Oma onderdeel milj oenenzwendel
Êeeman heeft recht op menselijk werkklimaat
Schietkamp Harskamp
gevaarlijk speelterrein
Maximale straf
wegens fraude
boekhouding
DRUK VER
VERWACHT OP
SCH1PHOLLIJN
)nderzoek
lijwerking
ihenformine
Jewaker voor
nishandeling
reroordeeld
ZEKER 100 LEVERANCIERS BENADEELD
Wegpiraten
GROOTSCHEEPS ONDERZOEK NAAR „DE MENS IN DE ZEESCHEEPVAART"
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 27 JULI 1977 pagina 9
ns zien tussen
iten door snel pp
it was te drogen 'ft
li de scheerlijn
n de tent Dit
jeld tekent niet al-
pn in Nederland
in dit geval bij
jnsterdam maar
een groot deel
jn Europa thans
w 'vreugdevol'
Eripeergenoegen.
HARSKAMP Ieder
jaar in het vakantiesei
zoen hebben de Konin
klijke Marechaussee
van de legerplaats Hars
kamp en de beveili
gingsdienst van het
kamp de handen vol
aan de beveiliging van
het uitgestrekte infante-
rieschietkamp in die
plaats. Het zijn volgens
de brigadecommandant
van de marechaussee, B.
J. van Rheenen hoofdza
kelijk kinderen van
campingbezoekers die
onweerstaanbaar door
de militaire oefenterrei
nen worden aangetrok
ken.
Dagelijks haalt de mare
chaussee deze weken
kinderen van het ter
rein. Een levensgevaar
lijke zaak volgens hem,
omdat er blindgangers
liggen die in ondeskun
dige handen gemakke
lijk tot ontploffing ko
men. „Het gevaarlijkst
zijn de anti-tankgrana
ten, maar er ligt ook nog
veel Duits en Canadees
spul uit de tweede we
reldoorlog en natuurlijk
gewone patronen", aldus
Van Rheenen.
Volgens hem is het niet
mogelijk om alle blind
gangers op te ruimen
omdat er een aantal on
der het zand stuift. In de
zandverstuivingen op
het schietkamp komen
ook wel granaten uit de
tweede wereldoorlog
bloot te liggen als het
zand er af waait „Die
zijn vaak verroest en
ontploffen al bij de min
ste aanraking", zegt Van
Rheenen.
Acht jaar geleden kwa
men hier vier jongens
uit Apeldoorn om het le
ven toen een blindgan
ger waaraan zij sleutel
den ontplofte. Sindsdien
zijn er op het schietter-
rein geen ongelukken
meer gebeurd met ex
plosieven die in verkeer
de handen zijn gevallen.
Volgens de marechaus
see is de kans op een
herhaling van zo'n onge
val niet zo heel klein.
Gemiddeld worden per
week tien kinderen van
het drieduizend hectare
grote terrein gehdald.
Commandant Van Rhee
nen: „Het is voor de
jeugd een soort roman
tiek, wij waren vroeger
precies zo".
Rond het schietterrein
in Harskamp liggen vijf
campings waarop in het
hoofdseizoen volgens de
VW enkele duizenden
gasten verblijven. Een
eigenaar van een aan
het schietkamp gelegen
camping heeft in zijn
kampeerreglement een
verbod opgenomen om
het schietkamp te betre
den. Op andere cam
pings wordt ook wel
voorlichting gegeven
over de gevaren van
zo'n uitstapje.
Bij het ministerie van
defensie bestaan geen
plannen het schietkamp
te verplaatsen, omdat er
geen mogelijkheden zijn
om een dergelijk om
vangrijk schietterrein el
ders in ons land te vesti
gen.
i gebruik bij diabetici
ntECHT Het ministerie
in Volksgezondheid laat op
et ogenblik een onderzoek in-
elleu naar de schadelijke bij
werkingen van pbenformine,
ui stof die voorkomt in ver-
ihillende preparaten voor sui-
errieken. Er zijn aanwijzingen,
at phenformine leidt tot melk-
melkzuurvergif ti-
de Verenigde Staten heeft de
jirerheid deze week geweigerd,
;ieuwe toepassingen van phen-
irmine goed te keuren. Deze
eigering is aangekondigd als
f sn eerste stap op weg naar een
itaal verbod. Noorwegen en
&nada hebben phenformine al
it de handel genomen.
henformine wordt in Neder-
al vele jaren gebruikt bij
behandeling van diabetici
betrokken instanties zijn vol-
een woordvoerder van het
iterie reeds enige tijd bezig
it onder meer een literatuur-
lerzoek, maar tot concrete
ibevelingen zijn ze nog niet
ikomen.
'.en woordvoerder van de Dia-
etes Vereniging Nederland zei,
iat er bij de artsen al een ten
ens bestaat om met het oog op
et mogelijke gevaar van melk-
uuracidose minder vaak tablet-
in met phenformine voor te
chrijven. Ze proberen het eerst
iet voedingsvoorschriften en
_ls dat onvoldoende helpt met
isuline. De diabetesvereniging
erwacht, dat het college ter
eoordeling van verpakte ge-
eesmiddelen ook tot beperking
an het gebruik van phenformi-
e zal adviseren.
TRECHT (ANP) De recht-
ank in Utrecht heeft een be
waker van de particuliere vei-
gheidsdienst in Utrechts win-
elcentrum Hoog Catharijne
èroordeeld tot een boete van
tweehonderd gulden en een
oorwaardelijke gevangenis-
Ïraf van twee weken met een
roeftijd van twee jaar.
e rechtbank achtte bewezen
at de particulier bewaker
I'.H.K. uit Utrecht zich schuldig
id gemaakt aan mishandeling
et ernstig letsel als gevolg. De
an kreeg de straf voor het
atdelen van een kaakslag waar
oor een Turkse jongen een
lubbele kaakfractuur opliep.
Wficier van Justitie mr. H.
jroessen had slechts een voor
waardelijke straf van slechts
jen week geëist en een geldboe-
van 200,- omdat hij wist dat
bij een veroordeling zou wor-
en ontslagen. Dit laatste leek
em doeltreffender om particu-
ere bewakingsdiensten in goe-
e banen te leiden.
AMSTERDAM De felle brand die in mei het
grote opslagpand van de groothandel Oma in
Zwanenburg in de as legde, blijkt het voorlopige
sluitstuk te zijn van een miljoenenzwendel, waar
aan zeker acht malafide bv's op lucratieve wijze
hebben deelgenomen. Ruim 100 leveranciers, die
aan deze bv's goederen hadden geleverd, kunnen
naar hun geld fluiten. De bv's bleken onder
leiding te staan van een klein groepje gewetenlo
ze flessentrekkers, van wie er in de afgelopen
weken tien zijn gearresteerd.
In afwachting van hun berechting heeft de Haar
lemse rechtbank gisteren vier verdachten voorlo
pig op vrije voeten gesteld. De anderen werden
in voorlopige hechtenis genomen. Tot de vrijgela
tenen behoorden ook de Amsterdamse bokser R.
L., die in januari j.l. door de Amsterdamse koop
man De J. was aangetrokken als directeur van
de groothandel Oma, maar wiens rol in de flessen
trekkerij en bedrieglijke bankbreuk te gering was
om hem in verzekerde bewaring te stellen. Hij
werd echter onmiddellijk na het verlaten van de
gevangenis weer gearresteerd, ditmaal verdacht
van oplichting van de verzekering en van brand
stichting. (zie voorpagina).
De zwendelaffaire blijkt in oktober 1974 te zijn
begonnen met de oprichting van het handelshuis
Vierhaas in Hillegom. Zowel in binnen- als buiten
land werden goederen gekocht, levensmiddelen,
textiel, huishoudelijke en andere artikelen, die dan
spoedig daarna voor dezelfde of voor een nog
lagere prijs werden doorverkocht aan weer een
andere b.v. Diverse bv's lieten zich na korte tijd
failliet verklaren, andere verdwenen spoorloos,
allemaal kochten ze goederen in, maar vertikten
het gewoon deze te betalen (flessentrekkerij).
De zwendel nam vorig jaar zulke vormen aan, dat
allerlei krediteuren zich tot de politie wendden.
De klachten kwamen binnen in Haarlem, Zwanen
burg en Hoom. Dit leidde ertoe dat de politiekorp
sen van deze plaatsen een gecoördineerd onder
zoek begonnen, in samenwerking met de recherche
van de rijkspolitie in Den Haag.
Behalve flessentrekkerij wordt de verdachten ook
bedrieglijke bankbreuk ten laste gelegd, omdat zij
na het uitspreken van faillissementen goederen
aan het beslag hebben onttrokken.
De Haarlemse officier van justitie mr. C. van Riel
zegt, dat alleen al volgens de aangiften van gedu
peerde leveranciers voor ruim drie miljoen gulden
aan goederen niet betaald is. De werkelijke schade
acht hij nog groter.
UTRECHT De maximale straf van 20.000,- boete heeft de
rechtbank in Utrecht dinsdag uitgesproken tegen de Utrechtse
boekhouder J. van der G. Deze had in vijf jaar tijds ruim
288.000,- achterover gedrukt. Zijn praktijken kwamen aan het
licht toen hij betrokken raakte bij een ernstig verkeersongeluk.
Een plaatsvervangende boekhouder stuitte bij zijn tijdelijk werk
op een dossier met het etiket „fraude-map", die een gedetailleerd
verslag bevatte van de verduisteringen.
Officier van justitie mr. A. Herstel had tegen van der G. een
geldboete van 4.000,- en een gevangenisstraf van zeven maanden
geëist, waarvan vier maanden voorwaardelijk met een proeftijd
van twee jaar. Volgens mr. Herstel was de meelijwekkende en
ziekelijke spaarzin van Van der G. de belangrijkste drijfveer voor
de malversaties. De bijna drie ton was belegd in spaarbrieven en
brachten samen met het gespaarde kapitaaltje van Van der G. zijn
totaal vermogen op zeven ton. Met dit geld kon hij de schade voor
zijn ex-werkgever vergoeden. Deze was met rente-verlies en onkos
ten voor een accountants-onderzoek opgelopen tot een half miljoen
gulden.
Tijdens de rechtzitting wees de raadsman van Van der G., mr.
A. Schellart, ook het Utrechtse accountantskantoor Moret en
Limpberg aan als mede-schuldige aan de fraude. Volgens de
advocaat hadden deze accountants de boeken van zijn cliënt niet
behoorlijk gecontroleerd en nooit een opmerking gemaakt over de
administratieve opzet bij Van der G's werkgever, die alle verant
woordelijkheid voor de boekhouding in één hand legde. Mr.
Schellart kondigde aan, dat hij zijn kritiek op het accountantskan
toor ook zal vertalen in een klacht.
Mijnenvegers
op stapel bij
Van der Giessen
DEN HAAG (ANP) Minister
Stemerdink van Defensie heeft
gisteren aan de Scheepswerf
Van der Giessen - De Noord in
Alblasserdam de voorwaarde
lijke opdracht verleend voor de
bouw van twee mijnenvegers.
Bij de werf komt een speciale
montagehal voor de bouw van
de schepen. De details van het
definitieve contract moeten nog
nader worden uitgewerkt. De
twee mijnenvegers, die de na
men Alkmaar en Delfzijl krij
gen, zijn de eerste in een serie
van vijftien. De kosten per schip
zullen ongeveer veertig miljoen
gulden bedragen. Bij seriebouw
kan Van der Giessen twee drie
schepen per jaar opleveren.
De bouw van de vijftien sche
pen, in met glasvezels versterkt
polyester is al aangekondigd in
de defensienota van 1974. Het is
een gezamenlijk project van Ne
derland, België en Frankrijk.
Ministers
willen
verlaging van
makelaars
tarieven
DEN HAAG De ministers
Lubbers (Economische Zaken),
Van der Stee (Landbouw) en
Gruijters (Volkshuisvesting)
willen dat de makelaars in on
roerend goed hun tarieven ver
lagen. Ze vinden verlaging van
de procenten-tarieven voor be
middeling bij het verhandelen
van huizen en taxatie nodig in
verband met de sterke stijging
van de gemiddelde verkoopprij
zen van woningen. Dat blijkt
uit een mededeling van het mi
nisterie van Economische Za
ken.
Dit ministerie maakte gisteren
bekend dat de vandaag aflopen
de prijzenbeschikking voor ma
kelaars in onroerend goed met
drie maanden wordt verlengd.
De korte duur van de verlen
ging, zo werd verklaard, houdt
verband met het nog niet afge
ronde overleg met de makelaar
sorganisaties over de tariefsver
laging. Volgens het ministerie
willen de betrokken bewindslie
den ook de niet als makelaars
gevestigde bemiddelaars in on
roerend goed aan de nieuwe
prijsregels onderwerpen.
Toelating van
vluchtelingen
Indo-China
DEN HAAG (ANP) De rege
ring wil hooguit nog zestig
vluchtelingen uit Indo-China
(Cambodja, Vietnam enz.) in
ons land toelaten. Staatssecre
taris Zeevalking (Justitie) heeft
dat geantwoord op vragen van
Tweede-Kamerleden.
Om er zeker van te zijn dat deze
hulp geboden wordt aan hen die
daarvoor het meest in aanmer
king komen, zal aan de Hoge
Commissaris voor Vluchtelin
gen in Genève worden gevraagd
de meest urgente gevallen te
selecteren. Voorts is de regering
bereid financiële steun te verle
nen aan o.a. de zogenaamde
„boat-people" in Indo-China,
mensen die hun land zijn ont
vlucht en op kleine bootjes op
zee leven.
•-■Li/"
«jrf i mJCJrn*
Een schaalmodel van een van de mijnenvegers zoals Van der Giessen/De Noord in Alblasserdam die van
minister Stemerdink mag gaan bouwen.
OPSLAGPLAATS SPLIJTSTOF IN STUDIE
MIDDELBURG (ANP) De Provinciale
Zeeuwse Energiemaatschappij (PZEM) en
de KEMA-Gezamenlijke Kerncentrales Ne
derland (GKN) zijn enige tijd geleden be
gonnen aan een verkennende studie over
het eventueel aanleggen van een opslag
plaats in Nederland voor gebruikte splijt
stofelementen.
Deze elementen komen van de kerncentrales
van Borssele (PZEM) en Dodewaard (GKN).
De studie beperkt zich in het huidige sta
dium tot de noodzaak van de bouw, de
plaatsing, de eisen waaraan een dergelijke
opslagplaats moet voldoen en de koster er
van. Van de zijde van de PZEM veronder
stelt men dat hun kostenaandeel 30 miljoen
gulden bedraagt.
Tot het instellen van deze studie is besloten
nadat de de Verenigde Staten vorig jaar
hadden besloten van het opwerken van ge-,
bruikte splijtstofelementen uit kerncentra
les. Indien een dergelijke beslissing navol
ging vindt in Europa, kan ook in Nederland
een dergelijke opslagplaats noodzakelijk
worden, aldus de PZEM.
WEERT (ANP) De politie van Weert
heeft gisteren de 51-jarige Duitser K. S.
uit Wiesbaden aangehouden nadat hij op
een snelweg bij Eindhoven een Neder
landse automobilist had bedreigd met
een alarmgaspistool. Hij zou er ook mee
in de lucht hebben geschoten. Dergelijke
wapens zijn in Nederland verboden.
De onmin tussen de twee automobilisten
begon toen zij gelijktijdig bij een wegver
smalling kwamen. De een gunde de an
der de voorrang niet en vanaf dat mo
ment heeft het tweetal elkaar gehinderd
door te snijden en met groot licht te
werken. Toen ze moesten stoppen voor
een verkeerslicht ontaardde de ruzie in
een scheldpartij. Weer een paar kilometer
verderop haalde de Duitser het alarmpis
tool tevoorschijn. Daarop waarschuwde
de Nederlander de politie, die de Duitser
bij Weert heeft aangehouden.
Zonne-energie kan
zelfs gebruik wor
den om een sigaret
aan te steken, zoals
blijkt uit een Zwit
serse vinding: een
zonne-krachtstation
in het klein. Sommi
gen zouden zeg
gen: doe de sigaret
weg en geniet
rechtstreeks van de
zon...
Rotterdam: Binnen
drie jaar moet
Zestienhoven weg
ROTTERDAM (ANP) - Over
drie jaar, en als het kan nog
eerder, moet de Rotterdamse
luchthaven Zestienhoven dicht
Dat vindt de Rotterdamse wet
houder van verkeer, mr. J. Men-
tïnk.
Hij is het niet eens met minister
Westerterp, die met de sluiting
van de luchthaven wil wachten
tot bij Dinteloord een nieuw re
gionaal vliegveld operationeel
wordt
Wethouder Mentink: „Besluit
vorming, grondverwerving en
aanleg van het vliegveld, zullen
geruime tijd in beslag nemen.
Zeker zo'n vijftien jaar. En zo
lang kan Rotterdam niet wach
ten. Want op het terrein van
Zestienhoven moeten woningen
gebouwd worden".
Rotterdam wil in de periode
1980 tot 1990 negenduizend nieu
we huizen op het terrein neer
zetten. Het college van b en w
heeft de regering erop gewezen
dat het bouwen van huizen op
Zestienhoven ruim zevendui
zend gulden per woning goedko
per is dan in de randgemeenten.
UTRECHT (ANP) Het eerste deel van de Schiphollijn naar de
Minervalaan in Amsterdam-zuid, dat eind volgend jaar in bedrijf
komt,krijgt de eerste tijd tussen de een en anderhalf miljoen
reizigers per jaar te verwelken. Dat is tenminste de prognose van
de Nederlandse Spoorwegen.
Op langere termijn wordt voor het traject Schiphol-Leiden gere
kend op ruim dertienduizend reizigers per dag.
Op het baanvak Leiden-Den Haag worden veertigduizend passa
giers verwacht De geringere verwachtingen over de groei van het
reizigersverkeer op de luchthaven Schiphol hebben geen invloed
gehad op de prognose van de NS, omdat die cijfers - die vorige
week in de openbaarheid kwamen, vorig jaar al bij de Spoorwegen
bekend waren.
(Van een onzer verslaggevers)
'AM „Als de Nederlandse zee-
ivaart wil blijven concurreren met
buitenland zal men juist aan de beman-
veel aandacht moeten besteden. We
nieuwe structuren waar geen
its meer is voor ver doorgevoerde hie-
:hische systemen en zelfstandige dienst-
Q aan boord. Deze bedrijfstak kan zich
tternationaal alleen handhaven met een
lodern management. De zeevaart van de
Dekomst moet bet hebben van een beperkte
emanniing, die een opleiding op hoog ni-
eau achter de rug heeft en hoge eisen stelt
iiikn werk en gHmmstandlgiv^n, Een der-
Jelijke ontwikkeling zal zeker ook gevolgen
Tienen te hebben voor de opleidingen".
Drs. H. Kuipers van het Nederlands Mari
tiem Instituut in Rotterdam loopt vooruit op
de resultaten van een uitgebreid onderzoek
dat zijn instituut instelt naar het functione
ren van de mens in de zeescheepvaart, maar
geeft meteen de noodzaak ervan aan. Het
doel van dit onderzoek is na te gaan op
welke wijze veranderingen in de bedrijfsvoe
ring van de zeescheepvaart tot verbeterin
gen zullen leiden. Het zogenaamde Stanss-
project (Stanss=socio technische analyse
van scheepvaartsystemen) is het grootste
onderzoek dat op dit gebied voor de zee
scheepvaart werd gehouden. Gedurende
twee en half jaar zullen ruim drieduizend
mensen worden ondervraagd. De kosten (be
taald door bedrijfsleven en overheid) bedra
gen een half miljoen gulden.
Het Maritiem Instituut wil zich ook een
beeld vormen van de relatie tussen de wal
en scheepsorganisaties en het gezin van de
opvarenden. Er zijn vijfhonderd Nederland
se echtparen geselecteerd, waarvan de man
zeevarend is. Zij beantwoorden vragen die
onder meer betrekking hebben op de taak
verdeling tussen man en vrouw en de reac
ties van de kinderen op de afwezigheid van
de vader. Voor zover bekend is nog niet
eerder een onderzoek verricht naar de wis
selwerking tussen de gezins- en werksituatie
De eerste resultaten zullen vanaf begin vol
gend jaar beschikbaar worden gesteld aan
de reders en andere betrokkenen.
Drs. Kuipers: „In andere landen is men al
aan het experimenteren met andere organi
satievormen op zeeschepen. In Noorwegen
is aan boord het Matrix-model getest Daar
bij worden tot nu toe afzonderlijke diensten
als dekdienst en technische dienstgeïnte
greerd. Dat houdt in dat er ploegen gevormd
moeten worden die alle taken verrichten. Zo
kan er efficiënter worden gewerkt Dit
brengt voor de opleidingen met zich mee dat
er niet langer les gegeven zal kunnen wor
den in de verschillende deeltaken, maar dat
er een brede basisopleiding wordt opgezet
met eventueel enkele specialismen.
In Engeland wordt op dit moment een ander
belangrijk aspect bekeken: de uitholling van
de taken aan boord. Lange tijd zijn vele
werkzaamheden van het schip overgebracht
naar de wal. Dit had tot gevolg dat officie
ren met een gedegen opleiding enkele taken
kwijtraakten, hetgeen niet bevorderlijk
bleek voor het werkplezier. Het is zeker
zinnig te overwegen taken weer terug te
brengen aan boord van het schip, compleet
met alle verantwoordelijkheden. Bij alle mo
gelijke oplossingen moeten we wel blijven
bedenken dat ze moeten passen bij de ver
schillende scheepstypen en rederijen. Ook
dat aspect is onderdeel van het Stanss-pro-
ject":
Drs. Kuipers hoopt dat uit het onderzoek
ook naar voren komt op welke wijze de
animo voor de lagere rangen op een zee
schip kan worden gestimuleerd. Al sinds de
oorlog hebben de reders problemen bij het
aantrekken van matrozen. De oplossing
bleek in het buitenland te liggen, „maar we
kunnen geen matrozen uit andere landen
blijven aantrekken".
De magische aantrekkingskracht van de zee
verminderde naarmate het verschil in belo
ning van werk op zee en op de wal afnam.
Vreemde havens worden met de moderne
zeeschepen steeds minder aangedaan, de
ligtijden worden korter. Ook dit is nu geen
doorslaggevend argument meer om een zee-
carrière te kiezen. Drs. Kuipers: „Dan zitten
we bovendien nog opgescheept met dë hië
rarchische structuren aan boord, die in de
maatschappij allang achterhaald zijn. Vroe
ger waren de verhoudingen aan boord een
afspiegeling van de samenleving. Tegen
woordig zijn de bemanningen veel geringer
in omvang, waardoor het systeem van ge
scheiden rangen en standen het sociale con
tact op zee niet bevordert".
