i89;7*modjl
Paus: nieuwe fase te verwachten
in verkondiging van evangelie
kerk
wereld
Luthers pleidooi
voor ethiek van
„rechtvaardige
revolutie"
Belangrijke rol
van kerken bij
van Namibië
vrijheidsstrijd
kabinetsformateur
komt CDA
iets tegemoet
in
ontwerp grondpolitiek
Blanken in
Zuid-Afrika
zijn bereid
te veranderen
maar in
goede richting?
Shawls stelen de show
Het christendom mag op de drempel van het
derde millennium van zijn geschiedenis, een
nieuwe fase verwachten in de verkondiging
van het evangelie. Deze fase dient te worden
gekenmerkt door de eis tot apostolische echt
heid, eenheid, waarheid, trouw en liefde. Dit
is de reden, dat sterk moet worden aangedron
gen na te denken over de noodzaak tot missio
naire opvoeding en vorming.
Paus Paulus schrijft dit in een boodschap ter
voorbereiding van Wereldmissiedag 1977 op
zondag 23 oktober. In deze booschap, die dezer
dagen in Vaticaanstad is gepubliceerd, schrijft
de paus, dat een zorgvuldige voorbereiding
inzake de missie het gehele volk Gods aangaat,
omdat, zo stelt hij verwijzend naar het
missiedecreet van het concilie en zijn apostoli
sche brief „Evangelii nuntiandi" „De kerk
in haar geheel missionair is en het werk vn
de verkondiging van het evangelie wezenijke
plicht is van het gehele volk Gods".
Vruchtbare medewerking van alle leden van
het Godsvolk kan slechts voortvloeien uit een
gepaste opvoeding en vorming, aldus de paus,
die zich met klem richt tegen het onnadenkend
gebruik van de naam „missie" voor alle moge
lijke positieve acties in de derde wereld, vooral
die op sociaal gebied.
Wezenlijk kenmerk van de christelijke missie
moet zijn „de zending onder de volken". Haar
doel is de verkondiging van het evangelie en
de planting van de kerk onder die volken of
groepen van mensen, waar zij nog niet is
geworteld. Dit is ook de reden, waarom de
missionarissen speciaal voor him zending „on
der de volken" moeten worden gevormd, vol
gens de richtlijnen van het laatste concilie.
.Alleen een vorming die diep gaat kan de
voorwaarden scheppen voor een nieuwe bloei
periode van de missie", aldus de paus.
Dit doel kan niet worden bereikt met improvi
satie, maar moet worden nagestreefd via een
proces van gebed, studie, overweging, gesprek
en engagement De paus benadrukt nog eens,
dat de totale christelijke vorming in een werel
domvattend missionair kader dient te worden
geplaatst. Missie is immers niet een versiersel
of een randgebied, maar een wezenlijk bestand
deel van het katholieke geloof.
Een deputaatschap (commis
sie) van de gereformeerde sy
node gaat zich bezighouden
met de ethiek van de rassen-
problematiek. Leden zijn mr.
G. C. van Dam (den Haag),
prof. dr. A. M. Donner (Lu
xemburg). dr. A. Kruyswijk
(Enschede), drs. J. D. B. van
der Meulen (Rijswijk), prof.
dr. H. N. Ridderbos (Kampen)
en dr. B. Rietveld (Den Haag).
De resultaten zullen, mét de
bevindingen van andere com
missies, wordën voorgelegd
aan de synode van Zwolle.
Deze zal dan onder meer moe
ten besluiten of de beslissing
van de Maastrichtse synode
om de aanbevelingen voor het
anti-racisme fonds (steun aan
de Afrikaanse bevrijdingsbe
wegingen) op te schorten al
dan niet ongedaan dient te
worden gemaakt.
Dr. Selwyn Spray, een zende
ling-arts van de Verenigde
Kerk van Christus is uit Rho-
desië uitgewezen na een ver-
KORTE
METTEN
blijf in de gevangenis, omdat
hij guerrillastrijders zou heb
ben geholpen. Hij vertelde tij
dens zijn gevangenschap „re
delijk" te zijn behandeld, „om
dat ik blank was." De zwarten
moesten op de stenen grond
slapen en werden in grote ge
tale in hokken gepropt, terwijl
hij een cel alleen had. De
zwarten werden herhaaldelijk
gemarteld. Marteling is ge
woon routine in Rhodesië, al
dus dr. Spray.
Met een bijzondere plechtig
heid zal zondag in de dom van
Milnster de heiligverklaring
worden geproclameerd van
Dorothea von Montau (1347-
1394), een van de grote mysti-
ca uit de middeleeuwen. Zij
was afkomstig uit het dorp
Montau bij Danzig. Zeventien
jaar oud trouwde zij met een
wapensmid uit Danzig. Acht
van haar negen kinderen
stierven aan de pest. Na de
dood van haar man in 1392
trok zij naar Marienwerder,
waar zij als kluistenares ging
leven. Direct na haar dood
ontstond een grote verering
en zij werd patrones van Prui
sen. Begonnen werd aan het
proces van heiligverklaring,
maar onder meer door de ont
wikkelingen na de Reformatie
kwam het niet verder. Nu,
bijna zes eeuwen later, wordt
het dan afgesloten.
De Philipps-universiteit in
Marburg (West-Duitsland), de
eerste protestantse universi
teit, die uit de geest van de
Reformatie werd gesticht, be
staat 450 jaar. De viering zal
sterk oecumenisch getint zijn,
via godsdienstige en academi
sche bijeenkomsten. Op 1 juli
zal de bisschop van Fulda, dr.
Eduard Schick, de gelukwen
sen van de katholieke kerk
overbrengen.
De Verenigde Naties moeten
een „hoog commissariaat voor
de rechten van de mens" in
stellen. Deze eis is gesteld op
de assemblee van de Lutherse
wereldfederatie, die momen
teel in Dar Es Salaam in Tan
zania gehouden wordt
De Noorse gedelegeerde Gun
nar Johann Stalsett uit Oslo
noemde het een schandaal, dat
de Verenigde Naties er nog
nooit toegekomen zijn om een
dergelijk commissariaat in te
stellen, zoals dat al lang be
staat voor de vluchtelingen.
Stalsett kondigde tevens aan,
dat de afdeling buitenlandse
zaken van de Noorse staats
kerk een internationaal insti
tuut voor de rechten van de
mens heeft opgericht. Het zal
samenwerken met de Verenig
de Naties, Amnesty Internatio
nal en soortgelijke organisa
ties. Het is volgens Stalsett het
eerste instituut van deze aard.
De New-Yorkse Lutherse theo
loog William Lazareth, direc
teur van de afdeling .Kerk en
maatschappij" van de Luther
se kerk in de Verenigde Saten,
heeft in Dar Es Salaam be
pleit, dat men naast de ethiek
van de rechtvaardige oorlog
ook een ethiek van de recht-'
vaardige revolutie dient te ont
wikkelen.
Aanleiding tot zijn voorstel is
de situatie in Zuidelijk Afrika,
waar J zo verklaarde hij - de
regering van Zuid-Afrika in
toenemende mate haar aan
spraak op wettig gezag ver
liest, doordat zij het grootste
deel van de bevolking uitsluit
van politieke verantwoorde
lijkheid.
De kerken spelen een belangrijke rol in de strijd om de
bevrijding van Namibië. Dit is de mening van de president
van de Swapo, Sam Nujoma, die op „Kerk en Wereld" in
Driebergen sprak met vertegenwoordigers van kerkelijke orga
nisaties, actiegroepen en medefinancieringsorganisaties voor
ontwikkelingshulp.
„We zijn de kerkelijke organisaties in Nederland ook dankbaar
voor de bijdrage, die zij leveren aan onze strijd. Maar we zouden
graag de steun hebben van die kerken die ons nog niet steunen.
Er zijn tienduizend Namibische vluchtelingen in Angola en
Zambia, voornamelijk vrouwen, kinderen en bejaarden. Zij
hebben medische verzorging, voedsel, kleding en onderwijs
nodig. Daarom doen wij een beroep op de kerken, onze broeders
in Christus in Nederland," aldus Nujoma.
Nujoma wil vooral geld en materiële hulp. Er is grote behoefte
aan transportmiddelen om de hulpgoederen naar Namibië te
brengen. Er is geld nodig voor Zuidafrikaanse jongeren, die,
de scholen niet meer kunnen bezoeken en schriftelijke cursussen
uit Engeland volgen. Ook wil Nujoma dat gevluchte Namibische
jongeren in Nederland kunnen studeren om later, na de bevrij
ding, hun kennis te gebruiken bij de opbouw van het land.
Ook de kerken in Zuid-Afrika ziet Nujoma als belangrijke
bondgenoten in de bevrijdingsstrijd. De katholieke kerk, van
ouds her boosdoener met haar aparte scholen, ziekenhuizen en
andere instellingen voor blank en zwart, is de laatste jaren tot
integratie overgegaan. Dit is, naar de mening van de Swapo-lei-
der, een positieve ontwikkeling. De lutherse kerk heeft zich
steeds tegen de apartheid opgesteld en ook de Anglikanen
verzetten zich tegen het systeem.
Een ander lid van de Swapo-delegatie, ds. B.G. Karuaera, lid
van de Afrikaanse methodistische bisschoppenconferentie, be
vestigde dat de Zuidafrikaanse e kerken „vierkant achter de
bevrijdingsstrijd staan" met uitzondering van de Nederduitse
gereformeerde kerk en enkele kleinere kerken zoals de Baptis
ten en het Leger des Heils. Deze kleinere kerken, aldus ds.
Karuaera, zijn echter zo klein dat ze weinig betekenis hebben.
overleving: een gedeelte van zijn eigen land, veel land zelfs, om
echte republieken op te richten. Misschien moeten de helft van
Natal aan de Zoeloes geven, maar het moet gedaan worden in
het belang van gescheiden republieken. We zijn veel te lang bezig
geweest met politieke haarkloverij. Het gaat nu om onze overleving,
en we hebben de tijd tot het einde van decennium. Daarna sta
ik nergens meer voor in. De manier waarop het thuislandbeleid
wordt ingevoerd is de Achillespees van ons systeem".
Volgens het „Joegoslavische" plan zou de blanke republiek de
functie gaan uitoefenen van wat prof. Rhoodie noemde de „oudere
broer". In die blanke staat zouden zwarte inwoners van de steden
erkend moeten worden als volwaardige burgers, een idee dat al
even revolutionair genoemd mag worden als de helft van Natal
aan de Zoeloes te geven.
Op dit thema bestaan oneindig veel variaties, en ze komen allemaal
neer op het uit eigenbelang weggeven van land en politieke rechten
voor een federaal systeem, waarin de blanke op een of andere
wijze de algemene leiding in handen zal houden. Toen prof.
Rhoodie er op gewezen werd dat geen neger, Aziaat of kleurling
ooit deze „uiteindelijke macht" van de blanke zou accepteren,
antwoordde hij: „Als je met ontwikkelde Aziaten of kleurlingen
praat, klagen ze steen en been over de toekomst van afzonderlijke
ontwikkeling, maar diep in hun hart weten ze, en wij weten dat
zij dat weten, dat liever een blanke dan een zwarte dictator
hebben".
Met andere woorden apartheid heeft nog steeds de steun nodig
van mensen die maar bitter weinig enthousiasme voor dat systeem
kunnen opbrengen.
Wat de regering ook mag beweren over de Aziaten en kleurlingen,
er blijft nog altijd een zwarte meerderheid wie het thuislandensys
teem een doorn in het oog is. Op de morgen van 26 oktober 1976
ontwaakten 1 miljoen zwarte „Transkeiers" om tot de ontdekking
te komen dat ze zelfs geen tweederangs Zuidafrikaanse burgers
waren. Technisch gesproken waren zij inwoners geworden van een
gebied, Transkei, dat hen niet kan voeden en hen ook helemaal
niet wil hebben.
Het voorbeeld van Sam Motsoeënyane, president van de zwarte
Bank, illustreert dit punt duidelijk. Motsoeënyane komt uit en
Twee zomerse luchtige japonnen. C~j pv
CQ In speelse shawlmotieven en natuurlijk I I qq
toch betaalbaar bij MS Mode. _J
*5 In bleu. roze, groen. 100% katoen,
S maten 36 t/m 46. ÉL
Meer dan 40 vestigingen door heel Nederland. H
5 Lelden: Haarlemmerstraat 163a
5 (donderdag - koopavond):
(Z5 Leldsehage: Jasmijnhof 8 c/c
(donderdag - koopavond) «g'
werkt in een van de delen van het thuisland Bophoetha Tswana,
zes gebieden die samengevoegd zullen worden en in december
onafhankelijk zullen worden. Hij zou dan zijn inwonerschap van
Zuid-Afrika verliezen, en burger worden van een nieuw land, een
verandering van nationaliteit waar hij niet om gevraagd heeft
Hij probeert deze „oefening in futiliteit" uit te leggen: „Mijn vader
vocht met de Boeren tegen de Engelsen. Hij droeg wapens voor
de commandotroepen van de Boeren. Hij vluchtte met een Boeren
familie naar Sint Helena en hield die familie in leven tijdens wat
in feite gevangenschap was. En nu zegt de regering dat ik geen
burger kan blijven van het land waarvoor mijn vader tegen het
kolonialisme vocht. Dat doet mijn bloed koken".
Ondertussen zijn er ook nog blanken als Helen Suzman, parle
mentslid voor de Progressieve Hervormingspartij, die een midden
weg zoeken tussen apartheid en een meerderheidsbewind. Dat mag
een droombeeld zijn, gelijk heeft ze wel wanneer ze zegt: „Voorlo
pig komt hier geen revolutie. Het zal alleen maar slechter gaan".
copyright The Guardian
(Vorige artikel in deze serie in de krant van 20 juni)
grondpolitiek noemt Den Uyl
het eën nieuw feit dat de prijzen
van landbouwgronden, zowel
gebouwd als ongebouwd, en de
prijzen van woningen onrustba
rend stijgen. De huidige prijs
ontwikkeling schept een noodsi
tuatie voor boeren en tuinders
en dreigt overname van bedrij
ven voor jonge boeren tot een
loden last te maken.
Hij stelt dan ook aan de fracties
van PvdA, CDA en D'66 voor,
dat het nieuwe kabinet in begin
sel besluit tot invoering van de
wettelijke regeling van de ver
vreemding van landbouwgrond
en waardoor een matiging van
de grondprijzen kan worden be
reikt. De pachtprijzen zullen op
de matiging van de landbouw
grond prijzen moeten worden af
gestemd. t
Ook in de ontwikkeling van de
prijzen van woonhuizen doen
zien laakbare toestanden voor,
aldus de kabinetsformateur.
Vooral oude woningen in stads-
vernieuwings gebieden stijgen
soms zeer sterk in prijs. Aan
deze ongewenste toestanden
moet een einde worden ge
maakt. Het is gewenst de ver
koop van dergelijke huurwonin
gen aan beperkingen te binden
bijvoorbeeld door een verkoop
verbod waarvan ontheffing kan
worden verleend door aan de
zittende huurder een voorkeurs
recht te geven, of door verkoop
aan de gemeenten als de huur
der van het voorkeursrecht geen
gebruik maakt. Bij invoering
van die maatregelen zullen de
prijsstijgingen van onroerend
goed slechts in beperkte mate
kunnen worden tegengegaan.
Het nieuwe kabinet dient dan
ook een vermogenswinstbelas
ting in te voeren waarbij de
reële vermogenswinst die op de
verkoop van onroerend goed
wordt gemaakt, wordt belast
De kabinetsformateur stelt aan
de betrokken partijen ook voor
dat er niet alleen aan de ge
meenten bij verkoop van grond
en en ander onroerend goed een
voorkeursrecht wordt gegeven,
maar dat ook het voorkeurs
recht ten behoeve van de cen
trale overheid werkelijk wordt
geregeld. Wat betreft de herzie
ning van de wet op de Onderne
mingsraden wijst hij erop dat in
de Tweede Kamer een groot
aantal wijzigings voorstellen, 85
in totaal zijn ingediend. De ver
schillen lijken niet onoverbrug
baar. De formateur zou het
wenselijk vinden, als het nieuwe
kabinet via nota's van wijzigin
gen aan een aantal verlangens
van de Tweede Kamer tegemoet
komt. Hij acht het gewenst voor
ondernemingen met meer dan
25 werknemers de wet op de
Ondernemingsraden te handha
ven. Voor de ondernemingen
met minder dan 25 werknemers
zou de keus gelaten kunnen
worden tussen het tot stand
brengen van een personeelsver
tegenwoordiging en de wettelij
ke verplichting voor de onder
neming, periodiek een perso
neelsvergadering te beleggen.
Ook pleit Den Uyl ervoor dat de
werking van de wet wordt uitge
breid tot de overheidsbedrijven
en instellingen waarin in hoofd
zaak personen op arbeidsover
eenkomsten werkzaam zijn. In
de wet zou kunnen worden op
genomen dat over alle belangrij
ke investerings beslissingen de
I9MNENLAND/BUITENLAND
onze parlementaire redactie)
Haag In het totale kader van de sociaal-economische
itellen acht kabinetsformateur Den Uyl het van het grootste
dat zo spoedig mogelijk zekerheid wordt verschaft over
fdlijnen van de wetsvoorstellen inzake ondernemingsraden,
igensaanwasdeling, investeringsrekening en grondpolitiek.
de PvdA en het CDA leven, aldus de kabinetsformateur,
iwaar verschillende verlangens in verband met deze wets-
tellen, maar van een principiële afwijzing is totnutoe niets
leken.
voorbeeld een landbouwer weet,
dat te zijner tijd zijn grond aan
wegenaanleg moet worden op
geofferd, dan zou hij op zijn
land minder voorzieningen tref
fen, waardoor het bedrijf scha
de lijdt.
In het wetsontwerp dat nu nog
bij de Tweede Kamer ligt, zal
alsnog een bepaling moeten
worden opgenomen ter vergoe
ding van schade als gevolg van
toekomstige planologische be
slissingen. In het geheel van de
moeilijkheden rond de
idpolitiek geven de forma-
aanleiding voor te stellen,
,80. i eerst gezocht wordt naar de
wissing van het conflict hier-
2Qr. Den Uyl komt wat dit
herrreft het CDA voor een deel
6 «moet. Hij wil namelijk in de
po' sling inzake de grondpolitiek
^lening houden met bedrijfs-
lade die bedrijven kunnen
>pen als gevolg van in de
corns t te verwachten over-
^nsbeslissingen. Wanneer bij-
LE1DSE COURANT
DONDERDAG 23 JUNI 1977 PAGINA 7
ondernemingsraad aan de on
dernemingsleiding dient te advi
seren, terwijl het recht op infor
matie gezien de zwaarwegende
besluiten binnen de komende
jaren de belangen van werkne
mers zullen raken, zou kunnen
worden versterkt
De formateur acht de totstand
koming van een vermogensaan-
wasdeling op korte termijn on
misbaar. De verwezelijking van
een vermogensaanwasdeling
voor werknemers moet als een
voorwaarde worden beschouwd
voor de medewerking van de
vakbeweging aan een beleid
waarin gezien de matiging van
de kosten aan de werknemers
offers worden gevraagd. Er is
echter twijfel of de voorstellen
zoals die nu bij de Tweede Ka
mer liggen wel voor een meer
derheid van de Kamer aan
vaardbaar zijn. Den Uyl doet
een aantal voorstellen om te be
reiken dat ook het CDA zijn
steun aan de vermogensaanwas
deling zal kunnen geven. Hij
acht het in ieder geval niet
noodzakelijk dat op dit moment
een aantal alternatieve voorstel
len wordt ontworpen. Gemeend
wordt dat met amendering van
het huidige wetsvoorstel zal
kunnen worden volstaan. Den
Uyl deelt mee dat het noeuwe
kabinet zo gauw mogelijk aan
de Sociaal Economische Raad
advies zal moeten vragen over
de wetgeving ten aanzien van de
structuur van de onderneming,
waarbij ervan moet worden uit
gegaan dat de invloed van werk
nemers en kapitaalverschaffers
op de samenstelling van de raad
van commissarissen direkt moet
zijn en even groot
BALANS VAN SOWETO (SLOT)
Van onze correspondent James-MacManus
APSTAD Volgend jaar viert Zuid-Afrika een heel pijnlijke
jaardag: de Nationale Partij zal dan dertig jaar aan de macht
Met de begrijpelijke uitzondering van de regering zelf is men
r in Zuid-Afrika over eens dat het systeem dat ontworpen
om de blanke overheersing in stand te houden eenvoudigweg
t werkt. Apartheid heeft de zwarte bevolking niet verdeeld
tofcr juist verenigd.
)e opstanden in de steden vorig jaar waren bewijs genoeg dat
3ït systeem de roep om een meerderheidsbewind heeft versterkt
seer negers van het traditionele kamp, dat langzame, hervormin-
voorstaat, naar het revolutionaire kamp heeft gebracht.
=t lijkt er niet op dat er in de nabije toekomst een revolutie
mt of dat zwart Afrika het machtige Zuidafrikaanse leger zal
ivallen. Maar de koude wind die over Soweto raasde heeft
rinneringen van vroeger rassengeweld met zich meegebracht en
L :orgd voor een stevige deuk in het comfortabele bondgenoot-
cl lap tussen de twee blanke minderheden, de Engelse en de
a "ikaander bevolkingsgroepen.
n i vooraanstaand Afrikaner zakenman, die zichzelf rekent tot de
enstanders van het regime, bespreekt de plotselinge eis voor
vormingen die nu naar voren komt uit „Engelse" kringen.
Engelsen", bezweert hij, „zijn niet bereid te leven of met eer
sterven in 'dit land. Ze zijn lui, hypocriet en laf. De Afrikaner
u veel eerder dan de Engelsman de moed hebben te veranderen,
^tisschien is dat geen eerlijk standpunt, maar het is ook niet juist
J de Engelssprekende Zuid-Afrikanen afstand nemen van de
irtheid. Immers, zij legden de fundamenten van deze discrimine-
ide politiek, lang voordat de Nationale Partij in 1948 aan de
cht kwam.
ittemin blijft het een feit de eis voor belangrijke vernieuwingen
d sterk gehoord wordt, en dat er enkele spectaculaire ideeën
tafel zijn gekomen. Men kan zich nauwelijks een meer mystiek
mysterieuzer figuur voorstellen dan het hoofd van de ,3roeder-
y, id" een geheime organisatie met grote (hoewel minder worden-
npolitieke invloed die geheel toegewijd is aan de overheersing
l(j|n de Afrikaander, Gerrit Viljoen, rector van.de Rand Universiteit
Johannesburg zou de leider zijn van deze Broederbond. Onlangs
Je 1de hij dat de Afrikaanders zich beter kunnen terugtrekken naar
eigen „thuisland", waarschijnlijk in de Kaapprovincie, als een
soort „grote trek" in omgekeerde richting terug naar de Kaap. Men
heeft het zelfs over de oprichting van een staat naar Israëlisch
voorbeeld, waar de Afrikaander op zijn minst kan ontsnappen aan
het misnoegen en de verwarringen van de buitenwereld.
Te midden van deze excentrieke ontsnappingsdrift zijn de hardere
theoretici bereid alternatieve strategieeën voor de overleving in
ogenschouw te nemen. Die plannen behelzen eerder een versnelling
en verharding van apartheidsmaatregelen dan een vermindering.
Dr. Nick Rhoodie, professor in de sociologie op de Universiteit
van Pretoria, is een voorstander van „gescheiden ontwikkeling".
Hij vindt dat het systeem faalt omdat het niet snel genoeg wordt
toegepast en omdat de blanken niet bereid zijn genoeg op te
offeren.
„De kern van het probleem in Zuid-Afrika is een fundamenteel
machtsconflict", zegt de professor. „Ik geef toe dat de discrimine
rende maatregelen de zwarte bevolking ontevreden en onrustig
maken, maar het werkelijke probleem zijn niet die maatregelen,
want wetten kan je van de ene dag op de andere veranderen. De
werkelijke kern van het probleem is de strijd om de macht tussen
twee elkaar bestrijdende ethische groepen.
„Aan de ene kant heb je de blanken met wat kleurlingen en bijna
alle Aziaten. Aan de andere kant heb je de negers met de rest
van de kleurlingen. Ik geloof niet dat je deze twee machtsblokken
kunt samenvoegen binnen een staatssysteem, dat is nog nooit
voorgekomen. Het antwoord is twee afzonderlijke republieken op
te richten binnen een federatie".
Dit „onafhankelijk thuisland" beleid is niet nieuw, het is zelfs de
grondsteen van de apartheid. Professor Rhoodie snijdt wel iets
nieuws aan wanneer hij het heeft over noodzakelijke opoffering
voor het opzetten van een „situatie als in Joegoslavië, waar er
zes republieken zijn en twee autonome gebieden binnen een
multi-raciale, multi-religieuze federale staat".
President Tito zal misschien minder gelukkig zijn met de vergelij
king, maar academici die voor de apartheid zijn zien er blijkbaar
geen bezwaar in de enorme ideologische verschillen over het hoofd
te zien, wanneer ze het hebben over het oprichten van een federale
staat naar Joegoslavisch voorbeeld.
„Wat mijn eigen mensen verkeerd deden was 20 jaar te ver
knoeien", zei de professor, „we hebben nu een versneld programma
nodig om te overleven De blanke moet wat investeren in die
