Van Kemenade wil doorgaan
met mensen mondig maken
Meningsverschil Van Agt-Den
Uyl over lagere WAO-uitkering
Ziekenhuizen
moeten innig
samenwerken
„WERKEN GEEN
ALTERNATIEF
VOOR ZITTEN"
Mevrouw Menten
klaagt Knoop aan
Middenstand wil
bijstelling
prijsbeleid
samen verantwoordelijk voor
het midden- en kleinbedrijf
Duitser
ontvoerd en
beroofd
Duo-banen wettelijk onmogelijk
BINNENLAND
LEIDSE COURAN. r.^
MAANDAG 23 MEI 1977
PAGINA 5
(Van onze verslaggevers)
Hilversum/Amsterdam/Assen.
Tussen premier Den Uyl,
lijsttrekker van de PvdA en
vice-premier Van Agt, lijst
trekker van het CDA, is een
duidelijk verschil van mening
ontstaan over het al dan niet
indienen van een wetsont
werp tot verlaging van de
WAO-uitkeringen. Midden vo
rige week had Den Uyl tijdens
een debat voor de VPRO met
WD-lijsttrekker Wiegel ge
zegd dat het kabinet dit niet
van plan was te doen. Van
Agt ontkende gisteravond tij
dens een debat tussen hem.
Wiegel en Den Uyl hiervan
iets te weten. „Dat deze
kwestie van de baan is", bete
kent voor mij iets nieuws",
aldus Van Agt gisteravond.
Volgens Den Uyl was het be
sluit om geen wetsontwerp
hierover in te dienen genomen
nadat het kabinet demissio
nair geworden was. „Dit kan
gebeurd zijn in een kabinets
vergadering, waarin Van Agt
niet aanwezig was", aldus
Den Uyl gisteravond in „Den
Haag Vandaag". Op het WD-
congres in Amsterdam had
Wiegel zijn socialistische col
lega verweten het niet zo
nauw te nemen met de waar
heid, omdat hij onjuiste mede
delingen zou hebben verstrekt
over de kwestie rond de ver
mindering van de WAO-uitke
ringen. Den Uyl bleef gister
avond volhouden dat het be
sluit wel genomen was.
In hetzelfde debat liet CDA-
1 ijst trekker Van Agt weten
dat het CDA minder dan met
welk onderwerp ook bereid is
met de abortuskwestie te sja
cheren. Bij de kabinetsforma
tie kan worden besloten of
het nieuwe kabinet met een
eigen voorstel komt, of dat
het positief staat tegenover
een CD A-initiatief uit de
Tweede Kamer.
PvdA-lijsttrekker Den Uyl
voelt er niets voor om straks
aan een regering deel te ne
men, waarin ook de CPN ver
tegenwoordigd is. „Ik kan nu
niet met de CPN gaan praten
zonder mezelf ongeloofwaar
dig te maken", aldus Den Uyl
zaterdag in Amsterdam. Hij
wees er daarbij op, dat de
CPN opnieuw zijn verbonden
heid met Moskou had beleden,
„dan heb ik al gegeten en ge
dronken", aldus de socialisti
sche lijsttrekker.
Dezelfde Den Uyl heeft verder
laten weten, dat, wanneer de
PvdA de verkiezingen verliest,
deze partij in de oppositie zal
gaan. „Als de kiezers ons op
25 mei niet voldoende steun
geven om de eis van acht mi
nisters, onder wie de minister
president, te leveren, dan heb
ben ze ons weggestemd", zei
de PvdA- lijsttrekker in Rot
terdam. Aan de andere kant
van Nederland, in Assen, liet
CDA-voorzitter P. Steenkamp
de kiezers weten, dat het CDA
tegen een minderheidskabinet
is. Hij stelde daar vast, dat
gewerkt moet worden aan een
kabinet „dat zich verzekerd
weet van de steun van een
flinke meerderheid in de
Tweede Kamer".
En wat de verkiezingen van
woensdag aanstaande betreft:
de opiniepeilers verwachten
een nek-aan-nek-race tussen
CDA en PvdA. Het zal vol
gens de onderzoekers gaan om
een of twee zetels meer voor
een van beide partijen. Bu
reau Maurice de Hond (Rooie
Haan-Nipo) rekent op 48 ze
tels voor de PvdA en 47 voor
het CDA. Maar, aldus dit bu
reau, minimaal kan de PvdA
44 en maximaal 52 zetels ha
len. Het CDA minimaal 43 en
maximaal 51. Als de PvdA
niet als grootste partij uit de
bus komt, kan dat veroor-,
zaakt worden door D' 66, die
het wellicht woensdag goed
zal doen. De onderzoekers re
kenen voor D' 6(
5 en maximaal 12 zetels.
IJSSELSTEIN (ANP) Grote
en kleine ziekenhuizen zouden
samen moeten streven naar een
„moeder-dochter-verhouding".
Daarbij zou de moeder de doch
ter in tal van zaken kunnen
steunen, en de dochter zou
ondanks haar eigen zelfstandig-
heid het „grote werk" aan de
moeder moeten overlaten.
Aldus staatssecretaris Hendriks
van Volksgezondheid bij de ope
ning van een nieuw gedeelte van
het ziekenhuis IJsselwaerde in
I Usselstein. Dit ziekenhuis zou
I eigens een advies van de com-
mssie ziekenhuisvoorzieningen
toeten verdwijnen; een advies
dat in IJsselstein veel onrust
heeft gewekt Staatssecretaris
Hendriks zei echter dat slechts
in het uiterste geval ziekenhui
zen zullen worden gesloten. Vol
gens hem kan het particulier
initiatief zelf veel bijdragen le
veren aan het vinden van oplos
singen voor een betere spreiding
van voorzieningen en het terug
brengen van overcapaciteit.
Over de „moeder-dochter-idee"
zei de bewindsman dat daarbij
moet worden uitgegaan van de
gezamenlijke verantwoordelijk
heid voor alle patiënten in een
gezamenlijk verzorgingsgebied.
De samenwerking zou geleide
lijk kunnen groeien. Een begin
zou kunnen zijn dat, de voorzit
ters van de medische staven el-
kaars vergaderingen bijwonen
en na verloop van tijd onderlin
ge afspraken maken. „De eerste
stap is vaak de moeilijkste", al
dus de heer Hendriks.
ADVERTENTIE
Een levenskrachtig midden- en klein- En ook een actief beleid voor landbouw
bedrijf. Dat wil het CDA. Het beleid en visserij: van belang is behoud van
moet gericht zijn op sociale zekerheid hun concurrentiekracht in Europees
voor zelfstandigen. Zij moeten in staat verband. Zoals minister Van der Stee
zijn een inkomen te verdienen, gelijk- voorstaat. Kies voor een gezond
waardig aan dat van werknemers. midden- en kleinbedrijf.
Voortzetting van het actieve midden-
standsbeleid. zoals minister Lubbers en r*r\A
staatssecretaris Hazekamp dat voeren. stem lUA 1 van agt
AMSTERDAM (ANP) De 24-
jarige koopman H. J. P. uit
Essen is zaterdag in Amster
dam in zijn eigen auto ontvoerd
en beroofd. De Duitser werd
onder bedreiging met een vuur
wapen gedwongen een eind
door de stad te rijden, werd
beroofd van 8.500 gulden en
toen uit de auto gezet.
De wagen werd later terugge
vonden. Ook de twee belagers
konden worden aangehouden.
Het zijn de 41-jarige caféhouder
C.J.J. uit Purmerend en de 26-
jarige Duitser W .G.F. uit Mann
heim.
Rotterdamse criminoloog:
DEN HAAG (ANP) De Rot
terdamse criminoloog prof. dr.
L. EL C. Hulsman heeft in een
interview met het reclasse-
ringsblad Kri gewaarschuwd
tegen de „schijnprogressiviteit"
van alternatieve straffen, waar
bij wetsovertreders naar Engels
voorbeeld niet tot celstraf,
«illlllllllllllllllimilUllllllllllllliii
Luchtvaartma
nifestatie
Met het vliegveld
Lelystad als ver
trekpunt is daar
zaterdag de lucht
vaartmanifestatie
„Isacar Neder
land1' gehouden.
Onder de deelne
mers aan deze
vlucht bevond
zich ook Prins
Bernhard. Na
afloop vertelde hij
zijn bevinden aan
mr. Pieter van Vol
lenhoven die met
zijn kinderen naar
het vliegveld was
gekomen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
maar tot werk in de gemeen
schap worden veroordeeld. Hij
vreest dat op deze wijze geen
alternatief wordt geboden,
maar eerder het strafrechtelijk
systeem wordt uitgebreid.
„Er is geen enkele garantie, dat
alternatieve straffen niet ge
bruikt zullen worden tegen men
sen, die anders een boete of een
voorwaardelijke straf zouden
krijgen. N erken als alternatief
voor .zitten" vindt zijn aantrek
kingskracht in de associatie met
werkkampen, waarbinnen de
arbeidsethos wordt geculti
veerd. Dit sluit aan bij de me
ning van velen dat de delin-
kwent lui, schuw en niet werk
zaam zou zijn," aldus prof.
Hulsman. Volgens hem is onder
het kabinet Den Uyl een bloei
van het strafrechtelijk systeem
getolereerd en gefinancierd:
meer politie, meer gevangenen,
hogere straffen. „Ik denk dat
Den Uyl daar zelf ook vraagte
kens bij zet Maar hij heeft geen
greep op het systeem. Er is nie
mand die het beheerst, laat
staan bestuurt," aldus prof.
Hulsman.
Minister Boersma:
Wegens plan ontvoering en moord
(Van een onzer verslaggevers)
BLARICUM Mevr. Meta Menten, echtgenote
van de Blaricumse miljonair Pieter Menten, heeft
bij de justitie in Amsterdam een klacht ingediend
tegen Accent-hoofdredacteur H. Knoop. Dit naar
aanleiding van de getuigenverklaring van free
lance fotograaf G. de Jong in het proces tegen
haar man.
De fotograaf, opgeroepen door Mentens advocaat,
verklaarde vrijdag onder andere, dat Knoop bezig
is geweest met een plan om Menten te ontvoeren,
dat hij contacten zou hebben gehad met mensen
uit het voormalig verzet over liquidatie van Men
ten en dat hij een pistool meenam toen hij met
de fotograaf naar het huis van Menten reed.
Mevr. Menten: „Nu gaat het om mijn man, maar
straks gaat het om anderen. Wat Knoop schrijft
moet hij zelf weten, maar dit soort dingen zijn
ontoelaatbaar".
Mevr. Menten wil dat Knoop vervolgd wordt voor
het willen bedreigen van haar man met een pis
tool, voor het opzetten van plannen hem te ontvoe
ren en voor het meewerken aan plannen tot moord
op haar man.
Mr. Van Heijningen, de raadsman van Menten,
heeft mevrouw Menten geadviseerd de aanklacht
tegen Knoop in te dienen. „Ik heb haar dit aange
raden terwille van haar eigen veiligheid. Dergelij-"
ke aantijgingen kan men niet onuitgezocht laten.
Het begint langzamerhand op wild-west te üiken",
aldus mr. Van Heijningen.
Zendamateurs
in beroep:
rijk geeft
zes mille
DEN HAAG (ANP) - Staatsse
cretaris Van Huiten (Verkeer
en Waterstaat) heeft de Stich
ting Communicatie Belangen
Nederland, overkoepelend or
gaan van communicatie-ama
teurs onder wie de zogenaamde
27 mc-ers, 6.000 beloofd.
Dit bedrag is nodig om de juri
dische kosten te dekken voor
het beroep van de CBN bij de
Raad van Europa tegen een be
schikking van 1975 van staatsse
cretaris Van Hulten. Hij bepaal
de toen dat het in bezit hebben
van zendapparatuur zonder
machtiging strafbaar is.
De stichting had dr. Van Hulten
tijdens zijn verkiezingstoernee
al enkele malen verzocht om
een borgsom voor het beroep,
dat komende week bij de Raad
van Europa wordt ingesteld.
„Opvang-
clubs" vaak
overbodig
(Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Plaatselijke op-
vangclubs voor vrouwen die
een borstamputatie hebben on
dergaan zijn in veel gevallen
overbodig. Volgens de samen
werkende Kruisorganisaties
ontstaan deze clubs veelal uit
de gedachte dat de bestaande
gezondheidszorg op dit gebied
niets doet. Het tegendeel is ech
ter waar, zeggen zij.
Alle provinciale kruisverenigin
gen hebben speciale districts
verpleegkundigen in dienst, be
last met de kankerbestrijding,
zowel in de preventieve fase als
in de nazorg. Zij zijn de vraag
baak voor de bijna vierduizend
wijkverpleegkundigen die zich
bezighouden met begeleiding
van kankerpatiënten.
Als patiënten kontakt opnemen
met de wijkverpleegster kan in
vele gevallen snelle en doeltref
fende hulp worden geboden, en
het voorkomt dat tijd en energie
wordt gestoken in weer een -
overbodige - club of actiegroep,
aldus de kruisorganisaties.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllll
Terwijl ir. H. Vrede-
ling die zojuist de
EEG-manifestatie in
Rotterdam heeft
geopend, lachend
toekijkt, heeft bur
gemeester A. van
der Louw het werk
- en de bolhoed -
van een orgel
draaier op de Lijn
baan overgenomen.
Het tafereeltje
speelde zich zater
dagochtend af na
de officiële opening
van de EEG-voor-
lichtingsmanifesta-
tie in het Rotter
damse centrum die
tot september
duurt.
Illllllllllllllllllllltllllllllllllll
DEN HAAG (ANP) Het over
legorgaan van de centrale orga
nisaties van ondernemers in het
midden- en kleinbedrijf heeft in
een telegram aan minister Lub
bers van Economische Zaken
met klem geprotesteerd tegen
het uitblijven van het bijstellen
van het prijsbeleid.
Het overlegorgaan waarin het
Koninklijk Nederlands Onder-
nemersverbond en het Neder
lands Christelijk Ondernemers-
verbond samenwerken, deelt in
het telegram mee verontwaar
digd te zijn over „het nog steeds
uitblijven van de bijstelling van
de handelsmarge, en de loon-
doorberekeningsmaatregel van
de dienstensector.
De ondernemers stellen dat de
minister aan het begin van dit
jaar heeft beloofd uiterlijk per
1 april na te gaan in hoeverre
de prijzen voor 1977 zouden
moeten worden bijgesteld. Door
de onverwacht hogere loonstij
ging dreigt de inkomensontwik
keling van de middenstanders
weer achter te blijven bij de
ontwikkeling van andere inko
mens, zo besluit KNOV-voorzit-
ter W. Perquin het telegram. In
een brief aan het KNOV stelde
minister Lubbers de prijsont
wikkeling afhankelijk van de
ontwikkeling in de minimumlo-
ARNHEM (ANP) - De demis
sionaire minister Boersma van
Sociale Zaken en Volksgezond
heid ziet niets in de plannen
van de werkende jongere van
het CNV om het begrip „duo-
banen" in te voeren. Hij ziet
daarvoor geen wettelijke moge
lijkheden. Ook zijn er volgens
hem tal van praktische bezwa
ren aan het begrip verbonden.
De minister zei dit zaterdag in
Arnhem tijdens een door de
WJCNV georganiseerde mani
festatie over jeugdwerkloosheid.
De door de WJ—CNV gelanceer
de ideeën over duo-banen ko
men er op neer dat een werken
de jongere de helft van zijn
baan afstaat aan een werkloze
collega. Naast een half loon ont
vangen beiden een halve uitke
ring. De werkende jongeren
gaat er in inkomen tien procent
op achteruit en zijn werkloze
collega gaat er tien procent op
vooruit. De vrije tijd kan onder
andere worden benut voor scho-
lings- en vormingsdoeleinden.
Volgens de minister gaan de
sociale verzekeringsstelsels uit
van een onvrijwillige werkloos
heid. „Dat is het fundament van
de wet. Ik zie geen kans de wet
op grond van een vrijwillige
werkloosheid aan te passen", zo
Bij het begrip duo-banen zijn
volgens hem nog tal van vragen
te stellen, zoals de vraag waar
om duo-banen alleen voor jon
geren moeten gelden en wat er
gaat gebeuren als de duo's ui
teen vallen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Toen prof. dr. Jos A. van
Kemenade in mei 1973 aantrad als mi
nister van Onderwijs en Wetenschappen
in het nieuwe kabinet-Den Uyl, was hij
voor veel Nederlanders nog een onbe
kend man. De mensen die hem wel ken
den, onder meer in de Partij van de
Arbeid en de onderwijswereld, wisten
wel degelijk wat zij aan de nieuwe
bewindsman hadden, niet het minst om
dat hij voorzitter was van een werk
groep die zich voor het wetenschappelijk
bureau van de P.v.d,A., de Dr. Wiardi
Beckmanstichting, intensief bezighield
met een rapport over uitgangspunten
voor het onderwijsbeleid.
Nu, vier jaar later, is dr. Jos van Keme
nade een alom bekend man, van wie
politieke vrienden en tegenstanders zeg
gen dat hij keihard en met visie het
departement van Onderwijs en Weten
schappen geleid heeft. Een creatief en
produktief bewindsman die in de afgelo
pen vier jaar met de staatssecretarissen
dr. Ger Klein (P.v.d.A.), dr. Anton Veer
man (AR) - tot de zomer van 1975 en
dus Klaas de Jong (AR) en zijn depar
tement bergen werk verzet heeft. In zij
eigen partij wordt zijn werk zelfs zo op
prijs gesteld dat aan het slot van de
onderwijsparagraaf van het verkiezing
sprogram van de P.v.d.A. staat: „Van
Kemenade moet (na)-blijven om zijn
werk af te maken".
Uiteraard is nu nog niet bekend of dr.
Van Kemenade zijn ministerschap straks
zal kunnen continueren. Dat hangt in de
eerste plaats van de kiezersuitspraak van
25 mei en vervolgens van het verloop van
de kabinetsformatie af. Hij zegt er zelf
van: „Als er een kabinet komt met P.v.-
d.A-ers erin, is de kans groot dat ik
opnieuw minister van Onderwijs en We
tenschappen zal worden. Zo dat niet ge
val zal zijn, wordt ik kamerlid. Ook in
de kamer wil ik dan proberen om zoveel
mogelijk de onderwijsbelangen die wij
nastreven te redden. In de kamer zal dat
moeilijker zijn dan in het kabinet. Maar
ik vindt dat zowel leden van het kabinet
als kamerleden een belangrijke taak heb
ben".
Uitgangspunten
In de in mei 1973 door premier Den Uyl
afgelegde regeringsverklaring staat dui
delijk welke richting het onderwijsbeleid
zou gaan: „Belemmeringen voor de ont
wikkeling en ontplooiing van mens en
maatschappij, die leiden tot een opeenho
ping van kennis en cultuurgoederen van
het onderwijs - naar deelname, inhoud
en vormgeving - alsook een gestage uit
breiding van de voorzieningen ten behoe
ve van het maatschappelijk en cultureel
welzijn, zijn voorwaarden voor het vrij
maken van de burgers in hun werksitua
tie en hun vrije tijd".
Toen minister Van Kemenade samen met
zijn collega Trip en de staatssecretarissen
Klein en Veerman in 1973 van start gin
gen kozen zij de volgende utgangspunten
voor hun beleid:
- Bevordering van gelijke mogelijkheden
tot optimale ontplooiing in en door het
onderwijs,
- Het stimuleren van de vermaatschappe
lijking van het onderwijs,
- Het mogelijk maken van een grotere
betrokkenheid bij en invloed op het on
derwijs van ouders, leerlingen, docenten
en besturen,
- Het ontwikkelen van de mogelijkheden
tot voortdurende scholing en vorming na
en naast het dagonderwijs,
- Het verhogen van de doelmatigheid in
het onderwijs.
Vier jaar
Wat er in deze vier jaar allemaal gebeurd-
is laat zich niet zo gauw samenvatten.
Minister Van Kemenade noemde ons en
kele essentiële zaken, zoals de opzet van
het onderwijsstimuleringsbeleid, waar
door meer kansen geschapen konden
worden voor kinderen in achterstandssi
tuaties. Honderden scholen genieten op
grond van dit beleid extra faciliteiten,
zoals een extra lage leerlingenschaaL Ex
tra onderwijskrachten konden worden
ingezet, stimuleringspakketten werden en
worden verstrekt Het verplichte kleuter-
geld werd afgeschaft.
Het kleuter- en lager onderwijs kreeg van
de bewindsleden de hoogste prioriteit in
het beleid. De leerlingenschaal in het
kleuteronderwijs werd van 36 in 1973
verlaagd tot 32 in 1977. De leerlingen-
schaal in het lager onderwijs ging omlaag
van 36 tot 31. Daardoor werd ook bereikt
dat duizenden arbeidsplaatsen in het
kleuter- en lager onderwijs veiliggesteld
konden worden. Ook werd het nodige
gedaan aan een verdere taakverlichting
voor hoofden van scholen.
Bijzonder veel aandacht kon geschonken
worden aan het volwassenenonderwijs,
mede in het kader van het streven om
achterstandssituaties zoveel mogelijk weg
te werken. Het project „open school",
ging starten, de „open universiteit" is in
voorbereiding. Tientallen moeder-mavo's
met duizenden leerlingen begonnen hun
werk. De verzorgingsstructuur van het
onderwijs werd verbeterd (bijv. de stich
ting voor de leerplan-ontwikkeling). Ook
het voortgezet onderwijs kreeg veel aan
dacht (enkele voorbeelden: de midden
school-experimenten, op 1 augustus start
het z.g. mavo-project, dat tot doel heeft
de drie-jarige mavo te integreren in de
vierjarige mavo, en verder het brugkla
sproject en een aantal voorstellen op het
terrein van het hoger onderwijs).
Tientallen wetsontwerpen werden inge
diend waarvan een groot deel in het
staatsblad kwam. Een van de belangrijk
ste ingediende wetsontwerpen is dat op
het basisonderwijs dat voorziet in de
samenvoeging van het kleuter- en lager
onderwijs tot één basisonderwijs waarin
het onderwijs- en ontwikkelingsproces
van 4- tot 12-jarigen continu kan verlo
pen.
En voorts zijn er de talrijke nota's -
beleids- en discussie-nota's - waarvan de
meest in het oog springende de contou
rennota, een soort blauwdruk voor het
jaar 2000. Deze nota zorgde voor talloze
reacties uit het onderwijs in de breedste
zin: kort geleden verscheen alweer een
vervolg op de nota. Minister Van Keme
nade: „Zo'n brede discussie is enorm
belangrijk, want het gaat nu eenmaal om
een essentiële sector - en niet alleen
omdat onderwijs en wetenschappen zo'n
25 30 procent van de rijksbegroting in
beslag neemt."
En ten slotte noemt de minister als be
langrijke ontwikkeling de herstructure
ring van het departement, een ingrijpen
de reorganisatie.
Plannen
Minister Van Kemenade voelt zich nog
lang niet uitgediend. Voor 't geval hij
weer minister wordt ziet hij als prioritei
ten voor zichzelf en het departement o.a.
de behandeling en uitvoering van de wet
op het basisonderwijs, de wijziging van
de wet op het voortgezet onderwijs (as
pecten als democratisering en medezeg
genschap), verbetering van het tweede
kansonderwijs, uitbouw van het onder
wijsstimuleringsbeleid en indiening van
een wetsontwerp op het hoger onderwijs
(wederzijdse doorstroming HO-HBO).
