Iroes:Uur van aktie
ruba aangebroken'
Gevangenisoproer
in Madrid door
politie neergeslagen
Prijsbeleid Begin is
gericht op betere
economie Israël
Carter poogt
Russen gerust
te stellen
Arabische pers kraakt
vredesplan Begin
President van
Turkije
akkoord met
kabinet van
10lDemirel
Walvis of plesosaurius
Chauffeur
rijdt met
zijn bus
circus binnen
Jezuïeten
blijven
ondanks
bedreiging
toch op hun
post
NOOIT TE OUD
VOOR FILMSTER
New York: 40 graden
Dievenzwermen in nacht
treinen in Noord-Italië
Bende van vier"
uit partij gezet
Geringe
toewijzing
BNG-lening
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 22 JULI 1977 PACINA 11
...N JEST AD (ANP) Betico Croes, lei
van de Arubaanse afscheidingspartij
heeft aangekondigd dat het uur van
|ies op Aruba is aangebroken, nu forma-
r Rozendal heeft laten weten de MEP
t in een nieuwe Antilliaanse regering te
Wat voor akties kon Croes nog niet
Als eerste mogelijkheid sprak hij
r een algemene solidariteitsstaking van
i half uur. „Wij zullen proberen om met
akties onze economie geen schade toe
irengen," aldus Croes.
■en gesprek met formateur Rozendal had
Croes deze week laten weten dat Aruba
volgens de MEP uiterlijk 18 maart 1981 uit
het Antilliaanse verband moet zijn getreden.
Daarna wil hij met Nederland of de Verenig
de Naties gaan praten om de onafhankelijk
heid af te ronden. Formateur Rozendal deel
de Croes mee dat hij de programma's van
de andere partijen had bestudeerd en tot de
slotsom was gekomen dat alleen de MEP
voor een onafhankelijk Aruba was. „Vol
gens de formatieopdracht," aldus Rozendal,
„is hiermee geen basis aanwezig voor een
regering met deelname van de MEP."
Rozendal verzekerde de MEP-delegatie ver
der dat in de komende regeringsperiode niet
gesproken zal worden over de onafhanke
lijkheid van de Nederlandse Antillen, zelfs
niet over de voorbereidingen daarvoor.
Volgens Croes wil men met de akties niet
direkt bereiken dat de MEP alsnog in de
regering wordt opgenomen, maar dat er
wegen geopend worden om de onafhanke
lijkheid van Aruba voor te bereiden. Croes
acht de mogelijkheid geenszins uitgesloten
dat de akties zullen uitlopen op het eenzijdig
uitroepen van de onafhankelijkheid.
5|'ass: Invloed
ian Joods
in
imerika te
10
eïoot
mOSKOU (AFP) - Het Sowje-
ussische persbureau Tass
jeft gisteren de invloed gehe
eld die het „Joodse kapitaal"
i de Verenigde Staten op de
regering zou uit
kapitaal speelt een aan-
vénlijke rol in het bankwezen,
handel en de industrie. De
bourgeoisie bekleedt een
eutelpositie in de pers. Joodse
lonopolies vertegenwoordigden
;n vijfde van het verkiezings-
^>nds waarover Richard Nixon
eschikte. Hieruit blijken de fi-
anciële mogelijkheden en de
invloed van de Joodse
ourgeoisie in de Verenigde Sta-
De democratische partij
eeft nog sterker banden met
Joodse kapitaal", aldus
ass.
ANKARA (UPI) - President
/ahri Koruturk is akkoord ge-
gaan met het rechtse meerder-
>r heids kabinet dat Suleyman De-
mi rel, voorzitter van de conser-
vatieve rechtvaardigheidspar-
tij, wil vormen met de islamiti
sche nationale heilspartij en de-
~j uiterst rechtse nationalistische
actiepartij.
daarna trok zich echter
een van de voorgestelde minis-
ters terug en kondigde voorzit-
ter Hali Tunc van de grootste
vakbondsfederatie in Turkije
aan dat hij een algemene sta-
king zou uitroepen als het
rechtse coalitie-kabinet van De-
r mirel zou worden geïnstalleerd.
Tune zei dat de arbeidersbe-
j wegng pal zal staan voor de
democratie en dat de terugkeer
van een rects bewind een ramp
n Jongen gedood
"bij bouw kermis
TILBURG (ANP) Het opbou
wen van het reuzenrad voor de
jaarlijkse kermis in Tilburg
heeft gisteren een slachtoffer
geëist. De 13-jarige Adriaan
Schimmel uit Tilburg werd op
r~ slag gedood door een vallende
spaak van het rad.
Oorzaak is volgens de politie het
"J* breken van een kabel. De jon-
gen hielp een handje bij de
bouw van het kermisgevaarte.
Japanse vissers, die onlangs dit vreemde wezen - tien
meter lang en twee ton zwaar - ophaalden, lieten het
gevaarte snel in zee terugzakken „omdat het zo
stonk". Sindsdien vragen geleerden zich af wat de
vissers aan de haak hadden geslagen. Sommigen
denken aan een plesosaurius, een dier dat 100 miljoen
jaar geleden in zee leefde. Anderen houden het op
een simpele walvis in verregaande staat van ontbin
ding.
RIO DE JANEIRO (UPI)
Een man die kwaad was
omdat de directie van een
circus hem tijdens een
avondvoorstelling niet wil
de laten zingen, is met een
bus de circustent binnen
gereden. Vijf kinderen
werden gedood en 21 ge
wond.
De man, buschauffeur Jose
Nunes wilde tijdens een
voorstelling in Roteiro, zo'n
1600 kilometer van Rio, een
lied zingen. Toen hij dat
niet mocht, begon hij ver
velend te worden, waarop
hij de tent werd uitgezet
Nunes pakte toen zijn bus
en reed daarmee het circus
binnen, waar de voorstel
ling nog aan de gang was.
Na zijn daad ging hij naar
huis.
Nadat de opstand in de Carabanchel-gevangenis in Madrid na vier dagen trijd was onderdrukt moesten
verschillende gewonde gevangenen van het dak worden gehaald. Brandweerlieden brengen deze gewonde
met behulp van een takel naar de begane grond. Bij de bestorming gebruikte de politie dynamiet om zich
door dikke muren een doorgang te verschaffen en rubber kogels en rookbommen om de gevangenen tot
overgave te dwingen.
MADRD (DPA) Na een dramatisch gevecht dat den de politiemannen honderden gevangenen die
ruim zes uur geduurd heeft, heeft de Spaanse zich op de twee resterende daken teruggetrokken
politie gisteren de rond 800 niet-politieke gevan- hadden, zich over te geven. Eerder had een jonge
genen overmeesterd die al vier dagen op de daken gedetineerde de persfotografen toegeschreeuwd:
van de Carabanchel-gevangenis in Madrid zaten „Waar willen jullie foto's van maken? Bloed? Hier
om kracht bij te zetten voor hun eis voor een is het." Daarop gaf hij zich met een mes een jaap
betere behandeling en kwijtschelding van de over zijn maag. Toen hij zich de keel wilde
straffen. doorsnijden, grepen medegevangenen in.
De bijna 1.000 man sterke politiemacht die dyna- Er zijn geen doden gevallen. Bij de gevangenen
miet gebruikte om de toegangen tot de gevangenis zouden 20 gewonden zijn. Vele gedetineerden zijn
te forceren, werd bij de bestorming diverse malen volomen uitgeput. Ze hebben vier dagen zonder
door de met stenen en pannen gooiende gevange- een druppel water in de brandende zon op de
nen teruggeslagen. Tenslotte wisten de politieman- daken van de gevangenis gezeten,
nen met behulp van brandladders een van de
daken te bereiken. Ze werden geholpen door twee De politie treft nu voorbereidingen om ook de
helikopters die rookbommen op de muiters lieten opstanden in andere Spaanse gevangenissen neer
vallen. Na dit dak veroverd te hebben, overreed- te slaan.
SAN SALVADOR (UPI) Alle
47 Jezuïeten in het Zuidameri-
kaanse San Salvador blijven
ondanks bedreiging met de
dood op hun post.
Een groep rechtse Terroristen
had een ultimatum gesteld.
Vóór woensdag zouden de gees
telijken het land verlaten moe
ten hebben, daar zij anders „on
verwijld en systematisch" zou
den worden geëxecuteerd. De
Jezuïeten hebben zich van het
ultimatum niets aangetrokken
en bleven in het door hen gelei
de San Jose-college in de hoofd
stad. Zij staan wel onder zware
bescherming van de nationale
garde. De politie heeft eveneens
uitgebreide maatregelen getrof
fen om de veiligheid van de
paters te waarborgen.
Betogers dringen
t.v.-studio in
Parijs binnen
PARIJS (UPI) De nieuwsuit
zending van de Franse televisie
werd gisteravond even onder
broken toen een groep betogers
voor de Concorde de televisie
studio binnendrong..
Ze wilden de nieuwslezer dwin
gen een manifest voor te lezen,
waarin werd geprotesteerd te
gen het uitblijven van landings
rechten in de Verenigde Staten
voor de Concorde, het Frans-
Brits supersonische vliegtuig.
De kijkers zagen een korte
schermutseling en kregen ver
volgens een natuurfilm met
zachte achtergrondmuziek voor
geschoteld. Na een half uurtje
werd de uitzending hervat
CHARLESTON (Reuter-Upi) „Wij hebben enige vooruitgang
Moskou De Izves-
tia berichtte deze
week dat een Bus
van 142 jaar uit de
Trans-Kaukasische
republiek Azerbeids-
jan, de hoofdrol in
een film gaat spelen.
Met zijn 97-jarige
vrouw Chatoen zal rika". beidsjan en zij heb-
■j Medzjid Agayev spe- Agayev en zijn ben 123 nog in leven
I len in de film,, Hoog—vrouw zijn de oudste-zijnde afstammelin-
in de bergen van Le-_inwoners van Azer- gen.
De Amerikaanse president Jim
my Carter heeft gisteren in een
toespraak getracht de Ameri
kaans-Russische betrekkingen
in een wat positieve* vaarwa
ter te brengen. Hiertoe ver
klaarde de president ondermeer
dat zijn beleid ter verdediging
van de mensenrechten geen
„verborgen bedoelingen" heeft.
Dat beleid is slechts een „posi
tieve en oprechte uitdrukking"
van de diepste Amerikaanse ge
voelens, aldus de president
Functionarissen in Carters ge-
geboekt bij het bereiken van
onze doelstellingen,' aldus Car
ter. „Maar om eerlijk te zijn, wij
hebben ook negatieve commen
taren gehoord van Russische zij
de over de Salt-onderhandelin-
„Wanneer deze commentaren
gebaseerd waren op een misvat
ting omtrent onze motieven, zul
len wij onze pogingen verdubbe
len die duidelijk te maken. Wan
neer zij echter slechts bedoeld
waren als propagandamiddel
volg zeiden dat de toespraak om ons onder druk te zetten,
bedoeld was om de achterdocht laat dan niemand er aan twijfe-
bij dè Russische leiders ten aan-' len dat wij voort zullen gaan."
zien van Carters beleid weg te
nemen en een betere atmosfeer
te scheppen voor de Russische-
Amerikaanse betrekkingen in
het algemeen en de onderhande
lingen over de beperking van
het strategische wapenarsenaal
(Salt) in het bijzonder.
Waarnemers zien Carters toe
spraak ook als een indirekt ant
woord op de kritiek van de
Franse president Valery Gis-
card d'Estaing, die onlangs ver
klaarde dat Carters beleid de
ontspanning in gevaar brengt
NEW YORK (Rtr) New
York City, dat een onge
kende hittegolf beleeft lag
gistermiddag te braden in
de heerste zomer sinds 41
jaar.
In de vroege middag was
het kwik gestegen tot veer
tig graden. Het was daar
mee de heetste dag sinds
1889, het jaar waarin men
in de VS met meteorologi
sche waarnemingen begon.
GENEVE (AP) Er komen
steeds meer berichten los over
diefstallen in nachttreinen die
in Noord-Italië rijden. Express-
si aap treinen komend uit Zwit
serland, West-Duitsland en
Frankrijk schijnen „veilig" te
zijn totdat zij in Italië zijn aan
gekomen. Want daar daalt een
hele massa dieven op de trein
neer die roven wat zij maar te
pakken kunnen krijgen.
De dieven, aldus is namens de
Zwitserse spoorwegen meege
deeld, komen vaak de comparti
menten binnen na eerst door de
sleutelgaten een slaapverwek
kend gas te hebben gespoten,
dat zeer snel werkt
Zij slaan zeer beslist, vakkundig
en snel toe en vooral in treinen
rijdend tussen Florence en Mi
laan, in beide richtingen. Ook
worden tal van diefstallen ge
pleegd bij Domodossala, niet
ver van de Zwitserse grens, al
dus blijkt uit aangiften gedaan
bij het eerste grote station op
Zwitsers gebied, Brig.
De Zwitserse staatsspoorwegen
overwegen aan de binnenkant
van de deuren der comparti
menten kettingen aan te bren
gen zodat dieven 's nachts niet
kunnen binnendringen. Meer
zou men niet kunnen doen be
halve de reizigers te waarschu
wen dat zij hun deuren goed
moeten sluiten en hun geld en
waardevolste artikelen mee
moeten nemen naar bed.
Rapporten dat de Italiaanse po
litie „niets doet" en dat bij de
georganiseerde misdaad de cor
ruptie een rol speelt werden ten
dele door de verklaring van de
woordvoerder der Zwitserse
spoorwegen bevestigd toen hij
zei: „Ik heb de indruk dat de
politieke toestanden in Italië
voor de toestand zeker, en in
hoge mate, verantwoordelijk
zijn".
De rovers hebben tot nu toe
geen geweld gebruikt „Zij schij
nen moeilijkheden te willen ver
mijden", aldus de woordvoer
der.
TOKIO (AP) De „bende van vier", onder
leiding van Mao's weduwe Tsjiang Tsjing, is
uit de Chinese communistische partij gesto
ten. Dit werd donderdag op muurkranten in
Peking gemeld.
Het Japanse persbureau Kyodo ontdekte de
aankondiging tussen andere muurkranten die
de, nog niet officieel bevestigde, rehabilitatie
van de voormalige vice-premier van China,
Teng, verwelkomden.
Verwacht wordt dat hun zaak half augustus
voor de centrale partij vergadering zal dienen.
Op deze muurkrant, die enige tijd geleden in Peking
verscheen, werden de „wandaden" van de „bende van
vier" breed uitgemeten. Via soortgelijke muurkranten is
nu meegedeeld, dat het viertal uit de partij is gezet.
DEN HAAG (ANP) - De NV
Bank voor Nederlandsche Ge
meenten heeft gebruik gemaakt
van haar bevoegdheid om het'
bedrag van de 8 pet 10-jarige
obligatielening 1977 per 1983-
1978 vast te stellen op 150
min. Niettemin zullen de toewij
zingen zeer gering zijn, zo heeft
de bank bekendgemaakt na de
woensdag gehouden inschrij
ving.
(Van onze correspondent Eric Silver)
JERUZALEM De Histadroet, de machti
ge Israëlische vakcentrale, beeft dese week
besloten eeq symbolische staking van een
uur af te kondigen uit protest tegen de
verstrekkende deflatiemaatregelen die zon
dag werden ingevoerd door minister van
financiën Simha Erlich.
De vakbondsleiders zijn woedend omdat de
rechtse Likoed-regering niet met hen overleg
gepleegd heeft voor de aankondiging van de
maatregelen, waaronder een prijsstijging
van 25 procent van de levensmiddelenprij-
zen. Jeroeham Majel, secretaris-generaal
van de Histadroet, verklaarde dat de verla
ging van uitkeringen voor primaire levens
behoeften vele duizenden loontrekkers zal
verarmen.
Het dagblad Al Hamisjmar van de linkse
Mapam-partij schreef dat de lagere inko
mensgroepen het hardst getroffen zouden
worden. De gemiddelde familie zou 12 tot
14 procent meer per maand aan primaire
levensbehoeften moeten gaan uitgeven.
In oktober komt de eerstvolgende herziening
van de kosten van het levensonderhoud en
sommige commentatoren hebben al een ver
hoging van 10 procent voorspeld. Volgens
Al Hamisjmar zouden de nieuwe prijsstijgin
gen maar ten dele doorberekend worden in
de cijfers van oktober. De krant betwijfelt
of de arbeiders bereid zijn te wachten tot
de volgende herziening in april 1978. Maar
de centrale commissie van de Histadroet
heeft een voorstel voor een driemaandelijkse
loonsverhoging van de hand gewezen.
De maatregelen van de Likoed worden ge
zien als een ondersteunende maatregel, in-
plaats van de enorme zwaai naar rechts die
de Israëlische minister van financiën, Erlich,
voorstaat samen met zijn Amerikaanse leer
meester Milton Friedman. De reactie van de
Histadroet op de maatregelen betekenen nog
lang geen volledige oorlog tussen de nieuwe
regering en de Histadroet, die nog steeds in
handen is van de groep rond de arbeiders
partij (die partij zelf plus de Mapam).
De reactie in het parlement was beschiden.
Voormalige ministers van de arbeiderspartij
gaven toe dat zij net zoiets gedaan zouden
hebben als zij in mei gewonnen hadden. Het
ministerie was al in april begonnen deze
maatregelen op papier te zetten.
Erlichs plannen kwamen als een complete
verrassing. Zoals Davar, de oppositiekrant,
het stelde, was het te laat voor hamsteraars
ora de supermarkten leeg te kopen maar
vroeg genoeg voor de pers om het nieuws
mee te pikken.
Erlich verhoogde de oriis van alle pesubsi-
dieerde goederen en diensten met 25 pro
cent, sneed 2,1 miljard pond uit de Israëli
sche begrotingstaart (ongeveer 550 miljoen),
liet het Israëlische pond met 2 procent deva
lueren (de tweede maal deze maand), ver
hoogde de rente op hypotheken met even
eens 2 procent, en zette de recrutering van
arbeidskrachten voor het ambtenarenappa
raat stiL
De regering brak verder met de traditie
door de defensiebegroting met 1,4 miljard
Israëlische pond (ongeveer 350 miljoen gul
den) te verlagen.
Minister van defensie Ezer Weizman was al
begonnen hier en daar het overtollig vet weg
te snijden uit het totale defensiebudget dat
geschat wordt op bijna 40 miljard Israëli
sche pond (11 miljard gulden). Bepaalde
functies, zoals militaire woordvoerders, gin
gen in rang omlaag.
Het leger gaat nu proberen de rest uit te
sparen door bouwprojecten uit te stellen, de
herhalingsoefeningen van reservisten te ver
minderen (nu is dat 45 dagen voor/officieren
en 35 dagen voor lagere rangen) en dure
trainingsschema's te veranderen, vooral van
vliegtuigen en voertuigen.
Benzine, elektriciteit, openbaar vervoer, wa
tervoorziening en telecommunicatievoorzie.
AMMAN/WASHINGTON
(Reuter-UPI) Al werd het
vredesplan van de Israëlische
premier Menachem Begin
woensdag reeds verworpen
door de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie (PLO) en.
door Egypte bij monde van
zijn minister van buitenland
se zaken Ismail Fahmi; veel
officiële reacties van Arabi
sche zijde zijn er daarna niet
gekomen.
Wel kraakten Arabische me
dia door het als „vertraging
stactiek" te kenschetsen en de
enige officiële reactie van een
Arabisch land, Jordanië, luid
de al niet veel anders. Al met
al voorspelden de Arabische
commentaren niet veel goeds
voor de toekomst van het
plan.
De Jordaanse regering liet
gisteren weten „in de verkla
ringen van Begin niets anders
te zien dan een poging om het
tot standbrengen van een wer
kelijke vredesregeling in het
Midden-Oosten tegen te wer
ken". De regeringswoordvoer
der zei dat de verklaringen
van Begin „geen vredesvoor
stellen zijn" en dat Begin
„kennelijk twee fundamentele
aspecten, waarvan een recht
vaardige en duurzame vrede
afhangt, niet wil zien: de
rechten van de Palestijnen en
beëindiging van de Israëli
sche bezetting van de in 1967
met geweld ingenomen gebie
den".
„De door de Israëlische pre
mier geformuleerde voorstel
len bevatten geen enkel nieuw
punt", zo zei de woordvoer
der. „Zij druisen in tegen de
internationale opvatting dat
Israël zich uit de bezette Ara
bische gebieden moet terug
trekken en dat het Palestijnse
volk naar zijn land kan terug
keren".
als de levensmiddelen. Het ministerie heeft
een stijging van 6 procent van het prijsin
dexcijfer voorspeld als gevolg van de prijs
verhogingen en de inflatie.
Erlich liep de protesten vooruit door pen
sioenen, familie-uitkeringen en andere bij
standsuitkeringen met zes procent te verho
gen, om de pijn een beetje te verzachten
voor hen die dit het minst kunnen verdra
gen.
De minister wil met zijn beleid proberen de
inflatie op langere termijn onder controle te
brengen door de hoeveelheid geld die in
omloop is te verminderen, hoewel de prijs
verhogingen op korte termijn inflatoir wer
ken.
In de laatste vijf maanden voor de verkiezin
gen pomot de regering van de arbeiderspar
tij gemiddeld 1 miljard pond (270 miljoen
gulden) per maand extra in de circulatie,
waarvan een groot deel in de vorm van
loonsverhogingen van soms 40 procent Als
eerste indicatie van de dingen die gaan
komen stegen de prijzen in 1976 tussen de
7 en 8 procent In de eerste helft van dit
jaar bedroeg de inflatie maar 10 procent
wat bijna 50 procent minder is dan in
dezelfde periode vorig jaar. Maar regerings
economen hadden deonheilspellende teke
nen gezien dat de inflatie in de rest van het
jaar weer de pan uit zou rijzen.
Erlich's tweede doelstelling is de Israëlische
uitvoer een duw in de rug te geven. Een
wat moeilijker markt thuis zou, theoretisch,
ondernemers er toe brengen hun waar in
het buitenland te sliiten. Het beleid van
langzame devaluatie maand per maand
moet hen hierbij helpen.
Israël zou ook voordeel kunnen trekken uit
de waardedaling van de dollar, hoewel dat
voordeel waarschijnlijk slechts tijdelijk zal
zijn. Ook het feit dat onlangs voor indüstrie-
le produkten invoerrechten in West-Europa
werden opgeheven, komt gunstig uit voor de
Israëliërs.
Maar de balans is heel erg zwak. Dat geeft
iedereen toe. Een regeringseconoom zei:
„Het probleem is in hoeverre verhoogde
inflatie thuis ten nadele komt van onze
uitvoer. Het gevaar is dat de stijgende prij
zen de verbetering teniet zullen doen die tot
een nieuwe top in de export in eind 1976
hebben geleid.
Copyright the Guardian
