istrictsverkiezingen Ulster
voor spanning
MENACHEM BEGIN
LEIDER VAN ISRAËL
Carter herhaalt
'harde' aanpak
van Zuid Afrika
Defensiekosten in hand houden
Prinselijk paar drie
dagen in Japan
Vroeger leider Irgun
STEMERDINK TOT NAVO-COLLEGA'S:
Veiling van
de eeuw op
gazon van
Mentmore
Towers
Vele doden in
N.-Libanon
brieuen
lezers
3UITENLAND
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
'Op het vliegveld van Tokio werd prinses Beatrix verwelkomd door
de Japanse kroonprins Akihito.
(Van onze verslaggevers)
TOKIO Prinses Beatrix en prins Claus zijn gisteren per Fokker
Fellowship uit Sjanghai In de Japanse hoofdstad Tokio aangeko
men. Zij brengen een onofficieel particulier bezoek van drie dagen
aan dit land.
Voor vandaag staat een ontvangst op het keizerlijk paleis op het
programma. Het prinselijk paar gebruikt het bezoek aan Japan
tevens om de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Japan te
verbeteren.
TEL AVIV (Rtr.) Menachem Begin, de 63-jarige leider
van de Likoed, die als overwinnaar uit de Israëlische
parlementsverkiezingen te voorschijn is gekomen, is een
voormalig guerrillastrijder op wiens hoofd een prijs van
40.000 gulden heeft gestaan. Al 29 jaar probeert hij de
Arbeiderspartij van de troon te helpen, en nu is het hem
dan gelukt.
Dinsdag was hij ervan overtuigd dat de Israëli's zich van
de Arbeiderspartij zouden afkeren, die volgens hem in slaap
is gevallen. Twee maanden geleden kreeg Begin een har
taanval, maai dat weerhield hem er niet van zijn campagne
voort te zetten. In de Knesset (parlement) wordt hij door
vriend en vijand gezien als een briljant redenaar, thans
wat minder militant van vroeger, p bemoeide zich tussen
1945 en 1947 met acties tegen Britse militairen. Een van
die acties was het opblazen van het Koning David Hotel
in Jeruzalem, (het hoofdkwartier van de Britten) waarbij
100 mensen om het leven kwamen. Het Britse mandaat liep
in 1948 af, en in 1949 werd Begin lid van de Knesset. Acht
maal leed hij een nederlaag tegen het Arbeiderspartij. De
9e maal zegevierde hij echter.
Menachem Begin werd in 1913 geboren in Brest-Litauen,
toen nog een deel van Polen, nu Russisch. Hij studeerde
rechten aan de universiteit van Warschau. In het begin van
de tweede wereldoorlog werd hij in Polen gearresteerd.
Toen Duitsland in 1941 de Sovjet-Unie aanviel, werd hij
vrijgelaten en hij kwam in Palestina als Pools soldaat.
Met de oprichting van de staat Israël en de ontbinding van De uit Frankrijk afkomstige Israëlische bankier Sa-
de Irgun (de organisatie die vocht tegen de Britten, en muel Flatto-Sharon, wiens uitlevering wegens belas
waarvan hij leider was), richtte hij de ultra-nationalistische tingfraude door Parijs' aan Israël is gevraagd, haalde
Herut (vrijheid) -partij op. In 1973 ging zijn partij een bij de verkiezingen met zijn partij Sharon Sholmzion,
coalitie aan met twee rechtse splinterpartijen om het Li- twee zetels. Sharon wordt met dit succes door zijn
koed-blok te vormen. echtgenote gefeliciteerd.
BRUSSEL (ANP) Nederland komt niet
in moeilijkheden door het besluit van de
ministers van defensie van de NAVO-
landen om de begrotingen voor defensie
de komende zes d zeven jaar met rond
drie procent per jaar te laten stijgen. De
huidige planning in Nederland vooniter
in een stijging van 2,8 procent tegen
1981. Nederland zal evenwel slechts in
stemmen met de vorming van een stu
diegroep, die prioriteiten op lange ter
mijn vaststelt, als ook de kosten voor
nieuwe wapens onder controle worden
gebracht. ,Doe je dat niet, dan schrijf
je een blanco cheque uit', zo verklaarde
minister Stemerdink in Brussel.
De Amerikaanse minister Harold Brown
lichtte in Brussel de initiatieven van de
Amerikaanse president Carter toe, die
door de NAVO-top positief waren ont
vangen. Nederland plaatste daarbij als
kanttekening dat gemiddeld 23,5 procent
van de Nederlandse defensie-uitgaven
naar investeringen gaat, hetgeen bij een
normale prijsontwikkeling voldoende zou
zijn. ,Maar als je niets doet aan de prij
zen, is een investeringspercentage van 50
procent nog niet voldoende', aldus minis
ter Stemerdink. Hij noemae daarbij als
voorbeeld de kosten van de invoering van
een nieuwe tank, in 1973 voor Nederland
geraamd op circa één miljard gulden,
maar thans uitkomend op 1,5 miljard. De
prijzen van bepaalde soorten munitie zijn
de afgelopen jaren met 150 tot 200 pro
cent gestegen.
Nederland hoopt het komende najaar een
beslissing te nemen over een anti-tankwa
pen, waarop Amerika heeft aangedron
gen. De NAVO heeft belangstelling ge
toond voor het Nederlandse RIM-sys-
teem, het stelsel van rechtstreeks instro
mende mobilisabele troepen. Nederland
hoopt verder dat een systeem wordt ont
wikkeld voor standaardisatie, waarbij
compensatie over meerdere projecten
wordt verdeeld.
|(Van onze correspondent Roger Simons)
[ONDEN Ruim een miljoen Noordieren
ten vandaag 526 districtsafgevaadigden
r 26 raden. Er zijn meer dan 1000 kandi-
die 14 partijen vertegenwoordigen.
Ldeel ervan zijn eenmanspartijen. De
sabureaus worden bewaakt door solda-
a en politie.
roeger hadden de bestuursraden van de 26
lDordierse districten veel macht. Hun afge-
lardigden konden alleen gekozen worden
i)or huiseigenaren. Hierdoor bleef het stem-
jcht beperkt tot een groot aantal welgestel-
fe protestanten en een gering aantal welva-
jnde katholieken.
bestuursraden hielden zich bezig met
lusvesting. Zij bestuurden scholen en zie-
ènhuizen en regelden plaatselijke aangele-
jnheden van minder sectarisch belang,
pds de hervormingen van het eind van de
;en 60 en het begin van de jaren 70 zijn
de bestuursraden hun voornaamste be
voegdheden kwijt, met het gevolg, dat ze ook
veel minder belangrijk geworden zijn. Scho
len en ziekenhuizen worden nu bestuurd
door comité's, benoemd door de „regionale
regering", waarvan de leden niet gekozen
zijn door de Noordierse bevolking. Ulster
staat sinds 1972 onder rechtstreeks gezag
van Londen.
Alle volwassen Noordieren mogen nu dis
trictsafgevaardigden kiezen. Iedere kiezer
beschikt over een tiental stemmen, die hij
•kan uitbrengen volgens zijn eigen voorkeur.
Het systeem van proportionele vertegen
woordiging wordt in geen enkel ander deel
van het Britse rijk toegepast.
Aangezien de bestuursraden van de 26 dis
tricten niet veel meer te zeggen hebben, zijn
de verkiezingen alleen belangrijk in het
kader van algemene Noordierse vraagstuk
ken: de spanning tussen protestanten en
katholieken, de grens tussen noord en zuid
en: moet Ulster Brits blijven of bij de
Zuidierse republiek gevoegd worden?
De uitslagen zullen ook aantonen, of de
atmosfeer in Noord-Ierland werkelijk veran
deringen ondergaan heeft sinds de misluk
king van de „algemene" staking, georgani
seerd door de partijen van ds. Ian Paisley
(democratische unionisten) en Ernest Baird
(unionisten partij van verenigd Ulster). Pais
ley's democratische unionisten hebben 110
kandidaten in het strijdperk geplaatst.
Bairds nieuwe partij heeft slechts 50 kandi
daten.
Als uit de verkiezingen blijkt dat de twee
meest extreme protestantse leiders van Ul
ster op het punt staan geïsoleerd te worden,
zal de Britse overheid voorzichtige pogingen
kunnen doen om meer gematigde Noordier
se politici bij elkaar te brengen en samen
een uitweg te zoeken.
BEKENDSTE BOBBY MET PENSIOEN
Na zestien jaar lang het komen en gaan van eerste ministers te hebben
aanschouwd is de meest bekende Britse bobby gisteren met pensioen
gegaan. De 56-jarige Bob Matthews, de man die vaak samen met
politieke leiders uit de gehele wereld bij de voordeur van Downing street
10, de ambtswoning van de Britse premier, gefotografeerd is. was tijdens
zijn laatste dienst zelf een beroemdheid. Hij poseerde voor fotografen,
sprak met verslaggevers en nam geschenken in ontvangst,.De Britse
premier Callaghan overhandigde Bob Matthews een fototoestel namens
een groep persfotografen die als werkterrein Downing street 10 heeft.
Madame de Pompadour, geschilderd door Frangois-
IHubert Drouais. Dit schilderij kan 450.000 pond op-
fbrengen.
uu| (Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Prachtige kunstschatten, verdeeld
rach in 3 739 partijen, een verkoop bij opbod, die
>eu2( vandaag begonnen is en tien dagen dnurt
ral ^*een wonder, dat het „de veiling van de
j eeuw" genoemd wordt. De internationale be-
ere(j langstelling is enorm.
reusachtige verkoop bij opbod vindt
uj plaats in een kolossale tent voor het Victoriaan-
Tjlse kasteel te Mentmore in fret Engelse graaf-
schap Buckinghamshire. De „Mentmore To
wers", zoals dit imposante slot vaak genoemd
wordt, horen toe aan de graaf van Rosebery
(48), die in Schotland woont.
Zijn vader, de zesde lord Rosebery, die zelf de
zoon was van een gewezen liberale premier, is
in 1974 overleden. De successierechten op zijn
eigendommen bedragen 4 5 miljoen pond
(ongeveer 20 min gld). De huidige lord Rosebe
ry heeft het kasteel en zijn inboedel voor 3
miljoen pond aangeboden aan de Britse staat,
op voorwaarde dat deze de successiebelasting
zou kwijtschelden.
Op het ministerie van financiën in Londen
heeft men daar drie jaar over getobd. Tenslotte
werd besloten niet in te gaan op het voorstel,
omdat de onderhoudskosten van het kasteel te
hoog zouden zijn voor Vadertje Staat. De Britse
Schatkist neemt slechts vier dingen - twee
schilderijen en twee meubelstukken - als ge
deeltelijke betaling van de successierechten.
Lord Rosebery beschikt evenmin over de nodi
ge financiële middelen om het reusachtige kas
teel dat tussen 1852 en 1854 gebouwd werd door
Sir Joseph Paxton, te kunnen onderhouden.
Voor hem zit er niets anders op dan het slot
inclusief de inboedel openbaar te laten verko
pen door de befaamde Londense firma Sothe
by's, met het onvermijdelijke gevolg, dat een
Het kasteel van Mentmore.
groot deel van de kunstschatten naar het bui
tenland - Europa, Amerika, Japan en het Mid
den-Oosten - zal gaan. Ook het kasteel zal
allicht buitenlands bezit worden.
Sotheby's heeft meer dan honderdduizend cata
logi laten drukken. Afgelopen week werden de
Mentmore Towers druk bezocht door kooplusti
gen, die de gecatalogiseerde voorwerpen kwa
men bekijken. Zij stonden in bewondering voor
de talrijke oude meesters, de ontzaglijke voor
raden Sèvres-porselein, kostbaar zilverwerk,
Frans 18de eeuwse meubilair en de imposante
open haard, door kunstschilder-ambassadeur
Sir Peter-Pauwel Rubens ontworpen voor zijn
eigen huis in Antwerpen.
De Belgische regering zou bereid zijn 250.000
pond (ruim 1 min gld) te betalen om die open
haard te kunnen bemachtigen. De stad Antwer
pen wil hem hebben voor haar Rubenshuis. Ze
heeft er al vaak een bod voor gedaan, maar
het werd telkens afgewezen, omdat de huidige
lady Rosebery, die nu in Aylesbury woont, zei
dat ze geen raad zou weten met het gat dat
zou ontstaan als de open haard weg was.
De National Gallery van Londen hoopt een
18de eeuwse portret van Madame de Pompa
dour, geschilderd door Francois-Hubert
Drouais, in haar bezit te krijgen. Dit schilderij
kan 450.000 pond (2,5 min. gulden) opbrengen.
In het kasteel hangt nog een ander portret,
gedateerd 1633, waarvan verondersteld wordt
dat het een Rembrandt is, met een waarde van
250.000 tot 1 miljoen pond. Het zal niet geveild
worden.
Sotheby's heeft in de veilingtent een wonder
baar electronisch apparaat geplaatst, waarop
men de bedragen, die geboden worden, kan
aflezen - niet alleen in ponden, maar ook in
vijf andere munten, waaronder Arabische. In
een tweede kermistent zijn een bar en drie
restaurants ondergebracht. Het naburige dorp
je Mentmore moet de hele week genoegen
nemen met eenrichtingverkeer.
Het indrukwekkende, maar niet bepaald mooie
kasteel van Mentmore werd destijds speciaal
gebouwd als onderdak voor de uitgebreide
kunstverzameling van de bankier baron Meyer
de Rothschild. Zij bestond hoofdzakelijk uit
ultra-luxueuze voorwerpen, daterend van vóór
de Franse revolutie. Baron Meyer overleed in
1874. Zijn vrouw stierf drie jaar later op haar
jacht op de Middellandse Zee.
Hun dochter Hannah Rothschild bleef alleen
achter in Mentmore. Zij was de enige erfgena
me en kende niets anders dan weelde. De vijfde
graaf Rosebery had haar ontmoet in 1868, toen
zij 17 jaar was. Zijn positie en omstandigheden
kwamen sterk overeen met de hare: hij was
ook rijk, schuchter en eenzaam. Op 3 januari
1878 vroeg hij haar hand. Die aanzoek veroor
zaakte grote deining in christelijke en joodse
kringen, maar het werd een prachtig huwelijk,
in aanwezigheid van de joodse premier Disraeli
en de prins van Wales. Het paar was zeer
gelukkig en had twee zonen, waarvan de jong
ste, Neil, in november 1917 bij Gaza gedood
werd door een verdwaalde Turkse koeel.
BEIROET (UPI) - Tientallen
personen zijn bij gevechten in
het noorden van Libanon tus
sen Syrische troepen en christe
lijke dorpsbewoners de laatste
dagen om het leven gekomen.
Uit het noorden van het land
wordt gemeld dat twee rechtse
falangisten om het leven zijn
gekomen, evenals vier dorpsbe
woners en 26 Syriërs van de
Arabische vredesmacht, die
vooral uit Syriërs bestaat. In
Beiroet zei een woordvoerder
van de falangisten dat 10 van
hun mensen gedood waren.
Griekenlands
luchtruim nog
gevaarlijker
SCHIPHOL (ANP) - Ook de
technici, werkzaam bij de
Griekse luchtverkeersbeveili
ging, zijn volgens mededeling
van de vereniging van Neder
landse verkeersvliegers giste
ren uit solidariteit met de ver
keersleiders in staking gegaan.
Dit betekent dat de apparatuur
op Griekse vliegvelden niet lan
ger onder technische controle
staat, geen onderhoud krijgt en
niet wordt gerepareerd.
Volgens de Ifalpa, de internatio
nale federatie van verenigingen
van burgerluchtvaartvliegers,
hebben zich in de afgelopen da
gen in het Griekse luchtruim
enkele bijna-botsingen voorge
daan. Het bestuur liet derhalve
gisteravond ten tweede male
een waarschuwing uitgaan om
het Griekse luchtruim te mij
den.
Bneven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon-
den stukken te bekorten.
Politieke affiches
Wie zijn toch die mensen die de
affiches van hun partij voor
namelijk partij 15 en partij 17
op viaduct- of brugpeilers, op
verkeersborden en lantaarnpa
len plakken en niet gebruik ma
ken van de gemeentelijke aan
plakborden of op eigen afneem
bare borden aanbregen? Zijn
dat dezelfde lieden die hun
mond vol hebben van milieuver
ontreiniging, baas in eigen buik
of protesteren tegen ambtelijke
willekeur? Als dat waar is gaan
zij zelf zwanger aan politek on
fatsoen, aan vervuiling van het
milieu en aan ordeverstoringen
zoals o.a. in Nijmegen op een
CDA-bijeenkomst plaatsvond.
Als het politieke handelen van
deze mensen gelijk opgaat met
hun onfrisse actie's en toepas
sing van eigen willekeur dan
kunnen we nog wat beleven.
Mill A. J.
Van Agt
Zoals Christus in zijn tijd de
hoon en smaad van zijn tegen
standers gelaten over zich liet
gaan, zo handelt onze lijsttrek
ker Dries van Agt, als een goed
Christen, op dezelfde wijze.
Is hij daarom een slap figuur?
Kom nou; Hij is sterker dan al
diegenen van de andere partij,
die uit „onmacht" en „angst"
voor het C.D.A. zich niet kun
nen beheersen en zich uiten in
ordinaire en laag bij de grondse
beledigingen en spotternijen.
Zij kunnen niet verdragen dat
het C.D.A. tot stand is gekomen
en laten dit dan ook goed mer
ken o.a. door de lijsttrekker te
verhinderen op de verkiezings
avonden te spreken.
Den Haag Mw. J. M.
Van Agt
In het politiek jaarboek van D.
Heuwmart wordt een aanval ge
daan op Van Agt vanwege zijn
optreden tegen de Bloemenho-
vekliniek. Als minister van Jus
titie had Van Agt, op grond van
de abortuswet, het nooit zover
moeten laten komen. Op de dag
dat hij de kliniek wilde laten
verzegelen en de instrumenten
inbeslagnemen, had hij de
brandslang op de bezettende
vrouwen moeten richten. Dan
was zijn prestige versterkt.
Heeft hij het zo gelaten om de
PvdA niet in de wielen te rij
den?. De RKPN en het CDA
staan sterk genoeg om hun ei
gen boontjes te doppen. Zij zul
len ook geen zetels aan de PvdA
afstaan.
Den Haag W. v. Duijn.
Amin gaat toch
naar Londen
NAIROBI (AFP) De Oegan-
dese president Idi Amin heeft
gezegd dat hij in juni naar Lon
den zal gaan om de conferentie
van de gemenebest bij te wo
nen.
Het is mogelijk dat Amin in
Londen een gerechterlijke ver
volging te wachten staat, want
gisteren heeft een Londense
rechtbank op verzoek van een
Israëliër een schadeclaim geeist
aan Amin, in verband met de
Israëlische actie op het vliegveld
Entebbe vorig jaar.
LOS ANGELES De Ameri
kaanse president Carter heeft
gisteravond in Los Angeles ge
zegd dat zijn land, Frankrijk,
Groot-Brittannie, West-Dnits-
land en Canada het eens zijn
over de druk die moet worden
uitgeoefend op de Zuidafri
kaanse premier Vorzter, indien
deze zijn houding ten aanzien
van Namibië niet wijzigt. Car
ter zei dat Znld-Alrika in de
Verenigde Naties hard door de
ze vijf landen zal worden aan
gepakt, Indien de houding van
Pretoria tegenover Namibië
niet verandert. De Amerikaan
se vice-president Walter Mon-
dale zal morgen een ontmoeting
hebben met Vorster in Wenen.
Carter verklaarde dat de Ver
enigde Staten er alles aan sul
len doen om een eind te maken
aan de apartheidspolitiek van
Zuid-Afrika.
De Zuidafrikaanse premier
John Vorster is gisteren in We
nen aangekomen voor bespre
kingen met Mondale. Voor zijn
vertrek uit Zuid-Afrika zei Vor
ster: „Ik ga zeker niet naar We
nen om daar tot een confronta
tie te komen, maar ik ga ook
niet om orders te ontvangen."
„Het enige doel van mijn reis
naar Wenen is het bespreken
van zuidelijk Afrikaanse kwest
ies en de rol die Zuid-Afrika
kan spelen bij het tot stand
brengen van vrede in dit gebied
en het tegenhouden van de
vloedgolf van het Marxisme," zo
verklaarde de Zuidafrikaanse
premier. In een vraaggesprek,
dat werd uitgezonden door de
Oostenrijkse radio en televisie,
zei Vorster dat „Zuid-Afrika
voor het Westen van onmisbaar
belang is".
Als het westen de scheepvaar
troutes rond Kaap de Goede
Hoop open wil houden, dan zal
het de machthebbers in Zuid-
Afrika moeten ondersteunen om
te verhinderen dat de Marxisten
de macht overnemen, aldus de
Zuidafrikaanse premier.
Groot-Brittanië heeft gisteren
gezegd dat een vredesformule te
elfder ure nog mogelijk is in
Rhodesië. „Wij geloven vast dat
een regeling via onderhandelin
gen bereikbaar is en dat dit in
feite de juiste weg is om naar
onafhankelijkheid te voeren",
aldus de Britse onder-minister
voor buitenlandse zaken en ge
menebest, Ted Rowlands, op de
VN-conferentie in het Mozambi-
kaanse Maputo over Rhodesië
en Namibië (Zuid-west-Afrika)
