PPR moet
les leren
mt
verkiezingsuitslag
Britten beginnen feestweek voor hun zilveren koningin
BAS DE GAAY
FORTMAN:
Meer pedagogie in aanstaand
Internationaal Koorfestival
Handels „Admeto":
lang snoer
van verukkelijke aria's
Ketting's muziek geïnspireerd
door oma's salon
BINNENLAND/KUNST
LEIDSE COURANT'
VRIJDAG 3 JUNI 1977 PAGINA 12
De zesenveertig opera's die Hündel naliet, zijn
schatkamers die we te zelden betreden. Meer nog
dan aan zijn oratoria heeft de meester zijn onuit-
puttelijke scheppingskracht aan die opera's gege
ven maar ze waren na zijn dood gauw vergeten.
Lang heeft de muziekwereld gedacht dat ze niet
meer te redden waren.
Ten onrechte. Sinds 1920 komt langzaam een
herwaardering op gang. Dat het langzaam gaat,
is begrijpelijk. Er is nauwelijks materiaal waar de
huidige uitvoeringspraktijk wat mee kan beginnen,
en de luisteraars moeten bereid zijn de conventies
van deze barokopera's te aanvaarden. Hoge man
nenstemmen zingen heldenrollen; voor zover er
van handeling sprake is, ligt die in de vertellende
recitatieven; er zijn nauwelijks vokale ensembles;
de bijna eindeloze reeks da capo-aria's zijn sym
metrisch gebouwd zodat het eerste deel na het
middendeel altijd wordt herhaald. Wie dat alles
weet te aanvaarden, kan genieten van verrukkelij
ke muziek die op zichzelf rijk is aan afwisseling.
Om dat te ervaren is een scenische vertoning
wenselijk maar niet strikt noodzakelijk.
Dat is gisteren in het uitstekend bezette Amster
damse Concertgebouw opnieuw aangetoond. Alan
Curtis, Amerikaans musicoloog, presenteerde er
zijn samen met de Engelse H&ndel-kenner Winton
Dean gemaakte, op onlangs ontdekt authentiek
materiaal gebaseerde versie van de Höndel-opera
die in zijn tijd het populairst was: „Admeto"
(1727), een vrije bewerking van Euripides' mytho
logisch liefdesdrama „Alkestis".
De met zorg gekozen solisten waren stuk voor stuk
uitstekend; zij zongen van mooi tot subliem, ook
in de rijke versieringen. Ik kan mij voorstellen
dat de titelrol van de mannelijke alt in Handels
dagen een wat dramatischer uitbeelding kreeg dan
nu van de Belgische contra-tenor René Jacobs
maar vokaal was hij een lust voor het oor. Veel
bewogener en met een heel ander geluid zong de
Britse contra-tenor James Bowman de partij van
de broer van de koning. De twee vrouwelijke
rivalen Antigona en Alceste werden prachtig uitge
beeld door de sopranen Jill Gomez en Rachel
Yakar. Max van Egmond en Ulrik Cold namen
met succes twee partijen voor lage mannenstem
men voor hun rekening.
Akoestisch zou het beter zijn geweest als de
vokalisten niet achter maar vóór het orkest waren
opgesteld. Nu moesten ze de barrière van „II
Complesso barocco" overwinnen. Dat dertig man
sterke orkest was overigens wel iets bijzonders.
De musici hanteerden hun 18e eeuwse instrumen
ten naar de aanwijzingen van Handels tijdgenoot
Fougeroux. Een bijzondere belevenis!
Zelfs Curtis had in het lange werk coupures
moeten aanbrengen die aan het geheel overigens
geen afbreuk deden. De enthousiast ontvangen
uitvoering zal weldra ook op de plaat te krijgen
zijn.
J. KASANDER
Hoewel de componisten Villa-
Lobos, Ibert en Barber onget
wijfeld een taak hadden op het
concert, dat het Ensemble M
gisteravond in het Haagse Dili-
gentia gaf, het ging bij dit Hol
land Festival-gebeuren uite
raard om de première van het
werk voor vier vocalisten en
instrumentaal ensemble „O, gij
Rhinoceros", dit jaar door Otto
Ketting geschreven.
Het werk is een collage geba
seerd op een verzameling mu
ziekjes uit het midden van de
vorige eeuw, „Houw en Trouw"
van Heye met vaderlandse liede
ren en opera's van Verdi. Op
een projectiescherm aan
schouwt men een aantal titels
en die riepen reeds onmiddellijk
de lachlust van het niet zo talrij
ke publiek op. Mijn Nederland,
Kanapee-mars, Blau ist ein
Bliimchen", Die alte Tante en
Jij komt vanavond de deur niet
meer uit, dat waren enkele ti
tels. "Ketting heeft er karakter
stukjes van gemaakt die thuis
horen in de salon van 1867 en
ondanks de satire gaat achter
het geheel toch een stukje nos
talgie schuil. De lachers heeft
hij op z'n hand, temeer omdat
de regie-adviezen van Jan
Bouws bewust het komisch ac
cent accentueren. Hoe goed ook
gepresenteerd (met de sopraan
Anne Haenen als ster), het werk
is zo typisch geschreven voor
een festival, dat het aantal op
voeringen geen record lijkt te
gaan slaan.
Vanwege het sfeertje hadden de
leden van Ensemble M en ook
dirigent David Porcelijn zich in
de pauze keurig in rokkostuum
gestoken. Heiter Villa-Lobos
werd begroet in het dagelijks
costuum. Zijn Choros VII is niet
meer dan aardige, effectvolle
speelmuziek zoals ook Milhaud
wist te prsenteren in zijn van
Zuid-Amerikaanse ritmen door
spekt oeuvre. Virtuoos geschre
ven voor het weinig gehoorde
soloinstrument, de alt-saxofoon,
schreef Ibert een Concertino da
Camera. Knap gespeeld door Ed
Boogaard.
Succes ook oogstte „A Hand of
Bridge" van de Amerikaan Sa
muel Barber op tekst van Me-
notti. Componist en tekstdichter
graven niet diep, doch weten
met raffinement een boeiend
theaterstukje in elkaar te zetten.
A. H.
Opbrengst boek
over slag om
Arnhem voor
Britse
oorlogsgraven
APELDOORN (ANP) -
Een bedrag van 5.000 gul
den is vanmorgen aangebo
den aan de Britse Oorlogs-
gravencommissie. Het is de
opbrengst van de eerste uit
gave (van 4.600 exempla
ren) van het boek „Zwe
vend naar de dood, Am-
hem 1944", sgeschreven.
door majoor A. L. J. van
Vliet van de sectie krijgsge
schiedenis van de konin
klijke landmacht en adju
dant Th. Peelen van de staf
van het Eerste Legerkorps.
De overhandiging van het
bedrag aan A. G. de Wall,
die belast is met het toe
zicht op de Britse Oorlogs
kerkhoven in West-Europa,
geschiedde in de Koning
Willem III te Apeldoorn. In
deze kazerne vond in sep
tember en oktober 1944 de
verpleging plaats van onge
veer 1.200 Britse en Poolse
militairen, die tijdens de
slag om Arnhem in krijgs
gevangenschap geraakte.
Het boek „Zwevend naar
de dood, Arnhem 1944" be
schrijft aspecten van de
slag om Arnhem, welke
niet of nauwelijks bekend
waren. Gebruik is gemaakt
van authentieke gegevens
en onbekend fotomateriaal.
Ook de opbrengst van de
tweede druk van 10.000
exemplaren wordt afgedra
gen aan De Britse oorlogs-
gravencommissie.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG - „Als de
PPR geen les leert uit de
teleurstellende verkie
zingsuitslag, wordt de
kans op een nieuwe op
bloei van de partij
steeds kleiner".
Dit is de mening van
Bas de Gaay Fortman,
die op 7 juni officieel
afzwaait als PPR-Twee-
de Kamerlid en daarmee
tegelijk als voorzitter
van de tot voor kort nog
zevenkoppige radikalen-
fractie. Hij wordt opge
volgd door Ria Beckers,
die de ondankbaar lij
kende taak krijgt om de
nu tot drie personen ge
slonken fractie te leiden
over het pad der politie
ke oppositie.
Het doet Bas pijn in het
hart, dat het allemaal zo
gelopen is. Weliswaar heeft
hij zelf, in 1973 al, bewust
gekozen voor zijn vertrek
uit de Tweede Kamer na
de nieuwe verkiezingen,
maar nu hij ziet wat hij
achterlaat, vervult hem dit
afscheid toch met de nodi
ge frustaties. „Dat we zijn
teruggevallen van zeven
naar drie zetels is voor een
belangrijk deel te wijten
geweest aan twee strategi
sche fouten, sterker nog:
strategische stommiteiten".
„De eerste stommiteit was, dat we een
regeerakkoord hebben gesloten met de
PvdA. Dat hadden we niet moeten
doen. We hadden zelfstandig de verkie
zingen in moeten gaan. Ik ben zelf ook
schuldig aan dat regeerakkoord, dat
geef ik toe. Maar ik verwijt mij nu
constant de fout, dat ik niet tijdig heb
ingezien, dat het sluiten van zo'n ak
koord volkomen verkeerd was.
Die resolutie met dat gedoe over formu
les voor een eventuele regering met het
CDA, dat was voor ons het begin van
de narigheid, vooral toen de PPR de
acht-acht-plus-formule wilde wijzigen in
tien-zes. De tweede stommiteit was, dat
de PPR na de val van het kabinet
besloot om in ieder geval niet met het
CDA te gaan regeren. Dat heeft ons
veel stemmen gekost en bovendien
heeft het de kans op een progressief
kabinet sterk verkleind", aldus De Gaay
Fortman.
Volgens hem had de PPR erop moeten
aansturen om in ieder geval te gaan
regeren. Het liefst in een puur progres
sief kabinet, maar desnoods ook met
het CDA. „Het gaat er namelijk om, dat
je als partij invloed kunt uitoefenen, dat
je het beleid in een bepaalde richting
kunt sturen, zoals we ook de afgelopen
vier jaar regelmatig hebben kunnen
doen".
Voor Bas de Gaay Fortman is er een
gulden stelregel: „politiek is niet gelijk
hebben, maar gelijk krijgen". Hij vindt,
dat de PPR zich die regel in de afgelo
pen tijd meer voor ogen had moeten
houden. En met name ook volgend jaar,
als er verkiezingen zijn voor gemeente
raden en Provinciale Staten, zal de PPR
zich bewust moeten zijn van de waarde
van die regel. „De PPR moet een les
leren uit wat er nu gebeurd is", zegt
hij.
„Bij de verkiezingen van volgend jaar
kunnen we weer helemaal terugkomen.
Juist voor gemeenteraden en staten
kunnen we met ons program ontzettend
veel bereiken. We moeten eenvoudigweg
de kiezers vragen om ons louter op dat
program en op basis van wat er in
gemeenteraden en staten door PPR-
mensen is gedaan, te steunen. En daar
bij moet dan asjeblieft niet gepraat
worden over het vormen van program
colleges, progressieve meerderheidscol
leges enzovoort. Dat is knoeiwerk in de
marge en dat breekt je als partij op.
En tenslotte, wat die komende verkie
zingscampagnes betreft: er zal niet uit
sluitend de nadruk móeten worden ge
legd op onze ideëen over kernenergie.
De PPR mag beslist geen „SGP van de
kernenergie" worden. Het zou onwaar
achtig zijn als we zo'n imago zouden
krijgen, want we hebben nog zo veel
meer te bieden".
Hoewel Bas de Gaay Fortman uit de
Tweede Kamer stapt, de politiek zegt
hij beslist niet vaarwel. Op Prinsjesdag
zal hij zijn intrede doen als lid van de
Eerste Kamer. Hij is dan weer helemaal
professor de Gaay Fortman, want met
ingang van 1 juni is hij bij het Institute
of Social Studies in Den Haag benoemd
tot gewoon hoogleraar in de „politieke
economie", hetgeen ruwweg inhoudt,
dat hij onderricht geeft over de econo
mische orde van de westerse wereld in
verhouding tot die van de arme landen.
Tot nu toe, gedurende zijn zesjarig lid
maatschap van de Tweede Kamer, is hij
als buitengewoon hoogleraar (voor 1
dag per week) aan het Institute of
Social Studies verbonden geweest.
Ik verheug me erop, lid van de Eerste
Kamer te worden", aldus De Gaay Fort
man. „Het politieke werk daar is wat
rustiger, wat minder intensief dan in de
Tweede Kamer. En toch houd ik vol
doende voeling met het parlementaire
gebeuren aan de andere kant van Het
Binnenhof. Veel van de ervaring die ik
heb opgedaan als Tweede Kamerlid,
kan ik nu gebruiken in de senaat. Over
igens moet ik over die ervaringen in de
Tweede Kamer nog wel wat kwijt. Mijn
fijnste tijd heb ik gehad in 1973 en 1974.
In 1973 vanwege de constructieve rol
die wij als PPR hebben kunnen spelen
bij de kabinetsformatie en in 1974 om
dat het toen zo goed ging met de partij
als geheel. Bij de verkiezingen voor de
Provinciale Staten ging de PPR op
nieuw vooruit. Dat was nog nooit eerder
gebeurd: dat een partij die voor het
eerst aan de regering deelneemt, bij
volgende verkiezingen weer winst
boekt. In 1975 kwamen er helaas wrij
vingen in de fractie, toen onze fractiege
noot Pier van Gorkum een hardere
meer radikale lijn propageerde. Hij is
er toen weliswaar uitgestapt, maar
daarna is er toch veel gezeur gebleven,
zowel in de fractie als in de achterban
van de partij. Ik heb het als bijzonder
vervelend ervaren dat sinds 1975 in de
PPR steeds meer over de politieke stra
tegie is gekletst, terwijl daarbij het re-
geerbeleid en de politieke ideëen van de
PPR minder aandacht kregen. Maar let
wel: ik zie beslist niet om in wrok.
Integendeel. Ik heb over het geheel
genomen een geweldige tijd in de Twee
de Kamer gehad. We hebben veel ge
leerd en bovendien veel constructiefs
gedaan. Ik hoop van harte dat de nieu
we fractie ook veel constructief werk
kan en wil doen. En in vredesnaam niet
voortdurend schoolmeestertje spelen te
genover de PvdA".
Van onze kunstredactie
DEN HAAG - Het Internatio
nale Koorfestival dat om de
twee jaar in Den Haag wordt
gehouden, begint 17 juni in het
congresgebouw met een concert
waarop het Residentie-Orkest,
een jongerenkoor uit Boedapest
en solisten werken van Liszt en
Kodsdy uitvoeren. De volgende
dag strijden jeugd- en mannen
koren om de eer, op 20 juni
kinder- en vrouwenkoren en op
21 juni gemengde koren.
Op de avonden van de con-
coursdagen zijn er presentatie-
concerten waarvoor van elke ca
tegorie de drie beste koren wor
den uitgenodigd mits zij van het
maximaal te behalen aantal van
300 punten er ten minste 210
hebben veroverd. Die punten
worden toegewezen door de ju
ry, die wordt voorgezeten door
de Nederlander Henk Badings
en waarvan verder deel uitma
ken de beroemde Zweedse koor
leider Eric Ericsson en de Hon
gaars pedagoge Edith Lantos.
Op het presentatieconcert mag
elk koor uitvoeren wat het wil.
Die presentatie telt dit keer ook
mee voor het eindresultaat want
de jury beoordeelt óók het con
certoptreden wat vroeger niet
het geval was. Op het concours
zelfs is voor elk koor een uite
raard getransponeerd werk van
Obrecht en een werk van een
20e eeuwse Nederlander ver
plicht. Het derde werk is vrij.
Omdat de jongeren in de zan
gersbonden er op aandringen
dat het educatieve element in
het festival een groter rol zal
gaan spelen, zijn er op 23, 24 en
25 juni „workshops". Een koor
kan alleen voor het concours en
alleen voor een workshop in
schrijven maar ook voor beide.
Jan Boogaarts behandelt de uit
voeringspraktijk van de oude
Nederlandse polyfonisten, Erics
son de moderne koorliteratuur
van 1900 (maar zonder de avant-
garde), Edit Lantos de Hongaars
koorliteratuur, en dan is er voor
de vele koren die zich daarin
specialiseren: opera, operette en
musical door Hans van den
Hombergh en Jacqueline Jaco-
bi.
Een ander educatief element is
de „sing in" tijdens het tweede
deel van het concert op 20 juni.
Er hebben zich al zo'n 1000
koorleden opgegeven die in de
zaal, stemvak bij stemvak, zul
len plaatsnemen en onder Jan
Eelkema fragmenten uit werken
van Bach, Handel, Haydn en
Dworsjak zullen proberen uit te
voeren. Die avond is er maar
voor een paar honderd „luiste
raars" plaats.
Belangrijk is dat het hele festi
val door de NOS wordt opgeno
men en dat de beste selecties
eruit worden uitgezonden. Voor
het eerst studeren de beroepsko
ren van de omroep de verplichte
concourswerken in en laten die
voor de radio horen zodat alt
hans de Nederlandse amateurs
een toetssteen hebben. De mani
festaties worden in de zaal alle
gepresenteerd door Alice Op-
penheim.
Op het slotconcert van 25 juni
worden de prijzen uitgereikt,
verschillende uitvoeringen van
een in opdracht van de gemeen
te Den Haag vervaardigd kunst
werk van Mieke van de Bunt.
Het slotconcert zelf zal een in
druk geven van wat in de work
shops is bereikt terwijl de win
nende koren en het winnende
koor van 1975 optreden.
Het aantal koren dat deelneemt
is 35, negen minder dan toen. Er
komen 23 koren uit het buiten
land, 12 uit het binnenland. Ze
ker is dat nu ook een Russische
vrouwenkoor uit Riga deel
neemt Opvallend is echter dagt
geen enkel Nederlands mannen
koor en zelfs in het geheel geen
koor uit Den Haag meedoet. De
organisatoren gaan zich na
afloop bezinnen op de oorzaken
daarvan.
FILMREGISSEUR CASTLE OVERLEDEN
LOS ANGELES (AP) Naar Castle behaalde zijn grootste de volgende mededeling op het
nu pas bekend is geworden is succes met de film „Rosemary's scherm: „In geval van overlij-
dinsdag de filmregisseur en baby". Hij maakte graag ge- den door schrik zullen in de
producer William Castle die bruik van trucjes om de bio- foyer levensverzekeringen van
grote bekendheid verwierf door scoopbezoekers de angst op het
zijn horrorfilms, op 63-jarige bjf te jagen. Zo verscheen in Lloyd's te koop zijn".
leeftijd overleden. zijn debuut, de film „Macabre". Voor de film „The tingler" liet
Castle op de juiste ogenblikken
een lichte electrische stroom
door een aantal stoelen gaan en
bij de film „House on haunted
hill" liet hij een geraamte van
achter het filmscherm op de
bioscoopbezoekers afkomen.
Nieuw onderzoek
naar
akoestiek van
P.W.A.-zaal
(Van onze kunstredactie)
DEN HAAG Er zal een
nieuw onderzoek worden inge
steld naar de akoestiek van de
Prins Willem Alexanderzaal in
het Haagse Congresgebouw. Dit
onderzoek zal vooral gericht
zijn op de mogelijkheden om de
grondvorm van de zaal te ver
anderen.
Het akoestisch onderzoek dat
wordt betaald door de gemeente
Den Haag, wordt een vervolg op
eerdere studies, die hebben uit
gewezen dat de PWA-zaal in
haar huidige vorm nooit een
goede concertakoestiek zal krij
gen. Voordat de gemeenteraad
de keuze gaat maken tussen een
nieuwe concertzaal aan het Spui
of een verbouwing aan het Con
gresgebouw, wil het gemeente
bestuur eerst weten of door ver
andering van de grondvorm van
de zaal een hoogwaardige
akoestiek kan worden verkre
gen. Het onderzoek zal ook moe
ten uitwijzen, hoeveel zo'n ver
bouwing zou gaan kosten.
Een werkgroep van vertegen
woordigers van de gemeente en
de directeuren van het Congres
gebouw en het Residentie-Or
kest zal het onderzoek begelei
den. De eerste taak van de
werkgroep is het kiezen van een
akoesticus.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Hoewel zij het zich niet
helemaal kunnen veroorloven, zijn de
Britten volgende week van plan weinig
uit te voeren. Groot-Brittannië viert dan
officieel het zilveren jubileum van de
troonsbestijging van koningin Elisabeth
(51).
Het land krijgt twee vrije dagen. De eerste,
6 juni, .wordt genomen in ruil voor Pink
stermaandag, die in Groot-Brittannië geen
feestdag meer is. De tweede, 7 juni, werd
oorspronkelijk door koningin Elisabeth ge
geven aan de Britse schooljeugd. Haar
onderdanen besloten hem ook te nemen
om de jubilerende vorstin lustig te kunnen
vieren. Die uitbreiding heeft nu tot gevolg,
dat miljoenen Britten vandaag voor een
hele week afscheid nemen van hun werk.
Het land wordt grotendeels platgelegd,
zoals dit gebruikelijk is in de kersttijd.
De meeste winkels en warenhuizen blijven
drie dagen dicht. De hele week staat in
het teken van het koninklijke zilveren jubi
leum dat bij gewone mensen een onverza
digbare belangstelling schijnt op te wek
ken. De Britse media raken er niet over
uitgepraat. Groot-Brittannië heeft een
soort jubileumkoorts te pakken. Iedereen
schijnt te geloven, dat het fout is bij deze
gelegenheid geen patriottische gevoelens
tentoon te spreiden.
De overheid en het koninklijk huis stellen
alles in het werk om een explosie van
vaderlandsliefde te veroorzaken. Hun in
spanningen hebben allicht tot doel het
welzijn van de natie te dienen en haar
royalistische tradities te versterken. Maar
er wordt ook veel belang gehecht aan de
financiële exploitatie van dit zilveren jqbi-
leum. Zoveel mogelijk Britten moeten er
geld aan verdienen,
Hotels mudvol
De eersten die zich laten beetnemen, zijn
de Britten zelf. Omdat jubileumsouvenirs
uit de tijd van koningin Victoria de laatste
jaren betrekkelijk veel opgebracht hebben,
gelooft kennelijk iedereen, dat het nepspul
van vandaag later eveneens waarde zal
krijgen omdat er „koninklijk zilveren jubi
leum 1952-1977" op staat.
Op de tweede plaats in de rij van de
slachtoffers komen de toeristen. Londen
alleen verwacht dit seizoen 8,6 miljoen
vreemdelingen - tenminste 1 miljoen meer
tegen afgelopen jaar. In het centrum van
de Britse hoofdstad kan je volgende week
drie tot viermaal meer buitenlandse toeris
ten ontmoeten dan inboorlingen. Het is
daar praktisch onmogelijk geworden nog
een hotelkamer te vinden. Wie te laat
gereserveerd heeft, komt in de randsteden
terecht. Het toerisme brengt Groot-Brittan
nië ca. 2 miljard pond per jaar op.
Er worden krankzinnige prijzen gevraagd.
Sommige „Guest Houses" in de buurt van
Victoria Station hebben het tarief van een
eenvoudige gezinskamer met 4 bedden,
gewoon verdubbeld, zodat het nu 50 pond
(ruim 200 gld) per nacht bedraagt. Een
vochtig kelderflatje in Noord-Londen komt
op 100 pond (ruim 400 gld.) per week.
Een papieren vlaggetje met de Britse kleu
ren kost momenteel al 10 pence (40 ct.).
Een „Union Jack" (zo wordt de Britse vlag
genoemd) van groter formaat wordt voor
29 pence verkocht in de warenhuizen aan
Oxford Street. Dezelfde vlag kost 40 pence
in souvenirwinkels en 70 pence in Totten-
ham Court Road. Rood-wit-blauwe ijslol-
lies van acht pence wordt in het West-End
door onbeschaamde straatventers voor 30
pence aan de man gebracht. Oxford Street
hoopt dit jaar 200 miljoen pond te verdie
nen aan toeristen uit het buitenland.
Feest op straat
Dinsdag woont koningin Elisabeth een
plechtige eredienst bij in de St. Pauls
kathedraal. Daarna spreekt de vorstin
haar onderdanen toe via radio en televisie.
Die toespraak zal meteen het sein zijn voor
het begin van duizenden vrij primitieve
straatpartijtjes. De bewoners versieren
hun woningen met vlaggetjes, kronen,
spreuken en koninklijke foto's. Dinsdag
middag komt iedereen op straat thee of
limonade drinken, cake eten, zingen, dan
sen en spelletjes doen, niet alleen in volks
buurten, maar ook in wijken van de mid
denstand.
In Londen worden meer dan 4.000 straat
feestjes voorbereid, in Liverpool 2.000. We
gens de grote vraag zijn bijna nergens
meer ornamentele vlaggetjes te koop. Be
paalde fabrikanten hebben er zich rijk mee
gewoekerd. Vrijwel geen enkele Britse fa
briek of drukkerij verdient geen geld aan
het jubileum. Maar een groot deel van de
koninklijke souvenirs is foeilelijk en ordi
nair. Op vrijwel alle produkten, zelfs de
meest alledaagse, die verkocht worden in
smakeloos versierde winkels en warenhui
zen, prijken de woorden „koninklijk zilver
en jubileum", gevolgd door de jaartallen
1952-1977.
De Britten zijn er dus weer niet in ge
slaagd een gulden middenweg te vinden.
Iedereen moet het weten dat hun koningin
jubileert en dat geen kosten gespaard wor
den om haar te vieren. Maandagavond
zullen in alle delen van het Verenigd Ko
ninkrijk vreugdevuren branden. Elisabeth
II geeft het sein door een brandstapel aan
te steken in het park van Windsor. Zodra
de vlammen zichtbaar zijn voor toren
wachters en helikopterpiloten, worden aan
andere plaatsen van het Britse rijk tekens
gegeven het koninklijke voorbeeld te vol
gen.
Dinsdag rijdt de vorstin in haar gouden
statiekoets naar St. Pauls. Donderdag gaat
ze varen op de Theems. Op 28 juni
schouwt ze de Britse oorlogsvloot. Er staat
ook een groot banket voor buitenlandse
genodigden in Buckingham Palace op het
programma. Alle grote jaarlijkse sport
wedstrijden, waaronder de tennistour-
nooien van Wimbledon, staan in het teken
van de „Royal Jubilee".
Van de straatfeestjes, die in Centraal Lon
den gepland worden, zal het bal op Berke
ley Square, in de wijk Mayfair, allicht de
kroon spannen. Toegangskaarten kosten 25
pond voor twee personen. Met een loterij
briefje van 25 pond kan je daar dinsdag
avond een gloednieuwe Rolls Royce win
nen. Houders van toegangskaartjes hebben
recht op porties verse zalm, aardbeien met
slagroom en champagne.
Het gezang van de legendarische nachte
gaal van Berkeley Square wordt ten geho
re gebracht door een bandrecorder. Een
orkest speelt ten dans. Als het weer mee
zit, kan het daar een best jubileumavondje
worden.
ROGER SIMONS
