weekpuzzel door dr. Pluizer
les
dierenportret
postzegels
z> oplossing vorige puzzel
oaa ciaa sma
nr. 32
PO
59
27
93
99
39
73
71
-
pus
PAGINA 10
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 13 AUGUSTUS TE
EK
L E
51 ï3Ha [3CTQ3E3 13113
3 B 3ES3
Prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Twaalf gulden vijftig:
B. H. Wisman. Israëlhove 6. Sassenheim.
Zeven gulden vijftig:
Mevr. A. M. Bisschop, Apollolaan 582, Leiden.
Vijf gulden:
Mevr. v.d. Lubbe. Vrouw Venneweg 8, Oud-Ade.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vernieling van „Puzzel 32" voor woensdagmiddag
twaalf uur opsturen naar:
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
Van elk antwoord is de laatste lettergreep gelijk aan de eerste van het
daaropvolgende woord. Het getal tussen haakjes achter elke omschrijving
geeft het aantal letters van het betreffende antwoord aan.
1—13 met grote moeite (13);
10—25 onvermijdelijk (16);
23—31 deel van de hand (9);
29—40 buitensporige voorliefde tot al wat
Duits is (12);
38—49 strook grond tussen de voorste
loopgraven van tegenover elkaar inge
graven vijandelijke legers (12);
46—56 gouvernante (11);
5473 expertise (20);
70-78 volksspel (9);
76—88 insekt waarvan de larven denne-
naalden eten (13);
85—95 vlindersoort (11);
93104 leer der huidziekten (12);
102—111 inhalig persoon (10);
108-120 schoolvak (13);
119—130 kermisartiest (12);
128—139 alcoholische drank (12);
136—145 bloemlezing (10);
143—152 spier waardoor de arm geheven
wordt (10);
148—162 leer van de werking der spieren
(15);
160—171 mosselachtig dier (12);
166—177 mengsel van koolzure kalk en
klei (12);
175—187 het innerlijke streven om meer
te schijnen dan men in werkelijkheid
is (13);
183—192 sterke beweegredenen (10);
190—198 deel van zekere naaldboom (9);
195—205 vee van zuiver ras (11);
203—212 mannelijk beroep (10);
210—222 soort muziekvereniging (13);
219—228 medelid v.e. sportvereniging
(10);
225—237 houtsoort van zekere Noorda-
merikaanse boom (13);
234—3 bosopzichter (10).
Bij juiste oplossing komt de letter M in 7 vakjes voor. In welke vakjes is
dat?
Sis
1
2
3
4
S
6
7
8
9
51
52
53
56
58
60
61
240
n
10
50
62
239
i
29
28
26
25
11
49
95
94
92
90
89
63
238
30
ir
24
12
48
96
W
88
64
237
21
22
23
13
47
97
79
80
81
87
65
236
-
32
20
14
46
1
98
78
82
86
66
235
i
33
19
18
16
15
45
888
99
77
33
84
85
67
234
E j
34
44
1
100
76
i
68
233
1
35
36
37
38
40
41
42
43
101
75
74
72
70
69
232
H
102
231
230
220I228I227|226
2251224
223
n
103
104
105
106
107
108
109
110
111
222
9
112
189
Ï88"
190
191
192
193
194
195
196
221
220
163
167
162
161
160
159
158
157
156
155
ïsT
113
1Ï7
187
205
204
203
197
219
165
135
136
137
138
139
153
115
186
206
202
198
218
166
134
140
152
116
185
207
201
200
199
217
167
133
143
142
141
151
117
184
208
216
168
132
144
150
118
183
209
210
211
2121213
214
215
169
131
145
146
147
148
149
119
182
li
170
130
120
181
180
179
178
176
175
174
173
172
171
129
128
127
126
125
1241123
122
121
töi
Er zijn van die spellen die, als ze
in een parenwedstrijd worden ge
speeld, op de scorekaarten de
meest uiteenlopende resultaten te
zien geven. Ook in viertallenbrid-
ge is het niet zeldzaam dat een
partij in beide richtingen een con
tract biedt en maakt, van deelsco
res tot manchecontracten. Vaak is
dat een gevolg van het feit dat
men aan een of beide tafels een
steekje in het tegenspel heeft la
ten vallen, maar er zijn ook situa
ties waarin inderdaad voor beide
partijen een manche is te maken.
Tot de eerste categorie behoort het
onderstaande spel, dat afkomstig
is uit een regionaal Amerikaans
parenkampioenschap. Het bewijst
zonneklaar dat zorgvuldige analy
ses en bedachtzaam spel tot de
beste resultaten kan leiden.... voor
de tegenstanders!
♦B 8 5 3 2
8
«H B 10 6 4
♦V74 OAH1096
'A v 6 3 2 w o H 9 5 4
OAH6 7
V9
853
*8
•107
V B 10942
+A7532
Het beste resultaat voor noord-zuid
werd bereikt aan een tafel waar
zuid in een gedoubleerd 6 klave
ren contract zat. West startte met
een hoge ruiten en concludeerde
dat zuid hartenheer „moest" heb-'
ben. Om deze niet onmiddellijk
vrij te spelen, switchte west naar
een veilige schoppen, maar de
verdedigers kwamen deze redelij
ke analyse niet meer te boven. De
leider haalde de troeven en troef
de wests overgebleven ruitenhon-
neur er uit. Vervolgens verdwenen
noords hartens op de vrije ruitens
van zuid en kon de leider de rest
claimen. 6 klaveren gedoubleerd
gemaakt voor 1540 puntjes.
Aan een andere tafel waren oost
west niet zo gauw geneigd de
noord-zuid redding te doubleren
en boden door tot 6 harten. De
gevolgen waren zonder meer ko
misch: zuid gaf een uitkomst-aan
gevend doublet voor een schop
penstart en west „corrigeerde"
met 6 SA, gedoubleerd en gere
doubleerd!
Noord kwam uit met klaverboer en
zuid concludeerde dat west kla
verheer en -vrouw /noest" heb
ben. Om deze, met een singleton
klaveren in de dummy, niet direct
vrij te maken, dook zuid de eerste
slag, maar ook deze zorgvuldige
analyse bleek te veel voor de
verdedigers.
Mede geholpen door zuids doublet
op 6 harten pikte de leider de
gehele schoppenkleur op, hetgeen
met vijf hartenslagen, twee ruiten
slagen en de eerste klaverslag tot
een totaal van dertièn leidde.
6 SA geredoubleerd met een over
slag gemaakt betekende 1810
puntjes voor oost-west, een ver
schil van 3350 punten op een
spel.
Dat zou niemand van ons zijn over-'
komen, nietwaar? HoewelRest
nog te vermelden dat geen der
acteurs in bovenstaande drama's
in de prijzen is gevallen.
,/£v
door
C. J. de Feijter
De negende partij tussen Spasski en
Portisch was een Spaanse ope
ning, eens de koningin van de
toernooien, nu niet zo dikwijls
meer gespeeld. Maar Spasski is
een groot kenner van deze ope
ning en laat dat overtuigend zien:
Wit: Spasski. Spaanse partij. Zwart:
Portisch.
1. ®2-e4, e7-e5 2. Pg1-f3, Pb8-c6 3.
Lf1-b5, a7-a6 4. LbS-a4, Pg8-t6 5.
04), Lf8-e7 6. Tf1-e1, b7-b5 7.
La4-b3, d7-d6 8. c2-c3, 0-0 9 h2-
h3, Pc6-b8 Tot hier toe was het
allemaal volgens het boekje, maar
het terugspelen van het paard
naar b8 is, hoewel al eerder ge
speeld, minder gebruikelijk. De
zwarte loper komt op b7 niet aan
haar trekken. 10. d2-d4, Pb8-d7
11. Pb1-d2, Lc8-b7 12. Lb3-c2,
Tf8*8 13. Pd2-t1, Le7-I8 14. Pfl-
03, 07-06 15. a2-a4, c7-c5 16.
d4-d5, c5-c4 17. U1-05, h7-h6 18.
Lg5-e3, Pd7-c5 19. Dd1-d2, Kg8-
h7 20. Pf3-h2, Lf8-g7 21. Tt1-f1,
h6-h5 22.12 n, Dd8-e7 23. Le3-g5,
De7-f8 24. f3-<4, e5xf4 25. Tf1xt4,
Pf6-d7 26. Ta1-f1 Pd7-e5 27.
Pg3xh5 De zwarte stelling is
al rijp voor een overval! 27
g6xh5 28. Dd2-e2, Df8-h8 29. Tf4-
H4, Kh7-g6 30. Lc2-d1, 17-15 31.
TflxfS, Te8-f8 32. De2xh5f
Ook: 32. Th5: zal wel win
nen, maar dan houdt zwart meer
materiaal ter beschikking. De ge
speelde zet leidt regelrecht naar
een glad verloren positie: 32
Dh8xh5 33. Ld1xh5f, Kg6-h7 34.
Lh5-f7f, Lg7-h6 35. Th4xh6t, Kh7-
g7 36. Lg5-f6f, Kg7xf7 37. Lf6-
xe7f, Kf7-e8 38. Tf5x18t, Ke8xf8
39. Le5xd6f, Kf8-g7 40. Ph2-
g4 en zwart gaf op. Een
partij uit één stuk!
Van mr. H. van Dijk uit Den Haag
(vroeger Zwolle) kreeg ik een lo
vende brief, vergezeld van een
serie problemen. Hiervan ga ik er
u een paar laten zien. Zoals u
weet ben ik in het bijzonder ge
porteerd voor (miniatuur-) studies
en dan van de natuurlijke soort,
dat wil zeggen, die studies die
nauw met de partij samenhangen.
Als ze goed zijn, zijn ze zowel
mooi als leerzaam. En dat kan
men van problemen niet zeggen.
Problemen zijn eigenlijk puzzels
met schaakfiguren. Maar ook dit
deel van het schaakspel heeft
voor zeer velen haar bekoring. Ik
geef u een tweezet en een driezet
van:
Mr. H. van Dijk Jr. Eerste publikatie.
(zie diagram nr. 1).
Wit: Kb2, Df3, Lb3, Pb6, Pc5: pion
nen: c3, e3. Zwart: Ke5, Tc4, Pd6;
Pf6, pion: e7.
Wit begint en geeft mat in 2 (twee)
zetten.
Als we eerst eens doen alsof zwart
spelen moet, dan zien we dat op
elke zet van zwart een matzet
gereed ligt. We moeten dus zoe
ken naar een zet voor wit die niets
aan de stand verandert. En dan
zien we al gauw, dat dit alleen de,
toch wel verrassende zet: 1. Kb2-
b1, is. Een tempo-probleem
dus.
Wat meer moeite kost het oplossen
van de driezet.
Mr. H. van Dijk Jr. Eerste publikatie.
(zie diagram nr. 2).
Wit: Kg6, Db6, La8, Pd5, Pd8; pion
nen: d3, d6, e4, h2. Zwart: Ke5,
Pb5, Pf6, Lg5; pionnen: b3, d7,
h4.
Wit begint en geeft mat in 3 (drie)
zetten.
Ik ben geneigd om de oplossing aan
de lezers over te laten, maar zal
u helpen met de eerste zet: 1.
Db6-f2, en zoek het dan ver
der zelf maar uit!
Vorige week gaf ik aan op welke
plaatsen spelers dienden te eindi
gen om een hogere titel te kunnen
behalen, dan wel een stap op die
weg te zetten. In dat licht is een
incident zoals in de partij Clerc-
N'Diaye bijna onvermijdelijk. Er
wordt zo fel om de punten gestre
den en zo op de grens van het
reglementair nog juist toelaatbare
men herinnert zich hoe Andrei-
ko dikwijls goochelde dat con
flicten in het verschiet liggen.
N'Diaye werd daarvan het slach
toffer. Rob Clerc weigerde immers
zijn notatiebiljet af te staan, toen
de Malinees zich met geen moge
lijkheid kon herinneren wat zijn
50ste zet was geweest. En hoewel
Clerc inmiddels al zijn 54ste zet
had gedaan, kreeg N'Diaye een
reglementaire nul.
Dit betreurenswaardige voorval
maakt eens te meer noodzakelijk
dat het internationale wedstrij-
m dreglement moet worden aange
past aan de professionalisering
HARM WIERSMA
H i
f'm'm m m
H 9 M
H 3# li
1 Sas IS
HARM WIERSMA
OSCAR VERPOEST
van de damsport. In incidenten
zoals bij Clerc-N'Diaye voorzien
de regels niet. Jammer.
Het is duidelijk dat we nog een keer
aandacht schenken aan de presta
ties van Harm Wiersma. Vandaag
in zijn partijen tegen Baba Sy en
Oscar Verpoest, beiden tegenstan
ders met wie Harm altijd grote
moeite heeft. Leerzaam om te zien
hoe de wereldkampioen in top
vorm met dit duo afrekent
Het eerste diagram geeft de stand
na 39.28-23 in de partij Wiersma;
Sy. De Senegalees laat nu met 3JL
8-13 een afwikkeling toe die
hem remise lijkt te brengen, maar
Wiersma heeft een verrassing in
petto. 40.23-19 14x23 41.29x9 24-
30 42.35x24 20x40 43.0-4 40-44
44.4x36 44-49 4533-28 49-40
46.36-22 4049 beter is het om die
schijf maar af te staan en 25 naar
dam te brengen. Met twee dam
men heeft Sy veel meer remise
kansen. 4732x6 21-27 4832x21
49x19 4931-17 19-2. Ook in deze
partij razende tijdnood. 50.17-12
dreigt 12-7, en als de dam op 2'
weg is dan 12-7-1. Dus 50. ™16-21
5136x17 2-11 52.6-11 en Sy geeft
zich gewonnen. Na 11x47 4842
47x7 1x23 is het wel uit.
Een leuke winst realiseerde Wiersma
in zijn partij tegen de in Neder
land wonende Belg Verpoest. Met
39 18-22 (zie diagram) gooide
Harm een visje uit en de Belg
hapte toe met 4034-19? Maar
Wiersma had 24-19 juist uitgelokt
en won met een niet diep maar
wel venijnig slagzetje. 40.22-281
4133x31 15-20 42.19x28 20-24
43.30x19 14x41 44.36x47 26x481
Hondsdolheidvaccin helpt tegen epilei
Vorig jaar werd Nederland opge
schrikt door een, in vergelijking
tot de voorgaande jaren, vrij ex
plosieve uitbreiding van hondsdol
heid. Deze gevreesde ziekte, die
officieel rabies genoemd wordt, is
hoogst gevaarlijk voor mens en
dier. De naam rabies is afgeleid
van het woord „rabere", dat razen
betekent.
Het dier waarbij de gruwelijke uiter
lijke verschijnselen zich openba
ren is onveranderlijk ten dode
opgeschreven. Het virus dat de
ziekte veroorzaakt, wordt ver
spreid door aanraking met het
speeksel van een dier dat besmet
is. Het virus kan zich uitsluitend
in zenuwcellen ontwikkelen en
vermenigvuldigen. Zodra het virus
de hersens bereikt, begint het
daar met de verwoesting van de
cellen, waardoor de eerste ver
schijnselen zich gaan manifeste
ren. Het virus begeeft zich dan
ook gedeeltelijk naar de speeksel
klieren.
Het dier dat aan hondsdolheid lijdt
ondergaat een totale wijziging van
het gedrag. Dieren die altijd lief
en aardig voor iedereen zijn ge
weest, worden plotseling bijters
naar alles wat in hun omgeving
beweegt. Dieren die normaal wei
nig of geen kontakt met de mens
hebben, kunnen plotseling aanha
lig worden en hun schuwheid
afleggen. In een later stadium, als
de hondsdolheid zich in zijn ver
schrikkelijke totaliteit aankondigt,
gaan dieren vaak zwerven, vallen
ten' prooi aan onbeheerste samen
trekking van spieren en krijgen
eigenaardige holle ogen, omdat zij
de oogleden niet meer kunnen
sluiten en daardoor het traanvocht
opdroogt. In dit stadium wordt
hondsdolheid ook voor de mens
hoogst gevaarlijk, omdat veel die
ren hun drang tot zwerven combi
neren met onbeheerste aanvallen.
De Franse plattelandsdokter Louis
Pasteur heeft zich in de genees
kunde onsterfelijk gemaakt door
het vaccin uit te vinden dat men
sen kan genezen als zij, onmiddel
lijk na de beet van een verdacht
dier, behandeld worden. Deze ont
dekking heeft, na een enorme
hoeveelheid research-werk geleid
tot de ontwikkeling van een voor
behoedend vaccin voor honden,
het zogenaamde Flury-vaccin. Met
dit vaccin worden honden, mits zij
eenmaal per jaar geënt zijn, im
muun tegen hondsdolheid. De ex
plosie van vorig jaar, die vooral
bij vossen waargenomen werd,
leidde er toe dat de inenting tegen
hondsdolheid verplicht werd ge
steld door de regering.
Deze verplichte enting bleek nader
hand ook nog een totaal ander,
erg gunstig neveneffect te heb
ben. In een heel klein berichtje in
het Tijdschrift voor Diergenees
kunde, dat overgenomen was uit
het Hongaars Diergeneeskundig
Tijdschrift, werd vermeld dat het
gros van de honden die aan epi
lepsie lijden, hiervan geen last
meer hebben als zij geënt worden
met het vaccin tegen hondsdol
heid. Een dierenarts in Moergestel
verklaarde dat, als hij zijn epilep-
siepatiënten twee maal per jaar
tegen hondsdolheid ent, 85% van
hen totaal klachtvrij is.
Opmerkzaam geworden door het be
richtje in zijn vaktijdschrift heeft
hij een statistiekje aangelegd van
zijn epilepsie patiëntjes. Na de
verplichte enting had hij geen pa
tiënten. nu de termijn langzamer
hand begint te verstrijken komen
zij weer druppelsgewijs binnen.
Een nieuwe enting is echter vol
doende om ze van hun verschijn
selen te verlossen.
Hoe het werkt is tot op heden, voor
zover ons bekend, nog niet ver
klaard. Maar het helpt. Tot heil
van veel honden, die baat hebben
van dit raadselachtige geluk bij
een ongeluk.
Voor de liefhebbers van bijzondere
stempelvlaggen kunnen wij deze
week melding maken van een aan
tal vlaggen die de PTT al in ge
bruik heeft of binnenkort in ge
bruik zal nemen. Zo zal in één van
de stempelmachines van het post
kantoor te Amsterdam in de perio
de tot en met 28 augustus een
bijzondere stempelvlag worden
gebruikt. Deze heeft als tekst:
„Wereldkampioenschappen roeien
Amsterdam 20—28 augustus
1977". Vervolgens is er Gronin
gen, waar in de periode van 1 tot
en met 27 augustus een bijzonde
re stempelvlag zal worden ge
bruikt Tekst van deze stempel
vlag: .38 augustus Gronings ont
zet in 1672". Tot slot zal in Almelo
van 18 augustus tot en met 15
september een bijzondere stem
pelvlag in gebruik worden geno
men. Deze laatste heeft als tekst:
„Manifestatie Almelo.centraal
9—17 september 1977".
In de reeks Europazegels maakten
wij al melding van de uitgifte van
Luxemburg. Op dezelfde datum
dat deze Europazegels in omloop
kwamen, verschenen er in dat
land nog vier zegels die wij nu
onder de loep willen nemen. Als
eerste was daar een serie van
twee zegels met als motto „Land
schappen". Op een zegel van 5
f. ziet men het toeristencentrum
Esch-sur-Süre, gelegen in de Lu
xemburgse Ardennen. Op een
hoog rotsplateau ligt de machtige
ruïne van een burcht, daar bene
den diep in het dal een idyllisch
dorpje, omlijst door rotsachtige
bergwanden. In de buurt van
Esch-sur-Süre bevindt zich een
stuwmeer van 16 km. lengte, dat
de helft van het benodigde drink
water voor Luxemburg levert. De
burcht viert dit jaar zijn 1050-jarig
Luxemburgse landschappen
LUXEMBOURG LUXEMBOURG
bestaan en de stamboom van de
heer Van Esch gaat terug tot Karei
de Grote en is verder verwant met
het huis Habsburg en Holland.
Halverwege tussen Remich en Gre-
venmacher ligt in een uitholling in
het dal van de Moezel, het dorpje
Ehnen. De oorsprong van dit door
wijnbergen omringde dorpje gaat
terug tot in de achtste eeuw. In
het midden van het dorp vindt
men de prachtige kerktoren, waar
in 1826 de ronde kerk werd aan
gebouwd.
Dit alles is afgebeeld op een zegel
van 6 f. en de foto's voor deze
zegels werden gemaakt door Mar
cel Wietor en Marcel Schroeder
uit Luxemburg. Het drukken was
in handen van de „Atelier de Fa
brication du Timbre" te Peri-
gueux.
Een zegel van 6 f. brengt het 350-ja-
rig bestaan van de „Congregatie
van Onze Lieve Vrouw" in Luxem
burg, onder de aandacht. Op 15
juli 1627 kwamen de eerste zus
ters van de congregatie naar Lu
xemburg. Een jaar later verplaat
sten zij hun klooster en de school
naar de bovenstad, in de wijk
achter de Jezuïetenkerk (de tegen
woordige kathedraal). Op de zegel
ziet men het portret van Margare-
te von Busbach, grondlegster van
de congregatie, die een gróót deel
van haar vermogen voor het
klooster beschikbaar stelde.
Tot slot is daar een zegel van even
eens 6 f. die Louis Braille als
onderwerp heeft. Louis Braille
6H;
LUXEMBOURG;
werd op 4 januari 1809 te
vray, 35 km. ten oosten van
gelxiren. Op driejarige leefti
hij bij het spelen met een
zijn vaders werkplaats een
wonding aan één van zijn
op. Ondanks alle goede
ging door zijn ouders
eerst het ene oog en daar
andere. Een jaar later
kind volslagen blind. Hij
welijks tien jaar toen hij
kwam in het instituut voor
ge blinden te Parijs. Daar
al spoedig op door zijn buil
wone begaafdheid. De jonge
Ie ontving zijn opleiding
destijds gebruikte lopende
van Chr. Barbier.
Het duurde niet lang voor hij
en onvolkomenheden daarir
dekte. Met grote scherpzinnij
trachtte hij een omzetting
vroegere systeem tot sl
brengen. Door middel van
ventionele stelling van zes
„en relief" op dun karton
het Braille na jarenlange
spannen arbeid 63 verschi
combinaties te vormen,
werden alle letters van het
de cijfers, de wiskundige
len, ja zelfs het notenschr
gelijk gemaakt. De geniale
der was nog geen twintig j8
toen het Braillesysteem feill
gebruiken was; het is nog
ten nutte van alle blinden i
gehele wereld. Braille stierf
januari 1852, op de leeftijd J
jaar. Sedert 1952 rust hij
Pantheon, temidden van de
figuren van zijn vaderli
portret op de zegel werd
digd naar een pastel van del
van Lucienne Fïlippi. Het dnl
van de zegels werd verzorgd]
Helio Couvoisier S.A. te la
de-Fonds in Zwitserland.
son
lil
