossel- en oesterteelt en de natuurlijke rijkdommen van de Ooster- schelde, zo stellen de tegenstan ders van de gisteren genomen beslissing. Mevrouw Lambers (D'66) en de heer Roels (PvdA) hielden minister (Verkeer en Waterstaat) voor dat op het totale bedrag van 5,8 miljard dat nodig is voor het hele Oosterscheldeproject, een bedrag van 160 miljoen gulden nauwelijks meer iets uitmaakt De minister wees echter de mo gelijkheid van een groter door- stroomprofiel resoluut van de hand met het argument dat dat extra geld van andere departe menten afgeknabbeld moet wor den, waardoor volgens hem weer heel wat geplande activi teiten niet door kunnen gaan. Hij vond het onverantwoord in een tijd van bezuinigingen nog eens 160 miljoen gulden aan de algemene middelen te onttrek ken. Bovendien dringt de tijd. Aan de Zeeuwen en Westbra banders is beloofd dat het pro ject in 1985 klaar moet zijn. Uitstel werkt kostenverhogend, aldus de minister. Onderonsje tussen de CDA-Kamerleden Aantjes en An- driessen tijdens het Oosterscheldedebat gisteren in de Kamer. VOLGENS CDA-KRINGEN DEN HAAG - Naar in CDA- kringen verluidt wilde mr. Frans Andriessen oud-fractie voorzitter van de KVP in de tweede kamer, minister-presi dent worden van een CDA-min- derheidskabinet Er wordt aan toegevoegd, dat naar verwach ting Andriessen nauwelijks meer een politieke rol van enige betekenis zal spelen. De oud-fractievoorzitter van de KVP in de Tweede Kamer wil nu wel een zetel in het Europees Parlement hebben, maar poli tiek stelt dat niet veel voor, zo wordt gezegd. Gemeend wordt dat Andriessen een aantal „poli tieke blunders" heeft gemaakt Zijn .zwakke kanten" zijn de laatste tijd aan het licht geko men' aldus wordt in CDA-krin- gen rondom Andriessen gezegd. De oud-fractievoorzitter van de KVP heeft moeilijk kunnen ver werken, dat hij eerst tot plaats vervangend voorzitter van de CDA-kamerfractie werd geko zen, maar later moest wijken voor Aantjes. Uit balorigheid daarover stapte Andriessen uit het bestuur van de CDA-kamer fractie. Hij werkte de formatie- Den Uyl tegen en leefde in de veronderstelling, dat hij hier mee succes had, toen de forma tie strandde. Andriessen zag kansen voor een CDA-minder- heidskabinet opdoemen toen de KVP-er Veringa tot informateur werd benoemd. Dat minder heidskabinet had dan onder zijn leiding moeten staan. Mede 'ge stuurd' door de koningin be landde Veringa echter al gauw bij een parlementair meerder heidskabinet van PvdA, CDA en D'66. De koningin maakte over de onduidelijkheid van zo'n kabinet gauw een einde door de benoeming van Den Uyl tot mede-informateur. Andries sen, zo wordt in CDA-kringen gezegd, heeft door zijn starre opstelling laten blijken nauwe lijks oog te hebben gehad voor de politieke realiteit. Daardoor is hij in de CDA-fractie wat alleen komen te staan. Er mag niet verwacht worden, dat hij een plaats zal krijgen in het tweede kabinet-Den Uyl. Mis schien zal Andriessen wanneer Van Agt weer minister zou wor den, opnieuw proberen fractie voorzitter te worden, maar dit zal hem hoogstwaarschijnlijk niet meer lukken, omdat zijn ster ook in KVP-kring is ge daald. Hotel met sluiting bedreigd UTRECHT De brandweer in Utrecht heeft de directie van hotel-restaurant Pays Bas in de domstad opgedragen de ontoe reikende veiligheidsvoorzienin gen in het hotel-gedeelte in or de te brengen. Mocht aan dat verzoek geen gehoor worden ge geven, dan moet dat hotelge deelte per 10 oktober uit veilig heidsoverwegingen dicht Een woordvoerder van het hotel zei, dat per 1 oktober de zaak in orde zal zijn. Pays Bas gaat in ieder geval niet dicht, zo zei hij. Van een onzer verslaggevers Maastricht De rechtbank in Maastricht heeft gisteren, conform de eis van de officier van justi tie, de bioscoopmaatschappij Palace te Maastricht veroordeeld tot 5.000,- wegens het vertonen van de film „Deep throat". Tevens gelastte de recht bank de onttrekking aan het verkeer van de kopie van deze film die vorig jaar november in Maa stricht in beslag werd genomen. De rechtbank is van oordeel dat in „Deep throat" sprake is van aanstotelijkheid van de eerbaarheid, zoals dit begrip is bedoeld in artikel 240 van het wetboek van strafrecht „Deep throat", een zogenaamde Amerikaanse har de pornofilm, draait nog steeds in verschillende Nederlandse bioscopen. In Palace draaide de film vanaf september 1976 en trok in vijf weken tijds tienduizend bezoekers. De film komt 15 en 22 september nogmaals voor de rechter, ditmaal in Amsterdam, waar de Neder landse Bioscoopbond een proefproces heeft uitge lokt. Dit proces vloeit voort uit de beslissing van de procureurs-generaal bij de gerechtshoven, dat in bioscopen met vijftig of meer zitplaatsen mogen worden vertoond. De Bioscoopbond vindt, dat deze beslissing in strijd is met de bedoeling van het parlement, dat op 5 juli jL de wet op de filmverto ningen aannam, welke wet voorzag in-de afschaf fing van de filmkeuring voor volwassenen. De Bioscoopbond vindt, dat het parlement ervan uit gaat, dat de volwassen burger zelf moet uitmaken of hij een film al dan niet wil zien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 9