China loopt op propaganda
„Geen ander
type kan
zich meten
met de F-16"
„BENDE VAN VIER"
een geschenk van de hemel
TESTPILOOT
ANDERSON;
Compensatie-orders
Mongoolse meisjes die tijdens het bezoek van prinses Beatrix en prins Claus
aan hun commune grote indruk maakten, niet alleen door hun prestaties
als scherpschutters, maar ook door hun kleurige kostuums.
Dit is het echte Mongolië: de steppen, wilde paarden en behendige ruiters.
De Chinezen zijn bezig in snel tempo dit vrijwel onbevolkte land door
migratie op grote schaal te „verchinezen".
De Britse journaliste Katharine White-
horn, die voor „The Observer" in april
de conservatieve leider mevrouw Marga
ret Thatcher op haar Chinareis volgde,
merkt in een van haar verslagen op:
„Sinds de machtsstrijd na de dood van
voorzitter Mao, die leidde tot de val van
zijn vrouw en haar bende van vier,
hebben de Chinezen net zo*n reusachtige
tijd beleefd met de bende als wij hadden
met de droogte van de voorbije zomer
van alles wat de afgelopen jaren ver
keerd gelopen is kun je ze de schuld
geven".
Dat was een maand later, toen het Neder
landse kroonprinselijke paar China be
zocht, niet anders. We konden geen fa
briek bezoeken of „de bende" had er de
produktie gesaboteerd, arbeiders misleid
en zelfs tot staking aangezet. Elders kon
den we horen dat „de bende" ook danig
huisgehouden had op universiteiten, dat
ze de media gemanipuleerd had en een
verderfelijke invloed had uitgeoefend op
de kunst. Onze Chinese gastheren wekten
ongewild uiteraard heel sterk de
indruk dat, als dit viertal alles op zijn
geweten heeft waarvan het wordt be
schuldigd en slechts weinig aanhagers
telde, de bende de afgelopen jaren ber
gen werk verzet heeft. Dat Tsjang Tsjing,
de weduwe van Mao, daarnaast ook de
tijd gevonden heeft om zich met Westerse
films te vermaken en zich aan andere
kapitalistische uitspattingen te buiten te
gaan, getuigt van een opmerkelijke werk
lust, dezelfde werklust die als we
propaganda mogen geloven onder in
vloed van het vileine viertal zozeer ont
broken heeft in het China van de afgelo
pen jaren.
Voor het propaganda-apparaat, dat nu
voor de taak staat de nieuwe politieke
lijn van de huidige leiders aan het volk
te verkopen (harder werken en minder
demonstreren), is de „bende van vier" als
een geschenk uit de hemel gevallen. Alles
wat in China niet deugt is het werk van
de „de bende" geweest. Die propaganda
is alom uitbundig aanwezig. In fabrieken
wemelt het van de anti-bende-spandoe
ken, van karikaturen en op schoolborden
geschreven opwekkingen om de produk-
tiecijfers van „vóór de bende" te evena
ren en zelfs te overtreffen.
Buitenlandse bezoekers worden eveneens
dag in dag uit uitputtend voorgelicht over
al het onheil dat de bende aangericht
heeft. Daar sta je aanvankelijk wat
vreemd tegenaan te kijken. Wij zijn het
niet gewend dat gastheren hun vuile was
zo nadrukkelijk aan wildvreemden ten
toonstellen, maar de Chinezen maken
daar geen probleem van. Ongevraagd zal
een Chinees je toevertrouwen wat voor
schurken tot voor kort in zijn land de
hoogste posities bekleed hebben en hij
stelt het zelfs op prijs als je daar belang
stelling voor aan de dag legt Hij be
schouwt dat niet als „inmenging in bin
nenlandse aangelegenheden".
Herhaalde malen hebben we aan Chinese
functionarissen gevraagd waarom juist
die buitenlandse bezoekers, die toch al
lerminst hun proletarische idealen delen,
in China op een voorkeursbehandeling
kunnen rekenen. Ex-president Nixon, de
Britse conservatieve leiders Edward
Heath en Margaret Thatcher, de Duitse
CDU-leiders Franz-Joseph Strauss en
Hans Filbinger, de Amerikaanse ex-mi
nister van defensie James Schlesinger
zijn de afgelopen jaren zeer gewaardeer
de gasten van China geweest Ex-presi-
dent Nixon was er zelfs nog na zijn
smadelijke val op bezoek. Voor de Chine
se leiders is het geen enkel probleem dat
al deze mensen in eigen land nu niet
bepaald tot vooruitstrevende, laat staan
revolutionaire groeperingen behoren.
„Natuurlijk zijn wij het niet eens met hun
binnenlandse politiek" kregen wij steeds
te horen, „maar daar bemoeien wij ons
niet mee. Dat is een zaak die alleen de
Amerikanen, de Duitsers en de Britten
aangaat". Belangrijk voor de Chinezen is
slechts hoe buitenlandse leiders over de
Sovjet-Unie denken. Wie in het westen
maar oog blijkt te hebben voor het Russi
sche gevaar, de NAVO wil versterken en
een sterke Europese defensie nastreeft,
is welkom in China. Zij scoren er menig
propagandistisch (anti-Russisch) punt
mee.
Theater
Een zeer belangrijke rol in de binnen
landse propaganda speelt het theater. In
vrijwel alle grote steden waar we een of
meer dagen bleven, stond een voorstel
ling op het programma en telkens lag
zeer sterk het accent op de politieke
indoctrinatie. Vrijwel elk zang- of dan-
snummer was óf ronduit propagandis
tisch óf het had een ideologische onder
toon. Uiteraard waren er talloze lofliede
ren op Mao Tse-toeng, maar daarnaast
heeeft het afgelopen jaar ook de „wijze
leider" Hoea Kwo-feng menigeen al geïn
spireerd tot een revolutionaire choreogra
fie en dito gezang. De dansnummers zijn
van een naief realisme, maar de muziek
is erg interessanten zeer welluidend,
zelfs als een koor de akeligste verwensin
gen aan het adres van „de bende" of de
sociaal-imperialisten (de Russen) ver
klankt.
Minderheden
Een vast onderdeel van elke voorstelling
is een loflied op de minderheden in Chi
na. Hoewel 95 procent van de bevolking
'van dit immense land tot de „Han-Chine-
zen" behoort, zijn er onder de resterende
vijf procent ongeveer vijftig etnische
groepen te onderscheiden. De belangrijk
ste daarvan zijn de Tsjwang, de Oejgoe-
ren, de Hwei (Chinese Islamieten), de
Tibetanen en de Mongolen. Deze bevol
kingsgroepen hebben hun eigen cultuur
en klederdracht behouden, maar een be
zoek aan Mongolië maakt wel duidelijk
dat de Chinezen al te ijverig bezig zijn
althans de Mongolen gelijk te schakelen.
Deze uitgestrekte „autonome republiek"
wordt in ijltempo bevolkt met „echte"
Chinezen. In de fabrieken en openbare
gebouwen zijn de Mongoolse taal en het
sierlijke schrift (het lijkt op Arabisch)
naar de achtergrond gedrukt. Van de
Mongolen wordt verwacht dat zij Chinees
leren, voor hen een even moeilijke taal
als voor ons.
Het Mongoolse meisje dat op het toneel
de nummers aankondigde, deed dat in
het Chinees en haar zware accent veroor
zaakte algehele hilariteit onder de hoofd
zakelijk Chinese toeschouwers die ook
maar weinig waardering konden opbren
gen voor de paar Mongoolse liederen die
tijdens de voorstelling ten gehore moch
ten worden gebracht. Die liederen maak
ten echter duidelijk dat de Mongoolse
cultuur het waard is in stand te blijven,
maar daarvoor moeten we onze hoop
waarschijnlijk stellen op buiten-Mong-
olië, dat weliswaar onder Russische in
vloed staat, maar waar deze cultuur met
meer zorg bewaard wordt. Hoewel het
ook wel wat zegt over de Chinese hou
ding ten opzichte van de Mongoolse min
derheid, moet het voor het behoud van
de Mongoolse cultuur gunstig genoemd
worden dat Chinees-Mongolische huwelij
ken nauwelijks voorkomen.
Spectaculair
Theatervoorstellingen waarbij buiten
landse bezoekers aanwezig zijn, eindigen
steevast met een spectaculair nummer
waarbij alle minderheden van China op
draven. Het is een fantastisch schouw
spel, met veelheid van kleurige kostuums
na de monotonie van het Chinese een-
heidspak dat tevoren het toneelbeeld be
paald heeft. Na dit slotnummer betreedt
de eregast het toneel om de uitvoerenden
te bedanken en zich met hen te laten
fotograferen. Het zijn die foto's die de
internationale pers halen. Buitenlandse
bezoekers worden ook wel eens bij de
neus genomen. Bij ons bezoek aan de
universiteit van Peking maakten wij een
gedeelte mee van een Engelse les. De
studenten waren net bezig met een hoofd
stuk uit een Engels jeugdboek en het
verhaal speelde tijdens de tweede werel
doorlog. De lerares stelde vragen over de
tekst en een ervan was: vertel eens iets
over de oorlog. Waarop een van de stu
denten zijn vinger opstak, ging staan en
in keurig Engels uiteenzette welke be
langrijke rol Stalin gespeeld had bij de
strijd tegen het fascisme. (Stalin is voor
de Chinezen een grote held gebleven).
Het kwam er heel spontaan uit, maar wie
de tekstboeken inkeek zag dat de studen
ten vooraf in de marge allemaal hetzelfde
antwoord hadden opgeschreven: het Sta-
lin-verhaal was vooraf ingestudeerd.
Betere toekomst
De grootste prestaties op propagandage-
bied leveren de Chinezen natuurlijk in
eigen land. Zij hebben het klaargespeeld
de afgelopen 27 jaren deze enorme men
senmassa ondanks grote ontberingen bij
een te houden en burgeroorlogen, de
plaag van het verleden, te voorkomen.
Dat is gebeurd zonder van China een
concentratiekamp te maken. Dit „Chine
se wonder" is echter niet uitsluitend toe
te schrijven aan gewiekste massamislei
ding.
Het valt niet te loochenen dat het Chinese
volk in grote meerderheid zijn commu
nistische leiders accepteert en trouw
blijft, omdat zij de weg uitgestippeld
hebben naar een veel betere toekomst
dan op grond van vroegere ervaringen
verwacht mocht worden. Met name de
oudere Chinezen, die de ellende van vóór
1949 meegemaakt hebben, zijn de beste
propagandisten gebleken van het „nieu
we China". Van hen hoort de jongere
generatie hoe het vroeger was en dan valt
een vergelijking ongetwijfeld ten gunste
van de huidige toestand uit. De propa
gandamachine heeft dit gegeven uiterst
bekwaam doorgespeeld naar een bevol
king, die voor het overige weinig te weten
komt.
Zelfvertrouwen
Daarnaast mag men evenmin vergeten
dat de Chinezen, in tegenstelling tot de
karikaturale voorstelling die ons in het
verleden wel eens van dit volk geschil
derd is, allesbehalve bescheiden zijn. De
Chinees heeft het in het algemeen uitste
kend met zichzelf getroffen. Zijn voorva
deren deelden de wereldbevolking al in
twee categorieën in: Chinezen en barba
ren, en hoewel minder extreem die
opvatting is gebleven, deze mentale in
stelling geeft dit volk zelfvertrouwen en
het geloof in eigen kracht waar de Chine
se leiders zo graag aan appelleren. Het
verklaart ook waarom zij het bepaald
niet als zelfoverschatting beschouwen
wanneer zij hun volk voorhouden dat
China binnen één generatie de Verenigde
Staten op materieel gebied ingehaald zal
hebben. Want, zoals de voorzitter Hoea
Kwo-feng nog onlangs verklaarde, „wat
de bourgeoisie in het Westen klaarspeelt,
dat kan het proletariaat in het oosten
evenzeer volbrengen, en met nog betere
resultaten".
WIMTEEUWEN
PARUS Zichtbaar duizelig klautert de 43-jarige
testpiloot Neil Anderson op de luchthaven Le
Bourget bij Parijs moeizaam uit het prototpye van
z'n roodwitblauwe F-16. De chef-invlieger van de
Amerikaanse General Dynamics-fabriek moet even
bijkomen na een vlammende demonstratievlucht,
die hij tijdens de luchtvaartshow dagelijks gedu
rende een vijftal minuten geeft Neil Anderson is
dizzy van de dolle buitelingen welke hij met z'n
straalmonster boven het Parijse vliegveld maakte.
Duizenden toeschouwers die zijn stuntwerk met
open monden van verbazing volgden, geven de
testpioloot een daverend applaus. De vlieger sjokt
wuivend naar het tegenover de startbaan opgetrok
ken chalet van General Dynamics, schudt links en
rechts handen van bewonderaars en zetelt uiteinde
lijk vlakbij een barretje om zich te laven aan een
koele pils.
Na ruim een kwartier is de piloot uit Fort Worth
in Texas weer helemaal bij z'n positieven. Klaar
voor een gesprek over de wonderlijk beweeglijke
straaljager, waarvan de luchtmachten van Amerika,
De F-16 in volle vlucht. Voor de vlieger is er een uitzicht van maar liefst 180 graden.
Nederland (102 stuks) Noorwegen, België, Denemar
ken en Iran er inmiddels in totaal 1896 stuks
bestelden. Begin 1979 komt de F-16 in operationele
dienst.
„Voor zijn taak is deze multifunctionele straaljager
zeker de beste in de wereld. Nog nooit heb ik een
vliegtuig gezien dat op militair terrein zoveel pres
teert De machine is uiterst wendbaar, haalt met
groot gemak twee keer de snelheid van het geluid
en is zelfs gemakkelijker te bedienen dan een
eenvoudig sporttoestelletje. De piloot kan ach dank
zij de vele computer-apparatuur volledig concentre
ren op het vliegen", vertelt Anderson, terwijl hij
z'n vliegpak losritst
Van deze testpiloot mag men een ter zake kundige
opinie verwachten. Hij heeft al 7600 vlieguren op
zijn naanv vloog in vijftig verschillende types en
maakte in Parijs de eerste 600 uren vol met de F-16.
„De technici hebben met de F-16 een wapensysteem
ontwikkeld dat zijn weerga eenvoudig niet kent Ik
ben van mening dat de Nederlandse luchtmacht er
straks een uitstekende vervanger aan heeft. Geen
ander type kan zich momenteel namelijk meten met
dit toestel dat bij testvluchten gewoon stoeide met
gevechtsvliegen als de Starfighter en de Phantom",
aldus de testvlieger.
De kist heeft een romp met een liftende functie.
Vanuit de cockpit, waarin hij onder een hoek van
30 graden ligt, heeft de piloot een zicht van meer
dan 180 graden. De stuurknippel, zoals conventione
le vliegtuigen die hebben, is in de F-16 vervangen
door een stick welke rechts van de piloot op een
soort dashboard is geplaatst Met deze stick, die
Schiphol Als compensatie voor de kapitale
F-16 order bij General Dynamics za! onder
meer ook de Nederlandse Fokker-fabriek op
Schiphol worden ingeschakeld. Op Schiphol-
oost is men al begonnen met de aanmaak van
vleugelonderdelen voor het gevechtstoestel.
General Dynamics en Fokker zijn inmiddels
overeengekomen dat Fokker 174 F-16's voor
de Nederlandse en Noorse luchtmacht zal
assembleren. De fabriek maakt ook 564 romp-
delen van de Amerikaanse jager.
Na de voorbereidende fase op Schiphol wor
den straks maandelijks elf sets onderdelen
aangemaakt en drie F-16's geassembleerd.
Ook andere Nederlandse bedrijven zijn bij
de compensatie-orders van de F-16 ingescha
keld.
nauwelijks plaatsruimte inneemt, heeft de vlieger
alle bedieningsknoppen onder handbereik.
Het elektronisch systeem in de jager is zeer geavan
ceerd. In het toestel zitten nauwelijks mechanische
onderdelen. De besturing geschiedt voor bijna hon
derd procent elektronisch en is viervoudig uitge
voerd, zodat als drie systemen kapot zouden gaan
de vlieger er nog steeds één in reserve heeft om
thuis te komen of zijn missie verder uit te voeren"!
„In de motor zit een nieuw ontwikkelde na-verbran
der, waarmee de brandstof optimaal wordt gebruikt
en de acceleratie wordt verhoogd. Het vliegbereik
van de F-16 bedraagt meer dan drieduizend kilome
ter.
De jager kan voor vele verschillende missies worden
ingezet en is door zijn zware bewapening een
geduchte tegenstander. Onder de vleugels kunnen
zes side-winder raketten worden opgehangen. Deze
raketten zoeken zelf hun doel op, ze gaan bijvoor
beeld af op de warmte van de uitlaat die een
vijandelijk vliegtuig produceert „De F-16 kan als
bommenwerper een lading van duizenden kilo's
meenemen en blijft tegelijkertijd onderscheppings
jager met zijn 20 mm snelvuurkanon, dat vlak
boven de linkervleugel naast de cockput is gemon
teerd", aldus Anderson
Op Edward's Air Force Base in Amerika zijn
Testvlieger Neil Anderson: „F-16? Het beste
toestel dat ik ooit gevlogen heb".
inmiddels vier F-16's gereed voor een omvangrijk
testprogramma. Deze maand maakt ook de eerste
tweezitter-trainer z'n roll-out uit de fabriek.
Kritiek op het F-16-project, zoals onlangs geuit door
de Amerikaanse rekenkamer verwerpt de test-pi
loot.
„In het begin waren er enkele moeilijkheden met
het landingsgestel. Dat weigerde soms uit te gaan.
Zelf heb ik daardoor eens een buiklanding met de
F-16 moeten maken. Dat ging evenwel probleemloos
en dertien dagen daarna was het prototype weer
klaar om de lucht in te gaan. De motor was bij
het ongeval niet beschadigd. De problemen met het
landingsgestel zijn thans volledig opgelost Andere
kleine kinderziektes zijn nu ook verholpen".
HABBEY E WILTS
