Veldslag in Bovensmilde
Gezamenlijke
poging van
Den Uyl en
ENERGIE VAN
DRIE CENTRALES
WORDT VERSPILD
voor v
hartpatiënten
maandag
naar Engeland
Enorme vernielingen na treffen Molukse en Nederlandse jongeren
Vrouw
door motor
gegrepen
Diefstallen
bij brand in
ambassade
Zaterdag 3 september 1917.67e jaargang no.
^Advei
lori Rapenburg 2. Leiden, postbus 11. tel. 071-122244 - Giro 103003 Bank: Amro-bank N V.. Leiden. Directeur-hoofdredacteur: J. J. Hallewas - Chef-redacteur: Wim Buijteweg.
idvertenties (excl. BTW) 0.46 per mm. Telefoontjes 4.16 - Klachten bezorging: tel 071-122244 (18.00 tot 19 00 uur)
bonnementen: kwartaal 40.45; jaar 150,30; losse nummers: 55 cent.
Met de wapens
Ned. I, 21.50 uur Speelfilm „Met
de wapens van een vrouw. Om
19.04 uur Tymansha's vriend,
Russische jeugdfilm.
Ned. II om 20.25 uur Sil (2) en
om 21.15 uur Fam. Bellamy.
Zondag Ned. I om 19.30 uur
Speelfilm „Daar komen de Rus
sen". Ned. II om 20.40 uur Doe.
China van Joris Ivens om 20.40
en 21.40 uur. Om 22.00 uur ge
sprek Ivens en Marceline Lori-
dan.
Opklaringen
Weersverwachting tot zaterdag
avond:
Op de meeste plaatsen droog
met van het westen uit opklarin
gen. Meest matige wind, rui
mend naar west Maximum tem
peraturen ongeveer 19 graden.
Vooruitzichten voor zondag en
maandag: droog en vrij zonnig.
Zondag: zon 06.56—20.21; maan:
23.16—14.06; Maandag zon:
06.57—20.19; maan: 23.56-15.02.
•llliiri ■■ÏÉMMII
(Van een onzer verslaggevers)
BOVENSMILDE In het Drentse dorp
Bovensmilde heeft gisteravond en van
nacht een enorme veldslag gewoed tus
sen Nederlandse en Zuidmolukse jonge
ren. Bij het licht van vanmorgen kon
de voorlopige balans van het treffen
worden opgemaakt: drie personen wa
ren licht gewond geraakt, waarvan twee
politieagenten en een jongeman uit Bo
vensmilde; op de grens van beide ge
meenschappen was een spoor van ver
nielingen zichtbaar, in de straten waren
tal van ruiten gesneuveld en veel auto's
zwaar beschadigd, terwijl de gymnas
tiekzaal naast de gisteren afgebroken
lagere school zware schade had opgelo
pen door een brand. Verscheidene bewo
ners van Bovensmilde overwegen nu het
dorp definitief te verlaten.
De onlusten ontstonden kort na tien uur gister
avond toen een groepje jongeren uit Midden- en
Hij kers milde ruzie kreeg met enkele Zuidmolukse
jongeren. Dit gebeurde in de omgeving van een
feesttent, waar op dat moment de slotavond van
de jaarlijkse feestweek gehouden werd.
Op de grens van beide wijken in Bovensmilde
breidde het treffen tussen de groepen jongeren zich
snel uit Een Zuidmoluks meisje zou hierbij zijn
neergeslagen, een Nederlandse jongeman zou een
messteek hebben opgelopen, hoewel hierover geen
zekerheid bestaat.
De politie kon aanvankelijk over slechts vier man
beschikken, en stond dus vrijwel machteloos toen
de elkaar bevechtende groepen tegels uit de trot
toirs rukten en ramen gingen ingooien. Aan het
meubilair in de getroffen huizen werd zware scha
de aangericht, en bij tal van auto's sneuvelden
eveneens alle ruiten. Ook werden verscheidene
schoten gehoord. Bij die gevechten werden twee
agenten gewond naar het politiebureau gebracht,
één met een hoofdwond, de ander na een klap met
een ijzeren staaf.
Inmiddels waren mobiele eenheden uit de omge
ving gearriveerd met pantserwagens. De gevechts-
haard was de omgeving van de gisteren afgebroken
lagere school, waar eerder dit jaar de gijzeling had
plaats gevonden. De Zuidmolukse jongeren ver
scholen zich achter de puinhopen van het gebouw
en bestookten de politie en de daarachter samenge
trokken en met fietskettingen gewapende Neder
landse jongeren met allerlei projectielen.
Terwijl het feest in de op korte afstand staande
feesttent gewoon doorging, zochten verscheidene
bewoners van de getroffen straten met hun kinde
ren een veilig heenkomen. Sommigen zeiden niet
lafiger in Bovensmilde te willen blijven wonen. Veel
bewoners waren ook in verhitte discussie gewik
keld over het optreden van de politie, die teveel
lankmoedigheid wordt verweten tegenover de Zuid-
molukkers.
Rond 2 uur vannacht deden de Zuidmolukse jonge
ren een geslaagde poging de nog overeind staande
gymzaal in brand te steken. De brand kon worden
geblust, maar de zaal is zwaar beschadigd.
(Nederland staat aan de vooravond van het proces
tegen de Zuidmolukse jongeren die hebben deelge
nomen aan de gijzelingsacties bij De Punt en in
Bovensmilde. Zie hiervoor onze bijlage Finale).
'IMflTi iliflfil—MH
W~ V~ (Van onze parlementaire redactie)
wAr*u -ngv "W/Tty ifVDEN HAAG De aanwijzing van
Wff-* ff ff M ff, %_9 ff ff. de demissionaire premier Den Uyl
naast dr. Veringa tot mede-infor-
C J mateur betekent dat nu alleen nog
wordt onderzocht hoe snel ons
land een kabinet van PvdA, CDA
en D'66 zal kunnen krijgen. Dr.
Veringa legde er gisteravond sterk
de nadruk op dat het inderdaad de
bedoeling is zo snel mogelijk tot
een parlementair meerderheidska
binet te komen. Hij zal mogelijk
al dit weekeinde met drs. Den Uyl
overleg gaan plegen over de wijze
waarop beide informateurs hun
taak zullen vervullen. Dinsdag zul
len beiden uitvoerig praten over de
programmapunten die nog met de
fractieleiders moeten worden be
sproken, en ook over de vraag of
in deze informatieperiode de zetel
verdeling binnen het kabinet moet
worden bekeken.
Dr. Veringa heeft vrijdagmiddag de konin
gin geadviseerd drs. Den Uyl tot mede-infor
mateur aan te wijzen. Gisteravond maakte
Soestdijk bekend, dat beiden de informatie-
werkzaamheden zullen voortzetten en gaan
onderzoeken of een kabinet kan worden
gevormd dat mag vertrouwen in voldoende
mate steun in de volksvertegenwoordiging
te vinden.
Dr. Veringa zei gisteravond dat het akkoord
over de regeling van de abortuskwestie veel
eerder gelukt is dan hij aanvankelijk kon
Dr. Veringa arriveert bij Soestdijk waar hij de vermoeden. Hij heeft openhartig met de
koningin op de hoogte zal stellen van de fractievoorzitters kunnen spreken en er was
vorderingen van zijn informatie. sprake van wederzijds vertrouwen. Aanvan-
Premier Den Uyl bij Soestdijk, waar de koningin
hem gisteren vroeg samen met dr. Veringa de
informatiearbeid voort te zetten.
kelijk had dr. Veringa de indruk, dat er nog
veel achterdocht bestond, maar geleidelijk
aan ontstond steeds meer harmonie en werd
wantrouwen weggenomen. Er kan, aldus dr.
Veringa, geen twijfel over bestaan dat de
fractievoorzitters van PvdA, CDA en D'66
geheel achter het akkoord staan en alles
zullen doen om een nieuwe abortuswetge
ving binnen de komende kabinetsperiode
mogelijk te maken. Daarbij moet ook be
dacht worden dat het nieuwe kabinet heel
serieus moet proberen zelf een wetsvoorstel
bij het parlement in te dienen.
Dr. Veringa zei vrijdagmiddag slechts even
op de trappen van het paleis zijn mede-in
formateur Den Uyl ontmoet te hebben. Hij
acht het mogelijk, dat nu snel verder kan
worden gewerkt aan de totstandkoming van
het tweede kabinet-Den Uyl. Formateur Den
Uyl was al heel ver op stap, dr. r. Veringa.
Hij heeft de koningin geen eindverslag uitge
bracht, omdat de verdere informatiewerk
zaamheden geheel passen in zijn opdracht
„Ik ga gewoon verder en ik ben erg blij,
dat ik samen met Den Uyl mijn informatie
werk mag afmaken". Dr. Veringa zei met
nadruk, het vrijwel uitgesloten te achten dat
hij in het nieuwe kabinet als minister zou
terugkomen.
ROTTERDAM (ANP) Overmatige verlichting
leidt in Nederland tot een jaarlijkse verspilling
van 2000 megawatt (twee miljoen kilowatt), even
veel als drie grote centrales in een jaar kunnen
produceren. Dit schrijft ing. H. Venema in het
blad Beta, een vakblad op het gebied van techno
logie.
De heer Venema is van mening dat de verlichtings
deskundigen hun werkwijze moeten omkeren: niet
uitgaan van een bepaalde ruimte, waarin dan een
aantal lampen moet komen, maar van een mini
maal benodigde hoeveelheid licht per vierkante
meter en vandaaruit adviseren over de ramen en
de helderheid van bijvoorbeeld wanden en pla
fonds. Voor overdag zou het uitgangspunt daglicht
kunnen zijn en voor de avond en voor donkere
dagen bijvoorbeeld 20 watt per vierkante meter.
De heer Venema noemt de overheid een van de
grootste verspillers van licht. De reclameborden
met de tekst „Verstandig met aardgas" op de
NS-stations worden verlicht met vier tl-buizen van
40 watt. die bij continu branden jaarlijks per stuk
200 gulden kosten.
Diverse NS-stations laten op klaarlichte dag veel
lampen branden in luifels en hallen. „Het meest
verspillend is het station Den Haag-Centraal. Niet
alleen brandt er een enorme hoeveelheid lampen
boven de perrons, maar ook in de treinen laat men
de verlichting branden. Niet zelden blijven deze
dan overdag aan tot Zwolle, Enschede, Arnhem,
Nijmegen en Venlo". Ook op andere stations is
de verlichting vaak zo fel .alsof op elke plek
precisiewerk verricht wordt".
Daarentegen is het waterverbruik het eerste half
jaar van '77 bijna vier procent gedaald ten opzich
te van het eerste halfjaar van '76. De warme zomer
van vorig jaar had een stijging van 8,1 procent
te zien gegeven, aldus het Cetraal bureau voor de
Statistiek.
Zoeken
Bij Hongkong
wordt gezocht
naar overleven
den van een
Brits vracht
vliegtuig dat gis
teren neerstort
te, kort nadat
het van de
luchthaven in de
Britse kroonko
lonie was opge
stegen op weg
naar Londen.
Met reddingsbo
ten werd tussen
den de wrak
stukken naar de
vier bemanning
sleden gezocht
LISSABON Nu de schepen in de Whitbread-ra-
ce om de wereld op flinke afstand van elkaar
varen onder wisselende weersomstandigheden, is
er in de eerste fase van de strijd nog weinig vat
te krijgen op de uitgangspositie van de deelne
mers voor de klassering in Kaapstad op 1 oktober
de eerste etappestop. Vrijdagavond bevonden de
oceaanzeilers zich ter hoogte van de Portugese
kust, tussen La Corona en Lissabon.
Aan kop gaat het Franse jacht 33 Export, gevolgd
door de Flyer van de Rotterdammer Cornells van
Rietschoten, die met een internationale bemanning
vaart. De Tielsa die in het midden van de week
een fraaie koppositie veroverde, is wat teruggezakt
in de klassering, een terugval die toegeschreven
moet worden aan de voor dit schip vrij rustige
weersomstandigheden, waaronder moest worden
gevaren. Dirk Nauta en zijn mannen moeten met
hun vrij zware schip het hebben van een stevige
windkracht. De verwachting is evenwel, dat de
windkracht zal toenemen tot vijf zes waardoor
Nauta wat terug zal kunnen winnen.
Meer nederzettingen langs Jordaan?
TEL AVIV (KPI) De Israëlische mi
nister van landbouw, Ariel Sharon,
heeft een plan onthuld voor de stichting
van een groot aantal nieuwe joodse
nederzettingen op de bezette Westelijke
Jordaanoever. Deze nederzettingen zijn
door hem geprojecteerd in het kader
van een expansieve bevolkingspolitieke
Volgens Sharon wil de regering Begin
de joodse bevolking van Israël binnen
20 jaar van 3,5 miljoen mensen op 6 it
8 miljoen zielen brengen.
Sharon heeft het plan voorgelegd aan premier
Begin en andere leden van het kabinet. Er moet
nog over worden gepraat en het is momenteel dus
nog geen regeringsbeleid.
Het is echter zeker dat alleen al die eerste blauw
druk van het plan tot heftig protest zal leiden in
de Arabische wereld. Toen Israël onlangs vier
nieuwe nederzettingen op de Westelijke Jordaan
oever een legale status gaf, beoordeelde men dat
van Arabische zijde als het begin van een sluipend
annexatieproces.
Deze matstalen 4-kleurenbalpen is een van de kado's,
waaruit u een keuze kunt maken, als dank voor
het aanbrengen van een nieuw kwartaalabonnement.
...als nieuw kwartaalabonnee van de
adres:
woonplaats:
Stuur als dank voor de moeite de 4-kleuren balpen naar:
LONDEN Veertien hartpatiënten zullen maandag naar Enge
land vertrekken om in Britse ziekenhuizen hartoperaties te onder
gaan. Elf van hen zullen worden behandeld in bet St. Anthonis
Hospital in Sutton in bet graafschap Surrey, drie anderen gaan
naar een ziekenhuis in Middlesex waar al verscheidene Nederland
se hartpatiënten zijn geholpen.
De reis naar Engeland heeft voor de hartpatiënten grote voordden
boven die naar Houston, waar dr. Cooley ved Nederlanders heeft
behandeld. Op de eerste plaats is de reis de helft goedkoper dan
die naar Amerika, op de tweede plaats is de tocht ved korter,
zodat de patiënten de spanningen van een lange reis naar een plaats
ver van huis missen. Wijlen de heer Fievet, destijds voorzitter van
de Nederlandse vereniging van hartpatiënten, was zeer onder de
indruk van de mogelijkheden die Engeland biedt
De twee befaamde chirurgen die de Nederlanders onder hun hoede
zullen nemen zijn dr. Donald Ross en dr. John Wight Zij worden
door kenners beschreven als „de elite van de Britse hartchirurgie".
Niet alleen worden hun chirurgische kwaliteiten de beste ter wereld
genoemd, ook zijn de betrokken ziekenhuizen volgens kenners „drie
jaar verder dan Houston" in de studie van weefsels en de kennis
van afstotingsverschijnselen.
Margarine goedkoper
DEN HAAG (ANP) De margarine wordt goedkoper. Dé bond
van Nederlandse margarinefabrikanten heeft besloten de prijs van
een pakje (250 gram) met 3 cent te verlagen, die van halvarine
met 1 cent. De verlaging van de fabrieksprijzen gaat maandag
in, aldus de bond.
De daling is een gevolg van de prijsontwikkeling op de wereld
markt, waar oliën en vetten de laatste weken in prijs gedaald zijn
De fabrikanten verwachten dat de consument niet onmiddellijk iets
zal merken van de prijsverlaging, omdat deze meestal met enige
vertraging doorwerkt op de winkelprijzen.
LEIDEN Een 73-jarige vrouw
uit Leiden is gistermiddag ern
stig gewond geraakt toen zij op
het Noordeinde bij het overste
ken door de motor werd gegre
pen.
De 19-jarige motorrijder, die
vanaf het Rapenburg richting
Haagweg reed, zag de vrouw die
op het voetpad stond te wach
ten, aarzelen met oversteken.
Hij minderde vaart, maar reed
gewoon door toen het slachtof
fer zich op het laatste moment
scheen te bedenken en op het
voetpad bleef staan. Toen de
mororrijder tot op enkele me
ters genaderd was, stak zij even
wel alsnog de straat over en
werd door de aankomende mo
tor gegrepen. De vrouw werd
met ernstig hoofdletsel per EHD
naar het St. Elisabeth-zieken-
huis gebracht.
MOSKOU (UPI) Tijdens de
brand van vorige week in de
Amerikaanse ambassade te
Moskou zijn enige kleine voor
werpen verdwenen, zo heeft
ambassadeur Malcolm Toon
verklaard.
Hij gaf te kennen dat dit niet
door Amerikaanse medewer
kers was gebeurd, waardoor hij
de schuld gaf aan Russische
brandweerlieden die aan het
blussingswerk hadden deelgeno
men. Vermist werden o.a. adres
boeken, stempels om aan te ge
ven dat een document geheim
is, cassettes voor een bandopna
me-apparaat, een videoband
met een deel van de Amerikaan
se televisiefilm 'Roots' en een
zilveren medaille.
Volgens Toon was de veiligheid
van de ambassade niet in ge
vaar gebracht door de toelating
van de Russische brandweerlie
den.
Oud-minister in
Suriname krijgt
jaar
een
PARAMARIBO (ANP) - De
Surinaamse oud-minister van
landbouw, veeteelt en viserij,
Willy Soemita is door het hof
van justitie in Paramaribo ver
oordeeld tot één jaar gevange
nisstraf. De voormalige minis
ter stond terecht, omdat hij bij
de uitgifte van landbouw-perce-
len steekpenningen heeft aange-
Fietsen voor
derde wereld
"Onze katcchisten verrichten onnoe
melijk veel werk. We hebben er 359 ir
ons bisdom Muyinga. Burundi. Z<
staan heel dicht bij hun mensm. Ei
zijn er dit 40 kilometer per dat: moeten
lopen om hun werk te kunnen doen
Wij hebben eigenlijk voor de moeilijk
ste gevallen nu onmiddellijk al 50 fiet
sen nodig; dan zijn degenen die 40 km
moeten lopen tenminste geholpen
MIVA help ons!'
Een verzoek uit Burundi.
De MIVA wil een EXTRA - in jektie ge
ven bij de oplossing van de vervoers
problemen van katechisten: 250 fietsen
in Afrika! Maar dit betekent wel: 250
maal 200 gulden. Helpt u mee met een
bedrag of dcclbedrag voor een fiets.
Nu. In deze weken waarin de jaarlijk
se. landelijke MIVA-aktie wordt ge
houden.
Dank bij voorbaat voor uw gas* op:
giro: 27 22 49 Ui.v. MIVA. Vijveratraa
Breda.