op overplaatsing interieur
naar Leidse synagoge
Burgemeester Vis
pent Aqua-Flora
m
Leidse"
„Voorburgse raad fatsoenlijker dan
ISRAËLITISCHE GEMEENTE MOGELIJK UIT DE GELDZORGEN
MEVK. N. DEN HAAN—GROEN ÉÉN JAAR BURGEMEESTER VOORBURG
(Ï5ENSDAG 20 JULI 1977
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Geleerd
Leidse synagoge in de steigers
Het interieur van de Haagse synagoge
■EIDEN „Het zit er een klein
jeetje in dat wij in onze synagoge het
pterieur van de Haagse synagoge aan
Wagenstraat krijgen", zegt de heer
vo^ Lesgever, voorzitter van de restau-
Gaatiecommissie van de Leidse synago-
aan het Levendaal (nabij Koore-
^rstraat). Deze verplaatsing zou de
^Israëlitische Gemeente in Leiden niet
«welgevallig zijn, want het zou bete-
kenen dat de niet-subsidiabele kosten
Mdit de Joodse gemeenschap aan de
^awnenteel in restauratie zijnde syna-
ignFoge heeft voor een belangrijk deel
_a Jouden worden opgelost.
fPe uitslag van een klein gevecht tus-
(S);en de gemeente Den Haag en het
9r tninisterie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk zal beslissend
voor de mogelijke interieurver
plaatsing. De heer Lesgever: „De
Haagse synagoge aan de Wagenstraat
indt zich in een pand dat niet als
een monument kan worden be
schouwd, maar het interieur daarente
gen is wel een monument. Den Haag
wil het interieur niet naar Leiden la
ten vertrekken, maar CRM beroept
zich op het argument dat de synagoge
niet meer gebruikt wordt en bloot
staat aan vandalisme en diefstallen.
Er is al het één en andef uit de Haagse
synagoge gestolen", aldus de heer Les
gever.
Het bedrijf Holleman uit Santpoort is
inmiddels al een tijdje bezig met de
noodzakelijke restauratiewerkzaamhe
den aan de Leidse synagoge. De totale
kosten van de zich aan binnen- en
buitenkant afspelende restauratie be
dragen ongeveer een half miljoen gul
den. Van het voor subsidie in aanmer
king komende deel moet de Joodse
gemeente tien procent zelf bekostigen,
terwijl het niet subsidiabele deel van
het herstel vernieuwing van het
interieur, de verlichting en de verwar
ming, herstel wetsrollen en de aankle
ding van de Heilige Arke en de Biema
in zijn geheel door de Israëlitische
gemeenschap worden opgebracht De
Joodse gemeenschap is derhalve voor
een bedrag komen te staan dat inmid
dels in de richting van de anderhalve
ton begint te komen, geen gering be
drag voor een gemeenschap die 100
personen telt. Brieven naar alle ker
ken in de regio en verschillende instel
lingen hebben inmiddels al veel resul
taat opgeleverd. De heer Lesgever:
„We hebben enorm veel financiële
steun gehad. De meeste kerken heb
ben positief gereageerd -en naar ver
mogen gegeven, en sommige reacties
hebben mij erg ontroerd", aldus de
heer Lesgever. Van het Prins Bern-
hardfonds kwam een bijdrage van
30.000 gulden, de Gravin van Bijland
stichting kwam met 10.000 gulden en
de gezamenlijke reacties van de ker
ken leverden bij elkaar nog eens
25.000 gulden op. De giften van de
verschillende kerken waren afkomstig
uit Rotterdam, Hoogmade, Zoeterwou-
de, Aarlanderveen, Leiden, Lisse en
zelfs tot in Zwitserland toe, getuige
een gift van een Zwitserse dominee.
„Het staat nu een beetje stil door de
vakantie, maar we hebben inmiddels
al een bedrag van 65.000 gulden bin
nen (op gironummer 117566 van de
Israëlische gemeente ten name van de
secretaris, de heer H. Speijer). De
verplaatsing van het interieur van de
Haagse synagoge naar de Leidse zou
ons echter ongeveer 80.000 gulden
schelen", aldus de heer Lesgever. Het
oude interieur van de uit 1762 dateren
de synagoge werd tijdens de tweede
wereldoorlog door NSB-ers bijna vol
ledig verwoest. Het interieur is na die
tijd enigszins provisorisch weer her
steld. Het is overigens niet de eerste
keer dat de Joodse gemeente voor de
synagoge in actie moest komen. In
1807 werd de synagoge ernstig bescha
digd door de ramp van het kruitschip
en werd onder meer dankzij gaven
van buitenaf weer gerestaureerd.
Het ziet er naar uit dat het niet erg
lang zal gaan duren eer de Leidse
synagoge aan het Levendaal weer vol
ledig in ere is hersteld. „We verwach
ten dat de zaak in september klaar is
en dat betekent dat we drie maanden
voor liggen op het schema; daarmee
besparen we tevens ook weer arbeid
sloon", aldus de-heer Lesgever.
Tweehonderd aqua-
met alle mogelijke soorten
en waterplanten zijn
juli tot 7 augustus te
in de Ton Menken-
aan de Vondellaan. Deze
Flora '77 wordt donder-
22 juli om acht uur feeste-
geopend door burgemeester
fis.
uit Nederland komen
onder meer uit Bel
gië, Duitsland, Engeland, Zwe
den en Denemarken. Japan
heeft eveneens medewerking
toegezegd aan deze expositie.
De afgevaardigden van dit land
zullen niet alleen bloemschikde
monstraties geven, maar zij zul
len ook de alleen in de Japanse
wateren voorkomende kleurkar-
per presenteren.
Op de tentoonstelling is een
aparte hoek met een gekoeld
zeewater-aquarium ingericht In
het middengedeelte van de hal
is een fraaie tuin met bruggetjes
en vijvertjes aangelegd. Ook is
er een stand met exotische vo
gels. De Aqua Flora '77 is elke
dag geopend van tien uur 's
morgens tot tien uur 's avonds.
De toegangsprijs is vijf gulden
per persoon en twee gulden vijf
tig voor kinderen onder geleide
en 65-plussers.
Een van de bakken, die reeds in de Menkenhal staan opgesteld.
De Leidse onderwijsinstellingen hebben aan bun onnavolg
baar streven zoveel mogelijk cursisten in den lande klaar
te stomen voor welk beroep dan ook een nieuwe dimensie
toegevoegd: zélf iets leren. Niet geheel verstoken van enige
trots meldt de persdienst van de LOI in een onlangs
verzonden schrijven aan de regionale media, zelf iets te
hebben geleerd van de slogan „Verboden voor gehandicap
ten: Doe er iets aan". De kreet die wordt rondgebazuind
door de Stichting Ideële Reclame teneinde de toegankelijk
heid van openbare gebouwen voor lichamelijk gehandicap
ten te verbeteren, beeft de LOI dusdanig aangesproken dat
zij besloten de pui van het gebouw aan de Leidsedreef
rigoreus te veranderen. Sinds korte tijd bepaalt behalve de
overbekende draaideur nu ook een speciale deur voor
rolstoelgebruikers en een verlichte luifel het aanzicht van
de ingang. „De Leidse Onderwijsinstellingen hebben geleerd
en gedaan", besluit bet persbericht
Vakantiepret
Het jeugdvakantiedorp is zijn derde week ingegaan. Deze
week staat het onder leiding van de Zevensprong. Gisteren
hadden de „bewonertjes" van het dorp een kermis. De week
met de Zevensprong begon maandag met een „wurrekshop".
Er zijn spookhuizen gemaakt voor de kermis en er kon door
de kinderen worden geverfd, gekleid en getimmerd.
Uitstapje
De vereniging Oud-Leiden organiseert ter gelegenheid van
haar 75-jarig bestaan een uitstapje voor baar leden naar
het Belgische Gent Het gebeuren staat zaterdag 20 augustus
op bet programma. Punt van vertrek is Molen De Valk waar
de bus (of bij uitzonderlijke belangstelling: bussen) om
klokslag acht uur 's morgens wegrijdt De eerste stop vindt
plaats aan de grens waar de deelnemers koffie met gebak
krijgen voorgeschoteld. In de Raadskelder in Gent zal een
lunch worden verorberd. Vervolgens zal het stadje onder
deskundige leiding van echte Belgische gidsen worden
bezichtigd. Na afloop van deze ongetwijfeld vrolijke verto
ning zal het gezelschap zich richting Zeeland begeven, waar
volgens het programma in Middelburg zal worden gedi
neerd. Voor diegenen die de uiterst bewegelijk valutamarkt
niet al te best meer kunnen volgen, wijst bet bestuur van
de vereniging op het feit dat in België nog immer met
franken dient te worden betaald.
Brandbeveiliging
De gemeente start binnenkort met het aanbrengen van
brandbeveiligingsapparatuur in vijf openbare en vier bijzon
dere scholen in Leiden. B en w hebben onlangs hiervoor
een krediet van 227.000,- beschikbaar gesteld. De appara
tuur wordt aangebracht in de openbare lagere scholen aan
de Drie Octoberstraat, de Driftstraat en de Kernstraat, de
openbare scholen voor voortgezet onderwijs aan de Van de
Brandelerkade en de Kagerstraat, de protestants christelijk
lagere school aan de Oosterstraat en de roomskatholieke
lagere scholen aan de Damlaan en de Oppenheimstraa t
D'66-bestuur
De afdeling Leiden van Democraten '66 beeft een nieuw
bestuur gekozen. B. Glaubitz is voorzitter, W. Witteveen
algemeen secretaris en J. Joustra penningmeester. Als publi-
citeitssecretaris is T. van Brussel gekozen en als program
masecretaris J. van Es.
vesting. En dan denk ik met
name aan Voorburg-noord. Ik
ben blij dat er nu een eerste
aanzet is gegeven voor de reno
vatie van deze wijk. Want eer
lijk, ik ben toch wel geschrok
ken, toen ik deze wijk voor het
eerst zag. Zo'n wijk strekt niet
tot eer van deze gemeente. Een
ander groot probleem in Voor
burg is natuurlijk het verkeer.
We zitten nu nog steeds met dat
vraagstuk, of rijksweg 14 er nou
wel of niet moet komen. Als
men mij persoonlijk naar een
mening vraagt, dan vind ik dat
deze weg er gewoon moet ko
men. Hij is eenvoudig nodig
voor de ontlasting van de sluip
wegen. Neem nou de Westvliet-
weg. Het is toch verschrikkelijk
om te zien hoeveel verkeer daar
nu dagelijks overheen rijdt
Maar één ding vind ik wel, en
dat is dat rijksweg 14 verzonken
moet worden aangelegd. Want
anders wordt Voorburg op
nieuw in stukken opgedeeld. En
dan komt er weer zo'n muren-
toestand als bij de Utrechtse-
baan. Dat zou onaanvaardbaar
zijn."
ADKUYPER
VOORBURG Mevrouw N. A.
den Haan-Groen is een gelukkig
mens. Een jaar geleden ging
voor haar met de benoeming
tot burgemeester van Voorburg
een droom in vervulling, want
het dragen van de ambtsketting
was altijd haar diepgekoesterde
wens geweest. En nu een jaar
later roept ze enthousiast uit:
„Oh, liet is een heerlijk ambt
Ik geniet iedere dag opnieuw.
Van de mensen, van Voorburg,
van het besturen, van alles ei
genlijk dat met het burgemees
terschap te maken heeft Ja ik
zou het iedere vrouw, die er de
gelegenheid voor heeft, aanra
den, om naar dit ambt te solli
citeren. Het is geweldig!"
In het geval van mevrouw Den
Haan-Groen mag gerust gespro
ken worden van een bestuurlij
ke wederopstanding. Het is nog
maar nauwelijks drie jaar gele
den, dat zij afscheid nam van
de gemeentepolitiek na een
loopbaan van acht jaar als wet
houder in Leiden. Ten over
staan van de voltallige raad zei
zij aan de vooravond van haar
vertrek: ,Jk krijg de kriebels
van uiterst links en uiterst
rechts. Want hoe rechtser en
hoe linkser, hoe minder demo
cratisch het allemaal wordt." De
politiek zo verscheurde sleutel
stad was haar uiteindelijk teveel
geworden, en zij keerde terug
naar het huiselijke leven. Toch
zou het nog geen twee jaar du
ren, voordat zij opnieuw de
kriebels kreeg, maar nu van het
niets doen. Toen in Voorburg
wegens het vertrek van jhr. mr.
A. Feith een burgemeesters
plaats vrij kwam, besloot zij te
solliciteren, en met succes. En
volgend maand, op 2 augustus
om precies te zijn, viert zij het
feit dat zij één jaar eerste bur
geres van Voorburg is.
Hoe komt het dat het burge
meesterschap haar zoveel beter
ligt dan het wethouderschap?
„Dat komt omdat ik eigenlijk
niet zo van politiek hou," zegt
ze, „althans niet van het actief
meedoen aan de politiek. En als
burgemeester heb je met dat
politieke steekspel veel minder
te maken dan als wethouder.
Goed, ik ben WD'ster in hart
en nieren, maar als burgemees
ter probeer je toch zoveel moge
lijk boven de partijen te staan."
Speelt politiek eigenlijk wel zo'n
grote rol in de gemeentepoli
tiek?
„Ik geloof van niet Er zijn in
een gemeente nog maar heel
weinig kwesties, waarbij je nog
echte politieke tegenstellingen
tegenkomt. Ja, soms nog wel,
bijvoorbeeld bij het onderwijs."
En de woningbouw dan?
„Ja, dat is ook zo'n onderdeel,
waarbij politieke tegenstellingen
een rol kunnen spelen. Maar bij
de woningbouw zie je tegelijker
tijd hoe gevaarlijk het is wan
neer een bepaalde politieke stel-
lingname de overhand krijgt
Als je als gemeente, en nu denk
ik met name aan Leiden, jaren
achtereen alleen maar sociale
woningbouw pleegt dan moet je
het na verloop van tijd hoe dan
ook bezuren. Dan blijkt name
lijk dat je bepaalde groepen
mensen niet kan huisvesten, om
dat je er geen woningen voor
hebt. En dat is funest voor de
opbouw van een evenwichtige
bevolking. En uiteindelijk kom
je als gemeente dan ook be
stuurlijk in de knoop. Maar ge
lukkig zie je de laatste jaren ook
in PvdA-kring steeds meer het
besef door dringen dat er wel
degelijk verscheidenheid in het
woningbouwbeleid moet zijn,
dus zowel sociale woningbouw
als premie- en vrije sector
bouw."
Hoe is de Voorburgse raad, die
nu niet bepaald bekend staat,
als de meest gemakkelijke, u in
het eerste jaar bevallen?
„Oh geweldig Gacht). Als ik de
raad hier vergelijk met die van
Leiden, dan valt me op, hoe
aardig en fatsoenlijk men hier
tegen elkaar blijft In Leiden
had men er een handje van, om
mekaar persoonlijk af te vallen
bij bepaalde hooglopende
kwesties. Dat zie je hier in de
Voorburgse raad eigenlijk niet
Hier speelt men op de bal, en
niet op de man. Daar ben ik
verschrikkelijk blij om."
U bent als burgemeester niet
iemand, die een erg formele
houding aanneemt In Leiden
had u er zelfs een handje van
om de raadsleden met .jon
gens" aan te spreken.
„Ja, daar moet ik erg voor op
passen. Ik bedoel dat je als bur
gemeester te populair gaat
doen. Je moet enorm oppassen,
dat je niet gaat denken: dat
zullen we als jongens onder me
kaar wel eens eventjes gaan re
gelen. Je loopt bij een te popu
laire houding ook het gevaar
dat je als burgemeester erg ou
bollig gaat worden. Het is einde
lijk met alles zo, dat je naar een
middenweg, een harmonie moet
zoeken. Je hebt als mens in feite
steeds te maken met verschillen
de kanten van je eigenschappen.
Behalve in het gemeentebestuur
bent u ook op een ander vlak
bestuurlijk in de weer. U bent
lid van de Provinciale Staten.
Zijn beide functies eigenlijk wel
te verenigen?
„Dat lidmaatschap van de Pro
vinciale Staten heb ik juist pas
geleden besloten te beëindigen.
Deze week gaat er een brief de
deur uit naar de commissaris,
waarin ik mijn lidmaatschap
opzeg. De reden is dat ik ui
teindelijk toch te weinig tijd
overhou voor de provincie. Het
gebeurt regelmatig dat mijn
plaatsvervanger naar de verga
deringen moet gaan, omdat ik
zelf niet kan. De vind dat als je
zo'n lidmaatschap hebt, dat je
het dan ook goed moet doen. En
op deze manier zijn beide func
ties toch niet goed te combine
ren."
Wat heeft u w uw eerste jaar
als burgemeester van Voorburg
als meest nijpende problemen in
deze gemeente ervaren?
„Allereerst natuurlijk de huis-
