Spaans uitstapje van Levitan valt slecht
Ifinstap ita&taai1 ah Itii Iran fifikan
Hwwlddl vil mj KhIi llvlwvll
Toch nog
op tijd....
Na-kramp
Van kilometer tot kilometer
Vltorla Nadat Tourdirecteur Felix
Levitan drie laar geleden bil een char
ge van de Guardia Civil In de Spaanse
stad Seo d'Urgel met een gummiknup
pel tegen de grond werd geslagen,
riep hl} uit: "Nooit meer zal de Tour
de France Span/e aandoen." De vol
gers van de Tour vernamen deze kreet
van Levitan met groot genoegen. Want
zil hadden In de algelopen laren vele,
vele kilometers om moeten rijden, als
de Tour het Baskenland aandeed en
er weer eens wegen door de Baskl-
sche separisten werden ondermijnd of
als deze wegen door het strooien van
honderden kilo's kopspijkers voor ren
ners en automobielen onbegaanbaar
waren gemaakt.
Drie jaar lang heeft Levitan woord gehouden,
totdat hij dit jaar zwichtte voor het geld dat de
Spaanse frisdrankenfirma Kas, die al vele jaren
een wielerploeg op de been brengt, bood voor
de aankomst van een touretappe op haar fabriek
sterrein in Vitoria. Levitan wist dat hij daarmee
de Tourkaravaan in een gebied zou brengen, waar
- zo heeft de ervaring geleerd - altijd het gevaar
loert van een bomaanslag of andere wandaden
door de ETA, de Baskische afscheidingsbewe
ging.
Toen de Tourkaravaan gistermiddag de Pyre
neeën doorkruiste, zag men op de toppen van
rotsen militairen en politie staan, gewapend met
geweren. Hetgeen aan het sportieve gebeuren,
dat de Tour toch voorstelt te zijn, een grimmig
tintje gaf. Drie kilometers voor de Spaanse grens,
tijdens de beklimming van de Col d'lspeguy,
gebeurde dan wat velen verwacht hadden.
Rostblokken
Juist op het moment dat de reclamekaravaan
daar passeerde, rolden plotseling van grote
hoogte enorme rotsblokken met donderend ge-
raad naar beneden. Twee toeschouwers werden
gewond, van wie een naar een ziekenhuis moest
worden vervoerd.
Wonder boven wonder werd niemand van de
reclamekaravaan getroffen. Volgens omstanders
was deze sabotagedaad praktisch onder het oog
van de politie, maar net nog op Frans grondge
bied, gebeurd. Onmiddellijk begon de Franse
politie een zoekactie in de bergen. Aan de
Spaanse kant van de grens kwam de Guardia Civil
in actie. De resultaten van hun opsporingen zijn
nog niet bekend. Eenmaal op Spaans grondge
bied kwam er later nog een melding dat ergens
op de route naar Vitoria bommen geplaatst wa
ren. Maar de Tourkaravaan hoefde ditmaal geen
omweg te maken. Kennelijk was het een loos
gerucht of had de Guardia Civil de bommen al
onschadelijk gemaakt.
Koude nacht
De kwartiermakers van de Tour, onder wie het
personeel van de Franse televisie, beleefden
ook weinig plezier aan het Spaanse uitstapje
van Levitan.
Zij reizen altijd 's avonds laat vooruit naar de
nieuwe étappeplaats, waar ze de nacht doorbren
gen om dan 's ochtends vroeg met de opbouw
van de podiums, de tribunes en het leggen van
de noodzakelijke verbindingen voor radio en
televisie te beginnen. Toen de ongeveer vijftig
kwartiermakers 's avonds laat bij de Frans-Spaan
se grens in Errazu, dat hoog in de Pyreneèen
ligt. verschenen, waar tijdens de tweede werel
doorlog een belangrijke "pilotenlijn" liep, bleek
de grens te zijn gesloten. De douaniers waren
niet bereid de kwartiermakers door te laten. Zij
moesten in het gebergte de koude nacht door
brengen in hun auto's. De vraag is nu of Felix
Levitan voorgoed genezen is van zijn Spaanse
avonturen, dan wel dat het geld toch boven alles
gaat.
Jean Nelissen
PAU Het scheelde maar
een half uur of Gerrie Knete-
mann was hetzelfde overko
men als de Spanjaard Se
bastian Pozo na de proloog.
Pozo was binnen twee uur
niet in staat urine in te leve
ren voor de antl-doplngcon-
trole.
Gerrie Knetemann was tij
dens de tweede etappe van
Auch naar Pau door het lot
aangewezen voor de contro
le. Knetemann wist dat niet,
zijn ploegleider Post uite
raard wel. Post wilde het zijn
renner dan ook vertellen,
maar voor hij daartoe de
kans kreeg, was Knetemann,
die met veel vertraging in
een groep in Pau was aan
gekomen, al naar het hotel
gereden. Daar deed hij
begrijpelijk na ruim acht uur
op de fiets direct een
plas. Kort daarna werd hij
door Post gesommeerd naar
de dopingcontrole te gaan.
Gerrie Knetemann verkeerde
daar anderhalf uur in moei
lijkheden. Hij kon geen drup
pel leveren, dronk het een
en ander, hield zijn handen
In een emmer water en pro
duceerde nog ruim op tijd
voldoende urine.
mand er aan dacht te ontsnappen
en op die manier de gele trui voor
de ploeg behouden zou blijven".
Het was echter een geweldige in
spanning, die Kuiper zich getroost
te. In de Tour komt men zo'n
inspanning altijd later tegen.
„Ach", zei Post, „ik til daar niet
zo zwaar aan. Kuiper is kernge
zond. En een renner die gezond
is moet van zo'n inspanning snel
herstellen. Belangrijker dan de li
chamelijke vermoeidheid is dat
Kuiper weer in zichzelf gelooft".
Conditie
Sinds zijn ernstige valpartijen in de
Tour van vorig jaar (in de veertien
de etappe naar Saint Gaudens en
-in de vijftiende etappe naar Saint
Lary), waardoor hij met een lichte
hersenschudding de strijd moest
staken, heeft Hennie Kuiper geen
geluk meer gekend. Hij liep dit
voorjaar een hardnekkige griep op
die hem enkele maanden parten
speelde en waardoor hij maar heel
moeizaam in vorm kwam. Tijdens
het kampioenschap van Nederland
zag men dat Kuiper langzaam
maar zeker in conditie kwam maar
hij leed nog zichtbaar onder de
mentale dreun die hij heeft gekre
gen door de vermeende dopingaf-
faire. Hij zou immers tot de positie
ve renners in België behoren. La
ter bleek dat zijn tweede urinestaal
negatief reageerde en Kuiper dus
vrijuit ging. Kuiper: „ik voelde ook
de verminderde belangstelling als
een miskenning. Toen ik wereld
kampioen werd in Yvoire liepen de
mensen mijn deur plat. Het laatste
half jaar had bijna niemand meer
aandacht voor mij".
Bergkoning
Peter Post is echter wel zo slim
dat hij, ondanks de gele trui van
Thurau, de kaart van deze op
revanche bedachte Kuiper blijft
spelen. Het Is Immers niet uitge
sloten dat Hennie Kuiper, die 's
lands eerste Olympische weg-
kamploen werd (München 1972),
straks ook als Nederlands eerste
{bergkonlng de Tourgeschiedenis
ingaat
Zijn achterstand in het bergklasse-
ment op Van Impe bedraagt
slechts enkele punten. Daarom al
leen al verzekerde Peter Post, zal
ondanks Thurau alle aan
dacht naar Kuiper uitgaan. Er zijn
echter nog meer redenen. Men
mag aannemen dat Thurau zijn
laatste jaar voor Post rijdt. Hij
heeft een fantastisch aanbod ge
kregen van de Belgische sponsor
„IJsboerke", met wie hij een voor
lopig contract zou hebben geslo
ten. Het is ook niet denkbeeldig
dat Thurau het volgend seizoen de
kopman wordt van een nieuwe
Duitse equipe, waarin o.a. ook
Claus-Peter Thaler zal rijden.
Kuiper: „Ik wil niet over volgend
jaar praten. Ik moest in de Pyre-
neën gewoon voor Thurau rijden
en de ploeg. Achteraf is mij geble
ken dat ik daarmee goed heb ge
daan. In één klap is de sfeer veel
beter geworden. Wij hebben cham
pagne gedronken op onze succes
sen en we zijn weer kameraden.
Wij hebben de gele trui en twee
etappes gewonnen en jullie horen
nog van ons".
(Van onze verslaggever)
VITORIA De Nederlandse
wegkampioen Fedor den
Hertog heeft tot dusver In de
Tour onopvallend gereden.
Den Hertog klaagt over
kramp in zijn benen.
Den Hertog: „Nadat Ik op de
Adsteeg kampioen was ge
worden, heb Ik In Limburg
enkele feesten meegemaakt.
Daar ontkom |e nauwelijks
aan. Vervolgens moest ik
naar de voorstelling van de
Tourploeg in het westen van
het land. Daarna begon de
reis naar Frankrijk. Ik heb
daardoor weinig geslapen en
nauwelijks getraind. Daar be
taal ik nu de rekening voor",
zei hij In Vitoria. Den Hertog
is echter niet ontmoedigd:
„Ik kom wel terug, daar twij
fel ik niet aan. Ik heb nog
een paar dagen nodig eer Ik
goed ga rijden. Dan probeer
ik een etappe te winnen en
dat moet er toch op zijn
minst in zitten".
VITORIA Voor veel wiel
renners werd het weekend
in de Pyreneën een ware
Calvarietocht Hennie Kui
per zal er met voldoening
aan terugdenken. In het
zware grensland tussen
Frankrijk en Spanje, waar
nevelslierten de dalen vul
den en donderslagen te
gen de rotsmassieven
echoden, trad Kuiper dit
jaar voor het eerst en op
een geweldige manier uit
de anonimiteit. Op de top
pen van de hoogste cols
duelleerde hij met de be
ste klimmer, Van Impe, en
dwong hij de Tourwinnaar
1976 tot grote inspannin
gen in de sprints voor het
bergklassement. Hij ver
sloeg de kleine Belg zelfs
op de Aubisque. Alsof de
ze explosies nauwelijks in
vloed hadden op zijn reser
ves, 'controleerde Kuiper
daarna alle concurrenten
ten dienste van gele trui
drager Didi Thurau, die
vooral dankzij het onbaat
zuchtige werk van Kuiper
niet in gevaar kwam en in
Pau zelfs zijn tweede etap
pe-zege behaalde.
Er is in die duivelse Pyreneën,
somber en gevaarlijk door mist en
regen, een grote last van de
schouders van Kuiper gevallen. Hij
heeft er zijn zelfvertrouwen terug
gevonden. „Ze geloofden dat ik
het niet meer kon", zei hij, „Ik
telde'al niet meer mee. Ik heb er
nachten van wakker gelegen. Ik
heb er over gepiekerd waarom
mensen zo snel het vertrouwen in
iemand verliezen. Kennelijk hoort
dat bij topsport. Al die machteloze
woede balde zich in mij samen en
daarom ben ik in de Pyreneën zo
te keer gegaan, zodat iedereen
weet dat er nog een Kuiper bestaat
en dat hij nog kan fietsen".
'Zaterdag, tijdens de eerste Pyre-
neën-hindernis, was Kuiper veruit
de beste man in de kopgroep van
eenentwintig renners, die zich na
drie beklimmingen gevormd had.
Na een verwoede achtervolging
sloten daarbij ook Thurau en
Merckx aan, die op de Tourmalet
resp. 2 en 21/2 minuut achterop
•geraakt waren. Voor Kuiper ont
stond toen een levensgroot pro
bleem. Wat moest hij doen? Thu
rau helpen of alleen aan zijn eigen
kansen denken. Kuiper is in deze
Ronde gestart als de kopman van
Raleigh, de ploeg waartoe ook
Thurau behoort. Het is bekend dat
de jonge Westduitser in het hoog
gebergte tekort schiet. De ver
wachting is dan ook dat hij straks
in de Alpen, waar twee aankom
sten van etappes op de top van
een berg plaats vinden, vele minu
ten zal verliezen.
Voor de eindzege is Thurau tegen
Zoetemelk en zeker tegen Van Im
pe praktisch kansloos. Terwijl Kui
per bewees op dit moment met
Van Impe de beste klimmer te zijn
in de cols. Bovendien moet men
Kuiper in staat achten tot grotere
prestaties op vlakkere wegen dan
Van Impe. Hier openbaarde zich in
de Pyreneën aldus een nieuwe
favoriet voor de eindzege, die men
gerust kan voegen bij het rijtje Van
Impe, Zoetemelk, Thevenet.
Nodig
Maar wat deed Kuiper? Hij hielp
Thurau. Is dat niet een taktlsche
blunder van jewelste? „Nee", zei
ploegleider Peter Post, „dat moet
je niet zo zien. Kuiper had deze
demonstratie gewoon nodig. Hij
wilde de ploeg bew!|zen wat hij
nog kan. Daarom heeft hij kilome
ters lang op kop gereden, het
tempo gemaakt, waardoor nle-
Beklimming van de Tourmalet met voorop v.l.n.r. Van Impe, Ocana, Kuiper, Thevenet
en Laurent.
In Auch startten zaterdagmorgen alle honderd deel
nemers voor de tweede etappe van Auch naar Pau
over 253 km., die het volgende verloop had:
16 km.: tussensprint in Seissan: 1, Van Linden, 2.
Bossis, 3. Esclassan;
48 km.: André Romero (Fr-Frisol) staakt de strijd en
is de eerste uitvaller.
65 km.: Spanjaard Balague ontsnapt
80 km.: Balague heeft zes minuten voorsprong.
Lopez-Carril (Spa) komt tijdens eerste bevoorrading
ten val en loopt hoofdletsel op. HIJ zet wedstrijd
voort en achterhaalt met drie ploegmakkers het
wandelende peloton.
91 km.: Voorsprong Balague gestegen tot negen
minuten.
100 km.: Doorkomst op de Col d 'Aspin (eerste cat.):
1. Balague, 2. Torres op 1 minuut, 3. Kuiper, 4. Van
Impe. Smit en Schuiten moesten als eersten lossen.
120 km.: Balague ingelopen.
130 km.: Doorkomst op de Col du Tourmalet (souve
nir Henri Desgrange, eerste categorie): 1. Van Impe,
2. Kuiper, 3. Andiano, 4. Thevenet, 5. Delisle, 6.
Zoetemelk. Thurau komt met achterstand van 1 min.
en 15 sec. door, Merckx heeft 2 min. en 30 sec.
achterstand.
178 km.: Aan de voet van de Aubisque komt achter
volgende groep met o.m. Pronk tot op twintig
seconden. Alleen Rouxel kan afstand overbruggen.
190 km.: Tijdens beklimming van Aubisque moeten
Ocana, Julien, Martin, Martins en Galdos lossen.
200 km.: Doorkomst op de Col d' Aubisque (1e cat.):
1. Kuoper, 2. Van Impe, 3. Delisle, 4. Thevenet, 5.
Andiano, 6. Villemiane, 7. Merckx, 8. Zoetemelk, 9.
Thurau.
210 km.: De tijdens beklimming van Aubisque even
eens geloste Rouxel achterhaalt koplopers en demar
reert.
214 km.: Rouxel heeft 20 sec. voorsprong.
224 km.: Door toedoen van Kuiper eh Thurau wordt
Rouxel ingelopen.
240 km.: Doorkomst op de Cöte de Guindales (4e
cat.): 1. Kuiper, 2. Van Impe, 3. Zoetemelk, 4.
Villemiane.
253 km.: Kuiper lanceert gele truidrager Thrau tijdens
eindsprint van kopgroep van veertien. Thurau ver
slaat Villemiane en Merckx en behoudt leiding in
algemeen klassement. Kuiper wordt nieuwe leider in
bergklassement.
Gistermorgen startten 98 renners (Romero en Pe-
sarrodona stapten zaterdag af) en Oloron-Sainte-
Marle voor de derde etappe over 248,2 kilometer
naar Vltorla In Spaans Baskenland.
7 km.: Ocana demarreert, maar wordt teruggehaald
door Bertin, Delcroix en Esparza.
17 km.: Aanval van Gandarias wordt gecontroleerd
door Lopez-Carril en Hoban. Peloton komt terug.
20 km.: Lopez Carril probeert het opnieuw, maar
slaagt niet.
23 km.: Nog een mislukte aanval van Lopez Carril.
87 km.: Peloton beklimt als compact geheel de Col
d'Osquich (2e cat.) Doorkomst op de top: 1. Van
Impe. 2. Torres, 3. Kuiper, 4. Martins, 5. Delisle, 6
thurau, 7. Zoetemelk.
115 km.: Tijdens afdeling komen Sercu en Vallet ten
val.
141 km.: Tijdens beklimming Col de Leiza demarreert
José Nazabal.
147 km.: Doorkomst op de Col de Leiza (3e cat.):
1. Nazabal, 2. Rossi op 1 min. en 35 sec., 3. Kuiper,
4. Van Impe. 5. Poso en peloton.
155 km.: Doorkomst op de Col de Huici (3e cat.):
1. Nazabal, 2. Van Impe op 3 min. en 7 sec., 3.
Torres, 4. Kuiper, 5. Thurau en peloton. Van Impe
neemt leiding in bergklassement over van Hennie
Kuiper.
190 km.: Voorsprong Nazabal gestegen tot 8 min.
en 40 sec.
205 km.: Maximale voorsprong Nazabal: 11 min. en
40 sec.
232 km.: Verschil gedaald tot 6 min. en 10 sec.
242 km.: Nazabal wint in Vitoria derde etappe met
5 min. en 15 sec. Voorsprong op peloton, waarvan
sprint wordt gewonnen door Van Linden voor Sercu,
Esclassan en Smit. Thurau behoudt gele trui.
Didi Thurau. de man van de équipe van Post in de gele trui —de ploegleider ziet toch meer in Hennie Kuiper,
verklaarde hij laat aan de finish van de tweede rit Villemiane, Merckx en Thevenet (v.l.n.r.) achter zich.
