Torenflats
in Londen
onbereikbaar
te gin moet zich waarmaken
noor binnen- en buitenland
Britse vorstin schouwt bescheiden Britse vloot
ïarde noten bij
Onderhandelingen
Brezjnev-Giscard
Politie in Londen
treedt hard op
bij wilde staking
Haldeman
de cel in
Jt'
Vlucht99
naar Mars
schokt
Britse
t. v.-kijkers
Cruise-raket
verongelukt
GEEN MUNITIE DAN
MAAR EXECUTIES MET
DYNAMIET IN ETfflOPIE
Deventer nooit meer „Een brug te ver99
BTENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 22 JUNI 1977 PAGINA 7"
0 onze correspondent Eric
Silver)
lUZALEM De nieuwe Is-
ische premier Begin, die
indag zijn ambt heeft aan-
rd, is van plan tegen het
1 van deze maand naar Was-
fton te reizen voor een aan-
gesprekken met president
ter. Dit is aangekondigd na
ontmoeting met de Ameri-
nse ambassadeur in Israël,
Wel Lewis. Tot het bezoek
Begin aan de V.S. zal de
den-Oostendiplomatie pas
op de plaats maken. Ameri-
ïse functionarissen hebben
verwachting uitgesproken
de Amerikaanse minister
buitenlandse zaken Vance
tweede rondreis door het
ed pas later in de zomer zal
nnen.
iident Carter heeft de afge-
n week alles in het werk
eld om de Israëliërs op het
te drukken dat er voorlopig
geen reden tot alarm is.
>mo Goren, opperste rabbi
Israël, werd al door Carter
liens belangrijkste adviseurs
buitenlandse zaken met al-
ïremonie ontvangen. Vervol-
werd vice-president Mon-
ingelicht ter voorbereiding
een uiteindelijke verklaring
de doelstellingen van de
rikaanse regering.
•lische functionarissen von-
dat er niets nieuws was in
wat Mondale zondag te zeggen
had, maar ze putten enige hoop
uit het feit dat er niet gesproken
werd over oud, half-vergeten re
soluties van de V.N. waarin Pa
lestijnse vluchtelingen compen
satie werd beloofd en waarin
plannen gemaakt waren voor
lastige scheidslijnen. Het Pales
tijnse thuisland werd steun toe
gezegd via een subclausule van
de „Jordaanse keuze" hoewel de
Amerikanen destijds nog spra
ken van „kleine veranderingen"
van de grenzen van vóór 1967.
De indruk groeit hier steeds
meer dat er sprake is van een
stilzwijgende overeenkomst: als
Begin ophoudt van de daken te
schreeuwen dat Israël vast moet
houden aan de „bevrijde gebie
den" zal Carter hem het voor
deel van de twijfel gunnen tót
ze elkaar in het Witte Huis spre
ken. Inderdaad is Begin de laat
ste tijd wat minder rigoureus,
maar dat betekent niet dat hij
nu minder vastberaden is.
Dat werd nog eens bevestigd in
de coalitie-overeenkomst die on
dertekend werd door de Likoed
van Begin, de Nationale Reli
gieuze Partij en de ultra-ortho
doxe Agoedat Israël. De richtlij
nen voor het buitenlands beleid,
opgesteld door Begin, stellen
duidelijk dat de nieuwe regering
alle buurlanden uitnodigt om te
gaan onderhandelen voor een
vredesovereenkomst. Er zouden
geen voorwaarden vooraf zijn
en en elke partij zou vrij zijn
om met welk voorstel dan ook
voor de dag te komen.
Hoewel de nieuwe premier her
haald heeft, dat het joodse volk
„historische en eeuwige rech
ten" heeft op de westoever van
de Jordaan, zegde hij toe daar
niet de Israëlische wet te zullen
invoeren „zolang vredesonder
handelingen tussen Israël en
zijn buren verwacht worden."
Maar de regering blijft gebon
den aan het plannen maken
voor en het bouwen en aanmoe
digen van „nederzettingen in het
thuisland, zowèl in de steden als.
op het platteland, in navolging
van de zionistische doelstellin
gen en veiligheidsvoorwaar
den". Deze meer praktische be
nadering van de annexatie was
de prijs die Begin moest betalen
voor de medewerking van Mosje
Dajan aan zijn regering. Dajan
is minister van buitenlandse za
ken. Zijn formulering van het
buitenlandse beleid was echter
niet genoeg om ook Yigael Ya-
dins Democratische Beweging
voor verandering tevreden te
stellen.
De professor zag geen kans om
een uitspraak van de kiezers uit
te lokken voor een compromis
met de Arabieren en vond het
daarom beter met zijn 15 parle
mentsleden in de oppositie te
gaan. Voorlopig lijkt de kans
gering dat Yadin de drie minis
terposten zal aannemen die Be
gin open gehouden heeft voor
het geval dat de Democratische
Beweging van gedachten veran
dert.
De nieuwe regering, die maan
dag aan de Knesset is voorge
steld, kan rekenen op 63 van de
120 zetels in het parlement
Daaronder is ook Dajan, die als
onafhankelijke afgevaardigde
zitting had toen het parlement
vorige week van start ging. De
Arbeiderspartij, op wier lijst
Dajan de verkiezingen in ging,
kan op geen formele wijze de
ex-minister van defensie dwin
gen weer binnen haar gelederen
plaats te nemen.
Begin was zondag vol vertrou
wen dat zijn regering een zeer
stabiele zou zijn. Hij heeft een
meerderheid in zetels, waar vol
gens hem „mee te werken valt".
Maar de Likoedcoalitie begint
haar regeringstermijn met
vraagtekens achter zijn drie be
langrijkste ministers: generaal
Dajan van buitenlandse zaken,
Ezer Weizman van defensie en
Simha Erlich van financiën, die
tevens leider is van de liberale
vleugel van de Likoed.
Dajan zal hard moeten vechten
om de indruk weg te werken dat
hij er voornamelijk voor de
show bij zit. Immers, voor de
buitenwereld is hij „mr. Israël",
de bekende held die altijd een
gehoor kan oproepen.
In het verleden (bijvoorbeeld in
1974 tijdens de onderhandelin
gen over terugtrekking met
Egypte en Syrië) toonde hij te
beschikken over een vindingrij
ke geest die van.de ene dag op
de andere oude oplossingen kon
laten varen en met nieuwe op
de proppen kon komen.
Weizman gaat naar het ministe
rie van defensie met een onbe
rispelijk militair verleden. Meer
dan wie ook schiep hij de mo
derne Israëlische luchtmacht.
Hij was het die het aanvalsplan
opstelde waarmee Israël op de
eerste morgen de zesdaagse oor
log won. Maar in de politiek is
hij min of meer een nieuweling.
In 1969-70 was hij voor korte
tijd minister van transport in de
nationale eenheidsregering,
maar ging weer terug in het
bedrijfsleven, nadat hij een
machtsstrijd met Begin verloren
had.
De verkiezingscampagne van
1977, die hij voor de Likoed.
voerde, was zijn politieke reha
bilitatie.
Erlich is een oude rot in het
parlement, maar zijn econo
misch beleid zou een tweestrijd
in het land kunnen ontketenen.
Hij heeft zich uitgesproken voor
„gecontroleerde werkloosheid",
heeft professor Milton Fried
man uitgenodigd hem te advise
ren en is vastbesloten de macht
in te tomen van de Hostradroet
Terwijl (linksboven) Simon
Peres, Yigal Allon (midden)
en Abba Eban toezien, wen
sen premier Menachem Be
gin, Mosje Dajan en Ezer
Weizman elkaar geluk, na
dat het Israëlische kabinet
de nieuwe regering had
aanvaard.
(de vakcentrale) alsmede de fi
nanciële privileges van de kib-
boetsbedrijven teniet te doen.
Al met al vormt dat een frontale
aanval op het beleid dat de Ar
beiderspartij dertig jaar lang
heeft gevoerd.
Copyright The Guardian
WASHINGTON (AP) - H. R.
Haldeman, de naaste medewer
ker van ex-president Richard
Nixon, is gisteren de cel inge
gaan. Hoewel hij zich pas van
daag hoefde te melden ging hij
een dag eerder, waarschijnlijk
om verslaggevers te ontlopen.
De voormalige minister van jus
titie John Mitchell, die evenals
Haldeman in verband met het
Watergate-schandaal een gevan
genisstraf van 2 1/2 tot 8 jaar
heeft gekregen, zou zich van
daag bij de gevangenis melden.
Het was gisteren precies 28
maanden geleden dat Halde
man, Mitchell en John Ehrlich-
man door rechter John Sirca
waren veroordeeld.
Behandeling
visserij geschil
uitgesteld
LUXEMBURG (ANP) - Het
Europese hof van justitie in Lu
xemburg is ingegaan op het ver
zoek van de Europese Commis
sie („dagelijks bestuur" van de
EG) om een uitspraak inzake
het Nederlandse-Ierse visserij
geschil nog even uit te stellen.
De Europese Commissie moet
echter wel, voor de eerste juli,
het hof melden of er voortgang
gemaakt is met een poging een
verzoening tot stand te brengen
tussen het Nederlandse en Ierse
standpunt. In Ierland wordt
thans een nieuwe regering ge
vormd.
LONDEN (UPD Op 28 juni
schouwt koningin Elizabeth
van Groot Brittannië haar ma
rine. Het zal het laatste specta
culaire onderdeel zijn van de
feestelijkheden ter gelegen
heid van haar 25-jarig rege
ringsjubileum. Men verwacht
dat ruim een miljoen toe
schouwers te land en ter zee
met een mengeling van vreug
de en nostalgie bij de vloot-
schouw aanwezig zullen zijn.
Nostalgie, want de Britse ma
rine is niet meer de marine
„die de zeeën beheerst" en in
1935 op dezelfde plaats werd
geschouwd door koning Geor
ge V.
Het is ook niet de marine die
de kroning van Elizabeth in
1953 opluisterde. Toen was zij
nog de op één na grootste ter
wereld, achter de Verenigde
Staten. De vloot die Elizabeth
in Spithead, een nauwe zee
engte tussen Portsmouth en
het eiland Wight aan de Engel
se-Kanaalkant van Groot-Brit-
tannië aan zich voorbij zal
zien varen, zal twee vliegdek
schepen, de Hermes en de Ark
Royal, omvatten. De ark Royal
wordt daarna voor schroot
verkocht of in de mottenballen
gelegd. Na de vliegdekschepen
volgen schepen van kleiner ka
liber, waaronder onderzeeërs
met atoomaandrijving. De
atoomonderzeeërs die zijn uit
gerust met polarisraketten
doen niet mee.
Om te voorkomen dat de ko
ningin zich zou moeten afvra
gen of ze „hiervoor helemaal
uit Londen is moeten komen,"
verlenen de marineschepen
van bevriende landen hun me
dewerking. Nederland komt
met een fregat dat een balach
tige radarconstructie op de
brug heeft en daarom bekend
staat als de „Kojak".
Behalve marineschepen zullen
aan de koningin voorbij varen
koopvaardij schepen, waarvan
de tanker „British Respect"
van de BP met zijn 270.000
ton, het grootste van de hele
vloot zal zijn. Ook Russische
schepen zijn van de partij.
Koningin Elizabeth en prins
Philip zullen de vloot schou
wen vanaf het koninklijke
jacht Britannia, als gasten van
de admiraliteit
Russische president Breznjev strijkt zijn haren recht nadat hij een
ans heeft gelegd bij het graf van de onbekende soldaat onder de
c de Triomphe. Rechts de Russische minister van buitenlandse zaken,
idrei Gromiko, die de linten nog wat bijschikt
ki [ARIJS (AFP) Dc tweede gespreksronde tussen
Ieonid Brezjnev, partijleider en president van de
ovjet-Unie en zijn gastheer, de Franse president
iscard d'Estaing, is in een „zeer openhartig sfeer"
erlopen. Een term, die in het diplomatieke spraak-
ibruik betekent dat er enkele harde noten zijn
kraakt en dat er meningsverschillen aan de dag
jn getreden. De verschillen van mening betreffen
e visie op het ontspanningsproces, de verbeterde
i erhouding van Frankrijk met de Navo en de ontwa-
tning.
resident Giscard heeft gisteren, zonder zijn gast te ontzien erop
ïhamerd dat .matiging in de ideologische strijd" voor Frankrijk
in essentiële voorwaarde voor de internationale ontspanning is.
at standpunt heeft nog geen twee jaar geleden, tijdens Giscards
ezoek aan Moskou, een duidelijk misnoegen opgewekt bij de
ussische leiders. Nadat Brezjnev maandag zijn „ontspanningsmo-
oloog" had gehouden, gaf Giscard gisteren zijn visie. Volgens
igeringswoordvoerder Lecat verbond de Franse president vier
oorwaarden aan het ontspanningsproces:
Matiging van de ideologische strijd,
.Respecteren van de rechten van de mens en de fundamentele
rijheden;
- Niet-inmening in de binnenlandse aangelegenheden van andere
laten;
Erkenning van het feit, dat de ontspanning voor alle delen van
e wereld moet gelden.
)at laatste wordt gezien als een verwijzing naar de groeiende
nvloed van de Sovjet-Unie in Afrika. Ook de vermelding van de
nensenrechten in deze opsomming zal bij Brezjnev wel niet in
joede aarde zijn gevallen.
Brezjnev drong aan op een actievere rol van Frankrijk in het
streven naar internationale ontwapening. Frankrijk heeft zich tot
dusver afzijdig gehouden van besprekingen over het afremmen van
de wapenwedloop, als de VN-ontwapeningsconferentie in Genève.
Giscard antwoordde dat Frankrijk dat alleen kan doen „in het
kader van een algemeen en zeer doelmatig gecontroleerd ontwape-
rir>gsproces. De franse defensie zal nooit beneden een minimum-ni
veau van veiligheid mogen dalen".
Be Russische partijleider uitte ook zijn bezorgdheid over de
nauwere banden tussen Frankrijk en de Navo. Hij ging in op de
i.nieuwe doctrine" van de Franse chef-staf generaal Guy Mery, die
een strategie bepleit waarin de verdediging van Frankrijk zich niet
noodzakelijkerwijs binnen de Franse grenzen hoeft af-te spelen.
Frankrijk
verdrinkt in
zijn wijn
LUXEMBURG (AP) De
wijnoverschotten in West-
Europa dreigen zo groot te
worden dat de ministers
van landbouw van de EG
er in de herfst een speciale
vergadering aan zullen wij
den.
De Franse minister van
landbouw Pierre Mehaigne-
rie zou tijdens een vergade
ring achter gesloten deuren
hebben gezegd dat Fran
krijk nog 26 miljoen hecto
liter over heeft van de
oogst van vorig jaar. Bo
vendien verwachten de
Fransen dit jaar een over
schot van 28 miljoen heet-
olieter. Frankrijk is boven
dien verplicht jaarlijks 5
miljoen hectoliter Italiaan
se wijn in te voeren.
LONDEN (AP) - De Britse te
levisiekijkers zijn maandag
avond het slachtoffer geworden
van een documentaire, die sug
gereerde dat het einde van de
wereld nabij was. Gemeld werd
dat Amerikaanse en Russische
autoriteiten met elkaar samen
werkten om de aarde te verla
ten. Een van de onderdelen van
het vluchtplan was het vestigen
van een kolonie Amerikaanse
en Russische geleerden op
Mars.
Het programma Alternative-3,
bleek een grap te zijn van de
commerciële omroepmaatschap-
pij Anglia. De telefoons van de
Britse omroep, kranten en pers
bureaus stonden roodgloeiend
toen de kijkers zich begonnen te
realiseren dat de wetenschappe
lijke feiten die zij hadden gezien
op verzinsels berustten.
In het programma werden in
een schokkende documentaire
stijl bewijzen aangevoerd voor
leven op Mars, mensen die van
het aardoppervlak verdwenen,
een steeds dikker wordende
dampkring als gevolg van de
luchtvervuiling en geheimzinni
ge gebeurtenissen op de maan
Staking
vuilnisdienst
In Lissabon staken de ar
beiders van de vuilnisdienst
nu al weer vijf dagen. Het
vuil hoopt zich op en ver
spreidt door de hitte een
ondragelijke stank. Hier
spuit een bewoner een des
infecterende stof op een
hoop vuil om ongedierte te
bestrijden.
WASHINGTON (AFP) - Bij
een proeflancering in de Stille
Oceaan is maandag een Ameri
kaanse cruise-raket veronge
lukt, zo is bekendgemaakt door
een woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van defen-
Het ongeluk deed zich voor bij
de eerste lancering van een crui
se-raket onder water door een
onderzeeër.
Hoewel de raket op juiste wijze
boven water kwam en ook de
motor tijdig aansloeg, raakte
het projectiel korte tijd later
zijn stabiliteit kwijt en stortte in
zee.
Belgrado-overleg
vastgelopen
BELGRADO (UPD - Het am-
bassadeurs overleg in Belgrado,
voorafgaand aan de conferentie
waarop moet worden nagegaan
wat er terecht is gekomen van
de accoorden die in 1975 op de
Europese veiligheids conferentie
in Helsinki gesloten zijn, is gis
teren in een impasse geraakt.
Men is er niet in geslaagd de
agendavoorstellen van het Sow-
jetblok en die van de Westelijke
landen op elkaar af te stemmen.
Het overleg is verdaagd en zou
vandaag hervat worden. Het
gaat daarbij met name om de
vraag welke plaats de „balans
van Helsinki" op de agenda
m<get innemen.
LIFTMECANICIENS IN STAKING:
(Van onze correspondent Roger
Simons)
Londen In Groot-Brittannië
is het momenteel geen pretje
meer dan drie hoog te wonen.
1200 mecaniciens van Otis'
grootste liftenfabriek, staken al
vijf weken, met het gevolg dat
steeds meer liften van hotels,
flats en kantoorgebouwen stil
vallen.
Londen is het ergst getroffen.
Bejaarden, gehandicapten en
zwangere vrouwen zitten hope
loos gevangen in flats van toren
hoge woningcomplexen met
vaak meer dan twintig etages.
De melkboer, de postbode en
andere leveranciers weigeren
hoger te klimmen dan zes ver
diepingen. Voor iemand die op
de 23ste etage van het „James
Sinclair Point" een flatgebouw
in Oost-Londen woont, waarin
alle liften buiten gebruik zijn, is
het 368 trappen hoog.
De wilde staking van de mecani
ciens werd vijf weken geleden
veroorzaakt door een ruzie over
het feit, dat acht werktuigkundi
gen die liften plaatsen in sta
tions van een nieuwe Londense
metrolijn, over geen behoorlijke
kleedkamer konden beschikken.
(Van onze correspondent Roger
Simons)
LONDEN De nieuwe Lon
dense politiecommissaris David
McNee wordt door extreem
linkse socialistische Lagerhuis
afgevaardigden ervan beschul
digd zijn agenten opdracht te
hebben gegeven bijzonder hard
handig op te treden tegen sta
kerspos ten, die iedere dag de
wacht betrekken voor de Grun-
wick-filmfabriek te Willesden
in Noord-Londen. A1 54 weken
is een deel van het personeel
van dit bedrijf in wilde sta
king, omdat een aziatiscbe ar
beidster geweigerd heeft lid te
worden van Apex, een bepaalde
vakvereniging.
George Ward (44), de Anglo-In-
dische directeur van dit filmbe
drijf, is niet bereid Apex als
vakvereniging te erkennen. Hij
heeft het standpunt ingenomen,
dat zijn personeel volkomen
vrijgelaten moet worden wat
eventuele toetreding tot een
vakbond betreft „Ik geloof in
vrije keuze", zegt hij.
Het Grunwick-geschil dreigt een
van de meest gevaarlijke Britse
sociale conflicten te worden, alt
hans wat de politieke aspecten
ervan betreft Iedere morgen
proberen honderden stakerspos-
ten, onder wie veel personeelsle
den van andere bedrijven en
extreem-linkse opruiers, te be
letten, dat werkwillige arbeid
sters in de filmfabriek komen.
Zij worden telkens per autobus
ter plaatse gebracht.
De politie treedt hard op en
arresteert de gevaarlijkste her
rieschoppers. Gistermorgen was
de linkse socialistische afge
vaardigde Audrey White een
van de gearresteerden.
STOCKHOLM (Reuter) Stefan de Vylder, die voor Zweden
ontwikkelingswerk in Ethiopië heeft gedaan, heeft in Stockholm
verklaard dat de militaire machthebbers in Ethiopië eerder dit
jaar nog maar zo weinig munitie hadden dat zij voor terechtstel
lingen dynamiet of bet mes gingen gebruiken.
„Half maart," aldus de Vylder, „werden rond 120 studenten naar
een terrein buiten Addis Abeba gebracht en daar met dynamiet
opgeblazen. Het merendeel van de 655 jongemensen die volgens
de Ethiopische autoriteiten in mei zijn terechtgesteld, zijn met het
mes omgebracht De kelen bleken doorgesneden te zijn." De Vylder
zei voorts, dat gelden voor scholen en ziekenhuizen in Ethiopië
voor militaire doeleinden worden gebruikt Op deze manier wordt
Zweeds geld gebruikt ter voorbereiding van de massamoord op
200.000 arme Ethiopische boeren." Volgens De Vylder moeten de
verwanten van de terechtgestelden op last van de autoriteiten in
Addis Abeba rond 135 gulden betalen voor een 'nette' begrafenis.
De machthebbers kopen met dit geld munitie.
(Van onze filmredactie)
DEVENTER Gisteravond beleefde Deventer de eerste vertoning
van de oorlogsfilm „Een brug te ver" over de slag bij Arnhem.
De stad waar deze film werd gemaakt, Deventer, beleefde niet
de wereldpremière, zelfs niet de Europese première, want zelfs
Londen was Deventer nog een slag voor.
Het publiek bestond uit zeshonderd genodigden, overwegend men
sen van politie, brandweer en gemeente, die het vuur uit hun
sloffen hebben gelopen voor producer Joseph Levine, die Deventer
helemaal vergat na voltooiing van de film. Later op de avond
verscheen wel in de zaal regisseur sir Richard Attenborough. Voor
hem werd niet eens meer geklapt, omdat burgemeester H. Posthu-
ma toen al met teleurstelling in zijn stem er gewag van had
gemaakt hoezeer Deventer na alle inspanningen voor de mensen
van de film zich vergeten voelt
Het uiteindelijke resultaat viel de meeste Deven ten aren bovendien
erg tegen. Men vond de film rommelig en langdradig. Er klonk
dan ook geen bijval uit de zaal.
Gemeentelijk organisator Cor van Eijk zei desgevraagd, dat Deven
ter iets dergelijks geen tweede keer meer zal doen. „Er is wel wat
aan de filmmakers verdiend", zegt hij, „maar daar heeft de hele
stad grote last van ondervonden. Dit nooit meer".
