Japans bessenwier heeft
Nederlandse kust bereikt
1
1
j
Massale
belangstel
ling voor
toernooi
Forescate
,,Ik kon door ruiten
nog genoeg zien
der
in/et
Laura weer begonnen
brieuen
/lezers
LAMAN-ZIJLS1NGEL 2
BEIJZELDE AUTORIJDER BIJ KANTONRECHTER:
STAD/RE6I0
LEIDSE COURANT
DINSDAG 5 JULI 1977 - PAGINA 5
TAAIE STENGELS BEDREIGING VOOR SCHEPEN EN BEDRIJVEN
LEIDEN De laatste weken ontvangt het Rijksherba
rium in Leiden regelmatig exemplaren van een voor
Nederland volkomen nieuw zeewier. Dat was niet geheel
onverwacht, want er waren al meldingen uit Engeland
en Frankrijk bekend. Het nieuwe zeewier is het Japans
bessenwier. Dit wier is berucht om de last, die het geeft
voor watersporters en koelwatersystemen. In Europa
werd het in februari 1972 voor het eerst gevonden aan
de Engelse zuidkust; sinds 1975 ook aan de kust van
Normandië. Een aantal andere zeewieren, die regelmatig
aan onze kust aanspoelen, zijn ook uit deze gebieden
afkomstig.
Sargassum muticum is de wetenschappelijke
naam var» het Japans bessenwier. De planten
vormen lange soepele bossen. De stengels zijn
vrij dun, maar erg taai. Opvallend zijn de kleine
besvormige drijfblaasjes, waar het zijn naam
aan dankt. Het wier is een familielid van het
Drijvend bessenwier (Sargassum natans), naar
welke soort een deel van de Atlantische Oceaan
ook wel Sargassozee wordt genoemd. De Sar-
gassozee was vroeger berucht om zijn windstil
Een struik Japans wier, zwaar beladen met sporen,
aangespoeld in mei '73 op de Britse kust.
tes. Veel zeilschepen liepen daar vast in de
drijvende massa's zeewier. Ook Japans bessen
wier is hinderlijk voor de scheepvaart, vooral
voor kleinere schepen.
Overlast
De soms twee tot vier meter lange slierten van
het Japans bessenwier zijn soepel en taai. Komt
zo'n sliert in de schroef van een bootje, dan
moet men snel de motor afzetten, want anders
kan een vastgelopen motor of zelfs brand het
gevolg zijn. Vooral aan de Amerikaanse west
kunst hebben kleinere schepen veel last van het
wier, reden waarom daar bijna alle bootjes zijn
uitgerust met een glazen kooi om de schroef van
de motor. Hoewel het wier hierdoor niet meer
in de schroef kan komen, blijft het wel aan
zwaarden, kiel en roer zitten, wat genoeg over
last geeft Ook bedrijven, waar men zeewater
gebruikt (bijvoorbeeld als koelwater of voor
drinkwaterbereiding of zoutwinning), ondervin
den hinder van het wier. De aanvoerkanalen
vormen een ideale groeiplaats voor het Japanse
bessenwier. Door aangroei stroomt het water
minder snel, terwijl los drijvende delen van het
wier de inlaatroosters volkomen kunneri ver
stoppen. Uit Amerika komen ook berichten, dat
de Sargassum andere zeeplanten verdringt; hier
bij kunnen ook economisch belangrijke zijn.
Sommige wieren worden verzameld om er che
mische stoffen uit. te halen, andere zijn van
belang als voedsel of schuilplaats voor vissen.
Voor zover bekend, wordt het Japans bessen
wier in Europa niet door zeedieren gegeten. Ook
kunnen er geen belangrijke stoffen uit gehaald
worden. Overal, waar dit wier komt, geeft het
alleen maar overlast
Het Japans bessenwier werd buiten Japan het»
eerst gevonden aan de Noordamerikaanse west
kust Vanuit Japan worden regelmatig levende
oesters naar de Noordamerikaanse westkust
vervoerd. Ze worden daar verder in oesterputen
in zee in leven gehouden, ongeveer zoals in
Yerseke in de Oosterschelde. Met de Japanse
oester kwam ook het Japarts bessenwier mee.
In het begin werd dit zeewier niet als iets nieuws
herkend. Bij later onderzoek bleek echter, dat
het al voor 1940 aanwezig was. Het voelde zich
al gauw thuis in de oesterputten, groeide goed
en verspreidde zich snel. Nu is het een algemeen
wier langs de drieduizend kilometers lange kust
lijn van British Columbia tot het zuiden van
Californië.
In februari 1973 werd opeens een aantal planten
van het Japans bessenwier gevonden in Enge
land. Ze zaten vast op de rotsen van het eiland
Wight Ze zaten vast, dus zijn ze daar uit sporen
ontstaan; oude planten kunnen zich namelijk
niet meer vasthechten. Een losdrijvende plant
kan zich wel voortplanten en vormt dan sporen.
Deze sporen kunnen zich ergens vasthechten en
later weer uitgroeien tot nieuwe planten. Sargas
sum heeft zich in Engeland, ondanks heftige
bestrijding, sterk uitgebreid. In 1975 werd het
Japans bessenwier aan de kust van Normandië
gevonden. Sinds 1976 komt het daar ook vastge
hecht voor. In Noord-Frankrijk (Nauw van Ca
lais) spoelde het in augustus 1976 asm en nu
heeft het ook de Nederlandse kust bereikt.
Nederland
Half april spoelde het Japans bessenwier in
Nederland voor het eerst aan bij Renesse
(Qchouwen-Duiveland). Er werden zes planten
gevonden. De grootste was tachtig centimeter
lang. Eind april werden ook planten uit Texel
en Den Helder gemeld. Uit een halfvolle vuil
niszak, bij het Rijksherbarium gebracht, kwa
men Sargassums van twee meter lengte. Op 1
mei trof men langs de oude vloedlijn op het
Katwijkse strand binnen honderd meter vijf
planten aan. Omgerekend over de hele Neder
landse kust moet dit een flinke invasie geweest
zijn.
Vastzittende planten zijn in Nederland tot nu
toe niet gevonden. Rijpe sporen waren aan
sommige planten wel aanwezig. Het is dus waar
schijnlijk, dat er ook sporen in de Nederlandse
kustwateren zijn gekomen. Langs onze zandige
stranden kunnen de sporen zich niet vasthech
ten, maar in zeehavens en langs de dijken van
bijvoorbeeld de Oosterschelde kan dat wel. Als
die vasthechting lukt, zal het Japans bessenwier
hier best kunnen groeien. In dat geval zal ook
Nederland het moeten gaan bestrijden.
Bestrijding
Hoe deze Sargassumsoort in Engeland is geko
men, zal wel altijd een raadsel blijven. In fe
bruari 1973 werden daar ongeveer dertig plan
ten gevonden. Na deze ontdekkig kwamen een
aantal Engelse specialisten bijeen. Bekend met
de Amerikaanse situatie, vreesden ze, dat het
Japans bessenwier ook in Engeland overlast zou
veroorzaken. Er moest iets tegen deze ongewen
ste immigrant worden ondernomen. Onder de
eerste voorstellen om het wier te bestrijden was
het bij laag water bespuiten van de groeiplaats
met bestrijdingsmiddelen. Nu bestaan er geen
bestrijdingsmiddelen, die alleen tegen bepaalde
zeewieren werken. Bespuiten zou dus de hele
begroeiing van het bewuste kustgedeelte doden.
Daar voelde niemand voor. Inmiddels is trou
wens gebleken, dat het Japans bessenwier ook
op enkele meters diepte in zee kan groeien en
daar is het moeilijk spuiten. Men besloot tot een
totale uitroeiingscampagne. De planten van het
bewuste 'zeewier zouden met messen worden
losgesneden. Een leger van amateurs en specia
listen ging aan het werk. Op de eerste dag van
de campgne werden zeventig grote plastic zak
ken van het Japans bessenwier verzameld en
vernietigd. Het totale gewicht was twee ton.
Ondanks regelmatige herhaling van deze uit
roeiingscampagne heeft men niet kunnen voor
komen, dat het wier zich sterk uitbreidde. Half
april dreven grote bossen losgeslagen Sargas
sum muticum in de richting van de Noordzee.
Spoedig daarna werden de eerste vondsten in
Nederland gedaan.
nei Japanse Dessenwier zoals dat op 28 april werd gevonden op Texel
Stevige groeier
De ronde taaie hoofdstengels van het Japans
bessenwier kunnen tot vier meter lang worden.
Op kleine zijtakjes zitten stevige ronde lucht-
blaasjes van drie tot zes millimeter. Vaak staan
ze in de oksel van een klein blaadje. Er zijn
ook langere zijtakken, die op hun beurt weer
takjes, luchtblaasjes en blaadjes dragen. Als de
hoofdstengel van de plant wordt opgepakt en
horizontaal wordt uitgestrekt, hangen de zijtak
ken van verse planten allemaal slap naar bene
den. Het heeft wel iets weg van een waslijn met
natte kleren. Het Japans bessenwier is een
flinke groeier. Een plant groeit al gauw enkele
centimeters per dag. Vanuit een eenmaal vastge
hecht voetschijfje kunnen een of meer stengels
omhoog groeien. Na afsnijden van die stengels
kunnen er weer nieuwe gevormd worden. Ook
als het schijfje inmiddels door een flinke laag
slib is overdekt
Het is te verwachten dat het Japans bessenwier
ook in Nederland overlast zal gaan geven. Bin
nen kortere of langere tijd zal dit zeewier zich
aan onze kant vestigen. Ter bestrijding is er
geen andere methode dan het zeer zorgvuldig
verwijderen van de planten. Er mag geen stukje
voetschijf blijven zitten. Vooral in de havens en
de Ooster- en Westerschelde zal men goed moe
ten opletten. Het Rijksherbarium verzoekt dege
nen die denken een soort gevonden te hebben
een stukje daarvan naar het Rijksherbarium,
afdeling Algologie, Schelpenkade 6 in Leiden te
zenden. Het is van groot belang dat vindplaats
en eventuele vasthechting daarbij worden ver
meld.
W. F. PREUD'HOMME VAN REINE
VOORSCHOTEN - Voor het
eerst in de twintigjarige geschie
denis van de tennisclub Fores
cate te Voorschoten, houdt deze
vereniging een open tennistoer
nooi. Dat dit in de districten
Leiden en Den Haag aangesla-
gen is, blijkt wel uit de massale
inschrijvingen voor deze kam
pioenschappen. D-poule. Het
weer was de wedstrijdleiding op
de'eerste dag goed gezind; een
lekker briesje en een gloeiende
hete zon noopte wel tot enige
verkoeling maar dit probleem
was te klein om de eerste Hag
tot een mislukking te maken.
Behalve het sportieve element
heeft de wedstrijdleiding het ge
zelligheidselement zeker niet
vergeten. Met de nodige steun
van het bedrijfsleven wordt ko
mende vrijdag een grandioos
feest verzorgd met onder meer
een steelband.
In het herenenkel B zijn acht
van de 64 spelers geplaatst
„Good Old" Bram Madera is
eerste geplaatst, tweede TEAN-
speler Charlie Asselbergs. Der
de is tennistrainer Rob Hagen-
doom en vierde Sassen heimer
Bob van Overbeeke. De vijfde
tot en met achtste plaats wor
den bezet door achtereenvol
gens A. v. Leeuwen, J. Theunis-
sen, R. Blommendaal (tevens
bondsgedelegeerd) en Coen
Dekker. Bij de Hanvc in B is
L. v.d. Bijl eerste geplaatst
tweede J. van Berkelaar, derde
A. Hamming en vierde Maureen
Meyer.
Zoeterwoude 700
Nu de feestelijkheden rond „700
jaar Zoeterwoude" achter de
rug zijn, wil de 'coordinatie-com-
missie via een „open brief' het
volgende naar voren brengen:
„Aan bevolking, gemeentebe
stuur, verenigingen en bedrijf
sleven van Zoeterwoude.
Steeds meer komen de Zoeter-
wouders tot het besef, dat de
achter ons liggende periode van
27 mei t/m 12 juni uniek is
geweest!
Niet alleen, dat de „700 jaar
feesten als geslaagd mogen wor
den beschouwd, ook de talloze
kontakten daar om héén maak
ten deze 17 dagen onvergetelijk.
We weten het allemaal: de aan
wezigheid van verschillende
woonkernen leent zich- niet al
tijd voor intensieve ontmoetin
gen over en weer. Ons feest
heeft op dit gebied voor tal van
verrassingen gezorgd. Oude
banden zijn (soms na tientallen
jaren!) aangehaald, nieuwe ont
stonden.
Zoeterwoude, U heeft „700 jaar"
gemaakt!
U bevolking, omdat U mas-
saal-spontaan aan tal van evene
menten heeft deelgenomen;
U gemeentebestuur, met on
dermeer Uw aanbieding in de
vorm van de onvergetelijke slot-
avond, nóést de vele overige
diensten, die U verleende (tribu-
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon-
den stukken te bekorten.
nes. dranghekken);
U verenigingen, die met Uw
tomeloze inzet tot een grootste
organisatie bent gekomen en de
wezenlijke ruggegraat van „700
jaar" heeft gevormd;
U Zoeterwouds bedrijfsle
ven, dat met Uw financiële bij
dragen de stoutste verwachtin
gen heeft overtroffen en mede
daardoor de hele feestopzet
hielp slagen
Tot slot: het is de "coördinatie
commissie een groot voorrecht
geweest een dergelijke periode
mee te mogen maken in de we
tenschap, dat dit feest veel voor
de Zoeterwouders heeft bete
kend.
Het zal ons allemaal nog lang
heugen." Nogmaals dank.
Namens de cöordinatie-commis-
sie „700 jaar Zoeterwoude", L.
J. v.d. Post, voorzitter
i Oe jaarlijkse, inmiddels tra-
ditioneel geworden, Laura
fietstocht is gisteren in Alp-
i hen aan den Rijn weer offi-
i cieel van start gegaan. Elke
j dat zullen de deelnemers
I pedaleren langs een fraai
parcours, dat door de orga
nisatoren langs de mooiste
plekjes van Zuid-Holland is
uitgezet. Gisteravond open
de het majorettekorps Ex
celsior de Laura, daarbij ui
teraard muzikaal gesteund
door de harmonie uit Bos
koop. Tot de vele aanwezi
gen behoorden de burge
meesters van Leiden en Al
kemade. die dan wel niet
per fiets zullen deelnemen,
maar in elk geval wel hun
belangstelling toonden.
LEIDEN, 071-14.37.41
Gereedschappen, machines, bevestigingsmaterialen,
bouw- en technische artikelen
Tijdens de vakantieperiode blijven wij geopend
behalve de zaterdagen en koopavonden in juli
LEIDEN „Er viel best te kijk#*» doer die
ruiten", vond een automobilist gisteren op de
sitting van het kantongerecht waar h#*w naast
het hebben van slecht# remmen ook een slecht
zicht door bevroren ruiten ten laste was gelegd.
Het kantongerecht zag het zicht echter niet zo
zitten. „U kon waarschijnlijk net zien wat er recht
voor U zat door het stukje waar U het ijs had
verwijderd", veronderstelde kantonrechter Atte-
ma na het lezen van het proces-verbaaL Boven
dien had de rechter vernomen dat lata* op het
politiebureau was gebleken dat de remmen bij
de eerste de beste trap al niet meer blaken te
werken. „De remmen deden het nog best", vond
verdachte. „Ze deden zo nu en dan een beetje
vreemd, maar remmen ging nog wel". Verdachte
had daarbij nog de pech gehad dat hij op weg
naar de garage, waar hij het remsysteem even
a na laten kijken voor een rood licht moest
stoppen en dat ging niet zo voorspoedig als hij
wel gewild had, en juist op dat moment stonden
er twee agenten te kijken die dadelijk tot een
onderzoek overgingen.
De officier van. justitie, mr. De Wit had voor de
handelwijze van de automobilist weinig goede
woorden over. „De weg opgaan als je weet dat
de remmen ondeugdelijk zijn getuigt niet van erg
veel begrip voor de verkeersveiligheid", vond de
officier die 175 gulden eiste en daarnaast nog
onvoorwaardelijke ontzegging van de rij be voeg
heid voor de duur van zes maanden met een
proeftijd van twee jaar. Verdachte, een ambte
naar vond het laatste wel wat overdreven, hetgeen
kantonrechter Atteraa ertoe bracht van de zes
maanden er vier voorwaardelijk te stellen, met
daarnaast wel nog een verhoging van de boete
tot 325 gulden. De ambtenaar was hier nog niet
erg blij mee en ?iet terstond een etage hoger
99
beroep aantekenen.
De fractie-voorzitter van bet CDA in i
teraad, de heer mr. BL E. A. Driesaen ging
gisteren weer eens in de «lag met het kantonge
recht over een uitgelokte parkeerovertreding op
bet °Mhni,fpl'''i
De heer D nessen had dit keer (wel enige tijd
geleden) zijn Citroen geparkeerd op het trottoir
onder de gaanderij van bet Stadhuis. Hij had
hiervoor een parkeerbon gekregen, maar was het
daar vanzelfsprekend niet mee eens. Volgens de
heer Driessen zou het hier namelijk niet om
openbaar trottoir gaan, maar om particulier ter
rein hetgeen ondermeer zou worden aangegeven
door de houten borden alhier waarop wordt
verzocht geen brommers of rijwielen onder de
gaanderij te plaatsen En een auto valt immers
niet in die categorieën. De officier vaii justitie
was echter de mening toegedaan dat de parkeer
bon hier wel degelijk gold (een parkeerbon geldt
niet op particulier terrein) omdat het hier een
openbaar trottoir betreft De heer Driessen vond
de argumenten van de officier niet voldoende
onderbouwd en verzocht hem tot 51 gulden boete
te veroordelen en hem zo de mogelijkheid te
geven in hoger beroep te kunnen gaan. Kanton
rechter Attema voldeed aan dit verzoek.
Een Duitse automobilist gaf gisteren een aardige
reactie op een parkeerovertreding die hij had
gemaakt omdat hij niet had geweten dat hij een
parkeerschijf voor zijn voorruit moest plaatsen.
„Ich habe es nicht gewusst", verklaarde hij de
afwezigheid van die Parkeer Scheibe. Hij hoefde
echter geen Wiedergutmachung" te geven want
het kantongerecht legde hem een „schuldig zon
der straf" op.
IN
HAZERSWOUDE
Meewerken
aan Leids
Cytogisch
Laboratorium
HAZERSWOUDE - B. en
w. van Hazerswoude wil
len in de toekomst weer
medewerking verlenen
aan het Leids Cytoiogisch
Laboratoinm betreffende
een volgend bevolkings
onderzoek op baarmoe
derhalskanker. Zij zien
het belang hiervan in, te
meer omdat huisartsen
de vrouwen aanraden aan
zo'n ondersoek deel te ne
men.
In het najaar krijgt de
gemeenteraad een voor
stel om mee te doen aan
de basisdienst van de
schoolbegeleidingsdienst
Midden Holland en Rijn
streek. Dat gaat 6,50
per inwoner per jaar kas
ten. Een en ander gaat in
per 1979 en beslaat de
periode tot 1982. Opvoe
ring van het bedrag, aan
gepast aan het prijsindex
cijfer, ligt voor de hand.
Hoofden van scholen zul
len binnenkort worden
gehoord over hun bevin
dingen omtrent de bege
leidingsdienst
Misschien nog voor de
winter worden bij de bus
haltes op de lijn Hazers
woudeAlphen aan den
Rijn vijf abri's geplaatst
Ze worden gebouwd op
de druktste instapplaat-
sen: bij Fasson, bij de
Bruggest^aat, bij de Zon
neveldstraat, bij de RA-
BObank en bij de Geme-
neweg. Er zullen mogelijk
tellingen worden verricht
om na te gaan of ook
elders abri's nodia ziin.
Het storten van net Ha-
zerswoudsee huisvuil aan
de Westkanaalweg te Alp
hen komt per 1 januari
niet in gevaar, als dan de
verbrandingsinstallatie
nog niet gereed is.
