Britten in conflict met
Guatemala om Belize
Lopend
van inpakker
Christo
Oorhangers
Margaret geveild
Vreemde puntjes
op Westberlijnse
reispapieren
Jan Raas wint voor
3e keer
improvisatiewedstrijd
Q
BRITS LAGERHUIS
VOOR EUROPESE
VERKIEZINGEN
Goede reis en denk om uw waak
vlammen.
Verstandig met aardgas. Er is alle reden voor.
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 8 JULI 1977 PAGINA
Van onze correspondent Roger Simons
LONDEN Uit Engeland zijn extra troe
pen en oorlogsmaterieel aangekomen in Be
lize, Groot-Brittanniës laatste kolonie in
centraal Amerika. Zij versterken het vaste
Britse garnizoen van 700 man in Belize dat
door zijn buurland Guatemala met invasie
bedreigd wordt.
Guatemala beweert al 150 jaar, dat het
Belize in de 16e eeuw geërfd heeft van
Spanje. Belize is nauwelijks 23.000 vierkante
kilometer groot, het heeft een bevolking van
naar schatting 140.000 zielen. In de hoofd
stad Belmopan wonen slechts 3.000 mensen.
Guatamala is vier en een half maal groter
dan Belize en telt 5,4 miljoen inwoners.
De Britten zijn sinds 1638 gevestigd in Beli
ze. In 1852 werd het officieel een Britse
kolonie, die sedert dien de naam Brits Hon
duras droeg. In 1964 kreeg ze haar huidige
naam Belize en intern zelfbestuur. Groot-
Brittannië bleef verantwoordelijk voor de
buitenlandse zaken en defensie. Toekenning
van volledige onafhankelijkheid werd ver
daagd vanwege het gevaar van een Guate-
malaanse invasie.
In Washington waren de laatste dagen diplo
matieke onderhandelingen aan de gang tus
sen Groot-Brittannië, Belize en Guatemala.
Wegens het toenemende gevaar van een
overrompeling door Guatemala werd onder
tussen in Londen besloten RAF-transport-
vliegtuigen met ongeveer 500 soldaten, ge
steund door zes Harrier-jets, die vertikaal
kunnen opstijgen en geschikt zijn voor een
aktie in de Romboe, naar de kleine Midden-
Amerikaanse kolonie te sturen. Voor de kust
van Belize ligt een Brits fregat voor anker.
De Britse intimidatie maatregel heeft al z'n
doel bereikt. Guatemala dat z'n leger van
10.000 man samengetrokken had op z'n
grens met Belize en bovendien z'n reservis
ten opriep, is bereid de onderhandelingen
voort te zetten op z'n eigen grondgebied. Een
Britse staats-secretaris van buitenlandse za
ken had zich daarvoor naar Guatemala be
geven. Beide landen hopen, dat uiteindelijk
een vreedzame oplossing gevonden zal wor
den. In 1975 werd door de Verenigde Naties
beslist, dat Belize z'n eigen weg moet kun
nen kiezen.
VN stuurt
missie naar
Oeganda
PARIJS (AP) Secretaris-ge
neraal Kurt Waldheim van de
Verenigde Naties heeft in een
vraaggesprek met de Franse te
levisie gezegd dat hij „erin ge
slaagd is een missie naar Oe
ganda te sturen die belast is met
een onderzoek naar schendin
gen van de mensenrechten in
dat land".
Waldheim zei dat president Idi
Amin van Oeganda toestem
ming heeft gegeven voor het
onderzoek in zijn land. Verdere
details zijn niet bekend ge
maakt.
„Ufo's"
zaaien paniek
in Bogota
BOGOTA (AFP) - Onder de
inwoners van het dorp Socorro
in de Columbiaanse provincie
Santander is woensdagnacht
paniek uitgebroken door het
optreden boven het dorp van
„vliegende schotels", (ufo's) zo
is in Bogota vernemen.
De schotels speelden met rode
en witte schijnwerpers over het
dorp en vlogen er laag met ge
weldige snelheid overheen. Een
ooggetuige vertelde dat hij had
verwacht dat de vreemde vlie
gende voorwerpen een landing
zouden hebben ondernomen.
President Jimmy Carter van de
Verenigde Staten is in het laat
ste nummer van „The Huma
nist" in New York, voor aap
gezet met zijn gevierde verhaal
uit 1973 dat hij in Georgia vlie
gende schotels waargenomen
heeft.
„Dat was de planeet Venus",
schreef Robert Sheaffer, lid van
het „comité voor het weten
schappelijke onderzoek van als
paranormaal ervaren verschijn
selen". Carter is volgens Sheaf
fer het slachtoffer geworden
van gezichtsbedrog dat wel
meer mensen Venus doet aan
zien voor een vreemd vliegend
voorwerp.
De MIG-19, waarmee eskadercommandant Fan Yuan-yen uit de Chinese Volksrepubliek
naar Taiwan is gevlucht.
Water
gebrek in
Hongkong
Krant per
satelliet in
Rusland
Moskou (AFP) Voor het
einde van dit jaar zal in de
Sovjet-Unie gebruik worden ge
maakt van satellieten om het
zetsel van krantenpagina's over
te seinen, zo is donderdag be
kendgemaakt door het Russi
sche regeringsblad Izvestia.
Hierdoor wordt het mogelijk dat
belangrijke Russische dagbla
den als de Pravda en Izvestia
nog dezelfde dag verschijnen in
plaatsen als Chabarovsk, aan de
kust van de Stille Oceaan. Bij
de proeven is gebleken dat het
ongeveer 2,5 minuut duurt om
een hele krantenpagina over te
seinen. De kwaliteit van de re-
produktie is uitstekend, wat niet
gezegd kan worden van het sy-
teem dat nu wordt toegepast in
de sovjet-Unie: telefoto.
LONDEN Het Londense ven- verwisselden voor 45.000 gulden
duhuis Sotheby heeft gisteren van eigenaar,
een paar oorhangers van prin- De gelukkige bezitter is nu een
ses Margaret, een zuster van de Londense handelaar. Waarom
Britse vorstin, geveild. De met de prinses de oorhangers heeft
robijnen, peervormige smarag- verkocht, is niet bekendge-
den en parels bezette hangers maakt.
Concorde nog niet naar New York
NEW YORK De directie van ven door de Brits/Franse super-
de haven en de luchthaven sóne Concorde, verlengd, han-
Kennedy in New York City gende verdere bestudering van
heeft gisteren eenstemmig haar de mate van de geluidshinder
veertien maanden oude verbod die het toestel produceert
op het gebruik van de luchtha-
Zuidafrikaanse
arrestant valt
uit raam
KIMBERLEY - De 27-jarige
Phakomile Mabija die door de
Zuidafrikaanse politie was aan
gehouden in verband met straa-
trellen in juni, is gisteren uit
een venster op de zesde verdie
ping van het politiebureau van
Kimberley gevallen en omgeko-
Mabija zou vandaag worden
voorgeleid wegens overtreding
van de wet tegen oproerige ver
gaderingen. Hij zat vast uit
hoofde Van de wet die de politie
de bevoegdheid geeft personen
vast te houden gedurende perio
den varierende van veertien da
gen tot opeenvolgende tijdvak
ken van negentig dagen. Sinds
1963 zijn tenminste 36 Afrikaan
se arrestanten om het leven ge
komen terwijl zij in handen van
de politie waren.
Van onze correspondent Roger Simons
LONDEN Het Britse Lagerhuis heeft gisteravond het regerings
wetsontwerp voor verkiezingen van het Europese parlement goed
gekeurd met 394 tegen 147 stemmen, een meerderheid van 247
stemmen. Het ontwerp zal pas in de herfst in tweede lezing
behandeld worden, waarna een stemming volgt over de netelige
kwestie van het gepaste kiesstelsel: evenredige vertegenwoordi
ging of het traditionele Britse systeem.
Nauwelijks de helft van de Britse socialisten stemde gisteravond
voor het regeringswetsontwerp. De linkervleugel had premier Cal-
laghan gedwongen alle leden van de regeringspartij vrijheid van
stemmen te geven. Zes leden van het kabinet Callaghan stemden
tegen een eigen ontwerp.
De regering heeft haar grote meerderheid van stemmen te danken
aan de dertien liberale en met grootste deel van de conservatieve
oppositie. Het ontwerp voorziet, dat Groot-Brittannië verdeeld zal
worden in twaalf gewesten, die 81 afgevaardigden zullen kiezen
voor het Europese parlement.
BERLIJN (AP) Het gesprek
van de dag in West-Berlijn zijn
geheimzinnige puntjes die
staan op de reispapieren van
Westberlijners die het oostelijk
stadsdeel hebben bezocht. De
puntjes zijn verschenen op en
onder foto's, naast de beschrij
ving van de kleur van de ogen,
de lengte en het gewicht, onder
de tekst van de naam en op het
omslag van het paspoort
Niet alle Westberlijners hebben
puntjes op hun papieren gekre
gen en niet iedereen die ze wel
heeft gekregen, krijgt bij de
grenscontrole dezelfde behande-
ling.
Een man beweert dat hij de
puntjes heeft opgemerkt nadat
hij een ongewoon groot aantal
cadeau's naar het oosten had
meegenomen. Bij zijn volgende
bezoek werd door de Oostduitse
douaniers geheel uitgekleed.
Het West-Berlijnse dagblad Ta-
gespiegel heeft gesuggereerd
dat er een of ander systematiek
in de puntjes moet zitten.
Regeringsfunctionarissen geven
toe dat er gedurende enige tijd
een soort van merkteken-sys
teem in gebruik schijnt te zijn
geweest. Veel merktekens zijn
ontstaan bij gewone onsystema
tische controles of als gevolg
van overijverig stempel werk,
zeggen de Westberlijnse autori
teiten, maar een klein gedeelte
van de merktekens schijnt
nauwkeurig en weloverwogen te
zijn aangebracht.
Volgens deze functionarissen
gaat het merken van reispapie
ren alleen op voor Westberlij
ners en niet voor mensen met
een gewoon Westduits paspoort.
Goud voor
overgelopen
Chinese vlieger
TAIPEI De Chinese vlieger,
die gisteren met zijn MIG-19
straaljager naar Taiwan uit
week, had volgens plaatselijke
radio-berichten belangrijke mi-
litaire documenten bij zich.
Het Taiwanese persbureau be
richtte, dat de uitgeweken 41-ja-
rige Fan Yuan-Yen een hoeveel-
heid goud ter waarde van onge
veer 2 miljoen gulden als belo
ning zal ontvangen.
Fan zou de Taiwanese militaire
functionarissen gezegd hebben,
dat hij uitgeweken is „omdat er
op het Chinese vasteland geen
mensenrechten zijn".
Zijn toestel, de MIG-19 en rug-
gegraat van de Chinese lucht
macht landde op een basis in
Zuid-Taiwan.
Fan had een onbekend aantal
vliegtuigen aangevoerd op een'
patrouille over de straat van
Taiwan toen hij plotseling af
week in de richting Taiwan. Hij
had daarbij de Taiwanese lucht
macht door middel van speciale
seinen op de hoogte gesteld van
zijn komst. De vliegtuigen onder
Fans commando hadden nog ge
poogd de vlucht van Fan te
beletten.
Acht jaar voor
oud-topman
Scotland Yard
LONDEN Kenneth Drury,
de vroegere chef van Scot
land Yards „vliegende briga
de", is gisteren wegens cor
ruptie veroordeeld tot acht
jaar gevangenisstraf. De 56-
jarige oud-politieman was
woensdag al schuldig bevon
den aan de tenlastelegging.
Drury had geld en goederen
aangenomen van een Lon
dense porno-koning. Hij had
zich door deze man, die zelf
wegens moord acht jaar uit
zit, voorts regelmatig laten
feteren.
De 43-jarige oud-inspecteur
Alistair Ingram kreeg we
gens gelijksoortige vergrij
pen een straf van vier jaar.
Drury was een van de acht
voormalige en vier nog in
functie zijnde Yard-recher
cheurs die vorig jaar februa
ri wegens corruptie werden
gearresteerd.
Venezuela wil
kapers niet
CARACAS (Reuter) De rege
ring van Venezuela heeft gister
avond achteraf toch geweigerd
politiek asiel te verlenen aan de
drie mannen en een vrouw uit
Chili die dinsdag een Chileens
passagiersvliegtuig op een bin
nenlandse vlucht onder bedrei
ging hadden omgeleid naar Pe
ru.
Na onderhandelingen met twee
ministers in Lima, gaven de ka
pers zich gewonnen, vroegen
asiel aan Venezuela en werden
overgebracht naar de ambassa
de van dit land. De regering in
Caracas heeft de Peruaanse re
gering nu gevraagd erop toe te
zien dat de vier het ambassade
gebouw verlaten.
Jan Raas (niet de wielrenner
maar de 35-jarige organist van
de Amsterdamse Mozes- en "Aa-
ronkerk) heeft gisteravond in
de Grote Kerk van Haarlem
voor de derde achtereenvolgen
de maal de jaarlijkse improvi
satiewedstrijd gewonnen. De
wisselprijs, een portatief je van
de Zaanse orgelbouwer Flen-
trop, kwam hiermee definitief
in zijn bezit. De uitslag kwam
overigens pas nadat de jury,
bestaande uit de Amsterdamse
componist Ton de Leeuw, de
Zwitserse organist Guy Bovet
en de Zweedse organist Anders
Bondeman ruim een half uur
had beraadslaagd.
Dat de beslissing niet zo gemak
kelijk was, kon deze toehoorder
best begrijpen. De stichting van
het concours had namelijk de
beroemde, maar duidelijk tradi
tioneel georiënteerde Weense or
ganist Anton Heilier gevraagd
het materiaal te leveren waarop
de uitgenodigde deelnemers
moesten improviseren. Heilier
kwam met een passacaglia-the-
ma dat als het ware om een
„klassieke" behandeling vraagt,
en verder van een reeks van
twaalf tonen, die op één na ook
in het passacaglia-thema voor
komen. Er werd uitdrukkelijk
om twee improvisaties per deel
nemer verzocht maar het lag
eigenlijk voor de hand beide
gegevens te combineren. De eni
ge die daar knap in slaagde,
was de laatste speler, de 26-jari-
ge Lübecker Holger Hantke, die
het meest academisch te werk
ging, maar dat behoorlijk deed
en ook het meeste vorm aan zijn
fantasie wist te geven, hoe con
ventioneel die vorm dan ook
mocht zijn.
De andere drie deelnemers pro
beerden als het ware van de
gegeven thema's af te komen en
er moderner mee om te sprin
gen dan eigenlijk met hun aard
overeenstemde. Het begon al
met de tastende, aarzelende,
soms zelfs ietwat mysterieuze
aanpak van de eerste speler, de
23-jarige Martin Haselböck die
in een/$,ï,in akkoorden, dun
klankbeeld van verspreide no
ten naar nieuwe klankcombina
ties zocht, waardoor zijn impro
visatie een nogal gekunstelde in
druk maakte en geen duidelijke
lijn vertoonde. Aanvankelijk
had men kunnen denken dat
Jan Raas, de tweede speler, de
weg van zijn voorganger op
ging, ook vanwege een merk
waardige overeenstemming
inakkoorden. Raas echter
spreidde al gauw een veel rijker
en zekerder fantasie ten toon,
deed incidenteel verrassende
vondsten en poogde met wisse
lend succes het materiaal naar
zijn hand te zetten.
De derde speler, de 33-jarige
Kees van Eersel, organist van
de Grote Kerk in Goes, stuurde
op een compromis aan tussen
de conventionele thema's en een
toch nog zo veel mogelijk oor
spronkelijke toepassing ervan.
Het lukte hem niet tot een over
tuigend resultaat te komen
maar het was dan ook allesbe
halve gemakkelijk.
Na afloop heeft Ton de Leeuw
met enige nadruk gezegd waar
om hij als componist meende
een bijdrage tot de jurering te
kunnen leveren en wel omdat
hij de prestaties vooral waar
deert om hun scheppend ele
ment. Nu er naar mijn mening
de keus was tussen de fantasie
rijke Raas en het handwerk van
Hantke zal hij voor de fantasie
hebben gekozen en er blijkbaar
zijn mede-juryleden van hebben
overtuigd dat een klassieke, tra
ditionele behandeling minder
hoog dient te worden gewaar
deerd als vindingrijkheid in'de
tails met eventueel een minder
gaaf geheel. Ik heb tegen dat
standpunt geen enkel bezwaar
maar ben wel van mening dat
de thema's die worden opgege
ven, dan ook van dat standpunt
blijk moeten geven en de moge
lijkheid tot een hedendaagse
aanpak in zich moeten dragen.
Heilier en Ton de Leeuw: dat
zijn zoals iedereen kan weten,
twee verschillende generaties en
ook twee andere werelden!
J. KASANDER
Alles gepakt en gezakt? Goeie reis. Maar
vóór u de huissleutel omdraait nog even iets
anders uitdraaien: de waakvlammen van uw
geiser en fornuis. Als die uur na uur en dag
na dag voor niets branden, is 't zonde van
't geld. Daar kunt u in uw vakantie wel iets
leukers voor doen. Heeft u een gasboiler
met een waakvlam die lastig weer is aan te
krijgen? Laat die dan branden, maar zet de
boilerthermostaat op de laagste stand.
■JL
Publikatie van het Ministerie van Economische Zaken,
de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in
Nederland (VEGIN) en N.V. Nederlandse Gasunie.
Correspondentie-adres: 'Verstandig met aardgas',
postbus 19 te Groningen, waar u ook gratis het boekje
'Warm wonen' kunt krijgen..
Van onze kunstredactie
ROTTERDAM - In het mu
seum Boymans-Van Beuningen
te Rotterdam grijpt van 9 juli
tot 28 augustus de première om
zich heen van de reizende ten
toonstelling „De Running Fen
ce" van Christo (geboren in
1935 in Bulgarije, nu wonend in
New York). Deze „Running Fen
ce" was een tijdelijk object dat
bestond uit 2050 panelen van
witte kunststof, elk 9 meter
hoog en 22 meter breed, opge
hangen aan stalen palen die
diep verankerd waren in de
grond. Het „bek" liep slinge
rend door het landschap, over
bergen en door dalen en weilan
den, tussen bomen en huizen
door, kruiste een snelweg, golf
de verder over een afstand van
36 kilometer om tenslotte in de
branding van de zee te eindi
gen. Plaats van handeling: Ma
rin en Sonoma County/Noord
California. Tijdstip: september
1976. Duur van het project:
twee weken. Voorbereiding
stijd: 1973-1976.
De tentoonstelling geeft in docu
menten, tekeningen, foto's, ma
quettes, modellen, dia's en film
een verslag van dit project,
waarvan zowel het uiteindelijke
resultaat als de idee, de plan
ning, het maken van de model
len, de technische voorbereidin
gen en de menselijke samen
werking van Christo van even
groot belang waren.
Christo is bekend geworden als
„verpakkingskunstenaar" van
onder meer olievaten (Keulen
1961), lucht (de Kasseier reuze-
worst 1968), gebouwen (Kunst-
halle te Bern/Spoleto 1968) en
kust en rotsen (Little Bay bij
Sydney 1969), Het „Valey Cur
tain" in Rifle/Colorado (1970-
1973) en tenslotte de „Running
Fence" (1973-1976) zijn meer een
ingreep in en toevoeging aan de
natuur. Het verpakken en ver
hullen veroorzaken een ondui
delijkheid ten aanzien van de
functie of een totale onmogelijk
heid daarvan: anderzijds wor
den de vormen verhuld en is
beschouwing of aanraking on
mogelijk of in ieder geval niet
los te zien van de toegevoegde
verpakking.
Door het gordijn en de „Run
ning Fence" wordt het gehele
landschap als synthetisch en on
natuurlijk ervaren, wat nog ver
sterkt wordt door het buitenge
wone formaat Het blijkt echter
dat zowel het „Valley Curtain"
als de „Running Fence" in hun
met-duurzame bestaan een tijd
loos schoonheidsaspect aan het
landschap hebben toegevoegd,
vinrlt flhriotrt
