Minderheids
kabinet
in Spanje
Amin
geeft
aanslag
op zijn leven toe
Nieuwe partij
in Rhodesië
KOLENENERGIE KOST VEEL LEVENS IN VS
Nederlandse bedrijven en de
mensenrechten in Brazilië
Beroep overste
jezuieten op
president van
El Salvador
„Dringend hulp nodig voor vluchtelingen uit Rhodesië"
brieven
kerk
wereld
MASSALE BEWUSTELOOSHEID IN PAKISTAN
Ex-nazi
uitgewezen
Kanaaltunnel
Europees
project
Roemenen
bestormen
stadion
GINSBURG IN STAAT
VAN BESCHULDIGING
BUITENLAND
LEIDSE COURANT/'
DINSDAG 5 JULI 1977 PAGINA 7'
LAHORE, Pakistan Volgens
de Pakistaanse politie zijn gis
teren meer dan 400 mensen in
Lahore bewusteloos geworden
als gevolg van voedselvergifti
ging tijdens een huwelijksre
ceptie.
Een van de slachtoffers vertel
de, dat ongeveer 400 genodig
den zondag soda-water en
melk geserveerd kregen voor
dat het banket begon. Tijdens
het feest begonnen de gasten
over te geven en binnen twin
tig minuten lagen zij allen be
wusteloos op de grond.
Omwonenden brachten de
slachtoffers met auto's en
paard en wagen naar een zie
kenhuis. Artsen van het zie
kenhuis zeiden, dat er sprake
was van voedselvergiftiging.
BUENOS AIRES (UPI) Ar
gentinië beeft een voormalige
nazi en SS-officier, die verant
woordelijk wordt geacht voor
de dood van 40.000 joden in
Letland uitgeweaen, zo heeft
een Argentijnse regerings
woordvoerder meegedeeld.
In een Argentijnse regeringsver
klaring heet het, dat Edward
Roschmann, alias Fritz Wegner
of Frederico Wegener volgens
de rechtbank van Hamburg be
schuldigd wordt van massa
moord op grond van rassenhaat
Roschmann week in 1948 naar
Argentinië uit
LUXEMBURG (ANP) - Het
Europese parlement wil dat
Groot-Brittannië en Frankrijk
een onderzoek gaan instellen
naar de mogelijkheid om de
aanleg van een spoorwegtunnel
onder het Kanaal te laten uit
voeren als een EEG-project
Het parlement ging indirect ak
koord met een ontwerpresolutie
van de Nederlandse liberaal
Berkhouwer vorig jaar maart al
ingediend.
Het parlement stemde gisteren
namelijk in met een ontwerp
verordening over het verlenen
van bijstand voor projecten van
gemeenschappelijk belang op
het gebied van de vervoersinfra
structuur.
Een project als de Kanaaltunnel
of een spoorwegtunnel van
Duitsland naar Italië onder de
Alpen komen hiervoor in aan
merking.
WENEN (RTR) - Het Roemeen
se staats-persbureau Agerpress
heeft gisteren bekendgemaakt,
gemaakt, dat vorige maand ver
scheidene mensen om het leven
gekomen zijn toen duizenden
woedende Roemeense jongeren
een meer dan uitverkocht sta
dion waarin een pop-concert en
een voetbalwedstrijd gehouden
zouden worden, bestormden.
Een politieman werd gedood,
toen op 13 juni de bestorming
plaats vond, die ernstige schade
aanrichtte aan het Boekarestse
stadion „de 23e augustus", na
dat men tot de ontdekking was
gekomen, dat er veel meer kaar
ten verkocht waren, dan de ca
paciteit van het stadion (70.000
mensen).
De opstandelingen verscheur
den vlaggen en verbrandden
een portret van president Ceau-
sescu. Vele toeschouwers wer
den gewond terwijl functiona
rissen probeerden de binnen
dringers tegen te houden.
MADRID (RTR) Het nieuwe
Spaanse kabinet dat de Spaanse
premier Suarez gisteren heeft
bekendgemaakt bestaat over
wegend uit leden van de Demo
cratische Centrum Partij van
rie van Defensie, waardoor de
invloed van het leger op de poli
tiek verder beperkt kan worden.
De herbenoeming van Ore ja op
buitenlandse zaken duidt op
voortzetting van het huidige bui
de premier. Behalve vele nieu- tenlandse beleid: streven
we gezichten zijn ook zes be
langrijke ministers uit de vori
ge regering teruggekeerd in het
nieuwe kabinet Suarez, het eer
ste dat op grond van democrati
sche verkiezingen tot stand
kwam.
Suarez heeft het aantal ministe
ries beperkt tot negentien. De
drie departementen voor leger,
luchtmacht en marine zijn sa-
lidmaatschap van de EEG, en
goede betrekkingen met de Ara
bische olieleveranciers van
Spanje.
Verscheidene ministers zijn
naaste medewerkers van Sua
rez. Een van die vertrouwens
mannen is Fernando Abril Mar-
torell, die van het departement
van landbouw verhuist naar po
litieke zaken, tevens vice-pre-
mengevoegd onder het Ministe- mier. Opmerkelijk is voorts de
Vice-premier Manuel
Guterriez Mella-
do.
oprichting van een nieuw minis
terie voor regionale zaken, dat
belast zal worden met het drin
gende probleem van de gebie
den als Catalonië en Basken
land, die een vergaande autonp-
mie verlangen.
Omdat Suarez in zijn regering
alleen leden van zijn partij en
onafhankelijken heeft opgeno
men is het nieuwe kabinet een
minderheidsregering geworden.
De Democratische Centrum
Partij bezet 165 van de 350 ze
tels in de Kamer van Afgevaar
digden, maar zal in veel geval
len wel kunnen rekenen op
steun van andere groeperingen.
LIBREVILLE (UPI-DPA) President Idi Amin gevallen onder officieren, manschappen en bur-
heeft op de topconferentie van de Organisatie van gers van de Baganda-stam.
Afrikaanse Eenheid in Libreville, (Gabon), gezegd Volgens de geruchten die indertijd de ronde deden
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten:
dat er vorige maand inderdaad een moordaanslag
Amin bij de aanslag licht gewond, maar
op hem gepleegd is. Geruchten daarover deden daarvan was niets te merken bij zijn verschijning
al geruime tijd de ronde, maar werden door de in Libreville. Hij had de lachers in de conferentie
Oegandese autoriteiten tegengesproken.
zaal op zijn hand toen hij meedeelde dat de
Sommige aanvallers zijn gepakt en bij ondervra- Oegandese defensieraad hem had onderscheiden
ging is gebleken dat de mislukte aanslag op Amin met „de orde van de veroveraar van het Britse
deel uitmaakte van een omvangrijke samenzwe- imperium" vanwege zijn verdiensten bij het ver-
ring om de presidenten van Angola, Benin, Kongo, drijven van de Britten uit Afrika.
Guinee en Oeganda te vermoorden. (President Overigens werd de OAE-top ook gisteren beheerst
Marien Ngouabi van Kongo is in maart bij een door inter-Afrikaanse geschillen. Somali, reage-
moordaanslag omgekomen). „Maar God was met rend op de Ethiopische beschuldiging dat Somali-
ons. We kregen ze te pakken en nu zijn we erg sche troepen Ethiopisch grondgebied aanvallen,
gelukkig", aldus Amin. beschuldigde op zijn beurt Addis Abeba van
Oegandese en diplomatieke bronnen hebben tegen- „zwart kolonialisme". De Somalische afgevaardig-
over UPI verklaard dat Amin-getrouwe troepen de Hussein Abdelkadir Gassim zei dat Ethiopië
daarna een grootscheepse zuivering zijn begonnen, gebied bezet houdt waar Somali aanspraak op
waarbij misschien wel 500 doden zouden zijn maakt
Lefebvre
De paus van Rome is een 2000-
jarige traditie in de R.K. Kerk.
j Hij is de apostolische opvolger
van Petrus, de steenrots, waar
op Christus zijn kerk heeft ge
bouwd. Lefèbvre liegt als hij
zegt dat hij traditie getrouw wil
zijn. Hij tart de paus, in wie de
2000-jarige waarheid van de
kerk is verpersoonlijkt. Lèfeb-
vre tart het gehele recht gelovi
ge R.K. Kerkvolk.
De kerk van Rome, die aan de
eenheid van de christenen werkt
en daarmee de christelijke
waarden in ere tracht te vervol
maken, wordt in de persoon van
de paus beledigd door een onge
hoorzaamheid jegens hem die
met geen excuus is te rechtvaar
digen.
Wij mogen beseffen dat liturgi
sche uitingen en vormen niet
altijd hetzelfde behoeven te zijn
maar dat deze in de godsdiensti
ge beleving van elke nieuwe
mens weer nieuwe waarden zul
len realiseren.
Lefèbvre bewijst niemand een
dienst; hij bevredigt alleen de
hoogmoed die in hem is.
Rijswijk Q. J. v.d. H.
Pyromaan niet aangehouden
ALKMAAR (ANP) - De politie
in Alkmaar heeft gistermiddag
meegedeeld dat onderzoek heeft
maken beeft gehad. De man, die
aangehouden werd terwijl hij
lag te slapen, bleek een geeste
uitgewezen dat de gistermorgen lijk gestoorde, die zondagmid-
i-—»-; (jag was weggelopen uit een
inrichting in Noord-Holland.
op verdenking van brandstich
ting aangehouden man niets
met de Alkmaarse branden te
SALISBURY (Reuter)'— Dissidente leden uit het Rhodesische
Front, de regeringspartij van premier Ian Smith, hebben de
vorming van een nieuwe oppositiepartij aangekondigd, die gaat
streven naar een „constitutionele regeling zonder buitenlandse
inmenging".
De nieuwe partij, de „Rhodesische actie-beweging" bestaat uit
rechtse blanken en uit 12 parlementsleden die in maart deserteer
den uit Smith' Rhodesisch front Toen stemden ze tegen een
wetsvoorstel om landbouwgronden en bedrijfsgronden die tot
dusver uitsluitend voor blanken waren gereserveerd, ook toeganke
lijk te maken voor Afrikanen.
„De partij meent dat de beste belangen van het land gediend
kunnen worden door een samenkomst van blanke en zwarte
Rhodesiërs in Rhodesië, zonder buitenlandse inmenging, teneinde
een aanvaardbare constitutionele formule voor Rhodesië te ontwer
pen", aldus de aankondiging.
Dreun voor
Keizerlijke
Tovenaar
Dale Reusch, Kei
zerlijk Tovenaar van
de Ku Klux Klan
krijgt een behoorlij
ke dreun van een
tegenstander van
de Klan tijdens een
grote Klanbijeen-
komst in Columbus
(Ohio). Tegenstan
ders van de Klan
zorgden er voor dat
de bijeenkomst in
de korst mogelijke
tijd in een geweldi
ge vechtpartij orv-
taardde.
MOSKOU (Reuter) De Russi
sche dissident Alexander Gins-
burg die in februari van dit
jaar werd gearresteerd door de
Russische veiligheidspolitie
(KGB) wordt beschuldigd van
anti-sovjet agitatie, een ver
grijp waarvoor hij maximaal
tot 10 jaar dwangarbeid kan
worden veroordeeld.
Dit is in Moskou bekendge
maakt door Valentin Toertsjin,
I die zei de beschuldiging te heb
ben vernomen gedurende een
verhoor door de KGB. Toerts
jin, de stichter van de afdeling
Moskou van Amnesty Interna
tional, zei dat agenten van de
KGB hem hebben ondervraagd
over zijn banden met Ginsburg.
Toertsjin werd gistermorgen
gearresteerd. Vorige week had
hij geweigerd een dagvaarding
in ontvangst te nemen om als
getuige te verschijnen op een
proces tegen Ginsburg.
Zes doden bij explosie in Damascus
DAMASCUS (AP) Tenminste zes personen zijn gisteren om het
leven gekomen toen voor het hoofdkwartier van de Syrische
luchtmacht in Damascus een personenauto ontplofte. Elf personen
hebben verwondingen opgelopen.
De autoriteiten hebben laten doorschemeren dat de explosie moge
lijk een sabotagedaad is, waartoe is aangezet door Irak, het
buurland van Syrië. De auto zou tegen het einde van de vorige
maand uit Irak in Syrië zijn binnengekomen.
Onder de gewonden bevond zich de Michel Duger, hoofd van de
Franse handelsmissie in Damascus. Duger reed met zijn auto langs
het hoofdkwartier van de luchtmacht toen de ontploffing zich
voordeed; hij liep lichte verwondingen aan het hoofd op.
(Van onze correspondent Dick
Toet)
WASHINGTON Het leven
van zeker 20.000 mensen in het
oosten van de Verenigde Staten
wordt jaarlijks met 1 tot 15
jaar bekort als gevolg van ko
len- en olieverbranding. Dat is
een alarmerende conclusie van
een uitvoerig onderzoek, dat ge
durende twee jaar door Ameri
kaanse wetenschapsmensen is
verricht
Het gaat voornamelijk om hart
en longaandoeningen, die wor
den veroorzaakt door zwaveldi-
oxyde en microscopisch kleine
zwaveldeeltjes die bij de ver
branding van kolen en olie in
krachtcentrales in zes staten in
het midden-westen vrijkomen.
De 266 onderzochte centrales
hebben alleen al in 1973 ruim
17 miljoen ton zwaveldioxyde
uitgebraakt, aldus het rapport
van het Brookhaven laborato
rium in New York en de Carne-
gie-Mellon universiteit in Pitts
burgh.
De verontreiniging, die voor
driekwart wordt veroorzaakt
door centrales, die werken met
kolen en voor een kwart door
oliecentrales, veroorzaakt de
meeste hinder aan de Ameri
kaanse oostkust. Dat komt door
de installatie van enorme
schoorstenen (top 275 m) en de
overheersende westenwinden.
In een straal van ruim 80 km.
rond de centrales is daardoor
doorgaans nauwelijks sprake
van enige verontreiniging. Het
door de regering gesubsidieerde
onderzoek is van groot belang,
omdat de kolen een zeer blang-
rijke plaats innemen in de niéu
we energieplannen van presi
dent Carter. De Verenigde Sta
ten hebben waarschijnlijk de
grootste kolenvoorraad in de he
le wereld. Wat Saoedie-Arabië is
voor de olie, is volgens energie-
deskundigen Amerika op het ge
bied van de kolen. Zelfs als de
krachtcentrales dure installaties
bouwen om 80 procent van de
zwavel-uitstoot te elimineren,
zullen er volgens het rapport in
het jaar 2010 nog 35.000 mensen
per jaar eerder komen te over
lijden.
Begin: 10 oktober
Geneefse conferentie
JERUZALEM Premier Mena-
chem Begin van Israël heeft
geopperd dat de Geneefse con
ferentie over het Midden-Oos
ten op 10 oktober bijeenkomt
Hij voegde eraan toe, dat dit
tijdstip is voorgesteld tijdens
een onderhoud van Begin met
de Amerikaanse senator Jacob
Javits, die thans een bezoek
brengt aan IsraëL
De Nederlandse bedrijven, die
vestigingen in Brazilië heb
ben, voelen er niet voor om
zich met de schending van
mensenrechten in dat land te
bemoeien. Dit is de strekking
van de reacties, die de Kom
missie Ontwikkelings Samen
werking (KOS) van de gere
formeerde kerken in Neder
land heeft gekregen op haar
brief aan deze bedrijven. In
december 1976 schreef de
KOS een brief aan 62 Neder
landse bedrijven met vestigin
gen in Brazilië, waarin zij
wees op de schending van
mensenrechten in dat land en
de bedrijven vroeg zich in te
zetten voor de mensenrechten.
Slechts 30 bedrijven ant
woordden tot nu toe en geen
van hen was bereid aktieve
stappen te ondernemen. Ook
het Ned. Chr. Werkgeversver
bond wilde geen reactie ge
ven.
De KOS stelde drie vragen
aan .de bedrijven. Ten eerste
of het bedrijfsleven in zijn re
laties met Brazilië mensen
rechten in ogenschouw moet
nemen. In de tweede plaats
vroeg de KOS of de bedrijven
bereid zijn samen met zending
en werelddiakonaat bij de
Braziliaanse autoriteiten aan
te dringen op de eerbiediging
van mensenrechten en tenslot
te of de bedrijven de KOS op
de hoogte wilde brengen van
hun visie op de situatie van
Brazilië en van de situatie van
hun bedrijf in dat land.
Een groot aantal bedrijven
deelde met de KOS de be
zorgdheid over het schenden
van de mensenrechten in Bra
zilië. Sommige bedrijven er
kenden zelfs hun rol in het
sociaal-politieke bestel in Bra
zilië. Geen enkel bedrijf was
echter bereid samen met ande
ren, hetzij met zending en we
relddiakonaat, hetzij met an
dere bedrijven, iets voor de
mensenrechten te onderne
men. De bedrijven hadden
daarvoor verschillende argu
menten. Men vindt het onder
meer onbeleefd ongevraagd
zijn mening te geven in een
land waar men „gast" is. Bo
vendien wijzen de bedrijven
op de zogenaamde OESO-co-
de, die stelt dat multi-nationa-
le ondernemingen zich moeten
onthouden van „ongepaste in
menging" in plaatselijke poli
tieke aktiviteiten. De heer Ver
donk, lid van de KOS, gaf
zondag in een uitzending van
KRO's Kruispunt een reaktie
op deze argumenten. Hij wees
erop dat de OESO-code tot
stand is gekomen na de aktivi
teiten van ITT in Chili, die de
val van de regering-Allende
mede hebben veroorzaakt. Na
verontwaardiging die daar
over in de wereld ontstond,
heeft men toen gezegd, dat
dergelijk „ongepaste inmen
ging" niet meer kon. Maar
„het is toch te gek, dat erop
het ogenblik haast triomfante
lijk wordt gezegd: kijk, zie je
wel, we mogen het helemaal
niet", aldus de heer Verdonk,
die eraan toevoegde, dat er
zeker wel regeringen zullen
zijn, die het „ongepast" vinden
wanneer men iets zegt over de
schending van mensenrechten,
maar „daarmee is het nog niet
ongepast", aldus de heer Ver
donk.
De redaktie van Kruispunt
vond overigens geen van de
bedrijven waaronder Philips,
Akzo en Unilever, bereid om
zijn standpunt de radio uiteen
te zetten.
De KOS wijst erop, dat Brazi
liaanse bedrijven zich onlangs
hebben uitgesproken voor een
herstel van de rechtsorde en
dat zou voor de Nederlandse
bedrijven extra reden zijn hun
stellingname te herzien, zo
vindt de KOS.
De KOS heeft een samenvat
ting van en kommentaar op de
reaktie van de bedrijven ge
maakt en deze naar alle be
drijven toegestuurd. Ook zal
een aantal ondernemingsraden
in overleg met de vakbewe
ging aangeschreven worden.
Bij de Akzo zijn er al plannen
vanuit de ondernemingsraad
om zich over deze vragen te
gaan beraden.
De algemeen overste van de
Jezuïetenorde, pater Pedro
Arrupe, heeft gisteren een be
roep op de president van El
Salvador, generaal Carlos
Humberto Romero, gedaan de
Jezuïeten die met de dood be
dreigd werden, te bescher
men.
De extreem-rechtse Union
Guerrera Blanca deelde vori
ge maand mee dat zij alle
Jezuïeten-priesters (het zou
den er 46 zijn) in El Salvador
zou doden als zij op 20 juli
niet het land zouden hebben
verlaten.
De Union Guerrera Blanca be
schuldigde de Jezuïeten in El
Salvador ervan met de linkse
guerrilleros te sympathiseren
en gaf hen opdracht te ver
trekken wilden zij niet „syste
matisch geëxecuteerd" wor
den.
Een woordvoerder van de Je
zuïeten zei dat de vraag of de
priesters al of niet in het land
zouden blijven een zaak was
die plaatselijk zou worden be
slist. Pater Arrupe had de
priesters geen instructie gege
ven hoe zij op het dreigen met
de dood moesten reageren.
MINISTER BEVRIJDINGSBEWEGING IN ONS LAND:
„We moeten ongeveer 80.000
vluchtelingen uit Rhodesië
onderhouden en er komen er
iedere week duizenden bij. We
hebben dringend hulp nodig:
voor voedsel, medicijnen, kle
ding, transport en onderwijs
voor de jongeren die het
grootste deel van de vluchte
lingen uitmaken". Dit zegt de
heer Mandizvidza, „minister"
van financiën van de Zimbab
we African National Union
(ZANU), de grootste bevrij
dingsbeweging van Rhodesië.
Samen met de ZANU-verte-
genwoordiger in Europa, de
heer Chiwara, bezoekt hij on
der meer Nederland om finan
ciële steun te vragen voor het
werk van de ZANU onder de
vluchtelingen
Van de 80.000 vluchtelingen
uit Rhodesië verblijven onge
veer 60.000 in kampen in Mo
zambique. De rest verblijft in
Tanzania, Zambia en Botswa
na, aldus Mandizvidza: „U
heeft er geen idee van hoe
groot de nood is onder deze
mensen. Hun lichamelijke toe
stand is zeer slecht, ze zijn
uitgehongerd en sommigen
hebben zweren tot op het bot.
Als we in de kampen voedsel
uitdelen, moeten sommigen
van 's morgens elf uur tot 's
middags vier uur in de rij
staan.
De ZANU-vertegenwoordigers
zullen ruim een week in ons
land blijven. Ze hebben een
half miljoen gulden toegezegd
gekregen van minister Pronk.
Tijdens hun verblijf zullen zij
ook onder meer praten met de
drie medefinancieringsorgani
saties Novib, Icco (protes
tants) en Cebemo (r.k.), met de
Beweging x-y, de r.k. Vaste-
naktie, de sektie internationale
hulpverlening van de her
vormde kerk, het algemeen
diakonaal bureau van de gere
formeerde kerken en de stich
ting oecumenische hulpverle
ning van de kleinere kerken.
De heer Mandizvidza verwacht
veel van de kerken, in Rhodes
ië, Mozambique en ook in de
rest van de wereld. Met name
de Lutherse Wereldbond heeft
aanzienlijke hulp in de vorm
van geld en goederen gegeven.
„Van de Rhodesische kerken
hebben we veel morele steun",
aldus Mandizvidza: „Zij ko
men herhaaldelijk op voor de
mensen die gemarteld worden
en onderdrukt. Toch verwacht
ik ook van geestelijken, dat zij
met de vluchtelingen meegaan.
De vluchtelingen hebben ook
geestelijke bijstand nodig. De
goede herder moet met zijn
schapen meegaan. De geeste
lijken doen dat nog te weinig.
Christendom moet niet ge
preekt worden, maar omgezet
worden in daden en de kerken
en christenen hebben juist
hier zo'n grote taak. Dat is ook
de moeilijkheid van de kerken
in Mozambique. Zij hebben
zich in Mozambique onder de
Portugese overheersing offi
cieel nooit erg druk gemaakt
om de onderdrukte bevolking.
Nu is het moeilijk om geloof
waardig te zijn. Toch zeg ik bij
herhaling dat de kerken een
kans moeten hebben: je kunt
de kerken en de christenen in
hun geheel niet veroordelen
omdat enkele leiders zich des
tijds aan de kant van de on
derdrukkers hebben ge
schaard. De kerk in Mozambi
que probeert dan ook juist nu
ons te helpen met het vluchte
lingenprobleem". Onlangs
werd in Mozambique een afde
ling van de r.k. Caritas opge
richt, waarbij Mandizvidza een
bemiddelende rol speelde bij
de Mozambikaanse regering.
