Veilingwezen negentig
jaar geleden in Broek
op Langendijk „geboren"
ïLfrtÜMMM]
Lierse fabriek aluminium
kasprofielen flink uitgebreid
MyUI
LAND- EN TUINBOUW BOEKTE
TELEURSTELLENDE RESULTATEN
HERDENKING VAN BELANGRIJK INITIATIEF
STEEDS MEER GROENTESOORTEN TE KOOP
TRIESTE WEEK IN DE BLOEMENHANDEL
DIT JAAR GEEN RIJKE BOLLENOOGST?
LAND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 27 JUNI 1977 PAGINA 8
BROEK OP LANGENDIJK
In Breek op Langendijk
wordt dit jaar het voor tuin-
bouwend Nederland ongetwij
feld heuglijke feit gevierd,
dat daar negentig jaar gele
den het veilingwezen werd ge
boren. Geen verjaardag van
een bejaard en door de moder
ne ontwikkeling achterhaald
afzetsysteem, maar van een
zeer primitief begonnen en tot
een uiterst moderne wijze van
prijsvorming uitgegroeide or
ganisatie, waardoor om
met de voorzitter van de oud
ste groenteveiling ter wereld
uit Broek op Langendijk, de
heer M. Dekker te spreken
„Nederland het tuinbouwland
bij uitstek is geworden".
Broek op Langendijk wéét,
dat het veilingsysteem daar is
uitgevonden en de „vrienden
van de Broeker veiling" zullen
er wel voor zorgen, dat dit in
de toekomst ook niet meer
wordt vergeten. Nog geen twee
jaar geleden ontvingen zij an
derhalf miljoen guldën subsi
die van het rijk, om de in 1912
voltooide en in gebruikgeno-
men veiling al voor een groot
deel te restaureren. Zij hopen
met het opknappen van de
oude veiling verder door te
kunnen gaan totdat
nog in geveild wordt, want
daarvoor is de veiling na een
fusie met de veilingen War-
menhuizen en Noord-Schar-
woude in 1973 gesloten. Wel is
het de bedoeling, dat het ge
heel als een blijvend monu
ment wordt gekoesterd om
voor de Langendijkers te die
nen als een herinnering aan
Ter gelegenheid van het jubileum werd in deze oude vaarveiling van Broek op Langendijk nog eens
echt geveild. De oude veilingklok zag 25.000 kilo nieuwe aardappelen passeren en gaf er pnjzen van
75 tot 90 cent per kilo voor aan. Een primeur was er ook bij: de eerste vroege zomer-rode kool.
vervlogen tijden en voor toe
risten als een bijzondere trek-
.pleister.
Dat de belangstelling daarvoor
groeiende is blijkt wel uit het
aantal bezoekers: het eerste
jaar vierduizend en dit jaar
wellicht vijfentwintigduizend.
De veiling is als een museum
ingericht, compleet met alle
mogelijke soorten schuiten,
waarmee men voorheen de
produkten naar deze zoge
naamde doorvaarveiling
bracht. De toerist heeft ook de
mogelijkheid zelf groenten,
De oude. in 1912 mgebruikgenomen en nu gedeeltelijk gerestaureer
de, veiling van Broek op Langendijk.
fruit en bloemen af te mijnen
in de pittoreske afmijnzaal,
nadat men eerst een rondvaart
gemaakt heeft door het water
rijke gebied van Broek op
Langendijk.
Schuiten vol
De eigenlijke datum van ge
boorte van „het veilen" was 29
juli 1887. Op die dag is tuinder
D. Jongeling uit Noord-Schar-
woude met zijn schuit bloem
kool naar de Bakkersbrug in
Broek op Langendijk gevaren.
Daar laadden de schippers ge
woonlijk hun schuiten vol met
groenten, die zij (soms) van de
tuinders kochten of zoals
veelal gebruikelijk was die
zij in opdracht van tuinders
verkochten in Amsterdam.
Voor de tuinders geen ideale
situatie, omdat ze min of meer
overgeleverd waren aan de
willekeur en de eerlijkheid
van de schippers. Het was al
enige tijd koud weer geweest,
zodat het aanbod van bloem
kool klein was. Alle schippers
wilden de vracht van Jonge
ling wel meenemen. Hij krab
de zich eens achter het oor en
zei: „Wist ik maar wie de
hoogste prijs betaalde". Waar
op schipper J. Dirkmaat het
verlossende woord sprak: „Je
moet je bloemkool veilen, dan
krijg je ervoor wat ze waard
is". Zonder dat hij het besef
had, dat hij een historische
daad verrichtte riep een van
de schippers het eerste „mijn",
waarmee de eerste veiling ter
wereld het levenslicht zag.
Grote vlucht
„Het veilingsysteem heeft een
ontzaglijk grote vlucht geno
men, hetgeen met name het
geval is geweest in het West-
land", aldus de heer Dekker,
die ook de fusie van de drie
veilingen, waarvan hij thans
voorzitter is, een groot succes
noemt. „Wat de omzet betreft
is onze veiling immers de kop
loper in het land. Deze groeide
van vierentwintig miljoen gul
den tot vorig jaar zesenvijftig
miljoen gulden. Geen enkele
veiling die ditx gepresteerd
heeft. Vanzelfsprekend heeft
het warme weer en de daaruit
voortvloeiende hoge prijzen
van vorig jaar daarin een gro
te rol gespeeld. Maar van be
lang is, dat de tendens zich1
ook dit jaar heeft voortgezet
en de omzet tot nu toe al vier
miljoen gulden hoger is dan
vorig jaar. Het initiatief, dat in
1887 is genomen is heel be
langrijk voor het vaar- en rij-
gebied van het Geestmerani-
bacht gëweest".
DE LIER Het aluminiu-
mextrusiebedrijf BOAL B.V.
in De Lier is met twee nieuwe
bedrijfshallen voor de fabri
cage van aluminium profielen
uitgebreid. De in 1970 door
ing. M. Boers opgerichte on
derneming heeft zich gespe
cialiseerd in het ontwerpen
van systemen, waarbij alumi
nium als materiaal wordt toe
gepast, en heeft zich daarbij
in het bijzonder gericht op de
vervaardiging van profielen
voor de kassenbouw.
BOAL (150 medewerkers; jaa
romzet 40 miljoen) heeft De
Lier verrijkt met een op het
Westland afgestemde indus
triële bedrijvigheid, die in dit
gebied ook voor de werkgele
genheid van groot belang is.
Het totale BOAL-complex is
nu 20.000 m2 groot en daar
Het Lierse bedrijf BOAL, dat met twee nieuwe hallen is uitgebreid.
door geschikt voor een pro-
duktie van 10.000 ton alumi
nium profielen per jaar. Het is
vanzelfsprekend, dat bij de
uitbreiding van de eigen fa
briek ook veelaluminium is ge
bruikt Hierdoor kon voor de
grote overspanningen een ster
ke dakconstructie worden toe
gepast Dit resulteerde boven
dien in een korte bouwtijd en
eeii eenvoudige montage, om
dat het geheel op de grond
kan worden gemonteerd om
daarna te worden opgehesen.
Dit nieuwe ruimteroostersys
teem: OCTATUBE kan als
zeer doelmatig worden aange
wezen voor fabrieks- en ten
toonstellingshallen, transpor
truimten, sporthallen, zwem
baden, stadions.winkelcdntra,
scholen en tijdelijke en/of ver
plaatsbare hallen en ruimten.
Ondanks het sterk wisselende weer neemt
het totaal aan groentesoorten nog steeds toe.
In sommige gevallen betekent dit een prijs
verlaging, maar dit geldt lang niet voor alle
groentesoorten. Voor een aantal gewassen
moet nog steeds gesproken worden van een
beperkte aanvoer, zeker gezien de tijd van
het jaar. Door deze beperkte aanvoer kun
nen de prijzen zich goed handhaven en zijn
hierdoor voor de tijd van het jaar hoog. De
glasgroenten konden daarentegen niet aan
prijsdaling ontkomen. Dit valt te verklaren
uit het feit, dat de glasgroenten minder te
lijden hebben van het koude en wisselvallige
weer dan de vollegrondsgroenten.
Paprika's
De aanvoer van groene paprika's is al enige
weken vrij constant, toch kan dit van de
prijzen niet gezegd worden. Ondanks de
gelijkblijvende aanvoer valt er toch een
duidelijk prijsverschil te constateren. Afge
lopen donderdag bedroeg de gemiddelde
prijs voor de groente sorteringen 1,73 per
kg. Als er een vergelijking met vorig seizoen
gemaakt wordt, dan ligt de gemiddelde prijs
niet zo gek veel lager. Het is echter wel zo,
dat de aanvoer in vergelijking met vorig
jaar een stuk lager uitvalt. In dit licht
gezien, kan men toch van teleurstellende
pnjzen spreken. De vraag naar rode papri
ka's heeft eind vorige week een duidelijke
opleving ondergaan.
De gemiddelde prijs voor de rode sorterin
gen liep op naar 3,72 per kg. (de week
ervoor "2,88). Een duidelijk gegeven in de
huidige marktsituatie voor paprika's is de
nog steeds aanhoudende forse concurrentie
van Italië. Het spreekt voor zich, dat de
duurdere rode paprika's het meeste risico
lopen om in prijs te dalen.
Tomaten
De tomatenaanvoer heeft de afgelopen week
«en lichte toename te zien gegeven. De
pnjzen werden door dit grotere aanbod
duidelijk meer onder druk gezet.
De gemiddelde prijs voor de A-I-tomaten
daalde van 1,78 naar 1,72 per kg op
donderdag 23 juni. Op de West-Duitse markt
was vooral de concurrentie van Marokko
nog steeds duidelijk merkbaar. Naar ver
wacht zal de aanvoer gelijk blijven, maar
met een aanhoudende concurrentie lijken de
prijzen zich moeilijk te kunnen herstellen.
Komkommers
De aanvoer van komkommers bleef nage
noeg gelijk. Ook voor dit gewas bleef de
mogelijkheid tot prijsherstel zeer beperkt
De binnenlandse en de buitenlandse vraag
bleef onder de maat, mede gezien ook de
weersomstandigheden. De lichtere sorterin
gen hebben het meeste van de beperkte
vraag te lijden gehad, de zwaardere sorterin
gen wisten hun weg aardig te vinden. Voor
de sortering van 61/76 kwam de gemiddelde
prijs per stuk op 52 cent. Het ziet er naar
uit dat de aanvoer gelijk blijft, er wordt
gerekend op een grotere vraag, waardoor
hogere prijzen mogelijk zijn.
Natuursla
De aanvoer van natuursla bedraagt al enige
weken zo'n 5 miljoen stuks. Deze aanvoer
blijkt de markt ruim te voorzien, hetgeen
in de prijzen al enige weken duidelijk tot
uitdrukking komt. De prijzen konden de
afgelopen week niet boven een gemiddelde
van 13 cent per krop -oplopen. Voor de
komende week wordt er op een gelijkblij
vend aanbod gerekend, waarbij opgemerkt
kan worden dat als het veranderde gunstii
weertype aanhoud er op een grotere vrai
gerekend mag worden. Het is dus niet uitg
sloten dat er voor sla hogere notering!
mogelijk zijn.
Overige gewassen
Voor postelein kwam de gemiddelde pri
de afgelopen week op zo'n 60 cent per k
Daar de vraag naar dit gewas beperkt
is vooral de aanvoer van belangrijke invl<
op de prijsvorming. De sperziebonen
snijbonen zijn nog steeds erg duur, dit woi
vooral veroorzaakt door de nog steeds
perkte omvang van het vollegronds produL
Voor sperziebonen bedroeg de gerrüddelTL
prijs 7,50 per kilo, voor snijbonen was <?ge
6,30 per kilo. De aanvoer van tuinboniy/c
wordt langzaam maar zeker groter, waq
door de prijs de komende week weer v
lager zal liggen. De afgelopen week bedr<
de gemiddelde veilingprijs voor dit gewj
90 cent per kilo. Raapstelen zijn op
ogenblik echter uitzonderlijk goedkoop,
8 cent per bosje. De aanvoer van spini
loopt terug, toch is de vraag naar dit ge\
de afgelopen week goed geweest, waard*
op donderdag 23 juni noteringen van 1,
per kilo mogelijk werden.
Bij de andijvie-markt is er sprake van
zelfde situatie, een afnemende aanvoer
oplopende prijzen. De gemiddelde prijs
droeg 80 cent per kg. Als het aanbod vi
andere groentegewassen groter wordt, d
zal de prijsdruk voor dit gewas duidelijk
uiting komen. De aanvoer van bloemkool feu
door het koelere weer gestagneerd, w<
door de prijzen weer opliepen. Voor
„zessen" liep de prijs per stuk op
2,77. Er wordt voor de komende week
een grotere aanvoer gerekend waardoor tjft
prijzen zullen dalen. jjS
•kei
Het was afgelopen week een trieste zaak in
de bloemenhandeL Oorzaken zijn moeilijk
aan te wijzen, want de weersomstandighe
den waren in het algemeen voor de handel
niet zo slécht, afgezien van een enkele war
me dag. Mogelijk dat de handel erg voor
zichtig was met doen van inkopen mede met
het oog op de steeds meer in betekenis
toenemende vakantie, waardoor het aantal
kopers verminderde en men ook beperkter
kocht. Ook naar het buitenaland, vooral
naar Duitsland, ging het niet zo vlot, Het
zijn vaak kleine factoren die toch wel een
belangrijke invloed hebben op de handel,
hetgeen zelfs het geval was bij de dag van
de Duitse eenheid. In handelskringen wordt
op korte termijn niet gerekend op een ople
ving in de bloemenhandel.
Bijna iedere dag gaf een teruggang in de
prijzen te zien. Als gevolg hiervan daalde
het totale omzetcijfer van de CCWS tot
7.908.682,94 tegen 11.166.726,90 in de
voorgaande week. Maar in dezelfde week
van het vorig jaar beliep de omzet
6.637.114,01, waarbij echter weer rekening
moet worden gehouden met de geldontwaar
ding. Met een aanvoer van ruim 30 miljoen
bos of stuks snijbloemen, leverde deze een
omzetbedrag van 7.338.370,90 op, maar in
voorgaande week met aanvoer van ruim 25
miljoen bos of stuks 10.346.914,57 waaruit
dus wel blijkt dat ondanks de ruimere bloe-
menaanvoer, er aanzienlijk minder werd
ontvangen hetgeen de stempel drukte op het
totaal bedrag.
De omzet van buitenlandse bloemen bleef
met de rond 100.000 op vrijwel gelijke peil,
maar een bedrag van bijna 500.000 lager.
Er waren nog bijna 500.000 potplanten voor
plm. 650.000 vorige week, doch afgelopen
week 350.000 stuks voor nog geen 500.000
En de perkpl anten vertoonden eenzelfde
beeld. Anjers, trosanjers en fresia's namen
nog wat in aanvoer toe doch wel met dalen
de prijzen sinds voorgaande week. De anjers
met een miljoen stuks méérvielen terug van
38 cent vorige week tot gemiddeld 21 cent
Een scherpedaling viel ook te constateren
bij de irissen van 23 cent voorgaande week
tot 14 cent nu, ook al waren de plm. 500.000
stuks ongeveer de helft van voorgaande
week. Heel slecht verging het ook met het
snijgroen, waarvan de gemiddelde prijs
daalde van 2,05 voorgaande week tot Ij* a
afgelopen week.
Een forse klap viel er ook in de roz^
waarvan de aanvoer weliswaar zowel i
de grote als kleine soorten rond een miljol
gulden hoger was dan voorgaande wei
maar de gemiddelde prijzen voor wat 1
grote rozen betreft terugviel van 37 tot f
cent en de kleine van 24 tot 13 cent.
is dan ook geen erg opwekkend beeld <i
de bloemenhandel in de afgelopen weekf
zien gaf!
Nog enkele gemiddelde prijzen met
haakjes die van voorgaande week: tros*
santen met gelijke hoeveelheid van ru
miljoen, 53 (75) fresia 13 (24) trosanjers
(35) leliekelk 40 (43) lelietak 30 (40).
kwamen afgelopen week steeds i
nen aan de veiling waarvan de prijs beho*
lijk was te noemen. De algemeen nog lag* i
prijzen van het vorig jaar mogen dan y
wat reden tot optimisme geven, maar of
verder afglijden van de prijzen zal plaatsv) j|
den, is moeilijk te voorspellen, ook al I
niet bepaald van een zomers weertje wore
gesproken.
Dit zijn de dagen van spanning en geruch
ten. Nog deze week zullen in de bollenstreek
op tal van plaatsen de rooimachines gaan
grommen en zal men - eindelijk! - een klein
beetje een peil kunnen trekken op de oogst.
Want reeds weken houdt men zich bezig met
de vraag: worden de bollen goed of niet?
Zodra ge maar even Uw hoofd achter de
coulissen van dit wonderlijke vak. probeerde
te steken, liep ge binnen de kortste keren
tot op kniehoogte door de meest tegenstrijdi
ge berichten te waden.
Als men na verloop van tijd de verkregen
gegevens rustig op een rijtje zette, was het
wel duidelijk dat men dit jaar in de meeste
gevallen niet op een topoogst behoeft te
rekenen. Weliswaar zullen de resultaten -
zoals altijd! - van bedrijf tot bedrijf verschil
len kunnen vertonen. De producenten die op
het beste land zitten, behoren in de regel
tot het betere genre kwekers en die plegen
nu eenmaal altijd de meeste dikke bollen
te rooien.
Geen topper
Geen topoogst dus in 1977" en dat was ook
al gebleken toen de hyacinten voor de pre
paratie gerooid moesten worden Deze bol
len worden nl. enkele weken vroeger gerooid
dan de rest, omdat ze al heel vroeg een
temperatuurbehandeling moeten ondergaan
willen ze geschikt zijn om heel vroeg - in
december - m bloei getrokken te kunnen
worden. Bij het rooien was de algemene
indruk: zij zijn wel eens beter geweest.
Hardnekkige geruchten willen dat verder de
Apeldoorn's voor de vijf graden die deze
week voor een groot deel al gerooid zijn,
ook al niet meevallen. De dikke bollen jo
pen niet over de mand" zoals dat heet. Dat
schijnt met name het geval te zijn in de
Wieringermeerpolder, waar een zeer groot
areaal van deze Darwinhybride wordt ge
kweekt. Dat dit gerucht niet van waarheid
ontbloot is, zou men kunnen afleiden aan
het prijsverloop van deze tulp. Kon men een
paar weken geleden de twaalven van- Apel
doorn nog kopen voor 7,- per 100, vandaag
zijn de exporteurs bereid er twee kwartjes
per 100 bij te doen. Geen bewijs, maar het
kan toch wel een aanwijzing zijn dat de
oogst van Apeldoorn niet zo naar-de-keel-
gnjpend-best is. Hieraan moet natuurlijk
onmiddellijk worden toegevoegd dat de si
tuatie volgende week weer anders kan zijn,
want de gehele bollenhandel hangt nu een
maal van geruchten aan elkaar. Het is be
paald niet ongewoon als men' in een week
tijd van een torenhoge spits vol rose optimis
me in een diepe put vol troebele zwartgallig
heid duikelt.
Het is dan ook geen wonder dat in een vak
dat zich zo vaak door stemmingen laat
leiden, de follow up van het struktuuronder-
zoek nog altijd niet goed van de grond komt.
Weliswaar wordt er door de Nehem driftig
aan gewerkt, maar de weg die in de conclu
sies van het struktuurrapport werd aangege
ven, is bepaald niet geplaveid met gemakke
lijk uitvoerbare plannen. Punt één was en
bleef: de kwekers moeten komen tot samen
werkingsverbanden. Die combinaties dienen
zo groot te zijn dat ze werkelijk een greep
op de produktie kunnen krijgen. En die
combinaties - men kan ze ook producenten-
groeperingen of telersverenigingen noemen
- moeten verbindingslijnen uitgooien naar de
exporteurs en met hen meerjarige contrac
ten tegen vaste prijzen afsluiten.
Hoongelach
Wel, als één ding duidelijk is geworden d«
is het dit: de producenten Willen dergelijl
contracten niet als de prijzen goed
(omdat men hoopt dat ze een volgend
zoen nóg hoger zullen zijn) en als de mi
gaat dalen, ontstaat bij de exporteurs
hoongelach als de kwekers over langloj
contracten willen praten. Toch is dit pu
- het in evenwicht brengen van vraag
aanbod - de scharnier waar alles om draa
Er moeten maatregelen komen die de pr
duktie kunnen beïnvloeden, maar men die
er bij het componeren van deze maatregel*
wel op bedacht te zijn dat ze niet in stri
mogen zijn met de EEG-regels. Want di
haalt het Hof te Luxemburg er onmiddelli
een dikke streep door. Het is de taak vj
de Nehem te komen met een uitgebalaj
ceerd voorstel dat acceptabel is voor kwek!
rij en handel.
Men timmert er naarstig aan,
duizelt de Nehem-mensen af en toe van
vele haken èn ogen die op het beeldschei
verschijnen. Toch heet het nog met
stelligheid dat de Nehem nog dit najaar
afgerond voorstel op tafel zal depon*
voor een Bloembolleninterventiebureau,
taak van dat bureau zal niet vergelijk!
zijn met het huidige Surplusfonds, dat
vele. kwekers een ergernis is. Wat het
wel zal worden, daarover bewaart men
stilzwijgen.
Als de kwekers en exporteurs de groots!
drukte dus achter de rug hebben, kunn*
ze meteen overschakelen op een ander ch
piter. Aangenomen dat de Nehem in oktob
zo ver is
Uitvoerwaarde produkten steeg
DEN HAAG De totale uitvoerwaarde van agrarische produk
ten is in 1976 met ruim 20% toegenomen tot 26,1 mld. Hiervan
had 20,1 mld. betrekking op produkten die van direct belang
zijn voor de Nederlandse land- en tuinbouw, terwijl van deze
zogenaamde relevante produkten J 10,2 mld. werd ingevoerd.
Er was dus sprake van een positieve bijdrage tot de handelsba
lans van 9,9 mld. Voor het totaal van de agrarische produk
ten (incl. tropische produkten en hout) overtrof de uitvoer de
invoer met 7,2 mld. Het exportvolume van de relevante
produkten was 11,3 groter dan in 1975; het volume van de
uitvoer naar de EG-lidstaten groeide met 9,8%, naar derde
landen met 18,4%.
Teruggang bij bloementeelt
DEN HAAG Voor de tuinbouw konden de uitkomsten over
1976 nog niet op alle onderdelen worden geraamd. De voorlopige
indruk is dat over het geheel genomen de uitkomsten in de
glastuinbouw weinig afweken van die in 1975.
De gemiddelde arbeidsopbrengst per ondernemer wordt voor
de glasgroentebedrijven in 1976 ruim f 10000,- hoger geraamd
dan in 1975. Op de glasbloemenbdedrijven was daarentegen,
sprake van een teruggang van ca. f 4000,-. Een sterke verbete
ring van de rentabiliteit deed neb voor de champignonbedrij-
ven onder invloed van een hogere produktie per hectare en
een stijging van de opbrengstprijzen met ruim 30%.
LEI: KOSTEN STEGEN IN 1976 STERKER DAN OPBRENGSTEN
DEN HAAG - De Nederlandse
land- en tuinbouw boekte in
1976/77 zeer teleurstellende uit
komsten, vooral als gevolg van
de nadelige invloed van de
droogte op de resultaten van de
melkveehouderij. Nadat het vo
rige jaar enig herstel was opge
treden na de scherpe inzinking
van 1974/75, zakte de opbreng-
sten-kostenverhouding weer
vrijwel terug naar dit diepte
punt. Een en ander komt naar
voren in bet dezer dagen door
het LEI gepubliceerde Land
bouw-Economiscb Bericht 1977.
De prod uk tiewa arde van de
landbouw (exd. tuinbouw) was
in 1976/77 naar schatting 17,8
mld., ongeveer 6% meer dan in
het jaar daarvoor. Het op
brengstvolume nam met 1% toe;
de opbrengstprijzen lagen ge
middeld 5% boven het 'niveau
van 1975/76. De prijzen van de
aangekochte grondstoffen en
diensten stegen echter veel ster
ker, namelijk met 13%. De ver
bruikte hoeveelheden namen
bovendien met 7% toe, hoofdza
kelijk als gevolg van een hoger
krachtvoerverbruik in verband
met de droogte.
Een en ander leidde ertoe dat
de beloning'van arbeid en ver
mogen in de landbouw met ca,
1,2 mld. daalde tot een bedrag
van 5,6 mld.
Tegenover deze daling stond
een toeneming van de bereken
de kosten van arbeid en vermo
gen (op pachtbasis) met ca. 0,5
mld. De invloed van de algeme
ne loonstijging overtrof verre de
daling van de hoeveelheid ar
beid met 2 1/2%. Een aantal
jaren geleden bedroeg de jaar
lijkse vermindering nog ca. 4%.
De vertraging in de afvloeiing
houdt nauw verband met de
hoge werkloosheid buiten de
landbouw.
De berekende kosten van arbeid
en vermogen kwamen op een
bedrag van ca ƒ8 mld., wat
betekent dat deze beloningsaan
spraken slelchts voor 70% wer
den gedekt door de verwezen
lijkte beloning (de netto-toege
voegde waarde) van 5,6 mld.
Aantal bedrijven blijft dalen
DEN HAAG Het aantal land- en tuinbouwbedrijven bedroeg
in 1976 158600; op 131600iiiervan had het bedrijfshoofd de land-
of tuinbouw als hoofdberoep. De vermindering van het aantal
bedrijven en arbeidskrachten is de laatste jaren vertraagd. De
noodzaak van vergroting van bestaande bedrijven blijft echter
aanwezig. Dit heeft er toe bijgedragen dat de prijsstijging van
landbouwgronden zich in 1976 versneld beeft voortgezet De
produktie vindt in toenemende mate plaats op min of meer
gespecialiseerde bedrijven. De produktieomvang van de grotere
bedrijven is de laatste jaren iets sterker gestegen dan die van
de kleinere bedrijven.
Verschillen namen toe
DEN HAAG De onderlinge verschillen tussen de diverse
produktienchtingen binen de landbouw namen dit jaar weer
verder toe. De akkerbouw had over het algemeen zeer gunstige
uitkomsten als gevolg van hoge opbrengstprijzen van consump
tie- en pootaai;dappelen, wat uiteraard vooral tot uiting kwam
in de kleigebieden waar deze gewassen worden verbouwd. De
melkveehouderij moest met een kleine stijging van de opbrengst
prijzen genoegen nemen bij sterk oplopende kosten als gevolg
van de droogte. De gemiddelde arbeidsopbrengst van een onder
nemer op een weidebedrijf onderging dan ook een aanmerkelij
ke daling tot minder dan 10000,- (pachtbasis). Ook in de
intensieve verhouding liep de rentabiliteit terug, vooral onder
invloed van stijgende veevoederprijzen.