Pasadena Roof Orchestra
kraakt harde noten uit goeie ouwe tijd
Denkend
aan
's-Gravendeel
>rijvend op het piepschuim
an de nostalgie is het „Pa-
adena Roof Orchestra"
inds enige tijd hard op weg
laar internationale roem.
Vaar de elf Londense muzi-
;anten momenteel ook op
luiken met hun listig ge-
oonzet heimwee, ze kunnen
>lindelings rekenen op bom
volle zalen, waar de ietwat
>elegen fans spontaan weg-
motteren op lustig kabbe-
ende golven van gelukzalig-
ïeid. Als de ijzersterke Pa-
adena-sound eenmaal vïcto-
ie kraait behoeft de luiste
aar alleen nog zijn ogen te
duiten om zich weer terug
ie wanen in de gay twenties
pn roaring thirties. Dan
krijg je gelijk matglazen vi
sioenen van hoofse heren in
Smokings met te krappe
kruisen en van dames, ver
hakt in ruches en robijnen,
pet is die brekelijke sfeer
van opgeklopte blijheid, van
[,na ons de zondvloed" en
laten we vooral de kanen
uit onze grijze samenleving
braden", die het oorverdo
vend succes van het „Pasa
dena Roof Orchestra" bepa
len.
Bandleider John Arthy, een
pure Brit met aangemeten
pokerface verbaast zich ach
teraf nog steeds over de bij
val, die zijn showorkest in
geheel Europa krijgt. Met
een wild schuimende pils in
zijn gouden jat zegt hij
schuldbewust: „Toen we in
april 1970 begonnen ging het
toch duidelijk om een gein
tje. Niks meer. We kenden
elkaar uit de kroeg. Je kent
dat wel: allemaal maten van
'de gestampte pot, die tegen
sluitingstijd steevast de wild
ste plannen krijgen. Op een
avond zei één ons ik weet
niet eens meer, wie het ge
weest is „Zeg, is het eigen
lijk geen briljant idee om een
ouderwets ballroomorkest op
te richten. Zo'n krakemikke-
rige troep keurige heren in
witte pakken en met glim
mende lakschoenen".
„Let wel, het was hem ook
niet om het grote geld begon
nen. Hij dacht alleen, dat de
tijd overrijp was voor zo'n
soort orkest. De hele wereld
barst immers van het heim
wee naar vroeger. Iedereen
zit die zogenaamde goeie ou
we tijd maar op te hemelen
en sterke verhalen uit groot
vaders rommelkist op te die
pen. Ik weet niet, hoe het
hier in Nederland is, maar in
Engeland kun je geen ge
sprek aanknopen zonder bin
nen tien minuten verwikkeld
te zijn in een discussie over
die fantastische jaren, toen
alles nog rustig was en over
zichtelijk, toen de wereld één
groot dansfeest was en er
tussen Noord- en Zuidpool
avondvullend geswingd
werd".
Origineel
„Toen ie in de pub met dat
plannetje kwam aandragen
dacht ik gelijk: „Daar zit een
hoop in. Ik speelde op dat
moment in een jazz-band en
had heel redelijk mijn brood.
Maar verandering van stijl
kan nooit kwaad, vond ik.
Het was in elk geval het pro
beren waard".
„De volgende dag zat ik al
in de bibliotheek te grasdui
nen in de originele arrange
menten van de hits uit de
jaren twintig en dertig. Ik
heb ze keurig gecopieerd en
vermenigvuldigd en met die
deunen zijn we aan het werk
gegaan".
„Nogmaals; het was ons uit
sluitend om een geintje be
gonnen. We zeiden tegen el
kaar: „We geven onze ouwe
job niet op, maar doen dit er
gewoon naast". Het ging im
mers toch maar om een paar
keer optreden voor mogelij
ke liefhebbers".
„We hebben er van het begin
af aan wel doodserieus aan
gewerkt. We wilden geen ko
pie worden van al bestaande
orkesten. Geen slap aftreksel
van de band van Victor Syl
vester bijvoorbeeld. Daar
voelden we niks voor. Het
moest een originele sound
worden, een authentiek echo
uit het verleden.
Vochtige ogen
„En nou komt het. Nou ge
beurt het volgende: we stude
ren een ijzersterk repertoire
in en stappen er mee op een
Londens podium. „Jongens",
zei ik nog, „als er vanavond
geen hond in de zaal zit is
er t nog niks aan de hand.
Dan hebben we het in elk
geval geprobeerd". Wat denk
je? Een uitverkocht huis, een
dolenthousiast pqbliek, bis,
bis, roepen en ons na afloop
met vochtige ogen komen be
danken voor de geweldige
happening. Ik kan je vertel
len, dat we daar wel even
van opkeken".
Galaportret
Vanaf dat moment was het
stevige kostje voor de elf
heimwee-producers gemaakt.
Hun Pasadena Roof Orche
stra blies zich regelrecht de
hitparade binnen en werd
een topattractie in theaters
en televisiestudio's. Ook wer
den er langspeelplaten met
hun grote successen geperst
en kwamen er levensgrote
posters met het galaportret
van de elf op de markt.
„We krijgen heel langzaam
het gevoel", zegt John Arthy
aarzelend, „dat we precies
het juiste moment hebben
uitgekozen om met een der
gelijk orkest voor het voet
licht te komen. En vraag je
me nou naar de reden van
ons succes dan kan ik alleen
gissen. Je kunt ons in elk
geval niet ontzeggen, dat we
professionals zijn. We weten
donders goed, waar we aan
bezig zijn en gooien er niet
met de geruite pet naar. De
muziek, die wij spelen is au
thentiek en werd precies zo
gespeeld in de jaren twintig
en dertig. Het is ongecompli
ceerd entertainment, recht
voor de raap en leve de lol.
En dat willen de mensen
blijkbaar horen. Ze willen
him zorgen vergeten en lek
ker wegdromen, meeklap
pen, meedeinen, meestam-
pen. Te gek allemaal".
Om het wereldsucces van
zijn Pasedena Roof Orche
stra aan te tonen somt Arthy
uit de losse hand de engage
menten van de laatste dagen
op: vorige week een open
lucht-show voor tweeduizend
studenten van de universiteit
van Cambridge, diezelfde
dag een optreden voor de
Russische ambassadeur in
Londen. Vandaar gelijk
doorstomen naar het vaste
land van Europa, waar
shows werden gegeven in het
Zwitserse Davos, in Wenen
en Oostenrijk. Volgende
pleisterplaats was de Ham-
burgse televisiestudio, waar
een special werd opgenomen,
die binnenkort over West-
Duitsland zal worden uitge
straald.
„Te gek", geeft Arthy stra
lend toe, „het is allemaal te
mad. We hebben momenteel
uitnodigingen voor tournees
door Amerika en Japan, we
moeten nog optreden voor
bondskanselier Schmidt in
Bonn en voor de koning van
Denemarken. En tussen die
bedrijven door komen we
ook nog op vrijdag 22 en
zaterdag 23 juli met ons mu
zikale circus naar de Evene
mentenhal in Scheveningen.
Ik zeg met opzet „circus",
want zo beschouwen we ons
orkest ook. Je moet namelijk
hartstikke gek zijn om in de
ze tijd van inflatie op reis te
gaan met zoveel muzikanten.
In feite valt zo'n onderne
ming niet eens meer te be
kostigen. Dat is in ons vak
allang geen haalbare kaart
meer. En toch houden we het
vol, omdat het ons niet om
de poen begonnen is. We zijn
gewoon een toffe vrienden
club, die toevallig muziek
maakt. We trekken als noma
den door Europa en zien wel,
waar het schip strandt.
Enkele weken geleden trad het
Pasadena Roof Orchestra ook
op in de Scheveningse Evene
mentenhal. Bij die gelegenheid
waagden de hevig ruisende
Haagse rozenkoningin Edda en
topmannequin Yvonne uit de
stal van modeontwerper Gérard
Brussée zich spontaan op de
dansvloer.
-jAchteraf moet ik wel vast
stellen, dat het geintje langer
duurt dan we ons toen in die
Londense pub hebben voor
gesteld.
Maar een geintje moet het
wel blijven".
Achter Dordrecht Dordrecht, de
strenge, de stugge stadse, voor wie het
altijd leer om leer is geweest op het
scherp van de schrift duik je via een
lianenwoud van rotondes en afslagen
voorsorteren, invoegen, inhalen en af
laten glijden het rivierengebied bin
nen. Het water speelt hier duidelijk een
heersersrol, het is alom tegenwoordig,
omspoelt de akkers, perst zich in hon
derden sloten en dwingt de wegenbou
wers om zich in allerlei bochten te
wringen en telkens over de brug te
komen. Het is overduidelijk, dat dit
land tussen dijken slechts in bruikleen
aan de mens is gegeven. Hij mag er
zaaien en weiden, maar niemand weet,
voor hoe lang. Want vroeg of laat, maar
altijd onverwacht komt het water terug
in het gebied, waaruit het eens verban
nen werd door pomp en molenwiek.
Maas en Hollands Diep, Haringvliet en
Spui zijn wel getemd, gekooid en omge
schoold van weerwolf tot binnenvetter,
maar in het corset, dat nu hun levens
loop bepaalt loeren ze op een kans om
alsnog de samengestelde rente van hun
opgedroogd kapitaal te innen.
's-Gravendeel weet er alles van. Het ligt
op de punt van de Hoeksewaard; een
bastion, dat vanuit Dordrecht slechts
benaderd kan worden met de pont, die
aamborstig pendelt tussen de oevers
van de Dordtse Kil. Op een luchtfoto
kun je duidelijk de egelstellingen zien,
waarin de erfvijand zich schuilhoudt.
Zonder springvloed lijkt het, alsof de
zaken rechtvaardig verdeeld zijn. Aan
de ene kant de golven, schuimkopje
duikelend op hun speelplaats achter de
dijk, aan de andere kant het land,
geordend en verkaveld. Een schoolvoor
beeld van een Hollandse huishouding.
Zo overzichtelijk als een oude ansicht
kaart moet het er ook hebben bijgele
gen in die nacht van 31 januari op 1
februari 1953. Ook toen viel de winter
avond als teer over het dorp. Op de dijk
dansten de lantaarns in de noordwester-
storm, die tegen de avond was opgesto
ken. Even over vieren begon de nood
klok te luiden, maar de wind dreef de
klanken het dorp uit en vrijwel nie
mand hoorde die stem.
Toen kwamen de grondzeeën van alle
kanten opzetten, ze beukten de dijken
murw en sprongen als dieven in de
nacht de straten binnen.
Die moordende aanval was strategisch
gezien briljant gepland. Een uitgelezen
tijdstip, een donkere nacht, geen boot
aan de wal en de Dordtse Kil als ratte-
val tussen redders en verdoemden. De
volgende morgen wist niemand meer,
waar het land ophield en de zee begon.
De afscheidingen tussen water en aarde
waren uitgegumd als fouten in een
schoolschrift
Als je nu van Dordrecht naar 's-Gra
vendeel gaat kun je je geen voorstelling
meer maken van de helse wraak, die
het water in die februarinacht op het
weerloze 's-Gravendeel heeft genomen.
De sporen van vernieling zijn uitgewist,
het land is heroverd, de huizen zijn
herbouwd. Je rijdt eerst langs fabrie
ken, die tegen elkaar oppijpen. In de
lucht drijven rookwolken, gevuld met
de weeën van de welvaart De bescha
ving, de vooruitgang geef het mon
ster maar een naam heeft in dit deel
van de Randstad de groene lopers opge
rold en er hekken en hallen voor in de
plaats gezet
Als er geen Dordtse Kil was geweest
zou 's-Gravendeel waarschijnlijk ook
allang zijn opgeslokt door de industrie,
die in zijn eeuwige miljoenendans de
polders inwalst. Maar nu houdt de be
bouwing vlak voor die barrière vaak
vriend, vaak vijand op en kan het
land weer ademhalen. Aan de overkant
zie ik de toren, recht overeind als een
lepel in de dorpskom. Daaromheen de
huizen, een molen, singels en bruggen,
gegroepeerd als zetstukken in een stille
ven.
's-Gravendeel ligt er op deze zomermor
gen bij als in de dagen, toen de Graven
van Holland dit stuk van de moerasdel
ta als heerlijk ambacht aan hun rijk
toevoegden. In het dorpswapen houden
drie Oranjebomen nog steeds de herin
nering levend aan de voorname seig-
neuren, die hier in gouden eeuwen heb
ben geheerst De enige graven, die in
's-Gravendeel zijn achtergebleven, lig
gen nu op de dodenakker achter de
kerk. Een stille plek waar de tijd in de
bomen neuriet. Verderop bij de brug
bespreken de bejaarden het nieuws, dat
in de palm van hun hand past
Wat er verder gebeurt is, horen ze wel
van de dorpsomroeper, die straks weer
door de straten zal trekken om het volk
kond te doen van'het lief en leed in
de gemeenschap.
Als je 's avonds met de pont terugvaart
betaal je opnieuw het tolgeld voor het
voorrecht om in het mensenpakhuis van
de Randstad te mogen wonen.
Via de autoradio hoor je, dat de file
voor de Brienenoordbrug is aange
groeid tot zes kilometer. Reizigers, rich
ting Rotterdam moeten ook rekening
houden met een opstopping bij Dor
drecht.
In 's-Gravendeel wordt deze informatie
instemmend ontvangen.
Ze wisten daar allang, dat het in tegen
stelling tot andersluidende berichten al
tijd beter is om van het dorp te leven
