Veel groen voor
openbaar vervoer
„Ovalracing" mag achter de Groenoordhallen
m
VERKEERSUCHTEN RIJNSBURGERWEG
IN GEBRUIK GENOMEN
cmpum®.
Cewonden
ongeval
°P
Oegstgeesterweg
NA PEILINGEN VAN GEMEENTE:
MAANDA'G 4 JULI 1977
LEIDSE COURANT
Ing. Verwoerd bij het verkeersbrein op de kruising
Warmonderweg/Ri j nsbu rgerweg.
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Wie deze week met zijn vervoermiddel
gebruik maakt van de Rijnsburgerweg kan proefonder
vindelijk constateren dat hier enkele bijzondere verkeer
slichteninstallaties zijn geplaatst. Bijzonder in die zin,
dat waar je vroeger nog wel eens precies kon berekenen
wanneer je groen zou krijgen, die mogelijkheid thans
goeddeels verdwenen is. De bus heeft nu voorrang op
de Rijnsburgerweg, en pas als deze rijdt heb je kans
als andere weggebruiker ook aan bod te komen. Want
het politieke ideaal: de bevordering van het openbaar
vervoer, heeft zich nu ook meester gemaakt van de
regeling van de verkeerslichten op deze invalsweg.
Nu hebben de kleuren van een
stoplicht natuurlijk altijd al
iets te maken gehad met poli
tieke gezindheid. Wie zich de
kleuren van de affiches van de
drie grote politieke stromingen
bij de laatste verkiezingen nog
in gedachten roept, moet con
stateren dat die zeker wat Lei
den betreft volkomen de wer
kelijkheid in de gemeenteraad
weergaven: rood als van ouds
het teken van stilstaan, groen,
dat van doorgaan (sommigen
noemen dat vooruitgaan), en
er tussen in het oranje, waar
bij beide mogelijk is...
Maar vorige week is er op de
Leidse Rijnsburgerweg een di
mensie aan dit verhaal toege
voegd. Het politieke stok
paardje van de bus moet eerst
en daar moet een ander dan
maar op wachten, wordt nu
door enkele kostbare installa
ties (je komt al guaw op 1,5
ton voor een simpel kruispunt)
in praktijk gebracht De kruis
punten Warmonderweg-Rijns-
burgerweg en Rijnsburger
weg-Wassenaarse weg kregen
als eerste deze nieuwe installa
tie, deze week komt vermoede
lijk het kruispunt Rijnsburger-
weg-Boerhaavelaan aan bod
en in het najaar is de roem
ruchte reconstructie van de
Rijnsburgerweg, waaraan dan
bijna twee jaar geleden werd
begonnen, een feit als ook het
Stationsplein aan het open
baar vervoer is aangepast
Op al deze punten is de ver
keersregeling wel zo afgesteld
dat de bus daarvan het meest
profiteert Dat gebeurt dan
middels twee systemen, die ra-
dikaal afrekenen met de zoge
naamde starre installaties van
het verleden. Deze stonden
simpel afgesteld op het druk
ste tijdstip (het spitsuur) van
de dag en regelden analoog
het verkeer gedurende de stil
lere uren. Gevolg: je stond re
gelmatig voor niets te wach
ten, want er was in geen vel
den of wegen verkeer te be-
boven rijden. Een stoplicht
blijft gedurende de tijd waar
op het is afgesteld op groen
staan maar als zich geen blik
meer boven de lus vertoont en
deze situatie duurt twee sekon-
den voort, gaat een signaal
naar de verkeerslichtenauto
maat, waardoor de groenpe-
riode wordt afgebroken, om
deze door te geven aan die
richting die volgens het ver-
keersprogramma dan aan de
beurt is. Deze uitvinding was
al een.hele verbetering. Toch
waren we er nog niet hele
maal, want gesteld dat er nu
maar van een kant verkeer het
kruispunt zou naderen en deze
richting wat betreftde pro
grammering van het verkeer
slicht nog lang niet aan de
beurt was, moest eerst de hele
hiërarchie die in de installatie
is ingebouwd worden afge
werkt, alvorens de automobi
list hier aan de beurt was. Met
andere woorden: de installatie
kan wel een groenfase afbre
ken, maar nog geen groenfase
over slaan als er helemaal
geen auto's zijn die door dat
groene licht willen rijden. Een
semi-verkeersafhankelijke in
stallatie dus, waarvan er nu
nog een prijkt op het kruis
punt Stationsplein-Oegstgees-
terweg.
Aanbod
De techniek staat echter voor
niets en de volgende stap was
dan ook een volkomen ver-
keers afhankelijke installatie:
geen aanbod van verkeer, dan
ook geen groen, maar dient
zich een auto aan, hup, dan zet
de automaat zijn brein in
werking en geeft zo snel moge
lijk groen. Eindelijk een ma
nier om er voor te zorgen dan
je zo min mogelijk het gevoel
krijgt voor niets te wachten.
En dat is nu ook precies de
filosofie van de verkeerstech-
nicus van de gemeente Leiden,
ing. J. G. Verwoerd. De heer
Verwoerd, verbonden aan de
afdeling verkeerszaken van de
Dienst Gemeentewerken is die
ambtenaar die de gedachten
van het brein Waal (de wet
houder van verkeer) allemaal
in praktische daden omzet,
waar het de stoplichten in de
ze stad betreft. Een man die
ons tellend veel verstand heeft
van alle draadjes en knoppen
in die steeds groter wordende
kasten bij kruispunten waarin
de regelaar is ingebouwd, en
die met zijn brein maar moet
uitdokteren hoe die installaties
allemaal het best kunnen wer
ken. Andere steden doen dat
allang met een computer,
maar die kan er in arm Leiden
uiteraard nog niet af. Dus doet
ing. Verwoerd het maar zelf
op zijn denk- en zwoegzolder
op de Breestraat Een bezoek
daaraan en de heldere uitleg
van de verkeers-ingenieur laat
pas goed zien hoe ingewikkeld
deze wetenschap van de stop
lichten is en wat er allemaal
komt kijken om het alle ver
keersdeelnemers zoveel moge
lijk naar de zin te maken. Wat
dat betreft heeft de verkeers-
afhankelijke installatie vele
voordelen: de wachtijden wor
den korter en daar is iedereen
mee gebaat Dat wachten moet
volgens ing. Verwoerd toch in
alle gevallen tot een minimum
worden beperkt want anders
gaat men rommelen aan het
wezenlijke doel van stoplich
ten: het bevoorderen van de-
verkeersveiligheid. Ing. Ver
woerd: „Be moet er wel voor
zorgen dat de wachttijden en
de cyclustijden zo kort moge
lijk zijn. Anders krijgt de weg
gebruiker al snel de indruk
dat hij voor nop staat te wach
ten en de volgende stap is dan
door rood te rijden, met alle
gevaren van dien."
Toch ontkomt men er niet aan
met het steeds drukker wor
dende verkeer soms geruime
tijd voor rood te staan. Naar
mate het verkeer drukker
wordt, wordt het ook steeds
moeilijker de veiligheid van
alle weggebruikers optimaal te
waarborgen. Met name de be
scherming van de voetganger
kost de nodige tijd: ing. Ver
woerd gaat bij de berekening
van de groenfase van de voet
ganger uit van de snelheid
waarmee iemand van 65 jaar
de weg oversteekt, en bij het
gescheiden oversteken van de
rijbanen zit je dan al gauw
aan 7 seconden, nog afgezien
van de ontruimingstij d. Die ze
ven seconden lijken voor een
wachtende automobilist al
gauw een halve minuut En wil
je iedereen zo conflictvrij mo
gelijk over een kruispunt heen
helpen, kost ook dat weer ex
tra wachttijd.
Het laat zich in dit licht na
tuurlijk makkelijk raden wat
de situatie op de Rijnsburger
weg zal gaan betekenen voor
de auto. Prioriteit voor de bus
betekent vertraging voor ande
ren, zeker in de situatie op het
kruispunt met de Wassenaar-
seweg. Hier ligt namelijk een
vrije busbaan, waar geen au
to's mogen komen. Vertrekt
een bus van de halte bij de
Posthof richting Katwijk, dan
gaat er vanuit de lus onder
hem een signaal naar de auto
maat, die hem tussen het aut
overkeer door een voorstart
geeft Rijden de auto's naast
hem al, dan maken zij hun tijd
vol en komt de bus direct
daarna aan bod, ten koste dus
van die rijrichtihg die dan aan
de beurt zou zijn geweest
In omgekeerde rijrichting en
op het kruispunt met de War-
monderweg is geen vrije bus
baan en werkt de installatie
volgens het Vetag-systeem. In
feite niets anders dan het poli
tiek beïnvloeden van het ver
keer in optima forma, want
wat geberut er? Zodra zich
een bus aandient over een op
120 meter afstand van het
stoplicht gelegen lus (30.000
gulden) in de weg zendt een
klein en kostbaar apparaatje
dat onderaan de bus bevestigd
Verkeersafhankelijk
Een volgende stap in de ver
keerslichtentechniek was de
semi-verkeersafhankelijke in
stallatie, al een hele verbete
ring. In het wegdek versche
nen lussen, draden met een
zaagmachine in het asfalt aan
gebracht, of zo tussen de keien
aangesloten op een electroni-
sche unit, die reageert op het
metaal van de auto's die er
Rijnsburgerweg: een aaneenschakeling van groen licht voor het openbaar vervoer.
is een signaal door naar de
kast bij het stoplicht Deze
breekt zonodig de op gang
zijnde verkeersstromen af om
het openbaar groen licht te
geven en zie daar: vlak voor
de bus het stoplicht tot op de
stopstreep genaderd is krijgt
deze groen licht en kan onge
hinderd doorrijden. Prettige
bijkomstigheid voor de auto is
hier, dat er geen vrije busbaan
is en dat men dus meteen van
groen licht kan meeprofiteren,
als men zorgt voor of direct
achter de bus te rijden...
In feite is deze beïnvloedings
mogelijkheid de jongste stap
in de ontwikkeling van de
stoplichtentechniek, die echter
de deur open zet naar een nog
veel verdergaande bëinvloe-
ding van de verkeersafwikke
ling. In de verkeersafhankelij-
ke installaties is gemakkelijk
een prioriteit in te bouwen
voor die weggebruikers, voor
wie men het uit politiek oog
punt meent te moeten opne
men. Nu is het de bus, en daar
blijft het dan ook nog bij,
maar voor hetzelfde geld kan
de voetganger en fietser abso
lute voorrang krijgen boven
ieder ander middels het druk
knopsysteem. Nu al is het
noodzakelijk voor elke ver-
keerdeelnemer om zich te mel
den: de auto moet tot op de
stopstreep doorrijden om zich
aan de lus onder hem te mel
den. De fietser en voetganger
doet hetzelfde middels de
drukknop. Blijft dit achterwe
ge, dan staat met domweg ge
ruime tijd voor niets te wach
ten, want men wordt doodleuk
door het systeem overgesla
gen. De volgende stap is nu bij
het indrukken van de knop
door een fietser of voetganger
de hele verkeersafwikkeling te
doorbreken en deze zo snel
mogelijk groen licht te geven.
In progressieve kringen wordt
dit systeem al hardop bepleit
en dat zou het compleet verpo-
litseren van het stoplicht inlui
den. Wat vindt ing. Verwoerd
hiervan? Zonder zich meteen
in de sector beleid te mengen
(„Ik ben ambtenaar") wijst de
verkeersingenieur wel op de
gevaren hiervan: „Nu het niet
meer mogelijk is van tevoren
te zien wanneer men groen zal
krijgen gaat de automobilist al
snel denken dat hij vergeten
wordt Dat effect wordt bij het
inbouwen van prioriteiten
voor andere weggebruikers
natuurlijk nog veel groter. Je
krijgt al snel de indruk dat het
stoplicht kapot is en rijdt ui
teindelijk dan maar door rood.
Een ander gevaar is de filevor
ming die hier onvermijdelijk
door gaat optreden en die
werkt weer het ontstaan van
sluiproutes in de hand." Al
met al een ontwikkeling die
het verkeer er allerminst veili
ger op zal maken, en daarmee
afbreuk doet aan het oor
spronkelijke doel van stoplich
ten: het veiliger maken van
het verkeer...
ARJEN BROEKHUIZEN
Doop van „Mare"
Het nieuwe Universiteitsblad „Mare" wordt op donderdag
11 augustus geboren. Ter gelegenheid daarvan wordt een
receptie gegeven vanaf 16.00 uur in de Receptiezaal van bet
Academiegebouw, Rapenburg 73. Op de receptie zal het
eerste nummer feestelijk worden aangeboden.
Gratis 'straattheater
Het Werktheater brengt woensdag 3, donderdag 4, vrijdag
5 en zaterdag 6 augustus gratis straattheater in de tent op
het parkeerterrein Lammermarkt achter Molen de Valk. Het
straattheatsr valt in twee delen uiteen: 's middags wordt
vanaf 14.30 uur het kindertheater „Doodgewoon" gebracht
(alle dagen behalve donderdag 4 augustus) en 's avonds vanaf
20.30 uur het stuk „Hallo Medemens" (alle dagen).
.JDoodgewoon" is geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar. Het
handelt over de avonturen van twee jongens, broertjes in
een huis in een bepaalde straat.
„Hallo, Medemens" roept de toeschouwer op om eens een
keer „hef en leed" met elkaar te delen.
De Europese Danskampioenschappen Latijns-Amerikaans
van professionelen zullen op 1 september worden gehouden
in de Leidse Stadsgehoorzaal. De KRO zal van de kampioen
schappen een televisieuitzending verzorgen. De organisatie
van dit evenement is in banden van de Nederlandse Dans
Organisatie.
Vergadering K.v.K.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
houdt dinsdag 5 juli om drie uur de ledenvergadering. Op
de agenda staat behalve de behandeling van de jaarstukken
1976 onder meer een toelichting op het regionaal distributie-
planologisch onderzoek voor Rijnland. Deze toelichting wordt
gegeven door drs. W Trommels, projectleider van dit onder
zoek en medewerker van het centraal Instituut Midden en
Kleinbedrijf (C.IMK)
Gewond bij val
Een 32-jarige Leidenaar ging zaterdagmiddag bij onder
houdswerkzaamheden aan zijn woning aan de Witte Singel
tamelijk roekeloos te werk. De man verloor zijn evenwicht
en viel van de eerste verdieping naar beneden. Hij moest
met verwondingen aan bet hoofd en inwendige kneuzingen
overgebracht worden naar bet Academisch Ziekenhuis.
Benoeming Universiteit
Prof. dr. L. M. de Rijk, hoogleraar in de geschiedenis van
de antieke en middeleeuwse wijsbegeerte en prof. dr. I.
Schöffer, hoogleraar in de vaderlandse geschiedenis, beiden
aan de Leidse Universiteit, zijn benoemd tot lid van de
afdeling voor de geschied- en letterkundige wetenschappen
van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschap
pen.
Het smerige Plesmanviaduct (VU)
Het Plesmanviaduct is ondergedompeld in een vettige
grauwsluier. Zowel de gemeente Leiden als de Nederlandse
Spoorwegen zorgen niet voor het onderhoud. Zij noemen
elkaar onderhoudsplichtig. En dus gebeurt er niets en wordt
de onderdoorgang steeds vuiler. Vanmorgen zag Allerleids
nog een straatveger begerig kijken naar het armoedige
viaduct Misschien is het morgen dan schoon, want particu
lier initiatief staat immers in Leiden voor niets....
Burgerlijke stand
LEIOEN Geboren: Natascha dr. v. A
wan der Blom-W. van der Walle, Serifs
dr. v. M. Akbinar—S. Atalay, Guido zn.
v. J. M. F. J. SeisveldC. H. Makkenze.
Auke M. zn. w. J. F. L Wilod Verspril
le—S. M. Thunnissen, Use. dr. v. A. N.
R. ElderhorstM. W. Schoon water.
Martina dr. v. A. Hoek—M. Hancox.
Jakob T. zn. v. J. de Kogel - E. W. van
der Wal. Kim. dr. v. L J. Huisman-^J.
Mertens, Sonja J. dr. v. R. van RoesE.
K. C. Bock.
Overleden: L J. H. Stiens geb. 1903
man. J. van Egmond geb. 1915 man.
J. Siere geb. 1906 man. S. C. Mechelse
geb. 1895 gehuwd met: D. A. van den
Berg.
Gehuwd: G. F. Lares—Th. J. E. Comet.
A Fluit en R. van Joolingen. R. Overdij-
k—C. H. M. Kampinga
Ondertrouwd: C. J. M. de Bakker, en
E. C. Hansen, W. P. Cunningham en
D. M. G. Fox. A. van Oijk en N. H. M
van Zijp, E. J. van der Feen, en E. C.
P. Videler. J. C. uit de Fles en C. M.
van der Wert. D. de Jeu en A. F. C.
U. M. Nijhuis. F. N. E. Opdam en 0.
A M. Kuin, J. Schouten en E. van der
Wal. H. J. Siebert, en M. de Bolster.
F. P. Steller en C. Blanson Henkemans,
R. Tjong-A-Hung en T. Holverda F. C.
Visser en E. S. Beck, J. C. van Vliet
en J. N. Meinderts, J. H. P. Waegema-
kers en P. Kooien.
4ij
LEIDEN Een 30-jarige auto
mobilist uit Leiden is zaterdag
avond ernstig gewond geraakt
bij een ongeval op de Oegst
geesterweg. Hij werd met
zwaar hoofdletsel en ernstige
inwendige kneuzingen naar bet
Academisch Ziekenhuis overge
bracht.
De Leidenaar kwam met zijn
auto frontaal in botsing met de
auto van een inwoner uit het
Brabantse Bruchem. De Bra
bantse automobilist vloog met
zijn auto uit de bocht en beland
de Op het andere gedeelte van
de weg, waar hij het voertuig
van de tegemoetkomende Leide
naar frontaal ramde. De Bra
bander werd slechts licht ge-
vond.
LEIDEN De nog resterende drie races om het internationale
„Ovalracing"-kampioenschap van Nederland zullen in ieder geval
op het circuit bij de Leidse Groenoordhallen worden verreden.
De races kwamen tijdens de drie weken geleden gereden tweede
koers in gevaar toen Leids loco-burgemeester Van Aken opeens
op het circuit verscheen na klachten van omwonenden over
geluidsoverlast. De organisatie besloot toen - laat in de middag
- de laatste race (de sterfinale) niet meer af te werken. Tevens
werd op dat moment besloten knaldempers verplicht te stellen
op de deelnemende wagens. Van gemeentewege zouden dan bij
de derde race peilingen worden verricht om de gegrondheid van
de klachten te onderzoeken.
Gisteren was het zover. Al bij
de training werden testen ge
daan; metingen die ook tijdens
de wedstrijden werden gehou
den. Wedstrijdleider Euwen uit
Badhoevedorp toonde zich ver
volgens een tevreden man: „De
mensen van de gemeente von
den het geluidsniveau accepta
bel. In totaal zijn er ook maar
firie auto's uit de strijd genomen
wegens die geluidshinder. Het
was alleen jammer dat er som
mige rijders tijdens de race
moest uitvallen omdat hun knal
demper niet stevig genoeg was
aangebracht, of wel er af was
gereden. En lovend vervolgend
over de deelnemers: „Wij als
organisatie zijn vooral blij met
de houding van de 48 deelne
mers die hier zijn gestart. Voor
Bwld van de Oval-races die gisteren bij de Groenoordhal werden gehouden. Op 24 juli weer.
die jongens is een knaldemper
ook een vreemd ding; maar ze
hadden er allemaal wel een ge
monteerd.."
Tijdens de derde Oval Race bij
de Groenoordhal toonde Ba
rend Verhoef zich de grote
man. Verhoef won de super
klasse zoals hij wilde en bleek
vervolgens, ondanks een grote
handicap van meer dan een hal
ve ronde, ook de sterkste in de
Sterfinale.
Uitslagen: Standaardklasse: 1
E. van Goor; 2 F. Wijsman; 3
C. Steen paal; 4 C. Borst; 5 J.
Bravenboor. Sportklasse: 1 M
vd Wal; 2 J. Hut; 3 J. Kuper,
4 A. de Vries; 5 B. Oranje.
Superklasse: 1 B. Verhoef; 2 J.
Mans; 3 B. Schaper; 4 A. Nieuw-
meyer. Sterfinale: 1 B. Verhoef;
2 B. Oranje; 3 H. Burggraaff;
4 E. van Goor.
