Meindert Zaalberg
(70) blijft kunstenaar
in water, klei en vuur
„Greenway" nog niet
Exploitante geeft de
om
strijd
op
Zwemvierdaagse
in Bollenbad
ASTAD/1REGI0
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1977 PAGINA 5
Tijdens de oorlogsjaren
werd in een knus hoekje
langs de Voorschotense
Schoolstraat een bio-
scoopje gebouwd door
ene meneer Groenewe-
gen, een Leids aanne
mer. Door de Engelse
ziekte na de bevrijding
werd aan de gelegenheid
tot verstrooiing al gauw
de naam „Greenway"
gegeven. Greenway
werd in het uitdijende
forensendorp een be
grip, maar wel een erg
duur begrip voor degene
die de zaak moet runnen
en dat is mevrouw J.
Nieuwenhuizen. Het' éen-
manszaakje is aan het
eind van zijn latijn. Fi
guurlijkerwijs zit me
vrouw Nieuwenhuizen
met de handen in het
haar. Over een paar we
ken gaat ze weer met de
wethouder praten. Ze
wil namelijk Voorscho
ten in het bezit laten van
een eigen bioscoop en
zelf wenst ze nauwelijks
afstand te doen van een
hobby die haar erg dier
baar is geworden in de
loop der jaren.
Een winstgevend object is
Greenway als bioscoop nooit
geweest. Dat was ook niet de
bedoeling van het echtpaar
Nieuwenhuizen (de heer Nieu
wenhuizen staat in feite buiten
de affaire omdat hij z'n eigen
business heeft), toen het in
1960 Greenway overnam van
de Haagse tandarts Schoon
beek. Greenway was toen in
de ogen van de Nieuwenhui-
zens een duidelijke aanloop tot
iets beters. Het gebouwtje was
sterk vervallen en gedacht
werd aan het Cultureel Cen
trum om daar tezijnertijd een
betere en grotere behuizing
voor de bioscoop te vinden. De
gemeenteraad echter besloot,
dat het Cultureel Centrum
nooit of tenimmer een bio
scoop mocht worden. Me
vrouw Nieuwenhuizen bleef
trouw aan haar ideaal en toen
in maart van dit jaar de pacht
van het gebouw afliep zag het
echtpaar geen andere moge
lijkheid dan Greenway aan te
kopen. De nooddruft kondigde
zich aan; de heer Nieuwenhui
zen had al eerder eieren voor
zijn geld gekozen en had een
werkkring gevonden waardoor
er in elk geval brood op de
plank kwam voor het gezin.
Een groot deel van de Voor
schotense burgerij steunt me
vrouw Nieuwenhuizen in haar
opzet, Greenway voor het dorp
te bewaren. Er kwam een
Stichting Instandhouding
Greenway Theater (SIGT) en
vorig jaar al startte een Filmli
ga die redelijk loopt. Het thea
tertje (127 zitplaatsen, een klei-
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi-
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Vandaag een levenste
ken vanuit het Overijs
selse Ommen. Een le
vensteken van Meindert
Zaalberg, wiens wieg in
Leiden stond maar die
nu alweer enkele tiental
len jaren zjn pottenbak
kersrijk temidden der
geaccidenteerde dreven
rond Ommen heeft.
Meindert Zaalberg
maakt het nog uitste
kend, met zijn zeventig
levensjaren en ik heb
me laten vertellen, dat
hij onverdroten voort
gaat met het scheppen
van schoonheid uit klei
en vuur. Sinds hij de
draaischijf van vader
Herman z'n vaart gaf is
er nog niet veel veran
derd in zijn opvattingen
die onverminderd mate-
rievaste gestalte vinden.
Aan de Zoeterwoude
Hoge Rijndijk vindt men
nog Meinderts baker
mat, waar thans de
zoons Gijp en Herman
jr. het bedrijf voortzet
ten dat vader Meindert
stichtte: Pottery Zaal
berg, waar met de hand
wordt gewekt voor bin
nen- en buitenland. Top
punt van artistieke kwa
liteit.
Meinderts leven in het land
waar men spreekt van kiek'n
en bakk'n, is wel rijker gewor
den. Hij is een verdienstelijk
musicus, onmisbaar met zijn
fagot en fluit in orkesten en
een blaasseptet in Hengelo.
Zijn boekenkast is zeer gevuld
en Meindert blijft filosoferen
over de grote problemen van
wereld en leven, maar zijn pot
ten en schalen houdt hij bin
nen de middelpuntvliegende
kracht van zijn troeteldraai
schijf, het heilig centrum van
zijn kneden en spoelen. Een
schijf die hij sinds z'n 12e jaar
nooit heeft losgelaten. In Om
men, waar hij zich aan het
einde der vijftiger jaren ves
tigde om enige afstand te kun
nen nemen van het werk, dat
hij in Zoeterwoude was begon
nen, meent men vandaag, dat
het opvallend is, dat Meindert
Zaalberg zich buiten de revo
luties heeft gehouden die in
het hele vlak van de kunst zich
hebben voorgedaan. Hij is, na
zijn studiereizen naar Britse
musea, naar Italië, Zuid-Fran
krijk, naar Scandinavië, na z'n
belangrijke tentoonstellingen
zoals in Parijs, blijven streven
naar handhaving van de oude
door vele duizenden jaren
heen beproefde waarden van
doelmatige schoonheid, ont
daan van alle humbug, de
humdrum waar zo menig ei
gentijds (ook keramisch) werk
onder lijdt.
Kijk maar eens in zijn toon
zaal rond: majestueus oprij
zende vormen, door de kleur
van zijn galzuren tot grotere
schoonheid aangevuld, verder
lichte bollen, uit een elastische
speciale klei op de schijf opge-
Meindert Zaalberg
trokken. Zaalberg zegt de bij
bel te lezen als een gedicht,
waar je achter de woorden de
inhoud moet ontdekken. Van
Tagore is de spreuk op zijn
deur: „Het geloof is de vogel,
die het licht voelt en zingt als
de dageraad nog donker is".
Daarbij is Zaalberg een dank
baar mens. Daartoe is er alle
ruimte, in het nog niet door
zielenaanwas verdronken land
van de zachte glooiingen aan
gene zijde van de IJssel. Hij
is opgenomen in de natuur om
hem heen, hij is dankbaar
voor huis en hof, dankbaar
voor wat hij kan doen, zoals
een reis maken naar de Antil
len, naar Suriname. Eens lokte
hij met zijn fluit inboorlingen
in Latijns-Amerika uit hun
schuilplaats. Hij was daar om
hun potterie te bestuderen en
om de mensen daar te leren
wat een draaischijf nu eigen
lijk is. Hij ging naar de potten
bakkers van Transkei, van
Malawi, in Zoeloeland, Ugan
da en Kenya en reisde per
auto dor Turkije en Iran. Vol
gens Zaalberg heeft men over
al potten nodig gehad om wa
ter, later wijn, in op te slaan.
Maar ik weet niet of dat zijn
eigen wijsheid is.
Nog steeds laat Meindert Zaal
berg in het Ommense zien wat
hij heeft gevormd uit klei, wa
ter en vuur. Zijn toonzaal is
welhaast een museum die
plaats biedt aan een grote ver
zameling aan voorwerpen die
hij van zijn reizen heeft mee-*
genomen. Steeds zijn er geïn
teresseerden die, na een tevo
ren gemaakte afspraak, ko
men kijken. En natuurlijk ziet
men ook in het „Pottershuis"
(tel. 05291—1260) de overtui
gende bewijzen dat het aloude
ambacht in handen van
Meindert Zaalberg kunste
naarschap niets aan boeiende
aspecten heeft ingeboet
Het Greenway theater.
ne bar, een garderobe, „alles
zit erin", aldus mevrouw Nieu
wenhuizen, „eigenlijk wel een
grappig dorpstheatertje en
sinds een jaar of acht de enige
bioscoop in het land die zelf
reductie geeft aan houders
van een Cultureel Jeugd Pas
poort, uit eigen zak dus) loopt
op z'n laatste benen. „Probeer
in de weekeinden maar eens
een mannetje te vinden. Op
het ogenblik zijn er vrijwillige
hulpkrachten, maar het mees
te doe ikzelf: exploitante zijn,
werkster spelen, koffiejuf
frouw, en thuis heb ik m'n
plaatsbespreekbureau. Het
wordt me te veel. Aan betaal
de krachten zou ik in de week
einden 150 procent moeten uit
betalen. Daar is dit theatertje
te klein voor, voor dit soort
investeringen".
Volgens mevrouw Nieuwen
huizen begrijpt de bevolking
in grote trekken niet, dat hier
geen subsidie door de gemeen
te kan worden gegeven. Nu is
een bioscoop wel een bedrijf
en kan daarom geen subsidie
krijgen, maar een deel van de
gemeentelijke overheid meent,
dat de bioscoop zeker voor de
jeugd moeilijk te missen is op
het dorp. „Toch is deze bio
scoop nodig om het dorp leef
baar te houden, de jeugd voor
al. Ik ga er weer over praten.
Ik hoop eindelijk eens de stem
van het volk te horen op het
gemeentehuis, die heb ik tot
nog toe niet gehoord. Volgens
mij zal dat CJP een hangijzer
worden. Nu zitten die houders
van het paspoort op de beste
rij voor een rijksdaalder. We
willen gewoon een ondersteu
ning. Met de programma's zit
het wel goed bij ons: geen sex
en bij uitzondering een karate-
film. Een film moet verhaal en
inhoud hebben, de moeite van
het aanzien waard zijn. In een
prijsverhoging zie ik ook geen
heil in een dorp waar toch al
niks te doen is. Drieëneenhal
ve gulden en viereneenhalve
gulden is een haalbare mooie
prijs. Maar ja, we zullen wel
zien waar het naartoe holt,
hè.
Yoga-lessen in
Leimuiden
LEIMUIDEN Met ingang van
5 september a.s. zullen in „Het
Spant" weer yoga-lessen wor-'
den gegeven door mevrouw Ali-
da Steegstra. De lessen starten
achtereenvolgens om: 13.45,
15.00, 19.00, 20.15 en 21.30 uur.
Ook wordt er op woensdag les
gegeven, te beginnen 7 septem
ber aanvang resp. om 19.15 en
20.30 uur. Het laatste uur van
de maandagavond is een specia
le yoga-les voor echtparen. Zij,
die iets voor hun lichamelijke
en geestelijke gezondheid over
hebben, en serieus de lessen
willen volgen, kunnen zich op
geven op, dinsdag 23 aug. of
woensdag 24 augustus a.s. bij
mevrouw A. Steegstra, Weide-
laan 8, Leimuiden, tel. 8811.
Tennistoernooi
De Munnik
LEIDERDORP De tennis
club „De Munnik" houdt 20 en
21 augustus een liefdadigheids
tennistoernooi. De opbrengst is
voor gehandicapte sportlieden.
In totaal kunnen honderd paren
aan dit toernooi deelnemen.
De opbrengst gaat naar de
Jeugd Sport Actie, die het geld
zal gebruiken voor het aanbren
gen van voorzieningen ten be
hoeve van invalide sportlieden.
Deelnemers kunnen zich tot 14
augustus aanmelden bij E. Ger-'
rese, Gallaslaan 15, Leiderdorp,
071—89.21.88. Het inschrijfgeld
is 12,50 per persoon.
NOORDWIJK Maandagavond, 22 augustus gaat in het Noord-
wijkse Bollenbad weer de zwemvierdaagse van start. Het is voor
de tweede maal dat dit evenement in het bad wordt gehouden.
Rond 7 uur nemen de eerste deelnemers een duik in het 50-meter
bad voor het afleggen van hun vijfhonderd meter. Zij zullen dit,
verdeeld over vijf avonden, in totaal vier keer doen. Verleden jaar,
toen de vier maal vijfhonderd meter op vier avonden gezwommen
werd. bleek dit bij een aantal deelnemers op moeilijkheden te
stuiten door verplichtingen elders. Vandaar dat dit jaar een keuze
kan worden gemaakt uit vijf avonden.
De vierdaagse in het Bollenbad
is een internationaal gebeuren.
Verleden jaar legde namelijk
ook een flink aantal Duitse gas
ten de afstanden af. Men ver
wacht, dat deze keer het aantal
Duitse deelnemers dubbel zo
groot zal zijn. Met de zevenhon
derd Noord wij kers, die toen
deelnamen en ook nu weer van
de partij hopen te zijn, belooft
de vierdaagse een groots evene
ment te worden.
De organisatie is in handen van
het personeel van het Bollen
bad, dat daarbij geassisteerd
wordt door leden van de Noord-
wijkse Reddingsbrigade en van
de Noordwijkse Zwem- en Polo
club. Zij hebben enkele attrac
ties rond de vierdaagse bedacht
om de deelname extra plezierig
te maken.
Naast de vierdaagse in het 50-
meter buitenbad, zal in het bin
nenbad een reeks spelen voor
jong en oud worden georgani
seerd. Dit alles wordt opgeluis-'
terd door een disco-show van de
Wagon-Wheels. Op dinsdag
avond zal de Noordwijkse Red
dingsbrigade enige demonstra
ties geven, die voor iedere leek
op het gebied van het reddings
wezen interessant zal zijn.
Op de laatste avond (vrijdag, 26
augustus) zullen de deelnemers
gecostumeerd aan het zwemge
beuren kunnen meedoen. De di
rectie van het Bollenbad stelt
prijzen ter beschikking voor de
fraaiste of de origineelste ver
klede deelnemer of deelneem
ster c.q. groep.
De deelnamekosten bedragen
5,- per persoon. Voor hen, die
voor het eerst meedoeri is er na
het volbrengen van de totale
afstand een bronzen medaille.
Zij die vorig jaar reeds van
partij waren, krijgen een zilver
en plak. Kaarten zijn uitsluitend
aan de kassa van het Bollenbad
verkrijgbaar. Daar men een
groot aantal deelnemers ver
wacht, is het raadzaam met de
koop van kaarten niet te lang
te wachten.
Reuzen-
paddestoel
in
Burgerveen
De vondst van deze reuzenpad-
destoel is voor de 25-jarige Paul
Ré thans bepaald geen verras
sing. Al weken lang slaat hij de
groei van dit weidemonster ga
de. Een meting wees uit dat de
paddestoel nu een omvang heeft
van 1.80 meter. Bij het meten
heeft de Hoofddorpse boekhou
der gezorgd dat hij de padde
stoel niet beschadigde. Het veld
dat bezaait is met paddestoelen,
wordt door Paul goed in de
gaten gehouden. Hij wil name
lijk niet dat voorbijgangers de
zeldzaam grote paddestoelen be
schadigen.
De zwam die aan de Leimuider-
dijk in Burgerveen groeit, is
vermoedelijk een reuzenbovist
Een soortgelijk exemplaar werd
vorige week in Oude Wetering
aangetroffen.
