Vrijwel geen Verkennend onderzoek TNO:
gehoorschade door popmuziek
Urker schepen moeten uit
ons gebied vertrekken
n
Lambertuskerk
indhoven
normaal"
gebruik
Centraal Comité Wereldraad
over gesprek met niet-christenen
'weede grote
orvan PTT
ij Burum gaat
lucht in
ZUID AFRIKAANSE VISSERS EISEN:
Wereldraad: Leger, niet bevrijdingsbewegingen moorden in Rhodesië
JNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 28 JULI 1977 I PAGINA 9
i
J C7
BURUM
Woensdag
gustus zal ».o
tenminste het I
weer geen roet in.
het eten gooit
in het Friese
dorpje Burum de
tweede paraboli
sche schotelanten
ne van het PTT-
satelliet-grondsta-
tion op zijn plaats
worden gehesen.
Deze nieuwe scho
tel, waarvan de
doorsnede 32 me
ter is, krijgt een plaats op zo'n tweehonderd meter
noorden van de al sedert september 1973 in bedrijf zijnde
inne, die een diameter van 28,5 meter heeft
dusver werd het station bij Burum uitsluitend gebruikt voor
realiseren van telefoon, telex- en telegraafverbindingen via een
lsat-communicatiesatelliet op 36.000 km boven de Atlantische
iaan. De nieuwe antenne zal echter gericht worden op een
■tgelijke kunstmaan boven de Indische Oceaan.
via Burum op het ogenblik uitsluitend communicatie mogelijk
Noord- en Zuid-Amerika, Canada en een deel van het Midden
ten, via het tweede „grote oor" zullen tezijnertijd (gerekend
dt op een officiële ingebruikneming in begin 1978) ook verhin
gen tot stand kunnen worden gebracht met een groot aantal
len op het oostelijk halfrond, verbindingen die op het ogenblik
worden gerealiseerd via grondstations in West Duitsland en
nkrijk. Het is bovendien niet uitgesloten dat er zo omstreeks
nog een derde schotel van ongeveer hetzelfde type aan het
aande arsenaal wordt toegevoegd. Die zal dan echter weer op
illieten boven de Atlantische Oceaan gericht zijn, om het
ïaar groeiende telefoon-, telex- en telegraafverkeer in dit meest
cke communicatiegebied ter wereld op te vangen.
UTRECHT Het luisteren naar harde
popmuziek lijkt niet te leiden tot ge-
hoorverlies, zoals vaak wordt veronder
steld. Een verkennend onderzoek van het
instituut voor milieuhygiëne en gezond
heidstechniek TNO naar de invloed van
luide muziek op de gehoorscherpte van
jonge luisteraars heeft althans geen be
wijzen opgeleverd voor deze veronder
stelling.
Het onderzoek is vorig jaar, in opdracht
NDHOVEN (ANP) Ondanks het feit dat bisschop J. Bluyssen
D Den Bosch de kerk in 1972 heeft gesloten, worden in de
mbertuskerk in Eindhoven al ruim een jaar driemaal per week
issen opgedragen. Ook de andere liturgische vieringen vinden
lgens de voorzitter van het kerkbestuur P. Verdonk, normaal
organg. De vieringen worden geleid door priesters van buiten
bisdom.
is geen verandering gekomen in de standpunten van beide
irtijen in het conflict, dat in 1972'ontstond toen de bisschop
sloot de kerk te sluiten vanwege een herindeling in het stadsdeel
estel. Dit leidde tot felle reacties van de parochianen, die het
rkgebouw zelfs enkele weken bezet hielden. Een uitspraak van
me en andere bemiddelingspogingen brachten geen oplossing,
sinds begin vorig jaar is er geen contact meer geweest,
lgens de heer Verdonk trekken diverse liturgische vieringen een
loorlijke belangstelling. Financieel zijn er volgens hem evenmin
blemen.
van het ministerie van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne, uitgevoerd onder een
groep sollicitanten bij de Nederlandse
Spoorwegen. Bij deze groep kon vrijwel
geen gehoorschade door popmuziek wor
den vastgesteld. De arts F. Wafelbakker,
hoofd van de afdeling jeugdgezondheids
zorg van het ministerie, vermeldt dit in
zijn jaarverslag over 1976.
Het aantal decibels dat in discotheken
wordt geproduceerd is niet mis: 90 100,
terwijl de „pijngrens" tussen de 110 en
130 decibel ligt.
Tussen de gehoorverliezen van jongens
die wèl en die géén diséotheek bezoeken,
bleken geen verschillen te bestaan. Ook
een vergelijking tussen jongens die vaak
naar een discotheek gaan en de rest van
de groep leverde geen verschillen op.
Alleen bleek, dat de 18-jarige discotheek-
bezoekers grotere gehoorverliezen had
den dan de 16- en 17-jarige discotheekbe
zoekers. Dit zou een gevolg kunnen zijn
van „een langduriger blootstelling aan
discotheekgeluid".
De heer Wafelbakker constateert, dat het
onderzoek geen overtuigende nadelige in
vloed van popmuziek heeft kunnen aan
tonen. Met de nu opgedane ervaring kan
een vervolgonderzoek worden ingesteld
dat meer is gericht op aard, frequentie
en duur van het discotheekbezoek. Daar
wordt inmiddels aan gewerkt.
Vermaning's stenen
in Drents museum
ASSEN De omstreden ar-
i cheologische vondsten van de
amateur-archeoloog Tjerk Ver
maning zullen worden tentoon
gesteld in het Drents museum
(provinciaal museum van Dren-
Assen. Ook wordt over
wogen alle niet aangevochten
archeologische stenen voorwer
pen van Vermaning erbij te ex
poseren.
Tjerk Vermaning werd onlangs
door de rechtbank in Assen we
gens oplichting veroordeeld tot
een maand voorwaardelijke ge
vangenisstraf, omdat hij verval
ste stenen aan het Drents mu
seum zou hebben verkocht. Te
gen dat vonnis is hij in hoger
beroep gegaan.
De omstreden stenen zullen
worden geëxposeerd zodra zij
door de justitie worden vrijge
geven.
Beman
ningslid
omgeko
men bij
scheeps
brand
ROTTERDAM
(ANP) Bij een
brand op de Libe
riaanse olietanker
Saga Stream is
gisteren een 23-ja-
rig Noors beman
ningslid uit Sag-
v&g om het leven
gekomen.
Het schip lag in
reparatie op een
werf in Bolnes
toen de brand uit
brak. Deze bleef
beperkt tot de ma
chinekamer. Bij
het blussen van
het vuur troffen
brandweerman
nen het ontzielde
lichaam van de
Noor aan. Aan
vankelijk werd
even na het uit
breken van de
brand nog een be
manningslid ver
mist. Deze bleek zich echter niet
te bevinden in de machineka
mer. De oorzaak van de brand
is nog met opgehelderd. De
brandweer maakte bij het blus
sen gebruik van een blusboot
van Rijkswaterstaat.
De brandweer bij de Liberiaanse tanker
Pleidooi voor sluiting
jacht op waterwild
DEN HAAG Negen verenigingen op het gebied van natuur-
en dierenbescherming hebben in een brief aan de Koninklijke
Nederlandse Jagersvereniging aangedrongen op het stoppen van
de jacht op waterwild in verhand met het de laatste jaren
toenemende bo tulisme-
De verenigingen zeggen in de brief dat om de epidemie te
bestrijden watervogels zo veel mogelijk dienen te worden ontzien.
JDaarom is het voor allen die zich het wel en wee van de dieren
aantrekken, bijzonder schrijnend te moeten constateren, dat uitge
rekend in deze tijd tal van jagers het toch al zo zwaar geteisterde
eenden en snippen bestand gaan bejagen', aldus de brief.
Gewone" hasj roker niet
langer bij justitie geboekt
DEN HAAG (ANP) - Een hasj-
roker die veroordeeld is tot een
boete van minder dan honderd
gulden wegens overtreding van
de opiumwet, zal niet meer
worden genoteerd door de justi
tiële documentatiedienst
Dit is het gevolg van een wijzi
ging van de opiumwet vorig
jaar waarbij een scheiding is
aangebracht tussen gebruikers
van hard en soft drugs, de laat
ste afkomstig van henneppro
ducten. Het bezitten van maxi
maal dertig gram soft drugs is
sinds de wijziging van de wet
geen misdrijf meer maar een
overtreding. Tot nu toe werd
elke overtreding van de opium
wet geregistreerd. Volgens cij
fers van het CBS maakte de
politie in 1975 tegen 3643 men
sen een proces verbaal op we
gens het bezit van drugs. In
ruim driekwart van de gevallen
ging het om gebruikers van soft
drugs.
■foorstel: Aanpassingsteams
)|(JArbeids positie ouderen en
ehandicapten moet verbeteren
an een onzer verslag- bij naar i
overheid en bedrijfsle
ven over de zwakke po
sitie van ouderen en ge
handicapten in het ar
beidsproces. Velen van
hen komen vroegtijdig
vergelijk- den van ouderen of ge- in de wao terecht.
drage aan de werkzaam
heden kunnen leveren, j
een gevolg van de toene-i MOSSELBAAI (Zuid-Afrika) De uitgesa- de zogenaamde boomkor vissen, ervan dat
mende bezorgdheid bij] neerde üito rasers die begin van dit jaar
baar systeem zoals dat handicapten belemme-
in Zweden wordt toege- ren en bovendien voor- De 'minister wil de in- Stoot artikel over de gerezen moeilijkheden
stellen op tafel leggen stelling van „aanpas- s*34*.
past.
Deze teams zouden zich over hoe deze knelpun- singsteams" niet onmid-
speciaal moeten bezig- ten kunnen worden op- dellijk bij wet opleggen.
1 heeft houden met het bevor- gelost.
Volgens hem is het beter
efsters)
5N HAAG - Minister
lersma van Sociale
ken heeft aan de
ad van de Arbeid ge-
aagd of het
genaamde aanpas- deren van een positieve Voor wat de samenstel- eerst op basis van bij-
igsteams in bedrijven houding ten opzichte ling betreft denkt de mi- voorbeeld cao-afspraken
n Kh^,le|ï' van Sehandicapte en ou- nister aan bedrijfsge- met deze teams te expe-
tk hebben de arbeid- der wordende werkne- neeskundigen, perso- rimenteren. Op die ma-
mers. Voorts moeten zij neelsfunctionarissen nier zijn onderlinge ver-
de knelpunten op een enz., maar ook aan an- schillen in aanpak mo-
dere werknemers van gelijk, wat ook wenselijk
naar Zuid-Afrika vertrokken om daar op
zij met hun zware vistuig rotsen op de
zeebodem verplaatsen. De zeebodem zou
tong en schol te gaan vissen hebben grote door het ingrijpen van de Urkers dermate
problemen met de autochtone vissers van van „gezicht" veranderen dat zij zich niet
Hermanus tot Mosselbaai. Mevrouw Hoef- meer kunnen oriënteren met als gevolg dat
nagel, echtgenote van één van de Urker zij hun netten kapot trekken aan onbekende
vissers die op het ogenblik in hotel Royal obstakels. De Zuidafrikanen vissen al jaren
in Hermanus verblijft, stuurde ons de Zuid- met hektreilers en hebben lichtere motoren
afrikaanse krant „Rapport" waarin een in hun schepen.
ositie van oudere en
ïandicapte werkne-
irs te versterken. De
nister verwijst daar-
rijtje zetten die het
nemen of in dienst hou- een bedrijf die een bij- zou kunnen zijn.
„Vissersmanne woedend „Vissermanne nu-
we treilers", staat met grote letters boven
het artikel. De autochtone Afrikaanse vis
sers die met veel lichter materiaal dan de
Urkers vissen, vrezen dat ze tegen het eind
van het jaar geen tong meer zullen vangen
omdat de Urkers met hun agressieve visme-
thode volgens de Zuidafrikanen de zeebo
dem „gruwelijk vernielen". De Zuidafrika
nen beschuldigen de Nederlanders die met
Harm Kruger is bestuurder van de visserij
in Hermanus. „De Zuidafrikanen noemen
mij een zeerover", zegt hij. Maar hij weet
zich gesteund door het bureau van de zeevis-
vangen bijvoorbeeld met hun grofmazige
netten veel minder ondermaatse vis dan de
Zuidafrikanen.
De Zuidafrikaanse vissers dringen erop aan
het experiment met de Urker treilers te
staken. Zij vrezen de komst van nog meer
•Nederlandse vissers als gevolg van de gun
stige oplegregeling in Nederland. Volgens
Ray Hart, voorzitter van de Mosselbaaise
Vistreilers Vereniging betaalt de Nederland
se regering circa 80.000 gulden premie aan
kopers van een schip van rond 220.000 gul
den, wanneer dat schip naar het buitenland
verkocht wordt en dus van het Nederlandse
schepenregister geschrapt kan worden.
serij in Pretoria dat beweert proefnemingen Dat is ook gebeurd met de „Prins Willem"
met hek- en boomkortreilers genomen te
hebben. Beide soorten netten gingen volgens
dit bureau even diep in de modder van de
van schipper P. Ouwehand en de „Augusta"
van Feike Hoefnagel. Hun uitgesaneerde
schepen mochten voor Nederland niet
zeebodem. Bovendien vragen de visserijdes- varen. „Zij verkochten ze aan Zuidafrikaan-
kundigen van het bureau zich af welke
vismethode de meeste schade aan de vis
stand en zeebodem aanricht De Urkers
se zakenlui en gingen zelf als bemanning op
hun voormalige schepen varen", aldus het
Zuidafrikaanse blad „Rapport".
Nederlanders
in casino
gelukkiger
ZANDVOORT Driekwart
van de bezoekers aan Neder
lands eerste casino in Zand-
voort gaat tevreden naar huis.
Dit blijkt uit een onderzoek dat
de nationale Stichting Casino
spelen beeft laten uitvoeren
door het Nipo. Sinds de opening
vorig jaar oktober heeft h>et
casino in Zandvoort ruim
250.000 spelers aan haar tafels
gehad.
Volgens het personeelsblad .Ta
bleau' blijkt uit het Nipo-onder-
zoek dat 35 procent van de Ne
derlandse bezoekers na afloop
zegt dat ze gewonnen heeft. Van
de buitenlanders zegt maar 23
procent dat ze gewonnen beb-
ben aan de speeltafel.
.Tableau' vindt het onwaar
schijnlijk dat Nederlanders
meer geluk hebben dan buiten
landers. .Misschien dat Neder
landers niet graag toegeven dat
ze verloren hebben, of de bui
tenlanders spelen wat minder
op zekerheid', aldus het blad.
Korte metten
Het proces tegen de secretaris-generaal van de Zuidafri
kaanse bisschoppenconferentie, pater Arnold Scholten o.p.
is verdaagd tot 22 augustus. Pater Scholten moet in Pretoria
terecht staan, omdat hij illegale publikaties in zijn bezit
zou hebben gehad en zou hebben verspreid. Ook zou hij
ze naar Nederland hebben gestuurd. Pater Scholten ontkent
van een verbod geweten te hebben.
De bisschop van Rotterdam heeft eervol ontslag verleend aan
pater F. J. van Woggelum ofm als pastor in de H Jozefparo
chie te Gouda. Wegens emeritaat.werd eervol ontslagen pater
W. A. M. Stalenhoef sj, als kapelaan in de St.-Martinusparo-
chie te Schiedam en aan pastoor H. H. Groeneveld van de
St.-Jacobusparochie te Schiedam/Kethel. Aan pater L. v. d.
Velden sdb werd eervol ontslag verleend als pastor-deservitor
van de St.-Martinusparochie te Schiedam. Voor de St.-Marti-
nus- en St.-Jacobusparochie te Schiedam werden benoemd
pater Th. Kool sdb, pater A. B. J. Asma sdb en pater W.
Flapper sdb.
De Zuidafrikaanse autoriteiten hebben geweigerd een visum
te verstrekken aan de regionale directeur van bet Christelijk
Instituut in Kaapstad, ds. Theo Kotze. Kotze kreeg van de
Westduitse regering een uitnodiging een bezoek te brengen
aan de Bondsrepubliek. De regering in Bonn hoeft inmiddels
haar bevreemding geuit aan het adres van de Zuidafrikaan
se regering.
Naar de mening van de persoonlijke gezant van president
Carter bij het Vaticaan, David Walker, kan het Vaticaan veel
meer doen voor het oplossen van talrijke internationale
conflicten dan de Verenigde Staten. Hij noemde het Nabije
Oosten, waar het Vaticaan de mogelijkheid had te helpen
bij het overbruggen van tegenstellingen. Ook is samenwerk
ing, zo 'zei hij voorts, tussen het Vaticaan en de Verenigde
Staten bij de oplossing van Afrikaanse problemen zeer nuttig
gebleken.
In Genève is vandaag de ver
gadering van het Centraal Co
mité van de Wereldraad van
Kerken met een volle agenda
begonnen. Bovenaan de lange
lijst prijken de zending en de
dialoog met de niet-christelij-
ke godsdiensten. Ook de een
heid in doop, ambt en avond
maal neemt een belangrijke
plaats in. Verder zijn er maat
schappelijke onderwerpen,
zoals de multinationals, de
mensenrechten en de situatie
in Zuidelijk Afrika en Nami
bië.
In het Centrale Comité, dat
135 leden telt die afkomstig
zijn uit de gehele wereld, heb
ben twee Nederlanders zitting:
mevrouw ds. M. van der Veen-
Schenkveld (geref. kerken) en
ds. A. H. van den Heuvel, se-
kretaris-generaal van de her
vormde kerk.
De vergadering die tot 7 au
gustus duurt wordt gehouden
onder het thema „Christus be
lijden vandaag". Zij is vooral
voorbereid door de wereld
raadcommissie voor zending
en evangelisatie. De Westduit
se theoloog dr. Paul Löffner
uit Hamburg schreef een inlei
ding over „de belijdende ge
meente". Daarin zegt hij onder
meer dat de laatste tijd de
geloofsverkondiging van mens
tot mens is herontdekt. Het
ontstaan van zeer gevarieerde
basisgroepen overal ter wereld
getuigt hiervan.
De bespreking over het onder
werp de dialoog met de niet-
christelijke godsdiensten gaat
uit van een document van de
onderafdeling „dialoog met le
vende godsdiensten en ideolo
gieën", geleid door de Neder
lander prof. mr. dr. D. C. Mul
der. Het document werd sa
mengesteld op een bijeen
komst van de afdeling in april
in Thailand. Toen bleken de
tegenstellingen tussen kerken
en stromingen, die zich tijdens
de vergadering in Nairobi in
1975 hadden geopenbaard,
verminderd. De angst voor
syncretisme, (het versmelten
van de religies tot één wereld
godsdienst) was toen vooral in
fundamentalistische kring heel
sterk.
De vergadering zal zich voorts
bezighouden met een kort ge
leden ontworpen program
voor de bestudering van de rol
van de multinationals. Ook ligt
er een nadere uitwerking op
tafel van het programma voor
de mensenrechten in het kader
van de besluiten, neergelegd in
de slotakte van de overeen
komst van Helsinki (de z.g.
„derde mand"). Dit punt was
verleden jaar tijdens de verga
dering van het Centrale Comi
té een zeer belangrijk punt
van overleg.
Het programma voorziet in
een adviesgroep die onderdeel
is geworden van de wereld
raadcommissie voor interna
tionale zaken. De lid-kerken
zouden zelf organen moeten
scheppen om aan de proble
men van godsdienstvrijheid en
de bewaking van mensenrech
ten aandacht te geven. In Eu
ropa zou de conferentie van
Europese kerken als coördine
rend lichaan optreden, in de
Ver. Staten en Canada de na
tionale raden van kerken. In
Nederland heeft de Raad van
Kerken reeds de beschikking
over een part-time functiona
ris voor de opzet van een der
gelijk orgaan. Dit is een zaak,
die in de eerste plaats de Eu
ropese en Noord amerikaanse
kerken interesseert
Het Centrale Comité zal ook
de antwoorden bespreken, die
door de lid-kerken zijn gege
ven op de wereldraad-rappor-
ten over één doop, een ambt,
één avondmaal. Ook de Neder
landse hervormde kerk heeft
zich in recente synodevergade
ringen uitvoerig en in positie
ve zin met deze materie bezig
gehouden.
Niet bevrijdingsbewegingen,
maar als guerrillastrijders
vermomde moordbrigades
van het Rhodesische leger
hebben dorpen uitgeroeid en
zendelingen en missionarissen
gedood. Tot deze conclusie
komt het maandblad van de
Wereldraad van Kerken. „One
World" na een aantal gesprek
ken met gedeserteerde solda
ten. De wereldraad beeft de
gegevens van de deserteurs
gecontroleerd.
Volgens het blad is deze infor
matie van groot belang voor
een beter begrip voor de oor
log in dat land en voor de
Wereldraad van Kerken zelf,
die niet-militaire steun ver
leent aandrie bevrijdingsbewe
gingen. De regering-Smith
heeft altijd de bevrijdingsbe
wegingen de schuld gegeven
van het vermoorden van bur
gers. In maart hadden missio
narissen tegenover het Britse
blad „The Observer" ver
klaard, ervan overtuigd te zijn
dat het vermoorden van pries
ters het werk is van de „Se-
lous Scouts", de anti-guerrilla
commando-eenheid van het
Rhodesische leger.
Volgens de deserteurs bestaat
deze eenheid vooral uit zwarte
soldaten die zijn vermomd als
guerrillastrijders. De blanke
commandanten van deze bri
gades hebben hun huid zwart
gemaakt Ze zijn behalve uit
Rhodesië en Zuid-Afrika, af
komstig uit Engeland, Austra
lië, de Verenigde Staten, West-
Duitsland en Frankrijk.
Zich voordoend als vrijheids
strijders, komen de „Scouts"
de dorpen binnen en i forme
ren er naar de houding *an de
bevolking tegenover de
ring-Smith. Blijkt dat de be
woners op de hand van de
bevrijdingsbeweging zijn, dan
worden ze vermoord of opge
sloten in een kamp.
Na de moordpartij komen sol
daten per helikopter om kui
len te graven, de lijken erin te
gooien,déze met benzine te
begieten, te verbranden en
met aarde te bedekken. De
scouts zorgen altijd voor een
of twee overlevenden die het
verhaal over de moordende
„vrijheidsstrijders" verder te
kunnen vertellen.
De laatste tien jaar - aldus een
van de deserteurs - hebben de
vrijheidsstrijders nooit een
missionaris of zendeling lastig
gevallen.' Volgens hem heeft
de regering-Smith het gemunt
tegen de kerk. Dit mes snijdt
aan twee kanten: de kerken,
die via de Wereldraad van
Kerken de bevrijdingsbewe
gingen steunen, lijden verlies
en de bevolking keert zich te
gen de vrijheidsstrijders, in de
waan gebracht dat dezen de
missie- en zendingsposten aan
vallen.
Overleg tussen
methodisten en
katholieken
begint weer
Na enkele jaren onderbreking
begint in de herfst weer een
gesprek tussen vertegenwoor
digers van de Wereldraad van
Methodistische Kerken en het
Vaticaanse sekretariaat voor
de eenheid van de christenen.
De eerste gespreksronde is
van 3 tot 6 oktober in Freu-
denstadt in het Duitse Zwarte
Woud.
De methodistische wereldraad,
die 87 kerken met 45 miljoen
leden vertegenwoordigt, zal
een delegatie van zes man stu
ren. Leider van de delegatie is
de methodistische bisschop
William Cannon uit Atlanta in
de Verenigde Staten. De Vati
caanse delegatie staat onder
leiding van mgr William Pur-
dy.
De dialoog tussen methodisten
en roomskatholieken is te ver
gelijken met die tussen angli-
kanen en roomskatholieken.
Een internationale commissie
van methodistische en kath
olieke theologen werd na het
tweede Vaticaans concilie op
gericht Overeenstemming tus
sen de twee kerken bestaat al
over de heiligheid van het hu
welijk, hoewel de methodisten
wel de mogelijkheid kennen
van echtscheiding, hertrouwen
en anti-conceptie
Een rapport gepubliceerd in
januari van dit jaar stelde, dat
er een grote mate van overeen
stemming bestaat inzake de
eucharistie, terwijl de verschil
len van opvatting over de
priesterlijke bediening vaak
meer een kwestie van beklem
toning of van taal zijn dan van
beginsel.
