i
Verkrachting
komt ook in het
huwelijk voor
Tot inde bajes luistert men naar Tombola'
Musical hoofdthema
„All you need.
in
TELEVISIE VANAVONI
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
„Open huis" in ConcG*
gebouw geheel op rad
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT,
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1977 PAGINi D
HILVERSUM „Verkrachting of aanranding
binnen het huwelijk bestaat natuurlijk wel
maar is geen misdaad. Vanzelfsprekend niet."
Met deze uitspraak heeft de als zeer progres
sief bekend staande inspecteur Kalma van de
Rotterdamse zedenpolitie zich de woede op de
hals gehaald van vrouwenorganisaties, psycho
logen en ook wel collega-politieagenten.
Hij doet deze uitspraak morgen in het NOS-ra-
dioprogramma „De angst en de terreur" dat
om 9.00 uur via Hilversum 2 wordt uitgezonden
en dat beoogt het taboe rond aanranding en
verkrachting te doorbreken. Het is de eerste
aflevering van een serie van twee. Het tweede
programma wordt volgende week vrijdag uitge
zonden op dezelfde tijd en golflengte.
Morgen komt een aantal vrouwen aan het
woord die verslag doen van wat hen is overko
men: verkrachting of aanranding. Een zeer
indringende reportage van 35 minuten waarbij
men enerzijds de indruk krijgt dat sommige
vrouwen en meisjes zich wel bijzonder naïef
gedragen, maar dat voorts bij veel mannen de
indruk bestaat „dat vrouwen niet anders willen,
wanneer ze zich laten thuisbrengen". De verha
len van de meisjes worden afgewisseld door
commentaren van politiefunctionarissen en an
deren die zich met de problematiek rond ver
krachting hebben beziggehouden. Een van de
commentaren behelst de gewraakte uitspraak
van inspecteur Kalma. Een psycholoog zegt
daarover: „Een dergelijke uitspraak verklaart
de gehuwde vrouw vogelvrij als het gaat om
sexuele mishandeling. Zij zou pas bij zeer
ernstige mishandelingen, met alle verwondin
gen die daarbij horen, een aanklacht bij de
politie kunnen indienen. Zo'n uitspraak van
Kalma kan niet meer, zij is middeleeuws. Het
komt er op neer dat je een vrouw gelijk stelt
met een gebruiksvoorwerp dat je al naar je er
zin in hebt kunt beschadigen of kapotgooien.
Ook wordt door de aan het woord komende
vrouwen in niet mis te verstane bewoordingen
de houding die de politie bij aangifte inneemt
uit de doeken gedaan: tendentieuze reacties
zoals: „Zo, had u dat rokje ook aan toen u
aangerand werd?", waarbij dan de schuld van
de aanranding op de vrouw in kwestie wordt
geschoven, en waarbij kennelijk weinig reke
ning wordt gehouden met de gevoelens van de
vrouwen die aangifte komen doen. Ook blijkt
dat de politie vaak een „wantrouwende hou
ding" aanneemt. Bewijs het maar
En daarmee is een probleem aangeduid, dat
naar onze mening niet voldoende is uitgediept
in deze reportage. Er blijven vragen bestaan
als: Waarom is de politie wantrouwend ten
aanzien van aangiften van aanranding en ver
krachting? Wordt zij wellicht te veel geconfron
teerd met valse aangiften van meisjes „die bang
zijn voor de reactie van vader, voor zwanger
schap" en daarom een geslachtsgemeenschap,
die zij weliswaar hebben gewild, aangeven als
verkrachting? Bij de politie moeten erg veel
problemen leven ten aanzien van de behande
ling van dit soort zaken: enerzijds adviseert zij
de vrouwen om de aanrander gewoon zijn gang
te laten gaan om erger te voorkomen, maar
anderzijds eist de wet, dat bewijzen worden
geleverd van met geweld afgedwongen ge
slachtsgemeenschap. Een probleem dat volgens
ons niet voldoende is behandeld.
Maar het is een zeer waardevolle reportage, die
uitstekend geschikt is om als uitgangspunt te
dienen voor discussies over deze materie. Bo
vendien is hij op één punt bijzonder verhelde
rend: Weinigen weten dat de geüniformeerde
politie bij wie de eerste melding van verkrach
ting e.d. binnenkomt, zich dient te beperken tot
het inzamelen van zeer zakelijke gegevens als:
naam, adres, leeftijd van het slachtoffer en een
signalement van de dader. Daarna dient direct
de zedenpolitie te worden gewaarschuwd die
de zaak verder in behandeling neemt, inclusief
het vergaren van de bewijslast. Dat deze ge
dragslijn in veel gevallen niet wordt gevolgd,
blijkt uit de reportage.
In de tweede uitzending (volgende week vrijdag
dus) laat samensteller Bob Uschi een man aan
het woord die een serie verkrachtingen op zijn
naam heeft staan, die inmiddels drie jaar ge
vangenisstraf heeft uitgezeten en nu ter be-
Aangerand, totaal ontredderd en dan de bewijzen moeten leveren.
schikking van de regering is gesteld in de
gesloten afdeling van de Van Mesdagkliniek in
Groningen. De bedoeling van Uschi om ook de
andere partij in deze zaken aan het woord te
laten is waardering waard. Minder gelukkig
zijn wij echter met de keuze. Er komt een man
aan het woord die overduidelijk de terminolo
gie van de psychiater heeft overgenomen, waar
door het geheel wat onecht overkomt. Maar
achter al die mooie woorden waarin de man
probeert uit te leggen hoe hij tot zijn daden
is gekomen en waarbij je je afvraagt of de ware
oorzaak al door de therapeuten is ontdekt,
blijkt toch een mens schuil te gaan. En wel
een man die, hoewel hij getapt lijkt te zijn bij
de meisjes, een enorm tekort aan liefde heeft
ondervonden, eenzaam is, een man met een
duistere gedachtenwereld die zich met geweld
van liefde wilde verzekeren en die voorts ont
zettend bang is voor zichzelf en voor de wereld
om hem heen.
LONNEKE VAN KOOT
HILVERSUM „Een radelo
ze man belde onlangs midden
in de uitzending op en vertel
de dat hij zijn huis niet bin
nen kon. Door de ramen zag
hij wel zijn vrouw in de huis
kamer met de koptelefoon op
naar „Tombola" zitten luiste
ren, maar zij hoorde niet hoe
hij op de ruiten stond te bon
zen. Of wij niet iets tijdens
het programma konden zeg
gen, dan zou ze het beslist
horen? Goed, we hebben die
mevrouw tussen twee platen
door attent gemaakt op haar
buitengesloten echtgenoot en
tien minuten later belde hij
dankbaar en triomfantelijk
weer op: „Ik ben er in".
Dit verhaal van Lex Lammen,
die samen met Anne van Eg-
mond over twee weken al
tweehonderd maal het KRO-
Programma „Tombola" op
zondagavond aan elkaar heeft
gepraat, is typerend voor de
sfeer tijdens deze muzikale
marathon.
Iedere zondagavond van zeven
tot elf uur kon het „Tombola"-
team, waarin Lex Tondeur
zorg draagt voor het vooral
door luisteraars tussen 20 en
65 jaar zeer gewaardeerde pla-
tenpakket met in het laatste
uur Big Bands en Mood Music,
rekenen op een vaste achter
ban van meer dan 400.000
fans. Dat „kon" slaat dan op
de mededeling van de KRO
dat met ingang van het winter
seizoen op 1 oktober a.s.
„Tombola" een uur het eer
ste moet inleveren ten be
hoeve van een nieuw jeugd
programma tussen half zeven
en acht met ongetwijfeld veel
popmuziek.
Waarmee deze zendgemachtig
de dan enigszins tegemoet is
gekomen aan de wens van vele
jongeren, voor wie het een'
doorn in het oog was, dat het
pop-gebeuren op de zondag
avond helemaal was verdron
gen door wat zij in telefoontjes
„Muziek voor oude zakken"
noemen. Het driemanschap
van „Tombola" is overigens
nooit warm of koud geworden
onder die kritiek. Lex Ton
deur (hij neemt in eerste in
stantie de telefoon aan): „Want
er bellen ook jongeren op die
vertellen dat zij, luisterend
naar onze muziek, zo lekker
kunnen zitten studeren."
Het aantal telefoontjes tijdens
de uitzending wisselt overi
gens sterk. Tondeur: „De ene
week heb je geen tijd om een
sigaretje op te steken, de ande
re is er helemaal niets". Vaak
zijn die telefoontjes dan nog
van de vaste klantenkring van
„Tombola", die in de loop van
vier jaar (de eerste uitzending
was op 30 september 1973) is
ontstaan. Daartoe behoren een
haringboer uit Hoorn, die, er
nog altijd dankbaar voor is
dat men eens een plaat spe
ciaal voor hem herhaalde en
zo af en toe met een schaal
maatjes komt binnenlopen en
een vaste bajesklant.
Via hem hoorden zij hoe in de
gevangenis, wanneer in het
programma de naam van een
van de gevangenen wordt ge
noemd, op alle deuren wordt
gebonsd ten teken dat de cel
bewoners het hebben gehoord.
Lex Lammen en Anne van Egmond samen op weg naar
de studio.
realiseer je dergelijke dingen
niet."
Toen een verzoekje van de
betrokken gevangene werd in
gewilligd zei Lex Lammen in
een overmoedige bui er bij:
„Kom maar eens langs".
Maanden later stond de bajes
klant bij de portier. Hij werd
door de „Tombola"-groep met
open armen ontvangen. „Van
hem hebben we gehoord dat
er in de gevangenis na half
tien 's avonds, wanneer de ge
vangen vrij zijn, enorm veel
naar ons programma wordt
geluisterd", aldus Anne van
Egmond.
Het is overigens bij het tot
stand komen van „Tombola"
nooit de bedoeling geweest dat
er verzoekjes zouden worden
gedraaid. Maar zo langzamer
hand is men er niet aan kun
nen ontkomen en thans wordt
zo gemiddeld per uur aan drie
wensen voldaan. Meestal ech
ter alleen voor „vaste klan
ten", onder wie veel musici uit
de radiowereld, die dan een
bepaalde vrij zeldzame opna
me graag willen horen. „Als
het even kan wordt aan de
wensen voldaan, maar er zit
wel enorm veel werk aan
vast", aldus Lex Tondeur, die
in vier jaar tijd alleen voor
„Tombola" ongeveer 45.000 el-
pee's heeft afgeluisterd om de
11.000 gedraaide platen te se
lecteren.
In de beginperiode van „Tom
bola" probeerden Lex en An
ne de verzoekjes nog af te
wimpelen door grapjassend te
genprestaties te eisen. Zo in de
trant van „Stuur maar een
kreeft". De laatste tijd krijgen
zij postzegels toegestuurd,
waarvan dan niet alleen de
kinderen van de beide Lexen
profiteren.
Een paar weken geleden nog
belde een 7-jarige knaap aan
bij de familie Tondeur met de
vraag of Lex misschien „dub
bele" postzegels had. De moed
van het knaapje werd be
loond: hij kon met een rijke
buit naar huis terugkeren.
Hoe serieus men de grappen
van Anne en Lex vaak neemt,
bleek uit het telefoontje van
een postzegelhandelaar, die
2800 gulden bood voor een
zeer bijzondere zegel, waar
naar Lex Lammen geksche
rend had gevraagd. „Je moet
altijd oppassen dat men je niet
te serieus neemt", aldus deze
Amsterdamse leraar, die even
als Anne van Egmond free-
lancend het radio wereld je is
binnengekomen.
Ook onder de luisteraars zijn
grappenmakers. Zoals die Ca
nadees, die vanaf een boorei
land in de Noordzee opbelde
met een verzoekplaat. Men be
zweek voor zijn argumenten
toe hij er aan toevoegde „dat
hij de volgende week naar
huis zou gaan."
„Nou, voor een keertje dan
maar" was het commentaar
van Anne.
Dat is maanden geleden. Maar
nog steeds belt die Canadees
iedere zondagavond trouw
vanaf zijn booreiland met een
verzoek.
NEDERLAND I
NOS
1&45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Rubovia, tv-serie
19.20 All in the Family
19.45 Het China van Mao, docu
mentaire
NOS
21.35 Journaal
EO
21.50 De bijbel open, tv-serte
22.15 Jeremy, tv-fllm
NOS
22.45 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Toeristische tips
18.55 Journaal
KRO
19.05 Cijfers Lettere, quiz
19.25 De «rondere wereld onder
water, tv-serie
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.25 Terugkeer van De Wrekers,
tv-serie
21.15 All you need, tv-serie, afl.
8
22.05 Brandpunt
KRO/RKK
22.45 Levensloop
NOS
23.10 Den Haag Vandaag
23.25 Journaal
DUITSLAND I
18.05 De droom van het varen
18.30 Sowieso
18.55 Journaal
19.00 Nieuws uit Noordrijnland-
Westfalen
19.05 Intermezzo
20.15 Hier und Haute
20.45 Tips voor landrotten
21.00 Journaal
21.15 Beelden uit de «retem
22.00 De Tijgerbrigade, tv-serjl
22.55 Titel, Thesen, Ter
te
23.40 Journaal
DUITSLAND II
18.00 Journaal
18.10 Pinocchio, tv-serie, afl.
18.40 Draaischijf
19.20 Drie is één teveel, tvi m
20.00 Journaal
20.30 Hallo Peter!, show
21.30 Tegtmeiers reizen, tv|
22.00 Journaal
22.15 Een zvrarte september
cumentaire
23.00 Meneer Selinger gai
ver, tv-film
24.00 Journaal
18.55 Avonturen van de
Mars
19.00 Kluchtfilm V*
19.05 Israëlitische uitzendingLc
19.35 Kijk uit!, verkeerstips tor
19.45 Journaal gei
20.15 Muppet Show
20.40 Panorama
21.10 Filmpremières
21.50 Standpunten "H
22.10 Journaal Ba
20.15 De wereld in oorlog, t
21.05 Latijns-Amerikaans
22.20 Zomeragenda
HILVERSUM I
NCRV: 18.00 De Kerk vandaag 18.19
Zendtijd Politieke Partijen: D'66 18.30
Nws. 18.41 Kwartet Rudy Brijk 18.53 (S)
Zojuist verschenen: boekenrubriek
19.00 (S) Leger des Heilskwartier. 1915
(S) De wereld zingt Gods lof. 20.00 (S)
Goed gestemd: Liedjesprogr. 20.40 Een.
twee uit de maat: progr. over onderwijs
en opvoeding. 21.00 (S) Bastaardkinde
ren van de zon. 21.20 (S) Kerkorgelcon
cert. 21.45 (S) Spraakmaken. 22.25
Avondoverdenking 22.30 Nws. 22 40 Po
litiek weekoverz. 22.50 Van onze cor-
resp. 23.00 (S) Rondom het woord.
23.55 Jazztime. 23.55 Nws.
liiiVM'ii'iir
AVRO: 18.00 NNws. 18.11 Radifl
IKON: 18.30 Kleur, inform, progr.j
19.00 Sportpanorama. 19.40 1
Baas, inform, progr. 20 00 Nwsi
(S) Klass. muz. 21.20 (S) Jazzspt
22.20 Aspecten, kunstrubr. NOS
fS) Met het oog op morgen. 23.S 1
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vacaturebank.
NOS-maal. TROS: 19.00 (S)
20.02 (S) Soul show. 22.02 (S)
23.02 (S) Close-up. 0.02 (S) li
1.02-7.00 (S) De Nachtwacht.
l!IIM*H'IMI
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.08 (S) Lichte muz. (7.30 Nws.). 8.30
Nws. 8.36 Gym. v.d. huisvrouw. 8.45 (S)
Lichte muz. (10.30 Nws). 11.00 (S)
Strandjutters, gisteren en vandaag, ge
sprek. 12.00 (S) Lichte muz. (15.30
Nws.) 16.00 (S) Spreekuur. 17.00 (S) In
de hutsgeklutste kinderwinkel. 17.30
Nws. 17.37 (S) Echo magaz.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym.
7.20 Vandaag..vrijdag. 8.00 Nws. 8.11
Hier en nu. 8.30 Op de man af; Evange
lisch commentaar. 8.35 Te Deum Lau-
damus; gewijde muz. NOS: 9.00 Docum.
9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio. 10.00
Wat heeft dat kind; pedagogische rubr.
10.15 Duidelijke taal. 10.30 NOS-Jazz-
portret. 11.00 Nws. 11.03 Meer over
minder; De stem van de sprekende
minderheid. 12.30 Toerismo, toeristi
sche inform. OVERHEiDSVOORL.: 12.49
Uitz. v.d. landbouw. 13.00 Nws. NCRV:
13.11 Hier en nu. NOS: 13.30 Vonken
onder de as: progr. over Nederlandse
balladen. 14.00 Aspekten v
muz. 15.00 Zoeklicht on N
gion. nws. (16.00 Nws 1
buitenland. VPRO: 17.00 Welin
kringen, rechtstreeks debatproj
SYMBIOSE. 17.55 Meded
EO: 7.02 (S) Gospelsound. 8
Tijdsein. 9.03 (S) De muzikal
mand. 10.03 (S) Te elfder ure
Verzoekplatenprogra. 12.03
tien. NCRV 13.30 (S) Po|
115.03 (S) Nationale Tip-30. NOS
(S) Nationale Hitparade.
HILVERSUM IV
NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Vroeg K.
9.00 Nws. 9.02 (S) Stof van eL
10.00 Vocalise. 12.00 (S) Van hetr
lands Concertpodium. EO. 13si
Klankspiel. 14.00 Nws. 14.02 (S)d
bord. 14.20 (S) Orgelbespeling
(S) Woord der Waarheid. VPRO»
(S) Muziek op vier. 17.00 sluiting!»
Pl
Ti
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De „open Huis"-avond, die morgen in
Concertgebouw in Amsterdam wordt gehouden als openii
het concertseizoen 1977/1978, zal rechtstreeks via Hilversu
volgen zjn. de NOS brengt van deze muzikale happening eei
4 uur durend schakelprogramma, waarbij men van h»
evenement naar het andere zal overgaan.
Op deze avond treden allerlei ensembles op. In de groti
achtereenvolgens het Concertgebouworkest, het Nederlands
rorkest, het Amsterdams Philharmonisch Orkest, het Nedc
Blazers Ensemble en de Amsterdamse Politiekapel. In de
zaal spelen het Amsterdams Strijkkwartet, het Amsterdams
het Nederlands Kamerkoor en et Dansi Ensemble. In de Spie|
tenslotte wordt de hele avond gemusiceerd door het Grj
salonorkest „Pluche". De uitzending begint om 20.05 uur en^
zeker tot half een 's nachts.
Felix Meurders
noemt
Elvis-plaat
lijkenpikkerij
(Van onze radio- en tv-re
dactie)
AMSTERDAM Tegen
deejee Felix Meurders is
een geding aangespannen
door Eddy Owens, de
platenproducent, die
daag? na de dood van
Elvis Presley op de
markt was verschenen
met een single „I remem
ber Elvis Presley".
Felix Meurders toonde zich
over deze plaat zo geschikt,
dat hij voor de radio liet
weten, „dat hij dit een van
de ergerlijkste staaltjes van
lijkenpikkerij vindt".
Eddy Owens, die voor dit
lied het pseudoniem Danny
Mirror koos, vatte dit als een
belediging op en eist, dat
Meurders zijn woorden in
trekt. Owens zegt uit op
rechtheid te hebben gehan
deld, toen hij de plaat be
sloot te maken.
Vanavond besteedt de KRO in
„All you need.aandacht aan
de musical. Het verhaal van
een aantal merkwaardige en
zeer uiteenlopende elementen
die elkaar vonden en samen
groeiden tot wat nu de musical
wordt genoemd. De musical,
geen toeval, maar een welover
wogen en doordachte daad van
Oscar Hammerstein, de auteur
van „Oklahoma" en direkteur
Rouben Mamoulian, die on
danks hevige kritiek en finan
ciële tegenslag een nieuwe
kunstvorm creëerde die uniek
was en toch vertrouwd. Deze
achtste aflevering wordt opge
fleurd door fragmenten uit de
musicals „Hair" en Tommy"
waarin o.a. Roger Daltrey en
The Who en Elton John als de
eeuwig winnende „Pinball".
Ned. H, 21.15 uur.
All in the Family
De altijd kwaad zijnde Archie
komt vrolijk thuis, omdat zijn
vriend Bernstein een uitvinding
heeft gedaan en hem gevraagd
heeft compagnon te worden.
Edith, de niet zo slimme Ameri
kaanse huisvrouw, reageert be
duusd, en als ze hoort dat Ar
chie de helft van hun spaargeld
van de bank heeft gehaald om
het project te financieren, is het
hek van de dam.
Ned. 1,19.20 uur.
China
Door een merkwaardige coördi
natie in Hilversum zendt de
VPRO net als de NOS deze
week een China-film uit De
film, die oorspronkelijk vier uur
duurde, werd door VPRO's
Theo Uittenbogaard bewerkt tot
een productie van anderhalf
uur, waarbij uitsluitend filmma
teriaal werd gebruikt van de
Fransman Roger Pic. Het gege
ven handelt over twee belangrij
ke gebeurtenissen in de geschie
denis van China. Op 9 oktober
1911 ontplofte voor het paleis
van de goeverneur van de pro
vincie Woe Tsjang een bom. De
volgende dag kwamen soldaten
in opstand maar de revolutie
werd onderdrukt.
Achtendertig jaar later in okto
ber 1949 riep Mao Tse-Toeng de
Volksrepubliek China uit en be
gon er een nieuw tijdperk voor
China. In deze documentaire
worden verbanden gelegd tus
sen de eerste boerenopstanden
die tot de Chinese revolutie lei
den en de akties van de jonge
Mao. De moeilijkheden die de
producent had, om bij deze ge
gevens visueel materiaal te zoe
ken, werden opgelost door films
uit o.a. Japan, de Vereniede Sta
ten, Engeland en de Sovjet-
Unie.
Ned. 1,19.45 uur.
De Wrekers
John Steed moet het opnemen
tegen een aantal geheime agen
ten, die allen in het bezit willen
komen van ongeveer 4000 pagi
na's geheime gegevens. Door
een ingenieus plan om de infor
matie uit te wisselen, maakt
Steed gebruik van drie mensen
die een geheugen hebben als
een computer en zodoende de
gegevens kqpnen oproepen
wanneer dit nodig is. Wanneer
de driedubbelagent Juventor in
het land arriveert en kolonel
Meroff in Londen bereid is 10
miljoen te betalen wordt het
echt spannend.
Ned. II, 20.25 uur.
Roger Daltrey van de „Who" speelt een belangrijke rol
in „Tommy"
Nieuw
programmal
„Musi- 1
cultura" op(
NOS-radio j
(Van onze radio- en tv-I
dactie)
HILVERSUM Een p(
gramma „Musicultura"
nieuw in het komei
winterschema van „em
ge muziek" van de N(
radio. In „Musicultur
dat wordt samengest
door Jan Hartong, wo
aandacht besteed aan
volksmuziek en haar
vloed op andere uiting
Dit programma wo
steeds op vrijdagavc
uitgezonden van 22.30
23.00 via Hilversum 2.
Eenmaal per maand e
ter moet „Musicultu
wijken voor een evenet
nieuw programma met
over geïmproviseerde r
ziek. Het heet „NOS-j
van nu" en wordt sam
gesteld en gepresentet
door Michiel de Ruyter,
